Perszuiveringsdebat in de Tweede Kamer Thans 8 jaar geëist tegen ex-burgemeester Voute DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN De strijd om de drukpersen Vorderingsdebat uitgesteld tot Dinsdag VAN IsJABU EN yERRE Amerikaansche protest nota aan Rus sische commandant in Hongarije Hongaarse kwestie voor de Ver Naties? Bakkers staken in Amsterdam Vrouw schoot haar man dood Dagblad en Volksgeweten 'Ukec&ecUht BUREAU: VOORD AM 9, ALKMAAR TELEFOON ADM. 3320 REDACTIE 3902 Giro 187294 Dir.: J. Bljlsma ZATERDAG 7 JUNI 1947. Voortzetting van de 144e JAARGANG No. 408. ALKMAARSCHE COURANT TARIEVEN: Advertentie*: 14 eeat per millimeter „Waagje*" to» U woorden 78 ct., elk wooeo meer t et., uitsluitend eonton- Abonnementen: f 1.10 P«r maand f 2 25 per kwartaa Hoofdredacteur M. H. E. Uyldert plv. T|. N. Adem». De Tweede Kamer heeft zich bezig gehouden met het wetsontwerp „Nood voorziening Perswezen", dat tot heel wat meningsverschillen aanleiding heeft gegeven. Men weet hoezeer er in journalistieke kringen verontwaardiging bestaat tegenover de manier waarop de Pers gezuiverd is, waarbij een maatstaf werd aangenomen, welke volkomen afweek van die, welke" bij de zuive ring van kunstenaars en andere groepen in acht werd genomen. In de kringen der gedupeerden heeft men dan ook de indruk, dat hier niet zozeer naar recht en billijkheid werd gehandeld dan wel naar een zeer apart inzicht waarbij de wensen van beheerders der zogenaamde ille gale bladen die bij de terugkeer der oude hun belangen bedreigd zagen van grote invloed is geweest. Nu de Pers een nieuwe noodregeling moest hebben was het te voorzien, dat in het Kamerdebat zeer afwijkende inzichten naar voren zouden komen. Kamerleden als dê heren Burger (P. V. d. A.) en Schoneberg (Comm.) acht ten elke journalistieke werkzaamheid tijdens de bezetting uit den boze. Man nen als Dr. Kortenhorst (K.V.P.) en Dr. Korthals (P. v. d. V.) meenden, dat zij, die naar eerlijke overtuiging en tr.et het doel 's lands belang te kunnen dienen, op hun posten waren gebleven, niet voor bijzondere strafmaatregelen Jn aanmerking behoorden te komen. Bij deze noodvoorziening was de mo gelijkheid open, ten bate van de zoge naamde gedupeerde bladen, eigendom men van in bezettingstijd uitgekomen couranten in beslag te nemen. De heer Burger diende b.v. een amendement in, waarbij het moge lijk zou worden de zogenaamd „mis bruikte" persen tegen schadevergoe ding te vorderen, waartegen Dr. Kortenhorst aanvoerde, dat de thans nog bestaande zich noemende ille gale bladen niet meer die van vroe ger waren, maar financiële onder nemingen waarbij zelfs veie journa listen werkzaam waren, die in bezet tingstijd waren aangebleven. Van andere zijden bleek men het daarmee niet eens te zijn en wilde men de gevorderde machinerieën over andere bedrijven verdelen, maar de minister hield er aan vast, dat de grondwet alleen onteigening toestaat ten algemene nutte en met schadeloos stelling aan de gedupeerden. Minister Gielen kon niet aangeven, wat men verstaat onder het dienen van het algemeen belang en kon dus niet meegaan met het amendement- Kortenhorst, dat geen ontzettingsmaat regelen toestond voor hen, die met het oog op dat belang op hun posten waren gebleven, al erkende hij, dat er voor andere geestelijke werkers wel ver schoningsmaatregelen bestonden. Aangevallen werd ook de bevoegdheid De slagers te Amersfoort, Leiden en Oegstgeest hebben besloten voortaan op Maandag en op Dinsdag de winkels gesloten te houden, nu het vleesrant soen tot 150 gram per week is ver laagd. In Californië zijn proef vluchten gemaakt met een straalvlieg tuig, dat „Skystreak" gedoopt is, en be stemd is voor een snelheid groter dan die van het geluid. De testpiloot ver klaarde zich zeer tevreden over de prestatie van de machine. Een Willington-bombardementsvliegtuig van de R. A. F. is neergestort in een koren veld bij Little Bytham, drie man kwa men om het leven. Maandag a.s. vertrekt van Tandjong Prok de Indra- poera met 453 Duitse mannen, vrouwen en kinderen, aan wie verblijfsvergun ning voor Indië is geweigerd. De uit gewezenen vertrekken naar Hamburg. Nog negen briefbommen, uit Ita lië in Groot-Brittannië aangekomen, zijn door de posterijen onderschept. Men meent, dat deze briefbommen ge adresseerd waren aan ministers en an dere vooraanstaande persoonlijkheden. "7*Vandaag zal de K.L.M. een spe ciale vrachtdienst op de Verenigde Staten openen, die 1 x per week met een Skymaster ingericht voor vrachtver voer in beide richtingen tussen Am sterdam en New-York zal worden ge vlogen. Nederland zal Canada 6000 sierheesters aanbieden, bestemd voor het gedachtenispark Queen Vic toria bij de Niagara-waterval. Twee joodse jongens beneden de 18 jaar zijn wegens sabotage van de spoor wegen door een Brits gerechtshof tot levenslange gevangenisstraf veroor deeld. Frank Sinatra, Amerikaans radio-jammeraar, had een kleine vecht partij met een journalist gehad in een restaurant te Hollywood. De zaak, die destijds nogal opzien had verwekt, is bijgelegd. Franky, zal 9000 dollar be talen. Een uur na hun eerste ont moeting besloten Denny Densham uit honden en Elsie Rowlands uit Llwnypia ia het huwelijksbootje te stappen. - Ze hebben nog geen klippen ontmoet. van de Persraad om couranten het op nemen van bepaalde publicaties te ge lasten. De minister voelde iets voor het amendement-Kortenhorst om dit onmo' gelijk te maken, en wilde de bevoegd heid van de Persraad wel op eigen schouders nemen. Ook stond hij niet onwillig tegenover het verlangen, de nu in te stellen beroepsraad niet uit sluitend uit juristen te doen bestaan. Wel hield hij vast aan de eis, dat men „foutief" gebleken couranten de oude naam zou kunnen ontnemen. Men kan z.i. op het ogenblik het journalisten certificaat nog niet missen. Artikelen en amendementen. Aangenomen werd een amendement- Burger ter aanvulling van art. 1 om vattende de omschrijving van de jour nalistieke functie, waarbij thans ook de verantwoordelijkheid der advertentie chefs zal worden geregeld. Aan de orde was daarna een amén- dement-Kortenhorst, dat beoogde terug te keren tot de beginselen van de rechtsstaat, waarin het in de wet om schreven algemeen belang en niet het oordeel der zuiveringscommissies doel van het zuiveringsrecht behoort te zijn. Daardoor worden vrij gepleit zij, die uit noodzaak of om het Nederlands be lang te kunnen dienen in functie zijn gebleven. Het amendement werd ingetrokken, nadat de minister had toegezegd, dat de algemene rechtsbeginselen ook op het gebied der perszuivering zullen gelden. Vervolgens kwam aan de orde een amendement-Kortenhorst tegen art. 6, waarin is vastgelegd, dat de commis sie kan bepalen, dat voor ten minste drie jaren geen courant mag worden uitgegeven onder de naam van een tijdens de bezetting verschenen or gaan, waarvan een of meer personen uit hun rechten ontzet zijn. Het arti kel werd met 59 tegen 24 stemmen aangenomen. Goedgekeurd werd een amendement- Burger, waarin bepaald wordt, dat in de Raad van Beroep althans de voor zitter, zijn plaatsvervanger en de secre taris juristen moeten zijn. Hoewel de minister een amendement- Kortenhorst aanvaardbaar achtte om reeds gedane uitspraken der perszuive ringscommissie aan het appèlrecht van den „deskundige" te onttrekken, werd dit amendement met 51 tegen 32 stem men verworpen. (Zie vervolg pagina 4). Het Amerikaanse ministerie van bui tenlandse zaken heeft een scherpe protestnota aan de Russische com mandant in Hongarije opgesteld, waarin het jongste optreden van de Russen aldaar een ernstige inter ventie in de interne aangelegenheden van Hongarije wordt genoemd. Dit werd meegedeeld door Amerikaanse functionarissen. In de nota wordt voor gesteld de toestand aan een onderzoek door de drie bezettende mogendheden te onderwerpen. Voorts heeft men laten doorschemeren in de nota, dat Amerika stappen zal ondernemen, wanneer geen bevredigend antwoord wordt ontvan gen. De nota is nog niet aan de Hongaarse regering overhandigd. Men hoopt vóór de verzending nog nieuws uit Hon garije te ontvangen. Functionarissen te Washington zeiden, dat het mogelijk nog 24 uur zal duren, alvorens de nota in zijn definitieve vorm zal worden verzonden. Naar verluidt, heeft het ontwerp van de nota de volledige goedkeuring van president Truman, die de jongste ge beurtenissen een schanddaad heeft ge noemd. Naar verluidt, blijkt uit het ontwerp, dat het Amerikaanse ministerie reeds tot de conclusie is gekomen, dat de Rus sische commandant in Hongarije recht streeks betrokken is bij de gebeurte nissen, die vorige week tot het aftreden van de eerste minister Nagy hebben geleid en dat hij zich derhalve schul dig heeft gemaakt aan directe inter ventie in interne Hongaarse aangele genheden. Het is nog niet bekend, of de Russi sche commandant reeds geantwoord heeft op een dezer dagen door de Ame rikaanse vertegenwoordiger in de ge- alliëerde bestuurscommissie gedaan verzoek copieën over te leggen van „Diepvries" in de mesthoop Ware het niet, lat de gelegenheid zo on-appetijtelijk is, de Oosthui- zer huisvrouwen, die, gelijk zo vele anderen, ook moeite hebben om in de warme dagen hun etens waren tegeil bederf te behoeden, zou een mooie koele bewaarplaats kunnen worden geboden. Dat de natuur over het algemeen grillig kan zijn weten we wel, maar wat de heer Haan jn het Westeinde j.l. Dinsdag meemaakte, mag wel als een unicum worden vermeld. Bij het omhalen van een mesthoop op zijn land stuitte hij op com plete stukken ijs, overblijfselen van de strenge winter, die we achter de rug hebben. De com pacte massa blijkt deze winterse erfenis zodanig te hebben gecon serveerd, dat de felle zonnestralen van de afgelopen week daarop geen invloed hebben gehad. documenten, die tot Nagy's aftreden hebben geleid. Men vermoedt, dat het ministerie van buitenlandse zaken met de verzending der nota wacht op een antwoord op dat verzoek. In de nota wordt er op gewezen, dat, wanneer geen bevredigend ant woord wordt ontvangen, Amerika ertoe zou kunnen besluiten de kwestie voor de V. N. te brengen, zoals deze week door senator Van den Berg in overweging is gegeven. Asyl voor leden Hongaarse. Legatie De vroegere Hongaarse gezant te Washington, Aladar Szegedy—Maszak, heeft op een persconferentie verklaard, dat het Amerikaanse departement van buitenlandse zaken twaalf leden der Hongaarse legatie, die geweigerd heb ben de nieuwe regering te Boedapest te erkenen, asyl heeft verleend. Bezwarende documenten in Hongarije Het Hongaarse Nieuwsbureau heeft gemeld, dat een parlementaire zuive ringscommissie op het bureau van de voormalige voorzitter van de Hon gaarse nationale vergadering. Vargas, die inmiddels, volgens eerdere be richten, uit Hongarije vertrokken is, documenten heeft gevonden, waar door verschillende Hongaarse politici en gezanten in het buitenland ernstig gecompromitteerd zouden worden. Een Hongaars gezant in het Midden- Oosten zou ernstig in deze zaak zijn betrokken. Volgens berichten van het Hongaars Persbureau zou de gezant te Moskou, prof. Gyula Szefu, benoemd worden tot minister van buitenlandse zaken. De Hongaarse staatssecretaris Xstvan Doby verklaarde vandaag, dat in tegenstelling tot „de laster in bui tenlandse bladen" in Hongarije orde en rust heerst. De regeringswijziging heeft zich met instemming van alle partijen voltrokken en is volkomen in overeen stemming met de Hongaarse grondwet, aldus Doby. Ramadier en de Franse snoorwegstakin g Paul Ramadier, de Franse eerste minister heeft de stakingsleiders te Parijs doen weten, dat de regering niet bereid is de onderhandelingen voort te zetten, zolang de spoorwegen niet normaal functioneren. De premier verklaarde, dat de spoor staking een ernstige aangelegenheid is. Hij adviseerde de stakingsleiders via de radio de arbeiders te verzoeken weer aan het werk te gaan. De rege ring kan niet onder bedreiging onder handelen. Bakkersstaking in de hoofdstad. De bakkersgezellen in Amsterdam zijn Vrij dagmorgen in staking gegaan. De bakkerskarren reden niet uit en de kopers waren genoodzaakt om in de rij te gaan staan om hun brood machtig te worden. In de nacht van Donderdag op Vrij dag zijn naar aanleiding van ecjp oproep van de E.V.C. de bij de E.V.C. en een aantal bij andere organisaties aangeslo ten bakkers in staking gegaan. Het be treft hier v.n.l de arbeiders in de 13 grote bakkerijen van Amsterdam. De Bedrijfsunie der bakkerij-arbeiders, die tegenover de EV.C. staat, zegt dat aan de looneisen der E.V.C. niet kan wor den voldaan. Gebleken is dat de productie der stil staande bakkerijen wordt opgevangen door de overige bakkers. Het publiek wordt echter verzocht niet te hamste ren. De christelijke bond neemt tegen over de staking een afwijzende hou ding aan evenals de R.K. Het N.V.V. acht de staking beslist overbodig en tegenover de bevolking van Amsterdam „niet minder dan misdadig", Zesduizend man staken bij Wilton te Schiedam Ongeveer 6000 man personeel van de werf Wilton-Fijenoord te Schiedam is een sit-downstaking begonnen, eerst de nachtploeg, vervolgens gisteren de dagarbeiders. De oorzaak is, dat enkele dagen geleden de directie aankondigde, dat Vrijdag het toegezegde winstaan deel. dat over 79 werkuren zou lopen, uitbetaald zdu worden, doch gister avond werd aangeplakt, dat van een uitbetaling niets kon komen, omdat het college van rijksbemiddelaars nog geen toestemming tot uitbetaling had ver leend. Inmiddels heeft de werfdirectie zich naar Den Haag begeven voor een spoedbespreking met het college van rijksbemiddelaars. Men hoopte daar tot een oplossing te komen. Zowel de per- soneelskern als de directie zullen de stakers aanraden het werk te hervatten. Frau Hess gearresteerd De Duitse nieuwsdienst in de Ame rikaanse zone meldt, dat de vrouw van Rudolf Hess door de Beierse auto riteiten is gearresteerd. Zij zal voor het zuiveringshof te Neurenberg terecht staan. Churchill wordt geopereerd Winston Churchill zal binnenkort een operatie moeten ondergaan. Naar Reu ter verneemt is de operatie niet van belangrijke aard. Churchill zal onge veer een maand niet in staat zijn aan het openbare leven deel te nemen. „Voor de aardigheid" In de nacht van Dinsdag op Woens dag tegen het middennachtelijk uur is dt 38-jarige reserve-officier R. B. Drost in zijn woning aan de Van Eeghenlaan te Putten (Veluwe) dóór een pistool schot in de hartstreek van het leven beroofd. Het slachtoffer was die dag in Amsterdam geweest, waar hij, zoals meer gebeurde, zijn vriend Dj. de Z. in een café ontmoette. Zowel in Am sterdam als later bij de terugkeer in Putten werd nogal gedronken. Daarna is „voor de aardigheid" een schietoefe ning met 'n stengun gehouden. Tijdens deze schietpartij is D. dodelijk getrof fen. Het onderzoek van de politie- scheikundige Van Ledden Hulsebosch en dr. Hulst onder leiding van den of ficier van justitie te Zutphen leidde tot aanhouding van W. H., de echtge note van het slachtoffer. «Deze heeft verklaard het dodelijk schot te hebben gelost, hetgeen door Z. is bevestigd. Het staat echter niet vast of het schot per ongeluk dan wel met opzet is ge lost. De vrouw is inmiddels in verze kerde bewaring gesteld. Bij huiszoe king werden tal van vuurwapenen, mu nitie en militaire goederen aangetrof fen. Gebleken is dat het slachtoffer een verhouding met een andere vrouw had. Verdediger vraagt vrijspraak Gisteren stond de burgemeester van Amsterdam in de bezettingsjaren E. J. Voüte opnieuw voor het Bijzonder Ge rechtshof terecht. Blijkens de verkla ringen van inspecteur J. v d. Oever werd de Amsterdamse politie met me deweten van Voüte ingeschakeld bij de Jodenrazzia's. Getuige had geweigerd dit te doen, waarop Voüte hem had ge vraagd, waarom hij zich druk maakte om „deze onbelangrijke kleinigheden" Getuige Lages. Als getuige a decharge werd vervol gens gehoord Kriminalrat Lages, die verklaarde, dat het „evacueren" der Joden altijd op Duits bevel geschied is. Bij razzia's telefoneerde Lages zo no dig met het hoofdbureau van politie ten einde extra manschappen te requireren. Lages bevestigde, dat Voüte „in tal van gevallen" geprotesteerd heeft tegen Duitse maatregelen. Of hij dat ook had gedaan toen inspecteurs van het hoofd bureau bij toerbeurt werden ingescha keld, kon hij zich niet meer herinne ren. Requisitoir. ZijD repuisitoir houdende, zeide mr. N J. G. Sikkel dat door deze nieuwe belichting de schaduwen beter uitkwa men Er is weer iets meer van het aureool weggenomen, dat rondom deze verdachte hing. De procureur-fiscaal kon het niet hij zijn vorige eis van 5 jaar laten blijven en requireerde een gevangenisstraf van acht jaar. Pleidooi. Mr. A. W. Kymmell pleidooi houden de, verklaarde materiëel geen strafbaar feit bij V. te kunnen vinden Hij deed voor Amsterdam in de bezetting meer dan oud-burgemeester W. de Vlugt. Ik moet dan vragen ontslag uit rechts vervolging, eventueel vrijspraak. Bo vendien verzoek ik onmiddellijke in- vrijheidsstelling. Het Hof wees dit van de hand en zal op 20 Juni uitspraak doen. Ex-burgemeester van Velsen gefusilleerd Bij K. B. is afwijzend beschikt op het gratieverzoek van Tj. van der Weiden, tot de doodstraf veroordeeld bi) sententie van het bijzonder ge rechtshof te Amsterdam. Het doodvon nis is gistermorgen voltrokken. Tj. van der Weiden, die gedurende de bezetting burgemeester van Velsen was, werd tot de doodstraf veroordeeld wegens medeplichtigheid aan mishan deling, hulpverlening aan de vijand, het blootstellen aan opsporing en ver volging van Nederlanders en vrijheids beroving, de dood tengevolge hebbend, alles meermalen gepleegd. Zeventien Nederlanders moeten ten gevolge hier van de dood hebben gevonden. Bij de behandeling voor de bijzon dere raad van cassatie wenste de pro cureur-fiscaal in plaats van de dood straf levenslange gevangenisstraf te zien opgelegd. De raad verwierp even wel het cassatieberoep. Wij schreven in een vorig artikel, dat de regering voor de betekenis wel ke de pers als verkeersmiddel heeft en voor haar functie als gemeenschaps orgaan wel doof en blind moet zijn, nu zij de dagbladen, door deze het noodzakelijke papier te onthouden, tot steeds grotere beperking dwingt. V.'ij spraken van de pers als van oog en oor. De krant is inderdaad een orgaan, dat verscheidene zintuigen van het volk samenbundelt, en dat bovendien de mening en de overtuiging van het volk ruchtbaar maakt. De krant is ongetwijfeld in de eerste plaats nieuws- orgaan, maar ook als zodanig vormt zij als het ware het cement, dat de bevolking tot een gemeenschap bindt. Wij herhalen dat wij niet spreken voor eigen parochie, niet pleiten voor eigen belang, wanneer wij protest aan tekenen tegen de vermindering van het papier-rantsoen waarmede de dag bladen worden bedreigd, maar dat wij opkomen voor het belang van de Ne derlandse gemeenschap die door een dergelijke vermindering ernstig zou worden geschaad. Ons volk leeft in een tijd van we deropbouw, in de meest algemene be tekenis van het woord. Wij moeten niet slechts onze industriële bedrijven herstellen en onze woningnood leni gen; wij moeten ons naar binnen en naar buiten,, en ook in geestelijk, in moreel opzicht -heroriënteren en wij zijn daartoe niet bij machte wanneer wij het orgaan niet bezitten waardoor gedachtenwisseling mogelijk is. Dit or gaan is de dagelijkse krant. Met ze gedachtenwisseling, of zij nu onze be trekkingen met het buitenland betreft, of onze financiële politiek, of wat het ook zij, is ons volksgeweten gemoeid en men kan en mag daaraan niet het zwijgen opleggen; het zou zich wre ken, vroeg of laat. Het rechtsgevoel van den Nederlander is, sinds de be vrijding, op velerlei wijzen aangetast. Ook het rechtsherstel is een zaak die ons geweten raakt en men kan zich niet bevredigd gevoelen wanneer men niet tot in bijzonderheden ingelicht wordt omtrent de loop des rechts, het geen in de krant veel ruimte vergt voor rechtbank- en tribunaalverslag. Ook de Indische kwestie raakt in hoge mate ons volksgeweten en dit kan zich bezwaarlijk uitspreken wanneer het omtrent dit vraagstuk niet in al zijn aspecten wordt ingelicht. Econo mische problepien dringen zich voort durend op; sociale spanningen op al lerlei gebied treden aan de dag. Het culturele leven mag niet, juist nu, in het gedrang geraken, want het is dit leven, dat wederom aan de politieke, economische, maatschappelijke stro mingen richting geeft en het heeft meer dan ooit behoefte aan publici teit, een vorm van snelle en beknopte publiciteit die juist het dagblad, on danks zijn vaak gesmade vluchtigheid, geven kan. Kunst, wetenschap en techniek stellen hun eisen en wie dan menen mag, dat de vraagstukken die daarmede samenhangen in vakbladen zouden kunnen worden behandeld hoewel ook deze met papiernood wor stelen bedenke, dat juist de tech niek in het brandpunt der belang stelling staat en niet gemist kan wor den in het geestelijk verkeer waartoe het dagblad gelegenheid biedt. Ook onderschatte men niet de bete kenis van het ontspannings-element kort verhaal, strip, feuilleton dat een krant geven kan en geven moet, juist in deze tijd van toenemende span ningen, en van het sportverslag dat mede tot het ontspannings-element be hoort. Waar vindt de redacteur, die het beginsel „elck wat wils" in het oog houden moet, voor dit alles plaats? En nu spreken wij nog niet van de onder werpen die meer in het bijzonder voor de vrouwen van betekenis zijn de vrouwen die meer dan de helft de: bevolking vormen en aan wier zorgen onze kinderen zijn toevertrouwd niet van de vraagstukken der moderne opvoedkunde; niet van de her-oriën tatie op kerkelijk gebied; niet van het „ingezonden stuk", de zo noodzake lijke uitlaat, door middel waarvan het publiek in deze van zorgen zware tijd zijn zorgen afreageren kan; niet van het „vraag en aanbod" der adverten tie-kolommen, zo noodzakelijk voor 't economisch verkeer. Wil de pers het publiek voorlich ting geven, dan heeft zij thans meer plaatsruimte nodig dan ooit. Wie deze besnoeit tast de meest vitale belangen van het volk, en ook zijn gewetensbe langen, aan. u. MINDER BEWOLKING. Weersverwachting, geldig tot he denavond: Vannacht een krachtige Westelijke wind met enkele regenbuien. Van daag weer naar Zuidwest of Zuid draaiende en tijdelijk afnemende wind. Afnemende bewolking en vrijwel overal droog weer met iets hogere temperatuur dan gister.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1947 | | pagina 1