Het Wildrijk, een stuk oud bos in Hollands Noorderkwartier Vreemde dingen rond het ontslag van een verdienstelijk Nederlander De correctie-Duitsers zijn tevreden NCRV verwacht honderdduizend bezoekers Pantsercolonne werd in de pan gehakt >DIEP TOT IJ JUNGLERRACHT IN HET POLDERLAND Woeste gronden als recreatiegebied onmisbaar Hogere lonen en meer voedsel Suikerzoete politieke leuzen „7afe not State" De heer G. de Jong verlaat het Kon. Onderwijsfonds Bestuur hult zich in stilzwijgen Oefening van beklemmende realiteit Soldaten enthousiast e-hallen van de swerkzaam- voor en tijdens de Nazi-oorlogs- hebben 402 sch&ol- nen aan het ver wan elf werden af ar automatisch af- Spaarbank te Den oensdag een halve Texelse lammeren- dieren aangekocht Tsjechoslowakye; 29—f 34. omgeving bestaan inen tot oprichting ef grasdroogbedrjjf. ip 72-jarige leeftijd ic. Stam, een be- iop. Op 9 en 10 izen het jaariykse kring West-Fries- 3.V. plaats hebben, zoen nadert met Beverwijk werden ichten van de volle De prijs was f 4 erdag 2 Juli zal de R.K. sanatorium c aan Zee de Hoog- ar van Bruijnzeel's andam werd f 4000 het loon van do 3en by het vertrek en gefouilleerd. O mdwaarborgmy te aanschaffing van ip boerderijen ver. 3 Ter stimulering lingswezen en het lam, heeft het ge- i schilderijen aan- schilders, n.l. een mse molenschilder kunstenaar Wjj- aandeelhoudersver- V. Albert Heijn Is vidend van 714% s Zaandam is een e Leeghwaterweg en; de bestuurder der inzittende da- chudding op en de beschadigd, p Te rdag 11 Juni in 't lal een prestatie- K.M. worden ge- 'irma Broertjes te '96.200,de bouw ngen (woonruimte ■oor e woning- um" te Zaandam. m. Dik, Alkmaar itDudok, Hoorn luijbersde heer p.; 6. mevr. Pij. kmaar 27% p.; 7. Wit Jr., Alkmaar BeetsBlokker, nevr. v. d. Eem jen 37% p.; 2. de van Langen, H.- mej. Outelaar -dwijkerhout 35% vouderLutterot, le heren de Boor- ermerhorn 30 p.; riem 29% p.; 7. Alkmaar 28 p.; t, Alkmaar 23 p. e heren Geus en ar 38% p.; 2. da- Heiloo 34 p.; 3. p.; 4. mevr. •g, Bergen, 33% orn 30 p.; 6. da- eg. Heiloo 28 p.; -Slikker, Noord- dames Beek— p. vr. De Boorder erhorn 39 p.; 2. holten, Alkmaar terv. d. Oute- 36% p.; 4. da- Alkmaar 36% v. d. Stok, Alk- 1 OudhuisDoes, 7. fam. Kroon, heren Breman rwoude 18 p. ames v. Wijk te leren Liefting en p.; 3. fam. 4. dames Kirke- lar 32 p.; 5. da. r, Alkmaar 29% .'dam 29% p.; 7. :6 p.; 8. de heren A'dam 22 p. PJET NOORDHOLLANDSE LANDSCHAP ziet er wel heel anders uit dan dat brokje bos in het vlakke Noordhol landse polderland bewaard gebleven. Boshyacinth en wilde aardbei bloeien er. jyjEN DENKE ZICH het Wildrijk niet als een bos met hoge beuken en zware eiken, zoals men aan de bin- nenduinrand van het Kennemerland kan aantreffen. Mens en natuur beide zijn daarvan de oorzaak. Was een deel van het bos hakrijp. dan kwamen de houthakkers en zaagden de bomen tot even boven de tronk af. De eige naars wilden baten van hun bezit. Nu maakt men een onbelemmerde groei mogelijk. De zeewinden hebben een wat oude kaarten ons daarvan tonen. Het zou interessant z|jn om eens na te gaan wat ervan geworden zou zijn als de mens van het natuurlijke landschap geen cultuurlandschap had gemaakt. Als er geen dijken waren 'opgeworpen, geen plassen drooggelegd, geen binnenduinen afgegraven en talrijke voort durend in functie zijnrfe gemalen de grondwaterstand niet op dat peil hielden als nodig is om die gronden bewoonbaar en voor de mens productief te maken. Dat Ingrijpen van de mens wordt voor sommige groepen van de bevolking wel beangstigend. Kort geleden gin gen er in de krin gen der boerenbe volking ernstige waarschuwingen op tegen 't steeds meer opslokken van cultuurgrond door de zo zeer aan uitbreiding behoef te hebbende grote steden in het Wes ten des lands en de ook al noodza kelijke groei van de industrie. Een voor de hand lig gend voorbeeld vormt op dit ogen- blik het verdwij nen van grote bouwakkers in de IJpolder. Dit heeft weer tot gevolg, dat de boer en de overheid onder diens eis tracht op andere wijze dit grondverlies zo klein mogelijk te maken. Ook dat is nodig nu het be volkingscijfer van Nederland met reu zensprongen om hoog schiet. Landaanwinst wordt verkregen door de inpolderingen, waarvan die in het IJselmeer op heden de belangrijkste vormen. Landaanwinst, al is het ook in geringere oppervlakten, vindt men in 't in cultuur brengen van de zg. woeste gronden. Deze laatste winst betekent aan de andere zijde een verlies. Im mers, die woeste gronden vormen een belangrijk recreatieoord voor de mens. De sterke inkrimping van dat .recrea tieterrein bij een groeiende bevolking en een eveneens groter wordende hoe veelheid ter beschikking staande vrije tijd is een factor in de algemene gang van zaken, welke zeker niet onder- sthat' mag worden. Het voortdurend meer gemechaniseerde tempoleven, vooral van de stadsbewoner, eist ook een betere ontspanning, een ruimere mogelijkheid voor geestelijke verade ming. Waar die ontbreekt of in min der voldoende mate aanwezig is, zal een negatieve beïnvloeding niet ach terwege blijven. En waar komen we dan terecht? Wij mogen ons daarom, in het licht van deze zeker ernstige feiten, gezien, verheugen dat ons land enkele orga nisaties ryic is, die zich, de een langer, de ander sinds korter tijd, beijveren om het opslokken van die woeste gron den zoveel mogelijk te beperken. Het werk, dat b.v. door de Nederlandse Vereniging tot Behoud van Natuur monumenten is en wordt verricht, het werk ook van diverse gewestelijke or ganisaties ter bescherming van land schap en natuurschoon verdient dan ook onze grote waardering. In onze provincie. T^EZE OPMERKINGEN werden ons in de pen gegeven als gevolg van een bezoek, dat wij dezer dagen brach ten aan „Het Wildrijk", een bijna twintig h.a. groot bosterrein in het aan hout zo slecht bedeelde Noorder kwartier van Noord-Holland. Dit fraaie stukje natuur gelegen bij St. Maartensvlotbrug tussen de duinen en het Noordhollands Kanaal moet een overblijfsel zijn van een veel uit gestrekter bosgebied, waarvan wij, in de buurt dan nog enkele overblijfselen vinden in het ten Oosten van het Ka naal gelegen „Annanas" en het ten Zuiden van Het Wildrijk staande Kloosterbosje. Schriftelijke bewijzen van het be staan, van Het Wildrijk vindt men in oude acten van Notaris C. van Eijck te Alkmaar (1709), toen Suzanne van Rolwagen aldaar eigenaresse van het heerschap met plantage en boom gaard" werd. Men mag veronderstel len, dat het bos toen meer door duin terrein was omgeven. De mens greep in en waar eens de konijnen hun holen groeven en de hagedissen lagen te zonnen op een witblinkend zandhel- linkje, graast nu het zwartbonte vee op groene weiden. Het „huis", dat bij de bezitting behoorde, verdween. Slechts de thans onder de naam van ..torenhuis" bekend staande boswach terswoning bij de ingang van het hui dige Wildrijk, met eronder een grote z.g. jachtkelder. bleef van de vroege re grootheid bewaard. Het Wildrijk kwam daarna met't An nanas in handen van 't lid der Amster damse Vroedschap Jac. van Strijen en voorts achtereenvolgens in het bezit van Graaf Iwan Golowkin Staatsraad en Russisch Gezant in Nederland, Ja cob Unico de Heilige Roomse Rijks- iraai van Wassenaar Obdam (4816), terwijl het tenslotte eigendom werd van de Graven Bentinck. Had nu kort vóór de laatste oorlog de Stichting .He* Noo d; 'ands Landschap" niet tot aankoop van Het Wildrijk besloten, het ware wellicht thans reeds geëgali seerd en tot cultuurgrond gemaakt. hoog opgaan van het hout verder te gengegaan en daaraan kan men ook nu nog weinig veranderen. Dank zij het ingrijpen van deze Stich ting, die haar bezittingen o.a heeft in de lage gronden bij Halfweg en de plassengebieden bij Jisp, is dit oude Dit alles doet echter aan de aantrek kelijkheid van het Wildrijk weinig af breuk. Berken, elzen, eikenhout, mei doorn en lijsterbes hebben zich ge vormd tot 'n vooral in dit jaargetij bui ten de weinige paden ondoordringbaar geheel. Zo werd het tot een welkome nestgelegenheid van talrijke vogels. De kleine zangvogels voeren de boventoon. Het concert, dat men er vooral in het ochtenduur kan beluisteren, is veel stemmig. De kristalheldere fluit van de merel wordt begeleid door het gekoer van houtduiven, het tie-tie-fuu van de koolmeesjes, die nu jongen hebben, het krassen van kraaien en de schelle roep van de Vlaamse gaai. Maar luister goed: daar is ook het lied van nachtegaal en wielewaal, dc naamroep van de koe koek en de felle trommelslag van een specht. Alleen dit te mogen beluisteren, i een bezoek aan het Wildrijk en dat kan een ieder doen, die de boswachter enkele dubbeltjes entree betaalt, over waard. Maar er is heel wat meer! Wie er nu door de laantjes dwaalt, wordt vergast op een aanblik zó mooi, als men zich het nauwelijks kan hebben voorgesteld. De aard van het bos laat een rijke plantengroei toe en deze is bijzonder rijk aan soorten. Op dit ogenblik domineert er het hemelsblauw en het tere rose van duizenden en nog eens duizenden bloeiende boshyacin- then, een aantal dat men weinig elders zal kunnen aantreffer Wanneer het zonlicht even door het groene blader dak breekt, is die zee van pastel-tere kleuren, hier en daar onderbroken door de prachtige brede bladeren van de bosvaren of een plek witbloeiend fluite- kruid, van een ontroerende schoonheid. Deze kleurenpracht had ge mogelijk geacht in een door orchideeën versierde jungle-vegetatie, maar zeker niet in zo'n bijna vergeten stukje Noordhol lands bos! Loop verder en ontdek de talrijke bijna bloeiende lelietjes der dalen en de kleine witte bloemen van de wilde aardbei. Het is alles even mooi. Wat zouden wij u nog meer vertellen van dit Wilcy ik? Ontdek het eens zelf, on derga zelf (jen- de leuke verrassing van een voor uw voeten wegspringend ko nijn, de aanblik van de felgele brem, een snel tussen de bomen voortschui- vende fazantenhaan en straks de zware zoete geur van de kamperfoelie! Dit alle kunt ge genieten dank zij ,Het Noordhollandse Landschap", de stichting, die althans dit deel van onze Noordkop wist te beschermen tegen de naar cultuurgrond hakende samenle ving: En toch in het belang van die samenleving zelf! Er waren kinderen van zeven jaar in de correctiegebieden, die nog nooit melk gedronken hadden! Melk kwam in sommige streken bijna niet voor. Nu hebben zij de smaak ervan te pak ken en al kunnen we nog nog niet zeggen, dat Tuddern en Elten plaatsen van melk en honing geworden zijn, men heeft het er al stukken beter dan men het onder het Duitse bewind had. Zo goed zelfs, dat verreweg de meeste „gecorrigeerde" Duitsers dankbaar zijn op Nederlands grondgebied te wonen. Twee maanden voor de grensverleg ging zijn de Nederlandse autoriteiten begonnen met het voorbereiden van een distributiesysteem voor de nieu we „Nederlanders". Dat betekende wat! .Allen moesten een nieuwe stam kaart krijgen op basis van het bevol kingsregister. Doch dat klopte niet. Er zijn nu voorlopige stamkaarten uitgereikt; 3087, voor mannen boven 18 jaar, 3620 voor vrouwen boven deze leeftijd, 1998 voor kinderen van 4 tot 18 jaar en 651 voor kinderen tot 4 jaar, tezamen 9356 exemplaren. De Engelse bezetting had verzocht tegelijkertijd de Duitse distributiebe scheiden in te nemen. In Duitsland distribueert men namelijk meer artike len dan in Nederland; men vreesde, dat de Duitse kaarten in het niet door Nederland bezette gebied verkocht zouden worden. Er konden ruim 8000 kaarten in beslag genomen worden. Tevens ontdekten de Nederlandse dis tributie-ambtenaren, dat op de gemeen tehuizen al de Duitse kaarten voor de nieuwe periode, ingaande 1 Mei, aan wezig waren. Ook deze zijn aan de Engelsen afgestaan. De uitreiking van de Nederlandse bescheiden is uitstekend en in snel tempo verlopen. Thans is men reeds zover, dat ook de kaarten voor zware arbeid, voor jonge moeders en voor andere bijzondere doeleinden verstrekt zijn. Vlees en sigaretten. Maar wat hadden de bewoners aan de levensmiddelenkaarten, als de win keliers niet voldoende bevoorraad zou den worden? Men liet de winkeliers opgeven, hoeveel klanten zij ongeveer hadden en verstrekte naar deze gege vens coupures. Achteraf bleek, dat dit aardig klopte. Inmiddels had de Ne derlandse handel al veel goederen op crediet geleverd, zodat spoedig in de winkels van alles te krijgen was. Brood en vlees zijn in Duitsland nog gedistribueerd. Nu kan men vrij brood kopen en ook vlees ontvangt" men niet meer zo krap als weleer. Tabak en sigaretten waren bonvrij, maar niet te krijgen. Thans geniet men er van zijn rokertjes. Elten blijkt toeristisch van belang te zyn. Op een Zondag, toen het rijverbod niet gold, kwamen er 3000 Nederland se auto's. Ook Tuddern trekt veel be zoek. Verscheidene caféhouders en re staurateurs zijn al bezig hun bedrijven aan de moderne eisen aan te passen. Zelfs legt men hier en daarsanitair aan. Het ziekenhuis in Elten wordt op Nederlands niveau gebracht. Allen aan het werk. De werklozen zijn allen in Nederland te werk gesteld. Ook de 500 a 600 ar beiders, die nog in Duitsland werken, zullen spoedig in Nederland arbeid vinden. De mijnwerkers gaan naar de Limburgse mijnen. Men trof in alle correctiegebieden tezamen 36 apotheken en drogisten aan, 48 kruideniers, 11 slagers, 32 Ho- reca-bedrijven, 18 tabakszaken en 10 kolenhandelaren, benevens uiteraard nog een aantal andere zaken. Het zijn meest kleine winkels. Ook de land bouwbedrijven zijn er klein (2 a 3 koeien en soms een paard). Dat de stemming onder de bevol king opperbest is, vindt zijn oorzaak niet alleen in het coulante optreden van de Nederlandse autoriteiten en in de veel ruimere levensmiddelenvoor ziening, maar ook in de verhoging der lonen. Arbeiders, die onder Duits be stuur per week f 28—f 29 ontvingen, verdienen nu f 40. In het begin gingen er nog allerlei praatjes bijvoorbeeld dat de jongemannen van 20 tot 25 jaar naar Indonesië gestuurd zouden war den. Op het gemeentehuis van Tuddern had men als voorzorgsmaatregel al vast alle kaarten van deze jongelui verdon keremaand. Nu valt het de heren best mee. Wie in Duitsland wil blijven wer ken, mag dat doen. Van Nederlandse kant wordt geen enkele dwang ge oefend, ook al niet, omdat de correc ties nog niet definitief zijn. De woningtoestanden zijn slecht in E ten en Tuddern; samenwoning komt er veelvuldig voor. Het is echter nog niet bekend, wat de Nederlandse re gering daaraan zal doen en of ze geld in de woingbouw zal investeren. STAKING BIJ FORD GEëINDIGD. Zondagochtend hebben de onderhan delingen tussen "e afgevaardigden van Ford en van de vakvereniging van ar beiders van het autobedrijf tot 'n over eenkomst geleid welke een einde heeft gemaakt aan de staking van 106.000 arbeiders, welke de Ford-fabrieken ge- L'RKER VISSERS NAAR ENGELAND Evenals andere jaren gaan ook nu weer Urker vissers naar Enge land om daar vis te lossen. Voorna melijk wordt dit gedaan omdat de prijzen in Engeland voor mooie vis beter zijn dan in Nederland. Nu ech ter werd weinig voordeel behaald, aan gezien ook in Engeland de prijzen ge daald waren. (Van onze correspondent te Londen) Indien op het Blackpool Pinkstercon gres der Labourparty het plan tot na tionalisatie der suikerindustrie wordt aanvaard, zal de Engelse huisvrouw binnenkort allerlei politieke protest leuzen op haar suikercartonnen gedrukt vinden. Het grootste Britse suikerbe drijf, de firma Tate and Lyle, die een dagelijkse omzet van twee millioen pondspakjes suiker en daarmee zestig procent van alle Engelse gezinnen van hun suikerrantsoenen voorziet, heeft zijn plannen voor met slagzinnen om klede suiker al klaar. (Suiker is hier nog steeds gerantsoeneerd, op een pond per persoon in de 14 dagen, hoewel snoepgoed vrij is). Op de voor- en achterkant van elk pond suiker dat hier altijd in vierkante cartons wordt verkocht zullen dan onmiddellijk na Pinksteren slagzinnen tegen de regering gedrukt worden. Voorbeelden van deze suikerverzetsleu- zen, die Tate and Lyle nu reeds met grote letters op al zijn bestelwagens heeft geschilderd, zijn „de genationali seerde steenkool is duurder, de suiker straks ook?" en „Tate not State". Hoewel deze millioenenfirma gewaar schuwd is, dat zij zich aan vervolging door het Voedselministerie en aan moei lijkheden met de Coöperatieve Groot handelsvereniging zal blootstellen, als zij deze slagzinnen ook op elk pakje suiker gaat drukken, is men besloten dit plan tot uitvoer te brengen, om zich met hand en, tand tegen nationalisatie te verzetten. Grootse jubileum-ontmoeting in Park Sonsbeek De Jubileum-Ontmoeting (JX1BO) die de N.C.R.V. ter gelegenheid van haar 25-jarig bestaan op Tweede Pinkster dag in het Park Sonsbeek te Arnhem organiseert, is reeds uit hoofde van de vervoers-organisatie een interessante gebeurtenis. Een net van N.C.R.V.-cor- respondenten, over het gehele land ver spreid, is daarbij ingeschakeld. De Ned. Spoorwegen laten weliswaar een 20-tal extra-treinen speciaal voor de Jubo naar Arnhem rijden en onderhouden pendeldiensten uit de nabijgelegen ste den naar Arnhem, doch de materiaal- positie van de Spoorwegen is zodanig, dat zij met geen mogelijkheid de stroom van bezoekers kunnen opvangen. Door dë N.C.R.V.-correspondenten zijn echter tot nu toe reeds 800 auto bussen gehuurd. Ook voor de duizen den medewerkers aan het programma <6000 gymnasten, tamboers en pijpers corpsen, muziekcorpsen, enz.) zijn autobussen gecharterd, zodjt men rustig mag aannemen, dat meer dan 1000 van deze vervoermiddelen naar Arnhem zullen komen. Daarnaast worden duizenden parti culiere auto's met Jubo-bezoekers ver wacht. Ten gerieve van dit autobus- en autovervoer zijn drie stadswijken als parkeerterreinen ingericht. Bij gunstig weer worden meer dan honderdduizend bezoekers verwacht. Onder de aanwezigen wordt ook een aantal autoriteiten verwacht. Daartoe behoren de ministers Dr. W. Drees, Mi nister-President, Prol Dr. Th. F. Rut ten, Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen en Mr. W. F. Schok king, Minister van Oorlog en Marine e.d. Een der hoogtepunten zal ongetwijfeld zijn de aanbieding van het jubileum geschenk, bestaande uit een groot aan tal nieuwe leden. Tal van feestelijkhe den staan op het programma. Groter dan Koningen. Omstreeks half vijf begint de opvoe ring van het openluchtspel „Groter dan Koningen". Dit spel, dat geschreven is door de heer Dirk Verèl, die ook de regie voert, vereiste een langdurige voorbereiding. Op de Sonsbeekweide is een décor van 120 M. lengte opgesteld, voorstellende een Assyrische tempel. De handeling vindt n.l. plaats aan het hof van Koning Sargon van Asssyrie. Ook des avonds zal er in Arnhem nog zeer veel te doen zijn. Er is muziek in velerlei variaties op Sonsbeek, een concert van de Marinierskapel op het Velperplein. verlichting van de Jans- binnen- en buitensingel en de Zijpe en Velperpoort, een taptoe op de Grote Weide van Sonsbeek, te geven door-de Kon. Mil. Kapel en tot slot een groot vuurwerk (volgens de fabrikanten het grootste dat na de oorlog ergens is af gestoken) aangeboden aan de stad Arnhem. |N DE KRINGEN der kust-, Rijn- en binnenvaartschippers is met grote ver ontwaardiging kennis genomen van het feit, dat tot dusver slechts aan enige ingewijden bekend was, maar waarop de volle aandacht is gevallen door een bekendmaking in „De Binnenvaart", het officiële orgaan van het Koninklijk Onderwijsfonds voor de Scheepvaart, te weten het ontslag op korte termijn van dc heer G. de Jong, directeur van deze te Amsterdam gevestigde maar over heel Nederland en het Duitse Rijnland vertakte organisatie. geld nodig voor dit werk en de over heid, die zag dat het goed besteed zou worden, was genegen de subsidie op te voeren. Tegelijkertijd nam echter ook de ambtelijke invloed toe. In het stichtingsbestuur ging het „Haagse element overheersen. Dat gaf wel eens moeilijkheden met de autodidact G. de Jong, die steeds van zijn hartstocht uit te werk was gegaan en niet goed paste in een strenge reglementering. Hij trachtte steeds de' voorschriften aan te passen aan wat hij nodig oor deelde, hij leverde herhaaldelijk een taai gevecht tegen de bureaucratie. En meestal overwon hij, want ondanks het klimmen der jaren is zijn wils kracht niet getaand. Dit jaar zal hij 65 jaar worden. In de loop van Juli. Het lag dus voor de hand, dat het stichtingsbestuur in zijn eerste bijeenkomst van het jaar, op 11 Februari, zou beraadslagen over zijn ontslag en pensionnering. De heer De Jong, die de bestuursvergaderingen placht bij te wónen en daarin een ad viserende stem had, was voornemens het feit persoonlijk aanhangig te ma ken, d.w.z. formeel ontslag te vragen tegen 31 December van dit jaar en, uit £JE HEER DE JONG, een Fries van geboorte, was in zijn jonge jaren schipper van de postboot van Monni kendam op Marken. Een kerel mét verstand van zijn vak maar meer nog, met een kijk op de toekomst van zijn tienduizenden beroepsgenoten. Hij zag hoe de economische grondslagen van de eeuwenoude schipperij lossloegen door de invoering van de motor, door de bouw van ijzeren vaartuigen, later ook door de komst van het beurtschip- op-wielen: devrachtauto. Hij zag de dreigende ondergang van een belang rijke bevolkingsgroep, die steeds van zulk een aanzienlijke betekenis was geweest. Was dat niet Wat somber? In een land als het onze zal immers altijd ge varen worden. Ja, zeer zeker, maar juist voor de schippers bestond geen leerplicht en dientengevolge waren velen analphabeet, terwijl voor de ge motoriseerde vaart niet alleen lezen en schrijven maar bovendien technische kennis nodig zou zijn'. De schepen zouden groter in omvang én kleiner in aantal worden en de bemanning zou uit „gestudeerde" jongelui van de wal gerecruteerd worden, terwijl de schip- persjeugd zou verpauperen Stichter van een groot lichaam Dat zag die jonge postbootschipper duidelijk voor zich en nu zal elkeen, die van dit vraagstuk wat afweet, toe geven, dat het inderdaad zo gegaan zou zijn als er niet ingegrepen was. Er is dus ingegrepen, en wel dank zij die zelfde G. de Jong. Hij stichtte een be scheiden verenigingetje, scharrelde een fondsje bij elkaar, huurde een zaaltje boven een koffiehuis aan de Prins Hendrikkade te Amsterdam, zorgde voor een paar onderwijzers en ging persoonlijk de Nieuwedijk op om de schippersjongens, die daar liepen te lanterfanten, te overreden met hem mee te gaan. Het kostte hem de groot ste moeite, zij zagen het nut er niet van in en.zij schaamden zich voor elkaar niet te kunnen lezen en schrij ven. Maar met de zedelijke moed en de overtuigingskracht van een heilssol daat zette hij door en langzaam, heel langzaam kwam er schot in. Zo was het prille begin van wat toen nog heette het Onderwijsfonds voor de Binnenvaart. Later kwamen er dank zij deze in stelling vele lagere scholen voor va rende schipperskinderen, internaten, orleidingsschepen, motorcursussen; de opleiding van personeel voor de Rijn vaart en de kustvaart werd georgani seerd. De naam veranderde, toen de taak ruimer werd, in Onderwijsfonds voor de Scheepvaart. Koningin Wil- helmina en prinses Juliana zijn vele malen op bezoek geweest bij de in stellingen van het fonds; zij hadden en hebben er, met duizenden anderen in de lande, grote bewondering voor. Enige jaren geleden ontving de heer De Jong ter gelegenheid van een ju bileum een Koninklijke onderschei ding en zijn instelling mocht zich voortaan Koninklijk Onderwijsfonds voor de Scheepvaart noemen. Er kwa men kroontjes op de mouwen van zijn pupillen. Zijn instelling £IJN INSTELLING.Dat was het in het begin, dat bleef het later, dat is het nog, ondanks het feit der ambte- ïyke inmenging. Er wa» uiteraard veel bijzondere belangstelling voor een be paald onderdeel van het werk, een plaats te verzoeken in een afdelings bestuur. Drie harde slagen Nog vóór hij daartoe de gelegenheid kreeg werd hem verzocht de vergade ring te verlaten. Na een kwartier werd hem medegedeeld, dat hem ingaande 1 Augustus ontslag was verleend. Zon der aanvankelijk althans het praedicaat „eervol". Zonder de ge vraagde en gebruikelijke verlenging van de termijn tot het einde van het jaar. Zonder de gevraagde functie in een afdelingsbestuur. Drie harde slagen in het gezicht van een bijzonder verdienstelijk Nederlan der! En de vierde slag was het besluit de heer A. A. Kleyn, directeur van het Gewestelijk Arbeidsbureau te Delft, tot zijn opvolger te benoemen in plaats van de heer A. de Jong, zoon van de heengaande functionaris, die als secre taris van de directie de aangewezen figuur daartoe ware geweest en wiens benoeming dan ook algemeen werd verwacht. De heer G. de Jong heeft of schoon het stichtingsbestuur getracht heeft zulks te verhinderen de ge hele gang van zaken, waarvan al heel wat uitgelekt was, in het jongste num mer van het weekblad van het fonds bekend gemaakt en daar een krachtig protest zijnerzijds aan toegevoegd. De heer A. de Jong heeft tegen 1 Augus tus ontslag genomen, zodat vader en zoon tegelijkertijd de instelling zullen verlaten. Over de beweegredenen van een en ander heeft het bestuur zich, ook tegen de heren De Jong, niet wil len uitlaten. (Van onze speciale verslaggever) |^ET IS HEEL ONGEZELLIG in een pantsercolonne te zitten, die in 'n hin derlaag valt en in de pan gehakt wordt. Wij hebben het ervaren op de weg, die langs de hoge spoorlijn van Nijmegen en Groesbeek loopt, ergens tussen eerstgenoemde plaats en Mook. Het liep alles zonder ongelukken af, want het gold een oefening van het op het ogenblik door ons land trekkende volledige verkenningspeloton van het Depót Pantserwagens uit Amersfoort tegen het Instructie Bataljon Indonesië uit Nijmegen. opgeklommen, waar bij vlagen QE COMMANDANT VAN HET DEPÓT Pantserwagens, luitenant-kolonel II J Ceuvel, had ons in zijn jeep mee genomen. Even nadat de pantserco lonne, bestaande uit een aantal grote re en kleinere pantserwagens, uitge rust met radio en alles wat een mo derne oorlog vereist, van Mook ver trokken was, klonken al schoten van sluipschutters, die zich in de bossen verscholen hadden. De bedoeling was. dat de pantser colonne van Mook uit de weg zou vrijmaken voor een leger, dat de vol gende morgen naar Nijmegen moest oprukken. Doch men verbeeldde zich in Indonesië te zijn, omdat de man schappen van het Depót Pantserwa gens daar eerlang moeten dien doen. Een eind verder trof de colonne een wegversperring aan. Die moest worden opgeruimd, doch niet zodra had men halt gehouden of de stoet kwam onder zwaar mitrailleurvuur te liggen. Toen was het een wederzijds geschiet van je welste met omtrekken de bewegingen en vaak een vuren in het wilde weg, omdat men niet pre cies wist, waar de vijanden lagen. Doch de grootste tegenstand werd ge boden langs de spoorlijn. Ook daar moest de colonne stoppen voor een versperring. Men stond nog niet stil, of over de spoorlijn vlogen de rook- granaten, die voor en achter de colon ne en ook wel er langs terecht kwa men. Door dikke rookwolken hebben •we nog even onze weg gezocht, doch toen voelden we ons griezelig verla ten in de alles aan het oog onttrekken de dikke walm. temidden van het helse kabaal van uit de bossen schie tende soldaten en terugschietende pantserwagens, Wij zijn de spoorbaan iets te zien was. maar waar de lichtkogels van de colonne verschillende soorten „vuur" voorstellende, neerkletterden. Maar een oefening {JET WAS MAAR EEN OEFENING, doch ook zo was het al erg ge noeg. Hoeveel jongens zouden hier, wanneer het bittere ernst geweest was het leven hebben gelaten? Dergelijke oefeningen schijnen nodig te zijn, doch als men er midden in zit, als buiten staander, voelt men de vurige wens opkomen, dat het geweld, dat de brute macht, dat de oorlog uitgebannen zul len worden als middelen om geschil len te beslechten. Met een beklemmend enthousiasme kweten de soldaten zich van hun taak; het was angstig, doch ook wel weer begrijpelijk nu aan dit „spel" voor hen geen werkelijke gevaren ver bonden waren. De rest van de tocht maakt de co lonne, die onder commando staat van kapitein R O van Manen, op een vreedzamer wijze. Op 17 Mei is men vertrokken, ongeveer 1 Juni is men weer thuis. Wel houdt men in alle delen van het land détail-oefeningen, doch tevens wordt de tocht dienst baar gemaakt aan het kennismaken van de andere wapenen met de pant serwagens, aan het bezoeken van het oorlogsmuseum in Overloon en van tal van mooie plekjes in ons land, ten einde de jongens, die jver enige tijd naar Indonesië vertrekken, ons Neder land nog eens goed te leren kennen. Er zijn jonge soldaten bij, die weinig buiten hun eigen provincie geweest zijn en vooral zij zullen goede herin neringen aan het eigen, goede land kunnen meenemen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1949 | | pagina 3