Monetaire wereldcrisis
dreigt
Onze wekelijkse sportprijsvraag.
r
J
Weee&eckfU
r
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Ingrijpen van Amerika
noodzakelijk
Nederland herstelt zich
snel
Hors d'Oeuvre
"N
Bedelaars stellen
minimum-eisen
Nieuwe Bonnen
Philips in West-Duitsland
Geallieerd munitiedepot te
Napels de lucht in
Verstrekking consumentencrediet
alsnog mogelijk
Nog 2600 geïnterneerden
op Java
Van nabij en verre
Italiaanse regering
afgetreden
Zullen Amerikanen niet meer
kunnen staken?
Brand op het water
"N
Schacht krijgt acht jaar
Geen fusie in zwemwereld
Wederopbouw
Voedsel voor Duitsland
BUREAU:
VOORDAM 9. ALKMAAR
TELEFOON ADM. 3320
REDACTIE 3902
Giro 18*7294
Dir.: J. Bljlsma
WOENSDAG 14 MEI 1947.
Voortzetting van de
144e JAARGANG No. 294.
ALKMAARSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties- 14 cent per
millimeter ..Waagjes" tot i
woorden 75 ct.. elk woorf
neer 5 ct uitsluitend contar
Abonnementen: f MO per
maand f S 25 per kwartaa
Hoofdredacteur M. H. E. Uyidert plv, TJ, N. Adema.
Naar aanleiding van het gevaar
voor linanciële uitputting, waarin
Groot-Brittannië verkeert, en an
dere tekenen van een naderende
monetaire crisis over de gehele we
reld voorspelt men in kringen te
New Vork en Washington, dat de
Amerikaanse en andere regeringen
plannen zullen moeten maken om
op uitgebreide schaal maatregelen
te nemen ter voorkoming van een
monetaire ineenstorting.
Een van de tekenen, die er op wijzen
dat maatregelen noodzakelijk zijn, is
het feit,, dat de middelen van de we
reldbank practisch voor 1/3 zullen wor
den uitgeput door het verstrekken van
een lening van 253 millioen dollar aan
Frankrijk, ofschoon dit nauwelijks de
helft is van het bedrag, waarom oor
spronkelijk is verzocht. Men veronder
stelt, dat de maatregelen van Amerika,
welk land de voornaamste bijdrage tot
bet voorkomen van een crisis zal moe
ten leveren, de vorm zullen hebben
van een belangrijke storting in de mid
delen van de wereldbank en van de
export-importbank.
Men is van mening, dat het aantal
obligaties, dat van de eerste emissie
van de wereldbank bij het publiek ge
plaatst zal kunnen worden, van groot
belang zal zijn voor de verdere ont
wikkeling. Naar verluidt bepleit men
in sommige kringen voorts een verho
ging van de prijs, die de Amerikaanse
schatkist op het ogenblik voor go ld
betaalt, zulks als tegenmaatregel tegen
het dalende dekkingspercentage.
De financiële redacteur van cUlNêYL
York Herald Tribune, Raymond L
Hoadley, schreef gisteren, dat „stoere
Nederlanders door harde arbeid een
gunstiger „beleggingsklimaat" in de
V. S. scheppen dan vrijwel enige an
dere Europeese natie. Amerikaanse
AANNEMEN
Ik had heel den nacht gewerkt
en zat moe en slaperig In een
café. Ik had een krankzinnige
behoefte aan een kop koffie.
„Aannemen!" riep ik naar den
kellner, die bij het buffet stond
Hij keek naar mij en nam toen
een koers aan, langzaam slof
fend, in de richting van mijn
tafeltje.
„Aannemen, meneer?" vroeg hij
En toen: „Hoe bedoelt u dat?"
„Hoe ik het bedoel?", ant
woordde ik, verbaasd. „Hoe ik
het bedoel?"
„Ja, ziet u", zei de man, ter
wijl hij rustig aan mijn tafeltje
plaats nam, „er zijn zoveel soor
ten van aannemen. Ik ben bijv
al lang geleden aangenomen, na
mijn catechisatie, en hoewel tk
graag iets van u aanneem, een
goede fooi bijvoorbeeld, bedoel
ik, zomin als u aanspraak kunt
maken op den naam aanspreker
omdat u mij aangesproken hebt
Ik neem aan dat ik een bestelling
van u moet aannemen, aangeno
men tenminste dat u met uw
waarschuwende roep „aannemen!
deze vorm van aannemen be
doelt. Maar neemt dit nu maar
van mij aan: zeker weten kan ik
het niet voor u het aannemelijk
hebt gemaakt."
„Waarde vriend", begon ik.
„Nee, nee, meneer, zegt u dat
nu niet", onderbrak hij mij. „ik
ben uw vriend niet en het klinkt
zo neerbuigend en onaannemelijk
Als ik iets zou willen wensen dan
zou het dit zijn, dat de bezoe
kers jegens ons een minder fa
miliare houding aannemen. U moet
het voor waar aannemen als ik u
zeg, dat deze gewoonte om ons,
bedienden, als het ware in ge
nade aan te nemen, erg hinderlijk
is. Ik zie aan uw gezicht dat u
mij gelukkig begrijpt en dat u
vlug van aannemen bent
„Oberbegon ik. Maar nij
onderbrak mij opnieuw „Die titel
willen wij niet meer aannemen
meneer, sedert de bezetting is
het woord „ober" in de ban".
„Goed dan", schreeuwde ilc-
„Man bediende, diener, serv'
teur, gargon
„Aannemen, meneer!", hoorde
ik uit de verte en de kellne;
snelde op mij toe Ik wreef mij
de ogen uit. „U hebt een uiltje
geknapt, meneer?" vroeg de man
vriendelijk „Een kop koffie? En
sterk?"
Ik nam het papier weer op.
waarin ik had zitten lezen voor
de slaap mij had óvermand. Hei
was een prospectus van Van D3
le's Nieuw Groot Woordenboek
en ik las op de proefpagina:
„Aannemen (nam aan, heeft aan
genomen^ le: Iets dat aangereiki
wordt uit handen van een an
der.....
Toen werd mij de koffie aan
gereikt. KREEFT.
zakenlieden, die een jaar geleden
naar Nederland gingen, schrokken
over de aangerichte verwoestingen
en over de herstelproblemen, waar
voor het land zich gesteld zag. Bij
meerdere bezoeken waren deze zelf
de waarnemers echter verbaasd over
het vermogen van dit land om zich
te herstellen".
Na in bijzonderheden de ernst van de
situatie var Nederland te hebben be
schreven, o.m. wat betreft het tekort
aan buitenlandse valuta, merkte de
schrijver van het artikel op, dat Neder
land behalve zijn buitenlandse inves
teringen en zijn exporthandel nog een
nationale actiefpost bezit, waarmede
weinige andere door de oorlog ver
woeste landen zich kunnen meten, n.l.
de wil van zijn bevolking om thans
hard te werken in de hoop op een be
tere toekomst. Tenslotte wordt in het
artikel nog gewezen op het feit, dat de
Nederlandse mijnwerkers gedurende de
winter des Zondags gewerkt hebben
zonder extra vergoeding.
De bedelaars van de Mexicaanse
hoofdstad hebben eenstemmig tot mi
nimum-eisen besloten, teneinde hun
„arbeid" zo productief mogelijk te
maken, zo meldt El Universal Grafico.
De krant schrijft dat de bedelaars
besloten om van nu af aan niet meer
de klassieke centavo te accepteren,
doch minstens or een gift van tien
centavos te staan. In geval een bede
laar slechts een centavo wordt aange
boden, moet hij deze aalmoes op ener
gieke wyze van de hand wijzen.
Voor de periode van 1831 Mei zijn
de volgende bonnen geldig verklaard:
Bonkaarten KAKB en KC 705,
Serie C:
C 04 Algemeen 750 gr. suiker, boter
hamstrooisel, enz. 1500 gr. jam, stroop
enz. of 750 gr. chocolade of suiker
werk.
C 05 Algemeen 2 liter petroleum.
C 06 Algemeen 1 ei.
Bonkaarten KDKE 705 (Serie C):
C 14 Algemeen, C 15 Algemeen, C 16
Algemeen 250 gram suiker enz. of
500 gr. jam, enz.
Bonkaarten MA en MD 706 (bijz.
arbeid en a.s. moeders).
C 21 suiker 250 gr. suiker, enz. of 500
gr. jam enz.
Tabakskaarten enz. Q.A.Q.B. en
Q C. 703:
73—1 tabak 3 rantsoenen tabaksartike
len.
732 en 733 tabak 2 rantsoenen
tabaksartikelen.
731 versnaperingen 200 gr. chocolade
of suikerwerken.
733 versnaperingen 100 gr. chocolade
of suikerwerken.
Op deze bonnen kunnen op Vrijdag
16 Mei reeds inkopen worden gedaan.
De bonnen voor petroleum blijven
geldig tot en met 28 Juni.
Naar aanleiding van berichten, die
in de Nederlandse pers circuleren om
trent fabricage-plannen van de N.V
Philips in Aken werd ons op onze vraag
medegedeeld, dat productie van be
paalde artikelen in de loop van 1947
aldaar en elders in West Duitsland te
gemoet gezien kan worden.
Tengevolge van een brand is Dins
dagavond laat een geallieerd muni
tiedepot te Napels in de lucht gevlo
gen. Volgens de eerste berichten zijn
vele burgers gedood en is ernstige
schade aangericht.
Alleen in bijzondere
gevallen
Het is gebleken dat vele personen
geen consumentencrediet hebben
aang raagd toen de gelegenheid
hiertoe openstond, omdat zij on
danks de uitvoerige voorlichting,
om diverse redenen, w.o. onjuiste
raadgevingen, de geboden gelegen
heid niet hebben aangegrepen.
Achteraf zijn talloze verzoeken om
een consumentencrediet ingediend,
welke echter niet meer in behan
deling konden worden genomen
omdat de U .nijn hiervoor was ver
streken. Met het oog op het grote
sociale belang dat met het consu
mentencrediet wordt gediend, heb
ben de ministers van financiën en
van sociale zaken besloten om op
grond van art. 1 van de wet indie
ning en behandeling van aanvragen
na de sluitingsdatum voor bizon-
dere gevallen goed te keuren.
Voordat tot verlening van consumen
tencrediet wordt overgegaan zal thans
evenwel een nog nauwkeuriger con
trole op de aanvraag plaatsvinden.
Verlening van een consumentencrediet
zal slechts geschieden in die gevallen
waarin naar het oordeel van de dis-
trictsraad ernst'ge behoefte aan het
crediet bestaat. Het spreekt vanzelf dat
zij, wier aanvraag in het verleden reeds
werd afgewezen, niet opnieuw een aan
vraag kunnen indienen.
Overigens zullen de thans te verle
nen credieten uiteraard naar dezelfde
maatstaven worden toegekend, terwijl
ook de afbetalingsregeling, welke voor
de reeds lopende credieten geldt, toe
passing zal moeten vinden.
De uitreiking dezer credieten zal in
Juli plaats vinden. Aangezien de reeds
verstreken afbetalingstermijnen niet op
deze credieten kunnen worden inge
haald, is besloten om een evenredige
vermindering in de credietverstrek-
king toe te passen, zodat per vel waar
debonnen, vijf der reeds geldig ver
klaarde waardebonnen niet zullen wor
den verstrekt.
In verband met het bovenstaande
zullen met ingang van 16 Mei 1947 door
de districtsraden voor het consumen
tencrediet nieuwe aanvraagformulie
ren worden verstrekt.
De verkoop van aanvraagformulie
ren wordt op 31 Mei 1947 beëindigd.
Van 19 Mei 1947 tot en met 7 Juni 1947
is er gelegenheid de ingevulde formu
lieren, zo nodig met een door de werk
gever getekende werkgeversverklaring,
bij de districtsraden voor het consu
mentencrediet in te leveren.
De aandacht wordt er op gevestigd
dat na 7 Juni 1947 onder geen enkele
voorwaarde aanvraagformulieren door
de districtsraden worden geaccepteerd.
Ook na deze datum met de post bin
nengekomen aanvragen worden ter
zijde gelegd.
Op 15 April zijn de volgende cijfers
betreffende het aantal op Java geïn
terneerde Nederlanders bekend ge
worden, t.w. 1663 evacué's (personen,
die volgens de overeenkomst van
Cheribon zouden worden geëva-
cuëerd), 139 „Warga negara's", die
evacuatie hebben aangevraagd en 802
„Warga negara's" die willen blijven.
In het binnenland bevinden zich voorts
2600 personen buiten kampverband,
kinderen en ouden van dagen.
Duitse bunker als champignonkwekerij. Op Zeister grondgebied nabij de
Driebergse weg verheft zich een bedriegelijk huis, dat in feite een mas
sale betonnen vesting blijkt te zijn. Deze herinnering aan de Duitse bezet
ting heeft thans een vreedzamer bestemming gekregen. In de onderaard
gewelven worden namelijk champignons gekweekt. Een overzicht van
deze bunker. Indien men tot slopen zou overgaan, zouden de kosten
f 300.000 gulden bedragen.
In de Ridderzaal te den Haag werd het internationale voedselcongres, uit
gaande van de Internationale Federatie van Producenten, officiëel door
minister Mansholt geopend. Tijdens de rede van den minister.
ZONNIG EN WARM.
Weersverwachting, medegedeeld
door het K. N. M. I., te de Bilt,
geldig tot Woensdagavond:
Aanhoudend zeer warm, zonnig
voorjaarsweer met in de namid
dag opnieuw vorming van ver
spreide onweersbuien. Zwakke
tot matige wind, hoofdzakelijk
tussen oost en zuid. Aan de kust
op sommige plaatsen invallen
van koele zeewind.
In de eerste etappe van de ronde
van Spanje wist onze landgenoot Arie
Vooren de tweede plaats te bezetten
met dezelfde tijd als de eerst aange
komene Delio Rodriquez (Spanje).
Voor passagiers van de K.L.M. en
him begeleiders zullen in de K.L.M.-
busdiensten 16 speciale crossley-bussen
worden ingelast. De Britse oor
logsschuld aan Australië wordt geschat
op 130 millioen pond. H. M. de
Koningin heeft gratie verleend aan D.
E Buter, die 10 December j.l. tot de
doodstraf was veroordeeld. Thans zal
dit worden veranderd in levenslange
gevangenisstraf. Bij het verhoor
van een clandestiene slachter uit De
venter bleek, dat 60 pet van de De
venter slagers betrokken is in de clan
destiene slachtersaffaire. Bij een
aardbeving in Zuid-Italië en op Sicilië
zijn vier personen gedood en 36 ge
wond; een dorpje werd grotendeels
verwoest. Winston Churchill is
Zaterdagmorgen te Parijs gedecoreerd
met de Franse militaire medaille, de
hoogste Franse militaire onderschei
ding. Ramadier, de premier, speldde
hem de medaille op de borst. -
Rusland en Amerika zullen onderhan
delingen gaan voeren over de vorming
van een voorlopige regering voor Korea,
Molotof heeft de desbetreffende voor
stellen van Marshal aanvaard. De re
gering der V. S. heeft voorts een hulp
programma voor Korea op stapel staan.
Naar A.F.P. uit Rome verneemt, is
het kabinet-de Gasperi afgetreden.
De regeringscrisis was onvermijdelijk
doordat de toestand op financiëel en
economisch gebied steeds slechter
werd en doordat men in de boezem
van het kabinet over deze en andere
kwesties van mening verschilde.
De Gasperi c.s. wilden een regering
van vertegenwoordigers van zoveel
mogelijk partijen, de communisten en
socialisten wilde de drie-partijen-rege
ring van 1946.
Een verklaring van de socialisten
verwijt de Gasperi het veroorzaken
van een crisis, en van het negéren van
de socialistische voorstellen voor de
oplossing van het financiële probleem.
Washington, 1375 (Reuter). De Ame
rikaanse senaat heeft gister zijn ver
strekkend arbeidswetsontwerp, dat be
oogt stakingen te beperken en een
einde te maken aan het optreden der
vakverenigingen op velerlei gebied,
aangenomen
Deze maatregel wordt thans voorge
legd aan een conferentie, welke een
compromis tot stand zal trachten te
brengen tussen het wetsontwerp van
de senaat en het strengere ontwerp,
dat reeds door het huis van afgevaar
digden is goedgekeurd.
Op de rivier de Waal is voor Dreu-
mel, nabij Tiel, een motorvlet, geladen
met olie en benzine, in brand gevlo
gen. De twee inzittenden, de schip
pers E. en A Udo uit Dreumel, die
met hun bootje regelmatig de schepen
van brandstof voorzien, wisten zich
zwemmende in veiligheid te brengen,
echter niet zonder ernstige brandwon
den op te lopen. E. Udo moest in het
ziekenhuis te Tiel worden opgeno
men. Zijn toestand is zeer ernstig.
De uitslag en de nieuwe opgave.
Ook voor de zesde opgave in onze serie kwamen de oplossingen in
een dergelijke stroom binnen, dat opnieuw het lot moest beslissen, om
de gelukkigen voor deze week aan te wijzen. Hieronder volgen de
namen van de gelukkige winnaars.
De hoofdprijs werd gewonnen door H. HOOIVELD, KENNEMER-
STRAATWEG A 385, HEILOO. Aan de winnaars van de hoofdprijzen
zullen te zijner tijd nadere mededelingen worden gedaan.
De troostprijzen vielen deze week ten deel aan:
1. G. Bak, Bierstraat 14, Den Helder.
2. P. de Ruiter, Wijdenes B 148.
3. P. J. de Vries, Adm. Strafgevangenis, Hoofd 1, Hoorn.
4. N. Groeneveld, Zuid-Scharwoude A 14.
5. A. Loos, Kennemerstraatweg 165, Alkmaar.
De boeken zullen worden toegezonden.
En vervolgens onze zevende opgave. Gevraagd wordt de uitslag van
de volgende zes wedstrijden aan te geven:
1. Haarlem—D.F.C.
2. Ajax—ED.O.
3. Z.F.C.Westfrisia.
4. De KennemersSpartaan.
5. Randers—W.S.V. '30.
6. ZeevogelsUS.V.U.
Het opgeven van de juiste score wordt beloond met vijf punten, ter
wijl het aanwijzen van den winnaar drie punten oplevert. Oplossingen
op een briefkaart uiterlijk Zaterdag a.s. op ons bureau. De uitslag van
deze zevende opgave wordt bekend gemaakt in ons nummer van Woens
dag 21 Mei a.s., tegelijk met de achtste aflevering van de serie.
Een Duits Zuiveringshof te Stuttgart
heeft dr. Schacht, Hitiers financiële
adviseur, veroordeeld tot acht jaar
werkkamp, ingaande op de datum van
zijn eerste arres' tie.
Schacht werd tevens uitgesloten van
het bankbedrijf. Na zijn straftijd te
hebben uitgezeten, zal hij als arbeider
moeten werken. Zij vermogen werd
op 10.000 mark na verbeurd verklaard.
Op de j.l. Zondag te Utrecht gehou
den vergadering van de Nederlandse
Bond tot het Redden van Drenkelingen
werd besloten geen fusie aan te gaan
met de Koninklijke Nederlandse Zwem
bond. De Nederlandse kampioenschap
pen zwemmend redden zullen op 16 er 1
17 Augustus in Winkel worden ge j
houden. 1
Het is geen zonnige periode onzer
geschiedenis, welke ieder landgenoot
in deze mooie voorjaaistijd met bitter
heid in het hart herdenkt, de dagen
tussen 10 en 15 Mei 1940, toen de Duitse
horden onze grenzen overstroomden
en zich met een rijkelijk verkwisten
van „bloed en ijzer" een weg baanden
naai- het hart van ons land.
Tien Mei begon de inval; vijftien Mei
trokken de zegevierende legers van
den vijand door onze hoofdstad en de
bezetting, die vijf jaar lang ramp na
ramp over ons vertrapt volk brengen
zou, was daarmee een voldongen feit.
Nadat de openbare mening in Neder
land bij herhaling door de Duitse re
gering in slaap was gewiegd; nadat
herhaaldelijk door Berlijn te kennen
gegeven was dat Duitsland de Neder
landse neutraliteit eerbiedigen zou; na
dat door Berlijn aan Nederland en Bel
gië de misleidende vraag was gesteld
of deze kleine neutralen „zich bedreigd
gevoelden" misleidend omdat deze
schampere vraag inhield, dat Duitsland
aan bedreigen niet dacht drong het
leger van Hitier als eei dief in de
nacht en zonder voorafgaande oorlogs
verklaring, ons vaderland binnen en
hoe heldhaftig onze iongens ziclj ook
hebben verweerd, zij moesten na een
heldhaftige strijd van vijf dagen
zwichten voor eën overweldigende
overmacht: zwichten voor de chantage,
dat Utrecht en Amsterdam het lot van
Rotterdam zouden delen en zonder ge
nade met bommen zouden worden be
strooid. wanneer de geëiste capitulatie
geweigerd werd.
De vrije Nederlander moest het
hoofd buigen en de ramp welke hem
zo onverhoeds getroffen had, gelaten
aanvaarden. Hij moest zich voortaan
beperken tot een ondergronds verzet,
dat, hoe dapper ook volgehouden,
slechts sporadisch leniging bracht van
de nood en wel de bevrijding voorbe
reiden maar natuurlijk niet verwezen
lijken kon.
Toen tenslotte het uur der bevrijding
sloeg, was een groot deel van ons land
verwoest; steden, stadswijken en dor
pen lagen in puin; kostbare poldergrond
was door brak water oveistroomd en
voor de productie onzer eerste levens
behoeften onbruikbaar gemaakt; onze
veestapel was .ten dele vernietigd, ons
pluimvee, onze textiel, onze fabrieks-
installaties, onze landbouw-werktuigen,
ons spoorwegmateriaal wij doen
maar een willekeurige greep dit
alles was voor een groot deel geroofd
en onze haven-installaties waren deer
lijk vernield Nederland was een arm
land geworden.
Het is een geringe troost dat het nog
erger had kunnen zijn. Had de vijand
zijn bedreigingen ten volle uitgevoerd
en hij heeft daartoe in de laatste
oorlogswinter ten volle gelegenheid ge
had dan zouden Amsterdam en an
dere steden het lot van Rotterdam
hebben gedeeld; dan zou niet slechts de
bedijking van de Wieringermeerpolder,
maar evenzo die van andere polders,
ja. ook de Afsluitdijk vernietigd zijn.
Wij mogen nog van geluk spreken dat
de vijand deze plannen niet heeft uit
gevoerd. Maar het noodlot dat ons ge
troffen heeft, is zwaar genoeg.
Onze volksaard, die van nature
veerkrachtig is, heeft zich echter, toen
de vijand geweken was, niet verloo
chend en op het ondergronds verzet
volgde het bovengronds herstel. Nu,
na twee jaar van 'herkregen vrijheid,
Kunnen wij daarop terugzien, met vol
doening en dankbaarheid. Hetgeen
echter niet zeggen wil: dankbaar en
voldaan Wij staan met onze weder
opbouw pas aan het begin, zowel in
materieel als in moreel opzicht.
Wij zullen deze week in een reeks
artikelen een overzicht trachten te
geven van hetgeen tot op heden ten
minste wat het noorden van Holland
betreft is tot stand gebracht En als
men bedenkt hoe uitgeput en uitge
mergeld dit land was, toen de bezet
ting een einde nam en hoe arm het ook
op dit ogenblik nog is, zal men geen
reden vinden voor ontmoediging.
U.
Het AmeriKaanse hoofd van de
i'uuse vocaseivoorziemng, koi. Mes
ter, heeft medegedeeld, dat de groot
ste verscheping voedsel die tot dus
ver naar bezet Duitsland is gezon
den, op weg is of reeds in Duitse ha
vens is aangekomen.
430.000 a 450.000 ton graan wordt
thans verwacht en de aankomst van
gelijke hoeveelheden in Juni en Juli
zal realisering van het broodrantsoen
weer mogelijk maken.
Hester zeide, dat er geen reden
voor paniek bestond. „Er is voedsel
gebrek en de mensen hebben honger,
doch zij komen niet van gebrek om"
verklaarde hij.
LENING VOOR MILITAIRE
DOELEINDEN.
De president van Turkije, generaal
1 -mot Inonoe, heeft aan United Press
medegedeeld dat de Amerikaanse le
ning aan zijn land uitsluitend voor mi
litaire doeleinden zal worden gebruikt.