De aarc
E
„Zwarte Handelmaatschappij"
opgerold
Stad en Omgeving,
Was samenwerking met de vijand
geoorloofd?
Zaak-Adolt opnieuw voor het tribunaal
Zestien getuigen
gedagvaard
Nieuwe stoomketel gasbedrijf
AGENDA
Beheer van het Sportpark
Afscheid G. J. Esendam
Revue Postharmonie
Opleiding onderwijzeressen
Chr. Kleuterscholen
Subsidie R.K. Lyceum
Mulo-,
examens
1947.
Opheffing betrekking leraar
oude talen
Murmellius-Gymnasium
Leraar aardrijkskunde aan
de Handelsschool
Vervanging lerares
„Jongenskamp"
Een tehuis voor ouden van
dagen
Burgerliike stand
Een nieuwe B.BC
Honderd arrestaties
De „Kaasvader"
vertelt.
't Lijkt wel
hersengymn
De Rijp.
Slakken vreten eik
„Was samenwerking met de vijand geoorloofd", zo luidt de titel van een van
de hand van Dr. Kortenhorst verschenen boekje, waarvan mr. dr. C. Berkhou
wer gebruik maakte bij het pleidooi, dat hij gistermiddag voerde in de tweede
behandeling van de zaak-Adolf voor het Alkmaarse tribunaal. Mr. Berkhou
wer vroeg zich af, of hier sprake kon zijn van laakbare collaboratie, waarbij
hij aanvoerde, dat het nog niemand gelukt was een bruikbare definitie van het
•woord „collaboratie" te geven. „Artikel 52 van het Landoorlogsreglement zegt,
dat leveranties op burgerlijk terrein aan de bezettingsautoriteiten geoorloofd
zijn", aldus mr. Berkhouwer, „en mijn cliënt heeft in geen geval militaire hulp
geboden".
Niet minder dan zestien getuigen
waren in deze zaak gedagvaard,
waarvan acht a charge en acht op
geroepen door de verdediging. De
tenlastelegging vermeldde enkele
nieuwe punten, voornamelijk hande
lend over het halen van fruit uit de
Betuwe, waarbij de firma Appel en
Adolf gebruik zou hebben gemaakt
van wagens van het N.S.K.K. uit de
Emmaschool. Tevens werd opnieuw
de affaire van het beheer der vlieg-
veldcantine te Bergen uiteengerafeld.
Getuigen a charge.
De eerste getuige a charge, P. Oudes
uit Bergen, verklaarde, dat Adolf kwam
verzoeken bij het N.S.K.K., om wa
gens voor het rijden van fruit.
Mr. Berkhouwer bewoog get. tot de
verklaring, dat deze nooit fruit zag
afleveren of afhalen bij het N.S.K.K.
Wèl zag hij dat van de fruithandelaar
Wolfers Van Adolf was hij niet zeker.
Getuige K. Pander, voorzitter van
de Alkmaarse bond van grossiers in
groenten en fruit verklaarde, dat A.
steeds zijn best deed, zoveel mogelijk
aan de Wehrmacht te verdienen. A.
kwam zodoende aan goederen, waar
van zeker 2/3 deel aan de burgerbe
volking ten goede kwam.
Mr. Berkhouwer: „Was Adolf de eni
ge, die aan de Wehrmacht leverde?
Kent U geen anderen?"
Getuige's antwoord, dat er geen an
deren waren, ontlokte aan Mr. Berk
houwer de verzuchting: „Maar U is
toch Alkmaarder?"
Getuige Strooker stak eerst een kla
gende tirade af tegen de pers, die hem
in zo'n slecht daglicht stelde en ver
klaarde, dat hij de Ortskommandant
„dagelijks" bij Adolf zag zitten. „Je
kon z'n witte kiel duidelijk zien".
Ook kwam echter vast te staan, dat
get. in Bergen 100 ton aardappelen
aan de S.S. leverde.
Getuige Zijp uit Twisk vertelde, dat
er meermalen door het N.S.K.K. fruit
werd gehaald voor verschillende
groentehandelaren in Alkmaar.
Twee voormalige knechts van Adolf,
de getuigen Burges en Wijmenga,
schilderden hun patroon zwart af. Nie
mand van het personeel kreeg in de
hongerwinter iets, terwijl het pakhuis
vol was. Beider verklaringen luidden
echter op verschillende punten anders.
Vooral op het punt van de koffie, die
Ontvreemd was. vanonder het stro in
het pakhuis, waren de getuigen, die
zelf de daders van deze diefstal wa
ren, het niet eens.
De groentenhandelaar W. Admiraal,
zei, dat er in Alkmaar geen andere
grossiers waren, waarover men zich
ergerde. Anderzijds verklaarde hij, dat
Vroegop in Bergen zich eens kwaad
maakte, omdat Adolf hem de leveran
tie afnam.
P. Wijn, controleur C.C.D. te Oud
karspel, wist weinig te vertellen. Wel
zeide hij, dat er bij Adolf geen ver
grijpen op 't gebied van de civiele
voedselvoorziening vielen te consta
teren.
Het vermogen bleek te bedragen
46.370, hetgeen de president, Mr.
Windhausen. de vraag ontlokte, of
er geen zwarte boekhouding kon be
staan. Dit werd echter zowel door
de heer Adolf als door de verdedi
ging ten sterkste bestreden.
Getuigen a décharge.
Acht getuigen waren door de ver
dediging opgeroepen om als tegen
hanger hün verklaringen af te leg
gen. Wat zij zeiden waren woorden,
die zowel spraken van de bemoeiin
gen van de heer Adolf op particu
lier terrein, als van zijn verhouding
tot de Wehrmacht.
Getuige Hart bracht hulde aan de
heer Adolf, omdat deze zijn zoon uit
de gevangenis wist los te krijgen,
waarbij de heer Hart ar de nadrvk op
legde, dat dit van dagzijde van Adolf
geheel belangeloos geschiedde.
Veilingdirecteur E. Mak toonde aan,
dat Adolf nooit de burgers van Alk
maar in de steek liet, en zorgde, dat
zij behoorlijke waar kregen.
Een collega van de laatste getuige,
de heer N. Duvves uit Zwaag, ver
klaarde, dat Adolf steeds bereid was
te helpen. Toen getuige's auto gevor
derd was, zorgde A„ dat deze terug
kwam.
De B P.M.-empIoyé E. A. Bance
uit Vorburg verklaarde, hoe door
de heer Adolf 75.000 kg groente via
Mevr. de Bussy in Amsterdam voor
illegaliteit en burgerbevolking werd
beschikbaar gesteld, waarbij over be
taling nooit werd gesproken, hoewel
de B.P.M. desnoods 25 mille zou
hebben betaald.
Twee controleurs C.C.D., de heren
Etman en Breek, verklaarden, hoe bij
Adolf inbeslaggenomen goederen wer
den gedeponeerd, die altijd naar de
IK.O.-keuken gingen.
Beiden hadden gezien hoe aardap
pelen, die bij Strooker waren opgesla
gen, door \\r' irmachtsauto's werden
weggehaald.
Nadat de heren De Munck en Fels
hun verklaringen hadden afgelegd,
plaatste Mr. Windhausen de opmer
king, dat deze zaak niet mag culmine
ren in een kwestie-AdolfStrooker,
waarna Mr. Berkhouwer het woord
kreeg voor zijn
Pleidooi.
Na de aanhalingen, hierboven ge
noemd, vroeg Mr. Berkhouwer zich af
wat ten aanzien van deze verdachte
zwaarder weegt, goed of kwaad?
Het P.R.A.C.-rapport toont aan, dat
Adolf's omzet voor 2/3 naar de bur
gers ging en deze instantie wil toch
zeker A. niet sauveren.
De affaire met de cantine in Bergen
is de enige troef in handen van het
tribunaal, aldus Mr. Berkhouwer.
Adolf heeft, wat de koffie-geschle-
denis betreft, geen hulp en steun ver
leend aan de vijand.
Het kopen van de Joodse huizen is
een soort tussenschotel. Adolf ver
klaarde, deze eigendommen onmiddel
lijk te zullen teruggeven, indien de
tijd daar was.
Na de twee jaren van leed sinds
Mei 1945, die dit gezin doorma tf:te
(waarvan 6 maanden internering) is
de vraag gewettigd, zo zeide Mr.
Berkhouwer, of mijn cliënt dat leed
mag ondergaan, na al het andere
lijden, dat hij in de bezettingstijd
ongedaan maakte.
Dit is een zuiver fiscale aangele
genheid, zo was verdediger's opinie.
Er werd op de eerste zitting 60.000
gulden boete geëist.
Dit kan, gezien de vermogensopstel
ling, beschuldigde niet eens meer be
talen.
Het dossier wemelt van gunstige
verklaringen.
Nadat Mr. Berkhouwer een verkla
ring had overgelegd, waarin een voor
aanstaand oud-illegaal, thans lid van
de bijzondere rechtspraak ten gunste
van Adolf sprak, kwam het einde van
deze, bijna vijf uren durende zaak,
waarin over 14 dagen uitspraak zal
worden gedaan.
B. en W. vragen een crediet van
f 52.000 voor de aanschaffing van een
nieuwe stoomketel voor het gasbedrijf.
OPBRENGST COLLECTE.
De opbrengst van de gehouden col
lecte voor het Prins Bernhardfonds
bedraagt in de gemeente Langedijk
f 241,91.
Aan gevers en collectanten wordt
door het comité hartelijk dank ge
bracht.
VRIJDAG.
Gulden Vlies, 8 uur: Zweeds Dans-
Theater.
BIOSCOPEN:
Theater Harmonie, 8 uur: Vloeibaar
goud (18 jaar).
Zaterdag 7 en 9.30 uur.
Victoria Theater, 8 uur: Tamara (18 j
Zaterdag 7 en 9.3Ö uur.
Cinema Americain, 8 uur: Een zaak
van leven en dood (boven 14 jaar).
Zaterdag 7 en 9.30 uur.
Alkm. Bioscoop Theater, 8 uur: George
wint op alle fronten.
Het onderzoek naar de beheersvorm
van het Sportpark is,nog niet geëindigd,
in verband waarmede B. en W. eerst
over enige tijd een definitief voorstel
zullen aanbieden.
Gedurende de wintermaanden willen
B. en W. een proef nemen mede in
verband met de mogelijke benoeming
van een ambtenaar aan jeugdzorg.
Zij hadden voor de vervulling van de
functie van beheerder van het Sport
park, tevens ambtenaar voor de jeugd
zorg en voor sportaangelegenheden het
oog op de secretaris der sportparkcom
missie, de heer G. Th. J. de Munk, com
mies ter secretarie.
B. en W. stellen de Raad voor hem
met ingang van 1 Aug. van zijn functie
ter secretarie te ontheffen en in zijn te
genwoordige rang van salaris com
mies ter gem.-secretarie 2e klasse ge
heel te belasten met het sportparkbe-
heer en met de functie van ambtenaar
voor de jeugdzorg en sportaangelegen
heden onder leiding van de wethouder
voor het sportpark en sociale zaken.
Slaagt deze proef dan komen B. en W.
j.a afloop van het winterseizoen met een
definitief voorstel.
De heer G. J. Esendam heeft, nadat
hij plm. negen maanden verbonden is
j geweest San de hoofdadministratie van
de Noordhollandse Courant, afscheid
genomen, omdat hij weer terugkeert
aar Indië. Bij deze gelegenheid waren
irectie, administratie en redactie, be-
ievens een vertegenwoordiger van het
echnisch personeel op het appél om
an hun belangstelling te doen blijken.
De directeur, de heer Bijlsma, schetste
n een korte toespraak de grote ver-
.iensten van den heer Esendam en
jood namens allen een paar fraaie
joekwerken aan als blijvende herinne-
ing. De heer Adema vertolkte de ge
voelens der redactie, die op den heer
Isendam nooit een vergeefs beroep
deed.
De heer Esendam zelf, die zich heeft
'oen kennen als een bijzonder sympa-
tniék en welwillend mens, sprak een
kort dankwoord, waarmede de korte
plechtigheid beëindigd was. Een ieder,
die met hem in Alkmaar mocht samen
werken, wenst hem een goede toe
komst.
VRACHTAUTO ZONDER STUUR.
Gisterenmiddag reed een vrachtauto
op de Stationsweg, toen ter hoogte van
de bloemenklok plotseling de stuur
stang brak, zodat de chauffeur het
geheel stuurloze voertuig niet meer in
zijn macht had. Het reed tegen een
paal van de electr. straatverlichting,
welke paal bij de grond afbrak. Daar
deze paal met een kabel was verbon
den «iet de paal aan de overzijde, werd
ook die paal omgetrokken. Een jonge
boom werd vernield. Overigens geen
ongevallen.
WERK VAN EEN BUNZING?
Een bewoner van de Géést consta
teerde dat ln de nacht van Woensdag
op Donderdag zijn kippen, waaronder
één met vijf kuikens gedood waren.
Men dacht aan kwaadwilligheid, maar
de gedode kippen vertoonden wonden
op de rug, odat het vermoeden bestaat
dat een bunzing hier vernielend werk
heeft verricht. Een keurmeester con
stateerde dat de dieren geheel bloed
loos waren.
Op de uitvoering van het donateurs
concert met revue van De Posthar
monie op Maandag j.l. was dé toeloop
zo groot, dat zeer velen wegens plaats
gebrek teleurgesteld moesten worden.
Deze toeloop is vermoedelijk te dan
ken aan de goéde critiek in de dag
bladen over de opvoering van
de P.T.T. revue. Het bestuur van de
Postharmonie treft in deze geen
schuld, immers vele donateurs hebbèn
verzuimd op de aangegeven dag plaats
te bespreken, alhoewel dit duidelijk
op de toegangsbewijzen stond aange
geven. Het gevolg hiervan was, dat Op
de voorafgaande Zondagavond veel
plaatsen onbezet zijn gebleven. De
moeilijkheden op 7 Juli ondervonden
voorziet het bestuur ook op 12 Juli.
Zij verzoekt ons uitdrukkelijk onder
de aandaéht van de donateurs te bren
gen dat voor aanstaande Zaterdag allé
plaatsen besproken zijn, zodat aan hen,
die in het bezit zijn van een toegangs
kaart, waarop geen plaats is bespro
ken, geen toegang verleend zal kun
nen worden.
Teneinde de teleurgestélden töch in
de gelegenheid te stellen de door de
bezoekers zo gewaardeerde revue als
nog te zien, heeft het bestuur het be
sluit genomen tot een extra uitvoe
ring (echter Zonder bal) en wel op
Dinsdag 15 Juli a.s.
Voor verdere bijzonderheden verwij
zen we naar de advertentie in dit blad.
't Kleuteronderwijs komt meer en
meer in de belangstelling te staan, ook
Van de overheid, waardoor wij 'n wet
telijke regeling mogen verwachten.
Overal is een roep om nieuwe kleu
terscholen en dit zou een verblijdend
teken zijn, als er niet een groot te
kort was aan geschoold personeel.
Meisjes met liefde voor dit werk en
een behoorlijke aanleg (en welk meisje
ligt dit echt vrouwelijke beroep niet?)
vinden hierin een mooie taak.
Als vooropleiding is 't U.L.O.-diplo-
ma of enige jaren voortgezet onder
wijs gewenst.
September a.s. hopen wij weer een
nieuwe cursus te beginnen, die 2l/2 jaar
duurt, alvorens er weer een nfêuwe
cursus aanvangt. Daar een tussentijdse
toetreding veel bezwaren geeft, bren
gen wij een en ander onder uw aan
dacht en verwachten een spoedige
aanmelding.
Meerdere inlichtingen kunt u ver
krijgen bij mej. W. F. H. Schrêff,
Oudegracht 249 A of Macl. Pontstraat
33, Alkmaar.
B. en W. stellen voor de subsidie
van het R.Kath. Lyceum te rekenen
vanaf 1 Januari 1947 te bepalen op
het bedrag per Alkmaarse leerling, dat
nodig is tot dekking van het tekort
óp de exploitatie van het Lyceum, op
voorwaarde, dat uit gemeenten, die
geen subsidie verlenen tenminste ge
lijk aan dat volgens de Alkmaarse
regeling, geen leerlingen tot het ly
ceum worden toegelaten, welke bepa
ling voor het eerst moet worden toe
gepast over het schooljaar 1947/1948.
De gemeenten, die subsidiëren, moe
ten in het curatorium vertegenwoor
digd zijn door een door haar aan te
wijzen lid, dat dezelfde rechten heeft
als de overige leden.
Op 10 Juli zijn geslaagd voor diploma
A de heren W. de Leeuw te Broek
op Langendijk, A. A. Hartsuikerte
Beemster en A. G. Hildering te Alk
maar, G. Buisman te Bergen, B. Waal te
Beemster, M. Post te Alkmaar
en H. de Vet te Bergen, mej. H. Smits
te Bergen en de heren C. Rietkerk te
Alkmaar en J. Wiering te Broek op Lan
gendijk. Afgewezen 5.
Voor diploma B slaagden: R. Wassink
en J. Bruin te Alkmaar en A. Bakker te
Heiloo. Afgewezen 3.
B. en W. hebben voorgesteld één be
trekking van vast leeraar in de oude
talen aan het Murmellius Gymnasium
alhier met ingang van 1 Sept. 1947 op
te heffen en daartoe de heer Dr. A.
Hoekstra met ingang van die datum
eervol ontslag te verlenen.
Voorgesteld wordt de heer Ph. W.
Scheen tê Amsterdam te benoemen tot
tijdelijk leraar aan de Handelsschool
alhier, te rekenen vanaf 24 April j.l.
en uiterlijk tot het einde van het
schoaljaar 1946/1947.
Curatoren van het Murmelius Gym
nasium bevelen ter gedeeltelijke
vervanging van mevr. H. E. Dekkers
voor de tijdelijke benoeming tot
-erares in het Nederlands aan, mevr.
J. H. HoekstraMeijer, doctoranda in
de Ned. taal en letterkunde, alhier.
De aandacht, speciaal van de jeugd,
wordt erop gevestigd, dat Zaterdag
middag half 3 in Cinéma Americain
zal draaien het filmwerk „Jongens
kamp", een film, die speciaal voor de
jeugd is gemaakt. Dit is de première
in Alkmaar en vooral voor jeugdver
enigingen is een bezoek aan te bevelen
COLBERTJAS ONTVREEMD.
De directeur van een wasserij deelde
mede, dat eén Cojbertjas, die aan de
firma t«r reiniging was aangeboden,
werd vermist. Door de recherche alhier
is een onderzoek ingesteld en een lid
van het personeel werd aangehouden,
dat zich aan de diefstal had schuldig
gemaakt.
INTREKKING TOELATING
GELÖSCHIETBANK.
Burgemeester en Wethouders van
Alkmaar brengen ter openbare kennis,
dat zij bij hun besluit van 21 Mei j.l.
de toelating van de Spaarvoorschot-
bank „De Spaarkas", gevestigd Sta
tionsweg 56 alhier, hebben ingetrokken
Alkmaar 1 Juli 1947.
GESLAAGD.
De heer C. J. Schouten alhier, slaag
de aan de Technische Hoogeschool te
Delft Voor het candidaats-examen civiel
ingenieur.
Onze stadgenoten, de heren N. C.
Heijnis en A. Peperkamp slaagden
voor het onlangs in Den Haag gehou
den examen voor Burgerlijke en Utili
teitsbouw.
Aan de Alkmaarse raad is een
adres gericht door de Stichting voor
Maatschappelijk werk op humanisti
sche grondslag. Men wijst er daarin
op, dat de bestaande inrichtingen voor
ouden van dagen niet voldoende aan
de behoefte tegemoet komen, daar er
zelden een plaats in bezet kan wor
den. Waar deze tehuizen bovendien
van een kerkelijke richting uitgaan,
wordt verzocht van gemeentewege een
voor ieder toegankelijk tehuis te w>-
len stichten.
BENOEMING LID
GEMEENTERAAD.
De Voorzitter van het Centraal stem
bureau brengt ter algemene kennis, dat
het besluit waarbij hij de heer G. P. van
Beekum te Alkmaar heeft benoemd
verklaard tot lid van de Gemeenteraad
in plaats van de heer W. C. Speets, die
zi.in benoeming alszodanig niet heeft
aangenomen, voor een ieder ter ge
meente-secretarie ter inzage is neder-
gelegd.
Alkmaar, 9 Juli 1947.
De Voorzitter van het Centraal
stembureau,
G. VAN SLINGERLAND.
Geboren: Hermanus, z. v. Dirk
Struijk en M. M. van Wanrooij. Ada
G. J„ d. v. Hendrik van Geelen en M.
N. van der Werf. Bernard, z. v.
Maarten Oudes en I. M. Schnürpel.
Johannes P., z. v. Petrus J. Obdam en
M. Z. Rijkenberg. Maria, d. v. Pie-
ter A. Veenhuizen en A. J. Gerdlhgh.
Gerard A„ z. v. Hermanus H. Alle
man en A. Rebeschenkowa. Wilhel
mus A. M„ z. v. Wilhelmus A. Engels
en J. W. B. Verburg.
Ondertrouwd: Willem vdn Zaa-
ne en Maria C. Hoogland. Hende-
rikus Gol en Harmina Jonkman.
Barteld Broek en Willy Medendorp.
Martinus Nanne en Agnes de Wit.
Hessel Franssen en Anna E. Hakkaart.
Overleden: Alida L. van den
Berg,oud 67 jaar, geh. m. S. H. Raat.
DRANKWET.
Ingekomen is een verzoek van de
heer P. C. N. Oud, alhier, om een ver
lof A. verlof voor de verkoop van
zwak-alcoholische drank in het klein
zowel voor het gebruik ter plaatse voor
welke het Verlof geldt, als voor gebruik
elders in het perceel Bergerweg nr.
10.
Binnen twee weken na dagtekening
kan een ieder schriftelijk bezwaren te
gen het verlenen van dit verlof indie
nen.
Alkmaar, 10 Juli 1947.
Burgemeester en wethouders van
Alkmaar,
G. VAN SLINGERLAND,
Lo. Burgemeester.
R. VEENDORP, Secretaris.
zej
Wij lezen in Het Vrije Volk:
Wij dachten altyd, dat de BBC
de Engelse Omroeporganisatie was,
waar honderdduizenden Nederlan
ders in de bezettingstijd op teer
den in hun hunkering naar nieuws
over onze bevrijding. Maar de Eco
nomische Recherche te Velsen
heeft ontdekt, dat de letters BBC
op geschriften stonden van een
bakkerij-vertegenwoordiger, bij
wie een inval werd gedaan we
gens een distributie-zwendel. Het
bleek de afkorting te zijn van een
met brutale openhartigheid gevoer-
De kaasvader is nog lang niet uit
gepraat want er is over het oude gil
de nog heel wat meer te vertellen.
De kaasdragers zouden aan 't werk
gaan maar dat kunnen ze nu eenmaal
niet doen zolang de kaas niet verkocht
Van dat verkopen dit zegt de
kaasvader niet, maar dat vertellen we
zelf merkt de marktbezoeker in de
regel niets. Hier en daar hebben twee
mannen een ernstig gesprek aange
knoopt en is het dekzeil van de kaas
een eindje weggeslagen. De ene man
haalt een kaasboor uit zijn zak, steekt
die in de kaas en draait er een stuk
je uit, dat hij afbreekt en in zijn mond
steekt. Het stukje dat overblijft gaat
weer in de kaas, die er daarna bedrie-
gelijk gaaf uitziet, maar tot grote ver
bazing van moeder de vrouw een gat
zal vertonen als ze wordt aangesne
den.
Maar dat is natuurlijk van minder
belang, althans voor de handelaar, die
de kaas langzaam en nadrukkelijk
kauwt terwijl de fabrikant in span
ning naar zijn gezicht kijkt om te
zien of zich daarop misschien teke
nen van verrukking of van afkeu
ring zullen afspiegelen. Maar de han
delaar is koopman en hij doet dus in
de regel of het hem maar matig ge
smaakt heeft want hoe minder hij bie
den kan des te meer winst kan hij
straks zelf maken.
Hij koopt de kaas en het gaat al
weer zonder veel vertoon zodat de
kaasvader, die over de markt dwaalt
om het hoogste bod te noteren, zijn
speurend oog over de stapels laat gaan
om te zien of hij hier of daar twee
mannen kan vinden, die het intussen
samen eens zijn geworden.
Lang duurt die verkoop in elk ge
val niet en daarna komen de kaas
dragers in actie.
Er zijn anderen, die al veel vroeger
aan het werk zijn geweest want die
stapels, die lange rijen kaasjes, die Zo
netjes naast en op elkaar gezet zijn,
komen er natuurlijk niet vanzelf.
Dat is het werk van de kaaszetters,
alweer een groep dienaren van de
kaasmarkt, maar ditmaal mannen die
achter de schermen blijven. Zij dragen
geen witte pakjes en zij vallen niet op.
Waarschijnlijk krijgen de marktbezoe-
kers ze zelfs helemaal niet te zien
want ze beginnen 's morgens om vijf
uur al met hun werk, dat nog veel
routine vereist en ze moeten om half
elf natuurlijk klaar zijn, want er wordt
geen kaas verkocht die niet te kijk en
ten verkoop heeft gelegen.
De kaaszetters vormen een groep
van 8 man waarvan de oudste dit
werk al meer dan zestig jaar gedaan
heeft.
Zodra de kaas verkocht is komen de
kaasdragers in actie.
De heer Lutjeharms vertelt aan de
bezoekers die elke week zijn college
met belangstelling volgen, dat de kaas
dan op de berries gezet wordt en het
dragen kan beginnen. De kaasdragers
lopen op een sukkeldrafje waar
schijnlijk omdat dit bij de zware vracht
de meest gemakkelijke manier Van
dragen is en als zij door de dichte
rijen toeristen in hun vaart gestuit
worden schreeuwen zij van „Past er
op" en dan wijkt alles uiteen om de
nijvere dragers zo weinig mogelijk
last te bezorgen.
De kaas wordt gewogen en dan gaat
ze naar de schuiten waar in de regel
een schuinlopende houten goot op den
wal is gestoken waarlangs de kaasjes
alle witte of gele kanonskogels onafge
broken naar beneden rollen en in het
ruim worden opgeslagen.
Natuurlijk gaat er ook een groot
deel naar de pakhuizen of naar de
wachtende auto's en als dat alles ach
ter den rug is en de meeste vreem
delingen intussen verdwenen zijn
gaan de taslieden naar boven waar zij
in tegenwoordigheid van hun over
man het geld uittellen dat gelijkelijk
over alle dragers verdeeld wordt.
Daarna roept de provoost „alles bo
ven" waarna de overman het loon aan
elke man van zijn veem betaalt
Het bestuur en de vader blijven nog
even bij elkaar om de aangelegenhe
den van de markt te bespreken of de
kaasdragers die zich misdragen hebben
ter verantwoording te roepen en te
straffen.
Wij zullen de kaasvader de volgen
de week wel eens verder laten ver
tellen.
De markt werd hedenmorgen o.a.
bezocht door de P.C.J. Radio Neder
land van de wereldomroep uit Hil
versum, die een reportage maakte. Zij
werd rondgeleid en ook de heer
Grondsma was aanwezig om de ge
heimen van het kaaskopen te ontsluie
ren, waarna de heren College liepen in
het knusse kamertje van de kaasdra
gers, waar de heer Lutjeharms hun
alles ovèr het oude gilde vertelde.
Het was de bedoeling, dat het gezel
schap daarna naar de Zaan zou ver
trekken om er speciaal aandacht aan
de Zaanse molens te wijden.
Wel was de aanwezigheid aangekon
digd van eèn groep van ruim 30 leerlin
gen van een Franse landbouwschool.
Onder leiding van mevr. Göbbel was
een groep van 23 leden overgekomen
van de Ver. „Travail et tourisme". De
ze Fransen bekijken thans ons land, wa
ren in Den Haag en vertoeven thans 4
dagen in Amsterdam van waaruit een
Uitstapje naar de Alkmaarse Kaasmarkt
Werd gemaakt.
Van middag zou het gezelschap naar
dè Zaan vertrekken.
Ook van politionele zijde was er be
langstelling. De hoofdcommissaris van
Bazel was aanwezig, begeleid door een
Amsterdams inspecteur van politie.
Natuurlijk waren er weer gasten uit
de meest verschillende landen o.a. Zwe
den en Zwitsers.
De dreigende regen heeft ongetwijfeld
velen het uitstapje naar Alkmaar
belet, maar vele schoolkinderen
in regentenue hadden zich toch
niet laten weerhouden om naar de rui
tertjes en de klaroenblazer te komen
kijken.
De aanvoer bedroeg heden 37.000 kg.
Er waren 12 stapels fabriekskaas en
5 stapels boerenkaas. De prijs was 67
per 50 kg.
de zwarte boekhouding: Black
Business Corporation (Zwarte
Handel-Maatschappjj)In verband
met deze duistere affaire, die on
gekende afmetingen heeft aange
nomen, zjjn reeds meer dan hon
derd personen aangehouden, die
voor honderdduizenden guldens
zwart hebben omgezet.
De zaak kwam aan het rollen toen
bij een grossier toewijzingen van di
verse levensmiddelen werden ontdekt,
die niet verantwoord konden worden.
Van deze verdachte leidde het spoor
naar een vertegenwoordiger in bakke
rijproducten. De recherche trof deze
toevallig niet thuis, maar het bezoek
was allerminst vergeefs, want de vol
ledige boekhouding van de clandes
tiene affaire werd hier gevonden.
De lijvige geschriften waren ge
merkt met de letters B. B. C. Uit het
verdere onderzoek bleek voorts, dat
enkele honderdduizenden guldens in
deze groots opgezette zwendel waren
omgezet. Een enkele transactie beliep
soms 34.000 en enkele personen
maakten op deze wijze winsten van
40.000 en meer.
De bakkerijvertegenwoordiger, een
fabrikant uit Zaandam, een handelaar
uit Zaandijk, een melkhandelaar uit
Alkmaar en enige bakkers uit Velsen
en Haarlem werden gearresteerd en de
aanhoudingen gaan nog met de regel
maat van een klok voort. Dat deze
zaak haar vertakkingen bezit over ge
heel Nederland, was geen geheim,
maar dat er nog meer dan honderd an
dere verdachten bij betrokken zijn,
toont maar al te duidelijk aan van
welk een opzienbarende omvang deze
affaire is.
Nog een affaire.
Behalve de clandestiene sjacherpartij
in levensmiddelencoupures is ook een
ongeoorloofde handel in levensmidde
len ontdekt, die eveneens tot tal van
arrestaties heeft geleid. Zo moest een
vat stroop in de kringen 1«n deze
zwarthandelaren *300 kosten, en de
suikerbonnen voor vier rantsoenen
van een kilo gingen voor 6 per stuk
van de hand.
De Velsense politie heeft met de ont
maskering van dit enorme zwarte-
handelaarscomplot vermoedelijk een
van de grootste zwendelpraktijken op
gerold van de laatste tijd.
Kortgeleden publiceerde!
niet bol, maar vlak, zeg
maar in Hilversum wonei
mcnten te bewijzen, dat
zo een opvatting uit een
Tal van telefoontjes en
onze lezers zich met dit
loofde nu in werkelijkheii
weer vlak was geworden,
die mynheer Dijkstra zegl
Een telefoontje kwam v
Bethlem, directeur van de N
Technische School te Amstf
de kern van zjjn betoog wa:
het publiceren van dergelijl
len een groot gevaar sch
mers," zo zei hy, „vele mee
digen van geest weten van
dingen maar zo weinig af,
heel spoedig geneïgd zvjn de
beweringen van deze mijnt
stra voor zoete koek aan 1
De geleerden van deze tjjd
weinig goeds in de wereld
(althans volgens velen), dai
pathie van sommigen ma:
genoeg uitgaat naar de gele
vroeger dagen
Wij vroegen de heer Be
beweringen van Dijkstra voo
zers te weerleggen en na
zelen „er zijn mensen, die
kundiger zijn dan Ik," zo
verklaarde hy zich na een k
lyke lach bereid.
Wij zochten de directeur,
lem, op in het gebouw van
aan de Plantage Muidergra:
„Het gehele artikel wil il
gaan," begon ir. Bethlem,
te onzinnig (d.w.z. niet het d
publiceerde artikel, maar de
gen van die „deskundige"
Dykstra). Laten we maar e
nen nemen.
Mijnheer Dijkstra gaat
Zuidpool en vertelt: „De lui
yi, de koude neemt toe, de t
ters barsten." Ha, ha. Vliegt
nog in? 't Lijkt wel „herse
tiek". Een thermometer k
tueel barsten bij een zeer h
peratuur, want dan zet het
By lage temperaturen zou
stens kunnen bevriezen."
„De piloot kan nog zwei
verstandig man als Byrd i
Natuurlijk zal hij zwenken,
hy nog verder doen, als hy
pool heeft bereikt? Doorvli
hy inderdaad niet, maar ni
reden, die Dykstra opgeeft,
dat hy aan de andere kant j
de oceanen terecht zou koi
doende brandstof om weer la
len, kan geen vliegtuig meet
Vanuit Amsterdam
zien.
„Onze fantast Dijkstra bei
hy op een afstand van 10
toren of een molen ten voetr
zien staan. Dus is de aarde
Pure fantasie, want hy he
afstand van 10 K.M. nog
ten voeten uit zien staan. I
zich altgd wel een hinderps
het oog en het te „bezichtig
werp: gras, bomen, struike
Alleen op zee is zoiets moge
dan zie je ook prompt de set
ter de horizon „wegzakk
maakt óp het strand een van
ste attractie uit. O, die leuk:
Dykstra
Mgnheer Dijkstra wordt
luchtiger. Hij krijgt het
aethergolven, die zich niet
om de aardbol buigen". I
doen ze ook niet. Missch
Dijkstra het niet, maar er bi
bepaalde laag om de aarde
we de vreemde naam nu i
zullen noemen, om niemand
te brengen met geleerde wo
die laag reflecteert, weerl
aethergolven.
Dus van de aarde tegen
van die laag weer tegen de
zo door.
Als de aarde „bol zou zijn
vliegtuig, volgens onze Kla;
piloot niet op z'n hoogter
steeds verder van de aarc
derd raken, indien dit
„rechtuit" wilde vliegen. J
In dit geval geldt voor een
hetzelfde als voor een laag
buigen „met de aarde mee
vliegtuig is dus uiteindelijl
„buiging" van de aarde af
Zou de fantastische Klaas g
ben, dan zou een schip zie!
water verheffen en de lucht
het moet immers „rechtuit"
Ondertrouwd: J. C. Brouwer en
C. P. J. Velthuyzen.— G. C. Huisman
en J. O. Groot.
Toen de Japanners een
eilanden in de Stille Oceaa
hadden, bevorderden zij
hun voedselvoorziening te
teren, de kweek van slakke
de Amerikanen hun tegens
uit het gebied verdreven,
zij geen acht op deze diere
het gevolg, dat zij zich veel
vermenigvuldigd hebben ei
een ware plaag zyn ge'
v°°ral op de Marlanen. V
z'i één eiland hebben ka:
ten, komen zij aan de kiel:
de boten naar een volgend
ginnen ook dat weer te be'
