300 MILLIOEN VOOR
WONINGBOUW
Gaat ook Prinses Margaret Rose
zich verloven?
Het incident te -
Djogja
Dertig doden
bij vliegramp op
„Shannon"
DoodewJag 15 AprI 1946 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 145ste Jaargang No. 89
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Nieuwe minister voorspelt 30.000
huizen per jaar
Senaat schenkt
mr. In 'tVeldt vertrouwen
IN
AANMELDING
NATIONALE RESERVE
WAPENSTILSTAND
COSTA RICA?
Moordenaar van A. M. de Jong
door Spanje ui
Nog geen uitspraak in
zaak-Rauter
Doodstraf in Engeland
afgeschaft
Keres—Smyslov. remise
Nieuwe Bonnen
WEERBERICHT
BUREAU
ADMINISTRATIE
Voordgm 9 Telefoon 3920
REDACTIE
Achterdam 20 - Telef. 2274
Postgiro 234000
(t.n.v. N.V. Dagblad
voor Noord-Holland)
Directeur: J. Bijlsma
ALKMAAfiSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 cent per
millimeter. Familieberichten
20 cent per millimeter.
Vraag en Aanbod tot 15
woorden f 1.elk woord
meer 5 cent. uitsluitend
contant
Abonnementen: 1.30 per
maand, 3.75 per kwartaal.
Wrnd. Hoofdredacteur: Jac. Broersen.
Rayonredacteur: W. Oliemans.
(Van onze parlementaire redacteur).
Er zal in ons land in 1948 1050 millioen gulden aan de wederopbouw
worden besteed, 300 millioen daarvan is bestemd voor woningbouw en
34 millioen voor de herbouw van boerderijen. De verdeling van het res
terende bedrag is nog niet definitief vastgesteld. Het ontwerp van een
nieuwe financieringsregeling voor de wederopbouw zal het departement
deze week verlaten en verwacht mag worden, dat de regeling over een
maand kan worden vastgesteld. De nieuwe regeling voor de financiering
van de wederopbouw van boerderijen kan eveneens binnenkort tegemoet
worden gezien. De nog bij de Tweede Kamer in behandeling zijnde wets
ontwerpen tot wijziging der woning-wet en tot regeling van de weder
opbouw zullen worden ingetrokken en vervangen door één wetsvoorstel,
waarin de decentralisatiegedachte meer recht zal wedervaren en dat
hopenlijk nog vóór de verkiezingen bij de Staten-Genejaal zal kunnen
worden ingediend.
Ziehier enkele belangrijke punten
uit de rede van meer dan twee uur,
waarmee de nieuwe minister van We
deropbouw en Volkshuisvesting, mr.
dr. J. In 't Veldt, gistermiddag de be
groting van zijn departement in de
Eerste Kamer verdedigd' héfeft. Zonder
twijfel een doorwrocht betoog, waar
mee dé nieuwe bewindsman het ver
trouwen dezer Kamer, waarvan hij
zelf sinds 1937 deel heeft uitgemaakt,
een degelijke basis heeft gegeven.
De oud-senator bleek zich achter de
regeringstafel alleszins thuis te voelen.
Als Kamerlid had hij de reputatie een
wat saai spreker te zijn, mede door
zijn gewoonte om zijn radevoeringen
voor te lezen. Als minister schijnt hij
die reputatie niet te willen voortzet
ten: hij sprak vlot en vrij van het pa
pier en toonde bovendien, reeds op
merkelijk goed thuis te zijn in de za
ken van het toch nog pas zo kort door
hem beheerde departement.
HIJ KENT DE WONINGNOOD.
De menselijke noot heeft in deze re
devoering ook geenszins ontbroken.
De ervaringen, die mr. In 't Veld als
burgemeester met de woningnood
heeft opgedaan, zijn voor hem de
voornaamste aanleiding geweest om
zich aan zijn nieuwe taak te wij
den, zo gaf hij te kennen. Een taak,
waarvan hij zich de zwaarte terdege
bewust is, maar waarvan hij het beste
hoopt te maken.
Men weet, dat de minister een open
oog heeft voor de noodzakelijke decen
tralisatie. Daarvan 'heeft hij ook, thans
blijk gegeven, maar aan de andere kant
heeft hij de verwijten als zou er tot
dusverre te weinig gebeurd zijn, van
de hand gewezen.
Dat het ambtelijke apparaat de nei
ging tot 'perfectionisme en bureaucra
tie 'Vertoont, wilde de minister overi
gens niet ontkennen. Hij achtte het
evenwel verklaarbaar uit de aard van*
de Westerse mens, die een eenmaal
begonnen taak nu eenmaal graag zelf
tot het einde toe uitvoert.
In het bouwplan voor 1948 is reeds
volledig rekening gehouden met de
werking van het Marshall-plan. Het in
vesteren van me^r gelden is onmogelijk
gebleken, zowel uit hoofde van het
gebrek aan materialen en -arbeids
krachten als om een inflatoire werking
tegen te gaan. -
Voor de verdeling van het bouw
volume over de gemeenten zal een
commissie in het leven worden geroe
pen, die de minister zal hebben te ad
viseren.
30.000 WONINGEN EN
MONTAGEBOTJW.
De gewone bouw zal het in de ko
mende jaren wel niet verder brengen
dan 30.000 huizen per jaar. In de pe
riode van 1950 tot 1960 zal daar een
evengrote hoeveelheid montagewo
ningen aan moeten worden toegevoegd.
De aanmaak van montagewoningen
begint thans op gang te komen. Op het
ogenblik zijn 269 montagewoningen
gereed, 2200 in voorbereiding en over
4680 is overeenstemming bereikt. Ver
wacht wordt, dat in 1949 10.000 mon
tagewoningen kunnen worden afgele
verd, die nodig zijn om het voor dat
jaar geraamde minimum van 37.000
woningen te bereiken. Een moeilijk
heid die zich hier voordoet, is de gro
te hoeveelheid cement, die bij monta-
gebouw verwerkt' moet worden. Per
woning bedraagt dit liefst tien tot
twaalf ton! Waarbij men bedenke, dat
Nederland slechs voor 50 pet. in de
behoefte aan cement jelf kan voor
zien. De rest moet uit Duitsland ko
men, dat ons in dat opzicht zeer te
leurstelt en uit België, dat daarvoor
echter betaling in dollars en ponden
verlangt..Op dit punt schijnt de'B^ne-
lujfgedachte nog wel wat te moeten
doorwerken.
Wat de bouw van gewone woningen
betreft, op 1 Januari van dit jaar
waren er 40.000 in aanbouw en de mi-
nister' hoopt, dat daarvan 30.000 in
dit jaar gereed zullen komen.
Vele detailpunten moeten we verder
laten rusten. Slechts zü| vermeld, dat
de minster tot slot van® zijn betoog
meedeelde niet onder zijn taak gebtikt
te gaan, omdat hij zich gedragen weet
door zijn ambtenaren, de besturen van
provincies en gemeenten, door de
krachten van het vrije bedrijf, waar
mee hij reeds vruchtdragend overleg
heeft gepleegd en niet in de laatste
plaats door het vertrouwen dezer Ka
mer. Die daarop antwoordde door
z.h.st. haar goedkeuring aan de begro
ting te hechten.
Op Maandag 19 April a.s. zal in alle
gemeenten de aanmelding voor toetre
ding tot de Nationale Reserve worden
opengesteld. Er zullen invulformulieren
worden uitgereikt alsmede lijsten waar
op de voorwaarden voor de aanmelding
zijn vermeld.
Bij de aanmelding zal men zich door
ondertekening van het formulier onder
meer bereid verklaren om regelmatig
zonder vergoeding gedurende de avond
uren en/of op Zaterdagmiddag aan
oefeningen deel te nemen, tot een maxi
mum van 300 uren per jaar, waar
onder mede begrepen de grote oefenin
gen, waarvoor wel vergoeding wordt
verstrekt. Verder zal men zich op de
voorlopige bekendgemaakte voorwaar
den bereid verklaren een verbintenis
aan te gaan voor onbepaalde tijd, het
zij uitsluitend voor handhaving van
orde en rust, of tevens voor optreden
tegen een buitenlandse vijand.
Volgens Robert Lovett, waarnemend
minister van buitenlandse zaken der
V.S., hebben beide partijen in de bur
geroorlog in Costa Rica een bevel tot
het staken van 't vuren uitgevaardigd,
teneinde een wapenstilstand tot stand
te brengen. Uit berichten, die Dinsdag
avond te Washington werden ontvan
gen bleek, aldus Lovett, dat het bevel
werd opgevolgd. Hij zeide verder, dat
de Amerikaanse ambassade te San Jose,
de hoofdstad van Costa Rica," berichtte,
dat slechts hier en .daar gevochten werd
tussen de rechtse1 opstandelingen en re
geringstroepen, die blijkbaar het bevel
nog niet ontvangen hadden.
PRESIDENT ROOSEVELT GEëERD.
Mevrouw Roosevelt en Koning George van Engeland voor het standbeeld
van President F. D. Roosevelt, dat dezer dagen te Londen onthuld werd.
Vijf baby-olifanten voor
Strassburger
Het s:s. „Sheringhan." van de firma
Hudig 'en Pieters van de geregelde
dienst HarwichRotterdam bracht gis
teren het eerste transport circusolifan
ten na de bevrijding ons land binnen.
Rustig stonden de in Ceylon geboren
dikhuiden tussendeks in aen donker, af
geschoten hoekje, maar wie te dicht in
de buurt kwam kreeg een streling met
het staartpluimpje in het gelaat.
Om kwart over acht stapten ze van
boord, de vierjarige Banda voorop, ge
volgd door de een jaar jongere Shan-
dro en Mai, Jaen en Blackey, die ieder
maar twee lentes teilen, drie mannetjes
en twee vrouwtjes. Rustig sjokten ze
over de extra zware loopplanken van
hetdek af de kade op, een levende
ketting, de slurf om het staartje van de
voorafgaande geslingerBuiten de
poort wachtte een grote truc voor „vee
en vleesvervoer". De oudste van het
vijftal gaf daar eerst een hoogstandje
weg en liet zich toen gewillig in de
wagen brengen. De anderen volgden
toen vanzelf.
Geruchten rond Deense Prins
Van onze Londense correspondent)
In het middelpunt der belapgstelling
van publiek en pers staat hier op 't
ogenblik de 27wjarige Prins George
van Denemarken, die sinds kórt als
militair attaché bij de Deense am
bassade te" Londen werkzaam is.
Dezer dagen werd hjj bestormd door
verslaggevers naar aanleiding van 'n
bericht in de New York Times, dat
„ophanden zijnde verloving"
aankondigde met ^Prinses Margaret,
de jongste dochter van het Britse
koningspaar. Volgens dit over het
algemeen zeer wel ingelichte' Ame
rikaanse blad zou men met de offici
ële aankondiging wachten tot na
Margaret's 18e verjaardag op 21
Augustus A.S.
Gekleed in een geruit sportjasje en
grijze flanellen broek ontving de Prins
de pers, in zijn werkkamer in de Deen
se ambassade in Pont Street. Tegen
over hem zat zijn blonde Deense se
cretaresse. Glimlachend over deze
steeds hardnekkiger wordende geruch
ten in de Amerikaanse pers, deelde hij
ons mede dat hoewel hij zeer goede
vrienden met de Prinses was, er van
een romance geen sprake was. „Maak
toch eens een eind aan die praatjes
over Prinses Margaret en mij", ver
zocht hij, „er is heus niets van waar".
Maar ook in Londen begint men
aandacht te schenken aan de mogelijk
heid van een dergelijke verloving.
Men is nog niet vergeten hoe precies
een jaar geleden een eensluidend New
York Timés-bericht omtrent de „spoe
dige verloving van Prinses Elizabeth
en luitenant Philip" eveneens weken
lang werd' tegengesproken.
Kort na Prins George's aankomst te
Londen Voor het Koninklijk huwelijk
in November j.L werd zijn naam hier
a) aan die van Prinses Margaret ge
koppeld toen men merkte dat hij tij
dens het „bruidsmeisjesbal" in een der
West End clubs vrijwel uitsluitend met
haar danste. Toen hij dan ook in Fe
bruari naar gezegd op eigen ver
zoek plaatsing naar Londen aan
vroeg als militair attaché, waren de
geruchten niet meer van de lucht. De
Prins, dié in uiterlijk veel aan luite
nant Philip doet denken, is een veel
vuldig gast in Buckingham Palace. Hij
is bijzonder gezien bij de gehele Ko
ninklijke familie, vooral bij de oude
Queen Mary. Hij woont in een klein,
bescheiden hotel vlak bij zijn kantoor
Gedurende de oorlog nam hij actief
deel aan de ondergrondse beweging in
Denemarken, (Nadruk verboden).
De moordenaar van A. M. de Jong,
de ex-S.S.'er van Gogh, arriveerde
Dinsdagavond,onder begeleiding van
de politie-attaché, de heer Spijker uit
Parijs, per K.L.M.-toestei op Schip
hol. De wachtende mannen van de
Rijksrecherche namen de arrestant
over, en deze werd zwaar geboeid
naar het Huis van Bewaring te Am
sterdam overgebracht. De ex-S.S.'er,
die in Spanje was opgespoord, is op
verzoek van de Nederlandse justitie,
na veel formaliteiten, aan ons l&nd
uitgeleverd.
Van Gogh heeft in samenwerking
met Bernhard, die reeds eerder gear
resteerd werd, op Maandagavond 18
October 1943 op laaghartige wijze
A. M. de Jong in zijn villa te Laren
vermoord. Zij gaven vo'or van de
luchtbescherming te zijn, en kwamen
controleren, omdat er ergens licht
uitstraalde. Nadat de Jong de twee
mannen in zgn woning had gelaten,
vriendelijk had ontvangen en be
dankt voor hun waarschuwing, dat
er licjit uitstraalde, wilde hij hen
weer uitlaten. In de gang echter
trokken zij hun revolvers en vuurden
enkele schoten op de Jong af en ver
dwenen haastig in het duister. Deze
Silbertanne-moord geschiedde onder
de supervisie van de chef van. de Sipo
te Amsterdam, de beruchte Willy
Lages.
Officieel wordt medegedeeld, dat
de Nederlandse regering volledig in
stemt met het standpunt, dat door
de Nederlands-Indische regering
tegenover de demonstraties en de be
handeling der Nederlandse delegatie
bjj aankomst te Djogja werd ingeno
men, zoals reeds uit het communiqué
der Nederlands-Indische regering is
gebleken.
De Nederlandse en Nederlands-In
dische regeringen plegen overleg
over de vraag of de Nederlandse
delegatie uit Djogja hehoort te wor
den teruggeroepen.
INCIDENT GESLOTEN
Te Djokja is van gezaghebbende zijde
aan Aneta meegedeeld, dat naar het
oordeel van de Nederlandse delegatie
het incident bij de aankomst der dele
gatie als gesloten kan worden be
schouwd. In verband met het commu
niqué van de Nederlandsindische rege
ring is echter aan de voorzitter van de
commissie voor goede diensten mee-
'gedeeld, dat geen officiële besprekingen
zullen worden gêvqerd alvorens de Ne
derlandse delegatie daartoe door de
luitenant-gouverneur-geneiraal
gemachtigd.
wordt
Onderzoek wordt
heropend
Voor de voorlopige uitspraak in de
zaak tegen de Hoehere S.S und Poli-
zeifuehrer, Hans Albln Rauter, be
stond van de zijde van het publiek
niet zoveel belangstelling als gedu
rende de drie dagen van het onder
zoek Vele stoelen bleven onbezet en
ook op de bovengalerij was ditmaal
geen publiek aanwezig.
Nadat de zitting geopend was,
deeled de president Jhr. van Meeuwen
mede, dat het Hof tijdens de be
raadslagingen tot de conclusie geko
men was, dat het onderzoek in de
zaak-Rauter onvolledig was geweest.
Aangezien de verdediger van ver
dachte, mr. K. van Ryckevorsel, door
dringende werkzaamheden te Am
sterdam verHinderd was vandaag
aanwezig te zijn, werd de heropening
van het onderzoek bepaald op Don
derdag 22 April. Dan zullen worden
voorgelezen een fotocopie van een
brief van Rauter aan de Reichsfilh-
rer S.S., Himmler van 7 October 1942,
een brief van ir. S. L. Louwes, die
na het onderzoek het Hof bereikt
heeft, een brief van Rauter d.d. 30-7-
1944 aan de burgemeester van Be-
verwijk en verschillende andere be
scheiden uit het proces-verbaal.
De president wendde zich vervol
gens tot de aanwezige journalisten en
verklaarde, dat het Hof klachten be
reikt hadden over een zodanig verslag
van het pleidooi van mr. Van Rijcke-
vorsel in enkele bladen, dat daardoor
„het publiek in sommige gevallen de
indruk gevestigd werd, dat de verde
diger in ongepaste bewoordingen en
op een on-Nederlandse wijze zijn
taak zou hebben vervuld. Deze opvat
ting is niet de mening yan het Hof,
zei de president en hij verklaarde ver
der, dat het Hof met waardering het
pleidooi van mr. Van Ryckvorsèl had
aangehoord. De president hoopte, .dat
de pers alsnog een middel zou vinden
om de mening van het Hof naar vo-
'ren te brengen.
Naar wij van doorgaans gfeed inge
lichte zijde vernemen zal het Hof zich
bevoegd verklaren Rauter te berech
ten.-
O
Constellation bij landing in
brand gevlogen
Een Constellation van de Pan Ameri-
cain Airways, de „Empress of tbe
Skies", onderweg van KaratsJi naar
New York, tijdens een vlucht om de
wereld, Is hedenmorgen om vier uur
op de hoofdlandingsbaan van het
vliegveld Shannon verongelukt.
Het toestel raakte tijdens de landings
manoeuvre een obstakel ongeveer twee
km van de hoofdgebouwen en vloog
onmiddellijk in brand. Aan boord oe-
vonden zich 21 passagiers en tien leden
der bemanning, die allen op één na
werden gedood.
De enige overlevende is Mark Worst.
Zijn echtgenote stond op hél vliegveld
op hem te wachten en zag het onge
luk gebeuren. Zij kreeg eerst te horen,
dat er geen overlevenden waren, Doch
enkele minuten later kon men haar
vertellen, dat haar echtgenoot alleen
het er levend had afgebracht.
Het vliegtuig verongelukte op een
afstand van ongeveer 250 meter van
het einde van de landingsbaan. Vol
gens een controle-ambtenaar .van het
•vliegveld kwam er omstreeks de tijd
van het ongeluk mist opzetten doch
het zicht was nog goed.
Engeland zal de doodstraf wegens
moord voor vijf jaar afschaffen. Het
Lagerhuis heeft Woensdagavond een
daartoe strekkend wetsontwerp, waar
in dit experiment is vervat, met 245
tegen 222 stemmen aangenomen. Op
het ogenblik zijn er t,wee personen in
Engeland die ter dood veroordeeld
zijn. Dit jaar zijn drie personen we
gens moord terechtgesteld, terwijl aan
een twaalftal ter dood veroordeelden
gratie is verleend.
De partij KeresSmyslov uit de
twaalfde ronde, die Dinsdag na 43
zetten werd afgebroken, eindigde na
zorgvuldige analyse zonder verder te
spelen in remise.
De stand luidt thans: Botwinnik
7 uit 9, Keres en Smyslov 5V4 uit 10,
Reshevsky 4% uit 9, Euwe 1% uit 10.
Voor het tijdvak van 18 April t/m 1
Mei 1948 geeft elk der volgende bon
nen recht op het kopen van:
BONKAARTEN KA, KB, KC 804
328 Algemeen 1600 gram brood (gel
dig t/m 24 April).
324 Algemeen 200 gram brood of 400
gram roggebrood (gel
dig t/m .24 April).
325 Algemeen 400 gram brood of 1
rants, gebak.
326 Algemeen 100 gram bloem of zelf
rijzend bakmeel of kin
dermeel.
327 Algemeen 750 gram suiker, boter
hamstrooisel enz. of
1500 grSm jam, stroop
enz. of 750 gram ver
snaperingen.
328 Algemeen 1 ei.
329 Algemeen 375 gram zachte zeep
plus 125 gram soda.
315 Reserve 800 gram brood (geldig
t/m 24 April).
318 Reserve 400 gram brood (geldig
t/m 24 April).
BONKAARTEN KD, KE 804
823 Algemeen 400 gram brood (geldig
t/m 24 April).
824 Algemeen 200 gram brood of 400
gram roggebrood (gel
dig t/m 24 April).
.825 Algemeen '400 gram brood of 1
rants, gebak.
826'Algemeen 100 gram bloem of zelf
rijzend bakmeel of kin
dermeel of kinderbis
cuits.
827 Algemeen 750 gram suiker, boter
hamstrooisel enz., of
1500 gram jam, stroop
enz. of 750 gram ver
snaperingen.
828 Algemeen 1 ei.
829 Algemeen 750 gram zachte zeep
plus 250 gram soda.
813 Reserve 400 gram brood (geldig
t/m 24 April).
818 Reserve 500 gram bloem of zelf
rijzend bakmeel of kin
dermeel of kinderbis-
t cuits.
TABAK- EN VERSNAPERINGEN-
KA ABTEN ENZ. QA, QB, QC 802
37, 38, 41 Tabak 2 rants, sigaretten of
kerftabak.
39 Versnapering 200 gr. versnaperin-
gen of 200 gr. suiker,
boterhamstrooisel enz.
of 400 gr. jam, stroop
enz.
43 Versnapering 100 gr. versnaperin
gen of 100 gr. suiker,
boterhamstrooisel enz.
of 200 gr. jam, stroop
enz.
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 16 April worden gebruikt.
Niet-aangewezen zijn en vernietigd
kunnen worden: de bonnen 272, 274,
275, 774 en 775 melk; 280, 281, 282,
287, 784, 786 en 787 reserve; 790 en 791
algemeen.
Geheime wapenvoorraden
in Italië
In deze laatste week voor de alge
mene verkiezingen zoekt de Italiaan
se politie met verdubbelde flver naar
geheime wapenvoorraden.* By ver
schillende speurtochten in onder
scheidene streken van Italië zijn
antitank-kanonnen, machinegeweren,
mortieren, ammunitie, brandbommen
en vlammenwerpers te voorschijn ge
bracht. In een landkapelletje bij No-
vara in Noordoost-Italië vond men
acht anti-tankkanonnen, een mortier
en vijf machinegeweren. Ook werden
voorraden ontdekt in de Arno-vallel,
het berggebied van de Apenflnnen, te
Cremona, Arezzo en vele andere
plaatsen, aldus heeft de Italiaanse radio
medegedeeld.
Aston Villa naar ons land
- Het Haagse comité voor sportuit-
wisseling Den Haag-Birmingham voert
reeds geruime tijd onderhandelingen
met een comité te Birmingham om ook
de voetbalsport in deze uitwisseling
opgenomen te krijgen. Men is thans
zover, dat het comité te Birmingham
de bekende eerste divisie profclub
Aston Villa bereid heeft gevonden na
afloop van het Engelse seizoen, dus
omstreeks de tweede week van Mei
voor een tiental dagen naar Den Haag
te komen. Het ligt in de bedoeling
dat Aston Villa een wedstrijd in Den
Haag tegen een Haags elftal zal spe
len en verder nog twee wedstrijden,
welke door de KNVB zouden worden
georganiseerd vermoedelijk te Rotter
dam en Amsterdam tegen stedelijke of
zwaluwen elftallen.
Weersverwachting, geldig tot he
denavond:
RUSTIG WEER.
Voor het Noordelijk gedeelte van
het land: zwaar bewolkt met op
klaringen, doch overwegend
droog weer met matige wind tus
sen West en Noord. Ongeveer de
zelfde temperatuur als gisteren.
Voor het overige gedeelte van
het land: droog weer met weinig
wind. Minder bewolking dan gis
teren en iets zachter.