Spoorwegstation met vliegdak
Nede
rotten
rlands
op de
spek en tomaten
Theems
Zo werkt een Demobilisatie-comité
Hongaarse boeren dankbaar
maar bevreesd
De droom van een Haarlem's uitvinder
Reeds tien jaar werkt betonwerker
aan zijn fantasie
„Leve de burgerpet en toch..
Wij spelen Bridge
Molotov in Warschau
Bezorgdheid over behoud der gebieden
Nog 200.000 gezinnen
zonder grond
Londen se
havens zijn
uitgestorven
Dr. HUENDER
Staking kost millioenen
ponden
(Van onze speciale verslaggever)
HAARLEM, Juni. „Niets is onmogelijk voor de man, die lang en krach
tig genoeg wil", aldus luidt de wandspreuk in de werkkamer van de
Haarlemse betonwerker-uitvinder Geert Oddens. Daaruit put hij de energie
om, nu reeds tien jaar lang en eindelijk met stijgend succes, de denkbeel
den te pusseren, die aan zijn fantastisch brein ontspruiten.
Tien jaar geleden kreeg hij bij het verlaten van het Centraal Station in
de hoofdstad een idee, dat hem sindsdien niet met rust heeft gelaten. De
constructie van een zogenaamd vliegdak zou een directe combinatie moge
lijk maken tussen luchthaven en spoorwegemplacement met als gevolg
een enorme besparing van steeds kostbaarder wordende tijd. Geert Oddens
ging er daarbij van uit dat voor vrachtvervoer en personenvervoer gebruik
zou worden gemaakt van de helicopter. Na een periode van onzekerheid zijn
de kansen daarop nu weer aanzienlijk stijgende. En dus bracht hij zijn
plan in tekening. Het wordt door deskundigen zowel constructief ais lucht
vaart-technisch uitvoerbaar geacht. De belangstelling van KLM en Neder
landse Spoorwegen is in zoverre gewekt dat er reeds informatieve be
sprekingen op het programma staan.
IN de eerste plaats wordt gedacht aan
een verbinding per luchtbus zou
men kunnen zeggen tussen de eer
ste industriecentra des lands. Door de
aanleg van vliegdaken op de stations
veel goedkoper dan de terreinen
voor de grote luchtvaart bereikt
men de gewenste coördinatie van het
snelverkeer. Zonder enig tijdverlies
kan de reiziger zich per lift van het
ene middel van vervoer naar het an
dere begeven. Daar de startbanen en
landingsvlakken van helicopters en
aerocars slechts enkele meters lang
behoeven te zijn en niet breed, kun
nen deze vliegdaken ook op kleinere
stations worden aangelegd. Wat het
verkeer met het buitenland betreft,
zou eveneens veel tijd gewonnen wor
den door rechtstreekse verbinding met
de toekomstige centrale luchthaven.
En daarvoor behoeft geen meter grond
onteigend te worden! De belangwek
kendste perspectieven bieden deze
luchtstations wel voor het overbren
gen van post.
SER1EBOUW VAN WONINGEN
Oddens houdt zich echter ook met
andere dingen bezig. Reeds tijdens de
bezetting van ons land besefte hij, dat
het lenigen van de woningnood één
van de meest urgente doch tevens
moeilijkste problemen van na de oor
log zou opleveren. Na jarenlang ex
perimenteren heeft- hij nu een systeem
van complete montage-bouw ontwor
pen, dat steunt op onmiddellijk be
schikbare grondstoffen van eigen bo
dem en waarop onder de naam „Plas-
ticrete" inmiddels patent is aange
vraagd.
Zijn bedoeling is om te komen tot
een zogenaamde huizenfabriek die een
aanloopcapaciteit heeft van driehon
derd, doch in het tweede jaar zeker
duizend woningen van een permanent
karakter kan afleveren. Nog dit jaar
hoopt men, als de verschillende over
heidsinstanties de nodige medewerking
verlenen, met de seriebouw te begin
nen. Om het bouwproces te versnellen
kunnen voor het aanmaken van onder
delen ook andere bedrijven worden
ingeschakeld. Op de werkterreinen
aan het Spaarne te Schalkwijk worden
op het ogenblik reeds de benodigde
betonnen platen van een halve meter
gefabriceerd, waarop men naar be
hoefte in een ommezien zowel muren
als vloeren en zoldering kan opbouwen.
Het geldt hier geen noodbouw. want
de woningen gaan tot in lengte van
dagen mee, zijn tegen weer en wind
bestand en kunnen in elk gewenst mo
del worden uitgevoerd. De verwach
ting. die plasticrete als de bouwsteen
van de toekomst beschouwt, is dan
ook geenszins uit de lucht gegrepen.
Door de bijzondere samenstelling van
het beton de huizen gaan als het
ware gepakt in een deken van glas
wol verschaffen de binnenmuren
namelijk des zomers koelte en in de
winter extra warmte.
Als kenmerkende bijzonderheid moet
nog vermeld worden, dat de nieuwe
betonsoort spijkerbaar is, welke vak
term wil zeggen, dat men er zonder
bezwaar alle soorten wandversiering
aan kan bevestigen. En dit komt doordat
in de wandstenen, die niet veel zwaar
der wegen dan een gewone ontbijt
koek, de oorspronkelijk uit Zuid-Afri-
ka afkomstige delfstof „pyrok" is ver
werkt een soort gezwollen mica
schilfers, welke nauwelijks gewicht
hebben. Ook het al vóór de oorlog
bekende beraklieth (een mengsel van
houtwol en cement) kan ter bekleding
worden gebruikt.
De vloeren, die eventueel ook van
hout op betonnen stutbalken vervaar
digd kunnen worden, bestrijkt men
met een laag voetwarme stof- Een ge
woon pannendak weert de regen. De
buitenzijde is hard en waterdicht. Bij
hèt daarin verwerkte beton is di-atoom-
aarde gevoegd, waardoor de isolatie
rog beter is dan bij gebruik van dubbel-
steensmuren.
De stichting Ratiobouw en het mi
nisterie van Openbare Werken hebben
het bouwen van enkele proefwoningen
aangemoedigd om bij een gunstig re
sultaat daarvan het gebruik van plas
ticrete in de practijk met kracht te
bevorderen. Verlenen de betrokken
gemeenteraden medewerking dan zul
len weldra twee villa's te Velsen en
dertig woningen voor ouden van da
gen in Laren volgens methode-Oddens
worden vervaardigd. In Haarlem is 't
systeem sinds enige tijd in onderdelen
van huizen veelvuldig in toepassing
gebracht.
gegarandeerd waterdicht
132 filialen in Nederland
„De weg terug" voor onze jongens uit Indonesië wordt thans beter ge-
effend dan in de dagen, toen Erich Remarque zijn beroemd geworden boek
schreef, het geval was.
Het zal vele ouders en familieleden ook in onze provincie goed doen
hierover eens iets te lezen.
XXXVI.
Een fortuinlijke klein-slam sans atout.
Zuid maakte op het volgende spel een
geboden klein slam-sans atout op for
tuinlijke wijze.
De kaartverdeling was als volgt:
S. h-b-5-2
H. h-10-6-2
R. 7
KI. a-b-7-3
s.
8-7-3
S.
v-9-6-4
H.
a-b-4
H
8-7-5-3
R.
10-6-2
R.
h-8-3
Kl.
v-10-5-4
Kl.
6-2
S. a-10
H. v-9
R. a-v-b-9-5-4
KI. h-9-8
West kwam tegen het 6 sans-atout
contract te spelen door Zuid op met
sch. 8, omdat ruiten en klaver door
N -Z geboden waren.
Ie slag. West sch. 8-2-6-10. 2e slag.
Zuid sch. aas-7-5-4. 3e slag. Zuid kl. 8-
4-3-2. 4e slag. Zuid kl. heer-5-7-6. 5e slag.
Zuid kl. 9-10-boer-harten 3. 6e slag.
Noord kl. aas-harten 5-ruiten 4-kl vr.
7c slag. Noord ruiten 7-3-boer-2. 8e slag.
Zuid harten vrouw-4-2-7. 9e slag. Zuid
harten 9-boer-heer-8. 10e slag. Noord
sch. heer-9-ruiten 5-sch. 3. 11e slag. Uit
Noord werd nu de harten 6 gespeeld en
tot verrassing van Zuid zelf maakt hij
nu het contract, want Oost deed schop
pen vrouw weg. Zuid ruiten 9 en West
kwam met harten aas aan de slag. Deze
moest toen ruiten terugspelen juist in
a-v van Zuid Zo ziet men dat een spel
nog wel eens op een gelukkige manier
gemaakt kan worden. Nooit wanhopen,
zolang er nog een kans is. West had in
de 8e slag de harte vrouw van Zuid
met het aas moeten nemen en schoppen
terugspelen.
DAT IS DEMOBILISATIE.
Op de boot krijgt de demobilisant
in de goeie ouwe tijd heette hij ,.de
afzwaaier", een Europese uitrusting.
Bij aankomst in Nederland ontvangt
hij: een demobilisatie-bonus van f 100
(waar de belastingontvanger nu eens
niets van krijgt); geld voor een burger
pakje: f 70.een voorrangkleding-
kaart; 190 textielpunten; cadirantsoenen
en levensmiddelenbonnen voor een ver
lof van 46 weken; een vrij-vervoerbe-
wijs voor één maand op alle treinen en
bussen; behoud van soldij tijdens het
verlof; een aanvraagformulier voor het
ereteken voor orde en vrede en een
aantal paperassen met instructies, wat
hij moet doen in zijn verlof.
Maar dit is nog pas het begin: verder
een demobilisatie-premie van f 10.—
voor iedere maand dienst in Indië, tot
een maximum van f 300.en als de
noodzaakt blijkt nog 'n overbruggings
uitkering: voor kostwinners 6 mnd 80
°lo en nog 6 mnd 60 van 't militair in
komen, voor niet-kostwinners 3 mnd
80 en nog 3 mnd 60 van 't militair
inkomen; een zakelijke bedrijfstege-
moetkoming voor hem, wiens bedrijf
door het verblijf in militaire dienst
schade heeft geleden, dit alleen voor
een bestaand middenstands-, landbouw-,
tuinbouw- of visserijbedrijf.
Er is nog meer:
Voorrang en een voorkeursbehande
ling bij huisvesting en recht op her
plaatsing bij zijn oude werkgever; voor
rang bij arbeidsbemiddeling naar een
betrekking in het bedrijfsleven; bemid
deling naar een rijksbetrekking; voor
rang bij scholing, her- of omscholing
op een Rijkswerkplaats voor Vakont
wikkeling (met een vergoeding van 90
van het minimum uurloon van een
geoefend arbeider).
Voor studerenden:
een studietoelage van ten hoogste
f 500 voor een eenvoudige vakstudie;
een renteloos voorschot van ten hoogste
f 1400.per jaar voor middelbare scho
len of studie aan een hogeschool.
En wordt de demobilisant nu van het
bekende „kastje-naar-de-muur" ge
stuurd?
Integendeel: de paadjes, die hij in
zijn verlof te bewandelen heeft, zijn
zorgvuldig voor hem uitgestippeld.
Het ministerie van Oorlog heeft 26 ge
westelijke kantoren van de sociale
dienst, die zijn gevestigd in de kantoren
van de Gewestelijke Arbeidsbureaux.
Om de taak van deze kantoren
enigszins te ontlasten wordt of is in
elke gemeente opgericht een plaatse
lijk demobilisatie-comité.
DE TAAK VAN HET COMITé.
Het werk van dit comité bepaalt zich
tot:
le. De ontvangst van de demobili
sant: dus een „welkom thuis" van de
burgerij aan de gerepatriëerde;
2e. Hulp bij het zoeken van een wo
ning: dat wil nog niet zeggen, dat het
comité voor een woning zorgt.
De woningnood is groot en een
royale uitzondering maken voor uit In
donesië terugkerende militairen, dat
kan niet. En ofschoon het comité ook
geen ijzer met handen kan breken, het
zal toch alles in 't werk stellen, om de
gehuwde militair, die geen woning
meer heeft, een dak boven zijn hoofd
te geven.
3e. Hulp bij het zoeken van een
baantje: De oude werkgever is verplicht
de gf/lemobi liseerde weer in dienst le
nemen, als hij voordien tenminste 90
dagen bij hem had gewerkt en zich bin
nen een maand na aankomst in Neder
land weer bij hem aanmeldt. Na d.'e
tijd niet meer! Is de zaak over gedaan,
dan geldt die verplichting ook voor
zijn opvolger.
Voor geschoolde krachten is hetgeen
kunst om werk te vinden.
Ongeschoolde arbeidskrachten zullen
het moeilijker hebben.
Laten zij eens komen praten met het
plaatselijk demob.-comité.
4e. De sociale hulp: Wat voor moei
lijkheden kunnen onze jongens te wach
ten staan?
In hun omgeving: jalouzie van col
lega's en anderen om de voorrechten,
die zij als gedemobiliseerden genieten;
In het gezin: de eerste dagen van thuis
komst is alles even mooi; maar de twee
of meer jaren, dat de jongens zijn weg
geweest, hebben hen veranderd. Geduld
en begrip zijn nodig van beide kanten,
vooral van hen, die thuisbleven. We
kunnen hier niet precies aangeven, tot
wie zij zich moeten wenden. Dat hangt
af van hun levensbeschouwing. De een
gaat naar z'n dominéé, de ander naar
de pastoor, een derde zoekt z'n toe
vlucht bij een psychiater, of een bureau
voor gezinsmoeilijkheden. Het comité
wil hen daarin gaarne van advies die
nen.
Laten we om misverstand te voor
komen, eens eenvoudig zeggen, wat
het plaatselijk Demob.-comité wil zijn:
niets meer dan een gojde en ge
trouwe raadsman, die onze jongens
voort wil helpen met alles, waar
mee zij zélf geen weg weten!
Molotof, de Sovjetrussische minister
van Buitenlandse Zaken, is volgens on
officiële berichten Woensdagmorgen
vroeg uit Moskou te Warschau aan
gekomen.
Ook zijn te Warschau vliegtuigen
uit Belgrado en Boedapest aangeko
men, aan boord waarvan zich vooraan
staande politieke leiders bevonden.
Het vliegveld stond onder bewaking
van Poolse veiligheidspolitie.
Onder zwaar gewapende escorte re
den Molotof en leidende Poolse rege
ringspersonen door de straten van
Warschau naar een niet bekend ge
maakt punt van bestemming.
Men verwachtte later op de dag de
aankomst van nog twee vliegtuigen
uit Praag en Boekarest op het vlieg
veld te Warschau.
Behalve Molotof zijn politieke lei
ders uit alle Slavische landen te War
schau aangekomen, aldus meldt Reu
ter. In welingelichte kringen gelooft
men, dat de politici tot een accoord
willen komen ten aanzien van de vor
ming van een afzonderlijke regering
van Oost-Duitsland. Volgens deze
bronnen is de mogelijkheid niet uitge
sloten, dat men ter conferentie een
of andere herziening van Polens wes
telijke grens, nadat een dergelijke re
gering gevormd zou zijn, wil voorstel
len.
(Van onze reizende redacteur)
TJéBRECZEN, Juni. „Van de 1070
grootgrondbezitters, wier land
goederen na de bevrijding verdeeld
werden, waren er eertijds twee, die
begrepen, dat het niet aanging de
Middeleeuwen tot in de twintigste
eeuw te laten voortduren", zo vertelt
mij Ivan Boldiszar, staatssecretaris
van buitenlandse zaken, gewezen jour
nalist, nog vroeger student met een
levendige belangstelling voor het boe-
renvraagstuk, waarvan hij een uitge
breide studie heeft gemaakt.
Die twee dan waren graaf Julius
Karolyi en de bankier baron Maurits
Korsfeld. Deze twee zorgden voor goede
maatschappelijke toestanden op hun
bezittingen. De eerste ging zelfs zover,
dat hij uit eigen beweging vrijwillig
zijn landgoed verdeelde toen hij korte
tijd minister-president was, om daar
mee een voorbeeld te stellen (dat ove
rigens niet werd nagevolgd). Dit was in
strijd met de wet, die het verkopen of
verdelen van landgoederen verbood;
een wet, die stamde uit de tweede helft
der negentiende eeuw, toen in West-
Europa het feodalisme al lang ter ziels
was.
Hoe leefden nu die boeren op de
landgoederen? vroeg ik.
Zij waren slecht behuisd, onder
voed, slecht gekleed, ongeschoeid en
hadden maar heel weinig rechten. Het
inkomen van een boerengezin bestond
jaarlijks uit 80 pengö (40 gulden), 1200
kg tarwe, 600 kg mais, 20 kg spek, 1 kg
zout en een beetje olie voor de lamp.
De boer zelf kreeg dan nog eens in de
twee jaar een paar laarzen, die hij al
leen op de akker gebruikte om ze te
sparen.
Was dat algemeen zo?
Als enquêteur heb ik meer dan 600
boerengezinnen bezocht. Ik weet net
derhalve uit eigen aanschouwing en
uit tal van gesprekken.
Viruly vliegt met Graaf Bernadotte kris kras over Palestina. Bijna dagelijks
zien Joden en Arabieren het witte K.L.M.-toestel overvliegen op weg naar
nieuwe onderhandelingen. Hier ziet men het vliegtuig bij een landing in
Tel-Aviv.
Gouverneur van Suriname
Naar het ANP in doorgaans welin
gelichte kring verneemt, wordt
binnenkort de benoeming ver
wacht van generaal-majoor dr. W.
Huender, thans hoofd van de Ne
derlandse militaire missie te Ber
lijn, tot gouverneur van Suriname.
(Van onze correspondent)
LONDEN, Juni. „Al zouden ze
morgen aan de dag de staking op
heffen en mijn schip gaan lossen,
dan is het toch al te laat voor de
grote lading vers spek, die ik aan
boord heb", vertelde ons kapitein
Derk Johannes Koning, van het 857-
ton Nederlandse motorschip „Eem-
stroom" der Hollandse Stoomboot
Mij. De „Eemstroom", die wekelijks
van Amsterdam op Londen vaart
met levensmiddelen en stukgoed,
ligt met een drietal andere ongeloste
Nederlandse kustvaarders voor an
ker voor de grote werven bij Lon
don Bridge, in afwachting of het de
15.200 stakende Londense bootwer
kers zal behagen hun werk te her
vatten.
Deze onofficiële staking, die nu al
meer dan een week duurt en waar
van het einde nog niet in het zicht
is, begon tcrwille van 11 man, die
extra geld eisten voor het laden van
een z.g. „vuile lading" zinkoxyde,
bestemd voor België. Toen hun eis
geweigerd werd, staakten zij en wer
den prompt een week geschorst. Dit
was het sein voor alle Londense
bootwerkers om hun onofficiële sta
king te beginnen, die door hun
vakbond ten sterkste wordt afge
keurd.
Vanaf de brug van de „Eemstroom"
wees kapitein Koning, een Delfzijle-
r.aar, ons op de andere „Nederlanders"
op de rivier. „Wij liggen hier nog pas
vier dagen en ons spek begint nu net
pas flink te broeien, want het zit
onder luchtdichte ijzeren luiken tus
sendeks. maar die daar b.v.", en- hij
wees naar het m.s. „Export" uit Rot
terdam, „ligt er ruim een hele week
met een lading zwaar rottende toma
ten. Als ze dat moeten gaan lossen
mogen ze wel gasmaskers meebrengen.
Trouwens, over een dag of wat zal
dat bij ons ook wel nodig zijn." Toen
onze blikken over „Eemstroom's"
eigen grote kranen dwaalden, raadde
de kapitein onze gedachten. „Ja na
tuurlijk", zei hij, „het zou voor ons 'n
klein kunstje zijn om onze lading
spek zelf te lossen. Wij hebben twee
electrische kranen aan boord en heb
ben een elf-koppige bemanning. We
zouden er in één dag wel kans toe
zien, maar wat schieteh. we er mee
op? Dan zou de boel eenvoudig verder
op de kade staan te rotten, want geen
mens zou het immers naar de koelhui
zen brengen. Bovendien zou het maar
nodeloze wrijving met de stakers ver
oorzaken. Maar erg is het wel".
GROTE SCHADE
Ondertussen hebben de schepen heel
wat bekijks van het Londense publiek,
dat in drommen over de London Brid
ge leunt om de situatie eens te bekij
ken. Het is dan ook wel de moeite
waard. Daar liggen ze, de Nederlan
ders. Denen, Noren en Britten, die uit
pure verveling maar allemaal begon
nen zijn met hun schepen eens op
nieuw in de verf te zetten. Op de ka
des stapelen zich de Engelse export
artikelen op. Rijen splinternieuwe au
to's staan buiten de uitpuilende pan
huizen, en voorzover het oog strekt
staan er duizenden kisten met machi
nerieën die geladen moeten worden
in de nog ongeloste schepen. Maar de
machtige kranen staan stil en alle Lon
dense dokken, werven en koelhuizen
liggen als verlamd. Men schat, dat de
staking voor Engeland alleen al een
schade van een half millioen pond
sterling per dag betekent. In vrijwel
alle gevallen zijn de bedorven ladin
gen geheel voor Engels risico, daar
alles besteld is. Ongeveer 140 ongelos
te schepen van alle nationaliteiten lig
gen nu „vast" op de rivier, terwijl er
voorts nog 102 schepen ook voor 't
merendeel met bederfelijke ladingen
aan boord in de verschillende dok
ken liggen. Behalve de vier genoemde
Nederlandse schepen bij London Brid
ge. ..liggen er nog acht in de dokken,
ook alle volgeladen met stukgoed,
groenten en levensmiddelen.
In het London Dock hadden wij een
gesprek met kapitein Hindrik van
Wijk uit Hoog-ezand (Gr.) en stuurman
Hendrikus de Haan. uit Stadskanaal,
beiden van het motorschip „Surte"
(300 ton) van de Phoenix Lijn. Zij
liggen hier al negen dagen en het ge
mopper van de bemanning is dan ook
niet mis. De „Surte", met zes man
aan boord, was met stukgoed uit Am
sterdam gekomen, hoofdzakelijk groen
ten, zuurkool, custard, zuur in blik en
een partij kokosmatten. Hoewel deze
lading voor het grootste deel uit blik-
gced bestaat en er dus weinig te be
derven valt, zijn de grieven niet van
de lucht. Eerst al omdat ze nu op
„walrantsoenen" gezet zijn, die aan
merkelijk kleiner zijn dan zeerantsoe
nen. Dan zijn ze zo langzamerhand
door hun sigaretten heen. De verve
ling is echter het ergste. Het hele
schip hebben ze al geverfd, te lezen
hebben ze niets en te gaan passagieren
aan de wal laten de deviezen niet toe,
daar Nederlandse zeelieden slechts
een derde gedeelte van hun gage we
kelijks in Engels geld mogen opne
men. Dat is doorgaans wel voldoende
voor een normaal verblijf van 72 uur
in een Engelse haven, maar onder de
ze bijzondere omstandigheden is het
ontoereikend. Stuurman de Haan bij
voorbeeld, die op deze reis juist voor
het eerst zijn vrouw had meegenomen,
kan niet eens meer een dagje met haar
„de wal op" om wat in Londen te
gaan rondkijken, daar hij nog maar
twee shilling (f 1) Engels geld over
heeft. Dat is zelfs te weinig voor de
buskaartjes van de dokken naar de
„stad"! De „Surte"-bemaming zit dan
ook maar de hele dag aan boord naar
Hilversum te luisteren en datzelfde
geldt voor de meeste Nederlandse
kustvaarders, die door de Londense
havenstaking ..gevangen" zijn.
(Nadruk verboden)
Hadden zij geen grond voor zich-,
zelf?
Een tuin van ongeveer een kwait
hectare; van sociale verzekering of zo
was geen sprake, zodat zij al hun moei
lijkheden zelf moesten oplossen.
Is het waar, dat zij als lijfeigenen
werden behandeld, zoals in propaganda-
scliriften te lezen staat?
Ik kan begrijpen, dat u sceptisch
staat tegenover mijn mededelingen,
maar beseft u wat het betekent, dat de
■regering in dit land tot en met de pe-
riode-Horthy in handen was van de
grootgrondbezitters, zodat noch de po
litie noch de justitie onafhankelijk kon
optreden? Om één voorbeeld te noemen,
de jongedochters der boeren waren wil
loze werktuigen in handen der rent
meesters, die moreel maar al te vaak
op een laag peil stonden. Toen ik als
student de boeren bezocht maakte ik
het dikwijls mee, dat zij zich verstop
ten als zij mij zagen. Zij waren bang,
dat ik belastingambtenaar zou zijn.
En nu?
Nu hebben 650.000 hunner zelf
grond. Daar hadden zij sinds eeuwen
van geslacht op geslacht naar verlangd.
Wat dat betekent kunt u niet begrijpen!
Zij voelen zich waarlijk vrij, maar nog
zijn zij arm, zeer arm. Overigens zijn er
nog 200.000 bezitloze boeren, waarvoor
geen grond beschikbaar is.
Hoeveel grond hebben zij gekre
gen?
Gemiddeld 8 hold. (Eén hold is
0,57 ha). Dat is te weinig om een wol-
varende boerenstand in het leven te
roepen.
De staatssecretaris meent, dat dat
nogal meevalt. En wat die vrijheid der
boeren betreft, later wordt mij duide
lijk uit andere gesprekken, dat daar
over nog al wat bezorgdheid bestaat.
Om een economische exploitatie te be
vorderen heeft de regering het op zich
zelf zeer gezonde plan opgevat coöpe
raties te stichten, maar de boeren zijn
bevreesd, dat zij daardoor de eigen be
schikking over de grond weer zullen
verliezen, dat dus de staat langs een
omweg als een monstrueuze groot
grondbezitter zal gaan optreden. Van
de gegrondheid dier vrees is mij niets
gebleken, maar de boeren hier in Noord-
Oostelijk Hongarije zien in de verte de
Russische bergen en zij weten, dat
achter die bergen boeren wonen zoals
zij, die vroeger ook voor grote landhe
ren werkten en nu voor de staat; boe
ren, die allerminst vrij zijn. Van poli
tiek hebben zij weinig verstand. Zij be
seffen, dat het Rode Leger het hun mo
gelijk heeft gemaakt eigenaren te wor
den, maar hun dankbaarheid jegens de
vreemde soldaten, die de macht dei-
grootgrondbezitters hebben gebroken, is
van gemengde aard.
Terecht? Ten onrechte?
De tijd zal het leren....
LUISTEREN
NAAR....
PROGRAMMA VOOR HEDENAVOND:
HILVERSUM I 301
M Nieuwsberichten
om 6, 8 en 11 uur
AVRO 6,15 Sport-
praatje 6,30 Voor de
strijdkrachten 7,00
Balletmuziek 7,05
Reportage Interna
tionale tenniskampioenschappen 7,15 Ver
kiezingstoespraak 7,40 Russel Bennet en
zijn orkest spelen filmmuziek 7,45 De Re
geringsvoorlichtingsdienst antwoordt 8,05
Echo van de dag 8,15 Aansluiting met
Kurhaus 1,20 „Nederland en de Islam"
10,35 The Romancers 11,15 Platen, die men
graag hoort
HILVERSUM II, 415 M Nieuwsberichten
om 7, 8 en 11 uur NCRV 6,00 gr pl 6,15
Land- en tuinbouw 6,30 Muziekvereniging
.Crescendo" 7,15 Leger des Hells-
kwartter 7,30 Verluezingstoespraak *7,45
Jonge mensen bekwamen zich voor een
beroep 7,55 Het Bach-koraal 8,05 Pro
gramma-proloog 8,15 Plaatvaria; 9,00 100
jaar Zwitserland 9,30 In de bloeiende
tuinen van Hilversum 10,00 Marinus Voor
berg (piano) 10,15 „De vaart der volken"
10,35 ,,Op het huisorgel" 10,45 Avondover
denking 11,15 Het Sweelinck kwartet
11,45 Serenade
PROGRAMMA VOOR VRIJDAG
HILVERSUM I, 301 M VARA Nieuwsbe
richten om 7, 8, 1, 6, 8 en 11 uur 8,18 Ope
ra-programma, gr pi 8,50 Voor de huis
vrouw 9,00 gr pl VPRO 10,00 Morgenwij
ding VARA 10,20 Melodieus Memories
10,30 Voor de vrouw 10,45 gr pl 11,45 De
Vredestichter 11,30 Musette en Hawalïan-
klanken, gr pl 12,00 AVRO „Hibernia"
12,33 Sportagenda 12,68 The Avroleans 1,15
Pierre Palla (orgel) 1,45 Geperfection-
neerde violendressuur door Andre Koste-
lanetz 2,00 Kookkunst 2,20 Kamerorkest
3,00 Ons volk in zijn dichters 3,20 Vervolg
kamerorkest 3,50 Reportage internatio
nale tenniskampioenschappen VARA 4,00
Johan Jong (orgel) 4,30 Tussen twaalf en
zestien 5,00 gr pl 5,20 Wij en de muziek
6,15 „De Vara feliciteert" 6,30 Voor de
strijdkrachten 7,00 Denk om de bocht
I,15 Verkiezingstoespraak VPRO 7,30 Cur
sus 7,50 Tien voor acht 8,05 „Klaar voor
Amsterdam VARA 9,00 Men vraagt en wij
draaien 9,30 Schuldig of onschuldig 9,50
Op vleug'len van muziek 10,00 Buiten
lands weekoverzicht 10,15 Swing and
sweet VPRO 10,40 „Vandaag" 10,45 Avond
wijding.. VARA 11,15 gr pl
HILVERSUM II, 415 M Nieuwsberich
ten om 7, 8, 1, 7, 8 en 11 uur KRO 8,15
„Pluk de dag" 9,00 gr pl 9,35 Schoolradio
10,30 Gedeelten uit operettes 11,00 „De
Zonnebloem" 11,35 „Als de ziele luis-
telt" 11,45 Eileen Joyce (piano) 12,03 gez
pr 12,15 TT-races Assen 12,33 „Het orkest
zonder naam" 12,55 Zonnewijzer 1,20 „Het
orkest zonder naam" (vervolg) 1,40 Arthur
Whittemore en Jack Lowe, gr pl 1,50
„Van man tot man" 2,00 Symphonisch
middagconcert 2,50 Cosi Fantutte (opera)
4,20 ,',Elk wat wils" 5,00 Na Schooltijd 5,15
Andre Kostelanetz en zijn orkest 5,45
Wat het buitenland leest 6,00 „Cantus Po
pulorum" 6,20 Klaas van Beeck en zijn
orkest 6,50 Actualiteiten 7,15 Nederland
op zee 7,22 Appèl voor de ex-politieke
gevangenen uit de bezettingstijd 7,30 Ver
kiezingstoespraak 7,45 Pater Hero Alma
spreekt 8,05 De gewone man 8,12 Omroep
orkest 9,00 „De drie landen" 9,15 „De
Zilvervloot" 9,45 „Uit de (Schatkamer
van het oude testament 11,45 Avondgebed
II,15 Sweet music( gr pl
