Rook in de darmen en nog wat II im am mi om Wat maet het meisje verdienen? i E.H.B.O. in 1769 TERRA INCOGNITA door J. D. VAN EXTER Van Boek tot Boek Afscheid Prins Bernhard-kapel Lonen en werktijden geregeld Wij spelen Bridge ABONNEERT 1 OP DIT BLAD euilleton IK HIELP DE CHINEES V.. .J Wij luisteren naar VAN (sfABIJ IK VïSSË Het is algemeen bekend, dat dren kelingen, die weer op het droge zijn gebracht, ook al vertonen ze geen uiterlijke tekenen van leven meer, soms toch nog van de dood te redden zijn. Dit wist men ook 200 jaar geleden reeds maar de middelen, die toen werden toegepast, om het slachtoffer weer tot bewustzijn te brengen, wij ken nogal af van die, welke tegen woordig gangbaar zijn. Een publicatie der Staten van Zee land uit het jaar 1769 doet ons deze middelen kennen. Men begint daarin met te constateren, dat: - „verdronkene lichamen, schoon uiterlijk zonder beweging, of teeken leeven, zo spoedig mogelijk in een huis bezorgd moeten worden waar toe althans geen herbergier zijn huis mag weigeren op boete van vijfentwintig gulden. Voorts moeten aan dezelve beproefd worden alle mogelijke hulpmiddelen speciaal die, welke zijn voorgeschreven door de Maatschappij tot Redding te Am sterdam". Deze hulpmiddelen worden wel al gemeen bekend geacht, maar zeker heidshalve worden de beste daaruit, door de directeuren van genoemd'e Maatschappij opgegeven, achter op de Publicatie nog eens in het kort ver meld. MIDDELEN! Ze luidden als volgt: „1. Het brengen van de steel van een brandende pijp in het fondament van de verdronkene en dan hem de rook in de darmen blazen. Indien geen tabak bij de hand is, is het enkel bla zen door een pijpesteel, afgesneden schede van een mes, of met een blaas balg ook goed. Deze middelen moeten zo spoedig als mogelijk is en allereerst worden toegepast. II. Het verwarmen van het verstijf de lichaam door het aantrekken van warme onderkleren, wollen dekens, schapenvellen, enz., maar vooral uoor de natuurlijke warmte van twee ge zonde warme mensen, die zich bij de drenkeling te bed moeten begeven. III. Sterk wrijven langs de rugge- graat met warme doeken, in brande wijn nat gemaakt en met droog zout bestrooid: vlug zout onder de neus houden, de zijden des hoofds ermede of met warme brandewijn inwrijven en met de veer van een pen in neus en keel prikkelen; sterke drank of prikkelende middelen mag men niet in de keef gieten, voordat er tekens van leven zijn. IV. Iemand moet zijn mond leggen op die des drenkelings, de neusgaten hem toehoudende en met de andere hand op de linkerborst des drenke- links steunende, en alzo deszelfs lon en opblazen, hetgeen van het begin af zo noodzakelijk is, als het blazen in 't fondament. V. Zo het mogelijk is, moet de dren keling zonder uitstel adergelaten wor den uit de grote ader op de arm, of uit de strotader zelve". Wij, bètweters van de 20ste eeuw, zouden bij het lezen hiervan geneigd zijn te veronderstellen, dat als iemand nog het geluk had, levend uit het wa ter te zijn opgehaald, hij na toepassing van enkele van deze middelen zeker wel zal zijn overleden. Maar nog al tijd geldt: „Wie doet wat hij kan, is 'n eerlijk man!" (Prov. Zeeuwsche Crt.) Copyright R.D.P. HET CHRISTOPHURUS-BEELD. Wie bewust leeft, zal ontdekken dat liet leven voor een belangrijk deel bestaat uit het oplossen van conflic ten. Over elk conflict zijn ettelijke ro mans te schrijven. Herman Korteling heeft bij de Amsterdamse Boek- en Courantmaatschappij een boekje la ten verschijnen onder de titel „Het Christophorusbeeld", en daarin geeft hij gestalte aan het conflict dat in de ziel moet worden uitgestreden van hem, die de „Kunst" als zijn roeping ziet, piaar die toch ook in leven moet blijven. Het leven van zo iemand kan moeilijk, ja ondraaglijk zijn, en het conflict in eigen ziel kan uitgroeien tot een conflict met andere mensen. Pa na jaren, wanneer de mens ver grijsd is en vermoeid, kan hij de op lossing der conflicten stuk voor stuk klaar en duidelijk voor zich zien. In deze roman beschrijft Korteling de fi guur van Oom Luc, de kunstenaar, met om hem heen enkelen die eer tijds tot zijn vertrouwde omgeving hebben gehoord. Korteling tekent de ze figuren met grote liefde, hij tekent met scherpe lijnen, en toch blijft het beeld enigszins wazig. Deze onscherp te accentueert wellicht de charme van dit boekje, dat wij niet tot de „grote literatuur" willen rekenen, maar dat toch waard is door velen gelezen te worden, alleen al omdat het in deze jachtige en roezige tijd enkele ogen blikken de aandacht vraagt voor een voudig menselijk lijden, zonder op smuk en haast banaal, maar misschien toch belangrijker dan atoombommen en straalvliegtuigen. De stijl is sober, maar ondanks deze soberheid niet al tijd even duidelijk. De Prins-Bernhard-kapel, die Woens dag a.s. wordt ontbonden, heeft gister middag op het Paleis Soestdijk met enige vrolijke marsen afscheid geno men van Prinses Juliana en Prins Bernhard. Prinses en Prins inspecteerden de op het gazon voor het Paleis opgestelde kapel, die de onafscheidelijke Kees de bok en de Bengaalse geit Milky in haar gelederen had meegevoerd. Gedurende de marsen kwam Prinses Margriet aan de hand van haar ver zorgster, mevrouw Penning, op de maat van de muziek aangehuppeld. Het Prinsesje maakte daarop kennis met 't jongste lid van de kapel: Jan Binan, het Indonesische jochie, dat door één van de leden van de kapel is geadop teerd. Jan Binan bleek niet verlegen te zijn toen Margriet hem in zijn prachtige uniform, met de blinkende hoorn op de heup gedrukt, bewonder de. Prinses Juliana onderhield zich eni ge ogenblikken met Jan Binan en toen ook Prins Bernhard zich bij hen voeg de was het ogenblik voor het bruine ventje aangebroken, Zonder schroom verzocht hij de Prins hem toestemming te geven als tweede naam Bernhard te mogen dragen, hetgeen werd inge willigd. Milky, de geit. werd aan Prins Bern hard over gedragen met het verzoek de geit op zijn beurt aan de Prinsesjes te willen geven. De Prins sprak de leden van de ka pel toe. Het afscheid werd besloten met het spelen van het volkslied en 'n défilé voor Prinses en Prins. EH HU SCHAKELEN WE EVEN CWER. NAAQ DE CHEF OM TE ZIEN, WAAROM HU ER. VANDOOR. 6E6AAN IS. WAT MOET DE CHEF OP DIT UUR. IN DE - GEHEUGEN -CENTRALE POEH (Van onze Haagse redacteur.) Vooruitlopend op een naderhand te verwachten wettelijke regeling heb ben de Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen en de Alg. Bond van Huispersoneel na uitvoerige bespre kingen een overeenkomst gesloten betreffende lonen en werktijden van huishoudelijk personeel. Deze over eenkomst is aanvaard als richtlijn voor de gewestelijke arbeidsbureaux, terwijl de officiële adviescommissie voor vrouwenarbeid het verzoek heeft ontvangen deze afspraak, voorzien van haar advies, aan de minister van So ciale Zaken over te leggen. Dit is de eerste stap op de weg naar betere verhoudingen op dit gebied. Vele malen heeft men beproefd de oorzaak te vinden van het nijpend ge brek aan huishoudelijke hulp. Waar schijnlijk zullen hierbij verschillende factoren meespreken, doch een feit is het, dat de meisjes, die een betrek king in een huishouding krijgen, op sociaal gebied steeds ten achte» heb ben gestaan bij haar collega's in win kel, kantoor of fabriek. De Ned. Ver eniging van Huisvrouwen en de Alg. Ned. Bond van Huispersoneel hebben deze zelfde conclusie getrokken en zijn gekomen tot de samenstelling van een regeling, welke de lonen en werk tijden van het huishoudelijk perso neel duidelijk omschrijft. Voor de lo nen is ons land verdeeld in drie ge meenteklassen, n.l.: Klasse I, Noordholland: Amsterdam Bloemendaal, Blaricum, Bussum, Hil versum, Haarlem, Heemstede, Laren, Klasse II, Noord-Holland: Alkmaar, Assendelft, Beverwijk Benningbroek, Bergen, Castricum, Diemen, Haarlem- merliede, Spaarnwoude, Haarlemmer meer, Heiloo, Huizen, Koog a/d Zaan, Krommenie, Ouder-Amstel, Oostzaan, Velsen, Weesp, Weesperkarspel, West- zaan, Wormer, Wormerveer, Zaandam, Zaandijk, Zandvoort. In klasse III vallen andere niet genoemde plaatsen. Voor externe hul pen bedraagt het uurloon in deze klasse resp. 40 ct., 35 ct. en 30 ct. voor meisjes beneden de achttien jaar. Voor de groep tussen 18 en 21 jaar is het uurloon een dubbeltje hoger, voor nog ouderen weer vijf cent ho ger. Diploma huishoudschool e.d. door J. D. v. Exter^ 1. Er was eens een lieve dikke hond, die Woeffie heette. Zij woonde in een heel mooi hondenhok, achter in de tuin van een groot huis, dat vlak bij een bos was gelegen. 2. Maar zij woonde niet alléén in dat mooie hok. Kijk maar op het plaatje, Wie komen daar naar buiten gesprongen? De drie kindertjes van Woeffie: Pirn, Pam en Pom! wordt met vijf cent per uur extra be loond. De maximum werktijd is acht uur per dag en moet liggen tussen acht uur 's morgens en zes uur 's avonds. Eenmaal per week een hele vrije dag (liefst Zondags) is eis, terwijl boven dien een halve vrije weekdag gegeven moet worden. De interne hulpen hebben even eens een maximum werkdag van acht uur, met een weekmaximum van 44 uur voor haar, die jonger zijn dan achttien jaar en voor de ouderen een werkdag van tien uur met een weekmaximum van 55 uur. De werktijd moet liggen tussen des ochtends en des avonds zeven uur. Het maandloon bedraagt resp. f 40, f 35 en f 30 voor de jongste groep van 1821 jaar; van 2124 jaar en van 2530 jaar wordt dit steeds met vijf gulden per maand verhoogd. Diploma's gevenrecht op f 5 extra terwijl de hulpen boven dertig jaar recht hebben een hoger loon te bedin gen. Kost en inwoning wordt op f 50 per maand gerekend, welk bedrag dient als uitgangspunt bij de bereke ning van de vacantiegelden. De in terne hulp moet een behoorlijke zit- slaapkamer ter beschikking hebben en indien deze niet verwarmd kan wor den de gelegenheid haar vrije tijd al dan niet met de familie door te bren gen in een verwarmd vertrek. Onder werkster worden verstaan al le werkkrachten boven de 21 jaar, die minstens twee jaar in de huishouding werkzaam zijn geweest en alle ge huwde krachten, die niet meer dan 24 uur per week bij dezelfde "werk geefster in dienst zijn.' Haar maximum werktijd van acht uur moet liggen tussen des morgens acht en des avonds vijf uur. Het uurloon bedraagt in de respectievelijke gemeenteklassen 70 ~ct.. 65 ct. en 60 ct. Twaalf vacantiedagen. Al het huishoudelijk personeel heeft recht op twaalf vacantiedagen per jaar met doorbetaling van loon en uitke ring van eventueel kostgeld. De opzegtermijn is bij de wet gere geld en is gelijk aan de termijn van loonbetaling. Voor dag- en weekbe- trekkingen is de minimumtijd een week, voor intern personeel een maand. Van de plichten van het huis houdelijk personeel of van een om schrijving van de taak gewaagt deze regeling niet en dit is ook wel het veiligste. Want wie zal het omvang rijke beroep van huismoeder en van haar hulp in luttele woorden durven noemen? f Al is er nu zekerheid van een be hoorlijk loon en geregelde werktijden, toch zullen „mevrouw" en m„eisje" beiden het voornaamste moeten bij dragen in wederzijdse waardering voor eikaars werk en „hart moeten hebben" voor de huishouding met al de verdrietelijkheden en vreugden daarvan. IX Een .gewaagd groot-slam-bod Dat er in Amerika, het land der on begrensde mogelijkheden, ook op biidgegebied wel eens bijzonder ge vaagde contracten op buitengewone wijze worden gespeeld, moge het vol gende spel bewijzen. De kaartverdeling was als volgt: S. a, h, 8, 2 6, 4, 3 h, b, 6 5 H. R. IC. S b, 10, 9 7 H. a; h, b, 10,8, 7,2 R. v,10 K. S. H. R. K. 6, 5, S. v 4 H. v, 9, 5 R. 8, 7, 3, 2 KI. v, 9, 8, 4 3 9, 5, 4 a, h, b, 10, 7, 3, 2 N-Z waren op dit spel tot een groot- slam klaverbod gekomen. Een onver antwoord bod. Maar Zuid, die het spel moest spelen, behaalde als volgt suc ces. West kwam op met harten heer. Hij troefde de harten heer met de klaver 2 en speelde klaver heer na. Hij hoopte, dat met tweemaal klaver spelen de troeven er uit zouden val len. Maar het niet bekennen van West leerde hem wel anders. Hij speelde daarom in de derde slag een kleine sch. naar de heer en speelde van uit de blinde de laatste klaver en sneed met de 10. Toen een kleine ruiten naar ruiten heer en kleine harten uit ae blinde in eigen hand getroefd. Ver volgens naar ruiten aas (de vrouw viel bij West) en weer een kleine harten in eigen hand getroefd. Ruiten 9 na, daarna een kleine sch. naar het aas en ruiten boer na. Oost moest nog be kennen en Zuid gooide sch. 6 weg. In de 12e slag speelde Noord een sch. voor en Zuid zat met aas-boer van troef achter vrouw 9 en maakte ook de laatste twee slagen. Het groot-slam klaver was gemaakt. Het is de moeite v.aard om dit spel even na te spelen. Het zat gelukkig voor Zuid, maar hij heeft de kans die er was mooi uit gebuit. Spelmoment uit de wedstrijd Blauw WitEDO die door de Haarlemmers op keurige wijze gewonnen werd met 2—0. Doelverdediger van EDO in actie tijdens een aanval. Vrachtauto sloeg tegen boom Zaterdagmiddag is een vrachtautp van de aannemer Bartels uit Valken burg voor de brug over de Geul, on der de gemeente Wijlre, geslipt, tenge volge waarvan de wagén tegen een boom sloeg. Op de open vrachtwagen zaten zes personen, die van hun werk kwamen. Allen werden bij het omkan telen van de wagen geslingerd. De heer O. uit Valkenburg werd gedood, De vrachtwagen werd zwaar gehavend. DOOR W. KOK 8) i Er was 's nachts ingebroken op af deling B. B.mijn afdeling. Ja, de dief of dieven moesten over het dak van het gebouw naast de bank binnen gekomen zijn. Een der grote ramen was ingedrukt zonder dat de bewaker er ook maar iets van had gemerkt. Het was een stout stukje geweest, want tussen het gebouw en het onze lag een steeg van toch wel anderhalve meter breedte en zeker tien meter diepte. Koe men deze afstand op zulk een hoogte had genomen, was een raadsel. Sterker was nog het feit, dat men, "adat directie en politie waren ge waarschuwd niet had kunnen ontdek ken, dat er ook maar een potlood was ontvreemd. Welke reden moest men dan wel gehad hebben om langs deze Winder offciële weg en op zulk een ongebruikelijk uur een bezoek aan het bankgebouw te brengen? De politie had na het onderzoek, het opsporen en het nemen van vinger afdrukken de afdeling weer vrij gege ven. Druk redenerend ging men de trappen op. Ja, het grote raam aan de linkerzijde was ingeslage" Men had er voorlopig een carton voor bevestigd. Ook ik had voor mijzelf de vraag gesteld, wat deze vreemde inbraak wel te betekenen kon hebben. Ineens ging mij een licht op en onwillekeurig trok er een huivering door mij heen. Ik opende de lade en tastte naar de enve lop. Zij lag er niet. In de andere hoek.Neen. Had ik mij soms vergist en de map in een andere lade gelegd... Ook al niet. Ik voelde, dat het bloed uit mijn hoofd wegstoromde. Mijn hart bonsde hevig. Hoe.hoe was dat mo gelijk? Wat waren die Chinezen voor mensen, dat zij wisten, dat ik die el lendige vork en lepel hier in mijn bu reau had gedeponeerd? Ik was volkomen de kluts kwijt. Eerst die ontzettende droom en nu dit weer.Mijn gedachten tolden rond in mijn hoofd. Het was of alles door elkaar liep. Ik moest mij aan de rand van het bureau vasthouden, want het werd nu donker dan weer licht voor mijn ogen. Er tussen door zag ik een grijnzend geel gelaat met fonkelende gouden tanden. De typistes hadden mijn vreemde houding bemerkt. Een van hen kwam naar mij toe en ik hoorde haar zeggen: „Meneer, u bent niet goed. Ik zal wat water voor u halen." Gelukkig, het koele vocht hielp iets, ook de gedwon gen handeling van het drinken bracht mij weer enigszins bij mijn positieven. Ik stelde vast, dat men mijn vreem de gedrag zeker niet met de inbraak in verband kon en zou brengen. Ik had mij deze week immers al meerdere malen merkbaar niet wel gevoeld.... Eindfelijk kon ik mij aan mijn werk zetten, maar erg vlotten deed het niet. Gelukkig was het Zaterdag en ging de verdere morgen zonder incidental voorbij. Toen ik buiten kwam en in de Utrechtse straat nog geen „lijn 5" aan zag komen, liep ik door naar de Munt. Daar stapte ik in een der vele trams richting Centraal Station. Ik bleef op het achterbalkon staan. Direct na mij stapte een Chinees in. Waren de emoties deze week nog niet groot genoeg voor mij geweest? De man keek langs mij heen naar buiten, 't Was niet de Chinees, die ik geholpen had met de koffer, want die had een groot litteken op de rechter wang. Er gebeurde niets. Waarom maakte ik mij zelf zo ongerust? Het was alleen maar in mijn eigen nadeel. Ondanks dat besloot ik bij de halte aan het eind van het Rokin bij het ge bouw van Peek en Cloppenburg uit te stappen. Er was nog voldoende tijd Om te lopen, wilde ik mijn trein halen en anders maar 'n half uurtje later thuis. Wie schetst echter mijn schrik toen de Chinees ook uitstapte. Volgde hij mij of was het louter toeval? Ik stak de rijweg over en liep langs de mode magazijnen. De Chinees volgde mij op enige afstand. Ik verzamelde al mijn moed, versnelde mijn pas niet, maar bleef stil staan voor een etalageraam en veinsde belangstelling voor de ge- etaleerde costuums en andere heren mode-artikelen. Toen ik opzij wilde kijken, of de Chinees doorliep, be merkte ik dat hij aan mijn rechter kant naast mij stond. Hij begon te praten: „Gij verdwijning van uw loon begrijpen. Gele man fout herstellen. Gesloten mond voor u goud waard zijn. U nog eens herinneren aan kost baar leven". Terwijl hij deze woorden sprak, haalde hij een kleine witte envelop te voorschijn eri dwong mij deze aan te nemen. Ik stond er nog mee in mijn hand, volkomen overrompeld, toen de Chinees al een voorbijsnorrende taxi aanhield, instapte en om de hoek, de N.Z. Voorburgwal op, verdween. Eerst toen ik thuis kwam en mijn jas aan de kapstok had gehangen, maakte ik nog in de gang de envelop open. Wordt vervolgd. Nieuwe Beursbengel in 1948 Donderdag was het 5 jaar gele den, dat op last van de bezetter ae populaire „Beursbengel" uit de toren van de koopmansbeurs aan 't Damrak te Amsterdam moest worden verwijderd. Terstond na de bevrijding heeft zich een co mité gevormd om gelden bijeen te brengen voor een nieuwe Beurs bengel. Het gela is bij elkaar gekomen en de nodige toestemmingen zijn verkregen. De nieuwe klok is in bestelling gegeven. De volgende maand zal met het vormen van de klok worden be gonnen, zodat men hoopt om streeks Maart 1948 de nieuwe Beursbengel gereed te hebben. Een bijzonderheid van de nieuwe klok zal zijn. dat zij niet meer met de hand, maar electrisch zal worden voortbewogen. WOENSDAG 3 DECEMBER HILVERSUM I, 301 m., geeft Nieuws om 7, 8, 1, 6, 8 en 11 uur. VARA: 8,18 Operette-programma. 9,00 Musette-klan- klanken. VPRO: 10,00 Morgenwijding. VARA: 10,45 De legende van St. Nico- laas. - 11,00 Non-Stop-programma. 12,38 Kilima Hawaiïans. 1,20 Ramblers. 2,15 Jeugd-concert. 3,30 De roodborstjes 5,15 Filmland. 5,35 Jan Vogel en zijn accordeon-orkest. VPRO: 7,3o Cursus. VARA: 8,05 „Vlaggeschip". 8,20 Me- tropole-orkest. 9,00 Hoorspel. 11,15 Dansmuziek. HILVERSUM II, 415 m. geeft Nieuws om 7, 8, 1, 6, 8 en 10,30 uur. NCRV: 8,30 Orkestwerken. 9,00 Ziekenbezoek. 9,35 Dixo-klanken. 10,30 Morgendienst. 11,00 Sopraan en piano. 11,3o Hoor spel. 12,15 Kamer-orkest. 1,15 Piano muziek. 2,00 Jubileum „Het Hoogeland" 4,15 Chr. Meisjeskoor..— 5,30 Apaviband 6,00 Nederl. Kamerkoor. 6,30 Eredienst en museum. 8,15 Concert. 9,45 Ned. Stiijkorkest. 10,45 Avondoverdenking. 11,00 Sweelinck-Kwartet. 11,30 Avond- potpourri. De temperatuur aan de Franse Rivièra daalde eind vorige week tot beneden nul. De stemming op de conferentie van de Grote Vier te Lon den eveneens. Uit Parijs werd ge meld, dat ook de Franse beul in staking is gegaan. Hij legde dus in letterlijken zin het bijltje er bij neer. De Belgische artsen lijken ons zeer ver standige mensen. Zij hebben n.l. in verband met de vele formulieren, die ze voor iedere patiënt moeten invullen, gedreigd een administratieve staking te zullen beginnen. Zij zullen geen enkel formulier meer invullen De nieuwe Deense premier Hano Hedtoff loopt elke morgen een afstand van 4 K M. naar zijn bureau, waarmee hij de andere ministers en de ambtenaren een goed voorbeeld wil geven. Er zullen er onder hen wel zijn, die zouden wen sen, dat deze premier maar naar de maan loopt, opdat zij zelf weer in een wagen kunnen rijden. Een West- friese toneelvereniging annonceerde de opvoering van „De nood der tijden", „Bal na" staat er achter. Welja jongens de hele wereld danst toch op een vul kaan! Emelio de Espinoza,' Spaans onderminister van Landbouw, is door 'n ongeluk ernstig gewond. Hij werd tijdens een jachtpartij, waaraan ook Franco deelnam, door een kogel getroffen. Toch geen jacht op groot wild? In Amerika is men bezig met het fabriceren van een „vliegende man". In een rugzak zal hij een motor meevoeren, die een boven zijn hoofd bevestigde propeller in beweging brengt. Een aardig cadeautje voor het volgend jaar Sinterklaas. In Maastricht meldde zich bij de politie een 19-jarige knaap uit Zaandam, die van huis was weggelopen, daar 'de, centen op waren en zijn maag begon te knorren. Hij prefereerde toch blijk baar knorrende ouders. In Den Haag brandde een café uit. De brand weer was spoedig ter plaatse. Het werd een vinnig gevecht tussen vuurwater en spuitwater. Het spuitwater won de strijd. Een waarschuwing tot slot: de Kerst ligt in het verschiet en van hier en daar worden reeds weer ko nijnendiefstallen gemeld. Het is dus nu niet: Boer, pas op jc kippen" rtnar Burger, let op je langoren!"

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1947 | | pagina 3