Arabische militaire actie in
Palestina
Australisch amendement op VAN EEN
Russische resolutie
ILLUSIE
Weerbericht
Liga neemt resolutie
aan
De staking bij de
.Holland"
Vastgestelde
winstmarges voor groen-
tenhandel
Raketproef in Engeland
Amerika en België
verwerpen
Sovjet-voorstel
Deel van nazi-goudvoor
raad gevonden
Sovjet-Unie zal Balkan-
commissie boycotten
Vrijdag 10 Oct. '47. VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN lste Jaargang no. 9
DOOPPLECHTIGHEID VAN
PRINSES MARIJKE IN DE DOMKERK
TIJDENS DE DOOP.
UTRECHT. EEN OVERZICHT
Naar de secr.-gen. en stichter van de
Arabische Liga, Azzam Pasja, heeft
medegedeeld, hebben de ministers
presidenten van Syrië, de Libanon,
Irak, Transjordanië en Egypte in een
geheime zitting in het Libanese berg
plaatsje Aley besloten om „militaire
actie" aan te bevelen in geval de En
gelsen uit Palestina zouden terugtrek
ken.
„Wij zijn het eens geworden over al
gemene maatregelen en over bepaalde
militaire maatregelen", aldus Azzam
Pasja, „doch wij hebben de mogelijk
heid van economische sancties nog niet
besproken. De aanbevelingen van de
ministers-presidenten zullen aan de vol
ledige vergadering van de Arabische
Liga worden voorgelegd".
De voltallige vergadering van de
Arabische Liga heeft met algemene
stemmen de resolutie, waarin op de
Arabische staten een beroep wordt
gedaan alle mogelijke militaire hulp
voor Palestina te „mobiliseren" om
het hoofd te bieden aan de Joodse
bedreiging van de veiligheid van
Palestina, aanvaard.
Azzam Pasja, secr.-gen. van de Arabi
sche Liga, heeft verklaard, dat hij
reeds aanbiedingen van vroegere Britse
officieren van leger en luchtmacht heeft
ontvangen om aan Arabische zijde te
vechten. Aan het slot van de vergade
ring deelde Azzam Pasja een corres
pondent van Reuter mee, dat Egypti
sche en Syrische troepen reeds optrek
ken naar de Palestijnse grenzen om
gereed te zijn militaire, morele en eco
nomische steun aan de Palestijnse Ara
bieren te verlenen wanneer de Britten
z'ch uit het land terugtrekken.
Heeft haar terugslag in
de provincie
Reeds 45 dagen duurt de staking bij
de Meelfabriek Holland te Amsterdam
en er zijn nog geen tekenen, die op een
hervatting van de werkzaamheden wij
zen. De directie ziet dit conflict als een
strijd met politieke achtergrond tussen
E.V.C. en de erkende vakbonden. Zij
heeft de overtuiging, dat verscheidene
arbeiders gaarne aan het werk zouden
gaan, maar dit uit vrees voor represail
les niet durven. De directie neemt aan,
dat juist de Holland voor deze strijd is
uitgekozen, daar het hier een belang
rijk bedrijf betreft met een betrekke
lijk klein aantal employe's, waardoor 't
verstrekken van uitkeringen aan de sta
kers geringe lasten oplegt en het con
flict dus met geringe middelen voor on
bepaalde tijd kan worden voortgezet.
Een bemiddeling van de overheid is
niet te verwachten zolang de voedsel
voorziening geen gevaar loopt. De di
rectie heeft besprekingen gevoerd met
de betrokken departementen van land
bouw en sociale zaken, die de ontwik
keling nauwlettend volgen. De situatie
is echter, waar het de meelvoorziening
betreft, bij voortduring zorgelijk. Is er
normaal bij de Holland en de Ceres een
voorraad van 5 a 6 weken, thans is deze
slechts voldoende voor enkele dagen.
Do kleinste verstoring in aanvoer zou
de broodvoorziening van de hoofdstad
in gevaar kunnen brengen.
De staking bij de twee meelfabrieken
heeft ook haar terugslag in de provincie
aangezien daar geen meel in de pak
huizen kon worden opgeslagen voor
wintervoorraad en men dus van de
hand in de tand leeft.
Intussen gaat de modernisering van
de Holland, een groot project, waaraan
ongeveer 50 arbeiders werken en waar
mee een bedrag van f 2 millioen ge
moeid is, ongestoord door.
De dikwijls optredende oneven
wichtige verhouding tussen de groen-
tenprijzen voor de consument en de
inkoopprijzen van deze producten op
de veilingen heeft de regering aan
leiding gegeven tot het doen vast
stellen van handelsmarges, die ten
hoogste een bepaald percentage van
de kostprijs voor de handel mogen
uitmaken.
Het bedrijfschap voor groenten en
fruit heeft een door de minister van
Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie
ning goedgekeurde verordening uitge
vaardigd, krachtens welke de groothan
delaar in groenten zijn kostprijs (be
staande uit de door hem betaalde vei-
lingprijs, de fusthuur en vraahtkosten
mag verhogen met ten hoogste 12
Mocht de volgens deze norm berekende
verhoging minder bedragen dan f 1.50
per eenheid (100 kg, 100 bossen of 100
stuks, naar gelang de aard van het
product) dan mag dit bedrag van f 1.50
in rekening worden gebracht.
De kleinhandelaar mag bij levering
van groenten aan consumenten zijn
kostprijs (bestaande uit inkoopsprijs,
fusthuur en vracht) verhogen met ten
hoogste 30 Indien deze verhoging
minder zou bedragen dan f 3.per
eenheid (100 kg, 100 bossen of 100
stuks) dan mag de kleinhandelaar
f 3.in rekening brengen.
De verordening inzake de vaststel
ling van handelsmarges voor de handel
in groenten treedt 10 October 1947 in
werking.
Engeland's eerste raket, gebouwd
om bij een snelheid groter dan die
van het geluid aërodynamische gege
vens op te tekenen, is met succes los
gelaten uit een moedervliegtuig, een
Mosquito, dat op 11.500 meter hoogte
boven de Atlantische Oceaan vloog.
De snelheid van de raket ligt tussen
1400 en 1600 km per uur. Na een
vlucht van slechts twee minuten dook
zij in de Oceaan. Het resultaat van
deze vlucht is door middel van auto
matische zenders overgeseind naar een
basis op de Scilly eilanden, waar des
kundigen van het Britse ministerie
van luchtvaart de gegevens uitwer
ken. Als zij hiermee gereed zijn, na
ongeveer een week, zullen nog meer
proeven met dit soort raketten wor
den genomen.
Minister Jonkman hervat zijn
werkzaamheden
Naar het A.N:P. verneemt, zal mi
nister Jonkman Maandag a.s. zijn werk
zaamheden in volle omvang hervatten.
In de Maandag te houden ministerraad
zal, naar men verwacht, een beslissing
worden genomen inzake de portefeuille
van Overzeesë Gebiedsdelen.
MEER WIND.
IETS KOELERE NACHT.
Na het oplossen van de mist
enkele overdrijvende wolkenvel
den, maar vrijwel overal droog
weer. Zwakke tot matige, over
wegend Zuidwestelijke wind. On
geveer dezelfde temperatuur als
gister.
H.K.H. Prinses Juliana met Prinses
Marijke en Prins Bernhard bij het
verlaten der kerk.
Gisterochtend heeft de Veiligheids
raad het debat over Indonesië her
vat. De Amerikaanse afgevaardigde
Austin verklaarde de Sovjet-resolu
tie tot wederzijdse terugtrekking van
de troepen niet te kunnen steunen.
De Verenigde Staten verkozen de
zaak aan de Commissie van Drie
over té laten. Ook België verzette
zich tegen het Sovjet-voorstel.
De Belgische afgevaardigde Ferdi
nand van Langenhove, critiseerde het
standpunt, dat Nederland alle schuld
zou hebben en wijdde aandacht aan de
berichten over republikeinse wreed
heden. Hij verklaarde met nadruk, dat
zijn land loyaal en volledig zou bij
dragen tot een bevredigende oplos
sing, als resultaat der bemoeiingen
van de Commissie van Drie.
Vervolgens' kwam mr. van Klef fens
aan het woord, die de Sowjet-resolu-
tie onaanvaardbaar achtte voor ieder,
wie het welzijn der burgerbevolking
op Java en Sumatra ter harte ging.
„Het is pure fantasie om te zeggen,
zoals Palar Dinsdag deed, dat de le
gerleiding de Nederlandse regering
naar haar hand zet. De heer Palar,
die tot 21 Juli Nederlands parlements
lid is geweest, kon heel goed weten,
dat in Nederland de suprematie der
regering over de gewapende macht 'n
artikel des geloofs is. Ik wens de goe
de naam van onze soldaten naijverig
te verdedigen."
„De Chinese gedelegeerde zeide de
indruk te hebben, dat ik de republiek
Indonesia in haar geheel wilde be
schuldigen. Wij hebben geen onenig
heid met de republiek als zodanig.
Wij hebben gehoopt met haar te kun
nen samenwerken op Java, Sumatra
en de rest van Indonesië een geluk
kige, voorspoedige toekomst te verze
keren op basis van vrijheid en volle
dig zelfbestuur. Wij hopen nog, dat dit
mogelijk zal zijn."
„Wij gaven", aldus Van Kleffens,
„volledig zelfbestuur aan Oostindonesië
en Borneo, geheel overeenkomstig de
wensen van deze gebieden. Is het denk
baar. dat wij Java en Sumatra zouden
weigeren, wat wij Oostindonesië en
Borneo gebracht hebben? Wij hopen
Toen Mussolini na zijn „heldhaf-
tige" veroveringstocht het Abbesijnst
dat de commissie van drie haar zegen- volk in zijn macht dacht te hebben,
rijke werk spoedig zal aanvangen en
ik kan beloven, dat deze commissie
mag rekenen op onze grootste mede
werking."
De Filippijnse gedelegeerde, Generaal
Romula verklaarde: „In alle eerlijkheid
moeten wij toegeven, dat het gevaar
van represailles bestaat, indien de troe
pen werden teruggetrokken".
GROMYKO BESCHULDIGT
In een rede van 25 minuten beschul
digde de Sowjet-gedelegeerde, Gromy-
ko, de raad er van de aandacht van de
kernkwestie af te leiden. Hij brand
merkte de Nederlandse regering als
weloverwogen aanvaller en schuldige
aan de oorlog in Indonesië met opzet
telijk negeren van het bestandsbevel.
Gromyko beschuldigde de Verenigde
S£aten en België ervan de Nederlan
der.-' aan te moedigen bij hun verove
ring van Java en Sumatra.
De Australische gedelegeerde kon
digde tenslotte een amendement 'op de
lïussische resolutie aan en sprak zijn
bezorgdheid uit over het onnodige uit
stel van het „mythische consulaire rap
port'
De Veiligheidsraad zal het debat over
Ii;donesië Zaterdagmiddag 4 uur Ne
derlandse tijd hervatten.
Naar Aneta van gezaghebbende
zijde verneemt, houdt het Zater
dag in te dienen Australische
amendement in, dat de troepen van
beide partijen moeten worden te-
ïuggetrokken op 5 km van de stel
lingen, welke zjj op één Augustus,
de datum van het bevel „staakt het
vuren" innamen. De Australiërs
zijn van mening, dat de geringe
afstand tussen de beide legers in de
meeste gevallen oorzaak is van
wrijving sedert het bestandsbevel.
Sumatra's Oostkust
autonoom
Bij besluit van de luitenant
gouverneur-generaal, dr. van
Mook, gedateerd 8 October, is
ingesteld „het autonome gebied
van Sumatra's Oostkust".
Wilde varkens
in Noord-Limburg
Van beide oevers van de Maas in
Noord-Limburg komen er nu dage-
lijgs berichten over het optreden van
wilde varkens, die zich slechts met
grote moeite en ten koste van veel
geduld verschalken laten.
Inmiddels worden de dieren zo
brutaal, dat er op sommige plaatsen
bijzondere maatregelen genomen moe
ten worden. De schoolkinderen, die
over de Hamertse Heide naar de
school te Wellerlooi trekken, zijn be
angst door ontmoetingen met wilde
varkens. Veiligheidshalve worden de
kinderen thans per autobus naar
school gebracht. In de laatste dagen
werden te Wellerlooi twee beren
(mannetjesvarkens), drie zeugen en
zeven biggen gesignaleerd. De Wel-
lerlooiste jagers, die het toch al druk
hadden met de jacht op vossen, die
een ware plaag voor de kippenhou
ders vormen, kunnen hun hart op
halen.
Arrestatie bij de N.A„C.O.
De procuratiehouders en tit. ad
junct-directeur van de Ned. Autocar
Onderneming is door de afdeling col
laboratie van de Haarlemse P.R.A.
gearresteerd wegens hulpverlening
aan de vijand. Een reeds bij de Vel-
zense P.R.A. aanwezig lijvig dossier
over V. is naar Haarlem opgezonden
ter aanvulling van de daar aanwe
zige gegevens.
Professor Robert M. W. Kempner,
plaatsvervangend .procureur-generaal
der V.S. te Neurenberg, heeft medege
deeld dat een gedeelte van de gehei-
De Sowjet-Russische gedelegeerde
Wysjinsiky heeft in de politieke com
missie der V. N. verklaard, dat hij de
voorgestelde Balkancommissie zal
boycotten. „Deze' commissie is in
strijd met de grondbeginselen der
V.N. en de Sowjet-Unie zal er niet
aan deelnemen of meestemmen bij de
verkiezing van haar leden", aldus
Wysjinsky.
De Joegoslavische afgevaardigde, Bebler,
rees onmiddellijk van zijn stoel om
Wysjinsky te danken voor „deze vrien
delijke geste, die geheel in overeen
stemming is met de principes, die de
grote Sowjet-Russische democratie in
spireren'
Oscar Lange (Polen) verklaarde
me goudvoorraad der nationaal socialis-eveneens, dat zijn land geen deel wil
ten en een deel van hun buitenlands
kapitaal thans gevonden is. Deze fond
sen heeft de vroegere Duitse minister
van Buitenlandse Zaken, Joachim von
Ribbentrop, gebruikt om de diploma
ten en ambassadeurs in het buitenland
tot het laatst toe te blijven betalen.
Een diplomaat, die het goud in olie-
papier gewikkeld in Zuid-Duitsland
had begraven, heeft verklaard, dat hij
het kort na de ineenstorting van Duits
land heeft ontvangen. Het betreft Zwit
serse valuta ter waarde van vijfhonderd
pond sterling.
uitmaken van de commissie.
De Cubaanse gedelegeerde stelde
voor, dat de grote vijf geen van alle
aan de commissie zullen deelnemen.
Hij werd gesteund door Venezuela en
Mexico.
De Amerikaanse afgevaardigde ver
klaarde, dat het hem beter leek, dat
de grote vijf wel zitting in de commis
sie nemen, daar deze „een rechtstreeks
politiek karakter" heeft.
Ook Wit-Rusland, de Oekraïne en
Tsjecho-Slokawije weigerden deel uit
te maken van de commissie.
Onder enorme belangstelling begeeft de stoet zich naar de keilt te titreebt.
drukte hij als onderdaan zijn koning,
Victor Emanuel de keizerskroon op
het hoofd. Eensdeels lachte men om
het potsierlijke en groteske van deze
situatie, anderszins was het een waar
schuwing, die wees op de groeiende
drang van het fascisme naar de we
reldheerschappij.
Vooral Engeland en Frankrijk, de
mogendheden, die een groot deel van
het Afrikaanse werelddeel tot hun ko
loniën rekenen, waren er lang niet
lekker mee. De economische sancties,
door de Volkenbond uitgeschreven,
hielpen niet. De Negus „leeuw van
Juda" zocht met zijn familie via Pa
lestina toevlucht in Engeland en kwam
tijdens een schietpartij in een volleen-
bondsvergadering zelfs onder één der
tafeltjes terecht
Met lede ogen zag de wereld aan
hoe Mussolini zijn macht vergrootte
en voortdurend steviger op de troon
van het dictatorschap kwam te zitten.
Zijn ideeën over een nieuw Romeins
keizerrijk schenen in vervulling te
zullen gaan. De oude wereldzee werd
al spoedig „mare nostrum" „onze zee"
en de Romeinse studenten eisten voor
de Franse ambassade de gebieden om
Tunis en .Nizza voor Italië op. Veld
maarschalk Rommel begreep deze
eisen en zorgde er later voor, dat de
wensen in vervulling gingen.
Intussen drongen na jaren van
vriendschappelijke samenwerking op
de morgen van Goede Vrijdag anno
1939 des Duce's troepen Albanië bin
nen, moesten koning Zogoe en diens
jonge vrouw Geraldine met een enke
le dagen oude baby het land verlaten
en was er weer een koninkrijk min
der op de wereld. De militaire mach
ten mobiliseerden zich. Ook in ons
land werd een gedeeltelijke mobilisa
tie afgekondigd.
Mussolini's ster steeg hoger. Hitier
vond in Benito een „goede vriend" en
in innige samenwerking genoot Italië
de eer in de zomer van 1940 het over
rompelde Frankrijk in de rug aan te
vallen en een verraderlijke dolkstoot
toe te dienen. Twee jaar later werd
de schimmel geroskamd, waarop de
Duce gelijk een ceasar zijn intocht zou
doen in Alexandrië. Het keizerrijk
groeide. De illusie scheen werkelijk
heid te worden.
Doch El Alamein bracht het keer
punt en de gealliëerde invasie bij
Oran en Algiers zette een streep door
de schone plannen van Duce en Füh-
rer. Het paard ging weer op stal.
Dit was het' begin van het einde,
dat zich voortzette in de verovering
van Italië, de executie van Mussolini
en de ondertekening van het vredes
verdrag door een zwijgende Gaspieri
op het Franse departement van Bui
tenlands Zaken te Parijs.
Abessinië zag zich reeds in 't voor
jaar van 1943 als eerste bevrijde staat
opgenomen in de rij der vrije volke
ren. Over het lot van Italië's kolo
niën werd echter nog niets beslist.
Wel bracht Rusland een vage eis in de
richting van een haven in Lybië naar
voren, doch het geheel werd een on
derwerp van later orde.
Dit tijdstip is nu gekomen. Als wij
dan de staatkundige kaart van het
zwarte werelddeel eens voor ons ne
men, zien wij dadelijk dat de ligging
der bewuste gebieden aan de Noord
en de Oostkust van Afrika niet on
gunstig is en vooral voor Engeland
en Frankrijk van zeer groot belang is,
wie er de scepter zal zwaaien. Al mag
de verschijning van de atoombom en
de altijd groeiende betekenis van het
luchtwapen vele oude opvattingen
omtrent strategie omvergeworpen heb
ben, juist het bezit van verspreide
gebieden gaat hier weer een grote rol
spelen.
De schijnwerper van de wereldpoli
tiek liet het zwarte werelddeel lang
in het duister, doch dat zegt niets over
de grote belangen, die hier verborgen
liggen. Over de toekomst van de ko
loniën zijn diverse meningen naar vo
ren gebracht. De Ver. Staten hebben
nog geen bepaald standpunt kenbaar
gemaakt. Rusland is op zijn eerste
wens teruggekomen en wil zekere ge
bieden aan Italië teruggeven. Frank-
rijks suggesties schijnen ook in deze
richting te gaan teneinde grotere Ara
bische invloed in Tunis en Marokko
te weren. Engeland wenst Lybië niet
meer onder Italiaanse controle en
Cyrenaika als een autonome staat.
De conferentie van plaatsvervangen
de ministers van buitenlandse zaken
te Londen zal thans een commissie
voor onderzoek ter plaatse uitzenden,
wat hier tenslotte zal worden beslist
is vrij onzeker, al zullen wij er niet
ver naast zijn met de gedachte, dat
ook hier de tegenstelling tussen de
Westelijke democratiën en het Oosten
een rol zal spelen. Beide wensen de
sympathie van het nieuwe Italië en
uit die verlangens zal dit land zeker
voordeel weten te behalen.
Doch een nieuw imperium zal wel
niet meer verrijzen.
ad meesm.
BUREAU:
VOORDAM 9, ALKMAAR
TELEFOON ADM. 3320
REDACTIE 3902
RIDDERSTRAAT
hk. OUDEGRACHT
TEL. RED. 2274 ADMIN. 3971
Giro 434000
Dir.: J. Bijlsma
DAGBLAD VOOR ALKMAAR
TARIEVEN:
Advertenties: 16 cent per
millimeter. Familieberichten
20 cent per millimeter.
Vraag en Aanbod tot 15
woorden 1.elk woord
meer 5 ct., uitsluitend con
tant.
Abonnementen: 1.30 per
maand, 3.90 per kwartaal