Zwaarste straf voor Kardinaal Mindszenty?
Kort Bestek
Prins Bernhard brengt zijn twee
dochters naar Tirol
Sowjetunie biedt Noorwegen een
non-aggressie pact aan
Maandag 7 Febr. 1949 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 146e Jaargang No. 31
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Primaat: „God is mijn getuige, dat ik
geen vijand ben van 'tHongaarse volk"
Dinsdag uitspraak van
het Hof
Weerbericht
H.M. de Koningin volgt
dezer dagen
WÊÊmmfmm
Ernstig verkeersongeluk
onder Abbenes
Scherpe aanval op
Atlantische Unie
Een nieuwe poging tot
Scandinavisch Pact
DE KARDINAAL
BUREAU
ADMINISTRATIE
Voordam 9, Tel. 3320
Postgiro 187294
REDACTIE
Achterdam 20, Tel. 2274
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
ALKMAAESCHI COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 cent per
millimeter. Familieberich
ten 20 cent per millimeter
Vraag en aanbod tot 15
woorden 1.elk woord
meer 5 cent, uitsluitend
contant
Abonnementen: 1.40 per
maand, 4.— per kwartaal
plus incassokosten
HOOFDREDACTEUR: A. KAPTE1N
Hoewel de aanklager van de Hongaarse regering in het proces tegen de Prins
Primaat, Kardinaal Mindszenty voor geen der beschuldigden een bepaalde stra
eiste, doch een streng en historisch vonnis, ze.de h<j in zijn requisitoir dat het
Van sabotage zou getuigen, als hij tegen de Kardinaal met de zwaarste straf zou
eisen. Onder de zwaarste straf verstaat het Hongaarse strafrecht de dood door
ophanging. Hij verzocht om een vonnis „dat men zich zou herinneren en een
zware slag zou toebrengen aan de verraders van ons land een vonnis „dat de
rechten van het Hongaarse volk zou verdedigen". Het proces eindigde Zater
dagavond met de mededeling, dat het Hof te Boedapest Dinsdag om 9 uur uit
spraak zal doen.
zou worden als afbreuk doende aan het
grote belang van zijn oprechte verkla
ring van berouw.
Wat de zwarte handel in dollars be
treft was de verdediger van oordeel, dat
de kardinaal niet schuldig geacht kon
worden aan een overtreding, waar hij
zo weinig van af wist.
De verdediger zeide, dat hij een zware
taak heeft gehad, doch getracht heeft,
alles te doen wat hij in het belang van
zijn cliënt en in overeenstemming met
de oirbaarheid en de eer van zijn be
roep achtte.
De laatste woorden van de verdedi
ger waren: „Ik vraag het gerechtshof
een wqs vonnis uit te spreken, omdat
dit proces na eeuwen nog bekend zal
zijn en de rechters aan do geschiedenis
verantwoording zullen moeten afleggen.
Ik vraag om een mild oordeel naar de
stem van uw geweten. Ik vraag het Hof
de clementieclausule van de Hongaarse
wet toe te passen, waarin wordt gezegd
dat het Hof onder bepaalde omstandig
heden het zelf uitgesproken vonnis kan
verzachten".
„God is mijn getuige'
Om 19.00 uur plaatselijke tijd begon
kardinaal Mindszenty zijn laatste plei
dooi. Hij zeide: „Ik sta hier voor de
rechtbank van het volk. Ik heb een ho
ge positie in het land. Ik ben reeds een
halve eeuw oud en in die tijd wordt
iemands mentaliteit doortrokken van
zekere vaste principes. Deze principes
zijn in het leven van de mens even vast
gebouwd als het ijzer en de rails die in
de aarde worden gelegd. Zij voeren
naar een bepaalde plaats en wijzen de
weg, evenals de rails. De principes ge
ven in het leven van de mens de rich
ting aan. Nu sta ik voor de politie en
de rechters. Men stelt mij vragen en ik
antwoord. De vragen zijn van dien aard
De openbare aanklager der Hongaar
se regering dr. Gyula Alapi, verklaar
de in zijn uitvoerig requisitor, dat
Kardinaal Mindszenty hier niet terecht
Stond als de leider van het katholicis
me, doch slechts als een individueel per
soon, die misdaden heeft begaan en
j&arvoor moet boeten.
In den brede uitweidend over het mo-
ï^prchistische complot, waarvan kardi
naal Mindszenty de grondlegger zou
zijn geweest, verklaarde de officier van
justitie dat de Hongaarse kerkvorst de
hulp had gevraagd van de Amerikaan
se gezant te Boedapest, Chapin, en deze
ook had gekregen. „In plaats van mede
te werken aan de vreedzame wederop
bouw van zijn land, rekende de kardi
naal op een nieuwe oorlog. In stede van
te werken voor de volksdemocratie,
smeedde hij een samenzwering, met het
doel de Habsburgers weer te doen te-
jSigkeren".
De zwaarste straf.
Er bestaat geen land in de gehele we
reld, dat op een dergelijke misdaad niet
de zwaarste straf zou stellen. De Hon
gaarse democratie bezit ditzelfde recht
en ik zou als openbaar aanklager van
de Hongaarse regering mijn eigen be
roep saboteren, indien ik niet overeen
komstig handelde".
Vervolgens sprak de officier van
justitie uitvoerig over het vraagstuk
van de godsdienstige vervolging.
Hij kon moeilijk aannemen, dat iemand
waar dan ook, zou kunnen zeggen, dat
de verkoop van dollars op de zwarte
toarkt een aangelegenheid was van
Igodsdienstige activiteit of dat een der
gelijke verkoop op de zwarte markt
plaats vond omdat de,/ godsdienst dit
voorschreef.
Wat de beschuldigingen van landver-
laad en spionnage betreft, zeide de of
ficier van justitie dat alle gevonden do
cumenten door alle beschuldigden echt
waren verklaard en noch de kardinaal,
noch één der andere beschuldigden de
beschuldigingen had ontkend. De
kardinaal had om gewapende tussen
komst door de Ver. Staten gevraagd.
Hij had niet geaarzeld een spionnage-
organisatie op te bouwen en had te
vens toegegeven, dat hij spionnage had
verricht tegen de Sowjetunie. Kardi
naal Mindszenty heeft zijn schuld toe
gegeven; hij gaf toe, dat hij de leider
was van de organisatie en hij heeft dui
delijk verklaard dat hij thans zijn han
delwijze betreurt, aldus de officier.
De verdediger
Nadat dr. Alapi was uitgesproken,
stond de verdediger van kardinaal
Mindszenty, dr. Kalman Kiczko, op.
voor het houden van zijn pleidooi voor
zijn cliënt. De verdediger die door de
kardinaal zelf was uitgekozen en niet,
zoals aanvankelijk was gemeld, hem
vas toegevoegd begon zijn pleidooi
met te zeggen, dat hij allereerst wenste
te constateren, dat hij volkomen vrij
i was geweest bij het voeren van zijn
verdediging van de kardinaal De voor
naamste stelling, welke door de verde
diger van kardinaal Mindszenty naar
.voren werd gebracht, was, dat het ge
rechtshof er rekening mee zou houden,
dat de kardinaal een „naïef" man was
en dat hij in zijn paleis „in een ivoren
toren" had geleefd welk feit hem vat
baar had gemaakt voor allerlei soorten
van geruchten, zoals dat, waarin werd
beweerd, dat in 1947 een oorlog voor
de deur stond.
Dit gerucht leidde tot het opstellen
van de lijst der „nieuwe regering" met
kardinaal Mindszenty aan het hoofd,
die na een Amerikaanse overwinning
de macht in Hongarije zou hebben over
genomen, aldus de verdediger.
I Een groot gedeelte der verdedigings
rede was gewijd aan de kwestie van de
brief, die de kardinaal bekent geschre
ven te hebben aan de Amerikaanse ge
zant Chapin en waarin hij om een auto
en een vliegtuig verzocht om uit de ge
vangenis te kunnen ontsnappen. Dit is
slechts 'n nieuw bewijs van de naieve-
teit van de kardinaal en het Hof moet
het als zodanig opvatten Het zou niet
eerlijk zijn, indien deze brief beschouwd
dat ik mijn eigen ziel net zo moet ant
woorden als u. God is mijn getuige, dat
ik altijd goede bedoelingen heb gehad.
Ik heb nimmer tegen de wetten van de
staat willen werken en als dit toch ge
beurd is, heb ik het hier verteld zon
der opsmuk. Het is mij nu duidelijk ge
worden, zoals ik verder reeds heb ge
zegd. Ik heb mijn spijt betuigd en dat
doe ik thans weer.
Ik geloof dat ik thans vele dingen an
ders zou doen, ook ai kan ik niet de
principes veranderen, die leiding aan
mijn leven hebben gegeven. God is mijn
getuige, dat ik geen vijand ben van het
Hongaarse volk. Ik ben geen vijand van
onze boeren en arbeiders, van wie ik
er een ben. Ik wens hun geen enkel
recht te ontnemen.
Thans wens ik iets te zeggen, dat hier
eigenlijk niet thuis hoort. Maar ik wil
het in ieder geval zeggen. Het betreft
de kwestie van de agrarische hervor
ming en de kerk. Ik wens te verklaren,
dat de Hongaarse bisschoppen hun ze
gen hebben gegeven aan hen die land
hebben gekregen. Later werden hier en
in het buitenland ook verklaringen van
hen uitgegeven, waarin werd gezegd dat
de kerk de grond niet van de kleine
boeren wenste terug te nemen. Ook het
Vaticaan is het hiermede nooit oneens
geweest. Het keurde deze handelwijze
van de Hongaarse bisschoppen #goed.
God is mijn getuige dat ik mij geen
vijand van de vrede voel. Ik ben niet
tegen vrede tussen de Staat en de Kerk.
Ik vind het juist dat de verzoening tus
sen kerk en staat, wanneer die tot stand
komt, duurzaam en hecht is. Ik blijf bij
de brief die ik aan de minister van jus
titie heb gezonden en die hier is voor
gelezen. Dat ik bij sommige handelingen
in conflict met de wet kwam heb ik mij
riet tevoren gerealiseerd. Ik erken mijn
schuld op dit punt en ik heb aangebo
den alles terug te betalen. Vanochtend
heb ik lange tijd gebeden" (hier zegt
de kardinaal in het latijn een gebed op)
Hij vervolgt: „Geef ons vrede in deze
dagen zoals het oude gebed luidt. Ik
heb gebeden om vrede, voor mijn kerk
en voor de Hongaarse staat, waarvan
ik een goed burger wens te zijn. Ik bad
ook voor de vrede van mijn eigen ziel.
vonnis te vellen, dat in het buitenland
vonnis te velen, dat in het buitenland
en hier vrede en verzoening zal bren
gen".
Hierop keerde de kardinaal van de
microfoon naar de beklaagdenbank te
rug, waar hij ging zitten
Weersverwachting geldig tot Dins
dagavond. Aanvankelijk enkele
overdrijvende wolkenbanken, la
ter verder toenemende bewolking
en in het Westen van het land
plaatselijk enige lichte regen. Ma
tige en in het Noordwesten van het
land tijdelijk krachtige wind tus
sen Zuid en Zuidwest. Vannacht
alleen in het Zuid-Oosten van het
land nog plaatselijk lichte vorst.
Morgen overdag iets zachter dan
vandaag.
In verband met het verwachte ongunstige weer is Z. K. H. Prins Bernhard
in tegenstelling met zijn aanvankelijke plan, vandaag naar Oostenrijk te vertrek
ken, reeds gistermiddag kort na 12 uur per vliegtuig van Soesterberg opgeste
gen. De Prins, die in zijn eigen Dakota vloog, werd vergezeld door zijn beide
oudste dochters, Prinses Beatrix en Prinses Irene. Ook de verzorgster van de
prinsesjes, mevrouw Penning, maakte de tocht mede.
gezelschap
Op het vliegveld te Friedrichshafen
werden de Koninklijke gasten onder
meer begroet door generaal Bathouart,
als plaatvervanger van de Franse hoge
commissaris voor Oostenrijk.
De reis naar Bregenz werd voortge
zet in een door de spoorwegen beschik
baar gestelde salonwagen. Ook te Bre
genz werden zij door de autoriteiten
welkom geheten. Twee vijfjarige meis
jes in de plaatselijke klederdracht bo
den een bouquet mimosa aan in de
kleuren van het Huis van Oranje De
beide prinsesjes toonden zich zrer
verheugd over deze begroeting en ga
ven de meisjes suikergoed Prins Asch-
win filmde het gehele toneel.
Prins Bernhard dankte voor de ont
vangst en zeide verheugd te zijn weer
in Oostenrijk te komen. Om vier uur
des middags verliet de groep Bregenz
en reisde zonder onderbreking door
Prinses Irene als bruids
meisje
In de dorpskerk te Wassenaar is Za
terdag het huwelijk van jhr. Henri de
Jonge van Ellemeet, adjudant van de
bevelhebber der zeestrijdkrachten en
mej. Violet Charlie del Court van
Krimpen ingezegend. De plechtigheid
werd o.m. bijgewoond door H. M. Ko
ningin Juliana, die met haar oudste
dochter H. K. H. Prinses Beatrix even
vóór twaalven het kerkgebouw betrad.
H. K. H. Prinses Irene was een van de
bruidsmeisjes.
Negentien doden bij bus
ongeluk
Bij Radolfzell aan het Bodenmeer is
een autobus met skiërs bij een scherpe
bocht van de weg gegleden en van een
steile helling gekanteld. Negentien lon-
ge mensen kwamen hierbij om het le
ven en twintig raakten gewond, zo deelt
bet Duitse nieuwsbureau DPD mede.
Het gezelschap was op weg van Radolf
zell naar de Feldberg, de hoogste top
hot Zwart» woud.
naar St. Anton, waar het
om half acht arriveerde.
Waarschijnlijk zal H.M de Koningin
met Prinses Margriet Dinsdag of
Woensdag eveneens per vliegtuig vol
gen. Het verblijf in Tirol zal ongeveer
drie weken duren. Daarna zullen de
vorstelijke vacantiegangers zich naar
Zetmatt in Zwitserland begeven, waar
Koningin en Prins ook het vorig jaar
enige weken hebben doorgebracht-
De Hongaar Kornel Pajor vestigde
een nieuw wereldrecord op de 5000
meter tijdens de wedstrijden om
't Europees kampioenschap schaat
senrijden te Davos. Hij bracht dit
op 8 min. 13,5 sec. Pajor tijdens de
race waarin hij dit record behaalde
Zeven auto's en een motor
vernield
Zaterdagmiddag om kwart over drie
is op de rijksweg Amsterdam-Den Haag
onder de gemeente Abbenes een ernstig
gecompliceerd verkeersongeluk ge
beurd. Toen door nog onbekende reden
een personenauto in de dikke mist mid
den op de rechterbaan stilhield, botste
een daarachter rijdende auto hier tegen
op. Twee achter deze auto rijdende per
sonenauto's reden eveneens in deze
volgorde tegen elkander op. Tenslotte
reed een motorrijwiel tegen de vierde
auto op. De gevolgen van deze botsing
waren ernstig. In totaal werden twee
personen zwaar en een vijftal licht ge
wond.
Toen een auto rijdende op de linker
baan tijdens het voorbijrijden het on
geluk zag gebeuren, remde de bestuur
der plotseling zo hard, dat een achter
hem rijdende auto in volle vaart op
hem inreed. Een derde auto reed op
deze nummero twee in. Hier waren de
gevolgen minder ernstig. Wel werd ten
gevolge van dit ongeval een viertal
personen licht gewond, maar dezen
konden, na ter plaatse te zijn verbon
den, hun reis voortzetten. Met vereen
de krachten werden de twee rijbanen
weer vrij gemaakt, zodat het verkeer
na twintig minuten weer voortgang kon
hebben.
De Sowjetunie heeft Noorwegen in
een nieuwe nota voorgesteld een non-
aggressie-pact met haar te sluiten.
In de nota wordt gezegd, dat de Sow-
jetregering de mening van de Noorse
regering ten aanzien van de bedoelin
gen en aard van de Atlantische Unie
niet deelt.
Het is duidelijk, dat de Atlantische
Unie een beperkte groep van staten is,
aldus de nota, die niet de bedoeling
heeft de vrede en internationale veilig
heid te consolideren, daar de Atlanti
sche Unie wordt opgericht door een be
paalde groep van grote mogendheden
en niet de bedoeling heeft alle vreed
zame landen te verenigen maar erop
gericht is de ene groep landen op te
zetten tegen andere staten.
„De opneming van Noorwegen in
die groepering kan niet alleen de con
solidatie van Noor wegens veiligheid
niet dienen, maar kan integendeel er
toe leiden, dat Noorwegen verwikkeld
wordt in de politiek van een bijzondere
groepering van mogendheden die vér
strekkende aggressieve doelen nastre
ven.
In de verklaring van de Noorse rege
ring op vragen van de Sowjetunie is er
een suggestie, dat een aanvalsdreiging
zou kunnen komen van de zijde van de
Sowjetunie. Een dergelijke suggestie
is van alle grond ontbloot, daar de
Noorse regering geen rechtvaardiging
of reden heeft om te twijfelen aan de
bedoelingen van goede nabuurschap
van de Sowjetunie ten aanzien van
Noorwegen, hetgeen elke mogelijkheid
van een aanval uitsluit. Het is de
Noorse regering bekend, dat de Sowjet
unie altijd een vriendschappelijke hou
ding ten opzichte van Noorwegen heeft
aangenomen en tijdens de jaren van de
tweede wereldoorlog heeft zij haar aan
deel in Noorwegens bevrijding van ae
fascistische aanvallers bijgedragen. De
troepen van de Sowjetunie werden vrij
willig uit Noors grondgebied terugge
trokken en zelfs eerder dan de Noorse
regering zelf had gewenst.
Indien de Noorse regering echter nog
steeds aan de bedoelingen van goede
nabuurschap van de Sowjetunie ten op
zichte van Noorwegen twijfelt, stelt de
Sowjetregering, teneinde elke twijfel
ten aanzien van de bedoelingen van de
Sowjetunie weg te nemen, de Noorse
regering voor een non-aggressiepact
met de Sowjetunie te sluiten en op die
wijze een eind te maken aan alle twij
fel".
De nota werd Zaterdag aan de Noor
se minister van buitenlandse zaken,
Lange, overhandigd, vóór diens vertrek
naar de V.S., waar hij besprekingen zal
vceren over het voorgestelde Atlanti
sche Pact.
Noorwegen, Zweden en Denemarken
hebben besloten tot een nieuwe poging
om een onafhankelijk Scandinavisch
militair verbond te vormen, aldus wordt
van betrouwbare zijde te Kopenhagen
vernomen.
DS. J. VAN DORP OVERLEDEN.
In de nacht van Zaterdag op Zondag
is in Engeland de oud-prc-dikant bij de
Ned Herv. kerk te Londen, ds J. van
Dorp, overleden. Ds. van Dorp is o.m.
predikant geweest te Egmond aan den
Hoef en in Hoorn.
jyjOCHT er in een uithoek van
uw gemoed soms twijfel wo
nen ten aanzien van de gevechts-
waarde onzer militaire carriers, dan
zal de slag bij Grubbenvorst uw duis
ternis verlichten. Er reed een carrier
over de weg en de rem was geblok
keerd. Toen kwam er een bocht en
ging het verkeerd. Het ding schui
verde door een houten hek, knakte
een paal van de lichtleiding, wierp
een ijzeren paal met waslijnen ter
aarde, rameide twee zware raster-
palen en bepaalde zich tenslotte tot
het uitploegen van een 20-meterige li
gusterhaag. Het dorp zat een uur zon
der licht en de generaal heeft de
stootkracht van zijn leger geprezen. Z!
Oorlogsgeesten waarden gisteren óók
over 't voetbalveld van Muntendam,
waar Hoogezand op bezoek was. De
back Van der Veen kreeg een schop
tegen 't been. Het brak als een dorre
twijg. Daarop voelden twee spelers
boksneigingen. Een ervan kreeg een
gat in 't hoofd. Vervolgens bezette het
publiek het veld en vocht iedereen
tegen iedereen, terwijl de politie zich
sportief tegen allen keerde. Er waren
veel blauwe plekken. Géén doel
punten.
LIET wordt er voor de haring niet
lolliger op. Als eerste Neder
landse vissersschuit kreeg de IJmui-
den V een viszoeker aan boord. Dat is
een vierkant kastje met een kaart er
in en op die kaart is in één oogopslag
te zien of het de moeite waard is, op
de plaats, waar het schip dobbert, de
netten uit te werpen. Zwemt er geen
vis, dan is er op de kaart niets te
zien en kan men wel doorvaren. Is er
weinig vis, dan wordt zulks door
lichte strepen aangegeven. Zware
strepen beduiden: massa's vis en gooi
de netten maar uit. Het aparaat (Ame
rikaans natuurlijk) kan verder de
diept» waarop da via tich bevindt
''siiiiituiuaiuiiinmiitiiiiiiiiiiiiiiiiHiicaeuaiimiitiitiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiniiiuiiuiniuiiiiuiiii.
aangeven en signaleert bovendien de
aanwezigheid van wrakken e.d. Ten
slotte geeft het nog een seintje wan
neer men over zandgronden vaart. Al
die- wijsheid zit in één klein kastje.
Het werkt verschrikkelijk ingewik
keld, maar dat is te moeilijk om 'e
vertellen. We snappen het zelf niet.
JN de politiek wordt het óók als
maar ingewikkelder. De heer
Toelpanof (Sowjet-propagandaehef in
Berlijn) heeft uit Moskou een kolos
sale uitbr nder gehad omdat hij de
Duitsers niet genoeg enthousiast heeft
gemaakt. Hij moet meer „begeesterde"
Duitsers kweken. Die naar bed gaan
met Stalin en opstaan met Molotof
Maar voorlopig is 't grof sof met de
mof door Toelpanof. Véél te veel
propaganda onder 't Herrendom
maakte de Amerikaanse ambassade
secretaris Herbert Burgerman in
Berlijn. Hij werkte er al 20 jaar,
kreeg een infectie van het haken
kruis, kroop in 1940 achter een zen
der en maakte 5 jaar propaganda
voor Hitier. Daar zijn ze vorige week
IK heb mtyn schaatsen klaar staan
pas achter gekomen. Nu zit 'ie in
Washington in een cel Te wachten op
duizend volt. n Prettiger zitten de
filmsterren Humphrey Bogart en
Bette Davis, want die verdienen per
jaar 467 000 en 328.000 dollar. Deanna
Durbin heeft het wat armoediger, die
haalt maar 323 000 dollar. En bepaald
sjofel was 't met Rita Hayworth. Die
stakker moest d'r hele garderobe op
peil houden met 94000 dollar Maar
Ali Khan heeft zijn laatste tientje nog
niet versnoept en voor Rita is de
ergste kou wel uit de lucht.
TN Weenen is het huilen vanwege
de griep. Er liggen 32.000 men
sen met aspirine op bed en ze hoesten
de pannen van de daken. Franco
heeft, na vele jaren, de Franse kran
ten weer toegelaten binnen zijn rijks
grenzen. Ze worden verslonden. D
De zoon van Gandhi is directeur ge
worden van het Indische Reuter-
bureau. Mevrouw Perón heeft
goedgevonden dat de regering-Perón
de staat Israel erkent. De Prawda
(Russische editie van De Waarheid)
waarschuwt, dat er klachten binnen
komen over Sowjetfabrieken. die
slechte kleding, zwakke meubelen, be
roerde ijzerwaren, gammele fietsen en
weigerende horloges maken. Zij weten
nu, hoe laat het is. In Hamburg
preekte Synodepresident dominee Pi-
belius over „trouw en eerlijkheid"
Toen de preek uit was bleken dieven
de koffer te hebben gestolen, waarin
zijn colbertje, zijn agenda en het ont
werp van een boek over de moraal
zaten. „Ik hoop dat ze 't nauwkeurig
lezen" zei de dominee. Op de pu
blieke tribune van de gemeenteraad
van 's Gravenzande zaten tien scho
lieren. De meester had hen opgedra
gen een opstel te maken over „de
raadsvergadering". Alle lelijke woor
den worden ge*chrapt.
«jyjET GROTE BELANGSTELLING
heeft de wereld 't proces tegen de
Hongaarse Kardinaal Mindszenty ge
volgd en met ontroering nam het be
schaafde deel der mensheid kennis van
de eis, die neerkomt op de doodstraf
door ophanging.
De merkwaardige gelatenheid, waar
mede de Kerkvorst een groot deel van
de tegen hem ingebrachte beschuldigin
gen voor juist verklaarde en waarmede
hij, uitgeput door urenlange kruisver
horen, zelfs zijn befaamde vóór het
proces geschreven brief herriep, heb
ben in brede kring de mening doen
postvatten, dat de Kardinaal door toe
diening van een of andere stof tot een
willoos slachtoffer van de regeerders
der Hongaarse volksdemocratie werd
gemaakt. Wij willen die mogelijkheid
geenszins uitsluiten, maar wij achten
deze situatie toch niet waarschijnlijk.
Daartegen pleiten namelijk, behalve de
verklaringen van zijn medeverdachten,
ook verschillende uitlatingen van de
Prins Primaat zelf. Met name de grote
stelligheid, waarmede hij de conclusies
van de openbare aanklager verwierp,
als zou uit zijn handelingen het bewijs-
voor hoogverraad te construeren zijn,
wijst er op, dat Zijne Eminentie de vol
ledige beschikking over zijn geestver
mogens had. En voor wie daaraan niet
temin nog twijfelen mocht heeft 's Kar
dinaals rustige, maar krachtige laatste
voord, dat als een kreet om erbarmen
voor volk en kerk klonk, die twijfel
wel weggenomen.
Voor de volksrechtbanK stond niet
een geestelijk en lichamelijk gebroken
man, die „misdaden" bekende. Er stond
een voorvechter van de vrijheid, zoals
hij die voor kerk en staat begeerde, een
Man die, onomwonden zijn royalistische
gezindheid erkennende, ver daarboven
uit de vertegenwoordiger bleek van het
brede geestelijke verzetsfront, dat al-
lerwege daar ontstaat, waar een natie
geslagen wordt in de boeien van een
dictatuur. De eerstelingen van zulk
een verzetsfront behoren tot de besten
van een volk. En het is de onverganke
lijke eer van Kardinaal Mindszenty, dat
hij tot die allereersten behoorde.
Heeft Kardinaal Mindszenty als pro
minent verzetsman fouten gemaakt,
doordat hij naar middelen greep die een
valse schijn op hem konden laden
dat dan de eerste steen op hem werpe
wie zelf in het verzet zonder zonden
bicef Principieel gesproken zouden
daartoe slechts weinigen gerechtigd zijn
want hoe logisch en hoe vanzelfspre
kend het is, dat bij het ontwaken van
het verzet fouten worden gemaakt, kun
nen slechts zij begrijpen, die van nabij
hebben gezien hoe het in eigen land '-e-
gon. Dat begin was er een van vallen
en opstaan. En dat kón ook niet anders.
Met gretigheid wijst men er van ze
kere zijde op, dat de tijdens het proces
aan het licht gekomen financiële mani
pulaties de instemming van de Kerk
vorst hadden. Men vergeet daarbij maar
al te graag, dat het verzet in tal van
opzichten, door de strijd daartoe ge
dwongen, zijn eigen wetten schrijft en
dat de daaraan adequate moraal noch
amoreel noch immoreel kan heten. Het
zal voor velen misschien een merkwaar
dige openbaring zijn. dat tijdens de be
zetting van Nederland het kapitaal van
ae Nederlands Hervormde zendings
corporaties óók naar i het neutrale Zwit
serland werd overgeheveld en dat de
Duitsers, toen zij het in beslag wilden
nemen, er naast grepen
Het proces tegen Kardinaal Minds
zenty is opnieuw een bewijs voor het
onaantastbare feit, dat geestelijke aris
tocratie (hetzij van kerkelijken huize,
hetzij van humanistische origine) zich
krachtens haar principes in naam "an
ce menselijke waardigheid altijd moet
verzetten tegen iedere vorm van dic
tatuur Ot die van binnen dan wel van
buiten de grenzen komt doet daarbij
niets terzake.
Daarom zal de figuur van kardinaal
Mindszenty voortleven in de geest van
allen, die de weg der vrijheid en der
gerechtigheid verkiezen, ook als die
neirbaan omtuind wordt met gevaar
voor goed en bloed. Zijn offer staat als
een lichtend signaal in de donkere
nacht dezer tijden.
Vijfhonderd „Superforten"
voor Engeland
Volgens de diplomatieke correspon
dent van de „Sunday Dispatch" zal
waarschijnlijk een vijfhonderdtal Ame
rikaanse superforten het type vlieg
tuig, dat gebruikt werd voor het neer
werpen van de atoombommen op Japan
aan de Britse RAF worden geleverd
in het kader van het voorgestelde
Noordatlantische pact
Deze machines zouden gereserveerd
worden voor strategische bombarde
menten op lange afstand totdat de
eigen zware bommenwerpers van de
RAF met straalaandrijving gereed zijn
voor eventueel gebruik.
Groot-Brittannie zou volgens de cor
respondent bommenwerpers met straal
aandrijving leveren aan Frankrijk, Bel-
gie, Nederland en Luxemburg. De RAF
zou de hoofdmacht gaan vormen van de
luchtmacht der Westeuropese Unie on
der Britse leiding
Aan de Westeuropese Unie zou ver
zocht worden te zorgen voor levering
van 23 divisies (Groot-Brittannie 5,
Frankrijk 15 en Benelux 3) in spoed
geval en eventueel van zestig divisies
(Groot-Brittannie 14, Frankrijk 40, Be
nelux 6) in totaal.