SBS~
Kaasmarkt en Kaasbeurs in 1946
„KLEED JE MAAR WEER AAN"
•ntstaan en
Duir
Siad en Omq&oinq.
Hoe het gebeurde
AGENDA
De chauffeur, de brug en
de kool
Een „Wesfw
de zee nie
Predikbeurten
V bV'*A
WÊËmm
De heropening werd in binnen- en
buitenland met vreugde begroet
n.
Hefloo
Schermerhom.
Beemster.
k
Duizend jongens uit stad en streek werden
niet naar Duitsland gezonden
Het is nog niet zo lang geleden, dat
zich voor het Alkmaarse Tribunaal een
dokter te verantwoorden had, omdat
hU jongens gekeurd had, die voor de
arbeidsuitzending naar Duitsland be
stemd waren.
Toen kwam de man, die by al deze
keuringen tegenwoordig was, de heer
H. C. Stoutjesdyk getuigen, dat deze
dokter nog niet zo slecht was, dat er
wel met hem te „praten" viel en dat
hy in de ry van „Nederlandse" en
Duitse keuringsartsen, door wier tus
senkomst destyds duizenden jongens
naar Duitsland werden gezonden, wat
zyn optreden betreft, nog een' vry
gunstige uitzondering was geweest.
Daaruit bleek al, dat de heer Stout-
Jesdijk, wat deze destyds beruchte
keuringen betreft, de man was ge
weest, die achter de schermen heeft
kunnen kyken, de man, die ongetwy-
feld uitstekend geïnformeerd moest
zyn over alles wat zich daar by die
massa-keuringen heeft afgespeeld «»n
het spreekt vanzelf, dat we ons heb
ben voorgenomen eens met hem te
gaan praten.
Dat lijkt gemakkelijker dan het is, want
om met elkaar te praten zijn er minstens
twee nodig en de heer Stoutjesdijk be
hoort niet tot degenen, die slechts kort
voor de bevrijding aan illegaal werk heb
ben gedaan en zich er thans op beroe
men, dat zij zooveel dapperder en beter
geweest zijn dan anderen, die in stilte
misschien heel wat meer hebben gewaagd,
maar er na de bevrijding niet over heb
ben gesproken.
Voor den heer Stoutjesdijk is die hele
keuringsperiode afgelopen, maar hij ont
kende ten slotte niet, dat hij een dui
zendtal jongens had kunnen „redden" cn
dat is ongetwijfeld iets zo merkwaardigs,
dat de interviewer zijn „slachtoffer" niet
meer los gelaten heeft en hem net zo
lang ondervraagd heeft tot hij eindehjk
een interessant overzicht van vele ge
beurtenissen heeft gekregen, welke zien
hier in de keuringsvertrekken van het
Arbeidsbureau hebben afgespeeld en waar
uit blijkt, dat een moedig en tactisch
werkend man er in kon slagen vijf „Ne
derlandse" en tien Duitse doktoren jaren
lang om den tuin leiden.
Het begon heel eenvoudig
Het begon lang voor de uitzending naar
Duitsland toen de arbeidsschuwe elemen
ten van Maatschappelijk Hulpbetoon ge
keurd werden met het doel om deze voor
niet te zware arbeid in eigen omgeving
te selecteren.
Daartegen kon geen bezwaar bestaan
en toen er een hoofdverpleger bij de keu
ringen werd gezocht, werd een beroep
op den heer S. gedaan, die als mede
leider van vele E H B O-cursussen en vah
de transportcolonne van het Rode Kruis
daarvoor eigenlijk de aangewezen man was
Evenwel in 1941 of 1942 veranderde alles
geheel van karakter, omdat er voor de
arbeidsinzet naar Duitsland moest wor
den gekeurd. Er kwamen NSB-doktoren
en Duitse artsen en de heer S. zou na-1
tuurlijk zijn werk gestaakt hebben als
men hem van goed vaderlandse zijde niet
in vertrouwen had genomen en hem ver-
pocht had op zijn plaats te blijven, niet
alleen om daar een waarnemer te hebben,
maar ook omdat hij door sabotage het
effect der keuringen kon verzwakken en
misschien candidaat voor de uitzending
zou kunnen redden.
De heer Stoutjesdük bleek bereid
daarop in te gaan en vanaf dien tyd
werd het rayon Alkmaar dat zien
uitstrekte van Heiloo tot en met Texel
tot grote verwondering van de auto
riteiten het keuringsgebied waar, naar
verhouding van het gehele land, de
meeste jongens onbruikbaar voor uit
zending werden bevonden.
Hoe er gewerkt werd
Het werk moest met de grootste voor
zichtigheid gedaan worden, want op sa
botage stond menigmaal de doodstraf.
Wanneer er dagelijks tientallen jongens
met hun oproepingskaart kwamen, stak
de heer H. zijn voelhorens uit en infor
meerde naar hun kwalen. Er waren NSB-
ers onder, Duitsgezinden en jongens, die
vrijwillig naar he arbeidsterrein van den
Vijand wilden en daarom moest men
uiterst voorzichtig aan het polsen gaan
om niet in verkeerd vaarwater te komen
Stond het vast, dat een jongen „goed"
was en met schrik tegen de keuring op
zag, dan kreeg hij zijn instructies.
De cursussen voor EHBO hadden den
heer S. veel over de organen van het
menselijk lichaam geleerd en wat hij niet
wist zocht hij op in „De nieuwe genees
kunde" van dr. Dubois, welk boek hij
eens voor twee kwartjes op een boeken
stalletje had gekocht en dat naderhand
zijn gewicht in goud waard is gebleken.
Kwam de candidaat in aanmerking
voor een maagkwaal, dan werd hem pre
cies verteld hoe lang hU die al had, wat
hy al dan niet kon verdragen en waar
hy precies pyn had. Een maagzweer
kon ook met goed gevolg gesuggereerd
worden, want tyd om foto's te maken
circus jos. mullens
in alkmaar.
Men, schrijft ops:
Het bekende 2 masten circus Jos.
Mullens, bekend van het succes-pro
gramma van 1946, komt dit jaar van
12 t.m 16 April op het Canadaplein met
een buitengewoon programma. Het
paardenmateriaal is belangrijk uitge
breid en ook de tent k groter en ge
rieflijker geworden. Er is dit jaar een
geheel nieuw programma van le klas
buitenlandse artisten alsmede van 8
clowns en Augusten, die de lachspieren
in beweging zullen brengen. De groot
meester der Hogeschoolkunst, Otto
Schuman zal persoonlijk optreden, even
als de acrobaten te paard (trio Mullens)
met hun prachtige evolutiën. Het grote
circusorkest van Bert Klazema brengt
de echte circussfeer.
benoeming.
Bij beschikking van den Minister
van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen is in de commissie, welke in
1947 te Utrecht zitting zal houden tot
het afnemen van de examens ter ver
krijging van de akte van bekwaam
heid, benoemd J. Lammes, hoofd ener
openbare lagere school, te Alkmaar,
Costerstraat 19.
H. c. STOUTJESDIJK
was er niet. Alles ging „en gros" en als
de candidaat zyn verhaaltje had afge
draaid en door een Duitsen arts hier en
daar met een naald beprlkt was, stond
de heer S. achter den onderzoekenden
dokter en trok pyniyke gezichten wan
neer de Jongen„Au!" moest schreeuwen
Dan lukte het in vele gevallen den
dokter er van te overtuigen, dat deze
man ongeschikt was, maar ook op het
gebied van vallende ziekte, van de
gevolgen van hersenschudding, van ach-
teriykheid, van geesteiyke afwyking,
zelfs van nierziekte was de heer S. goed
gesorteerd. Candidaten, die al te ge
zond en te sterk waren werden vaak1
op de trap al opgevangen en naar huis
gestuurd met de raad zo spoedig moge-
ïyk onder te duiken en vak kon nog
na een goedkeuring de candidaat van
deportatie gered worden. Dan gaf de
dokter voor het in te vullen formulier
een letter op en de heer S., die vaak
krachtige hulp van een verpleegster had,
vulde niet A. of b. in wat een ge-
deelteiyke goedkeuring betekende
maar de letter L.f waarmede te kennen
werd gegeven, dat de man volkomen
ongeschikt was, waarna de formulieren
rechtstreeks naar Den Haag werden
verzonden.
Soms werd een goedgekeurde candi
daat door den heer Stoutjesdyk opnieuw
opgeroepen op een dag, dat er een an
dere dokter keurde en dan werd nog
maals en vaak met succes gepro
beerd hem er door te slepen.
De doktoren hadden geen
achterdocht.
De dokters liepen er in. Zij geloofden
de verhalen van den man, die met schaat
senrijden tegen een brug was gevallen,
een hersenschudding had gekregen, door
zijn makkers mee naar huis was gesleept
en nog altijd zware hoofdpijn had, zij
slikten de achterlijkheid van een jongen,
die ondanks het milieu waarin hij was
opgevoed stond te liegen of het ge
drukt was, zij geloofden het verhaal van
den secretarie-ambtenaar, die zoogenaamd
gek was omdat hij 's avonds in het stad
huis kwam en hlle lichten opstak en zij
vertrouwden hun handige hulp, omdat die
nog veel harder schreeuwde en bevelen
uitdeelde dan de Duitse artsen dat zelf
kenden.
Te veel klanten
Het werk werd gevaarlijk, want er kwa
men te veel klanten. Soms zaten er meer
dan tien tegelijk in het huis van den
heer S. en werden alle klachten en kwa
len „gerepeteerd" en eenmaal had een
„nierlijder" het bijna voor allemaal be
derven toen hij tevergeefs getracht had
„water" van een echten nierlijder mee te
brengen en kippeneiwit in het zijne al-
leverde en wel in zulk een hoeveelheid
als nog nooit ln een reageerbuisje heeft
gezeten.
Hulp van de huisdokters
Over het algemeen hebben de huis
artsen by dit werk prachtig hulp ver
leend. zy waren altyd bereid de afge
zanten van den heer S. op een recep
tenbriefje aan de benodigde kwaal te
helpen en vaak werd er uit de buiten
gemeenten opgebeld, maar de heer S.
moest de Jongens eerst zien, omdat een
maagkwaal b.v. voor een jonge met
een sterk gebit of een t.b.c-geval voor
een gezonden boerenjongen minder wen
selijk waren en ©r voor hen een andere
ziekte moest worden uitgevonden.
Soms stuurde een arst het keelvocht
van een werkeiyke diphtherie-Ujder voor
onderzoek naar Utrecht, maar met de
naam van een te keuren candidaat er
by, die dan met het bewys, dat hy
bacillendrager was, onmiddellijk afge
keurd werd.
De ene dokter was veel „gemakkelijker"
dan de andere en over het algemeen
durfden de Duitse keuringsartsen zich
meer te veroorloven dan de Hollandse,
zoals de dokter die van de 36 candidaten
cr 30 afkeurde, maar dan ook nooit meer
terug geweest is. Oolc de lijsten van het
Consultatiebureau waren goed bruikbaar
en een candidaat, die daar eenmaal on
derzocht was, vulde een drie-maandelijkse
keuring in, waarna men het in den regel
niet met hem aandurfde.
Wanneer dit wenselijk bleek waren de
candidaten, die door den heer S. gemeten
en gewogen werden, vijf centimeter lan
ger en vijf kilo lichter dan ze in wer
kelijkheid waren en als er „gecontróleerd
moest worden ging de heer S. er vaak
zelf op uit en verstrekte alle raadgevin
gen, welke den patiënt nog voor gerui-
men tijd „ongeschikt" deden lijken.
Men begreep er in Den Haag
niets meer van
Plotseling kwamen dr. Koch een
.Nederlander", die chef van de keu
ringsartsen hier te lande was en dr.
Krahl het hoofd van de Duitse artsen,
naar Alkmaar om te onderzoeken hoe
het mogeiyk was, dat in dit rayon het
grootste afkeuringspercentage van het
gehele land was. Ze namen steekproe
ven uit de kaartenkast, maar daarop
was gerekend en alles bleek „prima ln
orde". Toen gelastten ze, dat er hon
derd afgekeurde aandldaten opnieuw
moesten opkomen om een herkeuring te
ondergaan.
De heer S. was het „natuurlijk" vol
komen met hen eens, dat er veel te licht
zinnig gekeurd werd en de doktoren
waren nog maar goed en wel verdwenen
of hij ripp honderd jongens op men
sen met één been, t b c-lijders, enz.
van wie hy kon verwachten, dat ze an
dermaal zouden worden afgekeurd, met
het gevolg, dat W van de honderd maar
één by herkeuring geschikt werd be
vonden.
Toen gaven de doktoren in Den Haag
het maar op en ze moeten wel een heel
ongunstige indruk van de gezondheids
toestand in dit gewest hebben gekregen.
Het werd te gevaariyk
Maar in Alkmaar zelf begon het te
gevaariyk te worden. De onder-direc
teur van het Arbeidsbureau waarschuwde
den heer S., dat deze tegen de muur
zou gezet worden als er ook maar enige
sabotage mocht biyken en hy zette een
zyner vertrouwensmannen, zekere B.
op het keuringsbureau ter controle,
waardoor in de zomer van 1944 alle
pogingen om de jongens nog vry re
krygen, schipbreuk moesten lyden.
Daarop werd de heer S. ontslagen
later door een eervol ontslag van onze
regering gevolgd maar by zyn heen
gaan waren de keuringen voor de ar
beidsinzet zo goed als afgelopen.
Hy ging met de voldoening een dui
zendtal jongens van de slaventocht naar
Duitsland te hebben gered, in het be-
wustzyn, dat zovelen al lieten zij dan
ook nooit meer iets van zich horen
voor hun gezin en voor ons land behou
den zyn gebleven.
Op een uiterst gevaariyke post heeft
haj meer dan zijn plicht gedaan en dit
alles zou misschien nooit bekend zyn ge
worden, als wij dezen bescheiden werker
niet eindelijk eens tot spreken hadden
gekregen.
Ad.
Hedenavond:
Wapen van Heemskerk, 7.30 uur
Dansen.
Eerste Paasdag:
Opening Schilderijententoonstelling in
het Museum, ing. Breedstraat.
Gulden Vlies, 8 uur Willem Goosens
Volkstoneel met „En vergeef ons onze
schulden".
Wapen van Heemskerk, 7.30 uur
Dansen.
Tweede Paasdag:
Gulden Vlies, 8 uur Variété Faveur.
Wapen van Heemskerk, 3 uur en 7.30
uur, Dansen.
Bioscopen:
Harmonie: Going my way, tot 14 jaar
onder geleide. Zaterdag uur en 9.30
uur. Beide Paasdagen 2 uur, 4.30, 7 uur
en 9.30 uur.
Victoria: De wildzang maakt carrière,
tot 14 jaar onder geleide. Zaterdag 7
uur en 9.30 uur. Beide Paasdagen 2
uur, 4,30, 7 uur en 9.30 uur.
Cinema Americain: George wint op
alle fronten, tot 14 jaar onder geleide.
Zaterdag 7 uur en 9.30 uur. Beide Paas
dagen 2 uu, 4.30 uur, 7 uur en 9.30 uur.
A.B.T.: Op een avond in Mei, alle
leeftijden. Dag. 8 uur. Beide Paasdagen
2 uur, 5 uur, 8 uur.
KINDERFEEST IN HET
GULDEN VLIES.
■t
Sim Sala Bam.
Ter gelegenheid van de Paasvacan-
tie wordt Woensdag 9 April om 2 uur
in 't Gulden Vlies een kindervoorstel
ling gegeven van het zeer mooie kin
dersprookje Sim Sala Bam, dat ten
tonele gebracht wordt door Jo Zweer's
Bureau voor Culturele Organisatie in
Amsterdam. Voör de kinderen een
mooie middag.
Donderdagmiddag reed een zwaar
met rode en witte kool geladen vracht
auto uit Zuid-Holland over de vlot
brug, tenminste, dat lag in de bedoe
ling van den chauffeur, die echter het
bord over het hoofd zag, met de
waarschuwing, dat de brug geen gro
ter gewicht kan dragen dan 3000 kilo
gram. En toen de wagen aan de stads-
zijde de oprit wilde „nemen" zakte het
achtereind met de ponton daaronder
prompt onder water en bleef de auto
hulpeloos hangen. Er rolden witte ko
len over de brug met hier en daar als
accent een rode kool ertussen, en ook
in het water dreef de groente. De wa
gen moest uit zijn benarde positie op
gevijzeld worden en gedeeltelijk gelost.
Later werd de lading opnieuw hoog
opgestapeld want de vrachtauto bleek
slechts licht beschadigd te zijn.
Doordat de ponton gedeeltelijk on
der water was verdwenen geweest,
moest deze weer leeggepompt worden,
hetgeen bij deze middeleeuwse oever
verbinding geschiedt met „ellebogen-
sloom" dus nogal wat tijd vergde.
Onbekendheid met de toestand ter
plaatse zal den chauffeur wel parten
hebben gespeeld, maar de politie heeft
toch proces-verbaal opgemaakt.
DE RATTENVANGER VAN
HAMELN.
A.s. Dinsdagavond in het Gulden
Vlies geven de zangklassen van Joh.
Kuiper een uitvoering. Medewerking
verlenen de dames B. Kuiper (viool)
en E. Gewin (piano). Het program
ma vermeldt liederen, cantate, viool
solo en het zangspel „De Rattenvan
ger van Hameien". Tekst en muziek
van Herman Zaal. De spelleiding be
rust bij den heer Jan Bernards.
Wij twijfelen niet of ook ditmaal
zal gezien het succes der vorige
uitvoeringen dé belangstelling
groot is.
ZONDAGSDIENST APOTHEKEN,
De apotheek Wanna, Ritsevoort, zs
gedurende de Paasdagen geopenj!
zijn. De komende week zal in
apotheek ook de nachtdienst wordeti
waargenomen.
GEEN VOORRANG VERLEEND.
Vrijdag had op de Dirk Duivelsweg
een aanrijding plaats tussen eenlj
vrachtauto en een motorrijden. He:
ongeval ontstond doordat de vracht
auto geen voorrang verleende. Dtl
motorrijder viel en werd zodanig ge.
wond, dat hij door de G.G.D. naar u
Centraal Ziekenhuis moest worderj
overgebracht. Tegen den chauffeu:|
werd proces-verbaal opgemaakt.
PAARD OP HOL.
Op de Jan van Scorelkade raaktt
gisteren een paard op hol. In vol.
Ie vaart botste de wagen tegen een
lantaarnpaal, welke daardoor afbrak.
Persoonlijke ongelukken kwam-:;
niet voor.
Over het ontstaan en d
wikkeling van het duinlan
heeft de heer G. D. Swanenb
\'eye voor de Vereniging
Alkmaar" een Interessante
ln café Central gehouden.
Wij zÜn gewend bij de oude
maling van onze bodem rekei
uden met zeer grote getalle
tel van ons land waarover
voornamelijk gesproken werd
alluviale gebied werd een
twintigduizend jaren voor onz<
felling gevormd en het is b(
iHk dat het nochtans tot de j
formatie kan worden gerekend
Gletschers brachten de grote
feokken uit Scandinavië a
waar.an nog zo menige „kei"
land kan getuigen en grot
ei;e stromen hadden uit d
[erbrokken zand en grint
uurd en voerden dat mee n:
zondag 6 april (le Paasdag)
■ALKMAAR.
Grote Kerk, 10 uur, ds. Den Oudsten I
Kapelkerk, 10 uur, ds. Van Wijk. w
beide diensten Paas-collecte. Luthl
kerk (Oudegracht), 10 uur, ds. Rooden.^—--
burg (extra coll. Werkende Kerk; Z. bekken van het toen nog
uur, mevr. Mostert—Schendelaar. J dééls droog liggende Noordzee
Doopsgezinde kerk, 10 uur, ds. vd SÏuiil waar 00^ andere bergfoi
(coll. „Bouwfonds". Geref kerk (ar) grote hoeveelheden van dat
31 D. K. O.) in Waakt en Bidt, half l! werden aangevoerd,
en half 6 prop. H. J. Zwarts, van Oo: Doordat de Noordzee^yoor^ eer
terbeek. Herst. Ap. Gem., Tou;
saintstraat, half 10 en 4 uur en Woei.:
dagavond 8 uur, dienst. Bapt. geit:
in de Nw. Doelen, 10.15 uur, studer]
Reiling; 3 uur jongeliedensamenkomst
Rem. geref. gem., half elf, ds. Rap|
pold.
NOORD-SCHARWOUDE: Herv Kerk,
uur ds Klein Wassink van Alkmaar.
OUDKARSPEL: Geref Kerk, 10 en 4 uuJ
deel droog lag was de Doggt
een heuvelrug geworden, maar
water uit het Noorden en z<
uit de Oceaan deden het wate
Noordzee stijgen. De stroom, d
■oggersbank in zee liep werd
hogere gronden, in het dilivial
itens 40.000 jaar oude Noorc
Eke deel van ons land tegen
|»n Zij voerde het zand van D
ds Haitsma. 'I j,ani{ naar 0nze kust en vorm
broek op langendijk: Doopsge het waddengebied. Een sterke
Gem, 10 uur sla Schepman. Geref KerkVernielde de dam tussen Frani
10 en 3 uur ds Donner (Voorbereiding HI jjpgeland. Zand en grint werdi
„Gezogen uit het Z. deel v:
HEERHUGOWAARD: Herv Kerk, uur^
ds Wiegers.
In West-Friesland worden de uien uit de vorstvrije bergplaatsen gehaald
en te drogen gelegd. Daarna worden de winteruien gesorteerd en voor de
veiling in gereedheid gebracht.
De noteringen.
Direct na de opening van de markt
gingen de noteringen in opgaande lijn
en kwamen boven die welke door de
handelaren bij de fabrieken, hetzij voor
korte termijn, hetzij bij overeenkomst
van langere duur waren bepaald. Met
uitzondering van een enkele maal was
de handel regelmatig goed en werden
de diverse partijen betrekkelijk vlug
van de hand gedaan. Opgemerkt wordt
nog dat de op 11 October sterk ver
hoogde prijzen het gevolg waren van
een algemene prijsverhoging der kaas
met f 25 per 100 kg, waar tegenover
echter de heffing die op de kaas-pro
ductie is gelegd, met f 24.50 werd ver
hoogd.
Bij de beoordeling van de hierboven
gegeven noteringen dient men er wel
rekening mede te houden dat de hoogst
gegeven prijzen slechts enkele malen
en bij uitzondering voorkwamen.
Naar de mening van de producenten
heeft de kaasmarkt in 1946 voor de
prijsvorming gunstig gewerkt, doch
wij mogen daarbij niet vergeten dat
dit mede een gevolg was van de
schaarste van het artikel. Inderdaad
verkrijgt men op de markt een beter
overzicht, doch zoals vraag en aan
bod de markt regelen, zo viel hier
toch waar te nemen dat de geringere
productie stimulerend heeft gewerkt.
De betekenis van de kaasmarkt te
Alkmaar moeten we bijna uitsluitend
zoeken in de reclame.
Propaganda door verkoop stukjes
kaas.
De commissie had een berekening ge
maakt om 450500 kg distributie-vrije
kaas voor reclame ter beschikking te
hebben. Alle daartoe aangewende po
gingen om dit te bereiken bleven
vruchteloos, zodat deze in 1947 zullen
moeten worden herhaald
Kaasdragers.
Een vlot verloop van de markt was
2onder de hulp van de kaasdragers niet
mogelijk geweest. Alvorens dus met dë
markt een aanvang te maken, bleek, zo
als ook in het organisatie-plan was op
genomen, overleg met het gilde nodig.
Diverse besprekingen met het bestuur
zowel als met het gehele gilde hadden
tot gevolg, dat ook op hun medewer
king kon worden gerekend. Noodzake
lijk was echter om de lonen aan te pas
sen aan die in de vrije bedrijven, opdat
vooral het uitzonderlijke karakter van
dit gilde bewaard zou blijven. Een op
lossing werd gevonden door verhoging
van het draagloon van f 0.20 naar f 0.30
per kg. gewogen kaas, met een toeslag
van f 1 per 10.000 kg beneden de gega
randeerde wekelijkse aanvoer van
30.000 kg. Gedurende de 7 maanden
waarin geen markt zou worden gehou
den (de z.g. wintermaanden), werd een
overbruggingstoelage van f 5 per man,
per Vrijdag verleend.
Met deze laatste beslissing werd
vooral bereikt dat de verplichtingen
van de kaasdragers als werknemers
van de gemeente zijn blijven be
staan, zodat wij op de Vrijdagen ten
allen tijde over ben kunnen beschik
ken, terwfll tevens door deze toeslag
het gemiddelde loon over een vol
jaar berekend, billijk kan worden
genoemd.
Bezwaren van gegronden aard bracht
het gilde naar voren over de slechte
toestand waarin haar kleding en
schoeisel zich gevonden. Ook deze
moeilijkheden hebben wij weten op te
heffen zodat wij alle kaasdragers in
1946 konden voorzien van nieuwe pak
ken en schoenen.
Kaaszetters.
Met de kaaszetters, die vóór de oor
log individueel voor de aanvoerders
werkten, werden besprekingen gevoerd
die uiteindelijk tot gevolg hadden dat
collectief en met 8 man het zetten zou
worden verricht. Voor een vlugge af
werking, ook na de verkoop der kaas,
heeft dit srsteem geen reden tot klach
ten gegeven. Gemiddeld hebben zij het
hun door ons gegarandeerde loon van
f 10 per marktdag kunnen verdienen.
In het vervolg zullen wij echter wel
moeten uitzien naar jongere werk
krachten; in 1946 bleek dit niet moge
lijk omdat deze personen elders werk
hadden gevonden.
Contact-commissie van de
Middenstand.
Bij de diverse vóór-besprekingen
werd de noodzakelijkheid overwogen
om financiële medewerking te verkrij
gen van die zaken en instellingen in
onze gemeente, die een meer direct be
lang hebben bij het behoud van de
kaasmarkt. Gedacht werd aan de ver
schillende middenstands-verenigingen
welke op dat tijdstip een commissie
bezaten die voor deze aangelegenheid
in rechtstreeks contact stond met het
gemeentebestuur.
Deze uit verschillende middenstan
ders bestaande commissie heeft onder
leiding van haar voorzitter, succes
mogen boeken, zodat zij op 6 Augus
tus aan het gemeente-bestuur een
bedrag van f 3.500 als bijdrage in de
kosten van de kaasmarkt kon over
handigen.
Kaasbeurs.
Ofschoon van de zijde der gemeente
uitvoering werd gegeven aan de wens
van de bond van zuivelfabrieken, om
naast de kaasmarkt de kaasbeurs te
stichten, werd hiervan toch niet het
gebruik gemaakt als wel verwacht was.
Verschillende factoren gaven daartoe
aanleiding. Allereerst het gebouw zelf.
Naar vele panden was uitgezien, zoals
café Central, het Beursgebouw en de
Harmonie, doch alle hadden dit be
zwaar dat zij te ver van de markt ver
wijderd waren. Een der koffiehuizen op
het Waagplein bleek, na hiertoe te zijn
aangezocht, niet bereid een lokaal voor
dit doel te bestemmen, omdat de café
houder zijn lokaal ook tijdens het beur
zen voor een ieder toegankelijk wilde
stellen.
Na diverse besprekingen werd der
halve op 31 Mei 1946 in de commissie
besloten, de kaasbeurs tijdelijk, bij
wijze van proef, te vestigen in het ach
terpand van het Waaggebouw. Outilla
ge bevatte deze ruimte zo goed als niet,
vandaar dat op korte termijn gezorgd
werd voor de benodigde tafels en stoe
len en het geheel door enkele kleine
wijzigingen een beter aanzien verkreeg.
Zolang de kaasmarkt werd gehouden
bleek de kaasbeurs niet nodig te zijn,
vooral omdat de verhandeling ook
van de voor de beurs bestemde par
tijen op de markt geschiedde. Het
plotselinge einde der markt, die voor
ons het begin van het kaasbeurs-
gebruik diende te zijn, viel tot grote
teleurstelling echter samen met een
daling in de kaas-productie, ener
zijds als gevolg van de teruggang der
markaanvoeren bü de fabrieken, an
derzijds door de steeds grojere be
hoefte aan de z.g. aanvullingsmelk
voor de consumptie-doeleinden in de
bevolkingscentra.
Zolang dus de kaas-productie nog
niet het normale peil van vroeger heeft
bereikt en tijdens de wintermaanden
voor de melk andere afzet-gebieden
worden aangewezen, zal het een open
vraag zijn of de kaasbeurs te Alkmaar
voorlopig een bestaans-mogelijkheid
heeft. Verder heeft de ervaring ons ge
leerd wat wij in het achterpand van de
Waag missen, n.l. een behoorlijk buffet
en een redelijke verwarming. Vooral
dit laatste was merkbaar bij de intrede
van de winter, want sinds half Decem
ber wordt, na een gebruik van 1 Yt
maand, geen beurs in het genoemde
pand gehouden.
We vermelden verder nog dat gedu
rende de periode van 1 November13
December 1946 op de beurs te Alkmaar
werden aangeboden: 16.605 stuks
Edammerkazen wegende 34.085 kg
waarvan verhandeld 12.907 stuks, we
gende 26.527 kg, tegen prijzen van
f 147—f 150 per 100 kg.
Grote belangstelling in blnnen-
en buitenland.
Moge ik er dan nog op wijzen dat
blijkens couranten-verslagen de her
opening van deze markt niet alleen
in ons land, maar ook in België,
Frankrijk, Engeland en Amerika niet
onopgemerkt is gebleken. Bij alle me
dewerking die wij hebben mogen
ondervinden bij onze pogingen om
deze wereldberoemde markt voor
ons vaderland te behouden, gedenken
wij in de eerste plaats den voorzit
ter dezer commissie, den heer Dec
kers. Dank zij diens bemiddeling werd
de onontbeerlijke steun van de be
voegde instanties verkregen. Daar
naast blijve niet onvermeld de loyale
wijze van samenwerking met de bond
van zuivelfabrieken. Aan diens se
cretaris, den heer Kranen komt voor
een groot deel de eer toe, dat de
eerste opzet geslaagd is.
Een woord van bijzondere dank
richtên wij ook tot het bestuur van het
Bedrijfschap voor Zuivel te 's-Graven-
hage, dat ons door het toekennen van
een subsidie in staat stelde de kaas
markt in stand te houden.
En vergeten wij tenslotte niet te noe
men den toenmaligen wethouder voor
het marktwezen, den heer Hoijtink, en
de heren Keysper en Grondsma, die
voor het behoud van deze markt niet
alleen zo intens veel gevoeld hebben,
maar er ook zo veel voor hebben ge
daan.
MAANDAG 7 APRIL (2e paasdag)
ALKMAAR.
Grote Kerk, 10 uur, ds. Dikboom.
Kapelkerk, 10 uur, ds. Wesseldijk. (Inl
beide diensten Paascollecte)Geref I
kerk (art. 31 D. JU. O.), in Waakt en|
Bidt, half 10, dienst. Ned. Chr. Ge-|
meenschapsbond, in Waakt en Bidt,
uur en half 7, bijzondere samenkom-1
sten, verschillende sprekers; Donderdag
avond half 8, de heer Joh. v. Oostveen,
Rem. geref. kerk, geen dienst.
OUDKARSPEL: Herv Kerk, 10 uur dt
Van Santen (extra collecte). Gere:
Kerk, 10 ur ds Donner.
ZUID SCHARWOUDE: Herv Kerk 10 uu:
ds De Jong van Schoon (extra collecte
BROEK OP LANGENDIJK: Geref Kerk
10 ur ds Haitsma.
VEENHUIZEN: Herv Kerk, 10 uui
Roeders.
burgerlijke stand
Geboren Johannes m, zoon van
A J Sengers en A Zoon. Adriaan H
zoon van H Beemster en G Blaauboer
Nicolaas J M, zoon van G J Hergaar-
den en Th A Vernooy. Christina J L,
dochter van H Janssen en G Zwart. -
Johannes J G, zoon van G Wolvers en P
Berkhout. Alida A, dochter van C
Hoogvorst en A A van Essen. Cornells
J, zoon van J Scholten en C Bruin.
Ondertrouwd: Jacob G van der
Veer (won. te Castricum) en Aagje de
Bie. Johannes Schut (won. te Aker
sloot) en Jansje Bakker. Kuijper van
der Duyn en Petronella D M Huting.
Overleden: Jan Witsen, 76 jaar
gehuwd met J Kroon,
WONINGBOUWVERENIGING.
De woningbouwvereniging hield haarl
jaarlijkse vergadering in het café van
den heer Freiture, onder leiding van|
den heer Oostwouder.
De uitgaven beliepen f 4160.44; del
huurontvangsten f 1314.45. De totale
ontvangsten f 1810.96. Het exploitatie
tekort is dus f 2349.48. Rijk en ge
meente zullen dit moeten bijpassen,
werd besloten, volgens overweging
van Den Haag, e huur, bij wisseling
van den huurder te verhogen. Dit geld;
dus niet voor de tegenwoordige bewol
ners. Bij de rondvraag werden technij
sche kwesties besproken.
HERVORMDE GEMEENTE
Ds. Leendertz uit Boijl (Friesland' I
hoopt zich met ingang van Juni a.s. ts|
verbinden aan de Hervormde Ge- f
meente te Schermerhorn.
bordzeebekken en langs de
[evoerd, waaruit langzamerh
k in Frankrijk en België
[uinfundament werd gevorn
;eleidelijk tot een afsluiting v
inze provincie en eveneens i
blland kreeg men een afs<
issen het land en het zoi
;ebied en er ontstonden dive:
m, welke zo karakteristie
inze provincie waren, zoetw
•en, die onze voorouders met
hebben drooggemalen. Stai
was dit duingebied oorspr
niet.
Het verplaatste zich vooi
zoals kan blijken uit de zie!
bevindende overblijfselen v:
Romeinse nederzettingen, c
spronkeljjk natuurlijk gebou
den op gebied, dat men te
zeewater beveiligd achtte. I
hier alles over grote tjj<
waarin ook binnenwateren
Friese Wad en het Flevom
stonden.
Gevolgen van de planl
I Waar land en zeewater elk;
Bmoetten bevatte de bodem e<
'hoeveelheid kalk en stikstof,
planten een voedingsbodem
waaronder er waren, die i
wortels het zand vasthielden
door krachtig aan de duir
hebben medegewerkt. Zo is dn
rand geleidelijk een natuur!
wering geworden. Men ging
veiliging van de kuststroo
meer tot bebossing van h
gebied over. Men nam ver:
proeven en vond daardoor
geschikte dennen, b.v. de Oi
se en de Corsicaanse, die in
bied veel voorkomen. Er w<
eelvuldig loofhout geplant,
zijn bijzondere eigenschap
iaaldhout in vele opzichten
angen.
Het valt op, dat de b
niet overal even dicht is,
oorzaak daarvan is een vi
kalkrijkdom van het di
dat door het toevoeren van
minder schelpen wordt 1
Ogenschijnlijk is duinzan
van dezelfde samenstellii
men ziet vaak aan de k
CONCOURS.
Het Beemster fanfarecorps zal deel
nemen aan het concours te Bergen cn I
uitkomen in de eerste afdeling in Ju-
ni a.s.
BEVESTIGD.
In de Hervormde kerk zijn door ds.
Doorenbos 21 jonge mensen tot lid
maat bevestigd.
burgerlijke stand
Geboren André K, zoon van F-
Kool en D Otter. Jacobus P, zoon van
P Roet en M E Nibbering. Cornells
zoon van G Twint en J Boots. George I
F A, zoon van A J van der sypt en N B
Braem (geb. te Purmerend).
Ondertrouwd: Jan Wals en Ma-
rijtje Rus. Johannes C Boots en Mar-
garetha M Tamis.
Overleden: Pieter Langeberg.
jr, zoon van S Langeberg en G Zwaan.
Nicolaas Boots, 73 jr, weduwnaar van P
Bijvoet (overleden te Purmerend). Cor
nells Beets, 52 jr, weduwnaar van T
Breeuwer (overleden te Alkmaar). wil'
helmina Meijer, 72 jr, echtgenote van J
Laan.
nutsspaarbank te ai
Maandoverzicht M
In de loop der maand M;
°P de spaarbankboekjes
I 265.062,01 (v.j. f 335.008,79)
betaald f 261.289,49 (v.j. f I
alzo meer ingelegd dan tei
3.772,52 (v.j. f 29.625,—).
Het aan de inleggers ver:
kapitaal bij de aanvang var
110.235.063,33, bedr. thans fll
<v.j. f 10.388.578,06).
Het aantal in de loop v
nieuw uitgegeven boekjes bc
(v.j. 196). Ingetrokken wi
(v.j. 89) boekjes. Het aanti
loop zijnde boekjes, bij d<
van het jaar 24.455, bedra
24.757 (v.j. 22.505).
Van dit aantal behoren 1
15.126) aan personen of ii
te Alkmaar gevestigd; 5.466
aan personen elders woona
2.873 (v.j. 2.269) aan schoo
Onder de in Maart nieu\
ven boekjes zijn begrepen 6
boekjes voor jonggeborenen
jubileumboekjes.
In Maart bedroeg het aar
van inleg 2.509 (v.j. 2.262)
terugbetaling 1.718 (v.j. 1.80'
4-227 (v.j. 4.069).
De lediging in de loop c
Maart van 392 (v.j. 296))
leverde een bedrag van f 5
1 4.062,31) aan klein e besp:
Het aantal in omloop zijl
bijde aanvang van het jaa
draagt thans 3716 (v.j. 3696