uigindustrie
Volgende week kaas
voor vreemdelingen
DE KAASMARKT
Slechte aanvoer en gedrukte stemming
Predikbeurten
Broek op Langendijk.
Bestuursvergadering
L. G. C.
1000 leerlingen
van één onderwijzeres
Egrnond aan Zee.
Openbare verkoping
Burgerlijke Stand
Groot-Schermer.
St. Pancras.
De ouden van dagen op reis?
T.I.O.L.
De Rijp.
naar Hoorn
Noordscharwoade.
Schaakmat
Egmond-Binnen
Tocht voor ouden van dagen
Camperduin.
Voorzichtigheid geboden
Uitersten
Obdam.
Bergen.
Schoorl.
Burgerlijke Stand
SPORT
Groot jeugdtournooi
in Alkmaar
Marktberichten
Amerikaanse
ontwikkelingsgeschiedenis en goede
resultaten
Enorme belangstelling overal ter wereld
Vier inbrekers
in een au^
Grjjs en grauw, dat was de over
heersende indruk, die de bezoekers
vanmorgen op de Kaasmarkt kregen.
Het had veel weg van een zachte
winterse dag. De zon bleet schuil en
de wind was guur. De vlaggen en
wimpels waren zelfs niet in staat om
die sombere indruk weg te nemen. En
de invloed van het weer drukte zijn
stempel op het hele schouwspel. Hui
verend stonden de bezoekers, in re
genjassen en mantels gehuld, rond de
weinige stapels kaas, het tentje waar
de jubileumspeldjes worden verkocht,
stond verscholen tegen de hoge muur
van de Waag en de ware stemming
wilde maar niet komen.
Toch behoeven er geen honderden
vreemdelingen te komen, om ons te
vergasten op veel talen, want wij
hoorden vanmorgen toch nog een
mengelmoes van buitenlandse woor
den} die bewezen, dat de sprekers uit
tal van landen van Europa en daar
buiten akomstig waren. Frans, En
gels, Amerikaans. Deens waren
daarvan de belangrijkste. Maar ook
zagen wij twee Spanjaarden, die op
zwerftocht waren door West-Europa
en hun zwaarbeladen fietsen een
ogenblik parkeerden tegen een muur,
cm naar de „queso olandes" te kijken
en zo mogelijk die kaas ook te proe
ven.
Dat bleek nog steeds onmogelijk,
maar, en dat brengt ons op het
langrijkste nieuws van deze morgen,
in die toestand komt verandering.
De kaasmarkt werd hedenmorgen
bezocht door een ambtenaar van het
betrokken departement en al spoe
dig deed het gerucht de ronde, dat
de volgende week kaas -verkrijgbaar
zal zijn voor de vreemdelingen, te
gen betaling van buitenlandse valuta.
Wij hebben ons onmiddellijk gewend
tot een ingewijde, die ons inder
daad bevestiging van dat gerught
wist te geven. Zo zal dan eindelijk
de vreemdeling, die Alkmaar be
zoekt, ook werkelijk onze kaas kun
nen proeven. Daarmee maken wij
propaganda voor ons nationale pro
duct in de eerste plaats en boven
dien spekken wij onze deviezenpot.
Het woord nationaal herinnert nog
eens aan het nationaal hulde blijk,
waarvoor hedenmorgen ook weer flink
werd gecollecteerd. Het personeel van
het Victory-hotel had assistentie ge
kregen van enkele jongedames, die
ijverig meehielpen. Als bijzonderheid
willen wij in dit verband even melden,
dat in genoemd hotel al ruim tweehon
derd van de aldaar in consignatie ge
geven speldjes zijn verkocht en wel
VOOR ZONDAG 4 JULI 1948.
ALKMAAR. Grote kerk, 10 uur ds.
Van der Krift van Katwijk (voor ds.
Den Oudsten); 5 uur ds. Wesseldijk.
Kapelkerk, 10 uur ds. Dikboom
(H.Doóp). Rem. geref. gem., half e'f
ds. Rappold. Luth. kerk (Oudegr.),
10 uur ds. Roodenburg. Doopsgez.
kerk, 10 uur ds. Van der Sluis (coll.
bouwfonds). Baptisten-gem. (in N.
Doele), 10 uur evangelist Hofhuis; half
8 jongelieaensamenkomst. Oud-kath,
kerk, geen dienst. Herst. Ap. Gem.,
Toussaintstraat, half 10 en 4 uur en
W'oensdagav. 8 uur dienst. Ned. Ctar.
Gem.schapsb., in W. en B„ van Woens
dag 7 tot V/oensdag 14 Juli elke avond
8 uur tentsamenkomsten op 't Canada
plein; verschillende sprekers. Leger
des Heils, Limmerhoek. 10 uur heili-
gingsdienst; 12 uur Zondagsschool; 8
uur verlossingssamenkomst. Kerk van
t Jezus Christus van de heiligen der
laatste dagen (in Valk's Lunchroom'',
half elf Zondagsschool; 5 uur gods
dienstbijeenkomst. Rosekruisersge-
nootschap, Oudegracht 114. half elf,
tempeldienst; spr. de heer M, Hos.
OMGEVING.
AKERSLOOT, half elf, ds. Van San
ten.
BERGEN. Ruïnekerk, 10 uur. ds.
Bierman (H.Doop; extra collecte v. d.
kerkvoogdij). Maranatha. half elf ds.
Bremer.
BERGEN AAN ZEE, half elf. ds. Hei-
dema van Zoeterwoude (liturgische
dienst), vertrek tram uit Alkmaar 9.25
uur.
BROEK OP LANGENDIJK. herv.
gem., half 10 ds. Bijlsma; 7 uur ds.
Langman van Amsterdam. Geref.
kerk (art. 31), 10 en 3 uur. dg. Van der
Lingen. Chv. geref. kerk, half 10 en
3 uur ds. Biesma van Amsterdam.
DIRKSHORN, herv. gem. J0 uur can cl.
R. J. Middelkoop.
DRIEHUIZEN, 10 u.. de heer Albertz.
EGMOND AAN ZEE, herv. gem., 10
uur ds. Roobol. Oud-kath. kerk,
dienst v.m. 8 en 10 en nam. 7 uur.
EGMOND AAN DEN HOEF, 10 uur
ds. Plug.
GROET, 10 uur. ds. De Jong.
GROOT-SCHERMER, av. half 8 de
heer Albertz.
HEILOO, herv. gem., 10 uur, ds.
Bloemhoff. Evangelisatie Kerkelaan,
10.15 u. ds. H. Bakker van Amsterdam.
HEER-HUGOWAARD, herv. gem.,
geen dienst.
KOEDIJK, 10 uur, de heer Slager.
LIMMEN, 9 uur, ds. Van Santen.
OTERLEEK, 10 uur. ds. KaStein.
OUDORP. 10 uur, ds. Bosch.
SCHERMERHORN. herv. gem.. 10 u.
ds. Leendertz.
SCHOORL, zie Groet.
URSEM. half 3, ds. Spaargaren.
VEENHUIZEN. 10 Uur ds. Van Wijk
van Alkmaar.
WARMEN HUIZEN, half 3. cand. H.
J. Middelkoop.
WEST-GRAFTDIJK. av. half 8, ds,
Boekee.
tegen een gemiddelde opbrengst van
meer dan f 1 per stuk. Zo wordt ook
onze kaasmarkt dienstbaar gemaakt
aan het schone doel.
Laat ons slechts hopen, dat het weer
spoedig zal verbeteren, en dat volgen
de keren het bezoek groter zal zijn
aan vandaag, daarmee zal dan de aan
voer' zeker gelijke tred houden. De
goede maanden moeten nog steeds ko
men.
Tot besluit vermeldden wij de aan
voer en de prijzen, waarvan de eerste
zeer veel te wensen overliet.
DE AANVOElt
De .aanvoer bedroeg 26.000 kilo,
verdeeld over 9 stapels fabrieks
baas en 7 stapels boerenkaas, resp.
tegen een notering van f 78.50 en
f 79.per 50 kilogram.
Donderdagmiddag werd een bestuurs
vergadering gehouden van de Veilingsver
eniging „Langedijker Groenten-Centrale',
welke werd bijgewoond door de vertegen
woordiger van de CBTB, afdeling Sint
Pancras
Uit de mededelingen der omzetten bleek,
dat in Mei f 125,533,30 werd omgezet en in
Juni f 500,750,83 Het vorig jaar waren
deze omzetten resp. f 39,055,82 en f 405,067,—
zedat er een flinke vooruitgang is te be
speuren
Met de dan 40 jaar bestaande afde
ling Langedijk van de Vereniging voor
Bloembollencultuur zal het volgend jaar
in Februari in het Bloembollengebouw
een bloembollen-tentoonstelling worden
gehouden Het gebouw zal, wanneer het
gereed is gekomen, door de Commissaris
der Koningin worden geopend
Men kon zich niet verenigen met de
regeling voor de afzet van goedgekeurd
pootgoed( waarin inmiddels een wijziging
Is gebracht, doordat de maat van 35—55
teruggebracht is op 35—50 m m De juiste
regeling wordt per circulaire bekend ge
maakt Geadviseerd werd vcrorzichtig te
zijn met het verkopen aan vreemde han
delaren, omdat de B E A voor de beta
ling geen garantie geeft
De heer S C Entius te Heerhugowaard
werd tot keurmeester benoemd Voor de
afzet van vroege rode kool wordt een re
geling getroffen Men hoopt dezer dagen
gereed te komen met een ophand- en
vergoedings-prijzenregeling
Enige bestuursleden oefenden critiek uit
op het feit, dat de heffing op de vroege
aardappelen eerst is ingegaan op 18 Juni,
zodat geen bijdrage voor het fonds werd
verkregen van de vroeger aangevoerde
aardappelen, die juist hogere prijzen heb
ben opgebracht
Donderdag herdacht mej De Bruin het
feit, dat zij een kwart eeuw aan de Chr
school te Broek op Langendijk was ver
bonden Natuurlijk kon dit feit niet zon
der meer gepasseerd worden Des mor
gens werd het jubileum gevierd door de
kinderen Daarbij werd namens het
schoolbestuur de jubilaresse toegesproken
door de voorzitter, de heer Ven v Des
avonds werd een receptie gehouden voor
oud-leerlingen en belangstellenden, waar
van een druk gebruik werd gemaakt
Aanwezig waren o m de inspecteur van
het Gewestelijk Onderwijs, de heer N
Heukels en de burgemeester Van de Lan
gedijk
De waardering, waaraan velen gedu
rende deze dag uiting gaven, is ontegen
zeggelijk verdiend
Een grove schatting wijst uit, dat zij in
deze kwart eeuw ongeveer duizend kin
deren onderwijs heeft gegeven Klachten
hebben bestuur of hoofd dezer school
nimmer bereikt
Van personeel, kinderen en oud-leer
lingen ontving zij een aantal geschenken
ais een herinnering aan deze dag
BENOEMING
Tot keurmeester aan de Langedijker
Groentencentrale werd in de vacature-
Duif benoemd de heer S Entius te Heer
hugowaard
Notaris Knook te Bergen heeft m „De
Vergulde Valk" publiek verkocht de vol
gende percelen: ie een huis met sehüur
en erf aan de Zuiderstraat 4, groot 98
c at verhuurd voor f 3,75 per week Dit
perceel werd gekocht dooT Ph Zwart te
Egrnond aan Zee voor de maximum toe
gelaten prijs van f 2200,2e een huis mpt
schuur en erf aan de Schinkelstraat 2,
groot 1 are, 7 c a, verhuurd voor f 3,50
per week Dij perceel werd gekocht door
C Visser te Egrnond aan Zee, eveneens
voor de ma.xïmiim toegelaten prijs van
f 2200,—; 3e een huis,waarin winkel, met
schuur en erf aan de Ankerstraat 2 groot
1 are, waarin dé gemeénte mede-eigenares
voor 2 c a, verhuurd voor f 3,50 per week
Dit peceel werd "gekocht door Ph Zwart
te Egrnond aan Zee voor f 1840,— (maxi
mum prijs f 2000,—)
Geboren: Cornelia M, dochter van
S Dijkstra en E J de Graaff Anneke,
dochter van D de Jong en C Zwart
Heiidrlna, dochter van J P Cuypers en
H Wit
Ondertrouwd: Jacob Groen en
Petronella Zwart
Overleden: Willemina Dekker, 71
jaar, weduwe van J van Pel Leentje
Fraijman, 92 jaar, weduwe van N Bakker
„DE FEESTROK".
Grootschermer zal op Dinsdag 6 Ju
li 1948 het voorrecht hebben mevrouw
Boissevainvan Lennep in zijn midden
te hebben. Ook hier zoals elders zal
mevrouw Boissevain met haar cause
rie over „De Feestrok" vooreen on
vergetelijke avond zorgen.
Voorheen werd aan de Ouden van
dagen een uitgaansdag aangeboden,
welke op grote prijs werd gesteld,
doch door de oorlogsomstandigheden
moest dit worden gestaakt.
Thans heeft zich weer een commissie
gevormd om dit werk te doen voort
zetten.
Dit gaat echter met grote kosten
gepaard. De oudjes van Koedijk-Zuid
en Sint-Paneras vormen tezamen onge
veer 150 personen. In de komende dagen
zal er een beroep gedaan worden op
alle burgers van deze plaatsen om een
geldelijke bijdrage, snoep- of tabaks
bon. Het ligt dus volkomen in de
hand van de burgers of de oudjes er een
dagje tussen uit gaan of niet. Hiervoor
zullen uitsluitend in aanmerking komen
zij, die de leeftijd van 65 jaren hebben
bereikt.
In de commissie zijn alle richtingen
vertegenwoordigd. Zij bestaat uit de
volgende heren; D. Bruin, Jb. Keizer,
M. Olie, P. de Kraker, K. Timmer, Jn.
Kloosterboer Jnz,, P. de Wit, Fr. Hes,
Jn. Bruin, Jn. Oud.
EEN NIEUWE ZAAK.
Donderdag j.l. opende de heer C.
Middelburg zijn nieuwe boek en pa
pierhandel aan de Bovenweg. Voor
kort vestigde hij zich in onze gemeen
te, en het toen nog onopvallende pand
is nu omgetoverd in een zeer aantrek
kelijke winkel. Tijdens de receptie
welke des namiddags werd gehouden
waren o.m. burgemeester en wethou
ders jvan onze gemeente aanwezig. De
vele bloemstukken waren wel een be
wijs van medeleven van de burgers
van St. Pancras.
LICHTING 195#.
Voor bovengenoemde lichting zijn
uit onze gemeente 14 personen inge
schreven. Deze zijn van het geboorte
jaar 1930. Betrokkenen zullen vermoe
delijk September-October voor de keu
ring worden opgeroepen.
Ruim honderd leden van TIOL
vertrokken naar Hoorn per touringcar
om daar hun prestatie-vermogen te
peilen met andere verenigingen.
Er werd lang geen slecht figuur ge
slagen want men kwam met verschil
lende prijzen thuis, ook waren allen
enthousiast over het verloop van de
verschillende wedstrijden.
Bij de marswedstrijd behaalde TIOL
de tweede prijs, ook bij de estafettes
werden door onze jongens behoorlijke
prestaties geleverd. De ploeg J. Woes-
tenburg, J. Mul Jz., A. Mul Jz. en G.
Verdonk, behaalde de eerste prijs. De
ploeg J. Oudejans, P. Schrama, N.
Mul cn P. Put, de tweede. Bij de hon
derd meter hardlopen behaalde J. Mul
de eerste en J. Woestenburg de 2e pr.
Voor jongens van 14 tot 16 jaar bij
toestelturnen werd een prijs gehaald
door N. Mul, eerste prijs, Wilfr. Put
2e en P. Smit 3e prijs.
Door de heer P. Schrama werd in de
1500 m. een tweede prijs behaald. J.
Oudejans kwam derde binnen, dit is
een heel goede prestatie voor een 16-
jarige. De dames hebben zich minder
goed gehouden, ze konden althans
niet voor een 'prijs in aanmerking ko
men.
De uitslagen waren als volgt: P Semeins
W Kaan 1—0; P Semeins—W P Groot
V*-—Ve; C P Witsmeer—D Kolyn 0—l; G
KeppelD Kolyn 1—0
P Semeins is hiermede*, geëindigd als
eerste, terwijl c P witsmeer de eerste
klasse zal moeten verlaten
Tweede klasse:' D Koorn—G Goudsblom
0—1; E H A Warnders—C van Gors Vs—1/:2;
C Langedijk—G Goudsblom 1—0; H Bou-
wens—dj: J de Wit 1—0; G Goudsblom—
F H A Warnders VsVi
Derde, klasse: G van LoenenH Bou-
wens afgebroken
Vierde klasse: C Pool—J G Glas 1—0
Door deze nederlaag verspeelde Glas zijn
promotie-kansen
Leveranciers en consumenten juichten, toen het bericht bekend werd, dat de
melk voortaan zonder bon mag worden verkocht. Weg alle rompslomp van
administratie, inlevering en weggeraakte bonnen. De melkboer steekt de
vlag uit.
Op initiatief van .P. Schilder Jr. is
clhiei' voor de beide dorpskommen 'n
comité gevormd voor het organiseren
van een autotocht voor de Ouden van
Dagen. Het comité is samengesteld uit
burgemeester M. Niele, voorzitter; de
wethouders F. M. v. d. Reep en S.
Hopman; J. J. van Don, secretaris; P.
Schilder, penningmeester en W. Har-
c'ebol, J. Burgmeijer, P. v. d. Berg, C.
Tervoort, W. Wittebrood, P. Ranzijn,
J. Blonk en M. Zoon, leden.
Nu u dit gelezen hebt. hebt u het al
lang begrepen, n.l. de financiën
En dus zult u niet vreemd opkijken
wanneer er enige heren met lijsten
bij u aan de deur kloppen om (u snapt
het centen. Dat wil zeggen, cen
ten in de betekenis van geld en dan
denken wij aan papieren geld, want 't
gaat om een sympathiek doel, waar
iedereen, als hij er goed over nadenkt,
cngetwijfeld wel veel mee op heeft.
Bij de rondgang zullen de heren te
vens informeren welke oudjes de even
tuele tocht wensen mee te maken.
Middenstanders, die eet- snoep- en
drinkwaren beschikbaar willen stellen
voor dit aardige doel verzoeken wij
dit tijdig aan een der comitéleden te
laten weten.
Woensdagmiddag is bij het zwemmen
in zee de 19-jarige H. Bas uit Schoorl
verdronken. Het slachtoffer werd door
een golf meegesleurd. Het stoffelijk
overschot is nog niet gevonden.
Het droevige ongeval op het vrije
strand moet wederom als waarschu
wing gelden voor de velen, die nog
steeds de bewaakte stranden mijden.
De verraderlijke stromingen vlak
onder de kust, eisten hier een jong le
ven. Het slachtoffer was, staande tot
borsthoogte, verzeild geraakt in een
mui met vallend water.
Laten allen toch hun strandvermaak
zoeken in het bewaakte gebied. Jn de
21 jaar dat daar het strand geëxploi
teerd is, deed zich een dergelijk droe
vig ongeval niet voor.
Klaagde men in de tuinbouw en vee
houderij reeds geruime tijd over de te
lang aanhoudende en strenge droogte,
waaronder 't gewas ten zeerste leed,
thans is er in enkele dagen reeds meer
dan voldoende regen gevallen, zelfs zo,
dat we gisteren vele molens al zagen
malen, wat voor deze tijd van het jaar
zeker een wel ongehoord verschijnsel is
De tijden kunnen dus wel heel spoedig
keren
DOKTER ONDER DOKTERS HANDEN
Dokter Lohmen alhier had het. ong£-
lul$ zijn pink te breken, waardoor" hij
de gehele hand voorlopig niet gebrui
ken kan
OPGEPAST VOOR KUNSTMEST
De heer J Steltenpool Jr te alhier heeft
tengevolge van het fcich vastzetten van
ammoniak-salpeter, terwijl hij .met het
zaaien van deze kunstmest bezig was, een
dergelijke ernstige brandplek op het
scheenbeen gekregerj. dat hij verscheidene
weken algehele rust moet houden
Dus tuinbouwers, opgepast!
BILJARTEN.
De in café Nieuwendijk gespeelde,
wedstrijd 500 tegen 125 caromboles tus
sen dfe biljartkunstenaar Van der Laan
uit Amsterdam en de heer Feld uit
Bergen eindigde met een overwinning
van de laatste. De heer Van der Laan
had 479 caromboles# hoogste serie 113.
Na afloop maakte de heer Van der
Laan nog een serie kunststoten, die
algemeen werden bewonderd.
Geboren: Ferdinand J„ z. van B.
van der Ploeg en C. Roozendaal.
Ondertrouwd: A. Mooij en P.
Tiessen.
Getrouwd: W. Minkema en M.
Wildeboer. J. Groenendijk en S.
Kossen. J. Vriesman en P. Modder.
Meer dan 2000 jeugdige voetballers
zullen Zondag de voetbal-terreinen
van Alkmaarse Boys, Alkmaar, RK
AFC, Randers en het gemeentelijk
Sportpark bevolken. Reeds om half ne
gen vangen de eerste wedstrijden aan
en, wanneer de wedstrijdleiding kans
ziet, natuurlijk met de medewerking
van spelers en officials, het program
ma volgens het schema af te werken
zal de laatste wedstrijd om zeven uur
zijn afgelopen.
Uit alle streken van Noord-Holland
worden ook nu weer elftallen naar de
jaarlijkse adspirantendag afgevaardigd
en zal onze „voetbalhoop" weer eens
laten zien waartoe zij in staat is.
De algehele leiding berust, evenals
vorige jaar bij de administrateur der
KNVB, afdeling Noord-Holland, bij de
beer F. Bakker, die weer voor een
moeilijke opgaaf staat maar die tevens
heeft bewezen tegen een dergelijke op
gaaf wel opgewassen te zijn.
De belangstelling voor de adspiran
tendag 1948 is nog groter dan vorig
jaar, zelfs zo groot dat er elftallen af
gewezen moesten worden.
Dit jeugdtournooi zal het grootste
worden dat ooit in Nederland werd
georganiseerd. Laat óns hopen dat dit
„monster"-tournooi van „kleine"
jongens in sportief opzicht een succes
zal worden.
LANG. GROENTENCENTR., 2 Juli.
136000 kg aardappelen; blauwe eigenh.
f 14.60f 15.50, rode eerstelingen f 13.10
-f 13.80; eerstelingen f 10.60f 12.90,
drielingen f 9.30—f 10.80, kriel f 5.50—
f 7; 30.000 kg rode kool f 4.70f, 9.40;
800 kg gele kool f 13.20—f 15.90; 200 bos
peen f 14f 15; 1700 stuks bloemkool
IA f 56 en I f 37—f 52.
NOORDERMARKTBOND, 2 Juli '43.
160.000 kg vroege aardappelen; eerste
lingen f 9.50f 12.50; drielingen f 8,60—
f 11, kleine f 4.80f 6.70; rode eerste
lingen f 12.60f 13.90; bi. eigenheimers
f 10.90f 14.60; eigenheimers f 15.30;
1300 kg witte kool f 11.30; 200 stuks
bloemkool IA f 45f 52 en I f 35f 41;
75 kg tuinbonen f 23.50.
WARMENHUIZEN. 1 Juli 1948. 48500
kg Aardappelen; Schotse muizen f 10
f 13.60, kriel f 4.40—f 5.80 en drielin
gen f 10.70—f 11.70.
(Van onze speciale verslaggever)
STOCKHOLM, Juni. Met een vaart van meer dan 100 km per uur raast
de Scandinavië-Lxpress van Stockholm naaf het Zuiden, dwars door een
typisch Zweeds landschap iet lage golvende heuvels, bedekt met kleine
akkers, rood geverfde houten boerderijen, kudden lenig vee in grazige wei
den en uitgestrekte, scltier ondoordringbare bossen, Na drie uur knarsen de
remmen: dan is Lingköping bereikt.
Linköping is de stad van de Zweedse vliegtuigindustrie, de stad van de
S.A.A.B., een industriecentrum dat in tien jaar tijds zijn inwonertal meer
dan verdubbelen zag. Die tic- jaar vormden de periode sedert de stichting
van de S.A.A.B.!
Arne Krabbe, de public relations ma
nager van dit bloeiende bedrijf, staat
aan het station om de eerste journalist
uit West-Europa, die 't bedrijf komt
bezoeken, te verwelkomen. Een paar
seconden later glijdt een snelle Pontiac
geruisloos door de brede straten met
moderne flatgebouwen, langs de bloei
ende parken, die in dit dunbevolkte
land royaal zijn aangelegd in iedere
stad. ook in snel groeiende industrie
centra. En dan ligt daar eensklaps de
fabriek: een complex van imponerende
hoge witte gebouwen, waar op dit mo
ment files van duizenden arbeiders
binnenstromen.
Bij de eerste aanblik denk je spijtig
aan de jaren, waarin de Fokkers een
wereldnaam hadden. Nu gaat de Scan
dia, het product van de Zweden, het
luchtruim veroveren.
VERTROUWEN IN DE TOE
KOMST.
Ir. Sven Otterbeck, vice-president
van de S. A. A. B., een gemoedelijke
vijftiger, eeuwig glimlachend, een iet
wat gezet heertje met verbluffend
scherpe ogen, vertelt van de plannen.
Tot dusver zijn we meer dan te
vreden over de gang van zaken. De
Zweedse luchtvaartmaatschappij be
stelde tien Scandia's, uw befaamde
KLM voert onderhandelingen, India
heeft grote belangstelling, we verkopen
toestellen naar Australië en Zuid-Ame-
rika, de Abessiniseke luchtmacht ge
bruikt onze toestellen, Zuid-Afrika is
met ons in contact getreden.We zul
len weldra seriewerk kunnen leveren.
Vreest u geen Amerikaanse en En
gelse concurrentie?
Ir. Otterbeck haalt zijn schouders op.
Amerika heeft de handen vol met
het bouwen van militaire toestellen.
Wie er burgervliegtuigen bestelt moet
rekenen met eindeloze wachttijden.
Engeland.ook al militaire productie,
dus ook geen concurrent. Bovendien
leggen wij zeer in het bizonder de na
druk op de vervaardiging van vlieg
tuigen, waarbij de veiligheid niet op
geofferd wordt aan de economie, maar
nummer één blijft. Zo moeten wij
er komen!
Js dat niet optimistisch?
Neen, wij zijn geen optimisten,
maar realisten! is het nuchtere ant
woord.
HOE HET GROEIDE.
Een paai^minuten later dwaal ik door
de enorme fabriek. Door hypermoderne
cantines, licht en luchtig, door uitge
strekte i\ wielbergplaatsem, door gewel
dige constructiehallen en magazijnen,
door instrumentmakerijen en tekenka
mers. Ik kom langs zalen, waarvan dt
deuren het opschrift „Geheim" dragen,
deuren, die onmiddellijk worden geslo
ten als de vreemde bezoeker nadert,
langs mysterieuze laboratoria en langs
de geboorteplaatsen van de precisie-in-
strumenten, die eveneens taboe zijn. En
overal zie ik honderden en honderden
mannelijke en vrouwelijke arbeiders
aan het werk.
Intussen vertelt Arne Krabbe me de
ontwikkelingsgeschiedenis van de S. A.
A B. Een Amerikaanse geschiedenis!
In 1936 decreteerde de Zweedse rege
ring, dat de militaire kracht van 't land
moest worden opgevoerd en dat er een
luchtmacht met eigen vliegtuigfabrie
ken moest worden gevormd.
In 1937 ontstond uit de samenvoeging
van enkele kleinere bedrijven de S. A
A. B.-vliegtuigindustric met een kapi
taal van 276.000. Reeds in 1938 werd
het kapitaal uitgebreid tot 550.000 en
een jaar later tot 895.000. De oorlog
brak uit. In 1941 bedroeg het kapitaal
reeds 1.450.000!
Van het bouwen van vliegtuigen in
licentie was men intussen overgegaan
op de constructie van toestellen volgens
eigen ontwerp en de orders stroomden
binnen, 't personeel groeide zienderogen
loc enige duizenden, de vliegtuigen ver
lieten de fabriek en bleken voortreffe
lijk. En bij dit alles: geen staatsbemoei
enis! De S. A. A. B. is een volkomen
zelfstandig bedrijf!
OMSTELLING OP BURGER-
PRODUCTIE.
En daar staan dan de producten! Pijl
snelle eenmotorige jagers, met de mo'or
achter de cabine. Duikbommenwerpers,
verkenningsvliegtuigen, de eerste
Zweedse modellen met raket-aandrij
ving, de Saphir-sportvliegtuigen voor
drie personen, die stuk voor stuk ju
weeltjes zijn. Tweemotorige bommen
werpers en zwaardere gevechtsvliegtui
gen en niet te vergeten de prachtige
Scandia's, de verkeersvliegtuigen met
plaats voor 24 tot 32 passagiers. Een lust
cm te zien!
Ziet u, zegt Arne Krabbe, w„
staan nog maar aan het begin van de
bur'gerproduetie. Tijdens de oorlog
maakten we alleen militaire toestellen,
nu zijn we aan 't omschakelen. Het be
drijf moet ook in vredestijd rendabel
zijn en al worden er nog heel wat le
gervliegtuigen besteld, we moeten ons
afvragen, of dat in de toekomst zo zal
blijven
EEN VRAAG.
Ik kjjk omhoog. Zo snel gieren twee
jagers voorbij, dat ik moeite heb om
hen te volgen. Eensklaps duiken in
mijn gedachten oorlogsherinneringen
op. Ik kijk rond.
Maar ,s dit bedrijf niet uitermate
kwetsbaar in oorlogstijd? vraag ik.
Mr. Krabbe brengt mij weer naar Ir.
Otterbeek. Die nog altijd glimlacht. HU
is het die het antwoord geeft.
U hebt tot dusver alleen de bo
vengrondse S. A. A. B.-fabrieken ge
zien. Maar we hebben ook ondergrond
se. Hebt U er belangstelling voor? Ja, U
moogt ze bekijken cn erover schrijven
ook. Hel is misschien wel goed, als men
er in het buitenland eens iets over
hoort.
De woorden zijn niet tot dovemans
oren gericht!
Maar daarover in een volgend artikel.
In Zevenbergen heeft 't gemeen
tebestuur de maatregel van een „zwar
te lijst" ingesteld, die in de cafés
komt te hangen en waarop de namen
zullen worden genoteerd van hen, die
meermalen wegens openbare dronken
schap zijn aangehouden.
Zaterdagavond' is een groot ge
deelte van de Fordfabrieken te Ant
werpen door brand vernield. De brand
begon in de ruimte waar de onderde
len en d* stoffen voor de bekleding la
gen opgeslagen.
De gebouwen
der Zweedse
vliegtuig
industrie
REDACTIE
Achterdam 20 - Telef
Postgiro 187294
Directie;
J. BIJLSMA en C. K
Gisteravond omstreek
werd te 's-Gravenhag
de bilaterale overeet
Nederland en de Ver.
betrekking heeft op
van het Europese hers!
De overeenkomst werd
de minister van buite
mr. C. G. W. H. baron
Iaer van Oosterhout e
deur der Verenigde S
man B. Baruch.
De bilaterale overeenl
schouwd worden als e
van Nederlandse zijde te;
gering van de Verenig
Nederland de verplicht
neemt, die het reeds heef
het Europese verdrag
*1948. Daarnaast bevat de
enige bepalingen die een
werking van 't reeds ov<
betekenen. Dit slaat o.a. c
van de tegenwaarde in gt
staat door het leveren
door de Verenigde State
van „grants".
Voorts bevat de ove:
een artikel over de toeg;
stoffen en materialen.
De Nederlandse regerir
dracht aan de Verenig'
Amerika van grondstoffe
len, afkomstig uit Nederl
raadvorming of andere di
gemakkelijken, welke gi
materialen de Verenigc
Amerika behoeven als ge
korten of potentiële tel
eigen hulpbronnen tegen
ko opsvoqr waarden.
Afgesproken werd dat
overeenkomsten zullen k
gesloten. De overeenkom
der bepalingen over haa
heid ten aanzien van de
biedsdelen, alsmede bepa
opzegbaarheid.
Door het sluiten van
komst kan de Anierikaa:
ning aan Nederland vooi
De Amerikaanse wetgevi:
een bepaling waarbij de
administrateur alleen ge
hulp te verlenen voor ee
drie maanden. Daarna zc
lening alleen kunnen
wanneer een bilaterale
zou zijn afgesloten. De hii
mijn van drie maandei
1948 verstrijken.
Bij onderduikadres
Dinsdagmorgen, in alh
ben vier beruchte knape:
se ofiderwereld, onvrijw
moeten nemen van hun
De Rijkspolitie uit Hoe'
daarvoor zórg gedragen
kordaat ingrijpen een g<
maakt.
Het volgende heeft zi
Omstreeks vijf uur in d£
den aan de Rijksweg tv
de Rijkspolitie ter cont:
ogenblik naderde een kl<
welke gevolg gaf aan h
stoppen. Het duurde lan
vier inzittenden met hun
de dag kwamen. Daar c
\endien in de wagen ee
rang zag liggen en het vr
dat een met de letters
wagen al zo vroeg uit
kwam, ging men over
maatregelen. Men liet c
stappen en zich legitim
de politie de revolver gi
de auto vond zij een ta:
kerswerktuigen. Tezelfdi
men assistentie van CC
Bij de fouillering kwame
lijk bedrag aan geld, go
horloges, snoeren en oorl
schijn.
Al spoedig bleek, dat
nachts te Elsloo, in Fr:
broken hadden bij de la
kolenhandelaar B. Zij
diens geldkistje meegem
inhoud ongeveer f 31(
Eerlijk schijnt die verdi
paald geweest te zijn, v
van hen trof men, niet
feuille, maar verborgen
kledingstukken, een res!
f 1209. De kist met spa
en papieren was onderw
ter gegooid. De Hagena;
latdr, dat ze leelijk in d
waren en dat ze op het
de arrestatie juist in de
in ook drie valse numi
gen bezig waren de I
len. Drie van de vier zij
Een van hen had de tip
deze inbraak te Elsloo
Hij immers wist ter p!
weg. want in de oorlog
gedurende acht maander.
bij de landbouwer B. ge
dus de dankbaarheid va
duiker..,.
i',
