P Het aan Britse aanbod Voor-Indië P J DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Twee gouverneurs-generaal? r Hors d'Oeuvre De papiertoewijzing voor de dagbladen De voedselvloot van Hoover Amerikaanse rederijen Doch Truman wil doorzetten zeelieden en protesteren Benzine-pomp explodeerde Cijfer 3 voor schoenenbon VAN fs/ABU EN VERRE apier en r ers 'lüeec&ericfit BUREAU: VOORDAM 9, ALKMAAR TELEFOON ADM. 3320 REDACTIE 3902 Giro 187294 Dir.: J. Bijlsma WOENSDAG i JUNI 1947. Voortzetting van de 144e JAARGANG No. 400. ALKMAARSCHE COURANT TARIEVEN: Advertentie*r 14 cent p«r millimeter „Waagjes" tot ts woorden 75 ct., elk woorc meer 5 ct„ uitfluitend contan Abonnementen: t 1.10 per maand, f S.2S per kwartaa Hoofdredacteur M. H. E. Uyldert j>lv4 Tj. N. Adema, Attlee heeft onder luide toejuichingen in het parlement meegedeeld, dat Voor-Indië nog dit jaar de status van dominion zal krijgen. Het land kan desgewenst later xiit het gemenebest treden. Attlee gaf een schets van het plan der regering, volgens hetwelk de kwestie Pakistan door Voor-Indië zelf gebiedsgewijze zal worden geregeld. Het plan is gunstig ontvangen door de leiders van congrespartij, Moslemliga en Sikhs. Het zal van hun beslissing afhangen, of de onmiddellijke machtsoverdracht aan een of aan twee autoriteiten zal geschieden. Twee gouverneurs-generaal. Reuter s politieke correspondent heeft vernomen, dat de Britse regering voor- j nemens is binnen acht weken de nodige wettelijke maatregelen te nemen om i Voor-Indië in twee zelfregerende domi nions te hervormen. Men gelooft, dat twee gouverneurs-generaal een voor Hindoestan en een van het Mohamme daanse Pakistan, nodig zullen zijn. Het plan geeft een gedetailleerde pro cedure om vast te stellen of de door de Mohammedanen vooy Pakistan opgeëis te provincies bereid zijn de constitutie te aanvaarden dan wel eigen constitue rende vergaderingen wensen te vormen De provincies Pendsjaab en Bengalen, waar de congrespartij ook aanspraak op doet gelden, moeten in een Mohamme daans en een Hindoes deel worden ge- splitst. Elk deel moet voor zichzelf uit maken, voor zover de provincie niet de finitief verdeeld wordt, waartóe het wil behoren. Daarna wordt door elk deel gestemd over het al of niet verdelen van de provincie. Verklaringen van Nehroe. Pandit Nehroe, vice-president van de Voor-Indische regering en leider van de congrespartij, heeft in een ra diotoespraak meegedeeld, dat zijn par- tjj besloten heeft de Britse regerings voorstellen te aanvaarden. Over de toekomst van het land, zo zeide hij, kan alleen door het volk wor den beslist en niet door een buiten landse mogendheid, hoe vriendschappe lijk gezind ook. Het is zonder vreugde, dat ik de voorstellen aanbeveel, doch ik ben er van overtuigd, dat de aanvaar ding er van een juiste beslissing is. Mis schien komen wij op deze wijze spoe diger tot een verenigd Voor-Indië op hechte basis. Laten wij alle bitterheid laten varen. Er moet een einde komen aan de troebelen, die zich in verschil lende delen van het land voordoen. BESCHAAFD NEDERLANDS? Er is de laatste jaren veel ge schreven en gesproken over „be schaafd Nederlands" waarnaar de schrijfwijze zich te richten had. Nu, op die kwestie en op alles wat ermee samenhangt, kom ik niet terug. Maar wat is eigenlijk die spreektaal die dan beschaafd Nederlands heet te zijn? Soms, niet vaak, luister ik naar de radio-omroep en ik ver wonder mij. Soms, helaas vaak, verneem ik dan een taaltje, zo onbeholpen en zo plat, dat ik mij inspannen moet er Nederlands uit te horen en de knop maai weer omdraai en stroom be spaar Ik word voortdurend zui niger op mijn stroom. Verleden week vergastte de omroeper i ons op een bericht over een mishandeling die Fran? von Papen heeft ondergaan Men heeft het ook in de dagbla den kunnen lezen. Een SS.-man heeft den ex-minister, thans in een werkkamp gedetineerd, neer geslagen en dermate mishandeld dat hij, naar men zegt, onher kenbaar was Nu behoeft men niet bepaald medelijden te heb ben met een man als Von Papen die het Hitler-régime jarenlang heeft gesteund, hoewel een SS man natuurlijk wel in de laatste plaats gerechtigd is om hem te lijf te gaan. Wat mij hinderde dan ook niet zozeer het be richt over de mishandeling hoe wel het altijd hinderlijk laf is om een weerloos en oud man te lijf te gaan maar wat kan men van een SS-er verwachten? dan wel de wijze waarop dit radio-bericht was geredigeerd. Ons werd n.l. door de luidspre ker medegedeeld, en met onmis kenbare voldoening, dat die SS- man den ouden politicus „onge zouten afgedroogd" had en dat hij hem „enige voltreffers op he' jukbeen" had toegebracht Is dit nu misschien beschaafd Nederlands? De schuld aan dit ergerlijk taaltje treft misschien meer de redacteur, die het be richt heeft opgesteld dan de om roeper, die het wereldkundig maken moest, maar in ieder ge val hapert er iets aari het toe zicht op de tegenwoordige uit zendingen en is ver te zoeken wat men beschaving noemt. Het is vrij ongevaarlijk een schop te geven tegen een dode teeuw of met welk roofdiej men Von Papen dan ook verge lijken wil maar zou deze radio- held zich tijdens de Duitse bezet tings tijd even manmoedig heb ben geuit en van „ongezouten afdrogen" hebben durven spre ken? Zou hij zich destijds nlel liever gehaast hebben haas te zijn? KREEFT. NEHRU Djinnah wenst orde. Moh Ali Djinnah, leider van de Mo hammedaanse Liga, heeft gezegd, dat de Mohammedanen alles in het werk moeten stellen om de machtsoverdracht op ordelijke wijze te doen geschieden. Het lid der Tweede Kamer, de heer Vorrink, heeft aan den minister-presi dent de volgende schriftelijke vragen gesteld: 1. Is de minister-president niet van oordeel, dat in een democratisch staatsbestel een grote betekenis moet woeden toegekend aan een zo ruim mogelijke voorlichting van de burgers door middel van de dagbladpers? 2. Indien de minister daarmede kan instemmen, is hij dan niet van mening, dat de noodgedwongen beperkte om vang der dagbladen, sinds de bevrij ding, beschouwd moet worden als een ernstige belemmering voor de juiste vervulling van de voorlichtende taak der pers? 3. Is de minister niet van oordeel, dat een nog kariger papiertoewijzing, gelijk dezer dagen werd aangekondigd, ten gevolge moet hebben, dat de pu blieke voorlichting zozeer in het ge drang komt, dat hierdoor het beginsel van de democratie zelf in gevaar komt? 4. Erkent de minster, dat hier éle menten; van de geestelijke volksge zondheid op het spel staan, die niet straffeloos kunnen worden verwaar loosd? Zo ja, is hij dan bereid deze te beschermen, ook al zou het brengen van bepaalde offers op het gebied der materie behoeftebevrediging, in #fhet bijzonder van luxe behoeften, daarvoor nodig zijn? 5. Is de minister bereid, alvorens tot de aangekondigde vermindering wordt overgegaan, nog eens deugdelijk, zo nodig in overleg met zijn bij het vraag stuk betrokken ambtgenoten, te laten onderzoeken, of langs de een of an dere weg de aangekondigde maatregel niet alsnog achterwege zou kunnen blijven? (Vair een United-Presscorrespondent) De Verenigde Staten zetten het plan door om 50 Iiberty-schepen ter beschikking van Duitsland te stel len om voedsel over de Atlantische Oceaan te brengen, ondanks de op positie van de Amerikaanse rede rijen en zeeliedenvakbonden, zo ver luidt in Washington. Het staatsdepartement en de mari tieme commissie werken eensgezind samen om de zaak uit te voeren en assistent secretaris van oorlog, Pe tersen, bevindt zich momenteel in Ber lijn om met luitenant-generaal Lucius Clay te confereren over de wijze waar op het plan kan worden uitgevoerd. De schepen zouden Duitse bemannin gen aan boord krijgen, die in Marken betaald zouden worden. Kringen van het departement van oorlog zeiden, dat de scheepvaart maatschappijen evenals de vakvereni gingen der zeelieden krachtig protest tegen het plan aantekenen, doch dat Truman niettemin aan het congres een boodschap over dit onderwerp zal zenden. Er wordt ook bezwaar gemaakt te gen het voorstel van Hoover om Scan dinavië vis aan Duitsland te laten le veren op belofte van toekomstige be taling in Duitse goederen. Twee zwaar gewonden. Een op de straatweg Tubbergen Almelo staande benzinepomp is gisterochtend plotseling geëxplodeerd. Twee arbeiders, die vlak bij de ben zinepomp werkzaamheden aan het weg dek verrichtten werden door de enorme steekvlam, die onmiddellijk op de- explosie volgde getroffen. Een van hen, H. Dekkers uit Almelo, sprong in het kanaal en zijn maat J. Duin wen telde zich in een zandhoop. Hoewel de vlammen spoedig gedoofd waren liepen beide arbeiders ernstige brandwonden op. Zij zijn naar het ziekenhuis in Almelo overgebracht. Dt oorzaak van de explosie is onbekend. Aardbeienseizoen te Beverwiik geopend Maandag werden te Beverwijk de eerste aardbeien van het vrije veld in grote sloffen ter veiling aangevoerd. Df vruchten werden gisteren geveild. Hiermede is het aardbeien-seizoen be gonnen. De openingsprijs was f 7 per slof. Het is ook bekend dat Noorwegen, Zweden en Denemarken protesteren tegen het voorstel van Hoover om de Duitsers van boten te voorzien voor wederopbouw van hun vissersvloten in de Oost- en Noordzee. Naar verluidt, gelooft Truman, dat deze maatregelen, plus een verhoging van de export van Duitse industriële producten, zowel dit jaar als het vol gend jaar 150 millioen dollar in de Anglo-Amerikaanse zone zal bespa ren. Grote kerkbrand te Minnertsga Toen een leidekker bezig was met het solderen op het dak van de her vormde kerk te Minnertsga, gemeente Barradeel (Fr.) vatte plotseling het dak van de kerk vlam en in minder dan geen tjjd stond deze kerk, die dateert van 1500 in lichter laaie. De brandweer van de gemeente Barra deel was spoedig ter plaatse. De brand weren uit Leeuwarden, Harlingen en Franeker verleenden assistentie. Groot was het gevaar, dat tal der omliggende boerderijen door het vuur, dat zich ver in de omtrek verspreidde, wer den aangetast. Enkele malen vatten enige behuizingen vlam, maar door het kordate optreden van de gezamenlijke brandweer kon erger worden voorko men. Twee boerderijschuren werden echter een prooi der vlammen. Kapitale landbouwschuur in de Wiermgermeer afgebrand f 80.000 schade Vermoedelijk door kunstmestbroei is gistermorgen om elf uur brand ont staan in de kort geleden herstelde ka pitale boerderij van den pachter Jan van Schaik aan de Molenweg in de Wieringermeer. De grote landbouw schuur, waarin verschillende land bouwwerktuigen waren ondergebracht, brandde tot de grond toe af. Ook de werktuigen gingen verloren. De vrij willige brandweer van Middenmeer, die zeer snel ter plaatse was, bestreed het vuur met zeven stralen, gevoed uit een irrigatieleiding. Zij kon voor komen, dat de pachterswoning' verlo ren ging, waaruit omwonenden inmid dels met vereende krachten de meu bels gesleept hadden. De brand werd ontdekt door een knecht, die rook uit de schuur zag komen. De schade van de afgebrande schuur komt ten laste van de staat, wiens eigendom ze is, en wordt geschat op dertigduizend gulden. Zeep vpor vuile arbeid Het centraal distributiekantoor deelt mede, dat de distrubitiediensten op plaatselijk nader te bepalen tijdstip pen aan de daarvoor in aanmerking komende personen rantsoenbonnen voor huishoudzeep of toiletzeep voor vuile arbeid zullen uitreiken voor de 7e en 8e periode (8 Juni tot en met 2 Augustus). Zij, die vuile arbeid ver richten, ontvangen 2 rantsoenbonnen, terwijl aan personen, die zeer vuile ar beid verrichten, voor genoemd tijdvak 4 rantsoenen zullen worden uitgereikt. Artsen, verpleegsters enz. ontvangen voor bovengenoemd tijdvak eveneens rantsoenbonnen voor huishoudzeep of toiletzeep. Postpakketten naar Duitsland? Naar wij vernemen is bij de rege ring in onderzoek de mogelijkheid om binnenkort onder bepaalde voorwaarden het zenden van post-paketten ook aan niet-Nederlanders in Duitsland open te stellen. Competitie om bet Brittannia Shield Amerika, Frankrijk, Nederland, Bel gië, Tsjechoslowakije, Denemarken. Griekenland, Noorwegen, Brits-Indië en de Britse dominions zijn uitgenodigd deel te nemen aan de competitie om het Britannia Shield welke in Engeland ge houden wordt in de week ter herden king van de Battle of Britain (1521 Sept.) Aan de deelnemende landen wordt gevraagd ploegen te zenden voor boks wedstrijden, cross-country, schermen, schieten en zwemmen. De R.A.F. is in elk van deze onderde len vertegenwoordigd. De militaire opleiding in de V.S, De commissie voor de gewapende diensten van het Amerikaanse huis van afgevaardigden heeft besloten dat er openbare debatten over de algemene militaire opleiding in de Ver. Staten moeten worden gehoudén. Dit besluit werd genomen, nadat Karl Compton, voorzitter van president Trumans adviescommissie, welke alge mene dienstplicht aanbeval, de interna tionale toestand „te ernstig om uitstel te rechtvaardigen" had genoemd. Arrestaties in China De Chinese politie heeft overal in het land personen, die er van verdacht wor den communisten te zijn, gearresteerd. In Kwei Yang, de hoofdstad van de pro vincie Kweiehow, werden 180 personen gearresteerd, beschuldigd van „het overtreden van politieverordeningen en het verbergen van vuurwapenen en mu nitie". In Tientsin in Noord-China is na af kondiging van de staat van beleg de eensuur op het nieuws verscherpt. Derde partij Ghestem-Keller remise De derde partij om het wereldkam pioenschap tussen Ghestem en Keiler is na 62 zetten in remise geëindigd. Wandaad van luchtpiraten Naar vernomen wordt, heeft een on bekend gebleven gevechtsvliegtuig op 31 Mei machinegeweervuur geopend op de baders in het overvolle zwembad te Wiener Neustadt. Eén vrouw werd gewond. Het vliegtuig was vergezeld van een onbekend toestel. Wiener Neu stadt ligt 50 km ten Zuiden van Wenen. Het Centraal Distributiekantoor deelt mede, dat op plaatselijk door de dis tributiediensten bekend te maken tijdstippen in het tijdvak van 1 Juni tot 13 Juli 1947 een schoenenbon naar keuze zal worden verstrekt aan diegenen, wier stamkaartnummer op het cijfer 3 eindigt en voor zover de bon 612 zich nog aan hun inlegvel bevindt. De tweede distributiestamkaart met bijbehorend inlegvel, waarvan de bon 612 zal worden verwijderd, dient te worden overgelegd. Tevens zal in genoemd tijdvak aan kinderen, geboren in de maand Juni van één der jaren 1932 t/m 1945, als mede aan de kinderen, geboren in de maand Augustus 1946. een schoenen bon worden verstrekt van de soort en maat, welke overeenkomt met leeftijd en geslacht van het kind. Van het mot de T D over te leggen inlegvel zal de bon 604 worden verwijderd. Het voetbalprogramma en de warmte Alle voor Zaterdag en Zondag vast gestelde wedstrijden om het kampioen schap van Nederland, promotie-degra datie en beslissingswedstrijden, bene vens de nader door het bestuur van de KN.V.B. aan te wijzen competitie-wed- stiijden zullen met het oog op de warmte om zeven uur 's avonds aan vangen. De criminele recherche te Batavia heeft een hoeveelheid gestolen juwe len ter waarde van honderdduizend gulden achterhaald. Hierbij hebben twee arrestaties plaatsgevonden. Op 74-jarige leeftijd is 29 Mei in Den Haag mevr. Anna de WijsMoulon overleden, de bekende dichteres van populaire levensliedjes. In het gêhied van" "Parijs heerst thans'een al gemene staking van benzine-verko pers, waardoor hét verkeer ten zeerste belemmerd wordt. In de biosco pen te Calcutta, die Europese films draaien; zal het „God save the King" niet meer ten gehore gebracht wor den. Kardinaal Konrad von Preysing, bisschop van Berlijn, heeft aan de priesters van zijn diocees alle politieke activiteit verboden. 4In de Verenigde Staten wordt thans een demonstratie-rondrit gemaakt door een dubbel-deks-trein. waarin op de ver dieping onder andere een observato rium is ingericht. Op de suiker bietenvelden in Henegouwen (België) strijken de laatste dagen zwermen vliegen neer, die reeds vele hectaren hebben vernield. 4Het aantal oor logsinvaliden in België bedraagt 17.342 tegen 78.509 uit de vorige wereldoor log; het aantal burger-invaliden is 4.627. Per jaar kosten zij de slaat fr. 921.083.000. De 75-jarige vader van Léon Degrelle is door de krijgs raad veroordeeld tot o.a. 8 jaar ge vangenisstraf. 4Het Duitse nieuws bureau in de Britse zóne. D.P.D., gaat op 1 Juli over in Duitse handen. In Midden-Limburg heeft de CCD de hand gelegd op een complot veesmok kelaars, die nogal grote zaken deden met heimelijke veetransporten over de Belgische grens. Onder de aangehou denen bevinden zich vele zeer ver dienstelijke illegalen. Een zoölogische sensatie van de eerste rang vond dezer dagen in de die rentuin te Stockholm plaats. Een grote python, de tijgerslang „Irene" heeft eieren gelegd, voor in gevangenschap levende python een grote zeld zaamheid. Men denkt, dat zulks gedurende de laatste vijftig jaar slechts eenmaal in Europa is voorgekomen. „Irene" wikkelt zichzelf rond haar eieren. Wanneer wij opnieuw de aandacht onzer lezers vragen voor het probleem waarmede wij, vrouwen en mannen van het dagbladbedrijf, van dag tot dag hebben te kampen, n.l. dat van 't ruimte-gebrek tengevolge van een te kort aan papier, en wanneer wij daar bij scherpe eritiek oefenen op het te dezer zake onmiskenbare wan-beleid der overheid, dan is dit geen preken voor eigen parochie, al mag het er de schijn van hebben, maai' het is: pleiten voor een volksbelang, dat er een van de eerste orde is. De rotatiepers van het dagbladbe drijf is, wij geven het toe, uitermate vraatzuchtig, en een monster, dat ge weldige hoeveelheden papier verslindt, papier dat na één etmaal veelal reeds beschouwd wordt als een vrijwel waardeloos vod. Elk nummer van een aagblad heeft een leven, schijnbaar zo kort als dat van de eendagsvlieg, en zij die menen dat men ons kostbaar, want schaars papier beter zou kunnen benut ten voor het vervaardigen van boeken, die meer duurzame waarde bezitten, zouden in het gelijk kunnen worden gesteld, wanneer een dagblad te ver gelijken ware met een boek en wan neer men geen rekening hield met de vérstrekkende invloed, welke een dag blad heeft en die niet beperkt blijft tot de dag waarop het verschijnt. De krant heeft een functie van ge heel andere aard dan het boek, al kan men er niettemin, en ondanks zijn kortstondig bestaan, misschien méér uit leren dan uit menig leerboek, ten minste voor de levenspractijk. De voorzitter van de Nederl. Journalis tenkring heeft er. in de protestverga dering van de vorige week op gewezen, dat de pers in haar geheel beschouwd, een middel voor maatschappelijk ver keer is, onontbeerlijk voor de moderne gemeenschap, en als zodanig door de regering schromelijk onderschat. Ze ker, de krant is in de eerste plaats nieuwsorgaan, maar zij bevredigt daarom niet slechts de nieuwsgierig heid, doch zij brengt de mensen tot elkaar door middel van dit nieuws en zij schept in de gemeenschap een con tact. waardoor deze gemeenschap, on danks innerlijke contrasten, pas tot eenheid wordt. Zij schept het contact tussen overheid en volk door het-pu- blieeren van kamerverslag en rege ringsverklaring in deze bewogen tijd veel belangrijker dan ooit zij bevordert het contact tussen velerlei bevolkingsgroepen en enkelingen door hetgeen zij uit het verenigingsleven en uit het werk der politieke partijen openbaar maken kan. Gebeurde dit niet. ons volk zou volkomen in het duister tasten omtrent hetgeen buiten de eigen uiteraard zeer beperkte ge zichtskring, geschiedt. Ieder gezin zou als het ware worded geïsoleerd. En indien één belang in deze tijd ge ëerbiedigd en behartigd moet worden, dan is het toch juist het gemeenschaps belang: want deze tijd heeft het individualisme overwonnen en het be lang der gemeenschap vooropgesteld. Besnoeiing van de pers betekent een terugvallen op dit individualisme, een verzwakking van het gemeenschapsge voel. en tast daarmede het maatschap pelijk leven aan in zijn kern. Klaarblijkelijk is onze regering voor deze eenvoudgie waarheid doof en blind. Maar als wij ons met deze be schouwing voorlopig bepalen tot het vraagstuk van de verhouding tussen overheid en volk: wat kunnen onze dagbladen op het ogenblik publiceren uit regeringsverklaring en kamer debat? En welke toelichtende en over zichtelijke beschouwingen welke voor juist begrip toch noodzakelijk zijn kunnen daaraan nog worden toegevoegd? Het is bedroevend weinig, en het zal straks, wanneer verdere pa pierbeperking werkelijkheid wordt, nog minder zijn. Het is een gemeenplaats om de pers te kenschetsen als oog en oor des volks, maar het is een waarheid niet temin, en men kan daaraan toevoegen dat de pers tevens de stem is van het volk en als zodanig niet mag worden gesmoord. U. BIJNA OVERAL NOG HETZELFDE WEER. Weersverwachting, geldig tot he denavond: In het Noordoosten van het land langzaam binnendringen van iets koelere lucht. Gedeeltelijk be wolkt. Enige regen met kans op onweer. Matige wind tussen Noord en Oost. In het overige deel van het land nog weinig verandering. Daar nog steeds zonnig weer met hoge temperatuur en in de namiddag kans op onweer. Zwakke wind. V

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1947 | | pagina 1