Ook Tsjechoslowakije achter IJzeren Gordijn? HEDEN ERGSTE VORST VOORBIJ? Uit het leven van de schaak-Boeddha Twaalf niet-communistische ministers afgetreden Angstpsychose Zaterdag 21 Febr. 1948 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE 145ste Jaargang No. 44 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Communisten ontdekken „samenzwering Burg emeester deelde klap uit MADOERA APARTE POLITIEKE EENHEID Geïmporteerd vlees op de bon WEERBERICHT ALLE WEDSTRIJDEN AFGELAST Albanese bisschoppen terechtgesteld Wiekolengeld moeten halen DE BENELUX NAAR LONDEN -Op voet van volkomen gelijkheid" Botwinnik favoriet Frankrijk en.Engeland inviteren Benelux MARKEN REEDS GEÏSOLEERD BUREAU ADMINISTRATIE Voordam 9 - Telefoon 3820 REDACTIE Achterdam 20 - Telef. 2274 Postgiro 234000 (t.n.v. N.V. Dagblad voor Noord-Holland) Directeur: J. Bijlsma ALKMAABSCHI COURANT TARIEVEN: Advertenties: 16 cent per millimeter. Familieberichten 20 cent per millimeter. Vraag en Aanbod tot 15 woorden 1.elk woord meer 5 cent, uitsluitend contant Abonnementen: f 1.30 per maand, f1 3.90 per kwartaal Wrnd. Hoofdredacteur: Jac. Broersen. Rayonredacteur: W. Oliemans. Twaalf niet-communistische minis ters in het Tsjechoslowaakse kabinet hebben gisteren hun ontslag aange boden. Als reden gaven zij op, dat sommige functionarissen, vooral bij de politie, de wet en regeringsbe sluiten niet in ach( nemen. Vóór de ontslagaanvragen bestond het kabinet uit 9 communisten, 2 sociaal-democraten, 4 nationale socia listen (partjj van president Benesj, thans afgetreden), 3 leden van de kath. volksparty (thans afgetreden), 3 Slowaakse democraten (thans af getreden) en 2 partijlozen (eveneens afgetreden). Ten gevolge van het aftreden ver wacht men te Praag een spoedige ont binding van de wetgevende vergade ring en de verkiezing van een nieuw parlement. Men verwacht, dat Gott- wald, de communistische premier, het ontslag van zijn vijf-partijen regering zal aanbieden, als hij president Benesj van het ontslag van de zes ministers op, de hoogte zal brengen. De sociaal-democraten hebben te elf der ure een poging gedaan om de co alitie te redden. Communisten^ en so ciaal-democraten hebben tezamen 150 zetels in het parlement en de twee le den van de Slowaakse arbeiderspartij stemmen gewoonlijk als zij. De andere partijen hebben tezamen 148 zetels. De grondwet, die gereed zou moeten zijn, voordat het tweejarig mandaat van de nationale vergadering verstre ken is (tegen Mei a.s.) is nog niet vol tooid en de communisten wordt ver weten, dat zij dij voltooiing zouden be lemmeren teneinde verkiezingen te voorkomen vóór het aflopen van de mandaatsperiode. Ontbinding van de vergadering zou tot gevolg hebben, dat de binnen zes weken te kiezen nieuwe vergadering eveneens twee Jaar zou mogen aanblijven. AFP meldt, dat het dagelijks be stuur van de communistische partij een communiqué heeft uitgegeven, "waarin wordt aangedrongen op steun aan de regering van Klement Gottwald. Daar toe wordt de gehele arbeidersklasse op geroepen. „De regering", zo zegt het communiqué, „is besloten om met alle consequentie de volks-democratie te verdedigen en zij zal daartoe alle maat regelen nemen, nodig voor het hand haven van rust en orde in de staat". COMMUNISTISCH BETOOG. Radio Praag haalde Vrijdagavond een communique aan van het bestuur der communistische partij over de ka binetscrisis. Hierin wordt gezegd, dat q Toen op 30 Mei van het vorige jaar douane-ambtenaren bij de grens de burgemeester van de gemeente Haaks bergen, J. H. J. E„ sommeerden met zijn auto te stoppen negeerde deze het bevel en reed door. De auto vermeer derde de snelheid aanmerkelijk. Een douane-ambtenaar trok toen zijn re volver en richtte op de rechterachter- band van de auto. Een schot weerklqnk, de auto stopte en de chauffeur reed terug in de rich- ting van de kommiezen. De ambtenaar stapte op de auto toe, doch plotseling sprong er een man uit, die op hem toe kwam en tegen hem zei: „Heb jij op mij geschoten?". Toen de ambtenaar dit bevestigde werd hem gevraagd, of hij niet wist, wie hij voor zich had. „Neen meneer", antwoordde de douane ambtenaar. „Ik ben de burgemeester van Haaksbergen en dacht je, dat ik mij door een snotneus van achttien jaar liet beschieten?" werd hem toege- roepen en gelijktijdig gaf de burge meester de ambtenaar een oorvijg. De ambtenaar was niet zo verbouwereerd at hij geen antwoord wist te geven: n dacht u, dat ik als ambtenaar mij mijn gezicht ^iet slaan? Wanneer u achten hebt, kunt u deze aan mijn commandant meedelen." aarop stapte de burgemeester weer 'f au*°- Gisteren had de burge- hanv V Z1Cl1 voor de Almelose recht- niot 6 Varatdw°ordeh. Verdachte was met verschenen. constateer,?3^ ^Ustitie' mr- Camphuis, bureemoorf6 ln.ziin requisitoir, dat de had eehaH T met eens de beleefdheid mede te Hoi egeaover de rechtbank om Er was in dat hij verhinderd was. mishandelinglvaneVeènSPaakht functie rZ. en ambtenaar in echter, aldus"m^Camphihs^dTar61'^ gedaan endaeeletS i?T zijn plicht had gedaan en geen enkele aanleiding voor de mishandeling had gegeven Het was daarom met meer dan billijk" ge weest. aldus spr„ dat hij even de amb lafd?VLTrd had ^taan". De el taita °f een maand hech" het ontslag van niet-communistische ministers tot doel. had de regering van de volksdemocratie te vernietigen ten gunste van een reactionnair regiem. Het niet verschijnen van de vertegen woordigers der nationale socialisten der volkspartij en van de Slowaakse demo craten had het onmogelijk gemaakt een rapport over de spionnage-affaire te ne- handelen, waardoor de regering niet in staat was geweest haar normale func ties uit te oefenen. Dit toonde duidelijk aan, aldus het communique, dat ver schillende leden van de betrokken par tijen deelnemen aan een complot tegen de staat. „SAMENZWERING" ONTDEKT? LONDEN, 20 Febr. (Reuter) Naar Radio Praag bericht, hebben Vaclav Nosek, de Tsjecho-Slowaakse commu nistische minister van binnenlandse za ken, en generaal Ludvik Svoboda, par tijloos minister van defensie, in ,een ge meenschappelijke verklaring bekend gemaakt, dat een gewapende samei- zwering in Tsjecho-Slowakije ontdekt is. De Lt.-GouVerneur-Generaal, Dr, H. van Mook, heeft heden eén de creet uitgevaardigd, volgens het welk 't eiland Madoera ten noord oosten van Java als „aparte politie ke eenheid" in de Archipel wordt erkend. Madoera zal als georganiseerde staat in de toekomstige souvereine Verenigde Staten $van Indonesië worden opgenomen. Melkhandelaren vragen rantsoen verhoging De katholieke bond van handelaren in melk en melkproducten heeft bij minister Mansholt aangedrongen op verhoging van het melkrantsoen voor volwassenen van 2 tot 3 liter per week. Volgens genoemde bond zal de melk productie binnen niet al te lange tijd op een peil zijn, dat het nemen van deze maatregelen mogelijk maakt. Henry Ford II, die zich op een reis door Europa bevindt, is gefotografeerd bij de Dagenham-fabriek in Engeland, alwaar de eerste wagen naar de U.S.A. werd geëxporteerd. Demobilisanten voor I Verwijzende naar het streven der re gering zbveel mogelijk tegemoet te ko men aan de moeilijkheden, verbonden aan de terugkeer in de burgermaat schappij van hen, <jie het vaderland gedurende geruime tijd als militair hebben gediend, heeft de minister van binnenlandse zaken een ernstig beroep gedaan op de gemeentebesturen en ie daaronder ressorterende diensten om ten aanzien van de demobilisanten en hun gezinnen zoveel mogelijk welwil lendheid en soepelheid te betrachten en met hun belangen zoveel mogelijk rekening te houden. Indien enigszins mogelijk dient hier een voorkeursbe handeling te worden gegeven. s Deze week zal bijna overal in het land in de slagerswinkels geïmpor teerd lamsvlees worden verkocht. Er is nl. zeer weinig slachtvee op dé binnenlandse markt en daarom was men genoodzaakt het in de koelhuizen opgeslagen geïmpor teerde vlees te distribueren. Traan van de Willem Barendsz Tot en met Zaterdag 14 Februari j.l. had de „Willem Barendsz" ge produceerd 50.480 barrels (8.413 tons) traan en 6.309 barrels (1.051 tons) spermalie. De~ transporttanker „Mijdrecht" heeft op 16 Februari j.l. de „Willem Barendsz" verlaten en is thans op de thuisreis met een lading van ca. 9.500 tons traan en spermolie. In dit kwantum is reeds eén hoeveelheid traan begrepen, ^geproduceerd na 14 Februari. De. tanker kan onvoorziene omstandigheden voorbehouden in de tweede helft van de maand Maart in Nederland worden verwacht. VOETBALPOOL IN BESLAG GENOMEN De politie te R'dam heeft aldaar een inval gedaan bij een depothouder van z.g. voetbalpools. Het spoor hiervan leidde ook naar Haarlem. In verband hiermede heeft de recherche gister nacht te Haarlem in een woning een onderzoek ingesteld en aldaar een aantal gebruikte en ongebruikte for mulieren voor deelname aan deze pools in beslag genomen. Tegen de man, die 25% provisie voor zijn bemoeienissen kreeg is proces-verbaal opgemaakt. Weersverwachting, geldig tot he denavond: AANHOUDENDE VORST. Enkele overdrijvende wolkenvel den. Bijna overal droog weer. Iets afnemende, maar tijdelijk nog krachtige Oostelijke wind Stren ge tot matige vorst. Reuters correspondent meldt uit Berlijn, dat men daar verwacht, dat Zaterdag de ergste kou voorbij zal zijn. De koude lucht, die van de Oeral naar Westt-Europa stroomt, bracht te Berlijn 14 graden vorst, doch het 'weerbericht voorspelt,* dat het er morgen iets warmer zal zijn. Elders in Duitsland, vooral in Hamburg, wordt sneeuw gemeld, in sommige streken zelfs 15 centimeter hoog. Guckborn in Sleeswijk-Holstein was de kouds'te plaats van Duitsland. Het vroor er gister 25 graden. Moskou meldde gister 17 graden vorst en de koudste stad in Frank rijk was Macon (Bourgondië), dat 10 graden vorst registreerde. De Kon. Ned. Voetbal Bond deelt mede, dat alle voor Zaterdag 21 en Zondag 22 Februari vastgestelde wedstrijden in verband met de terreingesteldheid zijn afgelast. De programma's worden verschoven naar Zaterdag 28 en Zondag 29 Februari a.s. Ook de Afd. Noord-Holland heeft al le wedstrijden afgelast en het pro gramma naar de volgende wèqk ver schoven. Volgens geruchten, die in Vaticaan stad" de ronde doen, zijn in Albanië twee bisschoppen, mgr. Francesco Gjini, de bisschop van Allessio, en mgr. Giorgio Volaj, de bisschop van Sappa, door de kogel terechtgesteld. De aartsbisschop van Durazzo, mgr. Nicola Vincenzo Prennushi, zou tot 20 jaar. gevangenisstraf zijn veroor-' dceld. De beschuldigingen, welke tegen de prelaten zouden zijn uitgebracht, zijn niet bekend, doch men gelooft, dat zij van politieke aard zouden zijn. Maandag a.s. kunnen de houders van een kolenkaart TA 707 en TB 707, wier naam begint met de letters VisWar van het plaat selijk postkantoor terugbetaling ontvangen van de per 1 Juli 1947 verhoogde kolenprijs. Het kantoor is geopend van v.m. 9 tot n.m. 3 uur. Volgens een bericht van de New-Tork-Times uit Londen zul len de Benelux-landen, naar men verneemt, deelnemen aan de meeste van de driemogendheden- besprekingen over West-Duits- land, welke Maandag aanstaan de zullen a{invangen. Sylvain Mangeot, Reuters diploma tieke correspondent, seint: Het me morandum van Benelux over de vorm en inrichting van een Westeuropese Unie met Groot-Brittannië en Frank rijk zal bestudeerd worden zodra het in Londen is ontvangen. Een woord voerder van het Britse departement van buitenlandse zaken heeft doen uitkomen, dat het Brits-Franse ont werp voor een verdrag, naar model van het ve?drag van Duinkerken, slechts naar voren is gebracht, als een basis voor onderhandeling. Er is geen sprake van, dat Frankrijk of Groot-Brittannië er naar streven een van te voren vastgestelde formule op te dringen aan de Benelux-mo- gendheden. De Benelux-landen zullen alle gelegenheid krijgen op voet van (yjICHAÏL Moisiëjewitsj Botwin nik start als favoriet in het komende sehaaktornooi om de .wereldtitel! Alles heeft hij dan ook mee, niet in het minst zijn leeftijd. Hij is .hans 36 jaar oud geboren 17 Aug. 1911 te Lenin grad) en op het toppunt van ?ijn kunnen: oud genoeg om over een schat van ervaring te beschikken, jong genoeg om de grote ver moeienissen van «en zwaar tor nooi te overwinnen. Algemeen wordt hij. na Aljechins dood als de sterkste speler ter wereld be schouwd.-Zesmaal werd hij kam pioen van Rusland; hij won te Moskou |in 1935 en te Nottingham in 1936 (resp. samen met Flohr en Capablanca), te Groningen in 1946 en nog kortelings een sterk bezet Slavisch tornooi. Moeten we Botwinniks schaakspel met éép woord kenmerken dan is dat woord: diepte. Deze man, die als een (schijnbaar) onbewogen Boeddha achter zijn schaakbord —it, heeft de mysterieuze diepten van de Russische ziel in zich. Hoe wel uiterst rationeel en logisch denkend komen in zijn spel toch irrationele elementen voor. Hij is minder spectaculair dan b.v. Al- jechin of Keres en ook minder, aanvalsspeler dan deze beiden, maar toch neemt hij grote (posi tionele) risico's, schept hij onmid dellijk verwikkelingen door 'moei lijke openingen te kiezen en span ningen in de partij te brengen. Een en ander vergt soms het uiterste van zijn geduld, dat in derdaad onuitputtelijk schijnt en van zijn mahoeuvreerkunst, die groot is. Moeten we naar een ver gelijking met het verleden zoekén dan lijkt hij als speler het meest ap Numzowitsj. Deze vermenging van de positio nele stijl a la Capablanca-Flohr (Botwinnik blijft in de eerste plaats positiespeler) en da combi- natoire school Aljechin-Keres heeft een zekere vernieuwing, wij zouden bijna zeggen synthese, in het schaakspel gebracht. Soms staat Botwinnik volgens de nor male opvattingen bij het begin van het middenspel slecht of zelfs verloren, maar enkele zetten later heeft hij het pleit in zijn voordeel beslist. Het bewijst dat in zijn spel i diepten verborgen zijn, die slechts weinigen vermoeden. Onfeilbaar is echter deze schaak- Boeddha niet. Soms brengt- zijn riskante stijl hem ten val, gaan de moeilijkheden, die hij aanvaardt, ook zijn kunnen te boven. Een be langrijke tekortkoming is, dat hij vrij spoedig in tijdnood komt en dan zeker minder sterk speelt dan de Amerikanen Fine en Reshevsky. DR. S. TARTAKOWER. (Copyright Algemeen Dagblad Alkmaarsche Courant) Dr. Tartakower start in dit num mer met de serie levensbeschrij vingen van de vijf deelnemers aan het Wereldschaaktornooi. Een volledig beeld van deze groot se schaakkamp zult U krijgen als U onderstaand inschrijvingsbiljet invult waardoor U voor 2.50 dagelijks in het bezit wordt ge steld van De TOURNOOIBODE. NAAM: ADRES: WOONPLAATS: Handtekening: - volkomen gelijkheid tegenvoorstellen te doen. Waarnemers zijn van mening, dat na de driemogendhedenconferentie over West-Duitsland, welke Maan dag aanstaande zal aanvangen, er een betere gelegenheid zal bestaan yoor vollediger bespreking tussen vertegenwoordigers van de Benelux- landen en Frankrijk en Groot-Brit tannië. In de Franse pers hebben geruch ten gecirculeerd, dat de besprekin gen over West-Duitsland opnieuw zouden worden uitgesteld om moge lijkheid te scheppen voor nieuwe on derhandelingen met de Sovjet-Unie over de Duitse problemen. Deze ge ruchten worden echter in officiële kringen te Londen tegengesproken. Volgens waarnemers gaat het er om, een weg te vinden om tegemoet te komen aan de verlangens van Benelux in het kader van een prac- tisch plan voor het economisch her stel van Europa. Het plan-Marshall er: de houding van de Verenigde Staten ten aanzien van de Europese veiligheidsmaatregelen zullen ten nauwste in relatie blijken te staan met de practische vooruTtzichten voor het vinden van een bruikbare formule voor een Westeuropese Unie. (Van onze parlementaire redacteur). De Nederlandse regering heeft Woensdag een memorandum ontvangen van de regeringen van Frankrijk en Engeland, vergezeld van de tekst van het ontwerp van een verdrag, dat deze landen met Nederland (en België en Luxemburg) wensen tè sluiten. Dit kan gezien worden als een uitvloeisel van de veelbesproken rede, die de Engflse minister van Buitenlandse Zaken Bevin onlangs heeft gehouden. Overigens heeft het overleg, dat de landen van Bene lux sinds Bevins mededelingen hebben gevoerd, geleid tot de opstelling van een gezamenlijk memorandum te dezen aanzien, dat merkwaardigerwijs even eens Woensdag te Den Haag, Brussel en Luxemburg aan de ambassadeurs van Engeland en Frankrijk is overhan digd. De stukken hebben elkaar dus gekruist! Het bovenstaande werd medegedeeld door de minister van Buitenlandse Za ken, mr. C. G. W. H. baron van Boetze- laer van Oosterhout op het eind van de eerste dag der debatten in de Eerste Kamer over debegroting van zijn de partement. De minister voegde er aan toe, dat de regering uiteraard nog geen gelegenheid heeft gehad, het Engels- Franse voorstel in zijn definitieve vorm te bestuderen. Hij zal zijn rede ter be antwoording van de in eerste termijn door de leden dezer Kamer gemaakte opmerkingen dan ook pas Dinsdag a.i. om 1-2 uur houden. Het is merkwaardig en ontmoedi- gend, dat wij ons zq vaak en zo intens bezig houden* moéten houden, met de meest elementaire levensvraag: hoe blijven wij in het leven?. Die vraag kunnen wij dan splitsen in twee andere vragen: hoe ontkomen wij een oorlog en hoe ontkomen wij de honger? Het Atlantische Handvest, dat tijdens de oorlog is opgesteld heeft al» doelstelling voor de tweede wereld oorlog onder meer de vrijheid van angst en de vrijheid van gebrek ge- nogmd. Het is beschamend, dat dit nog moest gebeuren en het is nog meer be schamend, dat zo weinigen geloven, dat zij van deze vrijheden ooit zullen genieten. Van tallozen is het leven voor een groot deel gevuld met de vraag, of zij morgen of volgend jaar nog in staat zijn voldoende eten en kleren te kopen. Deze voortdurende on zekerheid drukt haar stempel op het leven van. millioenen. Er zijn er, die een verbitterde strijd.aangaan om voor zichzelf en de hunnen een plaats onder de zon te veroveren. In de grote socia le conflicten, die wij in deze tijd waar nemen, is ongetwijfeld een stuk poli tieke agitatie belichaamd. Maar het zou niet mogelijk zijn politieke doel einden na te streven langs de weg van stakingen, als daarvóór niet andere voorwaarden vervuld zouden zijn. En één van die voorwaarden is ongetwij feld de angst voor de honger, een angst die zo groot is, omdat men nu weet wat honger betekent. Men wil eenvoudig niet terug gestoten worden, in de toe stand van ontbering, waaruit men zo juist is ontsnapt. De verscheidenheid van de drijvende krachten in de stakingsbewegingen, waarvan wij getuige zijn, kan in het bestek van een dagbladartikel niet be handeld worden, maar dit is er één van. Een andere groep vgn mensen is juist in staat het nodige te verdienen en is levenslang bezig zich op deze hoogte te handhaven. En weer anderen kwe ken een klein overschot, dat voor moei lijke tijden moet dienen en zij zijn nog bezig met kweken als ze door de dood gehaald worden. Is het wonder, dat al deze mensen, die bezeten zijn door de zorg, hoe zij aan hun elementaire levensbehoeften zullen voldoen, weinig tijd, weinig energie enweinig geld over hebben om zich bezig te houden met de aan gelegenheden van de geest? Is het dan ook een wonder, als er geklaagd wordt over de weinig® toegankelijkheid van het volk voor Kunst? Kunst vraagt inspanning en concen tratie om genoten te worden. Het volk en daarmee bedoelen wij „alle mensen" op een kleine uitzon dering na vraagt ontspanning en verstrooiing, na de bijna ondragelijke spanning waarin het leeft. Hoe groter de spanningen zijn, hoe sterker de ontlading. Het is een ver schijnsel, dat wij ook in "de jaren na de eerste wereldoorlog hebben gezien, toen de mensheid in ongeremde jacht naar genot vergoeding zocht voor wat ze in jarèn van angst en nood tekort gekomen was. En daarom is het zo onvruchtbaar om bezinning te prediken in een ove rigens zo zinloze wereld. Het morele herstel, het leven op een hoger waarlijk menselijk niveau, zal pas mogelijk zijn als de instincten, waaronder de drang tot zelfbehoud zo'n vooraanstaande plaats is gaan in nemen, minder luid spreken. De oorlog en de hongerwinter heb ben ons geleerd tot welk een primitief schepsel de mens wordt, onmiddellijk als zijn bestaan bedreigd wordt. De ontplooiing van de menselijke eigen schappen in tegenstelling tot de dier lijke komt pas als de bevrediging van de primaire behoeften geen punt van zorg meer is. Eerst dan komt de mens aan de beurt. In krantenartikelen en op avondjes bij de buren is het onderwerp, dat in behandeling" komt nagenoeg altijd het nog-niet-Menselijke: het loon, de prij zen, de oorlog. Maar soms merken wij ineens, dat boven, dit allereerst nodige, eten en veiligheid, nog iets méér is. Dat wij dit „soms" merken is voor ons, mensen, merkwaardig en bescha mend en ook wel eens ontmoedigend. H. VAN HULST. Het luttele aantal dagen lichte vorst speelt de bewoners van het eiland Marken reeds danig parten. De Gouwzee ligt reeds vol drijfijs, terwjjl het Monnikendammergat al geheel dicht zit. De met verlof ko mende militairen zullen hun familie op Marken niet kunnen bereiken, daar alleen boten met zeer sterke motoren er in zouden slagen door het drijffls, dat hier en daar reeds vast begint de vriezen, heen te bre ken. EX-KONING CAROL HET ROEMEENS STAATSBURGERSCHAP ONTNOMEN De naam van ex-koning Carol van Roemenië staat aan het hoofd van een lange lijst van namen van personen, van wie de Roemeense ministerraad gelast heeft, dat hun het staatsburger schap ontnomen zal worden, aldus meldt Rador, het Roemeense nieuws agentschap.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1948 | | pagina 1