Collegiaal orgaan moet bij
de wet geregeld worden
Geldzuivering in
Frankrijk
IN MEMORIAM
HAN VAN MEEGEREN
Vrijdag 30 Jan. 1948.
,145ste Jaargang No. 2-5
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Twee moiies
inzake Indonesisch beleid
Debatten in
de Tweede Kamer
Berucht N.S.B.-er te
Brussel gearresteerd
Bloed per K.L.M. naar
Indië
Prog
ramma der wieier-
wereldkampioen
schappen
WEERBERICHT
Biljetten van Frs. 5000
worden ingetrokken
Reuzenvliegdekschepen
voor de Amerikaanse
Marine
VRIJHEID,
GELIJKHEID EN
BROEDERSCHAP
BUREAU
ADMINISTRATIE
Voordam 9 - Telefoon 3320
REDACTIE
Achterdam 20 - Telef. 2274
Postgiro 234000
(t.n.v.' N.V. Dagblad
voor Noord-Holland)
Directeur: J. Bijlsma
ALKMAA
TARIEVEN:
Advertenties: 16 cent per
millimeter. Familieberichten
20 cent per millimeter.
Vraag en Aanbod tot 15
woorden 1.elk woord
meer 5 cent, uitsluitend
contant
Abonnementen: 1.30 per
maand, f 3.90 per kwartaal
Wrnd. Hoofdredacteur: Jac. Broersen.
Rayonredacteur: W. Oliemans.
Gistermiddag te kwart over vier
heeft de Tweede Kamer de beraad
slaging over de regeringsverklaring
nopens de ontwikkeling der gebeur
tenissen in Indonesië voortgezet.
De heer Schouten (AR) merkte
op, dat de regering successievelijk de
Kamer stukken heeft doen toekomen,
waardoor zij enigermate op de hoogte
is gekomen van hetgeen zich in Indië
heeft afgespeeld.
Spr. had gerekend op, een aanvul
lende regeringsverklaring en hij ver
wondert zich erover, dat deze niet is
gegeven. De consequentie daarvan is
z.i., dat men niet met een gedachten-
wisseling in tweede termijn toe kan.
Ten aanzien van het instellen van
het collegiaal orgaan meent spr. de
heer Romme en de heer Joekes geen
geweld aan te doen, als hij uit hun
redevoeringen concludeert, dat zij ver
re de voorkeur zouden geven aan, re-'
geling bij de wet.
De urgentie 'is, naar sprekers oor
deel, niet zodanig, dat er geen tijd zou
zijn voor het bij de wet tot stand bren
gen van de vereiste organen. De Ka
mer is bereid snel te werken.
EEN MOTIE.
Nogmaals wettelijke regeling be
pleitende, kondigt hij een motie aan,
welke mede zal worden ingediend
door de heren Tilanus (CH), Biere-
ma (WD) en Zandt (SG).
Vervolgens gaat spr. nog in op de
gebeurtenissen van de laatste weken.
Op 31 Jan. eerst zal geconstateerd kun
nen worden, of het bestand wordt na
geleefd. Eerst dan kan met de politie
ke besprekingen aangevangen worden.
Het ziet er echter naar uit, dat men
eerder zal beginnen. In dit verband
vraagt hij, hoe het ermee staat. Z.i.
kan van politieke besprekingen met
de republiek geen sprake zijn, zolang
de vijandelijkheden niet gestaakt zijn.
De heer Romme (KVP) verklaart
nog steeds veel belangrijker te vinden
de ontwikkeling van zaken, niet op de
kampplaats, maar op de bouwplaats,
m.a.w. de ontwikkeling van de verhou
ding tussen Nederland en dat overgro
te deel van Indonesië.
Tegen niet nakoming door de Èepu-
bliek van haar verplichtingen moet
stelling genomen worden, niet slechts
met woorden, maar ook metterdaad.
Dat betekent in de allereerste plaats,
dat als het bestand niet rëeel wordt
nagekomen, zeker tijdens de duur der
niet-nakoming de politieke besprekin
gen niet zullen worden- voortgezet.
Vijandelijkheden sluiten besprekingen
uit.
In verband met de motie-Schouten
herinnert spr. aan een vorige motie
van de heer Schouten, die toen ver
worpen is. Z.i. is er geen verschil van
mening over, dat de minister-president
zich heeft verklaard in deze zin, dat
hij voor het „collegiaal orgaan" en
voor de „centrale organisatie" van de
noodbesluiten ook voor de over
gangstijd afstand heeft gedaan.
Thans zou spr. willen vernemen, dat
die toezegging uitdrukkelijk wordt ge
handhaafd. Voor de heer Romme staat
vast, dat de regeling van het collegiaal
orgaan bij Koninklijk Besluit in strijd
met de wet is.
Spr. kan begrijpen, dat de regering
bij de snelle evolutie behoefte eraan
gevoelt het collegiaal orgaan zonder
verwijl in te stellen, maar z.i. zal dan
na instelling bij Kon. Besluit onver
wijld moeten volgen de indiening van
een wetsontwerp, waarin deze zaak
wordt geregeld: Hij kondigt een motie
in die geest aan. Met de motie-Schou
ten kan hij zich niet verenigen.
De heer Tilanus (Ch) betreurt het
dat de officiële Nederlandse tekst van
de onderscheidene Engelse stukken nog
Jiiet ter beschikking is.
Eerst hebben we gehad de geheime
notulen van Linggadjati, nu de gehei
me notulen van Kalioeeran. Daardoor
ontstaat weer een eindeloos gepraat.
Hij verdedigt nader de motie-Schou-
en en zegt die van de heer Romme
begrijpen. Het is immers be-
dat de Kamer snel kan werken.
,5 z,°'n wonderlijke constructie
nBg w„deJïeer Romme wil?
dot hq Tilanus betoogt verder,
de nnnfh WLgroep SePr°Pageerd heeft
de hilen ikheid van fndie, en
in nnteed^-®n Romme hebben dat
m Linggadjati vastgelegd.
De heer Vonk (WD) geeft te
kennen dat wat de regerinf doet!
naar zfln oordeel, is: dobbelen. En
het lqkt soms wel, dat de minister va
banque speelt.
Spr. hoopt, dat de minister-presi
dent zal vasthouden aan zijn wil om
te-komen tot grondwetsherziening in
dit verband betoogt hij o.m., datde
luitenant-gouverneur-generaal z j
nooit eerbied voor de grondwet heeft
betoond.
Voorts merkt hij op, dat nu wel
vastgesteld is, dat de heren van
Mook, Logemann en Jonkman welbe
wust hebben aangestuurd op wat in
het tractaat van Linggadjati is vast
gelegd, inclusief het wegwerken van
■de kroon.
De heer Joekes (Arb.) spreekt zijn
bevreemding erover uit, dat de nadere
stukken over de gebeurtenissen in In
donesië van het ministerie van Buiten
landse Zaken zijn ontvangen. Hij had
het beter gevonden als de Nederlandse
tekst er aan was toegevoegd en als ze
volledig gepubliceerd waren.
Een feit van betekenis acht spr., dat
op 17 Januari de wapenstilstandsover
eenkomst is ondertekend, zonder enige
reserve. Het gewicht van deze gebeur
tenis belicht hij nader uitvoerig.
Enkele sprekers hebben enige twijfel
doen horen, of men zich aan de wa
penstilstand zal houden. Voor deze
twijfel acht spr. 'thans minder reden
aanwezig.
Het denkbeeld van de heer Romme
inzake de commissie voor Indische za
ken juicht de heer Joekes toe. De
motie-Schouten bestrijdt hij uitvoerig.
Met de gedachte van de motie-Romme
kan hij zich verenigen.
De moeilijkheden ir Indonesië zijn
groot en zullen groot zijn. Maar spr.
meent, dat door de wapenstilstand een
belangrijke stap is gedaan.
Tien minuten over twaalf verdaagt
de voorzitter de vergadering tot Vrij
dagmiddag.
Ir. samenwerking met de Amster
damse politie heeft de Belgische
staatspolitie te Brussel gearresteerd
Georges Willem Ketmann. Hij is een
der naaste medewerkers van de ge
fusilleerde NSB-leider Mussert ge
weest.
Ketmann is Nederlander van geboor
te. Hij stond Mussert sedert 1933 ter
zijde, o.a. als redacteur van het NSB-
weëkblad „Volk en Vaderland" en als
redacteur van het antisemitische week
blad „De Misthoorn".
In 1942 heeft Ketmann dienst geno
men bij de Germaanse SS en werd
oorlogscorrespondent aan het Oostelijk
front. Later is hij medewerker aan de
Berlijnse omroep geweest en onder
hield betrekkingen met SD-agenten.
Bij zijn aankomst in België heeft hij
zich uitgegeven voor repatriërend po
litiek gevangene en gezegd, dat hij zijn
papieren kwijt was. Ketmann, die on
der valse naam te Brussel heeft ge
woond is ter beschikking gesteld van
de procureur des konings. Nederland
zal vermoedelijk zijn uitlevering ver
zoeken.
Henry Ford il naar Nederland
'Naar wij vernemen zal de heer Hen
ry Ford II vergezeld van zijn echt
genote, eind Februari waarschijnlijk
29 Februari naar Nederland komen
voor een bezoek aan de Fordfabrieken
in ons land.
Henry Ford II, de president van de
Ford Motor Co. werd 4 September 1917
geboren. Zijn opleiding ontving hij op
de Detroit University school, Hotchkiss
en Yale. Hij is gehuwd met Anne
McDonnell en heeft twee dochters. Tij
dens de tweede wereldoorlog diende
hij bij de Amerikaanse vloot. Na de
dood van zijn vader, Edsel B. Ford in
1943 werd hij als luitenant gedemobi
liseerd om de functie van vice-presi
dent bij de Ford Motor Co. te kunnen
aanvaarden. Toen zijn grootvader Hen
ry Ford, zich in 1945 terugtrok, werd
hij president van de Ford Motor Co.
De bloedtransfusiedienst van 't „Ne
derlandse Rode Kruis" voert reéds ge
ruime tijd een actie voor bloedgevers
op het platteland. (De bloedgevers in
de steden immers geven hun bloed
voor de ziekenhuizen). Het bloed dat
op deze wijze wordt verzameld, wordt
opgezonden naar het Centraal Labora
torium van het Nederl. Rode Kruis te
Amsterdam.
Hier wordt het - bloedplasma ge
droogd, waarna het vrijwel onbeperkt
houdbaar is en gereed voor verzending.
Per KLM gaat dan Nederlands bloed
plasma in poedervorm naar Indië,
waar het behalve voor de Nederlandse
en inheemse patiënten in de zieken
huizen in de steden, ook voor de afge
legen delen en plaatsen in de archipel,
het behoudt van het leven betekent
voor talloos velen.
Niet alleen naar Indië, maar ook
naar alle delen van Nederland wordt
bloedplasma verzonden. Jaarlijks wor
den 15.000 liters bloed geconserveerd.
De beroemde Deense arts, Dr. Thorvald Madsen, chef van 't „International
Children's Emergency Fund" geeft een klein Italiaans meisje een extra
rantsoen. De Ver. Naties leveren het eten en vrouwen en padvinders heb
ben zich beschikbaar gesteld voor het verdelen van de porties.
Het programma voor de wereldkam
pioenschappen, die dit jaar van 21 Au
gustus t.m. 29 Augustus in Nederland
(Amsterdam en Valkenburg) worden
verreden, ziet er als volgt uit:
21 Augustus: wegwedstrijd voor ama
teur; 22 Aug.: wegwedstrijd voor pro
fessionals; 23 Aug.: series achtervolging
(amateurs en professionals), eerste se
rie stayers-wedstrijd; 24 Aug.: finale
achtervolging amateurs tweede serie
stayers-wedstrijd; 25 Aug.: finale ach
tervolging professionals, derde serie
stayers-wedstrijd; 27 Aug.: series
sprintwedstrijden (amateurs en profes
sionals), herkansingsrit voor stayers;
29 Aug.: Finales sprint- en strayers-
wedstrijden.
Amerikaanse officieren naar
Griekenland
Naar vernomen wordt, zijn wederoqj
16 Amerikaanse officieren uit Athene
naar Noord-Griekenland vertrokken
om dienst te doen met de Griekse re
geringsstrijdkrachten.
Volgens generaal-majoor William Li-
vesay, hoofd van de militaire afdeling
van de Amerikaanse hulpmissie voor
Griekenland, zijn deze officieren even
als de vorige, wekenlang grondig voor
gelicht over de militaire situatie in
Griekenland.
Honderdduizend ton melk uit
aardappelschillen
Honderdduizend ton melk kan jaar
lijks geproduceerd worden uit de
200.000 ton aardappelschillen en
etensresten, die in 55 steden van ons
land voor veevoeder worden verza
meld, Dit betekent een besparing van
achttien millioen gulden aan vreemde
valuta (voornamelijk dollars), omdat
men 50.000 ton graan tegen 360 per
ton minder behoeft te importeren.
Maar er zijn nog meer merkwaardige
cijfers over de aardappelschil, aldus
vertelde ir. W. Stehouwer van de
directie van de voedselvoorziening,
tijdens een samenkomst in het Rot
terdamse stadhuis ter gelegenheid
van een persexcursie, die onder het
motto „Koeien zonder land" gehouden
werd.
Weersverwachting geldig tot Vrij
dagavond:
AANHOUDEND ZACHT WEER
Aanhoudend zacht weer met aan-
kelijk enige ^tijdelijke opklaringen
en later weer toenemende bewol
king. Nu en dan harde wind uit Z.
richtingen, later tijdelijk naar Z.W.
of West ruimend.
Twaalf doden bij trambotsing
Te Wuppertal is een overvolle tram,
die van een steile helling naar beneden
reed, uit de rails gelopen. Nadat een
haltepaal was gesneuveld, kwam de
Wagen tegen een boom tot staan. Er
zijn twaalf doden en ten minste 33 ge
wonden. Britse militairen boden de
helpende hand.
Duitse oorlogsmisdadigers
opgehangen
Gistermorgen zijn te Hameln
(Hannover) vijf Duitse oorlogsmis
dadigers opgehangen, onder wie zich
drie ex-gevangenbewakers bevinden,
die door het Brits militair tribunaal
schuldig waren verklaard aan het
martelen en doden van geallieerde
onderdanen, voorts Hugo Ketten-
beil, beul van het concentratiekamp
e Neuengamme.
René Mayer, de Franse minister van
Financiën heeft naar aanleiding van
het voorstel tot blokkade der biljetten
van 5.000 fr., in de Nationale Verga
dering aangekondigd, dat een onder
zoek zal worden ingesteld naar de
grote houders en snelle maatregelen
zullen worden getroffen om de kleine
houders schadeloos te stellen.
Verder deelde Mayer mee, dat er
geen sprake is van onteigening, doch
allereerst van een zeer tijdelijke blok
kering. Ex-premier Paul Reynaud
noemde tijdens het debat de sluiting
van de banken onwettig. Indien het
wetsontwerp wordt aangenomen, aldus
Reynaud, zal iedere Fransman voort
aan alle vertrouwen in alle door de
Franse Bank uitgegeven banknoten
verliezen.
Vóór de stemming verzocht de socia
listische afgevaardigde Le Troquer de
zitting een half uur te onderbreken
om zijn fractie in staat te stellen te
beraadslagen. De fractie besloot voor
het wetsontwerp te stemmen de
radicaal-socialistische fractie nam een
zelfde besluit.
Het wetsontwerp tot intrekking van
de biljetten van 5000 frs. is heden
morgen vroeg door de Franse Natio
nale Vergadering in zijn geheel aan
vaard met 307 tegen 286 stemmen.
De vergadering besloot vervolgens
over te gaan tot bespreking van het
wetsontwerp tot herinstelling van „het
vrij bezit, transport en verhandelen van
goud op Frans grondgebied."
De vergadering werd dan geschorst
tot 15.30 uur.
Aanvaarding van het wetsontwerp
betreffende de Vrije goudmarkt is vrij
wel verzekerd, aldus Reuter.
ONTPLOFFING OP CANADESE
TANKBOOT
Op de Canadese tankboot „Panchito",
die zich ter hoogte van de kust van
Bretagne bevond, heeft zich een ex
plosie voorgedaan. Twaalf overleven
den ^ijn door een vaartuig uit Lóriënt
opgepikt. Achttien der opvarenden
worden echter nog vermist.
Koekjes voor de Maarschalk
Een Engelse vrouw te Bridgend
(Glamorgan, Wales) had medelijden
opgevat met een der bewoners van het
kamp voor Duitse krijgsgevangenen in
haar woonplaats, een oude man op
krukken, die zo erg eenzaam scheen
te zijn. Zij bakte wat koek-en deed dit
aan 't kamp voor de oude man bezor
gen.
Enige dagen later ontving zij 'n por
tretje van de krijgsgevangene met als
begeleidend schrijven: „Ik verzoek u
dit kleine geschenkje te aanvaarden als
een blijk van mijn dankbaarheid. Dit
is alles wat ik u kan mbieden" en het
briefje was ondertekend: Von Rund-
stedt, veldmaarschalk.
De marine verlaat IJmuiden
Naar wij vernemen gaat de marine
ir Februari IJmuiden verlaten.
In verband hiermede zal de „Vul
kaan", een hulpvaartuig van de mari
ne- mijnenveegdienst, dat in 't Noord
zeekanaal gestationneerd is, op 17
Februari naar Den Helder gaan. Het
wacht- en logementschip, de „Corne
lls Drebbel" vertrekt 10 Februari naar
Nieuwediep.
BURGEMEESTER VAN DELFT
BENOEMD.
Naar wij vernemen is mr. G. E. van
Walsum, te Rotterdam, lid van de
Tweede Kamer voor de Partij van de
Arbeid benoemd tot burgemeester van
Delft.
In het steeds zeer verzorgde en
vari fraaie afbeeldingen voorziene
Maandblad voor de Schone Kun
sten „Die Constghesellen", schrijft
Jan H. Oosterloo een In Memoriam,
dat aan Har» van Meegeren gewijd
is.
Hij herinnert er aan, dat de schilder
in de vroege ochtend van 31 December
j.l. is overleden en dat radio en pers
niets beters wisten té zeggen dan dat
de „vervalser" Han van Meegeren was
ontslapen.
Waarom zou men iets vriendelijks
zeggen van een man, die nog een jaar
gevangenisstraf te goed had?
Maar zegt de set ijver de ge
schiedenisschrijvers zullen later con
stateren, dat een kunstenaar van for
maat is heengegaan. Hij is de schepper
geweest van het doek „De Emmaüs
gangers", dat toen het nog als een
echte Vermeer beschouwd werd door
de experts van de ganse wereld als het
schoonste werd beschouwd, dat ooit
werd vervaardigd. En met geen moge
lijkheid zullen zij dat kunnen herroe
pen.
Van Meegeren heeft 'n fout begaan
door zijn doeken vals te signeren, maar
hij deed iets groots, want hij gaf ten
aanschouwe van heel de wereld de
machtige kunstexperts een slag in het
gezicht en bewees zonneklaar, dat men
zich vastklampt aan een naam en daar
naar de waarde van een kunstwerk be
paalt. Zij, die de lof hebben gezongen
op „De Emmaüsgangers" zouden nu
dolgraag terug willen, maar het schil
derij, dat zij eens verheerlijkten kun
nen zij niet ineens een prul noemen
De militaire correspondent van de
„New York Times" bericht uit Wash
ington, dat de Amerikaanse marine de
aanbouw overweegt van reusachtige
vliegdekschepen met een waterver
plaatsing van 60 tot 80 duizend ton, die
in staat zouden zijn bommenwerpers
van 22 tot 50 ton met grote actieradius
te lanceren.
FRANSE REGERING STELT GEEN
VERTROUWENSKWESTIE
Abelin, woordvoerder van de Franse
regering, heeft verklaard, dat Schu-
man bij de stemming over de instel
ling van een vrije goudmarkt in de
nationale vergadering geen vertrou
wenskwestie zal stellen, daar deze
stap hem 48 uur zou kosten, wat in de
huidige omstandigheden onwenselijk is.
omdat het maar een Van Meegeren is.
Vermeer had het onderwerp moeilijk
schoner tot uitbeelding kunnen bren
gen.
Het proces is een prullige zaak ge
weest. Zuiver juridisch was er niets op
aan te merken, maar het ongerijmde
was, dat de schilder werd behandeld
als een doodgewone oplichter, waarop
door het wel zeer onbenullige requisi
toir van de openbare aanklager sterk de
nadruk werd gelegd. Het hele proces
is er op gericht geweest, de figuur van
Van Meegeren in de ogen der massa
te kleineren. Immers: er moesten zo
veel heilige huisjes worden gespaard...
De deskundigen zijn zonder kleer
scheuren door het proces gesleept en
Van Meegeren werd veroordeeld, ter
wijl de publieke opinie voor een be
langrijk deel tegen hem werd gekeerd.
Toen het bericht van zijn overlijden
kwam durfde men hem ryet als kun
stenaar te eren.
Echter: het zij hier met nadruk vast
gesteld: met Van Meegeren is een zeer
groot kunsten -r heengegaan. „De Em
maüsgangers" levert hiervoor het over
tuigende bewijs.
FN toch zal men in elk land, toch
zal elk volk er naar moeten
streven om deze en de andere hier
boven genoemde rechten te handha
ven en te eerbiedigen.
Een volk, dat daarvan afstand doet,
hoe dan ook, verliest zijn waardigheid
en wordt gelijk een kudde stomme
dieren, die zich daarheen laat leiden,
waar de leider ze wil hebben.
Een van de factoren, die kan bij
dragen om deze rechten 'volledig te
deen gelden, is een streven van gans
een volk, gericht op werkelijk demo-
cratisch zijn, op 't werkelijke vrij zijn.
En dat vereist oplettendheid en
waakzaamheid.
De bekende schrijver en denker
Arthur Koestier zegt in een van zijn
opstellen: „De atmosfeer van de
democratie is een muffe mist gewor
den en van hen, die deze inademen,
kan niet verwacht worden, dat ze
dankbaar zijn voor de zuurstof, die ze
bevat. De hachelijke positie van de
Westerse beschaving is, dat zij zich
niet meer bewust is van de waarden,
die zij gevaar loopt te verliezen".
Laat deze waarschuwing weerklank
vinden. Het gaat hier om de rechten
waarvoor werd gevochten door Wil
lem de Zwijger, waarvoor Admiraal
De Coligny tijdens de Bartholomeus-
nacht het leven liet en gedurende de
laatste jaren onafzienbare rijen jonge
mensen hun leven offerden
Staat dan pal voor Uw vrijheid,
AD INTERIM.
nE Fransman heeft een spreek
woord, dat ook ten onzent be
kendheid verwierf: L'histoire se
repète" De geschiedenis herhaalt
zich. Wij zien, dat in deze dagen weer
in velerlei opzicht bevestigd. Vorige
week toonden wij zulks aan door het
onder Tsaristische terreur lijdende
Polen te vergelijken met de situatie,
waarin de bevolking van dat land in
deze na-oorlogse jaren verkeert. Dit
is slechts een incidenteel geval. Ook
meer algemene beelden uit het ver
leden duiken herhaalde malen op uit
het duister der geschiedenis. Als men
dan ook zou denken, dat de situatie
waarin Europa zich in deze dagen
bevindt nieuw is, dan zou men er
naast zijn.
Het kernkarakter ,het grondpatroon
waarop de borduursels van de huidige
bewegingen in het bestel van volken
en staten worden aangebracht, mag
dan daardoor naar het uiterlijk mo
derner getint zijn, de structuur is ge
lijk aan tijden van spanning en mach
tige woelingen in de geest van de
mens, welke optraden in het ver
leden. En dan trekken wij onwille
keurig een zekere parallel tussen het
geen wij sinds de dertiger jaren in
groeiende mate in ons werelddeel con
stateren en de gedachten, die groei
den en vorm kregen ten tijde van de
grote Franse revolutie.
Eerst als de mens ziek is, leert hij
kennen welk een onbetaalbaar grote
schat hij bezit als hem een goede ge
zondheid wordt geschonken. Dit geldt
in geestelijke en politieke zin even
zeer.
Vandaag herdenkt ons volk het
feit, dat na tachtig jaren van harde
strijd en wreed geweld de Vre"de van
Munster werd getekend. Het was het
volk, in den beginne geleid door de
prachtige figuur van Willem de Eer
ste, die de strijd aanbond tegen de
onderdrukking van de vrijheid van 'de
geest. Hetzelfde verzet troffen wij aan
bij de Franse Hugenoten. De bewe
ging, die leidde tot de Franse revo
lutie kwam ook voort uit de wil van
het volk vrij te zijn eh zich niet te
doen leiden door een kleine kring van
heersers onder leiding van een vorst,
die onder het motto: „Ik ben de
staat" de absolute macht tot zich
trok.
Natuurlijk gaat de parallel, die wij
trekken met de geboortedagen van de
leus: „Vrijheid, Gelijkheid en Broeder
schap" slechts ten dele op. Doch één
zéak kwam toen evenals nü sterk
naar voren: het recht van de mens,'
het recht van de mdifadu in de-.e
wereld. Op 20 Augustus '789 werd
door de Nationale Vergadering kort
na de beroemde overval op de Bastille
en de doorbreking van het absolutisme
de verklaring omtrent „de rechten
van de mens en de burger" aangeno
men.
LJET was geen fraai staatsstuk,
maar het bevatte grote waar
den. Het erkende de onvergankelijke
rechten van de mens; rechten op vrij
heid, eigendom, veiligheid en verzet
tegen onderdrukking. „De wet be
paalt de grenzen van deze rechten.
Niemand kan gestraft worden dan
krachtens de wet. Niemand mag we
gens zijn meningen, zelfs godsdiensti
ge, lastig gevallen worden, mits door
zijn optreden de openbare orde, Inge
steld door de wet, niet wordt ge
stoord. De vrije uiting van gedachten
en meningen is een der kostbaarste
rechten van de mens: daardoor kan
iedere burger vrij spreken, schrqven
en in druk uitgeven", aldus de verkla
ring.
Hier liggen de hoekstenen, waarop
de democratie kan worden gebouwd.
Hier liggen de rechten, die de waar
de van de menselijke persoonlijkheid
erkennen en bevestigen. Door deze
rechten wordt de. vrijheid van het in
dividu bekrachtigd, hier komt de ge
lijkheid van elke burger van de staat
tot uitdrukking. Door deze beide
wordt het fundament der broeder
schap gelegd.
Het aannemen der verklaring door
deze Volksvertegenwoordiging was de
gezonde reactie op de onderdrukking.
Het plaatsen van art. 13 b. in het
Handvest der Verenigde Volkeren, be
krachtigd op 26 Juni 1945 te San
Francisco, dat zegt: „De Algemene
Vergadering zal voorstellen doen voor
de bevordering van internationale
samenwerking en voor de verwezen
lijking van de algemene mensenrech
ten en de fundamentele vrijheden voor
allen, ongeacht ras, geslacht, taal of
godsdienst", was de reactie op de
strijd tegen ongelimiteerd en nimmer
ce voren door bepaalde volkeren ver
toonde onteering en vernietiging van
de mens als mens. De golf van ver
ontwaardiging over hetgeen de ene
mens de andere mens aandeed, was
diep en oprecht.
Er is vergaderd onlangs te Genève
om dit artikel van het Handvest rea
liteit te geven, maar over een der
grondrechten, die van de vrijheid van
godsdienst, de vrijheid van geweten
dus, kon men niet tót een oplossing
komen
(Zie vervolg kolom 5)