P
Het
aan
Britse aanbod
Voor-Indië
P
J
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Twee gouverneurs-generaal?
r
Hors d'Oeuvre
De papiertoewijzing
voor de dagbladen
De voedselvloot van Hoover
Amerikaanse
rederijen
Doch Truman wil doorzetten
zeelieden en
protesteren
Benzine-pomp
explodeerde
Cijfer 3 voor schoenenbon
VAN fs/ABU
EN VERRE
apier en r ers
'lüeec&ericfit
BUREAU:
VOORDAM 9, ALKMAAR
TELEFOON ADM. 3320
REDACTIE 3902
Giro 187294
Dir.: J. Bijlsma
WOENSDAG i JUNI 1947.
Voortzetting van de
144e JAARGANG No. 400.
ALKMAARSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertentie*r 14 cent p«r
millimeter „Waagjes" tot ts
woorden 75 ct., elk woorc
meer 5 ct„ uitfluitend contan
Abonnementen: t 1.10 per
maand, f S.2S per kwartaa
Hoofdredacteur M. H. E. Uyldert j>lv4 Tj. N. Adema,
Attlee heeft onder luide toejuichingen in het parlement meegedeeld, dat
Voor-Indië nog dit jaar de status van dominion zal krijgen. Het land kan
desgewenst later xiit het gemenebest treden. Attlee gaf een schets van het
plan der regering, volgens hetwelk de kwestie Pakistan door Voor-Indië
zelf gebiedsgewijze zal worden geregeld. Het plan is gunstig ontvangen
door de leiders van congrespartij, Moslemliga en Sikhs. Het zal van hun
beslissing afhangen, of de onmiddellijke machtsoverdracht aan een of aan
twee autoriteiten zal geschieden.
Twee gouverneurs-generaal.
Reuter s politieke correspondent heeft
vernomen, dat de Britse regering voor- j
nemens is binnen acht weken de nodige
wettelijke maatregelen te nemen om i
Voor-Indië in twee zelfregerende domi
nions te hervormen. Men gelooft, dat
twee gouverneurs-generaal een voor
Hindoestan en een van het Mohamme
daanse Pakistan, nodig zullen zijn.
Het plan geeft een gedetailleerde pro
cedure om vast te stellen of de door de
Mohammedanen vooy Pakistan opgeëis
te provincies bereid zijn de constitutie
te aanvaarden dan wel eigen constitue
rende vergaderingen wensen te vormen
De provincies Pendsjaab en Bengalen,
waar de congrespartij ook aanspraak op
doet gelden, moeten in een Mohamme
daans en een Hindoes deel worden ge-
splitst. Elk deel moet voor zichzelf uit
maken, voor zover de provincie niet de
finitief verdeeld wordt, waartóe het wil
behoren. Daarna wordt door elk deel
gestemd over het al of niet verdelen
van de provincie.
Verklaringen van Nehroe.
Pandit Nehroe, vice-president van
de Voor-Indische regering en leider
van de congrespartij, heeft in een ra
diotoespraak meegedeeld, dat zijn par-
tjj besloten heeft de Britse regerings
voorstellen te aanvaarden.
Over de toekomst van het land, zo
zeide hij, kan alleen door het volk wor
den beslist en niet door een buiten
landse mogendheid, hoe vriendschappe
lijk gezind ook. Het is zonder vreugde,
dat ik de voorstellen aanbeveel, doch ik
ben er van overtuigd, dat de aanvaar
ding er van een juiste beslissing is. Mis
schien komen wij op deze wijze spoe
diger tot een verenigd Voor-Indië op
hechte basis. Laten wij alle bitterheid
laten varen. Er moet een einde komen
aan de troebelen, die zich in verschil
lende delen van het land voordoen.
BESCHAAFD NEDERLANDS?
Er is de laatste jaren veel ge
schreven en gesproken over „be
schaafd Nederlands" waarnaar
de schrijfwijze zich te richten
had. Nu, op die kwestie en op
alles wat ermee samenhangt,
kom ik niet terug. Maar wat is
eigenlijk die spreektaal die dan
beschaafd Nederlands heet te
zijn? Soms, niet vaak, luister ik
naar de radio-omroep en ik ver
wonder mij. Soms, helaas vaak,
verneem ik dan een taaltje, zo
onbeholpen en zo plat, dat ik mij
inspannen moet er Nederlands
uit te horen en de knop maai
weer omdraai en stroom be
spaar Ik word voortdurend zui
niger op mijn stroom.
Verleden week vergastte de
omroeper i ons op een bericht
over een mishandeling die Fran?
von Papen heeft ondergaan
Men heeft het ook in de dagbla
den kunnen lezen. Een SS.-man
heeft den ex-minister, thans in
een werkkamp gedetineerd, neer
geslagen en dermate mishandeld
dat hij, naar men zegt, onher
kenbaar was Nu behoeft men
niet bepaald medelijden te heb
ben met een man als Von Papen
die het Hitler-régime jarenlang
heeft gesteund, hoewel een SS
man natuurlijk wel in de laatste
plaats gerechtigd is om hem te
lijf te gaan. Wat mij hinderde
dan ook niet zozeer het be
richt over de mishandeling hoe
wel het altijd hinderlijk laf is
om een weerloos en oud man te
lijf te gaan maar wat kan
men van een SS-er verwachten?
dan wel de wijze waarop dit
radio-bericht was geredigeerd.
Ons werd n.l. door de luidspre
ker medegedeeld, en met onmis
kenbare voldoening, dat die SS-
man den ouden politicus „onge
zouten afgedroogd" had en dat
hij hem „enige voltreffers op he'
jukbeen" had toegebracht
Is dit nu misschien beschaafd
Nederlands? De schuld aan dit
ergerlijk taaltje treft misschien
meer de redacteur, die het be
richt heeft opgesteld dan de om
roeper, die het wereldkundig
maken moest, maar in ieder ge
val hapert er iets aari het toe
zicht op de tegenwoordige uit
zendingen en is ver te zoeken
wat men beschaving noemt.
Het is vrij ongevaarlijk een
schop te geven tegen een dode
teeuw of met welk roofdiej
men Von Papen dan ook verge
lijken wil maar zou deze radio-
held zich tijdens de Duitse bezet
tings tijd even manmoedig heb
ben geuit en van „ongezouten
afdrogen" hebben durven spre
ken? Zou hij zich destijds nlel
liever gehaast hebben haas te
zijn?
KREEFT.
NEHRU
Djinnah wenst orde.
Moh Ali Djinnah, leider van de Mo
hammedaanse Liga, heeft gezegd, dat
de Mohammedanen alles in het werk
moeten stellen om de machtsoverdracht
op ordelijke wijze te doen geschieden.
Het lid der Tweede Kamer, de heer
Vorrink, heeft aan den minister-presi
dent de volgende schriftelijke vragen
gesteld:
1. Is de minister-president niet van
oordeel, dat in een democratisch
staatsbestel een grote betekenis moet
woeden toegekend aan een zo ruim
mogelijke voorlichting van de burgers
door middel van de dagbladpers?
2. Indien de minister daarmede kan
instemmen, is hij dan niet van mening,
dat de noodgedwongen beperkte om
vang der dagbladen, sinds de bevrij
ding, beschouwd moet worden als een
ernstige belemmering voor de juiste
vervulling van de voorlichtende taak
der pers?
3. Is de minister niet van oordeel,
dat een nog kariger papiertoewijzing,
gelijk dezer dagen werd aangekondigd,
ten gevolge moet hebben, dat de pu
blieke voorlichting zozeer in het ge
drang komt, dat hierdoor het beginsel
van de democratie zelf in gevaar
komt?
4. Erkent de minster, dat hier éle
menten; van de geestelijke volksge
zondheid op het spel staan, die niet
straffeloos kunnen worden verwaar
loosd? Zo ja, is hij dan bereid deze te
beschermen, ook al zou het brengen
van bepaalde offers op het gebied der
materie behoeftebevrediging, in #fhet
bijzonder van luxe behoeften, daarvoor
nodig zijn?
5. Is de minister bereid, alvorens tot
de aangekondigde vermindering wordt
overgegaan, nog eens deugdelijk, zo
nodig in overleg met zijn bij het vraag
stuk betrokken ambtgenoten, te laten
onderzoeken, of langs de een of an
dere weg de aangekondigde maatregel
niet alsnog achterwege zou kunnen
blijven?
(Vair een United-Presscorrespondent)
De Verenigde Staten zetten het
plan door om 50 Iiberty-schepen ter
beschikking van Duitsland te stel
len om voedsel over de Atlantische
Oceaan te brengen, ondanks de op
positie van de Amerikaanse rede
rijen en zeeliedenvakbonden, zo ver
luidt in Washington.
Het staatsdepartement en de mari
tieme commissie werken eensgezind
samen om de zaak uit te voeren en
assistent secretaris van oorlog, Pe
tersen, bevindt zich momenteel in Ber
lijn om met luitenant-generaal Lucius
Clay te confereren over de wijze waar
op het plan kan worden uitgevoerd.
De schepen zouden Duitse bemannin
gen aan boord krijgen, die in Marken
betaald zouden worden.
Kringen van het departement van
oorlog zeiden, dat de scheepvaart
maatschappijen evenals de vakvereni
gingen der zeelieden krachtig protest
tegen het plan aantekenen, doch dat
Truman niettemin aan het congres
een boodschap over dit onderwerp zal
zenden.
Er wordt ook bezwaar gemaakt te
gen het voorstel van Hoover om Scan
dinavië vis aan Duitsland te laten le
veren op belofte van toekomstige be
taling in Duitse goederen.
Twee zwaar gewonden.
Een op de straatweg Tubbergen
Almelo staande benzinepomp is
gisterochtend plotseling geëxplodeerd.
Twee arbeiders, die vlak bij de ben
zinepomp werkzaamheden aan het weg
dek verrichtten werden door de
enorme steekvlam, die onmiddellijk op
de- explosie volgde getroffen. Een van
hen, H. Dekkers uit Almelo, sprong in
het kanaal en zijn maat J. Duin wen
telde zich in een zandhoop. Hoewel de
vlammen spoedig gedoofd waren liepen
beide arbeiders ernstige brandwonden
op. Zij zijn naar het ziekenhuis in
Almelo overgebracht. Dt oorzaak van
de explosie is onbekend.
Aardbeienseizoen te
Beverwiik geopend
Maandag werden te Beverwijk de
eerste aardbeien van het vrije veld in
grote sloffen ter veiling aangevoerd.
Df vruchten werden gisteren geveild.
Hiermede is het aardbeien-seizoen be
gonnen. De openingsprijs was f 7 per
slof.
Het is ook bekend dat Noorwegen,
Zweden en Denemarken protesteren
tegen het voorstel van Hoover om de
Duitsers van boten te voorzien voor
wederopbouw van hun vissersvloten in
de Oost- en Noordzee.
Naar verluidt, gelooft Truman, dat
deze maatregelen, plus een verhoging
van de export van Duitse industriële
producten, zowel dit jaar als het vol
gend jaar 150 millioen dollar in de
Anglo-Amerikaanse zone zal bespa
ren.
Grote kerkbrand
te Minnertsga
Toen een leidekker bezig was met
het solderen op het dak van de her
vormde kerk te Minnertsga, gemeente
Barradeel (Fr.) vatte plotseling het
dak van de kerk vlam en in minder
dan geen tjjd stond deze kerk, die
dateert van 1500 in lichter laaie.
De brandweer van de gemeente Barra
deel was spoedig ter plaatse. De brand
weren uit Leeuwarden, Harlingen en
Franeker verleenden assistentie. Groot
was het gevaar, dat tal der omliggende
boerderijen door het vuur, dat zich
ver in de omtrek verspreidde, wer
den aangetast. Enkele malen vatten
enige behuizingen vlam, maar door het
kordate optreden van de gezamenlijke
brandweer kon erger worden voorko
men. Twee boerderijschuren werden
echter een prooi der vlammen.
Kapitale landbouwschuur in
de Wiermgermeer afgebrand
f 80.000 schade
Vermoedelijk door kunstmestbroei
is gistermorgen om elf uur brand ont
staan in de kort geleden herstelde ka
pitale boerderij van den pachter Jan
van Schaik aan de Molenweg in de
Wieringermeer. De grote landbouw
schuur, waarin verschillende land
bouwwerktuigen waren ondergebracht,
brandde tot de grond toe af. Ook de
werktuigen gingen verloren. De vrij
willige brandweer van Middenmeer,
die zeer snel ter plaatse was, bestreed
het vuur met zeven stralen, gevoed
uit een irrigatieleiding. Zij kon voor
komen, dat de pachterswoning' verlo
ren ging, waaruit omwonenden inmid
dels met vereende krachten de meu
bels gesleept hadden. De brand werd
ontdekt door een knecht, die rook uit
de schuur zag komen. De schade van
de afgebrande schuur komt ten laste
van de staat, wiens eigendom ze is,
en wordt geschat op dertigduizend
gulden.
Zeep vpor vuile arbeid
Het centraal distributiekantoor deelt
mede, dat de distrubitiediensten op
plaatselijk nader te bepalen tijdstip
pen aan de daarvoor in aanmerking
komende personen rantsoenbonnen
voor huishoudzeep of toiletzeep voor
vuile arbeid zullen uitreiken voor de
7e en 8e periode (8 Juni tot en met 2
Augustus). Zij, die vuile arbeid ver
richten, ontvangen 2 rantsoenbonnen,
terwijl aan personen, die zeer vuile ar
beid verrichten, voor genoemd tijdvak
4 rantsoenen zullen worden uitgereikt.
Artsen, verpleegsters enz. ontvangen
voor bovengenoemd tijdvak eveneens
rantsoenbonnen voor huishoudzeep of
toiletzeep.
Postpakketten naar
Duitsland?
Naar wij vernemen is bij de rege
ring in onderzoek de mogelijkheid om
binnenkort onder bepaalde voorwaarden
het zenden van post-paketten ook aan
niet-Nederlanders in Duitsland open
te stellen.
Competitie om bet
Brittannia Shield
Amerika, Frankrijk, Nederland, Bel
gië, Tsjechoslowakije, Denemarken.
Griekenland, Noorwegen, Brits-Indië
en de Britse dominions zijn uitgenodigd
deel te nemen aan de competitie om het
Britannia Shield welke in Engeland ge
houden wordt in de week ter herden
king van de Battle of Britain (1521
Sept.)
Aan de deelnemende landen wordt
gevraagd ploegen te zenden voor boks
wedstrijden, cross-country, schermen,
schieten en zwemmen.
De R.A.F. is in elk van deze onderde
len vertegenwoordigd.
De militaire opleiding
in de V.S,
De commissie voor de gewapende
diensten van het Amerikaanse huis van
afgevaardigden heeft besloten dat er
openbare debatten over de algemene
militaire opleiding in de Ver. Staten
moeten worden gehoudén.
Dit besluit werd genomen, nadat
Karl Compton, voorzitter van president
Trumans adviescommissie, welke alge
mene dienstplicht aanbeval, de interna
tionale toestand „te ernstig om uitstel te
rechtvaardigen" had genoemd.
Arrestaties in China
De Chinese politie heeft overal in het
land personen, die er van verdacht wor
den communisten te zijn, gearresteerd.
In Kwei Yang, de hoofdstad van de pro
vincie Kweiehow, werden 180 personen
gearresteerd, beschuldigd van „het
overtreden van politieverordeningen en
het verbergen van vuurwapenen en mu
nitie".
In Tientsin in Noord-China is na af
kondiging van de staat van beleg de
eensuur op het nieuws verscherpt.
Derde partij Ghestem-Keller
remise
De derde partij om het wereldkam
pioenschap tussen Ghestem en Keiler
is na 62 zetten in remise geëindigd.
Wandaad van luchtpiraten
Naar vernomen wordt, heeft een on
bekend gebleven gevechtsvliegtuig op
31 Mei machinegeweervuur geopend
op de baders in het overvolle zwembad
te Wiener Neustadt. Eén vrouw werd
gewond. Het vliegtuig was vergezeld
van een onbekend toestel. Wiener Neu
stadt ligt 50 km ten Zuiden van
Wenen.
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat op plaatselijk door de dis
tributiediensten bekend te maken
tijdstippen in het tijdvak van 1 Juni
tot 13 Juli 1947 een schoenenbon
naar keuze zal worden verstrekt aan
diegenen, wier stamkaartnummer op
het cijfer 3 eindigt en voor zover de
bon 612 zich nog aan hun inlegvel
bevindt.
De tweede distributiestamkaart met
bijbehorend inlegvel, waarvan de bon
612 zal worden verwijderd, dient te
worden overgelegd.
Tevens zal in genoemd tijdvak aan
kinderen, geboren in de maand Juni
van één der jaren 1932 t/m 1945, als
mede aan de kinderen, geboren in de
maand Augustus 1946. een schoenen
bon worden verstrekt van de soort en
maat, welke overeenkomt met leeftijd
en geslacht van het kind. Van het mot
de T D over te leggen inlegvel zal de
bon 604 worden verwijderd.
Het voetbalprogramma
en de warmte
Alle voor Zaterdag en Zondag vast
gestelde wedstrijden om het kampioen
schap van Nederland, promotie-degra
datie en beslissingswedstrijden, bene
vens de nader door het bestuur van de
KN.V.B. aan te wijzen competitie-wed-
stiijden zullen met het oog op de
warmte om zeven uur 's avonds aan
vangen.
De criminele recherche te Batavia
heeft een hoeveelheid gestolen juwe
len ter waarde van honderdduizend
gulden achterhaald. Hierbij hebben
twee arrestaties plaatsgevonden.
Op 74-jarige leeftijd is 29 Mei in Den
Haag mevr. Anna de WijsMoulon
overleden, de bekende dichteres van
populaire levensliedjes. In het
gêhied van" "Parijs heerst thans'een al
gemene staking van benzine-verko
pers, waardoor hét verkeer ten zeerste
belemmerd wordt. In de biosco
pen te Calcutta, die Europese films
draaien; zal het „God save the King"
niet meer ten gehore gebracht wor
den. Kardinaal Konrad von
Preysing, bisschop van Berlijn, heeft
aan de priesters van zijn diocees alle
politieke activiteit verboden. 4In
de Verenigde Staten wordt thans een
demonstratie-rondrit gemaakt door een
dubbel-deks-trein. waarin op de ver
dieping onder andere een observato
rium is ingericht. Op de suiker
bietenvelden in Henegouwen (België)
strijken de laatste dagen zwermen
vliegen neer, die reeds vele hectaren
hebben vernield. 4Het aantal oor
logsinvaliden in België bedraagt 17.342
tegen 78.509 uit de vorige wereldoor
log; het aantal burger-invaliden is
4.627. Per jaar kosten zij de slaat
fr. 921.083.000. De 75-jarige vader
van Léon Degrelle is door de krijgs
raad veroordeeld tot o.a. 8 jaar ge
vangenisstraf. 4Het Duitse nieuws
bureau in de Britse zóne. D.P.D., gaat
op 1 Juli over in Duitse handen.
In Midden-Limburg heeft de CCD de
hand gelegd op een complot veesmok
kelaars, die nogal grote zaken deden
met heimelijke veetransporten over de
Belgische grens. Onder de aangehou
denen bevinden zich vele zeer ver
dienstelijke illegalen.
Een zoölogische sensatie van de eerste rang vond dezer dagen in de die
rentuin te Stockholm plaats. Een grote python, de tijgerslang „Irene" heeft
eieren gelegd, voor in gevangenschap levende python een grote zeld
zaamheid. Men denkt, dat zulks gedurende de laatste vijftig jaar slechts
eenmaal in Europa is voorgekomen. „Irene" wikkelt zichzelf rond haar
eieren.
Wanneer wij opnieuw de aandacht
onzer lezers vragen voor het probleem
waarmede wij, vrouwen en mannen
van het dagbladbedrijf, van dag tot
dag hebben te kampen, n.l. dat van 't
ruimte-gebrek tengevolge van een te
kort aan papier, en wanneer wij daar
bij scherpe eritiek oefenen op het te
dezer zake onmiskenbare wan-beleid
der overheid, dan is dit geen preken
voor eigen parochie, al mag het er de
schijn van hebben, maai' het is: pleiten
voor een volksbelang, dat er een van
de eerste orde is.
De rotatiepers van het dagbladbe
drijf is, wij geven het toe, uitermate
vraatzuchtig, en een monster, dat ge
weldige hoeveelheden papier verslindt,
papier dat na één etmaal veelal reeds
beschouwd wordt als een vrijwel
waardeloos vod. Elk nummer van een
aagblad heeft een leven, schijnbaar zo
kort als dat van de eendagsvlieg, en zij
die menen dat men ons kostbaar, want
schaars papier beter zou kunnen benut
ten voor het vervaardigen van boeken,
die meer duurzame waarde bezitten,
zouden in het gelijk kunnen worden
gesteld, wanneer een dagblad te ver
gelijken ware met een boek en wan
neer men geen rekening hield met de
vérstrekkende invloed, welke een dag
blad heeft en die niet beperkt blijft
tot de dag waarop het verschijnt.
De krant heeft een functie van ge
heel andere aard dan het boek, al kan
men er niettemin, en ondanks zijn
kortstondig bestaan, misschien méér
uit leren dan uit menig leerboek, ten
minste voor de levenspractijk. De
voorzitter van de Nederl. Journalis
tenkring heeft er. in de protestverga
dering van de vorige week op gewezen,
dat de pers in haar geheel beschouwd,
een middel voor maatschappelijk ver
keer is, onontbeerlijk voor de moderne
gemeenschap, en als zodanig door de
regering schromelijk onderschat. Ze
ker, de krant is in de eerste plaats
nieuwsorgaan, maar zij bevredigt
daarom niet slechts de nieuwsgierig
heid, doch zij brengt de mensen tot
elkaar door middel van dit nieuws en
zij schept in de gemeenschap een con
tact. waardoor deze gemeenschap, on
danks innerlijke contrasten, pas tot
eenheid wordt. Zij schept het contact
tussen overheid en volk door het-pu-
blieeren van kamerverslag en rege
ringsverklaring in deze bewogen
tijd veel belangrijker dan ooit zij
bevordert het contact tussen velerlei
bevolkingsgroepen en enkelingen door
hetgeen zij uit het verenigingsleven en
uit het werk der politieke partijen
openbaar maken kan. Gebeurde dit
niet. ons volk zou volkomen in het
duister tasten omtrent hetgeen buiten
de eigen uiteraard zeer beperkte ge
zichtskring, geschiedt. Ieder gezin zou
als het ware worded geïsoleerd. En
indien één belang in deze tijd ge
ëerbiedigd en behartigd moet worden,
dan is het toch juist het gemeenschaps
belang: want deze tijd heeft het
individualisme overwonnen en het be
lang der gemeenschap vooropgesteld.
Besnoeiing van de pers betekent een
terugvallen op dit individualisme, een
verzwakking van het gemeenschapsge
voel. en tast daarmede het maatschap
pelijk leven aan in zijn kern.
Klaarblijkelijk is onze regering voor
deze eenvoudgie waarheid doof en
blind. Maar als wij ons met deze be
schouwing voorlopig bepalen tot het
vraagstuk van de verhouding tussen
overheid en volk: wat kunnen onze
dagbladen op het ogenblik publiceren
uit regeringsverklaring en kamer
debat? En welke toelichtende en over
zichtelijke beschouwingen welke
voor juist begrip toch noodzakelijk
zijn kunnen daaraan nog worden
toegevoegd? Het is bedroevend weinig,
en het zal straks, wanneer verdere pa
pierbeperking werkelijkheid wordt,
nog minder zijn.
Het is een gemeenplaats om de pers
te kenschetsen als oog en oor des
volks, maar het is een waarheid niet
temin, en men kan daaraan toevoegen
dat de pers tevens de stem is van het
volk en als zodanig niet mag worden
gesmoord. U.
BIJNA OVERAL NOG
HETZELFDE WEER.
Weersverwachting, geldig tot he
denavond:
In het Noordoosten van het land
langzaam binnendringen van iets
koelere lucht. Gedeeltelijk be
wolkt. Enige regen met kans op
onweer. Matige wind tussen
Noord en Oost.
In het overige deel van het land
nog weinig verandering. Daar
nog steeds zonnig weer met hoge
temperatuur en in de namiddag
kans op onweer. Zwakke wind.
V