HET AFSCHAFFING van de pijnbank Wat zit er allemaal achter... DE Anderhalve eeuw geleden Bedrijfspensioenfonds voor landbouw de Er schuifelt een jager door de nacht Met een wielken en een stockscen VERGISSINGEN Registratie van landarbeiders in Noord-Holland RichardTauber stierfarm als twee mensen trouwen? Als de heiers op bouwwerk Muizenvangen aan de lopende band Vacantie als protest Gasten ontvangen Purmerender markt Het was op een middag in de winter, dat ik voor het eerst het ver haal hoorde van de moord op de De Witten. De wind raasde rond de Gevangenpoort. De gids sprak met een lugubere stem: en toen werden hem de scheenschroeven aangedaanen daarna bond men hem aan iedere teen een gewicht van vijftig pond". En de folterwerk- tuigen glansden dof en onheilspellend in het lamplicht. Ja, dig folterwerktuigen, die hebben hun sinistere invloed behouden. Nóg jagen zij de goêgemeente koude rillingen over de rug. Alhoewel het reeds anderhalve eeuw geleden is, dat zjj buiten gebruik werden ge steld. Op 23 April was het honderdvijftig jaar geleden, dat de pijnbank in ons land werd afgeschaft. In artikel 36 van de Algemene Beginselen der Staatsregeling van 1798 heeft men immers kunnen lezen: „De pijn bank wordt afgeschaft door de gantsche Republiek". Toch was Neder land niet de laatste natie, die de tortuur uit haar wetboek schrapte. In Rusland gebeurde dat officieel reeds in 1801. In Napels daarentegen kwam het in 1859 nog voor, dat men de verdachten martelde. Als men aan de foltering van be schuldigden denkt, komt onwille keurig t de inquisitie in de gedachten. En al heeft de Kerk zich in den be ginne tegen de tortuur uitgesproken, en pijnigden de inquisiteurs aan vankelijk niet zelf zij lieten dit aan de wereldlijke bestuurders over tegen het eind van de dertiende eeuw legde men een uitspraak van Paus Urbanus IV zo uit, dat ver schillende kerkelijke rechtbanken wel zelf de pijniging gingen toepas sen. En naar meti meent te weten, trachtte men hierdoor mede een eind te maken aan de zogenaamde godsoordelen, welke vaak zo ramp spoedige gevolgen hadden voor vol komen onschuldige mensen. Bij die godsoordelen moesten de verdachten zich aan alle mogelijke vreemde proeven onderwerpen, zo als een hand in het vuur houden of over gloeiende ijzers lopen. Kwam men er zonder brandwonden van af, dan was men onschuldigMaar dat de pijnbank en andere martel tuigen de positie van de verdachten aanmerkelijk verbeterden, is toch ook niet waar. Er zijn sprekende voor beelden te over van onschuldigen, die onder de ontzettende martelingen maar bekenden, doch daarop toch ter dood werden gebracht. Zo was er een man in Bazel, wiens vrouw er vandoor ging. Het gerucht ging daarop, dat de man zijn vrouw had vermoord. Op de pijnbank gelegd, bekende de man deze misdaad. Hij werd als moordenaar van zijn vrouw ter dood gebracht. Maar drie dagen later kwam de vrouw terug, die, volgens de geschiedschrijver, „met droef geschrei de onschuld van de do de betuigde". Wat men eigenlijk onder „tortuur" verstaat? Mr. dr. P. van Heijnsber- gen noemt het in een boeiend ge schrift over deze wijze van rechts pleging „verdachten of getuigen door pijniging te dwingen de waarheid te zeggen". En hij voegt hieraan toe: „Het pijnigen om te dwingen de waar heid te zeggen berust op de in het algemeen juiste gedachte, dat de pijn in staat is, de weerstand, die men biedt tegen de uitwendige drang te breken, wanneer het lijden gepaard gaat met de verwachting, dat de pijn zal ophouden, zodra de lijder de waar heid heeft gezegd". Wat niet wil zeg gen, dat Van Heijnsbergen het met de tortuur eens was. Elders schrijft hij immers: „De afschaffing van de pijn bank was een keerpunt in de ontwik kelingsgeschiedenis van ons strafpro ces. Het meest afkeurenswaardig be standdeel van het oude inquisitoire proces was weggenomen". DE „METHODE" De manier, waarop verdachten ge pijnigd werden, verschilde in dé loop der eeuwen nog al eens. In Grieken land gebruikte men de zweep en het red of goot men azijn in de neus van het slachtoffer. En het gebeurde ook wel, dat men hem levend vilde. De Romeinen hadden een speciale „voor liefde" voor het wakker houden van de verdachte, waardoor deze op de duur bijna krankzinnig werd. Ook in ons land kende men verschillende folter methoden. Een der afschuwelijksten was wel deze: het slachttoffer werd ontkleed eri met de handen op de rug gebon den op een bank gelegd, welke smal ler was dan het lichaam. De beide grote tenen werden met een touw vastgebonden, waarop het lichaam werd uitgerekt „met een wielken, stocxken of ander instrumentken". In 1595 stonden er voor 't Hof te Utrecht enige personen terecht, die beschul- cigd werden van toverij. In den be ginne ontkenden zij allen, maar toen zij gemarteld waren, zei er een, dat hij van de duivel had geleerd, hoe hij melk moest tappen uit een strootje. En toen kwamen ook de andere „be- Droevig aftreksommetje Wanneer wij van de overheid vernemen, dat in ons land in 1947 ongeveer 10.000 nieuwe woningen zijn gebouwd, dan moeten wij dit zien als een toename van de be schikbare woonruimte met slechts 7000 huizen. De Ned. Vereniging van Brand weercommandanten heeft name lijk medegedeeld, dat in dezelfde tijd in Nederland 3000 woningen door brand werden vernield. Blijkens de officiële rapporten is 80 van alle branden te wijten aan onvoorzichtigheid en onwe tendheid. Om hierin verbetering te brengen, is thans een grote actie voor vermijding van brandgevaar ingeluid met als hoogtepunt de Brandweertentoonstelling in Den Haag. kentenissen" los: beesten betoveren in dc wei, dansen met de duivel ender gelijk fraais. Zekere Folkert Dirksz, beweerde zelfs, dat hij met zijn kin deren even buiten Amersfoort in kat ten veranderd was geweest. Het ontzettend resultaat van deze „bekentenissen" was evenwel, dat 4 van de beschuldigden, onder wie 'n 17-jarig meisje, werden verbrand en 3 anderen, kinderen van 8, 13 en 15 jaar, gegeseld. In de zeventiende eeuw begon het protest tegen de gruwelen van de fol tering, dat ook voordien leefde, ster ker te worden. Er waren vooraan staande schrijvers, die op de onrecht vaardigheid er van wezen en op de noodlottige vergissingen, die vaak op de pijniging volgden. Het heeft toch r.og wel enige tijd geduurd, voor men in de hoogste regionen des lands over tuigd was van de juistheid dezer ar gumenten. In de Zuidelijke Nederlan den was men hierin het Noorden voor. Een rondschrijven aan de provinciale gerechtshoven in 1765 èn 1766 leverde als antwoord op, dat slechts Gelder land tegen het gebruik van de pijn bank gekant was. Later verbood de landsregering in verschillende inciden tele gevallen de pijniging. In 1787 schafte België de pijnbank af. Voor de aanstaande verkiezing van de Tweede Kamer, welke waarschijnlijk in de eerste week van Juli zal worden gehouden, maakt Amsterdam voor het aanleggen van de voor dc 519 stembureaux nodige kiezerslijsten voor het eerst gebruik van een ponskaarten-collectie. Vroeger vergde het typen van de kiezerslijsten 6000-man-uren, waarna er nog 4000 man-uren nodig waren voor correctie en collatie. De ponskaarten-collectie maakt het mogelijk, daarvan door middel van een reproducerende schrijfmachine in 170 uren een uittreksel in duplo te maken van de meer dan een half millioen tellende kiezerslijst. Dit voor ons land en waarschijnlijk voor de gehele wereld nieuwe systeem is een novum, dat een aanzienlijke tijdsbesparing oplevert, hetgeen wel blijkt uit de vroegere nodige 10.000 man-uren en de 170 machineuren van thans. Wij zien hier de „typiste" werkzaam op de wondermachine. Richard Tauber, die in Jgnuari op 55-jarige leeftijd overleed, en die ge middeld 50.000 per jaar met zijn stem verdiende, heeft, zo weet de Daily Express te vertellen, precies 2472 4 s. 7 d. nagelaten. „Eigen kasgeld" was er niet te vin den. noch een laatste wilsbeschikking; de administratieve bescheiden zijn nu aan zijn weduwe, de actrice Diana Na pier. ter hand gesteld. Het blijkt, dat hij de laatste vijftien jaar een fortuin he.ft verdiend maar alles weggaf. De zanger, die een vast inkomen van 600 per week had en 300 toucheerde voor elk concert, dat hij gaf, had een eigen appartement in een zeer duur hotel op Mayfair. Hij, zo vertelt men van hem, gebruikte slechts biljetten van 5 voor het geven van fooien. Een zijner vrienden zei laatst, dat hij nooit zijn geld telde en ook niet wist, hoeveel hij uitgaf. Ofschoon hij zelf nooit dronk en slechts zeer matig rook te, had hij voor zijn vrienden steeds de beste wijnen en „uitgezochte" siga ren. De gramofwoonopname van „You Are My Heart's Delight", dat Tauber we reldberoemd maakte, bracht hem meer dan 100.000 op. Hij reisde door ge heel de wereld in de grootste luxe, strooiend met zijn geld. Toen hij ja ren geleden genaturaliseerd werd, leg den de nazi's beslag op een fortuin van meer dan £70.000. Het Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw, welk fonds is ont staan op verzoek van de werkge vers- en werknemersorganisaties, is door de Regering met ingang van 1 Mei 1947 in principe aanvaard. In afwachting van een wettelijke regeling betreffende verplichte deelneming in dit Bedrijfspensioen fonds, welk Wetsontwerp thans is aangeboden aan de Tweede Kamer, zegde de Regering toe in het Land bouwcrisisfonds een bedrag te re serveren, gelijk aan het totaal bedrag, hetwelk aan premiën door werkgever en werknemer zou zijn bijeengebracht, indien het fonds met 1 Mei 1947 had kunnen gaan functioneren. Na de totstandko ming der Wet zullen deze gelden worden overgedragen aan het Be drijfspensioenfonds. Waar derhalve in het algemeen de opbouw der rechten 1 Mei 1947 zijn aan gevangen, is het van groot belang, dat .alle onder de pensioenregeling vallende personen zo spoedig mogelijk worden geregistreerd, opdat hun eventueel se dert 1 Mei 1947 verkregen rechten wor- cten vastgelegd. Dit betekent, dat een ieder, die voor kortere of langere tijd sedert 1 Mei 1947 in de landbouw werkzaam is of ge weest is, zich dient aan te melden. Dit houdt in, dat iedere valide loonarbeider van 17 t/m 64 jaar in de daarvoor in aanmerking komende gevallen zijn aan spraak kan doen gelden op ouderdoms-, weduwe-, wezen- of invaliditeitspen sioen voor zichzelf of zijn nabestaanden. Omdat het in de bedoeling ligt, dat bet Bedrijfspensioenfonds zich niet al leen tot de arbeiders werkzaam in de land- en tuinbouw zal uitstrekken, doch ook tot de arbeiders, die sedert 1 Mei 1947 geheel of gedeeltelijk, al is het maar één dag. werkzaam zijn of ge weest zijn in één der volgende bedrij ven, dienen ook deze werknemers zich te melden, n.l.: Akker- en weidebouw, vee- en pluim veehouderij, groententeelt, fruitteelt, boomkwekerij, bloembollenbedrijf, bloemisterij, zaadteelt, bijenteelt, ho veniersbedrijf, bosbouw, grient- en rietcultuur, veenbedrijf, spuiterijen, dorsbedrijf, loonploeg- en maaibedrijf. grasdrogerijen, dardappelsorteerinrich- tingen, Directie Noord-Oostpolder, Staatsbosbeheer, Grond Mij en Heide Mij. De belangrijkheid van directe aan melding zal ieder belanghebbende dui delijk zijn. Niet aanmelden kan gelde lijk nadeel tengevolge hebben. Met de uitvoering van dit Bedrijfs pensioenfonds zijn de plaatselijke ver zekeringscommissies belast, wiens eerste werkzaamheden zich zullen bepalen tot de registratie der loonarbeiders. Deze Sociale Verzekerings-Commissies zul len plaatselijk één dezer dagen hun werkzaamheden aanvangen. Hiertoe zullen zij zich tot belanghebbenden wendèïf per briefschrijven, strooibiljet, raambiljet ê.d., waarin vermeldt de plaats, datum en uur waarop registratie zal plaats vinden. Met het pog op een vlot verloop van deze registratie, wordt met nadruk ver zocht de aanwijzingen van de verzeke ringscommissie stipt op te volgen. Werkgevers, een beroep Wordt hier mede op U gedaan Uw werknemers, voorzover nodig, met het bovenstaande in kennis te stellen. Werknemers, georganiseerd of niet georganiseerd, Uw belangen worden door deze verzekeringscommissies be hartigd. Daarom, geef gehoor aan de oproep die van Uw verzekeringscommissie uit gaat en zie toe dat ook Uw buurman en collega aan zijn verplichting voldoet. Op deze manier bouwt men mede aan bet Bedrijfspensioenfonds dat door de Stichting van de Landbouw in eigen beheer is genomen en dat voorlopig nog het eerste in Nederland is, en dat, wat omvang betreft, waarschijnlijk wel niet geëvenaard zal worden. U bouwt zelf mede aanUw Be drijfspensioenfonds. t Onlangs hebben geleerde ge schiedkundigen onthuld hoe het komt dat moeders gewoonlijk tra nen plegen te plengen bü het hu welijk van haar dochters. Het schijnt een oud gebruik te zijn. In vroeger eeuwen geloofde men, dat heksen niet meer dan drie tranen op één keer konden storten. De bruid placht derhalve uitbundig te wenen, teneinde aan haar echt vriend het bewijs te leveren dat ze geen heks was. In onze dagen is dit gebruik over genomen door de schoonmoeders, klaarblijkelijk om te bewijzen dat ze zo kwaad nog niet zijn en dat de vooroordelen tegen schoonmoeders eigenlijk uit de tijd zijn. Overigens hebben huwelijksplechtigheden niet altijd een sentimentele kant. Bij de Kirgiezen bijvoorbeeld, een primitief nomadenvolk in Rusland, was het vroeger vóór de revolutie ge woonte, dat het huwbare meisje te paard over de steppe rende, waarbij de jonge mannen, die haar begeerden te trouwen, maar moesten trachten haar te pakken. Aangezien de lieftal lige amazone met "een bullepees ge wapend was, had alleen de man ha- rer keuze kans haar te naderen. De verkeerde getrouwd. In China kiezen de ouders voor hun kinderen de echtgenoten. Dat deze gewoonte tot merkwaardige gevolgen kan leiden, bleek, toen twee Chine se bruidjes op weg naar de bruiloft door een onweersbui werden overval len en in een theehuis gingen schui len. Toen de bui over was en zij haar reis voortzetten, stapten zij bij ver gissing in de verkeerde draagstoel. Doordat ze zwaar gesluierd waren, merkten de koelies er niets van. Ook de respectieve mannelijke huwelijks- candidaten merkten niets van de ver wisseling, want de bruidjes waren door hun ouders uitgezocht en ze had den immers toch maar te aanvaarden wat ze kregen. De ouders ontdekten de vergissing natuurlijk naderhand, maar om verdere onkosten te vermijden kwam men overeen de zaal» maar te laten zoals ze was. Een dergelijke ver gissing vond ook eens in Engeland plaats en wel te Killeter in Tyrone. Daar werd het bruidje bij vergissing r Met een regelmaat van dreunende slagen gaan de palen de bodem in. Het gaat langzaam maar zeker. Zo is het ook met het adverteren, op het doorzetten kómt het aan De resultaten zullen niet uitblijven mits gjj dit doet in de krant met de meest koopkrachtige ie- SINDS Bü het morgenkrieken en dikwüls al daarvóór, schuifelt de egel weer op huis aan met de blüde verze kerdheid het werk weer naar be horen te hebben verricht. Want de buit mocht groot of klein zpn, het enthousiasme is onveranderlijk, om dat de noodzaak altijd even groot is. Want de Erinaceus europaea die van lage komaf is kan evengoed wel deftig zijn en een weidse naam dragen! ontbreekt het niet aan eetlust en het menu moet dan ook door de druk der omstandigheden wel eens meer of min der gewijzigd worden. Weinig eetbare zaken, die een egel dan ook beneden zich acht; een kuiken wordt even sma kelijk geconsumeerd als een half-rotte appel. Waarbij echter haastig gezegd moet worden, dat een verslonden kui ken ten laste an de boer komt en niet ten laste van de egel. Een egel is nu eenmaal gespeend van beperkte begrippen als mijn en dijn. Voor hem valt de wereld uitéén in twee afdelingen: zaken, die eetbaar en ande re, die oneetbaar zijn. En als enig ding een egel eetbaar lijkt, wordt het ge geten en de rest sloft hij onverschillig voorbij. Tenzij het hem een dreigende ontmoeting lijkt. Want dan rolt een egel zich in elkaar! Dat „stelling kiezen" is gebeurd in de fractie van een seconde en haast uit de macht der gewoonte zou men ge neigd zijn te zeggen. Nu is het waar, dat een egel voor-treffelijk voor zulke kunststukken is ingericht. Op zijn rug zit n.l. een ringspier, die met de huid verweven is. Wanneer de dingen hem nic' aanstaan, trekt hij die spier naar beneden en hup! er ligt een stekelige bal, die voor een succesvolle aanval maar weinig kansen biedt. Een jonge, onervaren hond bijt nog wel eens in een opgerolde egel, maar dat doet een hond in zijn hele leven maar één keer. De volgende malen weet hij niet wat hij met zo'n geval moet beginnen en verklaart het jankend voor onoplosbaar. Met een opgerolde egel is niet veel te beginnen. Door kracht aan te wenden kan men het dier niet dwingen zich te openen, men zou dan alleen de ringspier maar verscheuren en dat is niet nodig. Welbeschouwd is de „egel-stelling" ook het enige wapen ter verdediging dat het dier bezit. Want alles wat het aan agressieve gevoelens koestert, viert het uit in de strijd tegen muizen, jonge ratten en, in het Oosten van ons land, ook tegen slangen. De egel is dus een buitenge woon nuttig lid der maatschappij. Des niettemin zien de boeren er geen been in hem dood te slaan. Als motief voor dat vonnis geldt dan, dat de egel kuikens steelt. Het is niet zo moeilijk daar een stokje voor te ste ken en het recept is niet kostbaar ook: de hokken goed dicht maken. Dat is beter dan de egel dood te slaan, want al hij niet in de verleiding gebracht wordt, zal hij' zijn dankbaarheid be wijzen door nog vlijtiger op de insecten- jacht te gaan. Stekelvarkens komen in ons land niet voor. Want een egel heeft met een stekelvarken niets maar dan ook niets te maken dan dat.beide dieren te goeder trouw overigens door el kaar gehaald worden. Het stekelvarken is een knaagdier, de egel een insecteneter. Misschien acht u dat onderscheid alleen maar van theo retische waarde. Goed: het meest in Europa voorkomende stekelvarken meet 65 cm; de egel haalt nog geen 30 cm. Overigens hebben deze beide diersoor ten wel overeenkomsten: ook het ste kelvarken leeft in holen en gangen on der de grond. En mijnheer Hystrie critata heeft evenals de egel stekels op zijn body, maar die komen te voor schijn uit een vacht. Daarbij vergele ken is het egeltje er maar kaal afge komen, hij moet voor zover het al thans de bovenkant van zijn lichaam betreft er zien door te komen met stekels alléén. U zult na één en ander wel overtuigd zijn dat stekelvarkens en egels precies zoveel op elkaar gelijken als een straat veger en een „karreman", maar dat ze toch twee verschillende figuren zijn. De egel kunt u overal in ons land te genkomen, maar om een stekelvarken te zien, zult u naar Artis moeten. Ten zij u er voorkeur i geeft naar de streken der Middellandse zee te gaan, want in die gebieden leven zij. Een serumfabriek in spé? Niet zelden kunt u horen of lezen, dat de egel toch zo'n dapper beest is, want hij valt zelfs de adder aan. Dat is inderdaad zo, maar of het 'n kwes tie van dapperheid is, staat nog te bezien. Want het heeft alle schijn, dat de egel immuun is voor 't adder gif. Het dier is ook bestand tegen andere dodelijke vergiften, b.v. blauwzuur. Gevaarlijké bacillen als b.v. tetanus kan het ongestoord verdragen. Er zijn stemmen opgegaan om de egel te pro moveren tot leverancier voor een serum1 tegen slangengif, niet tot bevrediging van het dier zélf waarschijnlijk. Want immuun of niet, de egel be tracht bij het aanvallen van adders een loffelijke voorzichtigheid. Het is een zeldzaam opwindend schouwspel een dergelijke strijd mee te maken. Het be gint met het gebaar, waarmee de egel het snuitje naar beneden wegbuigt en de nekpennen opzet. Als de adder dan een aanval doet, bijt het reptiel in de pennen. De strijd wordt al spoedig be slist in het voordeel van de egel. Als alle lévende wezens heeft de egel ook zijn vijanden. Daartoe behoren de vos en onder de vogels de rausuil en de bosuil. Wat die vijandschap der uilen betreft, zou men kunnen zeggen: ne ring is nijdig, want de uilen zijn ook geduchte muizenjagers. Hier in Noordholland heeft de egel buiten boze boeren vrijwel geen vijan den. Maar dg natuur is sterker dan de leer en daarom gaat ook in deze gewes ten de egel bij het vallen van de nacht op pad. Sloten zijn niet belangrijk, want het dier zwemt minstens zo goed als het loopt en weet ook in het water de weg te vinden. Ons land is niet zo erg rijk aan de ze viervoeters en de bestaande soorten worden meer en meer bedreigd. Mis schien is dat een reden de egel rustig zijn gang te laten gaan, daarbü indi rect profiterend van zün gaven als zuiveraar. De grootste fietsenstalling in de om geving van het station te Haarlem, die van Ter Wal in de Rozenstraat, zal de eerste twee weken van Juni wegens va cantie gesloten zijn. Deze maatregel, die de van en naar het station fietsende fo rensen veel last zal veroorzaken, is ge nomen als protest tegen de nieuwe maximumprijzen, die van overheids wege vastgesteld en onlangs ingegaan zijn. met de bruidsjonker getrouwd. De echte bruidegom was zo verlegen, dat zijn vriend al zijn handelingen leidde. Daardoor hield de geestelijke de bruidsjonker voor de gelukkige brui degom en plaatste deze naast de bruid. Toen hij daarop de gebruikelijke vraag stelde was de bruidsjonker zo ver bouwereerd dat hij evenals de bruid „ja" zeide. Eerst dacht men nog dat alles in orde was, maar in de vestibu le werd de fout ingezien. De geeste lijke verklaarde dat een eed bij ver gissing afgelegd ongeldig moest wor den geacht Hij deed de plechtigheid over en alles was in orde. Het werd een zeer gelukkig huwelijk, maar de vrouw had, gelijk men pleegt te zeg gen, de broek aan. De meer en meer gebruike- lüke weg. Huwelijken worden in de hemel ge sloten, wordt ons geleerd. Tegenwoor dig komen zij ook dikwijls door mid del van een advertentie in de krant tot stand. Vele mensen achten deze manier weinig poëtisch, maar ze moeten erkennen dat zij, die van de huwelijksmakelarij een bedrijf maken, hierbij dikwijls een vrij behoorlijk burgermansinkomen verwerven. In Amerika heeft men dit bedrijf thans gemechaniseerd. Te New York kon men onlangs een machine in werking zien, waar door mannen hun levensgezellin konden kiezen. Als men aan een knop draaide kwam er een aantal fo to's voor de dag van dames, die ver langen naar de huwelükse staat. De man die aan de beurt was deed een dollar in de gleuf onder de foto die hem het best beviel. Hierdoor kreeg hü de foto, het adres van de schone, haar lengte en gewicht, haar leef- tijd, alsmede haar financiële om standigheden in zijn bezit. Het kan blijkbaar ook zo Eén merkwaardigheid moeten wij in dit verband nog vermelden: het huwelijk heeft een nadelige invloed op de prestaties van boksers. Jack Dempsey verloor smadelijk na zijn huwelijk met Estelle Taylor, Max Schmeling verloor eveneens verschei dene partijen in het jaar na zijn hu welijk. Deskundigen verklaren echter dat op de lange duur de getrouwde sportsman het wint van de ongetrouw de. Trouwen is overigens ook heel ge zond. Een levensverzekeringsmaat schappij te New York berekende dat het sterftecijfer van weduwenaars twee keer zo hoog is als van getrouw de mannen. Ook voor vrouwen geldt deze regel, alleen is het verschil iets kleiner. Wij menen derhalve in alle gemoedsrust het huwelijk te mogen aanbevelen. VOOR DE VROUW De Nederlandse gastvrijheid, die sinds jaar en dag spreekwoordelijk is geweest, heeft in en door de oorlog een flinke duw gekregen. Men kan er de huisvrouw geen verwijt van ma ken. Het spreekt toch vanzelf dat men, als het voedsel schaars wordt, het eigen gezin vóór moet laten gaan. Het was nu eenmaal onmogelijk in de laatste oorlogsjaren huis en hof open te stellen voor iedereen. Ieder sneedje brood werd zorgvuldig afgewogen; van smeren of beleggen was geen sprake meer en evenmin van suiker en melk in thee- en koffiesurrogaten! Thans is echter weer genoeg te eten al is er dan nog geen overvloed. Er is hoegenaamd geen reden voor ook nu de gastvrijheid buiten de deur te zetten. Bescheiden gasten althans kan men tegenwoordig weer met open armen ontvangen. Zij zullen uit zich zelf beddelakens en een handdoek meebrengen en zeep niet vergeten en, indien zij langer dan één dag en nacht in het bevriende huis blijven, natuurlijk hun brood-, vlees- en vet- bonnen aan de gastvrouw afstaan of tenminste het rantsoen, dat zij in die tijd opeten in natura meebrengen. De gast uit 1948 weet, dat iedere huis vrouw te weinig hulp heeft en zal dus zelf haar slaapkamer aan kant brengen, hulp aanbieden bij het af wassen, stoffen, tafel dekken, kortom; zo optreden, dat de gastvrouw in plaats van dubbel werk te doen haar taak door de gast wat ziet verlichten. Maar als zij zo doet dan heeft de gast ook recht op de volle van ouds be roemde gastvrijheid en dan mag zij minstens verwachten, dat de vrouw des huizes openlijk toont dat zij wel kom is en niet door zware zuchten de Indruk wekt dat zij haar gast liefst zo spoedig mogelijk ziet vertrekken. Een beetje last mag men er wel voor over hebben om deze goed Hollandse traditionele eigenschap weer in volle glorie te herstellen. PURMEREND, 11 Mei 1948. Aange voerd 700 runderen w.o. 16 vette koeien, 4 stieren, 621 nuchtere kalveren, I schaap en 24 vette varkens voor de levering. 176 melk- en kalfkoelen f 475f 840, kalm; 460 geldekoeien f 325—f 625, matig; 24 graskalveren f 160—f 245, kalm; 20 Stieren f 600—f 1150, goed; 150 Nuchtere kalveren f 36—f 85, vlug; 95 schapen f 52f 70, goed; 708 lammeren f 26f 40, goed; 153 bokken en geiten f 20—f 80, stug; 798 biggen f 30—f 60, heel stug; 82 paarden f 325f 850, stug; 1500 oude kippen en hanen f 3.50f 3,73 per kg; 10500 jonge hanen f 2.50—f 4.50 per kg; 350 jonge hennen f 6—f 8 per stuk; 400 eenden f 2f 5 per stuk; 300 konijnen f 2f 17 per stuk; 200 ganzen f 4—f 6 per stuk.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1948 | | pagina 6