Alkmaars Edelachtbaren in langdurige zitting bijeen
Replieken en duplieken over de
oprichting van 'n Volkscredietbank
AGENDA
ALKMAAR ALS HAVENSTAD
Emmanuel Rc
duistere diep!
Communistisch raadslid
uit commissie gestemd
De beste stuurlui staan
aan wal
Naar een Verenigd
Europa
Debatten in hei ieken der a.s. verkiezing
Gistermiddag om twee uur vergaderde de raad onder voorzitterschap van de
burgemeester. Afwezig was mevrouw Kommer-Van der Zwaard en de heer Van
Beekum. De voorzitter wenste wethouder Leesberg geluk met zijn benoeming
tot deken van de orde van advocaten. (Applaus). Na vaststelling van de notulen
werd mededeling gedaan van de ingekomen stukken. Daartoe behoorde een
brief van Gcd. Staten met verzoek tot wijziging van de aangenomen leges
verordening. Besloten werd aan dit verzoek te voldoen. Ingekomen waren be
sluiten van de raden van diverse gemeenten tot opheffing van de met Alkmaar
aangegane gemeenschappelijke regeling inzake toelating van leerlingen uit die
gemeenten tot de o. 1. scholen hier ter stede. Ze werden voor kennisgeving
aangenomen en besloten werd de verordening met ingang van 1 Januari j.l. in
te trekken. Besloten werd mededeling te doen aan de commissie voor de straf
verordeningen, dat besloten is het voorstel inzake het toezicht op de openbare
leesbibliotheken aan te houden totdat het betrokken wetsvoorstel door de
Staten-Generaal zal zijn behandeld.
In handen van B. en W. om bericht
en raad werden gesteld twefe aanvra
gen om gemeentelijke vergoeding van
de besturen der R.K. meisjesscholen en
de Ver. tot bevordering van Christ,
schoolonderwijs. Het hoofdbestuur der
Ned. Organisatie van musici en artis-
ten te Amsterdam verzocht het optre
den van semi-prof- en amateurmusiei
tegen betaling in de gemeente Alkmaar
te willen beperken. (In handen van B.
en W. gesteld om bericht en raad).
Ged. Staten deelden mede geen be
zwaar te hebben tegen de uitgaaf van
32.000 voor vernieuwing van het weg
dek van de Langestraat. (Voor kennis
geving aangenomen).
B. en W. stelden voor over te gaan tot
oen partiële herziening van het uitbrei
dingsplan „West" met handhaving van
de bebouwingsvoorschriften.
De Raad ging hiermede accoord.
Voorgesteld werd bij de Heilooërbrug
een ondergronds urinoir te bouwen,
waarvan de kosten van inrichting op
f 3000 geraamd worden.
De heer De Wilde (Arb.) wilde
het urinoir bij de kerk verwijderen.
De heer Torenvlied (com.) zag
een dergelijke gelegenheid gaarne op
het Stationsplein, .waar ze dringend
nodig is.
Wethouder C o e r t s (Arb.) wilde
een en ander overwegen. De plaatsing
bij het station hangt van een bespre
king met de spoorwegen af.
De heer Torenvlied zeide, dat
het zijn bedoeling was een dergelijke
gelegenheid zo mogelijk bij de autobus
halte te plaatsen.
Een aula op de begraafplaats.
In ons nummer van Maandag publi
ceerden wij reeds het voorstel van B.
en W. om over te gaan tot het bouwen
van een aula op de Alg. Begraafplaats
bij de hoofdingang op de ruimte voor
de nieuwe graven. De aula zal desnoods
150 personen kunnen bevatten. Do
wachtkamer onder het poortgebouw zal
van toiletten worden voorzien. De kos
ten van de aula zijn op f 39.700 ge
raamd, die voor de verbouwing van de
wachtkamer op f 4150, wat een bedrag
van f 2800 per jaar aan afschrijving
vraagt. De kosten kunnen gevonden
worden door verhoging van de graf
rechten.
De Raad ging hiermede zonder dis
cussie accoord.
Overeenkomstig het voorstel werd
besloten in aansluiting bij de op de
verdieping van het bureau voor Open
bare Werken reeds ingerichte kantoor
ruimte een tweede kantoorlokaal met
wachtruimte te maken. De kosten zijn
geraamd op f 2800.
In verband met de verbetering van
het stadsgedeelte in de omgeving van
de Grote Kerk is het noodzakelijk, dat
de gemeente eigendom verkrijgt van «e
percelen van '-et Rijk, thans in huur bij
de N.Holl.Ver. tot bestrijding der t.b.c..
welke aankoop een bedrag van f 41.500
vraagt. B. en W. deden daartoe het
voorstel.
Nadat de heer Coerts had medege
deeld, dat de koopsom met f 1980 ver
minderd kon worden ging de Raad met
het voorstel accoord.
Medewerking voor woningbouw.
Zoals wij in ons nummer van Maan
dag uitvoerig uiteenzetten, stelden B.
en W. voor aan de Chr. Woningbouw-
var. ..De Voorzorg" een aangevraagd
bouwcrediet van f 555 879 te verstrek
ken. benevens een grondcrediet van
f 91.838,95 voor de bouw van 53 wonin
gen op een terrein achter de TwgedP
Oosterstraat.
De Raad nam z. h. si het voorstel
van het College aan.
B. en W. achten de maatregelen wel
ke ten aanzien van het gem.personecl
moeten worden genomen van zoveel ge
wicht, dat er aanleiding is daarvoor -en
commissie van Bijstand in het leven te
roepen met als voorzitter de wethouder
van personeelsaangelegenheden. Deze
commissie zou uit dezelfde person'-n
moeten bestaan ais de vertegenwoordi
ging van de Raad in de commissies
voor overleg voor de ambtenaren en
de werklieden namelijk de heren Ven
neker. Steenis, De Wilde, De Zeeuw en
Knuistingh Neven.
De heer Torenvlied (com.) zag
in deze commissie weer een nieuwe
schijf, die ook terug zou kunnen
draaien.
Wethouder Van Slingerland
zeide, dat er bij de begroting om deze
commissie gevraagd is. Men komt nu de
argumentatie van B. en W. te horen en
de commissie is vooral van belang voor
het geven van advies.
Schorsing.
De Raad werd enige ogenblikken ge
schorst omdat de heer H o y t i n k
(A.R.) zich over de samenstelling der
Commissie wilde beraden.
Na heropening der vergadering kre
gen de heren Venneker, De Zeeuw, De
Wilde en Steenis ieder 23 stemmen, de
heer Van der Borden 19 stemmen, de
heer Knuistingh Neven 2 en mej.
Kamphuis 1 stem. Een stem was blanco.
De heer Torenvlied vroeg het
woord voor een persoonlijk feit.
Nadat de voorzitter had mede
gedeeld dit niet te kunnen geven zegde
de heer Torenvlied toe op deze
kwestie terug te zullen komen.
Financiële punten.
Aan de orde kwam het voorstel van
B. en W. in ons nummer van Dinsdag
opgenomen tot het sluiten, in ver
band met de financiering van de wo
ningbouw, van een geldlening bij de
Rijkspostspaarbank te Amsterdam van
ten hoogste f 1.475.000, onder nader
door hen aangegeven voorwaarden.
De Raad ging met het voorstel ac
coord.
Goedgekeurd werden de begrotin
gen voor 1949 van de Afd. Alkmaar
van het Centraal Genootschap, de afd.
Alkmaar van de N. Holl. Ver. „Het
V/itte Kruis", de afd. Alkmaar van de
R.K. Ver. „Het Wit-Gele Kruis", de
Ver. voor zuigelingenbescherming, de
Ver. Zorg voor leerlingen en oud
leerlingen der school voor B.L.O. te
Alkmaar" en de Alkm. Ver. tot bestrij
ding van de t.b.c.
Besloten werd tot wijziging van de
post „Achterstallige inkomsten uit vo-
tige dienstjaren" op de begroting van
1948.
Een gem. accountantsdienst.
Het is thans niet duidelijk of 't veri
ficatiebureau een afzonderlijke dienst
is. Het toezicht op het financieel be
heer der gemeenten en hare diensten
en bedrijven is langzamerhand zo om
vangrijk geworden, dat in de grotere
gemeenten overal het controle-appa-
ïaat zelfstandig is geworden. B. en W
v illen de bestaande regeling van 1941
vervangen door een meer nauwkeuri
ge omschrijving van een gem. accoun
tantsdienst. In de door hen thans aan
geboden verordening is tevens de in
structie van het hoofd (directeur) van
de accountantsdienst vervat.
Nadat B. en W. op verzoek van de
heer Woldendorp (Kath.) 'n ver
eenvoudiging van art. 13 hadden over
genomen ging de Raad z.h.s. met het
voorstel accoord.
Volkscredietbank
Het is B. en W. gebleken, dat een gem.
Volkscredietbank van enige omvang
alleen mogelijk is in de grote steden en
in uitgesproken industriecentra, waar
toe Alkmaar nic' behoort. Evenwel kan
men in samenwerking met omliggende
gemeenten streven naar een regionale
volkscredietbank, gevestigd te Alkmaar,
welke bank haar werkzaamheden in
wijde kring rond deze gemeente kan
uitstrekken.
De gemeente Alkmaar kan' inmiddels
een begin maken met het verstrekken
van kleine credieten. Naarmate er meer
meubilair, textiel enz. ter beschikking
komt zal de behoefte aan klein crediet
stijgen. De gemeente heeft dan in de
vorm van een gemeentelijke volks
credietbank de beschikking over een
wapen 'om de woeker te bestrijden. B.
en W. stellen voor, voorlopig onder lei
ding van de directeur van het gem.
bureau voor Sociale Zaken, met diens
personeel en de bestaande kantoor
lccaliteit een begin te maken met het
verlenen van volkscrediet. In het ont
werp -reglement zijn de tarieven opge
nomen waartegen de verstrekking van
crediet moet plaats hebben. Een en an
der geldt ook reeds voor inwoners van
o .liggende gemeenten» Het risico vaor
terugbetaling van onzekere credieten
kan worden overgedragen aan 'n borg
stellingsfonds. Verwacht wordt, dat de
bank self-supporting zal zijn. B. en V.'
stellen voor contact op te nemen met
de omliggende gemeenten teneinde tot
samenwerking voor een zelfstandige
regionale volkscredietbank te komen.
De heer Wiese (arb.) zag het woord
„leider' 'liever door een ander vervan
gen en vroeg een commissie van advies.
De heer Woldendorp was het
opgevallen, dat men geen geld ver
strekt aan drankzuchtigen. Wie van de
bank gebruik maakt moet weten, dat
hij er niet met het betalen van 4% af
komt. Men moet ook controleren waar
voor het geld besteed wordt.
De heer Ho y t i n k (A.R.) achtte
het voorstel een paradepaardje voor de
verkiezingen ten bate van de PvdA.
Vroeger wees de fin. comm. eens een
dergelijk voorstel af. B. en W. geven
zelf toe. dat Alkmaar voor zo'n bank
te klein is en toch roept men weer een
nieuwe dienst in het leven. De bevol
king gaat liever niet naar het Bureau
van Sociale Zaken.
Men weet nog niets van de buitenge
meenten. Doen ze niet mee dan is de
credietbank overbodig. De kwestie van
het borgstellingsfonds hangt nog in de
lucht. Het gehele voorstel draagt het
karakter van spoed en de kosten komen
later ten laste van Alkmaar. Men kan
zonder de buitengemeenten niet begin
nen.
De heer Torenvlied sloot zich
hierbij aan. De bank kan nuttig sijn
b.v. voor kleine zelfstandigen maai'het
is niet juist dat de behoefte aan klein
crediet stijgt als er meer goederen ko
men. Die zijn er nu al. Er is veel meer
behoefte aan loonsverhoging. Deze bij
lage is een aanklacht tegen de rege-
ringspolitiek. Spr. wees op de resulta
ten van Tilburg en noemde de voor
dracht een verkiezingsreclame, waarbij
de R. Kath. hun verplichting nakomen
de P. vd A. te steunen. Als je bij de
gemeente om geld komt wordt je het
hemd van het gat gevraagd.
De voorzitter kon dit woord
niet toelaten.
De heer Torenvlied: nou dan
geen gat maar achterste.
De voorzitter deelde mede, dat
de zin ook met dit woord niet in de
notulen kon worden opgenomen.
De heer To.renvliet: zet dan
maar derrière. Een volkscredietbank
kan nuttig zijn maar in deze omstan
digheden is het voorstel verwerpelijk.
De heer Kirpenstein (Arb.) acht
te een adviescommissie overbodig als
men samenwerkt met de middenstand.
Men heeft dan tevens een bestemmings-
contróle. Toen de P. v.d. A. haar pro
gram opmaakte bleek er al behoefte
aan een volkscredietbank. Velen heb
ben noodgedwongen hun spaargeld op
gemaakt. Het is niet nodig de Ionen te
verhogen nu het prijspeil zakt. De
bank zal zelf haar bestaansrecht bewij
zen.
De heer Van der Borden (C.H.)
meende, dat de bank geen spaarders zal
kweken.
De heer Venneker XRK) zag in
dit voorstel geen verkiezingsstunt. Het
uitstel werd veroorzaakt door de ziek
te van wethouder Bakker. Velen staan
plotseling voor de noodzaak van hoge
uitgaven. Wij kunnen zonder de bui
tengemeenten in het klein beginnen.
Blijkt er geen belangstelling,dan kan
men de zaak weer opheffen. De bank
moet niet bij Soc. Zaken blijven res
sorteren en na een jaar moet men met
een uitvoerig rapport komen.
De heer Groot (WD) wilde het
voorstel losmaken van de politiek. Alk
maar is te klein voor déze bank en de
buitengemeenten zullen niet hard mee
werken.
De wethouder verdedigt het
voorstel.
Wethouder Bakker (Arb.) deelde
mede, dat er reeds een circulaire naar
de buitengemeenten is verzonden. Er
is reeds lang behoefte aan credieten,
wat spr. aantoonde door een exposé
van de aanvragen bij Maatsch. Hulp
betoon, waar men hen niet kan hel
pen. Het onderbrengen bij Soc. Zaken
geeft de minste onkosten. Het woord
„leider" kan men vervangen door het
woord „hoofd". Een commissie van
advies belemmert een vlotte gang van
zaken. Bij elk crediet wordt nagegaan
of het verantwoord is. Het voorstel is
inderdaad door spr. ziekte vertraagd.
Het is nuttig nu er geen consumenten-
crediet meer is. B. en W. houden toe
zicht. De geldschieterswet verbiedt cre
dieten aan drankzuchtigen. Geen nieuw
crediet wordt verstrekt als het oude
niet is afgelost. Men heeft er geen be
zwaar tegen naar het bureau van Soc.
Zaken te gaan. Een lid van de Comm.
fractie heeft zich in de commissie nim
mer tegen de bank uitgesproken. Men
zal er op letten, dat de credietnemers
niet boven hun draagkracht gaan. In
Leiden maakt een zesde deel der be
volking gebruik van de bank.
De voorzitter deelde mede, dat
de Sociale Raad bij de buitengemeenten
onderzoekt of er behoefte aan een re
gionale credietbank is en wel vóór 1
Januari 1950. Men kan dan de behoef
te in Alkmaar nader bekijken
Repliek.
De heer Hoy tink wilde er niet
mee beginnen. In de bijlage wordt niet
van een proef maar van een besluit
gesproken. Kort geleden verwierp de
Fin. Com. een dergelijk plan. Men was
niet zeker van de houding der buiten
gemeenten. Op de basis van het con-
DONDERDAG
Harmonie Theater, 8 uur: Met twee
Jantjes op stap (14 jaar); Victoria
Theater, 8 uur: Het huis in het moeras
(18 jaar); Cinema Americain, 8 uur:
George verovert de vloot (tot 14 jaar
onder geleide). Gulden Vlies, 8 uur:
R.A.O.-avond voor militairen.
VRIJDAG
Harmonie Theater, 8 uur: De rode
schoentjes (tot 14 jaar onder geleide;;
Victoria Theater, 8 uur: Vrouwen in de
nacht, 18 jaar; Cinema Americain, 8 uur:
Het vergeten bruidje (tot 14 jaar onder
geleide).
sumentencrediet kan de bank de ge
meenten op zware lasten brengen. Als
er hier nu een honderd mensen zijn,
die behoefte aan crediet hebben laat
men dan daarvoor een vertrouwde com
missie benoemen en de zaak eens een
jaar bekijken.
De heer Van der Borden meende
dat men ook een behoefte kan schep
pen. De bank zal veel geld kosten.
Wethouder Van Slingerland
zeide, dat men geen tekorten had te
vrezen.
De heer Van der Borden achtte
dit een bijlage zoals men niet van het
College gewend iS.
De heer Torenvlied had er met
genoegen van kennis genomen, dat» het
hier geen verkiezingsstunt betreft. Ve
len kunnen niet terugbetalen en dan
wordt het inplaas van een sociale voor
ziening een sociale halsband. Laat men
wachten tot men de mening der om
liggende gemeenten kent. Desnoods
mag de bank geld kosten.
De heer K i r p e n s t e in wees er op,
dat de Fin. Comm. thans wel van de
noodzaak van de bank overtuigd is.
Het moet niet zo zijn dat de werkne
mers geld aan de werknemers of aan
de middenstanders (door afbetaling)
vragen. Spreekt de heer Hoytink hier
ten behoeve van de behoudenden onder
zijn kiezers?
Na enkele korte (herhaalde) opmer
kingen van de heren Venneker en
Van der Borden wees de heer De
Zeeuw (Kath.) op de wenselijk
heid het besluit voorlopig niet langer
dan voor een jaar te nemen.
De voorzitter: dat is een kwet-
sie van vertrouwen in B. en W.
Wethouder Van Slingerland
las uit de notulen van de Fin. Com
missie dat van een principiële afwij
zing geen sprake geweest was. De ka
tholieken hadden vroeger een bankje
van de KAB en hebben nooit een ho
gere strop dan f 50 gehad. Op 1 Jan.
kan men de zaak beter bekijken. De
rente van 4 pet kan niet verlaagd wor
den. Laten de communisten bedenken
dat de arbeiders meer aan daden dan
aan principes hebben.
Wethouder Bakker meende, dat
de bank juist verantwoordelijkheid
kweekt. Men moet de mensen, die be
hoefte hebben aan crediet niet in de
kou laten staan. Na de goedkeuring
door Ged. Staten zal de bank tot Jan.
wellicht een half jaar kunnen werken.
De heer Hoytink zeide in derde
instantie, dat hij niet in de conserva
tieve hoek zit. Laat men het voorbeeld
van de KAB volgen, dan kost het ook
geen salarissen.
De heer Torenvlied wilde de
mensen niet in de kou laten staan. Het
zijn de principes der regeringspartijen;
die oorzaak zijn, dat in Leiden een
zesde deel der bevolking van de bank
gebruik maakt.
Wethouder Van Slingerland
wees er op, dat de ambtenaren van
Soc. Zaken ook geen extra salarissen
kosten.
Wethouder Bakker achtte het niet
mogelijk de rente te verlagen als de
gemeente geen risico mag dragen. De
communisen geven de mensen niets.
Het voorstel werd vervolgens met 17
tegen 6 stemmen aangenomen. Tegen
stemden de drie communisten en de
heren Groot, Hoytink en Van der
Borden.
Het voorstel werd vervolgens met 17
tegen 6 stemmen aangenomen. Tegen
stemden de drie communisten en de
heren Groot, Hoytink en Van der Bor
den.
Verhoging tarief verpleeg-
gelden
Voorgesteld werd over te gaan tot
verhoging van de verpieeggelden van
het Centr. Ziekenhuis voor alle klas
sen met f 1 per dag.
De burgemeester deelde mede
dat de minister met ingang van 1 April
toestemming heeft verleend de ver-
pleegprijzen in alle klassen met f 1 te
verhogen mits de laagste klasse "niet
meer dan f 8 kost.
Op verzoek van 'het college van re
genten van het Gem. Ziekenhuis stelde
hij namens B. en W. voor, de verpleeg-
prijzen met ingang van 11 April met
deze bedragen te verhogen.
De heer Torenvliet wees er op,
dat er wel een loonstop is, maar geen
prijzenstop. Laat men in Den Haag ook
eens laten weten, dat wij hier niet ver
der kunnen gaan. De communisten zijn
tegen het voorstel.
De heer Kirpenstein zou gaar
ne de verpleegprijzen kennen. Worden
die ook in het St. Elizabeth-Ziekenhuis
verhoogd?
De voorzitter antwoordde beves
tigend.
De heer Van der Borden zou de
laagste klasse en de kinderafdeling niet
hoger willen belasten.
De voorzitter wees er op, dat
hier het overgrote deel de verpleegden
door de Raden van Arbeid en andere
lichamen betaald worden. De kostprijs
is nu nog hoger dan de vergoeding.
Spreker gaf een overzicht van de hui
dige verpleegprijzen. Het is mogelijk,
dat de ziekenhuiskosten dit jaar nog
toenemen. Men moet de tarieven wel
verhogen.
De heer Torenvlied wees op de
mogelijkheid van hogere ziekenfonds
tarieven. Laat men de kleine zelfstan
digen en gepensionneerden op andere
wijze helpen.
De heer Van der Borden dien
de zijn voorstel in. De voorzitter wees
er op, dat men daarmede een cadeautje
van wellicht meer dan f 50.000 aan de
fondsen zou geven.
De heer Hoytink zou het besluit
wel willen nemen maar had in een vol
gende vergadering gaarne een lijstje
van de werkelijke gedupeerden.
De heer Van der Borden zou het
ziekenhuis alleen als een werk van
barmhartigheid willen zien. Desnoods
mag dat geld kosten.
•De voorzitter wees er' op, dat er
voor de kleine zelfstandigen reeds een
gulden per klasse minder gevraagd
wordt. Nu het ziekenhuis een zo groot
tekort heeft moeten wel maatregelen
worden genomen. In Amsterdam be
taalt men veel meer dan hier.
Het voorstel van de heer Van der
Borden werd verworpen met de
Een deuk in de reputatie
ftCH, JA, zo gaat dat dan. Je ziet aan de Handelskade weer drie kustvaarders
liggen, om aardappelen te laden, nadat er Vrijdag ook al een drietal vertrok
en je vindt, dat Alkmaar toch maar aardig op weg is, om weer een zeehaven
te worden. En eerst sta je zo'n beetje te kijken, en dan loop je naar de water
kant en je slingert jezelf binnenboord en maakt een praatje met kapitein Boots
man, K. Bootsman, want er zijn er velen op de zeven zeeën, die de naam Boots
man dragen, en wier wieg in Neerlands Noordelijkste zeehaven Delfzijl stond.
Kapitein Bootsman, kerel van weinig woorden, maar te meer daden heeft zijn
Tubo vol met pootgoed,. zak na zak langs een gladde plank in het ruim gegleden,
opgetast tot tussen de luikschilden. En achter zijn schip ligt de Toornvliet te
laden en daarachter weer de Java. Pootaardappelen voor Rostock, zegt kapitein
Bootsman, voor Rostock in de Russische zone, een deel van een groot contract.
Vol aardappelen naar de Oostzee, met briketten naar Engeland en dan weer
leeg de Noordzee over naar de lage landen terug. Het is slecht met de vracht
tegenwoordig, vindt kapitein Bootsman, „naitwaor, wicht?" En zijn vrouw in het
propere keukentje, waar de luierwas van de jongste opvarende, baby van acht
maanden, te drogen hangt, moet het beamen. Slecht met de vracht, je weet
nooit, waar je aan toe bent. Zo heb je lading, zo zwalk je weer leeg verder naar
alweer een andere haven.
MAAR in Alkmaar liggen nog aard-
appelen genoeg. Spoorwagons en
vrachtauto's brengen de zakken van
heinde en ver naar de stad. Van Dirks-
horn en van de Langedijk en van diep
in West-Friesland. Maar ook in Hoorn
en Enkhuizen liggen de aardappelen te
wachten, om weggevoerd te worden
naar Rostock aan de Oostzee. Ze zeg
gen, dat we er hoijt voor terug zullen
krijgen, maar daarvan heeft kapitein
Bootsman geen wept. Dat is zijn afde
ling niet. Hij laadt aardappelen en hij
vaart ermee weg. Veilig over de Noord
zee en door het Kielerkanaal en naar
Rostock. En daarna, wel. dat kun je nog
wel verder zien.
De borrel, die kapitein Bootsman uit
zijn groene fles schenkt, is goed, en de
kajuit hangt snel vol blauwe sigaretten
rook, maar woorden zijn er niet veel
meer. Hoogstens een paar herinnerin
gen uit de oorlogsjaren, toen het varen
geen lolletje was. Maar ja, dat is ge
lukkig lang voorbij.
En later sta je weer op de kant, tus
sen de oude mannetjes, die daar bruine
straaltjes tabakssap uit hun baardjes
laten kletteren en die alles weten.
Alles van het verkeer op de dag, maar
cok alles van'wat er hier op het water
gebeurt. Zij hebben de hele lieve dag
niets anders te doen, dan hun ogen en
oi en open houden en praten, tenminste
zolang ze niet pruimen, want dan kun
je niet praten.
Ze vertellen van vroeger, toen er
grote schepen door 't Kanaal kwamen
en ze gniffelen een beetje, omdat er
weer wat leven in de brouwerij komt.
Ja, ja, dat Alkmaar is toch maar een
stad van gewicht. En dan ineens krijgt
hun chauvinisme een geweldige knauw
en de reputatie van Alkmaar als zee
haven loopt een deuk op. Want de Java
is klaar en gaat naar zee. De stalen
trossen liggen al om de lieren gekron
keld en de schroef kolkt bruine mod
der onder het achterschip uit. Maar de
Java vaart niet. De Java blijft op haar
plaats liggen. De Java zit als een
muur zo vast aan de grond. Er komen
draden naar de overzijde om op te,
hieuwen, En dan trakktn se de Java
helemaal scheef. Zij knikt een beetje
van „nee!" en doet onwillig en blijft
liggen. En een kantonnier holt zo hard
zijn klompen hem dragen kunnen naar
deze kant van de Friese brug en mop
pert, dat ze zijn paal uit de grond trek
ken. „Dat kost je duzend gulden". Nee,
dan maar liever niet meer proberen op
deze manier. Dan maar liever wachten
en het kantoor in Amsterdam om raad
vragen. Desnoods een dertig ton lossen
op de wal, als het niet anders kan.
De mannetjes op de wal, die alles
weten immers, geven raad. Kijk, zo en
zo moet je doen, en je draadje om die
gindse bunker leggen, dat kan geen
kwaad en dan maar trekken. Man, dat
gaat altijd. Wedden, dat-ie los komt?
Maar de Java komt niet los. Pas als
de Tubo door kapitein Bootsman na
derbij wordt geschoven en de Java bij
de neus neemt en er flink hard aan
trekt, schiet het schip vooruit en komt
op diep water. De Java kan haar reis
naar' Rostock beginnen.
De havenmeester zet een ernstig ge
zicht en peilt met een haak de diepte.
In het midden moet vier meter ruim
staan. En laat het nou aan de kant wat
minder zijn, een schip van drie meter
diepgang moet toch losblijven. Maar,
ja, ik heb het nog zo gezegd. Hou dat
achterschip van de wal, als je laadt,
dan kan ie niks gebeuren. Wie laadt er
nou een schip, als het plat tegen de
kaaimuur opligt?
Dan valt de avond. Langzaam wordt
het stiller op de Handelskade. De ge
baarde mannetjes moeten terug naar
huis, waar het avondeten wacht en het
krantje en een pijp tabak. De Java en
de Tubo varen nu ergens tussen Koe
dijk en Schoorldam, op weg naar de
Ocstzee, op weg naar Rostock. Met
aardappelen uit Noord-Holland.
En met de laatste straaltjes tabakssap
komt ook het laatste halsstarrig com
mentaar. „Toch hadden ze het ding met
een paar draden wel losgekregen. Dat
ïosslepen zal ook een lieve cent gekost
hebben
Och, ja: zo gaat dat soms aan de
Handelskade. Ook in Alkmaar staan de
beste stuurlui vaak; aan de wal,.,,.
stemmen van de voorsteller en de com
munisten voor. Het voorstel van B. en
W. werd met dezelfde stemmenverhou
ding aangenomen.
Nadat de Raad een half uur geschorst
was geweest deelde de voorzitter
mede ,dat verzuimd was te stemmen
over het hoofd van de accountants
dienst. Met algem. stemmen werd daar
na als zodanig de Gem. verificateur de
heer De Wilde benoemd.
De nieuwe school.
B. en W. hebben alle hoofden van
openbare lagere scholen in de gemeen
te gevraagd wie in aanmerking wil ko
men om te worden benoemd tot hoofd
van de nieuwe O. L. school in het
Bergerkwartier, welke waarschijnlijk
op 1 Augustus a.s. zal worden geopend,
de heer C. J. Mol, hoofd van de Bos-
boom-Toussaintschool heeft zich daar
voor bereid verklaard en B. en W. stel
den de Raad voor tot zijn benoeming
op een nader door het College te be
palen tijdstip te besluiten..
De Raad ging daarmee accoord.
Een communistisch voorstel
Ingediend was een communistisch
voorstel om de heer Torenvlied in de
gelegenheid te stellen alsnog te spreken
over de uitsluiting van de heer Knuis
tingh Neven uit de commissie voor per
soneelsaangelegenheden.
De voorzitter stelde namens B. en W.
voor, de heer Torenvlied daarvoor
geen gelegenheid te geven.
De heer Torenvlied achtte daar
door de democratie geheel zoek. Als
er een voorstel is dan moet hij daar
over ook enkele opmerkingen kunnen
maken.
De voorzitter bracht het voor
stel van B. en W. in stemming, terwijl
de heer Torenvlied onder de stemming
door met luider stem zijn bezwaren
tegen de uitsluiting van de heer
Knuistingh Neven naar voren trachtte
te brengen.
Toen hij bij het afroepen van zijn
naam zeide geen haast te hebben met
het uitbrengen van zijn stem, sloot de
voorzitter de vergadering, welke dit
maal van twee uur tot bij half zeven
geduurd had.
„Zelfs al zou men het niet willen,
Europa is toch bezig één te worden.
Maar dit gebeurt niet uit zichzelf.
Europa wordt naar de eenheid geran
seld door de twee grote mogendheden".
Met deze woorden besloot mr. H. K.
Nord, voorstander van de Europese
Beweging, gistermiddag zijn inleiding,
die hij hield tijdens een lunch van de
Alkmaarse afdeling van de Maat
schappij voor Nijverheid en Handel in
het Victory-Hotel.
'Tot onderwerp had mr. Nord geko
zen het huidige stadium van ontwikke
ling in het streven naar eeii Verenigd
Europa. Spreker begon met op te mer
ken, dat men na de oorlog tot de slot
som kwam, dat bij handhaving van de
.waterdichte ruimten", waarin Europa
was verdeeld, geen mogelijkheid tot
herstel en ontwikkeling meer open
stond. Vroeger was Europa de heer
seres van de wereld, doch twee wereld
oorlogen bleken dodelijk voor deze
machtspositie. En thans is het wereld
deel niet meer dan het object van de
machtspolitiek der beide groten. De
grote stimulans voor de eenwording
kwam uit het Marshall-plan, dat een
Europees herstelplan is en dat wil
voorkomen, dat de landen zich ten
koste van elkaar gaan herstellen.
Daarna kwamen de volgende stappen,
het pact van Duinkerken, de beraadsla
gingen te Brussel en als voorlopig
laatste het Atlantisch Pact
Langzamerhand begon ook de vege-
ringspolitiek in de verschillende lan
den zich in deze richting te bewegen.
Wat thans ontstaat, is echter nog geen
federatie, maar kan het worden, aldus
mr. Nord.
Maar het gaat hier om politieke aan
eensluiting, zonder welke men op zand
bouwt. Toch is de situatie al zo gewor
den, dat in de parlementen geen zaak
meer kan worden besproken, die al
niet in Europees verband werd bezien.
Er moeten dus gemeenschappelijke
Europese organen komen, die op demo
cratische wijze kunnen beslissen. Voor
de federalisten -is dit geen vraagpunt
meer. Wat nationaal kan. moet ook
Europees mogelijk zijn. Wat de poli
tieke verschillen betreft, merkte mr.
Nord op, dat er eerst een Europa zal
neten zijn, alvorens men kan bepa
len, hoe het eruit zal zien. De groep,
die de grootste krachten ontplooit, zal
daar de toon aangeven. Zo is het in
elke goede democratie. Tot besluit van
zijn rede gaf mr. Nord een overzicht
van hetgeen reeds bereikt was. Vorig
jaar in Den Haag vroeg men om een
Europese Assemblee, consultatief en
delibererend dus nog zonder wetge
vende macht. Engeland en ook Neder
land min of meer, waren eerst tegen,
doch na eindeloze besprekingen ont
stond toch de Raad van Europa en de
Raad van Ministers. De zetel komt in
Straatsburg. Dit kan men dus beschou
wen als het begin van een politieke
aaneensluiting. De Assemblee echter
zal zelf de tradities moeten scheppen.
Ohk over het vraagstuk van de ge
wenste grootte van de Raad, over een
Europees gerechtshof en over de
economische ivraagstukken gaf mr.
Nord verhelderende opmerkingen ten
beste.
MUTATIES
OVERHEIDSPERSONEEL
Gerekend per 1 Januari j.l. is ver
plaatst de toezichthoudster bij de tele
foondienst mej. A. C. Kaag van Mid-
denmeer naar Alkmaar.
Bij de rechterlijke macht is ver
plaatst de rijksklerk le klasse P.
Spierdijk van Hoorn naar Alkmaar.
Het Rotterdams
opvoering va,
„MONTSERRAT", het toneel
manuel Robles, is niet be
beleven. Daarvoor is het te 1
van inhoud. Stel u voor: zes
als gijzelaars worden stuk
lljke marteling, tegen de mi
slagen de zevende gevangen
regiem waaronder hij diende
is moeilijk denkbaar. Het coi
antwoordeiijkheid voor mense
uit te vechten, de krampend
slachting worden geleid, de
een verklaring wil hebben, k
complex van fascinerende gi
is in de zomer van 1812, toe:
van Venezuela, toch actueel
landers, die in de macht der
Tn de zomer van 1812 in
leontische tijd dus hi
Spanjaarden Venezuela, dat
der invloed van Bolivar ha
stold aan het bewind van c
verdrukking, heroverd. De
laanse bevelhebber Miranda
slagen; Simon Bolivar, die
nant-kolonel onder hem ha
ten, had weten te vluchten;
zich schuil en kon ten slott
nemen naar de verzamelp
guerrillastrijders. Tijdens zij
duikperiode" zoeken de Spa
pen hem hartstochtelijk. In
tijd speelt het stuk. Robles
situatie in het ietwat romir
ste van de drie bedrijven, w
werk bestaat.
Montserrat, een Spaans
v. ien het betere Ik zich hs
tegen de gruwelijke eisen v;
daverdisziplin, weet waar E
schtiil houdt. Hij heeft «hem
en wil hem helpen. Maar
liet geheim voor de anderen
gekozen voor het vijandeli;
hij pleegt verraad aan de e
omdat hij de zaak der ande
vaardig acht. Omdat hij tei
achtig mens is, om een „goe
officier te zijn.
Zijn commandant, Izqui
hem het geheim ontwringen
met duivelse intelligentie d<
lijke morele pressie, om zes
gewijde gijzelaars bij Mon1
de kamer te sluiten, die h<
ren te zeggen wat hij weet
spreekt worden ze vrijgelai
hij zwijgen, dan worden i
een uur terechtgesteld. H
ligt in de weegschaal tege
van Bolivar. Montserrat heef
De verschrikkelijke diaboli:
zoeking, de tot in de kern d
grijpende problematiek van
tussen het simpel-menselijk
ver daarbovenuit zijn eise
de ideaal der vrijheid voor
land, voor geheel een volk,
zijn wezen om erkenning,
niet toe.
Zesmaal knettert het si
laatste komt het bericht b
Bolivars ontsnapping -- en
rat, de zwakke officier met
hart, sluit de rij der offers
ontvluchting heeft gekost.
Robles heeft, hoewel hij
paalde kansen heeft gemis)
psychologische kanten van
het diepste relief te geven,
mate sterk speelstuk geschr
ei daar overschrijdt hij di
die het drama van melo-dr
den; in de dialoog plaatst
een woord, dat detoneert» M
bouw van het stuk is mee
de zware accenten, die hij
daar legt, zijn volkomen ve
Y'an dit zeer bijzondere
gaf het Rotterdams Ton
avond in het Gulden Vlies
t'ge opvoering. Paul Storn
stuk vertaalde, had het vak
regisseerd; het décor van ij
gever (het lokaal van de
mandant op het algemeen
tier te Valencia in Venezi
van voorname eenvoud.
Zonder meer groots was
van Richard Flink als de
Izquierdo; hij herschiep de
de Spaanse, bloeddronken
een zo levende werkelijkhe
lijfelijke weerzin wekte, v
zijn geraffineerd woordensj
verdoemde miserabelen,
was ook Joan Remmelts ii
rol. al raakte zijn spel niei
hoogte, die Flink vermocht
ken. Sterk van type, maar
tuigend in zeggingskracht
Burgerlijke Sta
Geboren: Hendrik, zoi
Bak en G Bouwknecht w
van G K Post en G Roos n
dochter van G L Wérlém er
Hans I., zoon van L H
S G de Vries Gerard s,
P de Wit en M Smit
Getrouwd: Henkie G
Catharina C van Truijen
Overleden: Neeltje H;
jaar, weduwe van J J H
Hendrik L Muller, 82 jaar,
F. Groenleer Adriana de Ja
gehuwd met L R de Kort
Kampen, 76 jaar, gehuwd me
pelman Hermina G Burku
gehuwd met P de Boer
CHARLES BRAIBANT
NEDERLAND-FRANK
Voor de Alkmaarse afdeli
Genootschap Nederland-Frc
Maandag in Hotel Victory c
zestig-jarige Franse schrijv
Braibant, van wiens hand
verschenen Le Roi dort, ei
de Mars. Bovendien schree
talrijke studies over Franss
en bibliotheken. Thans is d
reeds enige jaren bekleei
functie van Directeur des J
France, een functie, die o'
met die van onze Rijksarcl
onderwerp voor zijn lezinj
Braibant gekozen een verge
sen de twee beroemde vrou
Jeanne d' Arc en Louise M
