President Tildy, 15 DOBBER en KLIEKJE eenzame figuur in een stil paleis Troonpretendenten in Hollywood en Londen Rakosi, de machiigsie man in Hongarije uur in de kou voor Figaro BOTER EN KAAS niet van de bon van Boenzel en Jonker Flonker De strijd om DE ZETELS IN ZUID-A FRIK A Wij luisteren 'C (Van onze reizende redacteur). gZéKESFAHéRVaR, - Juni De sarcophaag van de Heilige Stephanos, die duizend jaar ge leden het Hongaarse Rijk stichtte, moge de grootste bezienswaardig heid zjjn van het aardige ordelijke stadje Székesfahérvér, het eentoni ge verhaal van de gids in de ruïne van de Teeds door de Turken ver nielde kroningskerk vermag mij niet te boeien. Sommige Hongaren, die betere dagen gekend hebben, zitten hier graag een beetje te dro men, zoals zij dat ook doen op de heuvels rondom de hoofdstad, waav zjj een uitzicht hebben op het paleis van de Koningsburcht, waarvan alle 770 kamers weliswaar zijn uit gebrand, maar waar bovenop het skelet van de koepel de Stephanus- kroon met het scheve kruisje is bljjven staan. Een kroon, waaronder geen koning zetelt Voor koningen zijn Centraal- en Oost-Europa taboe. Aartshertog Otto, de Habsburgse troonpreten dent sedert de val van de Keizer- Koning in 1918, die jarenlang op zijn kasteeltje nabij Brussel de hoop heeft gekoesterd, dat Horthy hem eens zou uitnodigen zijn plaats in te nemen, schijnt dat nu ook zo aan te voelen. Hij heeft zich te Hollywood geves tigd; het staat te lezen op de recla me-aankondigingen van een groot weekblad en Boedapest zit al verlan gend uit te kijken naar de eerste film, waarin hij zal optreden. Nog minder ernstig dan ..Keizer- Koning" Otto neemt men Wladislaw V, die ,in een muffige kelderwoning te Islington, Londen, woont. Deze (Van onze Haagse redacteur). „Wat betekenen vijftien uren wach ten" heeft een aantal Hagenaars, gedacht „om de Italianen te zien en te horen? De Italianen!" „Wat geven wij om nachtelijke kou, om regen en verveling, als we ons kaartje maar krijgen voor de Italianen?" Gisteravond trad voor het eerst na jaren weer de Italiaanse Opera in het Gebouw voor K. en W. in Den Haag op; zij gaf „De Barbier van Sevilla". Sommige Hofstadbewoners waren er zo van overstuur, vrezende zo zeer deze gebeurtenis te moeten missen, dat zij Maandagavond om zevfen uur ah bij het Gebouw in de rij gingen zitten om Dinsdagmorgen om 10 uur, bij 't begin van de plaatsbespreking, de eersten te zijn. Langzaam groeide het rijtje aan en nog vóór het middernachtelijk uur za ten verscheidene enthousiastelingen op vouwstoeltjes, goed ingepakt, voorzien van eet- en drinkWhren en van boeken en handwerkjes, te bibberen in de plensende regen, die vergeefse moeite deed al dat heilige vuur te doven. Onze reizende redacteur Gerhard Werkman in gesprek met Zoltan Tildy, president van de Hongaarse Republiek. noemt zich in alle ernst „bij de grafie Gods Koning van Polen, Hongarije en Bohemen, Groothertog van Lithauen, Silezië en de Oekraïne, Hospodar van Moldavië enz. enz. enz.", maar staat bij de burgerlijke stand ingeschreven als Geoffrey Potocki de Mdntalk, ge boren 3 October 1903 ie Remuera in Auckland, Nieuw Zeeland Hij pleegt in purperen gewaden rond te wan delen en zijn haar in donkerbruine lokken over zijn schouder te laten vallen. Het schijnt, dat hij een be staan vindt in het schrijven drukken en verkopen van Koninklijke procla maties, waartoe hij een kleine druk pers in zijn huiskamer heeft staan. Ds. TILDY. Wladislaw. die zich in de eerste plaats tot Polen wendt en Hongarije en passant „claimt", heeft niet alleen geen aanhang, maar geniet ook geen bekendheid bij de Hongaren. Dat doet Otto wel, maar zijn kans is al even min groot. Zeker, de ijzeren kroon zal nog wel ergens bewaard worden, maar de realiteit gebiedt te erkennen, dat haar betekenis die van een mu seumstuk is geworden. Op het ogen blik regeert te Boedapest de gewe zen gereformeerde dominee Zoltan Tildy, zetelend in een klein stil paleis zonder tuin, dat aan deeens zo machtige familie Esterhazy heeft toebehoord. Hij troont daar in alle eenvoud achter een beetje erg groot schrijfbureau in een beetje erg grote werkkamer met een beetje erg grote ramen, hetgeen zijn kleine donkere gestalte nog kleiner doet uitkomen. Eens was hij geestdriftig voorzitter van de Partij der Kleine Boeren, die gematigd- liberale opvattingen hul digde. Zowel zijn voormalige col lega's als zijn partijleden hebben er zich over verwonderd, dat hij deze functie heeft aanvaard „bij de gratie" van Méttijés Rakosi, secretaris-gene raal van de Communistische Partij, aie deel uitmaakt van de Kominform. EEN ORNAMENT. Er wordt geen kwaad van presi dent Tildy gesproken, maar een geestdriftige aanhang heb ik evenmin weten te bespeuren. Het schijnt een eenzaam en vroom man te zijn met Ofschoon in de officiële aankondi ging van de voorlopige opzegging der melkdistributie sprake is van con- sumptiemelk en consumptiemelkpro ducten, schijnt enig misverstand te zijn gerezen over de vraag, welke producten nu zonder bon mogep worden verkocht of betrokken. t Ten overvloede zij er daarom op ge wezen, dat alleen die producten vrij zijn, die tot nu toe op melkbon konden worden betrokken. Boter en kaas blij ven dus op de bon, evenals eieren, die door enkele detaillisten, zoals gebleken is, tot de melkproducten zijn gere kend." goede bedoelingen. Als men het Hon gaarse regeringsstelsel als een dicta tuur wil beschrijven, dan is Tildy zeker de dictator niet. Hij staat aan het hoofd van een constitutionele re publiek, maar de grondwet is er, evenals het staatshoofd, naar mijn indruk niet veel meer dan een orna ment: toen, om een voorbeeld te noe men, Katholieken en Gereformeerden van regeringszijde een ontwerp-con- cordaat kregen aangeboden, bleek een beroep op de onvoorwaardelijk heid van de in de grondwet gewaar borgde vrijheid-van-godsdienst geen enkel effect te hebben. Ervaringen als deze geven velen, die zich moeilijk kunnen schikken in de tegenwoordige gang van zaken in het land, een gevoel van onzeker heid, van rechteloosheid, van gemis aan houvast, van een afdrijven (als op een losgeraakte ijsschots) naar een Volkomen onbekende toekomst. Ook de tegenstanders van het régime erkennen, dat het leven hun niet on dragelijk wordt gemaakt al heb ben zij het in materiële zin vaak heel moeilijk maar zij hebben een vage angst voor wat komen moet. Bij de voorstanders van deze staatsvorm is die angst afwezig; zij voelen de on bekende toekomst meer. als een op windend avontuur. En tussen deze betrekkelijk kleine extreme groepen ligt de grote massa der politiek-on- verschilligen, die nog altijd alleen maar zorgen heeft om het dagelijks brood Duiver» vliegen per KLM. Voor de eerste maal in de geschie denis van de Nederlandse Algemene Boncf van Postduivenhouders zal er 'n wedstrijdvlucht worden gehouden, waarbij de duiven niet alleen de te- rug-, maar ook de heenreis vliegend zullen afleggen. Op Zaterdag 3 Juli a.s. zal er n.l. van Schiphol een vloot van 4 KLM-vliegtuigen (3 Dakota's en 1 vracht-Skymaster) naar het Franse plaatsje Chateauroux vertrekken, met als passagiers 15.000 postduiven aan boord. Enkele helpers zullen de reis meemaken om op het vliegveld van Chateauroux de manden gelijktijdig te openen. Dan zullen de duiven, ditmaal op eigen kracht en met eigen „navigatie middelen" de 600 km lange terugreis naar de verschillende steden en dor pen in Nederland aanvaarden. Niet, zoals de „Vliegende Hollanders" op enkele duizenden meters hoogte met een snelheid van om en nabij de 300 km per uur, maar op enkele tien tallen meters boven de grond met (bij gunstig weer) de voor een vogel respectabele snelheid van 90 km per uur. 7. „Wat is het donker hier" zuchtte Jonker Flonker toen hij die nacht voor het huisje van de juffrouwen Wakker stond. „Als die Boenzel nou maar op zijn post isIk zal hier een luik openbreken, dan kunnen .ze duidelijk zien dat er een inbreker geweest is en zodra Boenzel gaat blaffen hol ik hard de Grutjessteeg in". Toen haalde hij een breekijzer uit zijn zak en zette 't tussen de luiken die het venster af sloten. Er kraakte iets. De Jonker draaide de luiken van elkaar en schoof het raam op. Maar het bleef doodstil in huis. „Gek dat Boenzel niets van zich laat horen. Ik zal maar eens even gaan kijken", zei hij tegen zichzelf en toen stapte hij door het open raam de voor kamer binnen. Maar opeens klonk er naast hem een vervaarlijk gegrom. Jonker Flonker zag in het donker twee rooie ogen. op hem afschieten en tegelijk voelde hij de tanden van een geweldig sterk dier in zijn kuit dringen. „Au!" schreeuw de de Jonker. „Uu! Au! Au! Au!" en hij wou zich losrukken en naar buiten springen, maar het wild gewordpn beest greep zich vaster aan hem vast en gromdé en tierde als een bezetene. Voortzetting van de coalitie K.V.P. P.v.d.A n. (Van onze parlenjentaire redacteur). QROTE belangstelling toont men uiteraard voor het toekomstige kabinet. De eerste vraag, waarop men een antwoord poogt te vinden is: zullen we weer een rooms-rode combinatie terugkrijgen, of zijn de kansen op een kabinet op bredere basis gestegen? En de tweede: wie zullen in de nieuwe regering zitting hebben Aangenomen, dat de K.V.P. weer de grootste fractie in ons Lagerhuis brengt, ligt het voor de hand, dat een K.V.P.-er zijn krachten aan de kabi netsformatie zal moeten wijden. Deze zal zich allereerst hebben te beraden, of hij uitsluitend met de P. v. d. A. in zee zal gaan, of dat hij ook ver tegenwoordigers van andere partijen in het kabinet zal opnemen. In be paalde katholieke kringen toont men zich van' dit laatste niet afkerig. Men herinnert aan enkele uitspraken van de R.K. fractieleider prof. mr. C. P. M. Romme, die de wenselijkheid van een bredere grondslag al eens be pleit heeft, hoewel hij: 00k tegenover een twee partijenregering niet afwij zend staat. De tegenwoordige minister-presi dent dr. L. J. M. Beel daarentegen is D 'CIOE DAT gebeurde MET Die TElEpoON-KABEL, zien jullie op het bov en STAANDE pLAK\JE Een grote Klos MET DRAAD Hi'nG rond de struisvogel z'jn hals EK enkele nik kertjes duwden stokken in t>e srond."* ~DAAR KaIAM HET draad op TE LiGQEN HET was EEN ERG KODDIG GEZICHT, ~.4ET BRUGGETJE WAS NU GEREEDGEKOMEN EN HET NEGER TJE. MET DE STRUISVOGEL LIEpEN op HET BRUGGETJE Af MAAR TOEN GEBEURDE ER, IETS HEEL ERGS.'-* IN HET o.GENBLiKj'E DAT DE Kooi MET ALEX ALLEEN -SToND HAD DE LEEUW KANS GEZIEN OM EEN DEKSEL op TE LICHTEN IN EEN OOGWENK STpMD DE LEEUW dan ook weer op vRje voeten juist wou de. •STRuiSVoGEL HET BRUGGETJE opsTAppENTOEN H'ï de LEEUW PLOTSELING AAN JZAG KOMEN. <-= "DE VOGEL GAF EEN GEWELbiGE SCHREEUW EN "RENDE MET KLos EN AL TERUG DE. WOESTjj N lN~ DE NiKKERTJES ZAGEN HET nu ook EN %ENDEN HET VER SCHRIKTE DIER ACHTERAAN."* ~DE KLOS Rolde -STEEDS maar af.-* "PuppiDoBBeR en KLIEKJE BEGREPEN Zo GAUW niet wat er AAN z5e HAND was.-* TDENi zagen ook Zjj alex aankomen.'-* voorstander van een coalitie K.V.P. P. v. d. A. en het valt niet aan te nemen, dat hij, waar de samenwer king in de achter ons liggende twee jaar zonder grote wrijvingen tussen de regeringspartners verlopen is, van standpunt is veranderd. TWEE KANTEN. Als het van de K.V.P. afhangt, zou men twee kanten uit kunnen. Doch zij heeft rekening te houdep met de verlangens van de P. v. d. A„ die merkwaardig een sterke positie in neemt. Voor samenwerking met de K.V.P. in een kabinet op bredere basis komen, behalve de P. v. d. A„ alleen in aanmerking de C.H.U. en de V.V.D. De inzet van de verkiezingen is de Grondwetswijziging, die de nieu we verhouding tussen Nederland en Indonesië vastlegt. Vóór deze Grond wetswijziging hebben de C.H.U. en de V.V.D. gestemd. De Anti-Revolution- nairen en de Staatkundig-Gerefor meerden waren er tegen en zullen ook in tweede instantie - in de nieuwe Kamer, waar 'n twee-derde meerder heid voor de aanneming nodig is hun steun aan de herziening onthou den. Een nieuwe regering kan zich uiteraard niet veroorloven bij een eerste stemming in de Tweede Kamer al uiteen te vallen. De Anti-Revolu- tionnairen hebben dus voor de K.V.P. als bondgenoot geen waarde. Men zal bij de C.H.U. en de V.V.D. moeten aankloppen. Als de P. v. d. A. zich niet tegen opneming van deze par tijen in een regering op brede grond slag verzet, zijn vele moeilijkheden overwonnen. Doch ^gesteld, dat zij dat wel doet, dan zouden alleen K.V.P., C.H.U. en V.V.D. in de toekomst moe ten samen gaan. Gerekend naar- de tegenwoordige getalsterkte, kunnen zij gedrieën niet meer dan 33 plus 8, plus 6, dat is 47 vaste aanhangers in het veld brengen. Niet eens een meer derheid dus! Zeker, ook de P. v. d. A. zal vóór de Grondwetswijziging stemmen, doch een regering van K.V.P., C.H.U. en V.V.D. hoopt natuurlijk, dat haar een niet te kort leven beschoren zij. Zij zou daarvoor in de toekomst moeten kunnen rekenen op een meerderheid in de Kamer en deze is alleen te ver krijgen door de medewerking van de P.' v. d. A., nu men met de A.R. niet kan starten. De P. v. d. A. schijnt niet veel animo te hebben in het opnemen van. andere partijen in het kabinet, temeer waar de P. v. d. A. aan de ene kant en de C.H.U. en de V.V.D. aan de andere, in de parlementaire-strijd vaak scherp tegenover elkaar stonden. Met name heeft men in de P. v. d. A.-fractie bezwaar tegen mr. Oud,.die men hij de V.V.D. op het gestoelte der ere niet misplaatst zou vinden. Ook is de P. v. d. A. niet gebrand op een C.H. minister, al zou men over een partijloos vakminister, die zich aan de C.H.U. geliëerd voelt, geen drukte maken. Neen, in de P. v. d. A. stuurt men het liefst op een continuatie van het huidige kabinet aan, zij het dat daar in enkele van de thans zittende mi- progeamma voor hedenavond hilversum ii, 415 N AA R m. Nieuwsberichten om 6, 8 en 11 uur VARA: 6,15 De VA RA feliciteert 6,40 Kwartet Jan Cordu- wener 7,00 Denk om de bocht 7,15 ..Nederland op Zee" 7,22 Appèl voor de ex-politieke gevangenen uit de bezet tingstijd VPRO: 7,30 „Vrijheid en Vroomheid'» 7,45 Verkiezingstoespraak 8,05 „Een Zomerdag in de Hoofdstad" VARA: 9,00 Men vraagten wij draaien 9,30 De Ducdalf 9,50 Op vleug'len van muziek 10,0o Buitenlands weekoverzicht 10,15 Swing and Sweet VPRO: 10,40 „Vandaag" 10,45 Avond wijding N VARA: 11,15 Symphoniseh concert programma voor zaterdag HILVERSUM II, .415 m. Nieuwsberichten orr®7, 8, 1, 6, 8 en 11 uur VARA: 8,18 Lichte morgenklanken 9,35 Gramofoon- platen VPRO: 10,00 Morgenwijding VARA: 10,20 Radio-feuilleton 10,35 Tu- rina (gr pl) 11,00 Vindobona Schram- mel'n 11,30 Amateurs zetten hun beste beentje voor 12,00 Lunchconcert 12,33 „De Troubadours" 1,15 Kalender 1,20 Staf Muziekcorps 2,00 Als een bonte vogelvlucht 2,15 Populair platen- programma 3,00 Het NVV spreekt een woordje mee 3,15 Radio Philharmonisch orkest 4,00 Het 21e Congres van de We reldbond van Aufceiders-Esperantisten te Amsterdam 4,15 Melodieën utt de film „Blue Skies'' 4,45 Sportpraatje 5,00 Gramofoonplaten 5,30 Om en nabij de twintig 6,15 US A-cabaret 6,45 Veel kan worden bereikt door samenwerking 7,00 Artistieke staalkaart VPRO: 7,30 „World congress of faiths" 7,45 Ver kiezingstoespraak VARA: 8,05 Dingen van de dag 8,15 En nu.... Oké 9,45 Socialistisch commentaar 10,00 Weele end-orkest 10,30 Jan Vogel en zijn ac cordeon-orkest 11,15 Johan Jong (orgel) 11,45 Rustige avondklanken HILVERSUM I, 301 m. Nieuwsberichten om 7, 8, 1, 7, 8 en 11 uur KRO: 8,15 Pluk de dag 9,00 Hoogmis 10,15 Klein, klein kleutertje 10,30 Gramofoonplaten 11,00 ,,De Zonnebloem" 11,45 School radio 12,15 Lilly Gyenes en haar 20 Hongaarse zigeunermeisjes 12,33 Orkest Klaas van Béeck 1,00 Voor de Strijd krachten 1,30 Orkest Klaas van Beeck (vervolg) 1,50 Film en toneel 2,10 Relais Radiodiffusion Frangaise concert 3,45 Gramofoonmuziek 4,00 Arthur Young and his Swingtette 4,20 „Op bouwende arbeid" 4,30 „De schoonheid van het Gregoriaans" 5,00 „De Wig wam'» 6,00 „The Elskamp Brothers" 6,15 Journalistiek weekoverzicht 6,30 Voor de Strijdkrachten 7,15 Zuid-Afrika 7,30 Verkiezingstoespraak 7,45 Uitzen ding voor de Nederlanders in Duitsland 8,05 De gewone man 8,12 Frits Keisier (viool) 8,20 Lichtbaken 8,50 Omroep- 1 orkest 9,20 KVP-nieuws 9,25 Pluvier knapt het op 10,00 Week-end-sèrenada t nisters zeer waarschijnlijk niet zullen terugkeren. In Den Haag blijken de papieren voor een nieuwe of liever de voort zetting van de zittende rooms-rode regering inderdaad het hoogst geno teerd te staan. Mocht hèt angstige vermoeden van enkele K.V.P.-ers, dat de P. v. d. A. een klein kansje heeft om als grootste partij uit de verkie zingsstrijd te voorschijn te treden tot waarheid worden, dan behoeft aan 'n poging van minister Drees wie an ders zou dan formateur worden? om de combinatie K.V.P.P. v. d. A. te handhaven, niet getwijfeld te wor den. Voorlopig houden we het echter maar op de Rooms-Katholieke sup- prematie in de regeringsveste. oooö TJFFDD ADFMA sm 74) „Daarop Kunt U rekenen, mijnheer Van .den Berg," zei hij glimlachend. Hij wachtte tot de journalist de deur achter zich gesloten had. „Nu moeten we nog even iets anders behandelen," zei hij. „Was er straks iets, dat je nog niet wou vertellen?" vroeg de commissaris De hoofdinspecteur knikte. „Ik geloot wel, dat Van den Berg kan zwijgen," zei hij, „maar deze zaak is te ernstig dan dat we alle troeven uit handen kunnen geven. Ik ben blij dat hij niet langer kon blijven, want ik heb nog wat anders te vertellen, commissaris Er is natuurlijk geen enkei bezwaar, dat Beekman daar bij blijft." Hij liep naar de deur en sloot die zorgvuldig af. De kamer var. ae commissaris zag blauw van de rook, toen het gesprek was geëindigd. „Belt U nu Feenstra op, commissaris?" vroeg de hoofdinspecteur. „Je kunt beter even naar hem toe gaan." zei de commissaris. „Hij woont hier vlakbij. Wacht, ik zal even naar mijn kamer gaan en vragen of hij thuis is." Hij kwam een ogenblik later terug met de mededeling, dat de rechter commissaris de hoofdinspecteur wachtte. „De officier is toevallig bij hem," zei hij tevreden. „Nu kun je twee vliegen in één klap slaan, Cornelissen." De hoofdinspecteur knikte en trok zijn natte jas aan. „Als jullie nog een half uurtje blijft," zei hij, „zal ik wel terug zijn. Dan kunnen we de zaak hier nog even bespreken." „Nou, wat zei Feenstra?' vroeg de commissaris, toen de hoofdinspecteur een half uur later weer op zijn oude plaatsje zat. „We hebber? de kwestie van alle kanten bekeken, commissaris. De heren waren wkt in hun schik, dat we de stukken zo mooi aan elkaar gepast had den." „Zo zo," zei de commissaris tevreden, „dat doet me plezier. Ze. zullen langzamerhand wel gaan inzien, dat we hier ook nog wat anders kunnen dan dronken kerels van de straat slepen. En wat gebeurt er nu? Gaan we ze arresteren?" „Neen .dat vinden de heren nipt goed, commissaris. Ze zijn 't met ons eens, dat we hier met een paar gevaarlijke sujetten te doen hebben, maai dat wil nog niet zeggen, dat we op het ogenblik die moord kunnen be wijzen." „Dat zal je waarschijnlijk zonder een bekentenis toch niet kunnen," zei de commissaris. „Dat is mogelijk, maar we kunnen de zaken wel in 'een zodanige rich ting sturen, dat we met aan zekerheid grenzende veronderstelling de moor denaar kunnen aanwijzen. j De heren willen de moordavond reconstrueren, commissaris, alles weer zo laten verlopen als het toen gegaan is. Dan komt het spyehologisch juiste moment van reactie bij de moordenaar, en in elk geval van onze kant voor de beschuldiging." „Hm," zei de commissaris nadenkend. ,,U wilt er toch niet nog' iemand aan wagen, meneer?" vroeg inspecteur Beekman. „Geen sprake van," zei de hoofdinspecteur. „Niet alleen omdat er geen motief meer is, maar bovendien omdat wij er bij zullen zijn om zoiets te beletten. Het enige gevaar, dat ik er in zien kan, is de mogelijkheid, dat de moordenaar op onze beschuldiging met een poging tot ontvluchting rea geert. Maar dan zijn wij er toch zeker ook nog." „Natuurlijk.zei de commissaris grimmig. „Tja, ik geloof ook, dat dit wel 't beste zal zijn. Wanneer zal die vertoning plaats vinden? Acht Feen-' stra het noodzakelijk, dat die Franse kip daar ook weer bij is? En die juf frouw uit die poffertjeskraam, hoe heet ze nu ook weer?" „Mevrouw Jaarsma, commissaris?" vroeg de inspecteur. „Maar die komt toch niet uit een „Nou ja," zei de commissaris, „ze doet me altijd denken aan dat magere wijt, dat .vroeger achter die kerel liep, die met oliebollen ventte. En die meneer Van Heerde komt zeker ook. En mijn vriend de schoolmeester. Wat zullen ze blij zijn, dat ze me weer terug zien. Wil je de Rat misschien nog ter opluistering hebben? Dan kunnen we die er nog wel tussen zetten." „Ze krijgen een uitnodiging voor overmorgen," zei de hoofdinspecteur. „Ja, ze moeten allemaal verschijnen, commissaris. Alles moet precies zo zijn als het op die avond geweest is." (Wordt vervolgd).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1948 | | pagina 5