Parijse conferentie Onze Geheime Dienst in Londen BEVIN opent Eerste halve punt voor Dr.Euwe Dinsdag 16 Maart 1948 VEkENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 145sle Jaargang No' 54 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN ATTLEE WEERT COMMUNISTEN Noorse communisten zorgden voor een verrassing LEWIS' MIJNWERKERS IN STAKING Slechts één partij Sovjet-zone? in Remise tegen Keres Tot medio 1943 een tragische mislukking WEERBERICHT Prachtig werk in het tweede deel van de oorlog ft Achter de schermen van de Oorlog Na wilde zwijnen wolven gaan zal jon- oten voorstel- pl. 1.15 „Bre- Met naald en né. 4.40 De jij ook! 5.30 Toni Erich dio filmkrant, en. 7.05 Heer e bezettingen, jrkende vrou- vondtrein. 9.30 nds^ overzicht. :n Pierre Palla lgisch klassiek eerste kla» xtra sterk BUREAU ADMINISTRATIE Voordam 9 - Telefoon 3920 REDACTIE Achterdam 20 - Telef. 2274 Postgiro 234000 (t.n.v. N.V. Dagblad voor Noord-Holland) Directeur: J. Bijlsma ALKMAABSCHI COURANT TARIEVEN: Advertenties: 16 cent per millimeter. Familieberichten 20 cent per millimeter. Vraag en Aanbod tot 15 woorden 1.elk woord meer 5 cent, uitslditena contant Abonnementen: 1.30 per maand, 8.75 per kwartaal. Wrnd. Hoofdredacteur: Jac. Broersen. RayonredacteurW. Oliemans. Slechts reorganisatie kan Gistermiddag te veertien uur (GMT) heeft de Britse minister van Bui tenlandse Zaken, Ernest Parijse conferentie over Marshall met eein korte opend. Veertien ministers van tenlandse Zaken waren bij de ning van de conferentie aanwezig. Bevin zeide o.m. dat de laatste 30 jaar voor Europa Bevin de het plan rede g&- Bui- ope- was met was rap- een periode geweest van strijd, afgewisseld economische ontreddering. Het veelbetekenend, dat terwijl het port van de 16 landen het onderwerp v.as geweest van langdurige bestude ring en langgerekte debatten in de V.S., de Europese landen geen af wachtende houding hadden aangeno men. „Wij hadden vele moeilijkheden te overwinnen. Ik ben thans echter hoopvoller gestemd dan ooit te voren tijdens of na de oorlog". De permanente Europese organisa tie zou ten doel hebben, een nauwe en onafgebroken samenwerking met de Amerikaanse beheerder, die voor het Europese economische herstelprogram ma werd aangewezen, tot stand te brengen. Ook moest gestreefd worden naar beperking van de handelsbelemme ringen in Europa en 't uitwerken van een stelsel van verbeterde claenngre- gelingen. Indien de 16 landen besloten ge meenschappelijk samen te Wferken in het kader van een internationale or ganisatie, moest ieder land een offer brengen. Bevin was van oordeel, dat west- Duitsland bij de economische plannen betrokken moest worden. Bevin zeide te hopen en ook te ge loven, dat wanneer de laDden geen steun meer behoefden, zij zich niet van elkander los zouden maken, doch verder zouden samenwerken. BIDAULT PLEIT VOOR REORGANISATIE. De Franse minister van Buitenland se Zaken, Georges Bidault, heeft ter cpenjngszitting van de Parijse confe rentie verklaard, dat de omstandighe den, waarvan de conferentie verge zeld gaat, de deelnemers met grote nadruk dwingen hun gemeenschappe lijke doel bekend te maken. Dit doel, zegt Bidault, is „de reorganisatie van de Europese economie teneinde die te redden". „De verdeeldheid in Europa, vorig jaar teweeggebracht door de weigering van zekere landen om met ons samen te werken, is op betreurenswaardige wijze sterk vergroot". Doelend op Tsjecho-Slowakije, zo gaat Reuter verder, verklaarde Bi dault verder: „recente gebeurtenissen hebben de politieke oorzaken getoond van het feit, dat Europa op het ogen blik tot zestien landen gereduceerd is. Ook Duitsland, door eeuwenoude conflicten van ons .gescheiden, moet zijn plaats in het geheel weer innemen. Weliswaar 'kan Duitsland geen voor rang gegeven worden en moet het op het ogenblik vertegenwoordigd worden door geallieerde bevelhebbers, maar de hulpbronnen „van dit ijverig en volhar dend land" moeten worden betrokken in. de grote wederopbouwpoging. Het doel van de conferentie formu leerde Bidault als volgt: „De stich- Europese economie redden ting van een permanente organisa tie cn de multilaterale poging om de economie der deelnemende na ties te organiseren". Gedurende de periode der „onmisbare Amerikaan se hulp" moet de permanente orga nisatie de tegenhanger zijn van de administrateur van het plan Mars hall. De Deense minister van Buiten landse "Zaken, Gustav Rasmussen, liet een waarschuwing horen in verband met „het probleem van de import uit de landen met harde valuta, een pro bleem, dat steeds acuter werd". Geen land -'•• kan zijn economische problemen alleen oplossen, aldus Ras mussen. Duitslands rol bij de weder opbouw wordt door allen erkend. Het Duitse dollar-probleem is van vitaal belang. De volgende plenaire zitting wordt gehouden op Donderdag a.s. Graaf Carlo Sforza, de Italiaanse mi nister van buitenlandse z.aken, zeide, dat de moeilijkheden, die alle Europese volken heden ten dage omringden, on oplosbaar schenen, wanneer men ze vanuit een eng gezichtspunt bezag. Ze zouden echter verdwijnen als de lander besloten te handelen uit de overtuigir.n dat zij alle met inbegrip van die lari den, die thans van mening verschilde- in hetzelfde schuitje zaten. De V.! vroegen de landen van Europa slerb. om steeds nauwere samenwerking mc elkander. Minister-president Attlee heeft in het Britse Lagerhuis meegedeeld, dat de regering niemand van wie zij weet, dat hij tot de communistische partij be hoort, in dienst zal nemen voor werk zaamheden, „die van belang zijn voor de veiligheid van de staat". Attlee zeide, dat de beslissing van de regering eveneens betrekking, heeft, op die personen, van wie bekend is, dat „q actief betrokken zijn bij fascistische^ organisatie. Ook personen, die zodanig met de communistische partij in te trekking staan, dat men gerecht r- digde twijfel kan koesteren wat betreft hun betrouwbaarheid, vallen ónder de maatregel. FRESIDENT TRUMAN WOENSDAG VOOR HET CONGRES. President Truman zal Woensdag voor een verenigde vergadering van net Congres verschijnen om de critieke buitenlandse toestand te bespreken. DE CONFERENTIE DER MINISTERS VAN BUITENLANDSE ZAKEN Boven: De ministers van Frankrijk en Engeland, Georges Bidault en Ernest Bevin; midden; hun ambtgenoten der Scandinavische landen: Rasmussen (Deneriiarken)Halvard Lange (Noorwegen) en Osten Unden (Zweden); en onder: de Benelux-ministers, v-l.n.r. Paul Spaak (België), Van Boetzelaar van Oosterhout (Nederland) en J. Bech (Luxemburg). Een door de afdeling van de Noorse communistische partij te Namsos geor ganiseerde communistische betoging is op geheel andere wijze afgelopen dan door de organisators was verwacht. (Jit de vergadering werd namelijk een re solutie voorgesteld, waarin de regiems wisseling in Tsjecho-Slowakije werd veroordeeld en deze resolutie werd aanvaard met slechts dertien van de ongeveer tweehonderd aanwezigen als tegenstemmers. SOBER ENGELAND Volgens officiële cijfers is Enge land veel soberder geworden. Wer den er in 1938 «uim vijftigduizend gevallen van openbare dronken schap geconstateerd, in 1945 was dit nog maar 19.000. Helaas ver toonde het aantal echtscheidingen een omgekeerd beeld. In 1938 ruim negenduizend, in 1946 ruim veer tigduizend! Bovendien steeg het aantal door mannen bedreven misdaden met de helft, dat door vrouwen met100 pet. Die cij fers toch Duizenden mijnwerkers in de vet koolmijnen van Noord-Virginië en West-Pennsylvanië (V.S.) hebben het werk neergelegd en men vreest, (jat de staking zich over alle vetkoolmijnen zal uitbreiden, aldus het Franse pers bureau AFP. John Lewis, de leider van het mijn werkersvakverbond, heeft verklaard, dat de mijnwerkers staken daar de directies het pensioensysteem, dat bij het collectieve contract is overeengeko men, niet instellen. Reuter meldt, dat reeds meer dan een derde van de 400.000 Amerikaanse mijn werkers in de vetkoolmijnen staken. De staking heeft ook reeds de Staten Ohio, Illinois en Kentucky, aangetast. Reuter meldt nader, dat meer dan 195.000 mijnwerkers in staking zijn ge gaan, dat is bijna de helft van alle ar beiders in de betrokken tak van in dustrie. Het Berlijnse liberaal-democratische blad „Montags Echo" meldt, dat de Sowjetrussische autoriteiten de leiders van de drie in de Sowjet-zöne toege stane politieke partijen te kennen heb ben gegeven, dat zij een fusie van de liberaal-democraten, de christelijk de mocraten en de socialistische®eenheids partij in de sowjet-zóne op prijs stallen. De naam van .de aldus gevormde partij zou „Partij van nationale een heid" zijn. Wijziging in bonaanwijzing voor brood Destijds werd een der middelen om tot bezuiniging voor het Rijk te komen gevonden in het aanwijzen van bonnen vcor een groter hoeveelheid brood per bon dan tot dan toe gebruikelijk was. Deze reeds lang voorbereide maatregel zou geen moeilijkheden hebben ver oorzaakt, indien niet korte tijd na de invoering de keuzebonnen voor brood/ gebak en brood/vermicelli waren inge voerd. Toen deze keuzebonnen inge voerd moesten, worden, zijn moeilijkhe den ontstaan door de vele soorten bon nen, welke in omloop kwamen. De vraag, of tot wijziging van het systeem van bonaanwijzing moest wor den overgegaan, heeft nadien tot ver schillende besprekingen aanleiding ge geven, o.a. met een werkcommissie uit de bakkerij. Het Centraal Distributiekantoor deelt ons thans mede, dat beslist is, dat bij handhaving van de keuzebon van 4 Juli 1948 af bonnen voor 200, 400 en 800 gram zullen worden aangewezen. Deze bonnen zullen gedurende één week geldig zijn. De aanduiding „brood" zal v/ederom op de bonnen voorkomen, ter wijl de bonnen van alle kaarten zoveel mogelijk dezelfde nummers zullen dragen. VERGADERING VEILIGHEIDSRAAD UITGESTELD. Het debat over Palestina dat gister middag in de Veiligheidsraad zou wor den gehouden is tot heden (Dinsdag) uitgesteld. Het komt in de plaats van het debat over de kwestie-Kasjnr.r, waarvoor nog geen nieuwe datum if vastgesteld. De eerste ronde van de tweede tournooihelft is de ronde van de waaghalzerij geworden, ondanks de zo op het oog vreedzame re- mise-partijen. In de eerste ron den heeft men 't terrein verkend, nu komt de proef van eikaars krachten. Euwe verdedigde zich kranig tegen Keres' Spaanse partij, vond telkens de beste zet ten en stond zelfs geruime tijd ®en pion voor. Keres had echter compensatie in de aanval, maar daar zijn eigen koningsstelling kwetsbaar was, besloot men reeds op de 34ste zet tot remise. Zonder overdrijving kan men zeggen, dat Euwe zeer goed ge speeld heeft en dat dit halve punt meer dan verdiend was. fiï> Staking in Buckingham Palace Buckingham Palace is gisteren van warm water, centrale verwarming en lift verstoken geweest, daar het tech nisch personeel, dat de electrische in stallaties in het paleis bedient, met een eis tot loonsverhoging in staking is ge gaan. Dit voorbad is gevolgd door net overeenkomstige personeel van de beide parlementsgebouwen en het mi nisterie van oorlog, dat eveneens in ri'ksdienst is. De Koning en de Konin gin hebben het weekend op Windsor Castle Palace doorgebracht, doch wer den in de loop-van de dag op Bucking ham Palace terug verwacht. STAKING VAN AMERIKAANSE VLEESVERF AKKERS Ongeveer 100.000 Amerikaanse vlees verpakkers zijn heden te Chicago in staking gegaan ondanks een verzoek van president Truman om aan het werk te blijven. Zij eisen hoger loon. De belangrijkste vleesverpakkingson- dernemingen zijn betrokken bij deze staking, die de vleesvoorziening van de V.S. zal halveren. Weersverwachting, geldig tot he denavond: VEEL BEWOLKING. Meest zwaar bewolkt met plaat selijk enige lichte regen. Matige tot krachtige Westelijke wind. Weinig verandering van tempera turen. (Speciale berichtgeving) £EN „ER MOEILIJKSTE vraag stukken, waarvoor de parlemen taire enquête-commissie zich zal ge steld zien, is de kwestie der verj antwoordelijkheid voor de verschil lende bureaux, die in Londen gedu rende de oorlog onze geheime dienst hebben gevormd. Tot het voorjaar van 1943 is het werk van deze dienst goeddeels mislukt, met alle ernstige gevolgen van dien voor de uitgezonden agenten, de regering en de zwaar getroffen illegaliteit. Als een der belangrijkste oorzaken van deze mislukking moet het feit wor den genoemd, dat er na de vijfdaagse oorlog van 1940 in het vaderland geen spoor van een geheime dienst overbleef. Er was door de toenmalige regering en' de militaire leiding eenvoudig niet voor gezorgd. Er waren geen radioverbindin gen, er waren ^een koerierslijnen voor bereid, er bestonden geen georganiseer de ontsnappingslinies. Gerbrandy c.s roeiden daardoor volkomen in de mist; een fout, die met vooruitziende blik niet gemaakt had behoeven te worden. Daarnaast is het een onloochenbaar feit' dat in Londen de dienst aanvanke lijk niet in handen was van vakmensen en dat er tot overmaat van ramp tussen de leidende figuren verschillen vn mening en prestige-kwesties ont stonden. In een tweede stadium was net bu reau M.V.T. (Militaire Voorbereiding Terugkeer) n.et de verbinding met bè- het uitzenden van agenten, die, gelijk bekend is, als gevolg van het Engeland Spiel vrijwel allen in Duitse handen kwamen. Men was gedurende de beide eerste oorlogsjaren te Londen slechts uitermate gebrekkig ingelicht over de situatie in Ni Ierland en de gevolgen daarvan wa ren uiterst ernstig. Zó ernstig, dat men zich in de krin gen der illegaliteit na de oorlog meer malen heeft afgevraagd, of aan het fa len van de Londense dienst in de eerste helft van de oorlog misschien meer si nistere dingen dan alleen ontoereikende kennis en onhandigheid hebben ten grondslag gelegen. Dit nu is, naar onze stellige overtuiging, niet het geval ge weest. Al heeft de dienst tot diep in 't voorjaar van 1943 goeddeels gefaald, te tl staat het onomstotelijk vast dat de genen, die er in werkzaam waren, hoofd voor hoofd goede vaderlanders waren, die met de besfe bedoelingen waren be zield. De geheimzinnige fluisterverha- len, waarin het woord verraad wordt gebruikt, moeten kortweg naar het rijk der fabelen worden verwezen. JOCH WAREN DE RESULTATEN van het werk dermate teleurstellend, dat door de regering, na een diepgaand on derzoek, de dienst werd gereorganiseerd en bij Koninklijk Besluit van 28 Nov. 1942 het Bureau Inlichtingen werd ge sticht, dat aanvankelijk onder leiding van majoor Broekman tond. De heer Broekman werd echter binnen enige - - mcanden door ziekte gedwongen zijn zet Nederland belast. Van dit bureau werk over te geven aan majoor J. M. was de M.I.D. (Militaire Inlichtingen Somer, een beroepsofficier van het Ned. MTTI jfn onderafdelln& Het was de Indische leger, die in 1942 uit Neder- .D., dit verantwoordelijk was voorland had weten te ontsnappen. In het voorjaar van 1943 werd majoor Somer hoofd van het nieuwe Bureau Inlichtingen dat tot zeer nauwe samen- v, 'rking kwam metde geroutineerde S.I.S. (Secret Intelligence Service). Van toen af werd het werk met succes be kroond. Binnen enige maanden kon aan het oorlogskabinet worden gemeld, dat De Wilde (Anton van der Waals) in dienst van de vijand stond; het Bureau Inlichtingen stopte de uitzending van geheime berichten via radio-Oranje (die tot dan toe zulk 'n funeste invloed hadden gehad voor het verzet) en tot agenten werden alleen opgeleid be trouwbare Engelandvaarders, die met de toestanden in Nederland door eigen ervaring op de hoogte waren en uiter aard over veel verbindingsadressen be schikten, evenals de leiding die had. De parlementaire enquête-commissie zal „ich in dit verband hebben bezig te houden met de vraag, of het juist is dat de bovengenoemde andere Loiyiense dienst, hoewel omstreeks medio Mei 1943 gerechtvaardigde twijfel was ge uit nopens de positie van De Wilde (v. d Waals) toch besmette radioverbindin gen in stand heeft gehouden. Indien dit inderdaad moet worden vastgesteld zal de enquête-commissie over deze handelwijze een uitspraak hebben te doen. Zij zal dat ook hebben te doen over de vraag, of het b.v. verantwoord was een figuur als „George" Ridderhof, die reeds in 1941 voor de Duitsers -werkte, in 1943 nog als verbindingsman te doen functioneren binnen het raam van de M.I.D., die na de oprichting van het B.I. met de sabotage belast bleef. Wie zulke fouten maakt, zal de conse quenties daarvan onder ogen hebben te zien. JJE OMSTREEKS zestig agenten, die tot het voorjaar van 1943 in Neder land aankwamen, werden practisch al len opgewacht door de S.D Het is pijn lijk te moeten zeggen, dat bovendien geconstateerd moet worden dat de se lectie voor deze mensen blijkbaar niet streng genoeg is geweest. Verheugend daarentegen is het, te mogen vaststellen dat geen enkele van de ongeveer honderd agenten van Bu- -reau Inlichtingen, die daarna van Enge land en van het bevrijde Zuiden uit naar bezet gebied kwamen, bij hun overtocht en aankomst in Nederland door de Duitsers werden gevangen, hoe wel er uiteraard later verscheidenen door peiling van hur radioverbindin gen werden gearresteerd. Het is echter aan de Duitsers nooit gelukt ook maar één enkele verbinding met Bureau In lichtingen to. stand te brengen, zoals met het Engeland Spiel tevoren het ge val was geweest. Illegaal Nederland mag daarvoor dankbaar zijn, evenals voor het feit, dat het B.I. van medio 1943 af voortreffelijke radioverbindin gen met Nederland onderhield en de re gering daardoor van dag tot dag over de situatie in Nederland bleef geïnfor meerd. Het geheel overziende kan worden vastgesteld, dat onze geheime dienst van medio 1943 af met zeer goede re sultaten heeft gewerkt, mede dank zij de grote steun, welke uit bezet gebied werd ontvangen. Het tegenovergestelde moet worden vastgesteld voor wat betreft de diensten die gedurende de eerste helft van de oorlog hebben geëxperimenteerd. Hun falen werd in bezet gebied uitgebuit door de S.D. en werd door de illegali teit betaald met honderden mensenle vens. Het is zaak, zelfs achteraf, naar dit falen een objectief en streng onderzoek in te stellen en uit het gebeurde lering te trekken. Zulk een onderzoek is tevens nood zakelijk en billijk tegerover de leiding en de agente» van het Bureau Inlich tingen die tot op de huidige dag o.i. volkomen ten onrechte van vele zijd - -i verantwoordelijk worden gesteld voor feiten, aan welke zij niet debet zijn, omdat deze reeds bestonden vóór dat bet B.I. werd opgericht. In ons nummer van morgen Van der Waals verraadt broeder Joseph Theo Dobben loopt in de val Reshevsky deed zijn vaderland eer aan en maakte er tegen Smyslov een Wild-West-partij van. Reeds spoedig na het begin stond hij een stuk voor maar vier pionnen achter. Lange tijd was het onzeker of de betere po sitie van zijn stukken zou op wegen tegen de massa van Smyslov. Te langen leste kwam men na wederzijds opwindend spel in rustig vaarwater en te gelijkertijd in een theoretische remise-stelling. Tot halvering van het punt besloten beiden dan-ook op de 43ste zet. De tweede ronde begint. Botwinnik heeft zijn roep als speler van we reldklasse ten volle gehandhaafd, de levendige Reshevsky (die bijna de vitaliteit van Najdorf bezit) is voorbestemd in dit tournooi grote prestaties te leveren. Keres' stijl is te ongelijkmatig en bovendien heb ben zijn tegenstanders enige zwak ten in zijn wapenrusting ontdekt, daar hij zich in de „kleine" strate gie niet goed thuis voelt (dit heeft zijn hulpeloosheid zowel tegen Bot» winnik als tegen Reshevsky veroor zaakt). Smyslov heeft de „jong- oude" stijl der gedegenheid die niet door genie maar door grote precisie gekenmerkt wordt. Een Russische Karl Schlechter. Blijft over hqt raadsel-Euwe.Kennelijk zit hij sinds geruime tijd in een psycholo gische crisis, die hem van het nood» zakelijke evenwicht berooft. Hij ziét of te veel of te weinig. (Nadruk verboden). Copyright AD—Alkm. Crt. De rust van het vredige stadje Ba tenburg aan de Maas is de laatste da gen wreed verstoord. Er worden n.L op grote schaal schapen gedood, door een tot nu toe onbekend dier. In één nacht werden 16 schapen gedood. Niet minder dan 23 schapen, lammeren en zelfs een één-jarig rund zijn reeds ten prooi gevallen. Er wordt, gezien de sporen, die de dieren achterlaten en de wijze, waarop de slachtoffers wor den gedood en verscheurd, gedacht, dat een of meer wolven aan het' werk zijn. Onder leiding van de burgemeester van Batenburg en de groepscomman dant der Rijkspolitie te Wijchen is Zondag j.l. een klopjacht georgani seerd. De deelnemers waren met gewe ren en stenguns gewapend. Echter zon der resultaat. Door belanghebbenden wordt des nachts gewaakt, doch tel kens worden op andere plaatsen die- i en gedood, kadavers van vorige nach ten verder verscheurd en wegge sleept. Bij de bevolking van het stad je heerst een ware angststemming en het ingeschaarde vee is weer naar binnen gehaald. Ook in de omliggen de plaatsen, o.a. in de gemeente Ap- peltern, zijn enkele schapen gedood, doch niet op zo'n ruïneuze wijze als te Batenburg. Gistermorgen deden nog niet bevestigde verhalen de ronde, dat Zondagnacht door enkele bewoners een wolf gezien zou zijn.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1948 | | pagina 1