Dam getuige van Europese demonstratie Prinselijk woord Egyptische troepen in Palestina? TOT DE JONGENS OVERZEE BOTWINNIK Maa«ikg 10 Mei 1948 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN ,45ste Jaarsanë No- 110 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Duizenden hoorden o a. Churchill en Ramadier „NAAR EEN VERENIGD EUROPA" Koningin legt wederom gezag neer Hongarije en Roemenië bij de Sovjet Unie? „Boerenleider" Roskam krijgt 3vs jaar wereldkampioen Waardering van textiel punten gewijzigd Verklaring van het Episcopaat inzake verkiezingen WEERBERICHT BUREAU ADMINISTRATIE Voordam 9 - Telefoon 3320 REDACTIE Achterdam 20 - Telef. 2274 Postgiro 187294 Directeur: J. Bijlsma 9 ALKMAARSCHE CODRANT TARIEVEN: Advertenties: 16 cent per millimeter. Familieberichten 20 cent per millimeter. Vraag en Aanbod tot 15 woorden f 1.elk woord meer 5 cent, uitsluitenö contant Abonnementen: 1.30 per maand, 3.75 per kwartaal Wrnd. Hoofdredacteur: Jac. Broersen. Rayonredacteur: W. Oliemans. Een breed wit podium, oranje en groen overhuifd, met bloemen en planten versierd, waarboven vele vlaggen uitwaaiden, gebouwd om een eveneens be- vlagd spreekgestoelte maakte de ingangen onzichtbaar van het Koninklijk Paleis, dat zelf een prachtig sluitstuk vormde van de plaats der gebeurtenis, die duizenden Amsterdammers gistermiddag reeds uren tevoren naar het hart van Nederland deed stromen. In het stralende zonlicht bood het historische plein op deze schone Mei zondagmiddag met die tienduizenden aandachtig luisterenden naar enige lei ders van volkeren, die in Den Haag in congres bijeenkwamen voor een moge lijke vorming van een Europese Staten federatie, een onvergetelijk indrukwek kende aanblik. Voor een zeker niet gering deel was de belangstelling gericht op Winston Churchill, die om even voor half vier in het Amstelhotel arriveerde met An- thonie Eden. kiezen of te veranderen en wiens mi nisters en regeerders de dienaren en niet de meesters van het volk zijn. Hij zeide de stellige overtuiging te hebben, dat levenswijze, wet en vrij heid dezerzijds en aan de overzijde van het Kanaal nimmer vernield of vernietigd mogen worden door enige vorm van totalitaire tyrannie (ap plaus), noch door de gehate nazi overheersing, die wij ten val brach ten, noch door enige andere vorm van gelijksoortig despotisme (applaus). Onder applaus van de duizenden besteeg de Engelse oorlogsleider met de burgemeester de tribune, een rode roos in zijn knoopsgat en niet te vergeten, de wereldberoemde Chur__ chillsigaar op de lippen, die dadelijk, nadat hp' plaats had genomen, werd aangestoken. Op de tribune zag men voorts oud- ministers van Frankrijk Eduard Da- ladier, Paul Reynard en de oud-mi nister van Buitenlandse Zaken fn En geland, Antony Eden. Een koor van 500 zangers zong een welkomstlied, waarna dr. P. Eer stens, voorzitter van het Europa congres de burgemeester aankondig de, die de hoge gasten en de congres sisten in het Engels en Nederlands verwelkomde. RAMADIER SPREEKT. Vervolgens nam de oud-minister president van Frankrijk Paul Rama_ dier het woord. „In dit jaar", zo zeide hij, „staan wij voor de geboorte van een nieuw geestelijk leven. De na-oorlogse poli tiek heeft tot nu toe de vooruitgang van de wereld tegengehouden. Thans is er iets nieuws gekomen over Euro pa, dat sedert de 17de eeuw het toneel geweest is van zovele revolu ties. Het oude Europa, dat reeds zijn ziel gevonden heeft in ééh gemeen schappelijke cultuur, dit oude Europa is zich nu bewust geworden van de broederschap, die ons kan garande ren de veiligheid waarop wij recht hebben". „De grote verwarring, die de laat ste oorlog in Europa gebracht heeft" zo besloot Paul Ramadier zijn toe spraak, „moet verdwijnen en Europa moet worden opgebouwd tot een een heid voor onszelf en tot heil van de gehele wereld". De liberale oud-minister van Bel gië, Julien Hoste, zeide o.m.: Zoals België, Nederland en Luxem_ burg htin krachten samenbundelen, zo ware het heerlijk en hartverhef fend, als onder alle landen, die ip Europa nagenoeg dezelfde instellin gen hebben en die gehecht zijn aan de grondslagen van eenzelfde bescha ving, een samenwerking zou ont staan, die aan de organische groet van een algemene vrede zou bijdra gen. Toen Churchill het podium had be stegen, werd hij met luid applaus van de duizenden begroet. Glimlachend nam hij de ovatie in ontvangst, voor dat hij zijn toespraak hield. TEGEN TYRANNIE. Churchill begon zijn rede met te zeggen, dat de gedachten tijdens deze grootse samenkomst van Amster dammers op deze prachtige Zondag middag in Mei terug gaan naar de vreugden van de bevrijding van een lage en wrede tyrannie. Ook vertoef den zjjn gedachten bij het vele wat de volkeren van Groot_Brittannië en Nederland gemeen hebben. Churchill zeide, dat hij bij zijn reis door ons mooie land, dat zo vruchtbaar, zo helder en modern is, hij dit als het tehuis beschouwt van een vrij volk, dat het recht heeft zijn regering te W(j zjjn uit zo vele landen, spre kende met zovele tongen, hier ge komen om te proberen samen een stap voorwaarts te gaan in harmo nie met de politiek van onze in vrjjheid gekozen regeringen, om de oude glorie van Europa nieuw leven in te blazen en dit beroemde continent zjjn plaats weer te laten in nemen als een onafhankelijk en „selfsupporting" lid van een we reldorganisatie. Als deel van Jeze wereldorganisatie hopen wij tot dé spoedige vorming van een Euro pese Raad te komen. Na zijn mening over de taak van een Europese raad kenbaar te heb_ ben gemaakt, zeide Churchill: „Wij hopen tot een Verenigd Europa te geraken, dat gezuiverd zal zijn van H.M. de Koningin ziet zich met 't oog op haar gezondheid genood zaakt opnieuw de uitoefening van het Koninklijk Gezag tijdelijk neer te leggen. H.K.H. Prinses Juliana zal met ingang van 14 Mei a.s. als Regen tes optreden en op diezelfde dag worden beëdigd. EERSTE MARSHALL-SCHIP IN AMSTERDAM Het was wel een, niet zó grootse ont vangst als bij de „Noordam" in Rot terdam, maar toch ging het binnenko men van het eerste „Marshall-schip" rnet graan, de „Prins Willem 2" in de Amsterdamse haven niet onopgemerkt voorbij. Toen de „Prins Willem 2" op de boeien bij de graansilo's lag, ging de loco-burgemeester van Amsterdam, de heef B. C. Franke, als eerste aan boord. Hij verwelkomde de kapitien van dit Rotterdamse schip in de Am sterdamse haven en overhandigde na mens het gemeentebestuur een exem plaar van „Pictorial Holland". x De „Prins Willem 2" bracht 9500 ton graan mee, dat te beginnen met Maan dagochtend, in binnenschepen overge slagen wordt en naar de meelfabrieken gebracht zal worden. In tegenspraak met een verklaring van de Egyptische minister voor Na tionale Verdediging bericht het te Cai ro verschijnende regeringsblad „Al- Assas", dat Egyptische vrijwilligers- troepen de grens van Zuid-Palestina hebben overschreden. Volgens dit van 6 Mei daterende „eerste communiqué van de bevelhebber der Egyptische vrijwilligersstrijdkrachten in Zuid-Pa lestina" is het leger 90 km Palestina binnengedrongen. „De vrijwilligers hebben strategische posities bezet zon der verliezen te lijden en het Arabische dorp Arak Soed Soedan bereikt", aldus het communiqué. de slavernij van vroegere en klas sieke tijden, een Europa waarvan de mens met trots zal willen zeggen „ik ben een Europeaan" (applaus). Wij hopen een Europa te zien ver rijzen, waarin de mens uit ieder land evenveel waarde zal hechten aan zijn eigen land als aan zijn burgerschap van Europa. En zulks zonder verlies van de liefde en loyaliteit ten aan zien van eigen huis en geboorte plaats. Wij hopen, dat hij zich, waar hij zich ook mag bevinden, op het Europees continent thuis zal voelen en zal kunnen zeggen „ik ben ook burger van dit land en deze mannen zijn mijn broeders en vrienden". Laat ons samenkomen en samenwerken en ons uiterste best doen voor alles wat het welzijn van allen kan bijdragen. PATER HENRI DE GREEVE. Als laatste spreker voerde Pater Henri de Greeve het woord. In ver leden en heden hebben wij de leer van Christus te schande gemaakt, al dus spr. Als Christenen hebben wij gefaald en wanneer wij Europa en de wereld willen verenigen, zullen wij dit moeten doen, gesteund door het geloof, omdat op andere wijze geen vereniging mogelijk kan zijn. Pater Henri de Greeve besloot zjjn-toespraak met een dankwoord aan Churchill. Hij verzocht de staatsman het oude „V" teken te maken „maar thans niet voor het winnen van de gewapende oorlog, doch voor het winnen van de vre de". Onder luid applaus stond Churchill vervolgens op, trad een stap naar voren en maakte het zo beroemd geworden teken. Breuk tussen Finse Sociaal democraten en Communisten De Finse sociaal-democratische par tij heeft Zondag officieel de samen werkingsovereenkomst opgezegd, die haar met de communisten en de leden van de SEDL, met communistische strekking alsmede met de agrariërs verbond. Déze overéénkomst vormde de officiële basis van het „rood-groe- ne" regeringsblok. Het schijnt evenwel niet, dat dit be sluit een regeringscrisis ten gevolge kan hebben. Deze maatregel schijnt vooral in verband met de aan de gang zijnde verkiezingscampagne getroffefl te zijn. De diplomatieke redacteur van het linkse blad „The People" meent te we ten dat „in de eerst komende weken Hongarije en Roemenië officieel bij de USSR zullen worden gehecht. i Rusland, zo verklaart dit blad „zou dit besluit hebben genomen in verband met de communistische nederlaag bij de Italiaanse verkiezingen". De di plomatieke redacteur van „The Peop le" verklaart voorts, dat „de presi dent der Hongaarse republiek Tildy nochtans zijn voornemen te kennen zou hebben gegeven dit besluit niet goed te keuren, Zijn schoonzoon, de Hongaarse minister van buitenlandse zaken Chornoky, zou zich thans in Zwitserland bevinden om een even tuele schuilplaats voor zijn schoonva der voor te bereiden". De vierde kamer van het Arnhemse tribunaal heeft zich Zaterdag bijna vijf uur lang bezig gehouden met de zaak tegen de z.g. „boerenleider" uit de be zettingstijd, Roskam. Evert Jan Roskam in de dagen zijner glorie leider van de Landstand, heeft wel zo 't een en an der gedaan, wat het rechtvaardigde, dat hij aldus ter verantwoording geroe pen werd. Gemachtigde van Mussert, lid van de Germaanse S.S., als boeren leider van de Landstand verantwoorde lijk voor de financiële schade, toege bracht aan de door hem en zijn hand langers geliquideerde of „opgeloste" agrarische organisaties, het uitzenden van boeren en landarbeiders door de Oost-Compagnie, 't schrijven van arti kelen in „De Landstand", en last not least het pachten van „groot Batelaar" te Lunteren het eigendom van het Leger des Heils, dat er toen niets meer over te zeggen had. In zijn uitspraak stelde het tribunaal vast, dat beklaagde niet op eigen voor deel uit was, geen verraad pleegde en voorts landgenoten heeft geholpen. Daartegenover staat, dat Roskam zich niét ontzag met Duitse hulp en Duits geld zijn inzichten te verwezenlijken. Zijn werk werd pas beëindigd met een onvrijwillig ontslag. Roskam werd veroordeeld tot 3'/i jaar internering met aftrek van deten tie, zodat hij in begin November vrij komt. Voorts werd hij ontzet uit de kiesrechten met ontzegging voor het le ven uit het recht om enigerlei functie te bekleden bij een landbouworgani satie. De taak van de Demobilisatie Raad Ter opening van de demobilisatie rubriek „Uw Toekomst" van het P. C. J. Strijdkrachtenprogramma voor In- dië, heeft Z.K.H. Prins Bernhard in zijn functie van voorzitter van de Nationale Demobilisatieraad Zater dagmiddag een radiotoespraak gehou den, waarin Hij o.m. zeide: „Een van de vragen, die elk militair, voor wie de demobilisatie in zicht komt, zeker zal bezig houden is: „wat zal de toekomst mij brengen." Vrijwel allen zult gij daarbij in de eerste plaats denken aan een plaats in de burgermaatschappij en ongetwij feld zullen er onder u zijn die zich daarover soms zorgen maken. Het is daarom, dat ik graag een enkel woord tot u wil richten, en wel niet om te zeggen, „O, maak je maar geen Winston Churchill heeft Zaterdag, vergezeld door zjjn echtgenote, een bezoek gebracht aan het Kroonprinselijk gezin op Soestdjjk. H.K.H. Prinses Juliana toont Churchill de jongste prinses Marijke, terwijl Irene ea Margriet er bij staan. zorgen, dat komt allemaal vanzelf in orde", want dat gebeurt niet „vanzelf". Daarvoor moet gewerkt worden, vooral door u zelf, maar wel om u fe zeggen dat het mogelijke gedaan wordt om u teleurstelling te besparen. Reeds begin verleden jaar bleek, dat er bij allerlei organisaties de drang leefde om voor hen, die eerlang terug zouden ko men, iets te doen. Dit leidde om kort te gaan tot de instelling van de Na tionale Demobilisatieraad. Het doel van de raad is na te gaan, welke maatregelen in het belang van 'n goede demobilisatie moeten wor den genomen, voorts om te zorgen, dat deze maatregelen ook werkelijk wor den genomen en tenslotte de samen werking tussen overheid en maatschap pij in dit opzicht in uw belang zo nut tig mogelijk te maken. Reeds nu wordt o.a. aan de hand van inlichtingen-staten en in veel gevallen door huisbezoek nagegaan, welke wen sen er onder u leven en welke moge lijkheden er zijn om die te vervullen. De werkgevers worden aangespoord plaatsen open te houden, respectievelijk open te maken voor hen, die straks de mobiliseren, de vakopleidingen worden uitgebreid, enz. in het kort: er wordt gedaan wat mogelijk is om een vlotte opname in het arbeidsproces te bevor deren. Verwacht hier echter geen won deren van. Ook in Nederland zijn er in negen van de tien gevallen hopen moei lijkheden te overwinnen, alvorens het doel wordt bereikt De toestanden zijn Dog steeds ver van normaal. Maar wanneer allen dat wil zeg gen u zowel als wij zich de moeite geven, kunnen die moeilijkheden over wonnen worden. In de eerstvolgende weken zullen deskundigen uit verschillende lagen der maatschappij u allerlei bijzonderheden vertellen over de mogelijkheden, die er zijn, Zij zullen u zeggen in welke be drijfstakken sterke behoefte aan ar beidskrachten bestaat en in welke min der. Zij zullen u zeggen welke de lonen zijn, die er verdiend kunnen Worden en zo al meer.Ik wek op deze uitzendin gen regelmatig te volgen. Zij zullen u in staat stellen u een oordeel te vormen omtrent de kansen, welke u geboden worden. Ik wil nu besluiten door u het volgende te zeggen: ten eerste dat het Nederlandse volk in al zijn geledingen voelt, dat hier een plicht ligt en ten tweede, dat, als gij, die terugkomt ook zelf tenvolle meewerkt, gij de toekomst niet donker behoeft in te zien. Wie slagen wil, dia kan slagen. Botwinnik behaalde Zondagavond de titel van wereldkampioen, nadat hij in zijn partij tegen onze landge noot, dr. Euwe na vijftien zetten met remise genoegen had genomen, zodat hij 12 'li punt heeft, een aantal, dat door geen der tegenstanders meer kan worden bereikt. In de 22e ronde van het tournooi werd de partij KeresSmyslov afge broken in een voor Ömyslov betere stelling. Botwinnik, die met wit tegen Euwe speelde, bood na vijftien zetten remise aan, wat door Euwe geaccepteerd werd. De partij SmyslovReshevsky uit de 21 ronde, die na de 73e zet voor de tweede maal werd afgebroken, eindigde gisteren in remise. Na Smyslov's 74e zet kwamen beide spelers overeen het punt te delen. De stand is nu: Botwinnik 12 V« uit 17 (wereldkam pioen); Smyslov 9 uit 17 plus 1 afge broken partij; Reshevsky 9 uit 17; Ke res S'h uit 17 plus 1 afgebroken partij; Euwe 4 uit 18. Het Ministerie van Economische Zaken deelt mede, dat aan de hand van de practijk enkele wijzigingen zijn aangebracht in de puntenwaar dering van textielgoederen, waardoor deze puntenwaardering meer in over eenstemming is gebracht met de hoeveelheid stof, welke bij het oon- fectionneren der artikelen is gebruikt. Was een demi-saison of regenjas voor personen van 15 jaar en ouder volgens de oude regeling steeds gewaardeerd op 45 punten, thans geldt voor deze ar tikelen de volgende waardering: ge voerd: 45 punten, half gevoerd: 35 pun ten en ongevoerd: 25 punten. Voorheen bedroeg de puntenwaarde ring voor deux-pieces voor de leeftij den 10 tot en met 14 jaar en 15 jaar en ouder respectievelijk 15 en 25 punten, thans respectievelijk 13 en 20. Slipovers zijn eveneens wat de pun ten betreft goedkoper geworden. Een slipover voor personen van, 15 jaar en ouder was vroeger op 15 en is thans op 9 punten gewaardeerd. De puntenwaar dering van ongeminderde, z.g. stan daard-kousen is gebracht van 2 op 1 punt per paar. Voorts zijn enkele ver lagingen in puntenwaardering van ba by-artikelen, waaronder luiers, ver meldenswaard. Voor luiers dient men voortaan 3 in plaats van 4 punten te ge ven. Anderzijds zijn er enkele categorieën artikelen, waarvoor de puntenwaarde ring in verband met het stofverbruik enigszins hoger is vastgesteld. Als voor beelden worden genoemd: nachthem den en pyama's, voor welke artikelen voortaan 1 respectievelijk 2 punten méér moeten worden gegeven. Tenslotte is voor een aantal artikelen, zoals heren- en jongenscostuums, over hemden, japonnen en mantels voor wat betreft de puntenwaardering de inde ling naar leeftijdsgroepen vervangen door een indeling naar maten. Fie Carelsen geopereerd De actrice Fie Carelsen, die Dins dag 1.1. voor een operatie in een der Haagse ziekenhuizen werd opgenomen beeft deze operatie, hoewel zij zwaar der was dan eerst werd verondersteld, met goed gevolg doorstaan. Volkomen rust is voorlopig nodig en van een we deroptreden zal de eerste maanden niets kunnen komen. Het medeleven \an verschillende zijden is groot. Haar kamer is in een bloementuin herscha pen. t Productie boven vooroorlogs peil In Maart met zijn 2^ werkdagen is de productie-index van Nederland weer boven het peil van 1938 geste gen. Het steeg tot 103, nadat het m October van het vorig jaar voor het eerst boven de 100 (tot 109) was ge stegen. "-In de daartussen liggende maanden werd echter het vooroor logse produotiepeil niet bereikt. In de Katholieke kerken is gister morgen een ve-klaring van de Neder landse bisschoppen in verband met de komende verkiezingen voor de Twee de Kamer voorgelezen. „Het optreden van het communisme zowel buiten als binnen onze lands grenzen, geeft ons aanleiding" al dus wordt in de verklaring van het episcopaat gezegd „alle stemge rechtigde katholieken van Nederland andermaal te wijzen op de hoogst ge wichtige taak, welke zij op staatkun dig gebied hebben te vervullen, ten einde iedere machtvorming van het goddeloze bolsjewisme te voorkomen". „Bij de verkiezingen in 1946 hebben wij verklaard, dat de Katholieke Volkspartij haar onze overtuiging de beste waarborgen biedt voor de eer biediging en de naleving van de zede lijke normen van het christendom op het terrein van wetgeving en bestuur. Welnu, wij zijn van mening deze ver klaring ook nu nog te moeten handha ven". PRINS BERNHARD BEZOCHT DE R.A.I. Gedurende twee uur heeft Z. K. H. Prins Bernhard Zaterdagmiddag de in ternationale autotentoonstelling in het RAI-gebouw te Amsterdam bezocht. De Prins werd rondgeleid door de voorzitter van de RAI, de heer Leeu wenberg. Lange tijd hield de Prins zich op bij de nieuwste Engelse sport wagen. Behalve voor luxe auto's toon de de Prins grote belangstelling voor de afdeling bedrijfswagens en liet hij zich de nieuwste Nederlandse vuilnis auto's demonstreren. Om zeven uur verliet Prins Bernhard de tentoonstel ling en keerde per auto naar paleis Soestdijk terug. Overwinningsdag in Sovjet Unie De Moskouse radio heeft een dag order van maarschalk Boelganin, Sov jet-minister voor de gewapende macht, bekend gemaakt naar aanleiding van de verjaardag van de Sovjet-overwin ning in Europa, die gevierd wordt op negen Mei. Boelganin wijst in de dagorder op de betekenis van de overwinning, waarbij, zo zegt hij, de macht van de Sovjet-staat alsmede de eenheid en toewijding der volkeren van de Sov jet-Unie en hun gehechtheid aan het socialistisch vaderland, d^ Sovjet-re gering en de partij van Lenin en Sta lin aan de dag is getreden. 40 kinderlijkjesin Griekenland gevonden De Griekse minister van Oorlog, George Stratos, heeft naar aanleiding van de bevestiging der ontdekking van 40 lijken van gewurgde kinderen op de Ghiona-berg verklaard: „Het woord misdaad is te zwak om deze ac tie te karakteriseren. Wij nodigen de openbare mening van de gehele we reld, die zo gemakkelijk bewogen wordt door de terechtstellingen van enkele misdadigers, uit, deze daad te betitelen zoals zij verdient". „Het republikeinse orgaan „Eleuthe- ria" verklaart dat deze kinderen in aanwezigheid en met goedkeuring van hun ouders gèwurgd zijn, opdat hun geschrei de aanwezigheid der partisa- nen niet zou verraden". Wijziging bioscoopwet Naar het ANP verneemt, kan spoedig de indiening bij de Tweede Kamer te gemoet worden gezien van een wets ontwerp tot wijziging van de bioscoop wet met het doel voor de toekomst te voorkomen, dat de bestaande wet ontdoken wordt door de vertoning voor zogenaamde besloten gezelschap» pen van films, welke geschikt zijn om de openbare orde te ondermijnen. Yemen erkent de Republiek „Soember" meldt, dat volgens een Arabisch persbericht uit Cairo de Yemen-delegatie in de Arabische Liga een erkenning van de republiek Indo nesia heeft overgelegd. Sayd Ali El Moeyad, de gedelegeer de van Yemen, heeft dit ook reeds aan de vertegenwoordiger van de Indone sische republiek te Cairo medegedeeld. W. THOMASSEN BURGEMEESTER VAN ZAANDAM. Naar wij vernemen is de heer W. Tho massen, lid van de Tweede Kamer fractie van de Partij van de Arbeid en secretaris van het partijbestuur van de P. v d. A., benoemd tot burgemeester van Zaandam. Weersverwachting tot Maan dagavond. ONWEERSACHTIG Wind aanvankelijk nog uit Oostelijke, later uit uiteenlopen de richtingen en meest zwak. Ge leidelijk meer bewolking met hier en daar een regenbuitje of on weer. Ongeveer dezelfde tempe ratuur als gisteren.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1948 | | pagina 1