COGNAC, Generaal Smuts dient ontslag in Minister v. B0ETZELAER JODEN IN OUD-JERUZALEM GEVEN ZICH OVER MARSHALL: Zaterdag 29 Mei 1948 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 145ste Jaargang No. 126 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Na zijn nederlaag tegen Dr. Malan ontving Russische ambassadeur De brand in het Bevolkingsregister te Amsterdam Soekarno gaf volmacht tot besprekingen met Rusland Kamerontbinding op 26 Juli Oproep tot vacantiespreiding J SCHUMAN stelt vèrtrouwenskwestie Recept reeds twee eeuwen geheim NA TWAALF DAGEN STRIJD Onze koers zat weg banen naar vrede Nog geen beslissing van Veiligheidsraad WEERBERICHT i BUREAU ADMINISTRATIE Voordam 9 - Telefoon 3820 REDACTIE Achterdairi 20 - Telef. 2274 Postgiro 187294 Directeur: J. Bijlsma ALKMAABSCHE COURANT TARIEVEN: Advertenties: 16 cent per millimeter. Familieberichten 20 cent per millimeter. Vraag en Aanbod tot 15 woorden f 1.elk woord meer 5 cent, uitsluiteno contant Abonnementen: 1.30 per maand, 3.75 per kwartaal Wrnd. Hoofdredacteur: W. Middelbeek. Rayonredacteur: W. Oliemans. Generaal Jan Smuts, premier van Zuid-Afrika heeft, in aansluiting op de uitslag der algemene verkiezingen, het ontslag van zijn regering aange boden. De gouverneur-generaal heeft de nationalistische leider Malan naar Pretoria ontboden. hu politieke kringen, aldus Reuter, wordt de nederlaag van Smuts toege schreven aan de omstandigheid, dat vele boeren tegen de regering gestemd zouden hebben. Het zou niet met zeker heid zijn uit te maken, of zij heer schappij van de Afrikaans sprekende blanken wensen. Volgens de „Natal Mercury" zou Smuts' erkenning van Israël hebben bijgedragen tot zijn ne derlaag. In deze verkiezingen zijn de volgende punten op de voorgrond geplaatst: de? overheidscontrole in oorlogstijd, infla tie, communisme, betrekkingen tussen de rassen, immigratie en politiek jegens de Indische minderheid. De partij van Smuts, zegt Reuter, wilde de status quo handhaven, terwijl de nationalisten pieer „Afi'ikanerdóm" wensten, minder Immigranten, raspolitiek ten behoeve van de blanken en een afgescheiden niet-blanke vertegenwoordiging in het parlement. Men meent te weten, dat Smuts geen zitting zal nemen in het parle ment. Verschillende gekozen partij genoten van Smuts wilden te zijnen behoeve afstand doen van hun zetel. Smuts zelf is, zoals gemeld, in zijn kiesdistrict verslagen. SCHERPE KOERSDALING De nederlaag van generaal Smuts' partij bij de verkiezingen kwam als 'n zware schok voor de effectenbeurs. Te Johannesburg liepen onder leven dige handel de koersen terug, in som mige gevallen met 15 pet. De omvang rijke verkopen werden vrij goed va- werkt, daar de grote financiële instel lingen het aangeboden materiaal op namen. Op de Londense effectenbeurs daal de de totale beurswaarde van Zuid- Afrikaanse goudmijnfondsen gister aanvankelijk met naar schatting 10 OUBAAS SMUTS millioen pond sterling, op het bekend worden van de nederlaag van de par ty van generaal Smuts. De handel in mijnfondsen was op gewonden. NIEUWE VERKIEZINGEN? Uit de definitieve uitslagen van de verkiezingen in Zuid-Afrika blijkt, dat de nationalistische partij slechts een meerderheid van vier stemmen heeft. In politieke kringen is men de mening toegedaan, dat de persoon, die zal aan gewezen worden om de nieuwe rege ring samen te stellen het ongetwijfeld zeer moeilijk zal hebben om met een zo geringe meerderheid te regeren. Sommige waarnemers leiden daaruit af, dat nieuwe verkiezingen niet tot de onmogelijkheden behoren. „De nederlaag van Smuts en zijn Verenigde Partij is een slag voor het Officieel wordt medegedeeld: „Op uitnodiging van de minister van Bui tenlandse Zaken heeft de Sovjet-am bassadeur, de heer V. A. Valkov, gis teren met baron Van Boetzelaer op diens departement een onderhoud ge had over de overeenkomst tot het uit wisselen van consuls, welke volgens 't officiële persagentschap Tass, te Praag tussen de Sovjet Unie er de Republiek Indonesië is afgesloten. De minister van Buitenlandse zaken heeft de Sovjet-ambassadeur er onder andere c gewezen, dat het aangaan van dergelijke betrekkingen door de Republiek in strijd is met de door haar aanvaarde Renville-beginselen, welke uitdrukkelijk vermelden, dat de souve- reiniteit over geheel Tndonesië voor 't tijdperk tot de overdracht van souve- reiniteit aan de Verenigde Staten van Indonesië, blijft berusten bij het Ko ninkrijk der Nederlanden. Britse volk", zo schrijft het conserva tieve blad „The Evening Standard". „Het zou verkeerd zijn te beweren, dat de nauwe banden tussen Zuid- Afrika enerzijds en Groot-Brittannië en het imperium'anderzijds niet aan getast worden door de overwinning van de nationalisten van Malan. Het uur is ernstig: overijlde woorden of daden kunnen de eenheid van het im perium in gevaar brengen. Het Britse volk ziet met belangstelling doch tevens met angst uit naar de samen stelling van de nieuwe regering en de ontwikkeling van haar politiek. Moge de wijsheid de overhand hebben". Tegen de beide hoofdverdachten uit de zaak van het Amsterdamse bevol kingsregister, dat door een tiental moedige illegale werkers in de nacht van 27 Maart 1943 in brand werd ge stoken, werd op 23 April j.l. het on derzoek aangehouden. Gisteren zette hét Amsterdams Bijzondere Gerechts hof het onderzoek voort. Getracht werd een antwoord te vin den op de vraag of het initiatief tot 't verraad aan de illegale groep, in casu tot het verraden van Hoogsteder (de knecht van Arondeus), in hoofdzaak van de 47-jarige NSB-er P. Th. Teunis- sen, de eigenaar van een confectie-ate- lier, dat voor de Duitse weermacht werkte, was uitgegaan of wel. dat dit initiatief gelijkelijk gedeeld werd met de kleine, 36-jarige Andries van der Laak, die als ondergeschikte op het atelier werkzaam en geen NSB-er was. Hoewel de advocaat-fiscaal, mr. M. H. Gelinck, het antwoord op deze vraag niet duidelijk gegeven achtte door de 5 nieuwe getuigen, die gis ter .werden gehoord, sprak hij in zijn requisitoir als zijn mening uit, dat Teunissen! voor dit verraad in hoofd zaak aansprakelijk moet worden ge steld, terwijl voor van der Laak ver schillende omstandigheden aanwezig zijn, die op een geringer aansprake lijkheid wijzen. Mr. Gelinck persis teerde derhalve bij zijn eis van 9 April j.l.: de doodstraf voor Teunis sen en 15 jaar voor van der Laak. Uit spraak volgt op 11 Juni a.s. De republikeinse vertegenwoordiger in Praag, dr. Soeripno, heeft Vrijdag tegenover. Reuter verklaard, dat hij volledige volmacht had van president Soekarno om te onderhandelen en overeenkomsten te sluiten met de Sovjet-Unie. Dr Soeripno bevestigde, dat zijn be sprekingen met de Sovjet-ambassadeur te Praag tot resultaat hadden een over eenkomst tot uitwisseling van consu laire vertegenwoordigers tussen de Sovjet-Unie en de Indonesische Repu bliek. Deze overeenkomst werd gete kend op 22 Mei. Krenten, rozijnen en sucade vrij Krenten, rozijnen en sucade zullen in het vervolg vrij van distributie zijn. De verdeling van de aanvoer zal dientengevolge in de toekomst door de handel zelf geschieden. Graaf Bernadotte is naar Palestina middelaar te aanvaarden. Vó6r zijn ferentie. vertrokken om zijn functie als be- vertrek hield de graaf een perscon- Gisteren is verschenen Staatsblad 219, houdende een Kon. besluit van 28 Mei, waarin de minister-president ge machtigd wordt in naam van de Regentes van het Koninkrijk de te genwoordige zitting der Staten-Gene- raal te sluiten in een verenigde ver gadering der beide Kamers op Zater dag 24 Juli 1948 des namiddags te uur. Tevens is in dit Kon. besluit be paald, dat de beide Kamers worden ontbonden met ingang van Maandag 26 Juli 1948. De verkiezingen van de leden der Eerste Kamer zullen in iedere provin cie plaats hebben op Donderdag 8-Juli- a.s. De commissarissen der koningin zijn gemachtigd de Staten hunner pro vincie te dien einde in buitengewone zitting bijeen te roepen. De candidaatstelling voor de verkie zing van leden der Eerste Kamer is in iedere provincie bepaald op Maandag 14 Juni. De candidaatstelling voor de verkie zing van de leden der Tweede Kamer in elke kieskring zal plaats hebben op Vrijdag 4 Juni. De eerste samenkomst van de nieuwe Kamers zal gehouden worden in ver enigde vergadering op Dinsdag 27 Juli a.s. Bij ministeriële beschikking is de da tum der verkiezing voor de Tweede Ka mer vastgesteld op Woensdag 7 Juli a.s. Het Centraal Werkcomité Vacantie heeft zich gewend tot de hoofden van overheidsinstellingen en particuliere bedrijven met een schrijven, waarin in verband met de zo noodzakelijke va cantiespreiding gevraagd wordt het per soneel, dat geen schoolgaande kinderen heeft, zijn vacantie te doen nemen vóór 18 Juli of na 28 Augustus. De minister van binnenlandse zaken heeft dit verzoek ondersteund bij de overige ministers, wie gevraagd is aan het verzoek van voornoemd comité zo mogelijk aandacht te schenken. Verrassing verwekt ontsteltenis Toen mevr. Morrison, de echt genote van de Britse vice-premier, enkele dagen geleden een „ver dacht" uitziend pakje ontving, stelde ze zich fn allerijl met de Londense i litie in verbinding. Het pakje werd naar het plaatselijk postkantoor gebracht en met spoed werden enige deskundigen op het gebied van ontploffingsstoffen ontboden, die omzichtig touw en papier verwijderden. Er kwam geen bom te voor schijn. Wel een zoute zalm, waar mee minister Morrisson, vanuit Scarborough, waar het Labour- congres werd gehouden, vrouw lief had willen verrassen. De Franse minister-president, Ro bert Schnman, heeft naar aanleiding van het wetsontwerp tot inkrimping van het ambtenarencorps de kwestie van vertrouwen gesteld. De stemming zal plaats vinden op Dinsdag aanstaande en wanneer de uit slag negatief is zal dit automatisch het ontslag van de minister-president ten gevolge hebben. Van socialistische zijde verzet men zich krachtig tegen 't wetsontwerp tot ontslag van in totaal honderdvijftig duizend ambtenaren. Dr. Plesman onderscheiden Dr. A. Plesman directeur van de KLM, is gisteren onderscheiden met het commandeurskruis van Tunesië. De uitreiking geschiedde door de Franse ambassadeur namens de Bey van Tunis, tijdens een bijeenkomst op de Franse ambassade, bij gelegenheid van het bezoek der Tunesiërs, die op het ogenblik op uitnodiging van de KLM een tocht door ons land maken. kleine stad met een wereldnaam (Van onze speciale verslaggever.) COGNAC, Mei. - Of het nu vandaag gebeurde, dat de reeds eerder aange duide, maar onbekend i> bleven Neder landse Meester capriolen ging uithalen met vrouw en hittekar, zou ik met de hand op het hart niet kunnen zeg gen. Maar laat ik eerlijk bekennen vanochtend tegen negenen Martell te hebben bezocht, de befaamde J. en F. Martell van 1715. Dit is Cognac, de kleine stad, die aan een drank een wereldnaam gaf. Of is het eigenlijk omgekeerd? „Het huis, waarin ik ben geboren, is meer dan twee eeuwen oud en ook al meer dan twee eeuwen beroemd", lees 'ik er gens. En wie voor de eerste teug niei eerbiedig de ogen heeft gesloten, wordt in ieder geval geïmponeerd door de eerbiedwaardige getuigenis sen uit een grijs, maar roemvol ver leden, en door de twintig millioen liter, welke er in reserve ligt. Toen Jean Martell zich hier in 1715 kwam vestigen, sal hij niet hebben vermoed, dat zijn nazaten connecties zouden bezitten in het ganse land en in de Nederlanden, in Londen en in China, ja, overal ter wereld. Hij was een eenvoudig man, maar een mees ter in zijn vak. Zodat hy reeds bij zijn dood, twintig jaar later, zijn cliënten had in de verste uithoeken van Scandinavië. En sindsdien bleef Martel Martell, zoals de cognac van Martell de cognac van Martell bleef. „La distillation est une opération délicate", heb ik me laten vertellen. Maar dat is de arbeiders in dit bedrijf aan te zien. Zij hebben allen de pein zende blik van de vakman. Enzij hebben zonder onderscheid gezonde kleuren. Hoe het distilleren precies ge schiedt, kom ik niet te weten. De methode is praktisch twee eeuwen lang gelijk gebleven. En het enige, wat me wordt toevertrouwd is, dat net proces uit twee gedeelten be staat. Maar je kijkt hier als leek je ogen al uit aan de enorme vaten, de diepe putten, de geulen en,goten eD de ontelbare flessen, alles en allen vol van dit kostelijk nat, dat zo bij uitstek geschikt is, na de goede maal tijd, een ware en diepe tevredenheid te verwekken. Het gebied, waarin Martell en an dere cognac-koningen resideren, ligt als een eiland temidden van de wijn gaarden der oude kastelen en coöpe raties. Maar denk toch vooral niet te gering over deze wijngaarden. Hier immers zijn andere meesters in de edele kunst van de wijnbouw trots op hun Haut-Montraval, hun Chateau Begadan, hun Rose Pauillac, hun Chateau Mouton-Rothschild. Ja, die Chateau Mouton-Rothschild, dat is de huiswijn van de wereldbe roemde baron. En het Chateau zelf is zijn kasteel. Met 62 hectaren ban wijngaarden. En een wonderbare kel der. En toen wij hier aanzaten aan een waarlijk vorstelijke dis, met rechts door de openslaande deuren het gezicht op de zonnige, onafzien bare wijngaarden en iinks de diepe kelders, romantisch verlicht door flikkerend kaarslicht, toen zei mijn tafelbuur: Zie, dit is het voorpor taal van het paradijs. En ik kon het de piekerende Fin niet kwalijk nemen. Wat denk je, dat de wijn is, vroeg hjj daarna nog, een geschenk van God of een lokaas van de duivel En deze vraag klonk hier niet pro fanerend. Toen noemde een van de sprekers tegen het eind van het maal de Fran se wijn ambassadeur van vrede en vriendschap. Met welk antwoord myn vriend en Ik one volkomen konden verenigen. Het radio-station van de New York Times citeert een officiële medede ling van Transjordanië, dat de Jood se wjjk in het oude gedeelte van Jeruzalem zich aan het Arabisch le gioen heeft overgegeven. De Joden in deze wijk hebben zich twaalf dagen lang krachtig verdedigd. Er zouden zich 1.500 tot 1.600 Joden hebben overgegeven. De strijd in Jeruzalem heeft sedert November j.l. bij tussenpozen gewoel. Bij de beëindiging van het Britse man daat op vijftien Mei jl. staken de troe pen van het Arabisch legioen van ko ning Abdoellah van Transjordanië de grens van Palestina over. Op achttien Mei bezetten deze troepen, nadat ar tillerie Jeruzalem had beschoten, stel lingen in de oude stad en drongen de verdedigende Joden terug op een klein gebied, waar zij werden belegerd door een leger dat op zyn beurt door an dere Joden werd ingesloten. Volgens een communiqué van het Arabische legioen hebben de Joden in de oude stad zich onvoorwaardelijk overgegeven. Het legioen zal alle wa pens en oorlogstuig ontvangen. Alle combattanten' worden krijgsgevangenen Vrouwen, kinderen en non-combattan ten zullen ter beschikking van het Ro de Kruis gesteld worden. Vrijdagavond hadden 350 strijders zich met wapens jn uitrusting overgegeven. Ongeveer duizend vrouwen en kinderen zijn aan het Rode Kruis overgegeven. De over gave blijft voortgaan, zo besluit het communiqué. STRIJD IN NIEUWE STAD. Uit Britse militaire bron verluidt, dat de strijd om het nieuwe gedeelte van Jeruzalem, nu de oude stad zich George Marshall, de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, heeft in een rede voor de -„General Federation of Women Clubs" te Port land (Oregon) de Sovjet-Unie ervan beschuldigd een „berekende en cy nische propaganda-campagne" te voeren teneinde de ernstige Ameri kaanse pogingen om eerlijke onder handelingen te beginnen voor de we reldvraagstukken teniet te doen". „Indien de Sovjet-Unie van zekere han delwezen en daden, welke de wereld sinds het beëindigen van de vijande lijkheden in een toestand van onge rustheid en verwarring hebben gehou den, zou afzien, zou zij een geheel nieuwe internationale sfeer scheppen. Als zij dit deed, zou zy niet stuitten op enig gebrek aan begrip van de zijde der Amerikaanse regering", zo zeide Marshall. Daarentegen waarschuwde de mi nister de Verenigde Staten dat de vol ken van Europa de „voortdurende vrees koesteren, dat zij niet op ons kunnen rekenen, dat wij van plan zullen ver anderen, dat wij een officiële aanvaar de politiek, zoals het Europese herstel plan, zonder opzegging zouden laten varen zonder acht te slaan op de ver nietigende gevolgen, die een dergelijke wankeling ten gevolge zou hebben". Niettemin verklaarde hij, dat „sinds het begin van dit jaar „uitstekende vorderingen" waren gemaakt in de strijd voor een veilige vrede en de te rugkeer van algemene welvaart in de wereld". „Ik ben er zeker van", aldus Marshall, „dat het vasthouden aan de vaste koers die wij volgen zal leiden tot de oplossing van de ergste moeilijk heden en tenslotte de weg zal banen tot een gezonde basis voor de vrede". 70.000 sigaretten in beslag genomen In een woning in het Bezuidenhout- kwartier te 's-Gravenhage trof de re- recherche 70.000 sigaretten aan. Zij bleken afkomstig van beman ningen aan boord van zeeschepen, lig gende te Rotterdam. De sigaretten werden in beslag ge nomen. Gearresteerd werden vijf per sonen nl. de 37-jarige slager J. H. van K., de 47-jarige drogist H. S., de 31- jarige gescheiden vrouw J. M. C. L„ de 42-jarige koopman J. W. H., allen uit 's-Gravenhage en de H. uit Rijs wijk. Over enkele maanden de melk vrij Minister Mansholt acht het beter dat de beslissing of de melkdistributie ai dan niet kan worden opgeheven, pas over enkele maanden wordt genomen, ondanks het advies dat het bedrijf schap voor zuivel thans aan de minis ter heeft uitgebracht om op korte ter mijn de melk van de bon te doen, zij het met beperking voor het gebruik voor industriële doeleinden, hotels, •na. aan het Arabische legioen heeft over gegeven, thans voornamelijk woedt rondom Latroen aan de weg van Je ruzalem naar Tel Aviv. De Arabieren melden, dat zij de Joden in dit gebied hebben teruggedreven. Van Joodse zij de wordt gemeld, dat Beit Jiz, ten Zui den van Latroen, door de Joden veroverd. HEILIGE PLAATSEN IN GEVAAR. De Joodse militaire bevelhebber van Jeruzalem heeft de Wapenstilstandsom- missie der V.N. meegedeeld, dat zijn manschappen genoopt zouden zijn bij wijze van represaille de heilige plaat sen aan te vallen, indien de Arabieren doorgaan met hun aanvallen op syna gogen in de oude stad. Deze waarschu wing was vervat in een telegram van de commissie, die gisterenavond door de Franse afgevaardigde in de Veilig heidsraad is voorgelezen ter ondersteu ning van een nieuw Frans voorstel tot een onmiddellijk bëvel „staakt het vu ren". De Franse revolutie, waarover niet gestemd is, werd met de Britse en Sowjetrussische resoluties op tafel ge legd. In de bijeenkomst van Vrijdag van de Veiligheidsraad beloofde China zijn steun voor de Britse voorstellen ten aanzien van Palestina, .inhoudende een wapenstilstand van vier weken en embargo op wapenzendingen naar bei de ^partijen gedurende die periode. De woordvoerder van het Joodse bureau, Aubrey S Eban, deed een uit gebreide en in bittere bewoordingen gestelde aanval op de Britse voorstel len. Volgens Eban werd in deze reso lutie van de Arabieren niet meer ge vraagd zich te schikken naar de wil van de Veiligheidsraad, doch wordt van de Veiligheidsraad gevraagd zich te schikken naar de wil van de Arabi sche staten. De Russische afgevaardigde ver wierp de Britse resolutie. Vervolgens kwam de Russische resolutie ter spra ke, waarin wordt verklaard, dat de toestand in Palestina een bedreiging voor de vrede is en hoofdstuk 7 van het handvest dient te worden toegepast. De Canadese afgevaardigde, die te voren had verklaard, dat het Britse voorstel een aanvaardbare basis voor bespreking was, wees de Russische resolutie van de hand. Hij wilde eerst weten, tot welke economische en mili taire sancties de grote vijf zouden besluiten als ie order tot staken van het vuren niet werd opgevolgd. De Amerikaanse afgevaardigde, Austin, deelde mede, dat de Ver. Sta ten de door de Sovjet-Unie ingediende resolutie zullen steunen. De zitting werd verdaagd. Wetsontwerp inzake wederopbouw ingetrokken De minister van Financiën a. i. heeft méde namens zijn ambtgenoten van Binnenlandse Zaken, van Weder houw en Volkshuisvesting en van Ver keer en Waterstaat, aan de voorzitter van de Tweede Kamer bericht, dat het ontwerp van wet tot regeling van da bijdragen wederopbouw publiekrechte lijke lichamen 1946, krachtens machti ging van Hare Koninklijke Hoogheid de Regentes wordt ingetrokken. Dagelijkse retourdienst Amsterdam-New York In twee jaar tijds heeft de KLM met duizend vluchten dertig duizend pas sagiers naar New York vervoerd. Van 14 Juni af zal gedurende de zomer maanden een dagelijkse retourdienst worden onderhouden. Met inbegrip van de dienst Amsterdam-New York- Curagao zal deze zomer de KLM 22 maal per week het Noordelijke deel van de Atlantische Oceaan oversteken. Werkkledingbonnen A B en C ongeldig Het Centraal Distributiebureau deelt mede, dat de werkkledingbonnen A, B en C na 12 Juni a.s. niet meer gel dig zijn. SCHEIDSRECHTER VAN DER MEER LEIDT TE PRAAG. De landenwedstrijd Tsj echo-Slowa kije—Frankrijk op 12 Juni a.s. te Praag zal geleid worden door de Nederlandse scheidsrechter K. van der Meer, die Zondag j.l. ook de ontmoeting Frank rijkSchotland gefloten heeft. Weersverwachting geldig tot Za terdagavond: MEEST ZWAKKE WIND. Aanvankeiyk overwegend zwaar bewolkt met nog enige regen In het Oosten van het land, later op klarend en plaatselijk ochtendmist. Overdag ongeveer dezelfde tempe ratuur als gisteren en meest zwak ke wind.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1948 | | pagina 1