WAAROM LINGGADJATI WORDT
GETEKEND x
Hkec&eticht
i gereed
enman zo on
es kennis van.
is3320.
chines
gdheden
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Regeringsverklaring in Tweede Kamer
Van nabij en verre
Er waren
misverstanden
Hors d'Oeuvre
hS2.t.moet zlin' Sinds ik dat
Een coupé vol smokkel
waar
Inleveren van goud en
vreemd geld
In Mei 10.000 man onder de
wapenen y
7;.'
Voedselsituatie precair
Lancaster in zee gestort
Kwestie Martin Behrman
opgelost
Dooi over Europa
De Zesdaagse te Parijs
Mr. Buiskool treeqlt in functie
75 Amerikaanse schepen
voor Duitsland?
Janvier bouwt een stoom-
caroussel k
Belastingambtenaar
soupeerde 50 mille op
Gevaren van hei
voldongen leii
Muziek- en In-
el, Koorstraat 17—
Langestraat 69,
•handel, Reparatie-
r abonnementen.
Kraanbuurt 8, Alk-
Irgel- en Muziek-
ndel.
AN, Hekelstraat 15,
is-, Erres- en Wal-
Radio-artikelen en
ORST, Magdalenen-
,ar. Philips Radio-
ave-servlce.
it, Djjk 1, Alkmaar,
s Service!
i, Langestraat 69,
ohandel. Reparatie-
lips-Service.
Laat, Alkmaar. Het
:nd adres voor lek-
inken!
Hient 16, Alkmaar,
iderdelen, electra-
ereedschappen en
iBOOM, Hofplein 49-
Onderdelen, Ban-
arnebroek 40, Alk-
w bandenbonnen bet
DE RAAT, Lange-
maar. Beter schoei-
Schoenreparatle.
ÏDERHANDEL, Hulg-
4, Alkmaar. Spe-
zolen en hakken.
'ayglop 7, Alkmaar
en verkoop. Boek-
ekhandel.
HUIZEN, Huize LOL,
itraat 6, Alkmaar,
i Speelgoederen, luxe
rs DE JONG. Mient
Speciale tapijtzaak!
ÏET, Lindenlaan 68,
xketvloeren, ook op-
keukens. Alle tim-
IS. Langestraat 98,
J, Alkmaar. Wollen
ihoudgoederen.
Houttll 19, Alkmaar.
>n Comestlbleshandel'
jj bezorgen!
VISHANDEL, Ko-
Alkmaar, Iedere das
verse en gerookte 1
•s VISHANDEL, Lan'
Alkmaar. Bij ajnvoer
rse vis verkrijgbaar-
iMIT, Magdalenenstr
voor verse en g®"
DNOORDIJK, Waag-
iaar. Landbouwzaak -
oemzaden, Gazoa^1
rydingsmiddelen, e
1HTING BAKK^..
150, Alkmaar. Zui>
•Jutricia-Depót.
BUREAU:
VOORDAM 9, ALKMAAR
TELEFOON ADM. 3320
REDACTIE 3902
Giro 187294
Dir.: J. Bljlsma
ZATERDAG 22 MAART 1947.
Voortzetting van de
144e JAARGANG No. 253.
ALKMAARSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties! 14 cent per
millimeter. „Waagjes" tot lfc
woorden 75 ct., elk woorc
meer 5 ct., uitsluitend contan
Abonnementen: 1 110 per
maand, f 3 25 per kwartaa
Hoofdredacteur M. H. E. Uyldert plv, TJ. N. Adema.
De agenda voor de Tweede Kamer-vergadering van gistermiddag vermeldde,
dat de minister van overzeese gebiedsdelen bij de aanvang een verklaring zou
afleggen, omtrent de verdere ontwikkeling van de politieke onderhandelingen
met de vertegenwoordigers der republiek Indonesië.
In de Kamer was grote belangstelling. De tribunes waren vol. Achter de rege
ringstafel hadden alle dertien ministers plaats genomen.
Te ruim één uur opent de voorzitter,, mr. Van Schalck, de vergadering.
Minister Jonkman legt daarna zijn verklaring af, waaruit we het volgende
vermelden:
De minister herinnert aan de regerings
verklaring van 10 December, de daarop
gevolgde gedachtenwisseling en de op 20
December aangenomen motie van de
heren Romme en Van der Goes van Naters
De regering verklaarde destijds dat de
Commissie-Genera al gemachtigd zou wor
den de overeenkomst te tekenen, maar
dat dit haar tot niets anders verbindt
dan wat volgens de Commissie-Generaal
was overeengekomen en van wat de rege
ring nader in de Kamer zou verklaren
Zij deed reeds voorafgaan dat de Commis
sie-Generaal in haar toelichting uitputtend
alles had verwerkt wat zij inzake deze
overeenkomst met de Indonesische dele
gatie had afgesproken en was in deze
geest bereid de door de Comm.-Generaai
mede-gebrachte ontwerp basis-overeen
komst te doen ondertekenen. Door de
aanneming van de motie-Romme—Van der
Goes van Naters heeft de Kamer zich
verenigd met het regeringsbeleid teneinde
te kunnen komen tot een duurzaam sa
mengaan tussen Nederland en Indonesië
op de grondslag van de beginselen der
Koninklijke rede van 7 December 1942.
Geen twee Linggadjati's.
De Comm.Gen. heeft, in Indonesië te
truggekeerd, bij brief van 3 Februari de
Indonesische delegatie van haar bevoegd
heid en bereidheid kennis gegeven om
de reeds geparafeerde overeenkomst te
tekenen en daarover haar instemming ge,
vraagd.
De Indon. delegatie heeft in haar
brieven van 14 en 21 Februari geantwoord
dat zij slechts gemachtigd was de ont-
werp-overeenkomst te tekenen zoals die
luidde op grond van de 17 artikelen, als
mede van de correspondentie (3 brieven
van 20 en 25 November over de buiten
landse dienst) en van de voor één of
beide partijen bindend gebleken gedeel
ten der notulen, terwijl deze notulen ver
der beschouwd kunnen worden als* een
bijdrage tot tekstuitleg.
De minister herinnert er de Kamer
aan, dat hU haar deze stukken reeds
vertrouwelijk deed toekomen en in de
door de Indonesische delegatie geop
perde bezwaren zal men het misver
stand hebben teruggevonden, dat ten
gevolge van de behandeling der ont-
BACILLENDRAGERS
Talrijker dan de brillendragers
zijn de bacillendragers en zolang
wij nog geen brillen dragen met
lensen, die sterk genoeg zijn om
bacillen te zien, dus anti-ba-
cillen-brillen, zijn wij weerloos
aan die kleine beestjes of
plantjes overgeleverd. Want
wat kan men ertegen doen? Gis
teren stond ik achter in een
stampvolle bus en vlak naast mij
stond een lief meisje, dat plotse
ling veivaarlijk te niezen begon
't Arme kind. Ze had de griep!
Voor mijn geestesoog zag ik de
bacillen rond haar blondgelokt
(of blondgelakt?) hoofdje een
vrolijke rondedans uitvoeren;
maar wat kon ik doen? Ik kon
niet voor- of achteruit. Ik was
een brok geleide economie, d.w z
ik stond geblokkeerd.
Overal ontmoet men bacillen en
men moet maar doen of men ze
niet ziet, zoals men met een ver
velende relatie doat door wie
men liever niet aangesproken
wordt Men kijkt een andere kant
uit. De vervelende relatie pleegt
dan door te lopen. Misschien doen
bacillen evenzo Ik ben niet zo
erg bang voor bacillen en voor
bacillen-dragers evenmin.
n?n?aJ daar,lecs ik ergens dat de
Duitse stiekume Nazi-beweging
een bacillen-oorlog beginnen wü
Niet een oorlog tegen de bacil,
maar mèt de bacil als bondge
noot. Zij wil typhus-epidemieën
en zo verwekken en de veestapel
met mond- en klauwzeer teisteren
Volgens den deskundigen mede
werker van het blad, waarin dit
ontstellende nieuws voorkomt
„is het mogelijk dat personen met
parapluies en actetassen bacillen
meevoeren en deze in poeder-
Vorm in treinen en andere ver
voermiddelen verspreiden." Dat
zijn dus bacillen-dragers waar
voor men wel degelijk op zijn
«SS? gelezen heb ga ik een
straatje om als ik Iemand met
vParaplule 0£ een actetas zie
;a"komen- Het gevolg ls, dat ik
soms uren te laat op mijn kan-
'°°r„ verschijn, vooral bij regen
as1}4!? weer. De moeilijkheid is,
oat ik zelf ook wel eens met een
parapiuie en een actetas loop
Tot mijn genoegen heb lk opge
merkt, dat niemand mij daarom
ontwijkt. Zou het komen omdat
ik er zo aantrekkelijk uitzie?
Maar het blondje in de bus zag
er ook erg aantrekkelijk uit. Zou
ik misschien töch een bacillen-
diager zijn? KREEFT.
werp-overeenkomst hier was ontstaan
als zouden er twee Linggadjati's zün en
als zou de Nederlandse regering het
tweede aan de Indonesische regering
hebben willen opleggen. De minister
herinnert er aan, dat hij bij de behan
deling der begroting in de Eerste Ka
mer tegen dit misverstand krachtig stel
ling heeft genomen.
De Commissie-Generaal heeft op 2
Maart deze misverstanden uit de wereld
trachten te ruimen en daarna voorgesteld,
dat de Indonesische delegatie eventueel
haar bijdrage tot de interpretatie deront-
werp-overeenkomst zou leveren en mo
gelijke bezwaren tegen de zakelijke in
houd van de toelichting der Commissie
Generaal en der regeringsverklaringen
van 10 en 19 December zou kenbaar ma
ken, zodat men tot een bespreking en
een bilateraal slotprotocol zou kunnen
komen.
De Commissie-Generaal stelde zich
daarbij op het standpunt, dat men van
beide zijden zou inzien, dat een groot
aantal nijpende problemen van de In
donesische volkshuishouding zo drin
gend om een oplossing vroegen, dat men
zo spoedig mogelijk tot ondertekening
zou moeten komen.
De Indonesische delegatie heeft daar
op 15 Maart geantwoord. Zij verklaart,
dat zij door de goedkeuring van het re
publikeinse regeringsbeleid inzake de on.
derhandelingen in de plenaire zitting vai
het Komite Nasional van5 Maart door
haar volksvertegenwoordiging was ge
machtigd de geparafeerde ontwerp-over
eenkomst te tekenen. Zij had met vol
doening kennis genomen van de recht
zetting der misverstanden. Zij wilde even
wel niet tot een gemeenschappelijke ln
terpretatie komen, om niet in herhaling
van besprekingen te vervallen, waardoor
men niet tijdig tot een resultaat zou kun
nen komen. Zij verklaarde er geen be
zwaar tegen te hebben de toelichting der
Commissie-Generaal, de regeringsverkla
ring van 10 December en de mintsteriëeie
redevoeringen van 19 en 20 December cp
ta vatten als de weergave van datgene
waaraan de Nederlandse regering zich door
de ondertekening der basis-overeenkomst
gebonden acht en wat zij wil verwezen
lijken. Zij wilde zichzelf niet aan deze
stukken binden en er zou h.i. na de on
dertekening nog voldoende gelegenheid
zijn om gezamenlijk de bedoelingen en
inzichten der Nederlandse regering te
bespreken. Zij eindigde haar brief met de
raad dadelijk te ondertekenen, zodat men
met herstel en opbouw zou kunnen be
ginnen.
Tot ondertekening gemachtigd.
Dit antwoord werd telegrafisch op 16
Maart hier ontvangen en de volgende
dag heeft de ministerraad de Commis
sie-Generaal tot ondertekening gemach
tigd, nadat men had bevestigd, dat het
inderdaad de bedoeling onzer regering
is alleen te ondertekenen, zoals in dat
antwoord nog eens werd weergegeven.
Een aantekening.
Onder het antwoord der Indische dele
gatie had de minister een aantekening
gezet: „aangezien uit dit antwoord blijkt,
dat de Indische delegatie zich er mee
verenigt, dat de ondertekening der ont
werpovereenkomst de Nederlandse rege
ring tot niets meer of anders bindt dan
wat volgens de door de Commissie-Gene-
Deze week hadden de commiezen
van het grensstation te Roosendaal suc
ces bij het doorzoeken van de D-trein
Brussel—Amsterdam. Achter de houten
rugleuning van een derde-klas rijtuig
vond men keurig verborgen (geen
schroefje was beschadigd), een flinke
partij dameskousen, lappen stof, shag
en nog enkele andere begerenswaardi
ge Belgische artikelen. De wagen werd
afgekoppeld en op een zijspoor geran
geerd, waar een nauwkeurig onderzoek
werd ingesteld. De ruimte aerter elke
plank van de rugleuning bleek ge
bruikt. 's Middajs werd in de visitatie
zaal 'n goede vangst gedaan. Bij 'n aan
tal dames nam men meters textiel in
beslag, welke zij claniest'-n trachtten
in te voeren. Kostbare polshorloges
werden gevonden in.... zachte zeep.
De dames weten thans wel hoe laat het
is.
Volgens decreet van het presidium van
de Opperste Sowjet der Sowjet-Unle zijn
huwelijken tussen Sowjet burgers en bui
tenlanders verboden
Minister Jonkman:
„Wij zullen tekenen''
raai opgestelde toelichting is overeenge
komen, met onverkorte inachtneming van
wat de regering zelf dienaangaande ver
klaarde, is de Commissie Generaal thans
gemachtigd tot ondertekening der over-,
eenkomst van Linggadjati over te gaan.'
De Commissie-Generaal de machtiging
blykbaar volkomen aannemelijk en uit
voerbaar achtend, heeft die al spoedig
gepubliceerd en de regering verwacht
binnenkort de ondertekening der gepa
rafeerde overeenkomst.
Wachtende problemen.
De regering achtte een spoedige onder
tekening ook in het belang van haar stre
ven aan een vernieuwde duurzame sa
menwerking tussen de beide volkeren.
Wordt die overeenkomst spoedig op
voor beide partijen aannemelijke voor'
waarden gesloten, dan zou men ook op
de basis van het politiek accoord de
bevrijding der overige geïnterneerden
kunnen bespoedigen en voltooien. Al
leen die samenwerking kan de mili
taire en financiële spanningen en las
ten van Nederland en Indonesië ver
lichten en dragelijk maken en zij is on
ontbeerlijk om de voedselvoorzienin;
weer veilig te stellen, de regelmatige
uitvoer te herstellen, de economische^
reconstructie volledig aan te pakken en
verdelg vertroebelende verwarring met
andere landen te voorkomen,
(Zie vervolg pagina 2).
Volgt Romme Jonkman op?
Naar het dagblad Trouw meldt zou
er spoedig een wijziging plaats vin
den in het kabinet Beel Minister
Jonkman zou opgevolgd worden door
Prof. Romme (aldus het blad) en
minister Jonkman zou een hoge po
sitie krijgen in Ned.-Indië.
In het gezin Spoelstra te Sneek is Vrij
dagmorgen een drieling geboren. De toe
stand van de moeder en de drie gebo
renen is goed. Bij Semarang rukte
een windhoos een boom uit de grond;
deze kwam op een loods terecht, waar
door drie vrouwen werden gedood en tien
gewond. in Zuid-China is een korvet
in botsing gekomen met een Chinees
koopvaardijschip Men vreest, dat er 160
doden zijn. r-In de Paasvacantie zul
len 25 Engelse scholieren uit Romford een
bezoek van 12 dagen brengen aan Vlis-
singen. Het Hamburgse gerechtshof
voor oorlogsmisdaden heeft Joseph Klin-
ger, voormalig bewaker van het kamp
Neuengamme, tot de dood door de strop
veroordeeld. Tengevolge van de ver
anderingèn van de omroep, zal het pro
grammablad „Radio Nederland" met In
gang van 1 April a.s. niet meer verschij
nen. Door Argentinië is aan Van
Doorne's Aanhangwagenfabriek te Eind
hoven opdracht verstrekt tot levering van
100 aanhangwagens voor 5 ton nuttige last
De thans 20-jarige P R Koning te
Wolvega, die in 1943 twee vrouwen met
een breekijzer vermoordde, werd door het
gerechtshof te Leeuwarden veroordeeld
tot 8 jaar gevangenisstraf. Te Rome
is een Frans—Italiaanse overeenkomst ge
tekend, volgens welke tweehonderdduizend
Italiaanse industrie- en landbouwarbeiders
gedurende 1947 naar Frankrijk zullen gaat
•gjj.
Nederlandse ingezetenen, die gouden
munten of fijn goud en alliages van
goud, voorzover onoewerkt of halffabri
kaat, of buitenlandse betaalmiddelen in
hun bezit hebben, welke vallen onder
het deviezenbesluit 1945, moeten deze
vóór 1 Mei a.s. verkopen en overdragen
aan de Nederlandse bank. Onder deze
buitenlandse betaalmiddelen worden ge
rekend: Belgische francs, Canadese dol
lars, Deense kronen, Engelse ponden.
Franse francs, Noorse kronen, Portu
gese escudo's, USA-dollars, Zweedse
kronen en Zwitserse francs.
Inlevering kan geschieden bij de Ne
derlandse bank te Amsterdam en bij
haar agentschappen.
Het ligt, volgens de „Msb." in het
voornemen van den minister van Oor
log in Mei a.s. tegelijk met de lichting
1947 ook 10.000 mannen van de lichting
1944 onder de wapenen te roepen.
INTERNATIONAAL MUZIEK
CONCOURS TE SCHEVENINGEN
In de maand Mei van het volgende
jaar zal in het Kurhaus t« Schevenin-
gen een internationaal muziekconcours
voor solisten plaats vinden op het ge
bied van piano, viool en zang. Reeds is
een internationale jury samengesteld,
bestaande uit vertegenwoordigers uit
twaalf landen.
De Zesdaagse te Parijs De Nederlandse wielrenner Boeyen in gesprek met zijn verzorger
tijdens een der rustpozen (Anefo P)
De voedselsituatie over de gehele
wereld vereist in de maanden, die aan
de nieuwe oogst voorafgaan, steeds
veel overleg en voorzichtigheid. Deaf
gelopen strenge winter in Europa heeft
in dit opzicht tot nog groter waakzaam
heid gemaand, temeer, omdat de ge
volgen van de winterperiode nog niet
geheel zijn te overzien.
Men deelt ons van bevoegde zijde
mede, dat daarom in ons land als voor
zorgsmaatregel enige voorzieningen zijn
getroffen, welke o.m. beogen van enke
le producten enige voorraad te vormen.
Deze voorraad kan dienst doen, voor
het geval de algemene voedselsituatie
zich ongunstig zou ontwikkelen. Het is
in dit verband, dat dezer dagen de af
levering van gort en havermout door
fab rikanten tijdelijk is stopgezet, zo
dat, mochten op enig terrein moeilijk
heden optreden, de mogelijkheid tot het
nemen van nadere distributiemaatrege
len voor deze producten aanwezig is.
Een Lancaster van de Britse RAF
is gisternacht bij Ierland neerge
stort. Vier overlevenden van de be
manning zijn door schepen opgepikt.
Het toestel maakte deel uit van een
zestal, dat op manoeuvres in samen
werking met de vloot was. Vijf per
sonen worden vermist.
Nader wordt gemeld, dat twee van
de geredden toch overleden zijn
VRIJ ZACHT.
Weersverwachting, geldig tot he
denavond:
Tijdelijk krachtige wind tussen
Zuid en West. Zwaar bewolkt met
tijdelijke opklaringen. Enkele re
genbuien. Aanhoudend vrij zacht
weer.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft verklaard,
dat de kwestie met het Amerikaanse
s.s. „Martin Behrman" in der minne
is geregeld.
De mededeling, die door enige pers
agentschappen bekend is gemaakt
en volgens welke de Martin Behr
man met zijn oorspronkelijke lading
van Tandjong Priok zou afvaren is
onjuist, zo wordt van de zijde van
het ministerie van buitenlandse
zaken medegedeeld.
Juist is, daf dit schip van een an
dere lading zal worden voorzien,
zodat door de bevrachters geen
vrachtpenningen zullen worden ge
derfd. Uitvoeriger mededelingen
zullen volgen.
grote overstromingen, die in En
geland door de dooi zijn veroorzaakt,
nemen nog in ernst toe. Terwijl de toe
stand in de reeds overstroomde gebieden
weinig of niet verbetert, is het water
in de benedenloop van de Trent plot
seling sterk gestegen en heeft het
treinverkeer in dat gebied onmogelijk
gemaakt.
In Crowland (Lincolnshire) fverd het
alarmsignaal rregeven. toen aldaar door
een dijkbreuk honderden hectaren
bouwland onder water liepen, waar
door vee verdronk en mensen in hun
huizen werden geïsoleerd.
Ook in Polen wordt grote schade
aangericht. Het wassende water en de
meegevoerde ijsschotsen hebben de
laatste 36 uur in geheel Polen 46 brug
gen weggespoeld. In het bijzonder in
Silezië staan grote gebieden onder
water.
Parijs, 22 Maart (ANP-Sport). - De
stand Zaterdagmorgen in de Farijse
Zesdaagse luidt:
1. SeresLapebie 86 punten; 2- Kint—
van Steenbergen 64 punten.
Met 1 ronde achterstand: 3. Bruneel—
Naeye 236 punten; 4. Schutte
B o e y e n 77 punten.
Op twee ronden achterstand: 5. Gi-
rard—Louviot 84 punten.
De overige koppels zijn 3 of meer
ronden achter.
De minister van overzese gebiedsdelen
maakt bekend, dat blijkens telegrafisch
bericht de gouverneur van Suriname,
de heer mr J C Brons, de 19de dezer
evengenoemd gewest met kort verlof
naar Europa heeft verlaten en dat zijn
tijdelijke vervanger, de heer mr dr J A E
Buiskool, voorzitter van het Hof van
justitie in Suriname, daarop het bestuur
over dat gebiedsdeel heeft aanvaard
Volgens de „Daily Mail" hebben de Britse
en Amerikaanse scheepvaartautoriteiten
in Duitsland haar goedkeuring gehecht
aan een plan, volgens hetwelk Duitsland
toestemming zal krijgen om 75 Ameri
kaanse Liberty-schepen in gebruik te
nemen. Het plan, waarvoor Hoover een
aanbeveling had gegeven na zijn jongste
bezoek aan Duitsland, moet nog uitein
delijk door de regeringen van Engeland en
de V. S. worden goedgekeurd.
Het gevolg zou voor Engeland zijn, dat
dan bijna 75 pet. der onkosten van ver
scheping der voor import in Duitsland
bestemde goederen, die Engeland thans
grotendeels in dollars moet betalen, ln
Duitse reichsmarken zou worden be
taald. Ook zou een overeenkomstig ton
nage voor eigen gebruik van Engeland
vrijkomen.
Nadat het vorige jaar de grote
stoomcaroussel van de firma Janvier
te Den Haag door brand was vernie
tigd, meenden velen, dat daarmede in
Nederland de stoomcaroussel voorgoed
had afgedaan. Niets is echter minder
waar. Te Bergen op Zoom is de firma
J W Janvier thans bezig haar bekende
caroussel op te bouwen en er een nieuw
„droompaleis" van te maken Deze ca
roussel zal in het komende kermissei-
seizoen de door hef vuur verwoeste
molen moeten vervangen.
Nadat de directie van *s Rijks belastin
gen en domeinen te Groningen aan den
Officier van Jusitie te Groningen het
vermoeden had geuit, dat zich bij haar
administratie onregelmatigheden hadden
voorgedaan, is op last van laatstgenoem
de door de Groningse recherche een om
vangrijk onderzoek ingesteld Hierbij is
komen vast te staan, dat de 42-jarige
M S, inspecteur van *s Rijks belastingen
te Groningen zich in de jaren 1941 tot
en met 1944 heeft schuldig gemaakt aan
Gebleken is, dat hij zich op deze wijze
verduistering van zogenaamde gewetens-
gelden een bedrag van f 50,000 onrecht
matig heeft toegeëigend, dat hij groten
deels met een vriendin heeft verbrast. Hij
is gearresteerd en onmiddellijk ter be
schikking van de Justitie gesteld
Toen de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Marshall, kort
nadat hjj zijn functie als zodanig had
aanvaard, de bezetting aankondigde
van de Japanse mandaat-eilanden in
de Stille Zuidzee, een reeks steunpun
ten voor luchtvaart en vloot, welke
als het ware een brug vormen van
de westkust der Ver. Staten naar Ja
pan, moet hij er zich volkomen van
bewust zijn geweest, dat hij daarmee
een daad sanctionneerae, welke in 't
bijzonder voor Rusland zeer onaan
genaam moest zijn. Natuurlijk ook
voor Engeland, maar Engeland is zo
zeer van Amerika afhankelijk gewor
den, dat het nauwelijks meetellen
kan.
Het lag in de lijn der democrati
sche beginselen waarop de Amerikaan
zich vooral tegenover de Russen zo
graag beroept, om deze zaak der
mandaatgebieden te regelen in over
leg met de bondgenoten, eventueel de
beslissing daaromtrent zoals Byr
nes voornemens was geweest over
te laten aan de Ver. Naties; maar ze
ker niet om eigenmachtig en wille
keurig bezit te nemen van Japans
gebied want als zodanig mocht
men deze eilanden allengs wel be
schouwen nog vóór er van vredes
onderhandelingen met Japan, en
overleg daaromtrent met de bondge
noten, gesproken worden kan.
Reeds enkele weken tevoren had
Marshall in een militante rede de
nadruk gelegd op de grote belangen,
welke Amerika in het Verre Oosten
heeft, waaruit voor hem volgde, dat
de heerschappij over de Stille Zuid
zee voor Amerika primair was. Die
heerschappij is dan ook een feit ge
worden en het was zeer de vraag hoo
Rusland hierop reageren zou, vooral
omdat, bij de overeenkomst van Jalta,
11 Febr. 1945, aan Rusland belang
rijke territoriale voordelen ln uitzicht
waren gesteld, indien het, na de spoe
dig verwachte capitulatie van Duits
land, aan Japan de oorlog verklaren
zou. Het aandeel, dat Rusland ten
slotte in de strijd tegen Japan heb- 1
ben zou, ls zeer gering geweest, aan
gezien 't rijk van den Mikado al heel
spoedig voor die dreigende gevaren
van de atoom-energie is gezwicht.
De reactie van de Sovjet-regering
op de annexatie der Japanse man
daat-gebieden is voor Amerika een
grote verrassing geweest; zij ontpop
te zich als dermate welwillend, dat
zij de heren te Washington wel zeer
wantrouwend stemmen moest. Rus
land had n.l. tegen de bezetting der
eilanden niet het minste bezwaar.
Geen volk ter wereld heeft in de oor
log tegen Japan zo zware offers ge
bracht als het Amerikaanse, aldus
heette het. Het is rechtvaardig, dat
het daarvoor ruimschoots wordt be
loond en het kan dus een moreel
recht op het bezit der eilanden laten
gelden. Het heeft ze; het mag ze be
houden, wat ons betreft. Aldus
Moskou.
Deze redenering, hoe welwillend zij
ook lijkt, heeft de Amerikaanse di
plomaten in niet geringe mate vei-
ontrust. Want het was duidelijk wat
er uit volgen moest. Wanneer Ame
rika deze eilanden verkrijgt, als scha
deloosstelling voor de offers, welke 't
in de oorlog tegen Japan heeft ge
bracht, hoeveel te meer kan Rusland
dan niet eisen als schadeloosstelling
voor offers, gebracht in de oorlog te
gen Duitsland, offers welke aanmerke
lijk zwaarder zijn geweest en zonder
welke ook Japan niet zo spoedig ge
zwicht zou zijn?
Men heeft zich te Washington niet
ontveinsd, dat Rusland deze conse
quentie trekken zou en inderdaad
ondervindt Amerika thans te Moskou
de gevolgen van zijn eigengereid op
treden. Even eigenmachtig als ae
Amerikanen in de Pacific, treden de
Russen thans in oostelijk Duitsland
op. Ook zij plaatsen hun bondgenoten
voor een voldongen feit door Duitse
industriële complexen te onteigenen
en tot Russisch bezit te proclameren.
Reeds met een kleine drie duizend be
drijven in de Russische zóne is dit
geschied. Staalfabrieken, fabrieken
voor spoorwegmateriaal, auto's- en
machinefabrieken zijn voor een groot
percentage tot Russisch eigendom
verklaard. Hun productie valt de
Sovjet-republiek ten deel; niet als
herstelbetaling, maar als winst van
Russische productiviteit.
Wat kan Amerika hiertegen doen?
Rusland volgt slechts het voorbeeld,
door Marshall gegeven. Diens eigen
machtig optreden wreekt zich thans.
Inderdaad bereikt men in de diploma
tie met de methode van het voldon
gen feit in de regel niet veel, behal
ve een ogenblikkelijk en meestal
slechts zeer tijdelijk resultaat. Vóór
de eerste wereldoorlog placht Wil
helm II met de sabel te rammelen.
Daarna deed Hitier het. Nu Marshall?
De wereld wordt er niet beter op.
Slecht voorgaan do?t slecht volgen.
V.