HELGOLAND in ROOK en PUIN De grootste ontploffing, die Europa ooit meemaakte n Dr. Van Mook treedt niet af DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN „Operatie volgens het plan verlopen" Onbeschrijfelij ke explosie Frans militair vliegtuig verongelukt. Smokkelicomplot ontdekt Hors d'Oeuvre Verslag van een ooggetuige V. Van nabij en verre .J Lieftinck en Dr. Van Mook naar Amerika? 30 Millioen schade in Texas City Van Radar-station tot Jeugdherberg Irgoen Zwai Laoemi weer actief Alkmaar verloor electriciteitsproces Munitie oorzaak van ramp in Texas? Weec&eeuM Een gedenkteken voor Mr. P. J. Troelstra 26.000 eieren in beslag genomen. De nieuwe attractie in Valkenburg Zuid-Afrikaans vliegtuig neergestort Pensioenfonds voor de landbouw Het Poollicht van Donderdagavond Minder-valide werkers Duits groot-industrieel voor zijn rechter. BUREAU: VOORD AM 9, ALKMAAR TELEFOON ADM. 3320 REDACTIE 3902 Giro 187294 Dir.: J. Bijlsma ZATERDAG 19 APRIL 1947. Voortzetting van de 144e JAARGANG No. 274. ALKMAARSCHE COURANT Hoofdredacteur M. H. E. Uyldert plv. Tj. N. Adema. TARIEVEN! Advertenties: 14 cent per millimeter. „Waagjes" tot 16 woorden 75 ct., elk woort meer S ct„ uitsluitend contan Abonnementen: f 1.10 per maand, f 8.25 per kwartaa OE VERNIETIGING «MM V*5T>M6 MELGOLANO Met een enorme ontploffing zijn Vrijdagmiddag, precies te 12 uur Ned. tijd, de militaire versterkingen van Helgoland verwoest. Daarmede heeft Helgoland precies op dezelfde dag waarop het twee jaar geleden door een zware luchtaanval werd getroffen, opgehouden als eilandvesting te bestaan. Ongeveer 6700 ton munitie en-ontplofbare stoffen in de onderaardse gangen en ruimten veroorzaakten de grootste ontploffing die Europa ooit heeft meegemaakt. Door één enkele druk op een knop bracht luitenant-commander Frances Mildred van de Britse vloot, die zich aan boord van het Britse kabelschip Lasso bevond, de ontploffing teweeg. Tegelijkertijd werd de ontploffing ook teweeg gebracht door den torpedojager Bleasdale, door middel van draadloze telegrafie. Welke uitwerking de ontploffingen precies hebben gehad, zal men op zijn vroegst Zondag te weten kunnen ko men, omdat het eiland pas over twee dagen betreden mag worden. Zondag zullen experts van de Britse vloot de eerste zijn, die dan een overzicht van de resultaten krijgen. Commander Colver, die de gehele actie heeft voorbereid, verklaarde, dat de zuiver militaire installaties, zoals de batterijen, de onderaardse tunnels cn de duikbootkazemat, in elk geval vol ledig vernield zullen zijn, omdat daar vooral de ontplofbare stoffen waren opgestapeld. In welke mate het eiland zelf echter heeft geleden, kan men slechts gissen. Een ander Brits marine officier verklaarde, dat het niet aan te nemen is, dat het eiland uiteengereten zou zijn. Waarschijnlijk hebben de noord- en zuidwestpunt van het eiland het meeste geleden. Gisteravond is een Frans militair vliegtuig op een oefenvlucht bij Aix- en-province in Zuid-Frankrijk neerge stort. De piloot en twee andere leden der bemanning kwam om het leven. De douane te Glanerbrug bij En schede is een vrij uitgebreid complot op het spoor gekomen, dat zich bezig hield met het smokkelen van Duitse motorvoertuigen naar Nederland. Het onderzoek is nog in volle gang. In middels zijn verscheidene personen gearresteerd. HELGOLAND Onze Engelse bondgenoot heeft Helgoland in de lucht laten springen. Ik vind dit een erger lijk feit. Ten eerste heeft dit eiland, waar ik overigens nooit ben ge weest, mij altijd bekoord. Door de naam. Het woord Helgo her innerde mij aan Helga, en „Hei- ga" stond onder een plaatje van een lieftallig meisje waar op ik in mijn zeer prille Jeugd verliefd ben geweest. Zij was mijn eerste liefde, en dat vergeet men nooit. Enfin, zal men zeggen, dat is iets volstrekt persoonlijks en dat interesseert ons niet. Ten tweede: ik heb altijd de illusie gekoesterd zelf eens een eiland te bezitten, waar men zo- heerlijk, door de zee van alle wereldse narigheid gescheiden, vegeteren en dromen kon. Liefst een eiland in de Stille Zuidzee, waar het altijd zomer is en het brood gebakken aan de bomen hangt. En nu stemt het mij bit ter. dat men mij dit eiland Hel goland, als men het dan tóch kwijt wilde zijn, niet ten geschen ke gegeven heeft. Ook dit is iets zeer persoonlijks,, en ook dit in teresseert misschien den lezer niet. Best, maar het interesseert mij. Ten derde en ten laatste lijkt het verwoesten van dit vesting eiland mij, uit strategische over wegingen, dom. Daar hadden de Engelsen nu een mooie gelegen heid een vesting te verkrijgen op een rots midden in zee, waar mede zij de Duitse kust, en de menden van Wezer en Elbe, kon- den beheersen tot het einde der dagen, een noordelijk Gibraltar, en het kostte hun niets. Zij heb ben het al eens vroeger in eigendom gehad, van 1814 tot 1890 en toen, in een ogenblik van on voorzichtigheid vooruit zien is nooit Engelands sterke zijde ge weest aan Duitsland afgestaan. Welk een kans is nu, in letter lijken en figuurlijken zin, door het verwoesten van deze sleutel positie, in rook opgegaan l Jam mer toch, doodjammer, dat niet ik in Engeland eerste minister ben! KREEFT. Een verslaggever van de Duitse Presse-dienst, die zich op een schip ongeveer 9 zeemijl van Helgoland be vond, meldt, dat het sein tot ontplof fing in de grootste spanning werd af gewacht. Het hijsen van een signaal vlag gaf dit sein. Enige seconden later deed een onbeschrijfelijke ontploffing de lucht trillen, waarna het geluid der explosie zich dof en rommelend over de zee voortplantte. Het geluld van de ontploffing der Duitse versterkingswerken op Hel goland is door de BBC uitgezonden. Volgens een ooggetuige, die voor de BBC een reportage gaf, werd het eiland na de explosie aan het ge- Drie inzittenden kwamen om het le ven, toen hun vliegtuig van het eiland Guernsey op weg naar Londen in zee stortte. Eén passagier Werd gered. Op 8 Mei, de verjaardag van Duitslands capitulatie, zal voor oet graf van den onbekenden soldaat te Brussel een gewijde steen worden bij gezet ter herinnering aan de achttien- daagse veldtocht. Naar het offi ciële Perzische nieuwsagentschap meldt, eist Perzië 955.000.000 dollar herstelbetalingen van Duitsland. Bij Oetzen in de Britse zóne van Duits land is in de mist een personentrein op eengoederentrein gelopen, waarbij 3 personen werden gedood en 42 ge wond. Onder de goederen, die in Albany ten behoeve van Nijmegen zijn ingezameld, bevindt zich ongeveer drie en een halve ton zeep en een grote hoeveelheid glas. Naar aanleiding van de berichten over verhoogde acti viteit van de Krakatau deelt de vulka- nologische dienst mede, dat er geen redenen voor ongerustheid bestaan. „La dernière Heure" verneemt dat prins Boudewijn, de Belgische troonopvolger, zijn studiën zal voort zetten in Engeland. Het aantal door de Nederlandse Spoorwegen op Donderdag te Utrecht ingenomen plaatsbewijzen bedraagt 23.200. Het totaal-aantal officiëel geparkeerde auto's was Donderdag 2325. Een vrouw lokte te 's-Gravenhage een vierjarig jongetje met een „ijsje" mee naar een straat. Zij trok het kind daar zijn jasje uit en maakte zich daar mede uit de voeten. Binnen één week is dit reeds het derde geval Te Amsterdam Is de 20-jarige R. N. ge arresteerd, die was ontsnapt uit het Rijksopvoedingsgesticht te Amersfoort en die wordt verdacht van de roof moord in de nacht van 6 op 7 April te Haarlem. In verband met de komst van minis ter Lieftinck naar Batavia verneemt Aneta, dat he* geenszins uitgesloten is, dat na besprekingen te Batavia over de financiële positie van Nederland en Indië minister Lieftinck en dr. Van Mook zich naar Amerika zullen bege ven, waarbij ook de mogelijkheden tot het verkrijgen van een geldlening ter sprake zouden komen. GEWAPENDE ROOFOVERVAL ik ROTTERDAM. Twee mannen overvielen Donder dagavond te Rotterdam den 52-jari- gen rijwielhersteller G. van de Burg met zijn 23-jarigen knecht H. J. de Neef In zijn winkel aan de Boven- straat. Van de Burg en zijn knecht werdeh door de mannen, van wie één een pistool op hen gericht hield, In een kast opgesloten, die zij daarna voor alle zekerheid met een kist en een fiets barricadeerden. Daarop ver dwenen zij met een dames- en een he renrijwiel. De daders, die ongeveer 22 jaar oud zijn, zijn nog niet opgespoord. Hun signalement is echter bekend. Adolf: „Deze basis wordt volgens plan vernietigd". Herman: „Maar niet volgens het zichtsveld onttrokken. „Het is de grootste rookkolom, die ik ooit ge zien heb", aldus de waarnemer. „Zo dra de ontplofbare stoffen tot ont branding waren gebracht, stegen ont zaglijke walmende rookkolommen tot wolkenkrabberachtige hoogte op. Onmiddellijk daarop zag men twee geweldige wolken in paddestoelvorm als bij de atoomproef op de Bikini Atoll-eilanden. Zes minuten na de ontploffing was de wolk meer dan 2400 meter hoog en 1600 meter lang en breed. Tien minuten na de explosie werd het volgende officiële communique door de radio gepubliceerd: „De operatie is volgens het plan verlopen. De ramp in Texas City zal de verze keringsmaatschappijen minstens 50 millioen dollar kosten. De materiële schade wordt op 22 a 30 millioen dollar geschat. Men vreest dat het juiste aan tal doden wellicht nooit bekend zal worden. De Nederlandse Jeugdherberg-Centrale, die tijdens de oorlog een aantal van haar gebouwen verloren zag gaan, heeft de be schikking gekregen over het Radarstation in de Schoorlse duinen. Dit gebouw, dat tijdens de oorlog door de Duitsers werd neergezet, zal door en kele binnenhuis-architecten zodanig wor den ingericht, dat niets meer aan de oor spronkelijke bestemming zal herinneren Nog tijdens het komende seizoen hoopt men deze nieuwe aanwinst in gebruik te kunnen nemen. De Irgoen Zwai Leoemi is gisteren haar „oorlog" tegen de Britse strijd krachten in Palestina begonnen ter vergelding van de executie van Dov Gruner en drie andere Joodse ver zetslieden. Te Nathanya, 40 km ten noorden van Tel Aviv, werd een Britse schildwacht, die op wacht stond bij een veld-ver- bandplaats, door drie in burger ge klede personen doodgeschoten. Zij re den in een militaire vrachtauto en wierpen een bom naar de verbandpost, waardoor het gebouw ten dele ver woest werd. Te Tel Aviv werden twee Britse politieagenten min of meer zwaar gewond, toen een pantser vrachtwagen door een bom, uit een voorbijrijdende taxi geworpen, opge blazen werd. Britse militairen te Haifa werden tweemaal door gewapende lie den uit auto's beschoten. In dezelfde stad hadden nog vuurgevechten plaats tussen -de Britse troepen en Joodse verzetslieden. De gemeente Alkmaar stelde een acht tal jaren geleden vast, dat de provincie krachtens de concessie-voorwaarden, ver plicht is stroom te 'leveren aan de ge meent© als gegadigde. De provincie oor deelde echter, dat zij niet verplicht is aan de gemeente stroom te leveren an ders dan voor eigen verbruik. De Rechtbank te Haarlem wees de vor dering der gemeente toe. In Hoger Beroep echtef heeft het Hof te Amsterdam het vonnis vernietigd en de Rechtbank onbe voegd verklaard op grond, dat hier geen sprake was van een geschil over eigen dom, noch over een schuldvordering of een burgerlijk recht. De gemeente kwam in Cassatie, doch de Hoge Raad heeft gister dit beroep ver worpen. (Zie vervolg pagina 2). Voor de commissie van onderzoek der Amerikaanse kustwacht heeft een hoge douane-ambtenaar verklaard, dat het Franse schip Grand Champ, dat te Texas City in de lucht vloog, 16 kisten munitie aan boord had. OVERDAG TIJDELIJK TOE NEMENDE BEWOLKING. Weersverwachting, geldig tot he denavond: Heldere vrij koude nacht. Over dag: tijdelijk toenemende bewol king, doch bijna overal droog weer. Opnieuw flinke stijging van temperatuur. Matige wind tussen Zuidoost en Zuidwest. Dr. Van Mook heeft naar aanlei ding van berichten in de Neder landse pers tegenover journalisten verklaard, dat, voor zover hjj wist, van benoeming van een nieuwen gouverneur-generaal geen sprake was. „Van mijn kant is er geen sprake van, dat ik ontslag neem en het verhaal, dat ik Nederlands ambas sadeur te Washington wordt is nieuw voor mij," aldus dr. Van Mook. Het bestuur van de Party van de Arbeid heeft een comité gevormd» waarin vooraanstaande figuren uit de party zitting hebben genomen. Dit comité bereidt de oprichting voor van een gedenkteken voor mr. P. J. Troelstra. Aan een oproep tot het bijeen brengen van de daarvoor benodigde gelden ontlenen wy, dat men zich voorstelt het gedenkteken te doen verrqzen in de stad, die als zetel van de volksvertegenwoordiging het cen trum Is geweest van mr. Troelstra's staatkundige werkzaamheid. Bq een controle op de Schipbrug te Deventer hielden ambtenaren van de C.C.D. een vrachtauto aan, die ruim 26.000 eieren en 19 kg boter clandes tien bleek te vervoeren. Deze goederen waren voor de zwarte handel bestemd. In de verzendformulieren, die het eie- rentransport moesten dekken, was ge knoeid teneinde deze zwarte transactie mogelijk te maken. Binnenkort, waarschijnlijk begin Mei, zal boven aan de zg. Cauberg te Val kenburg een dierentuin geopend wor den, welke een rijkdom aan exotische en wilde dieren zal bevatten. Olifan ten, leeuwen, beren, pantsers, maar ook apen, wasbeertjes en vele andere Afrikaanse en Australische dieren zul len er te zien zijn. Een Ventura van de Zuid-Afrikaan se luchtmacht, aldus wordt uit Khar toem gemeld, is 60 km ten zuid-westen van Khartoem neergestort, waarbij alle inzittenden, 11 passagiers en een be manning van 4 koppen, om het leven zqn gekomen. Het ministerie van sociale zaken deelt mede, dat met het oog op het zeer binnenkort in te stellen pen sioenfonds voor de landbouw met spoed een wetsontwerp gereed ge maakt wordt ter regeling van deze materie. Dit fonds zal niet alleen toegankelijk zijn voor het personeel maar ook voor de werkgevers en de zelfwerkenden. Het is de bedoeling de wettelijke rege ling aldus op te zetten, dat ze niet al leen zal gelden voor het pensioenfonds in de landbouw, maar eventueel voor elk pensioenfonds in een bedrijfstak, waar alle werkenden in dat bedrijf aan kunnen deelnemen. Over de regeling zal overleg gepleegd worden met het georganiseerde be drijfsleven. Het spreekt vanzelf, dat de voorbe reiding en uitwerking ener wettelijke regeling enige tijd vordert, zodat het' niet mogelijk zal zijn het bedrijfspen sioenfonds in de landbouw reeds met ingang van 1 Mei bq het in werking treden van het nieuwe collectief con tract definitief op te richten. De rege ring heeft zich echter bereid ver klaard een overgangsregeling te tref fan, waarin de inning der premiën en de doorberekening daarvan in de pro ducentenprijzen niet rechtstreeks plaats heeft, doch waarin een en ander op indirecte wijze wordt geregeld. Het KNIM te De Bilt deelt mede: In de avond van 17 April werd een buitengewoon fraai Poollicht in ons land waargenomen. Velen zal dit hebben doen denken aan het sterke Poollicht van Januari 1938. Het meest opvallende was ditmaal de voor ons land zeer zeldzame corona, welke tijdens het maxima der ontwikke ling omstreeks 23 uur gevórmd werd in het sterrenbeeld de jachthonden. Omstreeks 22 uur werd een zeer licht- sterke eenvoudige boog gezien, welke van het westen naar het noordoosten verliep en zich tot ongeveer 40 graden boven de noordelijke horizon verhief. Hieronder tekende zich zeer fraai het z.g. donkere segment af. Na 22,40 uur werd de stralenstructuur in deze bogen steeds sterker, onder sterke roodverkleuring gingen zij over in een schitterende draperie, hetgeen leidde tot de vorming van de corona De verschijnselen werden gezien tot 45 graden boven de zuidelijke horizon. Deze Poollicht ontwikkeling was in zekere zin een verrassing. Op de zon zijn slechts een paar kleine zonnevlekkengroepen zichtbaar. Echter traden enige dagen geleden zeer talrijke en sterke storingen in het radio verkeer op, welke wezen op grotere zonne-activiteit. De magnetische storing begon op 17 April 13,25 uur. De Amerikaanse industriëel Milton Reynolds uit Chicago is erin geslaagd met zijn omgebouwde bommenwerper „Reynolds bombshell" in de record tijd van 78 uur 55 min. rond de aarde te vliegen. Het vorig record stond op naam van den Amerikaansen millionnair Hughes met 14 min., doch Reynolds moest een extra afstand van 6000 mijl afleggen, daar de Sovjet-autoriteiten hem geen toestemming verleenden om boven Sovjet gebied te vliegen. Bovenstaande radiografisch overgebrachte foto toont het moment, waarop het vliegtuig na de tocht om de aarde op het Laguardia- vliegveld is geland» Ass Press Men spreekt vaak van „het domme potlood". Men kan ook spreken van ,het domme papier". Velen onzer landgenoten zijn verzot op papier. Wij bedoelen niet het papier dat dienst doet ter verspreiding van het gedrukte woord, in de vorm van dagblad en boek ook dit is, en ge lukkig, binnen onze landsgrenzen zeer gewild maar het papier dat wordt gebruikt voor acte, diploma, certifi caat, getuigschrift en naar welks bezit de man of de vrouw, die het te ver werven wist, en die naar een of andere maatschappelijke functie solliciteert, pleegt te worden gewaardeerd. Maar er is verschil tussen school- of studie-kennis en maatschappelqke bruikbaarheid. Er zijn deugdelijke scholieren, steeds nummer 1 in deklas, die, wat laatstgenoemde eigenschap be treft, verre achterstaan bij den man die voor geen enkel examen is geslaagd doch die menskundig inzicht bezit, practisch verstand en initiatief. Toch komen deze laatsten soms moeilijk aan bod daar zij zich niet kunnen beroe pen op het bezit van het domme pa pier, dat een examen-commissie ver strekt. Menigeen zal in zijn kring wel mannen en vrouwen kennen die door dit, ik zou haast willen zeggen bijge lovig hechten aan acte en diploma, in hun carrière belemmerd zijn, en die toch verre uitsteken boven de middel maat. Men zegt dat het in Amerika anders toegaat en dat men sollicitanten daar naar hun menselij'-e eigenschappen en niet naar diploma of getuigschrift keurt. Men neemt den man die werk zoekt voorwaardelijk aan en blijkt hij berekend voor zijn taak dan Wordt hij dienovereenkomstig beloond; is dit niet het geval dan I:ru hy zijns weegs gaan en het beproeven in een ander bedrijf. Alleen op wetenschappelqk ge bied, waar het bezit van diploma of acte een zekere mate van kennis en inzicht waarborgen kan, is het papier niet dom. En hetzelfde geldt voor be roepen waarvoor bepaalde vakkennis wordt vereist. In vele gevallen echter leidt het tot een onjuiste beoordeling en tot het afstoten van krachten die voortreffelijk zijn. Wat voor de diploma-lozen geldt kan ook worden opgemerkt voor de z.g. minder-valide werkers, mannen en vrouwen die vaak al te lichtvaardig, tengevolge van een of ander lichame lijk gebrek, bij meer bevoorrechte ge gadigden naar een werkkring, ten ach ter worden gesteld. Veelal zijn zulke mensen volkomen in staat hun werkte verrichten en doen zij het voortreffe lijk, maar zij krijgen er niet de gele genheid toe. zy komen daardoor ten laste van hun verwanten en uiteinde lijk draagt de gemeenschap die last. De z.g. minder-valide werknemer kan over karakter-eigenschappen beschik ken die ruimschoots opwegen tegen zijn lichamelijke tekortkoming. De regering heeft thans een wets ontwerp ingediend waarbij aan werk gevers in grote bedrijven de verplich ting wordt opgelegd 'n aantal minder- valide werknemers in te schakelen, tot een klein percentage van het totaal der gebruikte arbeidskrachten. Het feit dat ook ons land thans helaas een groot aantal oorlogs-invaliden telt, die echter voor bepaalde functies zeer wel i.i het arbeidsproces kunnen worden gebruikt, heeft tot het nemen van deze maatregel de stoot gegeven en de re gering heeft zeer terecht opgemerkt dat deze mensen slachtoffers zijn van een ramp welke de gehele gemeen schap getroffen heeft en dat de ge meenschap dus hier een morele ver plichting vindt, welke zy nakomen moet. U. Gisteren is te Neurenberg het proces begonnen tegen Friedrlch Flick, den Duitschen ijzer- en staalkoning, en vijf zijner medewerkers. Ook SS- generaal Otto Steinbrick, de verbin dingsman tussen Göring en de Duitse industrie, staat terecht. Flick c.s. worden er van beschul digd hun concern teAebben gebruikt om Hitier aan de macht te brengen. Voorts van gebruikmaking van sla venarbeid, plundering van bezette ge bieden en inbeslagneming van joods bezit. Dit is het eerste grote proces tegen Duitse industriëlen. Openbaar aanklager is de Amerikaan Teeford Taylor. 25.000 VALSE TEXTIELPUNTEN VERHANDELD Onlangs is aan het licht gekomen, dat via Tilburg tienduizenden valse textiel punten in ons land werden gebracht. De punten werden in Antwerpen ge drukt en dan naar Tilburg geemokkeld. Thans stonden weer twee lieden in ver band met deze zaak voor den bt)zonderen politierechter te Breda terecht. Het wa ren de Tllburgers H V en F R. Van den laatsten kwamen zulke belas tende feiten aan het licht, dat hij on middellijk gevangen werd genomen en veroordeeld tot een gevangenisstraf van 6 maanden. Dit voor het verhandelen van 10 000 valse textielpunten. Binnenkort moet hij echter nog terecht staan voor het ver- bondelen van 19.000 punten.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1947 | | pagina 1