man s
VEILING
Hedennacht einde der Nederlandse
actie in Indonesië
U!
de Vries
Onze troepen brachten vrijheid,
veiligheid en
oor
n de dag!
ijsbuffet
esten
*4°
VAN DE
ECENTRALE
rijdag 8 Aug.,
uur.
ollen geschiedt
JS
eau PEDROLI,
Alkmaar.
[0 Augustus.
antie
ïn
\CANTIE
i van de Bouw-
n van:
is tot en met
gesloten zijn.
eleSoon 2107
AN DON
9. Tel 4376.
in
is met RADIO
4237 - ALKMAAR
Maandag 4 Augustus 1947
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
orde
De Luitenant-Gouverneur-Generaal Dr. H. v. Mook
heeft gisteren in een radio-rede mededeling gedaan
van het feit, dat heden te middernacht de politionele
actie in Indonesië beëindigd zal worden. Dit besluit is
een uitvloeisel van het beroep van de Veiligheidsraad
der Verenigde Naties, welk beroep Zaterdag door de
Nederlandse regering is aanvaard.
Nederland heelt NIETS
te verbergen
Hors d'Oeuvre
V
WÊÊÊÊmm
Nederland aanvaardt het beroep
van de Veiligheidsraad
Republiek eist terug
trekking; der troepen
Uitstel van eerste oefening
aan leerlingen van Land- en
Tuinbouwscholen
mm
Vrijlating van oorlogs
misdadigers in Britse zóne?
Staking bij Ford aanstaande
VAN fsJABIJ
~ËN VERRE
Radio Djogja zwijgt
Republikeinse leiders
vrijgelaten
Weeeêedcftt
Koningin ere-doctor van
Leuvense Universiteit
Sumatra's Oostkust vraagt
onafhankelijkheid
Tweejarig ventje in gierput
verdronken
HET BESTUUR.
ij der P.O.A. N.V.
Verdronkenoord
ikwerken (geboorte-
etc.) worden nor-
Alkmaar
laterialenhandel N.V.
iel
C. DE WILD Zn.
T EILAND" N.V.,
A. M. v. d. Heyden.
uderd systeem?
erniseren Uw coupe,
mantelbewerking.
itingenl
INE TAXI'S.
BUREAU:
VOO RU AM ALKMAAR
TELEFOON ADM, 3320
REDACTIE 3902
Giro 187294
Dir.: J. Bijlsma
Voortzetting van de
144e JAARGANG No. 1S2.
ALKMAABSCHE COUBANT
TARIEVEN:
Advertenties: 1» cent ?t
millimeter „Waagjes" tot k
woorden 79 ct„ eik wooet
meer I ct uitsluitend contsn
Abonnementen: t 1.10 P»t
maand f 3 S5 oer kwarts»
Hoofdredacteur M. H. E. Uyldert plv. Ti. N. Adema.
In zijn radiorede zeide dr. van Mook,
dat door de Veiligheidsraad een reso
lutie ter kennis werd gebracht van de
Nederlandse regering, luidende: „De
Veiligheidsraad, met bezorgdheid ken
nis genomen hebbende van de in gang
zijnde vijandelijkheden tussen de strijd
krachten van Nederland en van de
Republiek Indonesia, doet een beroep
op beide partijen:
a) om de vijandelijkheden te staken,
en
b) om hun geschil te beslechten door
arbitrage of door vreedzame middelen,
en om de Veiligheidsraad op de
hoogte te houden van deze beslech
ting. Tegelijkertijd werden door de re
gering der V. S. aan de Nederlandse
r» gering haar goede diensten aangebo
den ter beslechting van het geschil, wel
ke goede diensten door de Nederlandse
regering gaarne werden aanvaard.
Ofschoon de Nederlandse regering
overtuigd is, dat in deze aangele
genheid ten onrechte de tussenkomst
van de Veiligheidsraad, overeenkom
stig art. 39 van het charter der V. N.,
I
SHORTS
Ik wurmde met mijn auto door
de nauwe, kronkelige straatjes
van een kleine provincie-stad, en
nu ik toch van wurmen spreek,
voor mij uit reed een mager wurm
op een veel te grote fiets. Ik kon
dit merkwaardige geval uiteraard
slechts van achteren zien. Het
jochie ik schatte het op een
jaar of tien droeg veel te wijde
shorts, waaruit dunne en bleke
benen te voorschijn staken Ver
der was hij slechts bekleed met
een wit sporthemd met korte
mouwen en zijn hoofd was kaal
geschoren of kaalgeknipt.
Nu was de straat nauw, zoals
ik heb gezegd, en bovendien ston
den aan beide zijden wagens en
karren, zodat het op zichzélf al
moeilijk manoeuvreren was. En
dat jochie vertikte het bepaald om
op zij te gaan. Hij ging wel op
zij, maar telkens als ik dan gas
gaf en hem voorbij snellen wou.
week hij weer voor een of ander
obstakel uit naar het midden van
de rijweg en moest ik trappen op
de rem, hetgeen mij uitermate
irriteerde, want het was warm
achter de motor en ik had haast
Dat ventje doet het erom. zei
mijn vrouw, en ik was er van
overtuigd. Mijn vrouw had dit
maal iets dat zij zelden heeft, zij
had gelijk. Wacht maar, zei ik
•1 maar ruimte krijg en hem
inhalen kan, ik zal hem leren.
En meteen trapte ik weer op de
rem, want hij zwenkte vlak voor
mijn bumper naar het midden
van de weg. de treiteraar! De
temperatuur van mijn radiator
steeg bedenkelijk, die van mijn
bloed eveneens. Het was de kook
hitte nabij
Maar zie, daar was een draai
brug in zicht en tot mijn grote
vreugde was de sluitboom dicht
Mijn vijand stapte af, zijn shorts
flapperden tegen zijn magere
beensprieten en ik opende het
portier om hem manieren te le
ren. Ik ben zo nu en dan een
opvliegend man. Mijn vrouw, die
het weten kan, waarschuwde" mij
nog en riep: maak het niet te
bar, Kreeft, bedenk, het is maar
een kind. Maar ik liet mij niet
vermurwen. Ik liep op mijn kwel-
geest toe, pakte hem in de magere
nek en overwoog juist met welke
handgreep ik hem aanvatten en
op welk lichaamsdeel ik hem
kastijden zou. toen hij zich los
rukte en mij aankeek En ik trad
verbaasd een stap achteruit
Mijn vijand was geen kind en
zelfs géén knaap, maar een man
van ver over de vijftig op zijn
minst. Zijn dik, bol buikje was
nauw omsloten door het kinder
broekje, waaruit zijn dunne benen
staken, maar boven het open
hangende witte hemd grijnsde mi?
een rimpelig masker aan. „Nou
wat moet dat", vroeg hij nors
„Het ik iets van je aan?" Mijn
woede was opslag bekoeld „Nee
antwoordde ik. „was het maai
waar."
Ik draaide mij om en keerdt
naar de auto terug. En toen
mijn vrouw uitleg vroeg omtrent
het gevoerde gesprek, zei Ik al
leen: „Och, een man van zestig
jaar, die vergeten heeft dat hU
geen kind meer is Shorts."
KREEFT
werd ingeroepen en genoemde raad
in deze resolutie zijn bevoegdheden te
buiten ging door zich te mengen in
een interne aangelegenheid van het
Koninkrijk, zo heeft zij niettemin
besloten om aan het daarin vervatte
beroep gehoor te geven.
Zij wil daardoor nogmaals tonen, dat
zij geen mogelijkheid voorbij wii la
ten gaan om de actie, die noodza
kelijk was geworden om aan een
onhoudbare toestand van bedreiging
en wetteloosheid een einde te ma
ken, zoveel doenlijk te beperken.
Bovendien wil zij aan Djokjakarta
nogmaals de gelegenheid geven de
houding van agressie en ophitsing te
laten varen en tot een werkelijke uit
voering van de overeenkomst van
Linggadjati te komen. Zij wil ten
slotte de regering der V. S. de ruimst
mogelijke gelegenheid verschaffen om
de aangeboden goede diensten, te effec
tueren. Daarom is bevel gegeven de ac
tie uiterlijk te middernacht van 4 op
5 Augustus af te sluiten. Daarbij zal,
zodra de binnengekomen rapporten
zulks mogelijk maken, duidelijk wor
den aangegeven in welke delen van
Java en Sumatra de Nederlandse re
gering de rechtstreekse zorg voor orde
en veiligheid, als gevolg van de actie,
heeft overgenomen en verder zal dra
gen. Zij moet hierbij met het oog op
de in die streken aangetroffen toe
standen en op de van Republikeinse
zijde verrichte handelingen en geuite
bedreigingen, met nadruk verklaren,
dat zij haar verantwoordelijkheid en
haar verplichtingen ten aanzien van
de veiligheid van persoon en goed en
voor het herstel en de handhaving van
recht en orde in die streken ten volle
en met alle haar ter beschikking
staande middelen zal blijven vervullen,
teneinde daar zowel de wederopbouw,
als de uitvoering van het programma
van Linggadjati mogeiiik te maken.
OP BESCHERMING KAN
GEREKEND WORDEN.
Terwijl haar zelf iedere gedachte
aan politieke vergelding vreemd is,
wenst zij aan allen, die onder haar
rechtstreekse bescherming" staan. de
verzekering te geven, dat zij tegen
iedere vorm van zodanige vergelding
of wraak, van welke zijde ook, op die
bescherming kunnen blijven rekenen.
Indien en voor zover in die streken
ordeverstoringen plaats vinden, of
voortgang vinden, zal zij daartegen
met kracht en beslistheid optreden, in
nauwe samenwerking met de burgerij
en de organen van bestuur en politie.
De regering zal nu afwachten, of de
Republiek eveneens gevolg zal geven
aan het beroep, door de Veiligheids
raad gedaan.
Z|j wil daarbij in dit stadium al
leen verklaren, dat een staking van
de vijandelijkheden, naar haar oor
deel, mede omvat een staking van
vernielingen, van gewelddadigheden
tegen verschillende delen der bevol
king in Republikeins gebied en van
de vijandige propaganda, die in de
laatste tijd zelfs aansporing tot mas
samoord heeft omvat. Nogmaals, wij
willen geen middel, dat tot vreedza
me, eervolle en redelijke oplossing
van het conflict kan leiden, onbe
proefd laten en zijn daarbij onzerzijds
door generlei gevoelens van wraak
of vijandschap bezield. Onze troepen
hebben, overal waar zij kwamen,
blijk gegeven van geestkracht en
kalmte, van een zin voor recht en
orde, en van barmhartigheid voor en
medeleven met allen, die bedreigd,
beroofd of in nood waren.
Door die houding heb ik de zeker
heid, dat zij de thans te geven bevelen
juist en verstandig en met de zeker
heid, een goede zaak te dienen, zul
len uitvoeren. Ook ben ik er zeker van,
dat in de streken, waar zij de rechts
orde beschermen, de gehele burgerij
rustig aan de arbeid kan gaan en blij'
ven om met ons de grondslagen te leg
gen voor de vrije Verenigde Staten
van Indonesië. Het zal nu in de eerste
plaats afhangen van de besluiten van
Djokja, en van de uitvoering daarvan
in het Republikeins gebied, of de vij
andelijkheden ook aan die zijde wor
den gestaakt en een hernieuwde mo
gelijkheid van samenwerking wordt
geschapen. Ik behoef niet te zeggen,
hoe een ieder dit hoopt en steeds ge
hoopt heeft. Maar ik behoef evenmin
te verklaren, dat het alleen op een
grondslag van werkelijke veiligheid,
van democratische vrijheid en van
goede trouw ten aanzien van hetgeen
werd overeengekomen, mogelijk zal
zijn.
Wel verre van te zijn vol strijd en
vijandelijkheden, zoals men dat aan
de wereld wil voorstellen, is in het
gebied, waar onze troepen kwamen.
M.
Op het landgoed „Groenendaal" te Heemstede wordt een kampeerdersrally
gehouden, waaraan ruim 3000 kampeerders o.a. uit België, Zwitserland, Por
tugal, Luxemburg, Engeland, Zweden, Noorwegen en Amerika deelnemen.
de vrede eindelijk aangebroken. Wel
verre van een gevaar op te leveren
voor de wereldvrede, heeft onze ac
tie die gebieden weder voor de we
reld opengezet en de kunstmatige af
sluiting, door Djokja in stand gehou
den, opgeheven. Wel verre van een
nieuwe verdrukking te brengen, heb
ben wjj gezamenlijk de druk opge
heven, die op het land lag.
Wij hebben in deze streken niets te
verbergen en aanvaarden niet in de
laatste plaats daarom van harte het
Amerikaanse aanbod. Overal beginnen
de arbeid en 't verkeer weer op te le
ven. Spoedig zal ieder vrij zijn plaats
kunnen innemen en zijn aandeel kun
nen bijdragen tot de opbouw van een
werkelijk vrije en sterke Indonesische
natie, waarin ook voor iedere niet-In-
donesiër van goede wil plaats zal zijn.
Dit is de betekenis van het herstel van
orde en veiligheid. Wij zullen daar
van met kracht en voortvarendheid ge
bruik maken voor de opbouw, wat er
ook gebeuren mag. En wat er ook ge
beuren mag, wij zullen ons deze ge
wonnen veiligheid en vrijheid niet
meer laten ontnemen.
Teneinde goede wil te tonen
De Nederlandse ambassadeur in de
V.S., mr. E. van Kleffens, heeft aan de
president van de Veiligheidsraad, Faris
el Khoery, een schrijven doen toekomen
waarin hij o.m. zegt opdracht te heb
ben ontvangen om hem van het volgen
de in kennis te stellen: Hoewel de Ne
derlandse regering bij haar mening
blijft, dat de Veiligheidsraad in het on
derhavige geval geen jurisdictie heeft,
begrijpt zij volkomen de wens van de
raad om aan het gebruik der wapenen
in dit opzicht en in andere gevallen een
einde te zien komen. Daarenboven ver
welkomt de Nederlandse regering de re
solutie van de raad in deze zin, dat zij
de hoop rechtvaardigt, dat de regering
van de Republiek Indonesië onder de
d-uk der wereldopinie thans bereid zal
worden gevonden om uit te voeren, wat
zij tot dusver heeft nagelaten ondanks
de voortdurende dringende verzoeken
en protesten van de Nederlandse rege
ring en niettegenstaande het overeen
komstige vriendschappelijk advies van
andere mogendheden. Bij het nemen
van haar toevlucht tot de politiële actie
heeft de Nederlandse regering van het
begin af strikt beperkte doelstellingen
ir het oog gehad; in dit opzicht moge
worden verwezen naar de mededeling,
die zij op 21 Juli aan de Secretaris-Ge
neraai der V.N. heeft doen toekomen en
waarin gewezen werd op de beperkte
aard van deze actie, die het doen ophou
den van een toestand ten doel had.
welks voortduren in het belang van het
volk niet langer kon worden aangemoe
digd.
„De gezichtspunten, welke de Vei
ligheidsraad ertoe geleid hebben om
op beide partijen een beroep te doen,
in ernstige overweging genomen heb
bende, heeft de Nederlandse regering
de iuitenant-gouverneur-generaal van
Ned.-Indië opdracht gegeven om met
de Republikeinse autoriteiten in con
tact te treden ten einde aan beide zij
den tot een volledige staking der ge
vechtshandelingen te komen". „De
Nederlandse regering vertrouwt en
verwacht, dat de goede diensten, die
doo de regering van de V.S zijn aan
geboden en gaarne door de Neder
landse regering zijn aanvaard, zullen
bijdragen tot het bereiken van de re
sultaten, waarop in de resolutie van
de Veiligheidsraad wordt gedoeld".
AMERIKAANSE VOLDOENING.
'oge autoriteiten in de V. S. hebben
hun voldoening geuit over de berich
ten inhoudende, dat de Nederlandse
actie in Indonesië h jden om midder
nacht beëindigd wordt overeenkomstig
het beroep van de Veiligheidsraad.
In een officiële verk1—ing, die door
de Radio-Omroep te Djokjakarta is be
kend gemaak'. heeft de regering der
Indonesische Republiek ver- e-d, dat
zij alles in het werk wil stellen om ge
volg te geven aan het beroep van de
Verenigde Naties aangaande het staken
der vija 'Rijkheden.
De Republikeinse regering verzocht
om arbitrage in het Indonesische con
flict door een commissie van diverse
landen, benoemd door de Veiligheids
raad. De commissie zou zowel door
Nederland als door de Republiek aan
vaard moeten zijn. De Republiek stelt
het thans genomen besluit van de "ei-
ligheidsraad zeer op prijs. Officiëel
heeft de Republiek de beslissing van
de Veiligheidsraad nog niet oüder de
ogen gehad. Zij hoopt haar spoedig te
ontvp gen.
Naar aanleiding van haar ervarin
gen in de laatste twee jaar acht de
Republiek het van hetgrootste be
lang, dat de Nederlandse troepen uit
de gehele Archipel worden terugge
trokken.
Ten 'ode een vlotte en juist» behan
deling voor de Veiligheidsraad te ver
krijgen, acht de Republiek het nodig,
dat een vertegenwoordiger van Re
publiek gehoord wordt en volledig in
de gelegenheid is het Republikeinse
standpunt uiteen te zetten. De Repu
bliek doet een beroep op alle naties,
die een vrede verlangen, gebaseerd op
het recht van de mens om vrij te zijn,
een beroep om alles in het werk te
stellen een einde te maken de „ko
loniale agressie" der Nederlanders. De
verklaring zei ten slotte, dat naar de
mening der Republiek beëindiging der
vijandelijkheden alleen nuttig effect
kon hebben, als aan beide zijden de ge
wapende machten zouden terugtrekken
achter de demarcatielijnen, door par
tijen vastgesteld in October 1946.
Niet tijdig te bereiken.
Dr. Gani, vice-premier van de Re
publiek, heeft verklaard, dat de Repu
blikeinse regering waarschijnlijk niet
voldoende tijd zal hebben om de order
tot het staken van de vijandelijkheden
voor middernacht aan haar troepen
door te geven. Dr. Gani was van me
ning, dat er moeilijkheden zouden zijn
om de bevelhebbers op de vier Repu-
'-';keinse fronten tijdig te bereiken.
De minister van oorlog heeft be
paald, dat de leerlingen van alle land
en tuinbouw (vak) scholen, voor zover
z|j niet reeds zijn afgekeurd en inge
schreven voor de lichting 1944, tot bui
tengewoon dienstplichtige worden be
stemd.
De leerlingen van Middelbare Land
bouwscholen, de Rijkszuivelschool en
van de hoogste klasse van de Land- en
Tuinbouwwinterseholen, ingeschreven
voor of behorende tot de lichtingen '45,
46 en '47, worden in het genot van uit
stel van eerste oefening gesteld.
Aan leerlingen van de land- en tuin-
bouwvakscholen, ingeschreven voor de
lichtingen 1945, 1946 en 1947, wordt
eveneens uitstel van eerste oefening
verleend.
De voor de lichting 1948 ingeschreven
leerlingen, die thans in de hoogste klas
se van de lagere land- en tuinbouw
scholen zitten, zullen op een tijdstip,
- 'vallende na 1 Juli 1948, ter inlijving
worden opgeroepen.
Te beginnen met de ingeschrevenen
voor de lichting 1948 treedt een defini
tieve regeling in werking, waarbij on
der eventueel nader vast te stellen voor
waarden aan leerlingen van middelbare
landbouwscholen, de Rijkszuivelschool,
de Land- en Tuinbouwwinterseholen en
de Land- en Tuinbouwvakscholen voor
de duur van de gehele studie van eei-
ste oefening uitstel wordt verleend.
Het is evenwel niet mogelijk, zonder
aan de militaire dienstbelangen ern
stige schade toe te brengen, aan deze
definitieve regeling een zodanige uit
breiding te geven, dat de leerlingen van
de lagere land- en tuinbouwscholen
eveneens in aanmerking komen voor
uitstel van eerste oefening.
Indonesië. Voor het dichten van de versperringsgaten is de „Bulldozer"
het aangewezen middel. Foto in de Buitenzorg-sector.
wel
Alle oorlogsmisdadigers, die wegens
het plegen van oorlogsmisdaden in een
gealliëerd land, in de Britse bezettings
zone gevangen gehouden worden, zul
len op 1 October vrijgelaten worden
indien de betrokken landen hun uitle
vering niet verzocht hebben.
Alvorens uitgeleverd te worden zul
len zij aan een vooronderzoek door de
Britse autoriteiten onderworpen wor
den.
Het bestuur van de vakvereniging van
arbeiders in de auto-industrie van het
CIO heeft medegedeeld, dat er heden, of
Dinsdag op zijn laatst, een staking van
107.000 arbeiders bij Ford zal begin
nen.
Er is een geschil omtrent de pen
sioenregeling der arbeiders, welke deze
in het arbeidscontract opgenomen wil
len zien.
Zondag heeft Noorwegen de 75ste
verjaardag van koning Haakon ge
vierd. Op het vliegveld van Mos
kou hebben Stalin en andere hoge re
geringsfunctionarissen een demonstra
tie van zes verschillende typen vlieg
tuigen met straalaandrijving gadege
slagen. Het is de eerste maal, dat deze
typen in het openbaar zijn gedemon
streerd. Naar officiëel is bekend
gemaakt, hebben Joodse verzetslieden
de spoorweg tussen Rehowot en Bier
Jaakow ten Zuiden van Tel Aviv
opgeblazen, waarbij een Arabier werd
gedood en en ander gewond.
Alle radio-stations van Djocja ver
dwenen Zaterdag om 21.15 plaatselijke
tijd uit de lucht. Ook radio-Soerakar-
ta kon in Batavia niet worden opgevan
gen. Waarnemers zijn van mening, dat
de mogelijkheid bestaat, dat de Neder
landers de electriciteitsvoorziening van
Midden-Java hebben afgesneden van
uit Toentang, de hydro-electrische
krachtcentrale, welke in Nederlandse
handen is.
Zondagmiddag zijn 7 vooraanstaande
Republikeinse leiders te Batavia, die
onder Nederlandse bewaking waren
gesteld, vrijgelaten. Tot de vrijgelate
nen behoren dr. A. K. Gani. de Repu
blikeinse vice-minister-president, dr.
Mohammed Tamzil, vice-minister voor
buitenlandse zaken, en Mohammed
Natsir, voormalig minister van voor
lichting. De Nederlandse bewakers
van de voormalige residentie' van dr.
Soetan Sjahrir te Batavia, waar de
Indonesische leiders werden gevangen
gehouden, zijn teruggetrokken.
Weersverwachting, geldig van
Maandagochtend tot Maandag
avond:
VERANDERLIJKE WIND.
Op enkele plaatsen ochtendmist,
overigens wisselend bewolkt, met
hier en daar een enkel licht buitje.
Ongeveer dezelfde temperatuur
als gisteren. Veranderlijke wind.
H.M. de Koningin Wilhelmina der
Nederlanden werd loor "e Katholieke
Universiteit van Leuven aangezocht het
doctoraat honoris causa in de rechts
wetenschappen te aanvaarden ter er
kenning van haar grote verdiensten in
de verdediging van recht en rechtvaar
digheid tijdens de jongste oorlog. H.M.
de Koningin verwaardigde zich op dit
voorstel welwillend in te gaan. De
plechtige promotie zou in Nederland
plaats hebben in het najaar van 1947.
Op het voorerf van de residents
woning te Medan verzamelden zich
gisterenmiddag duizenden inwoners
van dit gewest voor het aanbieden
van een verzoekschrift, waarin onaf
hankelijkheid voor de bevolking van
Sumatra's Oostkust binnen het kader
van de overeenkomst van Linggadjati
gevraagd werd. Aldus een mededeling
van de regerings-voorlichtingsdienst.
Dr. J.J. v. d. Velde, de recomba
voor Noord-Sumatra, heeft op dit ver
zoekschrift geantwoord, dat hij on
middellijk de wensen en gevoelens
aan dr. van Mook zou kenbaar ma
ken.
Te Assen is een 2-jarig jongetje
in een gierput gevallen en verdron
ken. Het kind dat op de gierput ach
ter de woning aan het spelen was,
heeft op onverklaarbare wijze het
deksel van de gierput weten te ver
wijderen, met het bekende noodlottige
gevolg.
