Met „bulldozer en springstof wordt nieuw land gewonnen Luchtbrug naar n zenummer De Indianen zijn onze buren CULTUREEL Pijlengif van Afrikaanse stammen komt moderne wetenschap te hulp DE Engeland lacht ©m zichzelf on en het neefje waren I we een dezer dagen 0D nken van Het Nationale Circus van Europa. Het Het was een hete dag PODIUM Jat ze allemaal eigenljjk n links, het neefje rechts, n getier viel niet zo op. Het was twee uur in de' begonnen, aan een der wezen, hoe laat het was tekende drie uren zelf. godin, zoals ze daar hangende trapezetouwen in de tent klom. Een heel ankerbruin, met prachtig E-los wegzwierde in de ie arena, in de nok van s, begon dat meisje haar riekte ze, op onzichtbare met de vingers alleen end, glinsterend metaal foals een bliksemstraal hemel schiet, zo was dat ster, zo hel, zo flonke- meteoor, verschietend lemel, zo was dat kind. haar werk en het was broeihete mensenmoeras oanken, want men wa» ïrschrikken, die daar be tten met de wetten der die wegschoot en sui- gen werd door ongezie- Dat lichaam, bruin en :n zo lenig als het aller- k en het soepelst gum- sr zal wel razend moei- •St, maar daar beneden indruk dat het haar zo 5 een zwaluw het vlie- peelde heel zacht, heel 'ijsje uit Manon. Buiten i. Binnen woedden de unpen rondom dat kind, ine uit levend brons ge- an trapeze naar trapeze een vederlicht mensje, ten lichter dan de lucht. dat zwarte, fladderen- vleugels van een rappe, it de hemel neertuime- ópvliegende jonge vo- il zwenkt die vogel dan loog tegen het tentzeil dat circus aangedrukt, en salto, dan een dub- i driedubbele salto mor- /oorgoed naar beneden :n bronzen vogellijf en ils van een ravenzwarte es staan in het hart van gen. In het midden dat er ontstellend jong uit, /an die duizenden men- alleen voor haar be- r jeugd; voor haar spel kracht; voor haar ver- ne. En voor haar flir- )od. -.GEN weer de andere uw acrobaten. Paarden iongaren. En het orkest „Tot Weerziens". Maar in de laaiende gloed ïrpers heeft plotseling rukt dat al zoveel ja- :n allang vergeten her afgesloten levensgetij. Hagebeck.een kwart met ook zo'n meisje, zo liefelijk als een >n als een prinses? Zó >n als men meisjes al- als men een jaar of het was bij Hagebeck, it het geluk eens mans jn in het werk bij een le eerste maal in mijn circus zag en 's avonds :gen de bonte bloemen rijpte het plan mee circus, 't Gaf niet als Als de minste onder le jongen die de doch- v Hagebeck de paar- [Ogen aangeven. Des- ?ht. Met als doel; eens nbben aan het fantas- immer, waaraan dat e. Naast haar te mo- het luchtruim. Door de arena. Even rank, lucht-licht als zijzelf. ;s van gekomen. Het weg, zij ging mee en n staarde nog menige bloemetjesbehang van zag haar in gedach- iegen tussen hemel en E en zwaluw tegelijk. zo goed, die middag op het Amsterdamse oo' al denkt men te zijn om zoiets nog n. Het circus is goed. :en en voor onszelf, te troosten aan her- te leren glimlachen 3. Om dat, waar het iep onder zette. Nero de Joden en le leeuwen wierp in is en een kwart rail- ilebejers, aristocraten ich verdrong in het irtdien zijn er altijd Ze zullen er ook al door onze zonen en szelf, als we oud ge- anhopig rukken aan 2t verleden, die wel nldzame maal op een len. j Barnum. Het kan of Hagebeck. Of bij 3 het Jozef Israels- am. Zittend tussen zoon. NY VAN KAMPEN Vijf mensen gingen naar Canada (7) Als de bulldozer aan het werk gaat, om de woeste gronden tot bouwland te egaliseren, moeten ook vele woudreuzen het ontgelden. hond, de koeien opgehaald, maar een maal hier laat zij de zorgen voor de koeien en kalveren geheel aan Joy over en zij zoekt een plaatsje in de met erwten geladen vrachtwagen van een van de knechts die achter de ma chine aan blijft rijden om een oogje in het zeil te houden voor de lage takken. Achter hem aan kom ik met de beide paarden Bob en Dora, beide van de prairie meegenomen. Ze stappen kalm met hun zware tuigen over de zachte bosbodem. Alleen Bob heeft weer eens goed de bokkepruik op en vraagt tel kens de aandacht. Het andere span, de DE INDIANEN zijn onze buren. Dat hadden wij enkele jaren geleden toen wij de verhalen van Winnetou en Old Shatterhand lazen, zeker niet kunnen dromen. Zij staan wat hun werkzaamheid betreft minder goed bekend dan de Chinezen, die rondom de 2500 inwoners tellende stad Armstrong hun goed ver zorgde groentenvelden hebben. Het betreft hier vooral de Siwash-Indianen, die in het reservaat wonen. Dit gebied is ongeveer 600 ha groot en grenst over een lengte van een mijl aan het land van onze farmer. Een enkele keer komen de Indianen uit het bos om hun paarden te vangen of te verweiden. Zij zijn armoe dig maar gewoon gekleed en mogen zich vrij bewegen, ook al zijn hun enkele beperkingen opgelegd wat betreft het verblijf in bierhuizen en het gebruik van alcoholica. UIER vallen de India- - nen in de zo ge mengde bevolking bijna niet op. Zij dragen daar zelf toe bij door heel kalm him onemotioneel leventje te leiden. Zelfs moeder, die eerst maar heel weinig moest heb ben van die „roodhui den" denkt nu heel wat minder bevreesd over deze mensen, ook al zijn wij nog niet zover, dat ze in het schijnsel van maan en kamp vuur de vredespijp met ons roken. Al deze dingen lijken zo „spannend" op een afstand, maar nu we ze zelf van nabij zien en ervaren is dit alles zo gauw gewoon. Wat vreemd zouden we niet opgekeken hebben als we eens inplaats van het middernachtelijke kikkerconcert in Hol land eens een open lucht-uitvoering van coyotes zouden moeten aanhoren. Hier daaren tegen wordt vooral tij dens een heldere nacht de stilte herhaaldelijk verbroken door het rauwe en luide gejank van deze schuwe bos- bewoners. Van ander groot wild hebben we tot nu toe nog niet zo veel gezien, hetgeen natuurlijk ook komt doordat onze tijd van 's morgens vroeg tot 's avonds laat door het farm- werk in beslag wordt genomen. De vele nachtelijke geluiden beloven ech ter veel goeds en als we de verhalen van de bergjagers mogen geloven dan zal het bij de herfstjacht aan sensatie niet ontbreken. Pionierswerk Het ontbreekt hier trouwens nooit aan spanning, daar zorgt het werk wel voor. Het bedrijf waar Dirk en ik nu werken, was tot vóór twee jaar voor meer dan twee-derde ongecultiveerd. Tom (dat is onze farmer, die alleen kwaad is te maken als je hem Mr. noemt ondanks zijn 45-jarige leeftijd) kocht het drie jaar geleden voor 50.- de acre als dicht bos. Het ontginnen zit hem trouwens in het bloed, want reeds twee jaar na aankomst in Ca nada startte hij in 1927 al voor zich zelf met het breken van nieuw land in Alberta, een kwart section (160 acres) dat hij voor 400 kocht. Hij was toen 22 jaar en bezat naast z'n land niets anders dan een span paarden en een stuk bos, waar hij en z'n „team" in woonden. Was het zaad in de grond dan was voorlopig het werk gedaan en ging hij bij een andere boer uit wer ken. Nu is hij inmiddels getrouwd en is gelijk zeer vele andere prairie-far mers naar B.C. gekomen om hier zoals hij het noemt „wat bij te komen". Dit bijkomen betekent dan het ontginnen van meer dan 130 acres bos, in vier jaar tijd. Het komt ons wel wat vreemd voor, maar precies dezelfde gang heb ben de meeste boeren hier gemaakt. Strek je rug maar eens en luister als ie zon hoog aan de hemel staat en het oreral tijd van werken is geblazen. Recht vooruit stijgen dikke witte rook wolken naar de blauwe van hitte tril lende lucht, rechts davert de motor van de geweldige „bulldozer" die dwars door dit slechts gedeeltelijk bewoonde land een weg baant, een nieuwe „high way". Zien doe je hem niet, maar kijk vaar naar de toppen van de bomen, telkens schut een van de vele pie ken der pijnbomen even om dan met een reusachtig gekraak ter aarde ta vallen. Weer verder daveren herhaal delijk vrij zware ontploffingen, het zijn de dikke stronken welke na het bomen- kappen zijn achtergebleven, ze worden nu met behulp van diverse springstof fen uit de grond gerukt en opnieuw zal ar ergens ver weg in de vallei een stuk bouwgrond vrijkomen. De nacht J^jAAR ONDANKS DAT we het hier allen werkelijk prachtig vinden en blij zijn ook het onze er toe te kunnen bijdragen om dit land met minder dan teven mensen per vierkante mijl (Hol land en Belgie zevenhonderd per vier kante mijl) in cultuur te brengen, be tekent de nacht toch een steeds wel kome afwisseling. De dorsmachine staakt voor een poos z'n eentonig gegons. We zijn net klaar gekomen met dit stuk erwtenland. Het ligt midden in het bos en het was er tijdens de middaguren van de warmte baast niet uit te houden. Maar de zon ts nog maar even boven de bergtop- ren, de lucht doordrenkt met denne- geur, is echter nu heerlijk fris en koel onder de bomen. De grote tractor wordt voor de dorsmachine gezet en Tom zelf loodst hem handig tussen de bomen door tot op het bospad. Mar- Sareth heeft, samen, met Joy, de farm- beide schimmels en de kleine trekker komen achter aan de colonne. Dirk is achter gebleven om het hek te sluiten. Maar nu klinkt zijn sjacherijnigtoeter- tje en schuddend en rammelend in al zijn voegen wurmt hij met z'n Fordje toch nog langs ons heen. Joy doet alle moeite om z'n vee bij een te houden, vliegt van links naar rechts totdat de rust weer een beetje is teruggekeerd. Langzaam gaat het op de gedeeltelijk gereedgekomen nieuwe weg af. Het is een vrij brede weg en van hier af kunnen we nog net vader zien gaan. Zijn baas is met vacantie en hij heeft het rijk nu alleen. De zon is echter al lang achter de bergen verdwenen als we de spullen voor morgen klaar gemaakt hebben en het vee en de paarden gevoerd hebben. De hitte van de dag ligt nog lang in het dal. Een serene stilte omsluit ons wereldje, alleen in de grote pijnboom in de hoek van het reservaat roept een jonge arend om z'n moeder, een hel der en klingelend geluid dat zacht weerkaatst tegen de berghellingen. GOVERT J. DE JONG Een veel voorkomend tafereeltje. Daar waar de kreek naar boven loopt, verraden de talloos vele en verschillende voetafdrukken de veelzijdige dierenbevolking in de bossen. MAAR AANLEIDING van de 200ste geboortedag van Johann Wolfgang von Goethe worden overal in de we reld herdenkingsplechtigheden gehou den. Ook Nederland blijft daarin niet achter. Het Haags Cultureel Centrum heeft in het Gemeentelijk Museum een Goethe tentoonstelling georganiseerd, die zo juist door mr. D. G. W. Spitzen, minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen ad int. is geopend. Bo vendien zullen in verschillende plaat sen feestvoorstellingen worden gegeven van het meest beroemde werk van de grote dichter: „Faust". Leopold Biberti, de beroemde regisseur en acteur zal Goethe's meesterwerk ten tonele bren gen. De grote speler Albert Basser- mann, die vorig jaar met veel succes in ons land in Ibsens „Spoken" optrad, zal de rol van „Mephisto" vertolken. Voorts verlenen acteur en actrices van de Reinhardt-Faust-opvoeringen te Salzburg hun medewerking. De premie re gaat op 26 September in de Amster damse Stadsschouwburg. Op 12 Novem ber is Haarlem aan de beurt. De to neelgroep „Comedia" heeft voor het ko mende seizoen enkele nieuwe stukken op het reportoire als „The playboy of the Western world" van J. M. Sygne, „Nachtrepetitie" van F. Molnar en „Goud en antiek" van Edward Percy. Naast een stuk van Tschekow („De drie zusters") hoopt men ook met een spel van Shakespeare te kunnen uitkomen. Cor Hermus, die iets over het toneel in Nederland vertelde, had goede woor den voor de toneelschool en zeide voorts: „Ons toneelbedrijf zou zonder de provincie niet veel om- het lijf heb ben. De provincie is eigenlijk de kurk, waar het toneel op drijft." 85- JARIGE toondichter Richard Strauss, die zeer ernstig ziek was, gaat weer goed vooruit. Hij hoopt spoe dig de orchestratie van de kinderopera, die hij aan het schrijven is, voort te zetten. Yehidi Menuhin zal opnieuw in Europa enkele concerten geven. De be kende schrijver Johan Fabricius vier de Woensdag j.l. zijn vijftigste verjaar dag. Vele van zijn romans als „Het meisje met de blauwe hoed", „Kome dianten trokken voorbij" en „Leeuwen hongeren in Napels" zijn algemeen be kend. In het Coulonhuis, de zetel van de Friese academie, te Leeuwarden, is een permanente tentoonstelling van portretten van Friese klederdrachten geopend. Het „levenselixer" der Amerikaanse medici Een plant die van grote betekenis is BASSERMANN komt als Mephisto (Vervolg van pag. 1) In feite is het onjuist om van corti sone als een nieuwe „uitvinding" te spreken. Men kende het bestaan er van. Het probleem was echter een synthetisch product te maken, dat in laatste instantie in de handel gebracht kan worden. Dr. Hench en dr. Ken dall zijn de grote mannen van deze synthese geweest. Zij verrichtten het pionierswerk om eerst de cortisone te verwijderen van de adrenale klier, het te analyseren tot op het kleinste de tail van de chemische structuur en daarna op synthetische wijze cortisone te herscheppen. Daarmee verrichtten zij een taak. die vele chemici vóór hen niet hadden kunnen voltooien. Zij werden daarbij op uitnemende wijze bijgestaan door dr. Sarrett, een che micus van een grote fabriek van patent geneesmiddelen. Cijfers geven een duidelijk over zicht van hun prestaties in de laatste vijf jaar. De eerste microscopische hoeveelheden cortisone het synthe tische product waren door dr. Sar rett ontwikkeld in 1944, op de dag vóór Kerstmis. Het duurde vier jaar voor hij en zijn staf voldoende corti sone hadden geproduceerd om dr. Hench in staat te stellen de eerste proeven op enkele patiënten te ne men. Behalve door de regering ver schafte kasmiddelen, had de fabriek van patent-geneesmiddelen ruim een millioen dollar aan dit werk besteed. Tezelfdertijd waren scheikundigen van een ander chemisch laboratorium bezig langs andere weg cortisone te produceren. Hun product is thans eveneens ontwikkeld. Het staat be kend als ACTH en heeft vrijwel de zelfde uitwerking als cortisone. Indien het vier jaar duurt om de eerste milligrammen synthetische cor tisone te vervaardigen is het begrijpe lijk, dat de vele lijders aan gewrichts rheumatiek en aanverwante ziekten in de V.S. alleen zijn er 7 millioen slachtoffers van deze kwaal nog tevergeefs de handen uitstrekken naar het wondergeneesmiddel. Waarom, zo vragen zij, is het nog niet voor ons allen verkrijgbaar? Het antwoord daarop is thans door de makers ge geven. Beide cortisone-preparalen zijn tot dusver gebaseerd geweest op een ge ringe hoeveelheid zuur, dat afgeschei den wordt door de gal van een os. Wanneer de 37 verschillende synthe sen, die gezamenlijk tot het eindpro duct van cortisone leiden, voltooid zijn, heeft men slechts voor één pro cent cortisone verkregen van het oor spronkelijke zuur, dat het uitgangs punt van de synthese vormde. Andere cijfers verduidelijken dit: om één patient aan gewrichtsrheumatiek ge durende éné dag voldoende cortisone 99 JJE LAATSTE OORLOG heeft in de Britse filmindustrie veel doen veranderen. Vóór 1939 bestond er eigenlijk geen Engelse filmtraditie: wat er aan rol prenten gemaakt werd bleek een vrij povere imitatie van wat Hollywood aan amusement op de markt bracht en slechts enkele Britse filmers Hitchcock, Asquith en Reed kwamen nu en dan met werk voor de dag, dat de aandacht trok en ver boven het gemiddelde peil lag. Frankrijk had echter een filmtraditie, Amerika in zekere zin ook en Duitsland had al een belangrijke gehad. Iets typisch Engels bestond er echter in de toenmalige filmproductie in het algemeen niet. Wel echter op een meer beperkt terrein: het gebied van de documentaire film, die zich in Engeland een volkomen eigen karakter verwierf. Onder invloed van de oorlogsjaren kreeg de documentaire film in Engeland steeds meer betekenis, niet in het minst ook doordat de autoriteiten geleidelijk het belang gingen inzien van de film, niet alleen voor de geschiedschrijving van de oorlogs jaren, maar veel meer nog voor de propaganda en het versterken van het moreel van burgers en soldaten. De documentaire film kreeg zo na 1939 in Engeland haar grote kansen, zo sterk zelfs, dat zij ook voor de toe komst het karakter van de Britse speel film beinvloedde. Want juist door de herleving van de documentaire film dus de film, die van de werkelijkheid een betrouwbaar document is kwa men de makers van speelfilms er meer en meer toe de inspiratie voor hun werk in de werkelijkheid zelf te zoe ken en een sfeer van authenticiteit na te streven in een nieuwe realistische stijl. Echter ook de humor van de Britten kreeg tengevolge van de oorlog een ander karakter. Hij werd feller en di recter, meer rechtsteeks op het leven gericht. Deze humor behield zijn para doxale vorm maar werd agressief tot het uiterste en kreeg een sterk wrang accent, dat uitgroeide in de richting van spot en vooral van zelfspot. De Engelsman ging zichzelf zien en durf de zichzelf bloot te geven tegenover de buitenwereld, waarvan hij zich tot dus verre in een „splendid isolation" had teruggetrokken. Zijn minderwaardig heidscomplex kwam meer op de ach tergrond en hij had de moed zijn eigen kleine zwakheden en belachelijkheden te herkennen en er de spot mee te drij ven. Zeker, lang voordien reeds waren verschillende humoristen deze richting ingeslagen, maar al verwierven zij zich ook een grote populariteit, de Engels man kon het toch moeilijk verdragen, dat zijn zwakke plekken geraakt wer den en zag in deze humoristen en sa- tyrische schrijvers waartoe bijvoor beeld ook Shaw gerekend werd het „enfant terible", dat zijn mond steeds voorbijpraatte en waarvoor men zich eigenlijk toch wel ietwat te generen had. En deze houding juist is verdwe nen en maakte plaats voor een typisch Engelse zelfspot. Product van deze twee wezensveran deringen is de Britse film „Passport to Pimlico", die onder de titel „Lucht brug naar Pimlico" thans in Nederland in omloop wordt gebracht. Een film die bestaat bü de gratie van de zelf spot en van het nieuwe Britse film- realisme. Zou men deze twee elemen ten wegdenken uit de film, dan blijft er van het hele zeldzame originele en geestige verhaal niets over. Pimlico is een Londense stadswijk: een paar straten, een stuk of wat hui zen en een open terrein met rondom ruïnes uit de oorlog. Midden in dat lijke blindganger onschadelijk te ma ken, brengen een paar spelende kinde ren het ding in alle onschuld tot ont ploffing. Niemand wordt gewond; er is alleen een grote krater ontstaan, waar in men tot zijn verbazing een toegang blootgelegd vindt, tot een oude, on dergrondse schatkamer. Tussen al de juwelen en antieke kostbaarheden wordt een document gevonden uit de vijftiende eeuw, waarin vermeld staht dat de wijk, die nu Pimlico heet, tot in eeuwigheid zal worden erkend als Bourgondisch grondgebied, Geschied kundigen concluderen, dat het docu ment authentiek is en in de loop der historie nooit werd herroepen. Dat be tekent dus, dat ergens in Londen een paar straten als buitenlands grondge bied erkend moeten worden, dat de Engelse wetten en bestuursmaatregelen er niet meer gelden evenmin als de distributie-voorschriften, waarvan in de na-oorlogse jaren de Britse burgers nog steeds het slachtoffer zijn. Pimlico wordt een onafhankelijke staat, zonder bonnen en winkelsluiting en met een bloeiende handel en export naarEnge- verwaarloosde stuk grond heeft zich in land. De „Bourgondiërs" echter treffen de laatste oorlogsdagen een bom ge- hun maatregelen om de invasie van boord en wanneer de autoriteiten juist zwarthandelaren tegen te gaan, slui- bezig zijn met plannen om de gevaar- ten de grenzen, houden passencontröle Di£ is Pimlico, een klein stukje Londen, dat buitenlands grondgebied werd, maar het niet blijven kon, grensincidenten uitlokte, een blok kade te verduren kreeg, maar gered werd door voedselbombardementen. in het stukje ondergrondse spoorlijn, dat hun gebied passeert, en raken in allerlei moeilijkheden verwikkeld met de Engelse autoriteiten, die hun geen gas, water en electriciteit meer leve ren. Er komen onderhandelingen met het ministerie van Buitenlandse Zaken, voedselblokkades, evacuaties van kin deren en een formele militaire belege ring met als eis, dat de „Bourgon diërs" zich zullen overgeven, hun dras tische maatregelen zullen opheffen eu weer gewone goed-Britse burgers zul len worden. Wanneer echter de nood het hoogst gestegen is, blijkt dat de Londenaars sympathie hebben opgevat voor de „verdrukte" Bourgondiërs van Pimlico. Over de prikkeldraadversper ringen begint het levensmiddelen tere genen. Er komt zelfs een „luchtbrug", want een hefschoefvliegtuig zorgt voor een nieuwe bevoorrading van voedsel, melk en zelfs vee. De gevraagde in menging van de Verenigde Naties blijkt niet nodig, want de Bourgondiërs her winnen hun geestkracht en zijn in een positie zelfs om eisen te stellen. Want zij beschikken over een grote „staats- schat", terwijl Engelands schatkist vrij leeg is. En waarom zou Engeland dan niet capituleren en een compromis sluiten? Regisseur Henry Cornelius heeft van dit verhaal een kostelijke film ge maakt. krachtig-amusant. maar tevens fijn-satyrisch. In deze dagdroom laat hij werkelijk het Engelse volk en Engeland zelf leven zoals het is, De zelfspot is krachtig en gedurfd soms, maar desondanks mild, zonder venij nigheid, scherp in zijn waarnemingen, maar altijd plezierig. De humor heeft niet steeds een bevrijdende werking: er zitten tenslotte teveel wrange kan ten aan. Maar toch: „Passport to Pim lico" is een opmerkelijke en welkome verschijning temidden van al het film amusement. En om haar goede en soms ook zeer oorspronkelijke vormgeving, die zich volkomen aansluit bij de geest van het onderwerp en ons toch een werkelijkheidsbeeld distilleert uit de ze dagdroom, mag men „Passport to Pimlico" waarin de geestige Mar- gareth Rutherford en de komieken Stanley Holloway. Basil Radford en Naunton Wayne sprankelend spel te zien geven rekenen tot dat deel van de Britse filmproductie, dat weliswaar niet tot de klasse meesterwerken be hoort. maar toch ver uitsteekt boven de goede middelmaat. En dat is al heel veel in deze tijd, waarin op filmgebied doorgaans de middelmaat nog niet eens troef is! LONG-SHOT. injecties te geven zou men de gal .van 40 geslachte ossen nodig hebben. Om alle Amerikaanse gewrichtsrheuma-' tieklijders te kunnen helpen zou men meer beesten moeten slachten dan de gehele Amerikaanse veestapel telt. De cortisone-productie bedraagt op hei ogenblik ternauwernood 200 gram per maand. Van ACTH maakt men vijf pond per maand. Niettemin hoopt men binnen afzien bare tijd de productie van deze gene zing-brengende preparaten aanzienlijk tc kunnen opvoeren. Zij is niet alleen noodzakelijk voor de genezing van zieken, maar evenzeer voor de verde re experimenten, die men er mee wil ondernemen. In bepaalde medische kringen is men n.l. van oordeel, dat de geneeskracht van cortisone zo ver strekkend is, dat ook geestesziekten er mee bestreden kunnen worden. De hoop hierop is gegroeid dank zij de re sultaten, verkregen door een expeditie naar Liberia, waar onderzoekers het zaad vonden van een plant, dat wilde stammen in Afrika gebruikten om er de punten van hun pijlen mee te be strijken, zodat hun vijand er door ge troffen, vergiftigd terneer zou zijgen. HEI' OGENBLIK is niet meer ver af, dat de plantentuinen der Westerse wereld als om strijd hun bloemperken zullen omjyooien om er het zaad te zaaien van een Afrikaanse plant, die officieel „Strophantus sarmentosus" heet. De door de Amerikaanse regering bekostigde expeditie naar Liberia is n.l. na rijpelijk onderzoek tot de slot som gekomen, dat het zaad van deze bloem gebruikt kon worden als uit gangspunt voor de synthese van cor tisone. Het zal uiteraard gemakkelij ker, goedkoper en sneller zijn deze plant in tal van tropische, of kunst- matig-tropische plekken te cultiveren, dan dat men hele veestapels moet slachten om telkens slechts kleine hoe veelheden gal voor de chemische op bouw van het preparaat te kunnen ge bruiken. Inboorlingen van Afrika kennen de plant uit hei grijs verleden. De dode lijke substantie uit hun „wapen-arse naal", die bij de primitieve stammen diende voor de productie van vergif tigde pijlen, zal de moderne weten schap ombouwen tot een genezing- brengende kracht. De zaden hebben bovendien oneindig grote voordelen in vergelijking met de ossen-gal. Het zaad kan niet alleen gemakkelijk ge cultiveerd worden, maar ook is geble ken, dat het gebruik van de Strophan tus sarmentosus scheikundig nog grote voordelen biedt: men kan n.l. 17 stap pen in de synthese vermijden, hetgeen de productie van cortisone aanzienlijk versnelt. Ten slotte is er het doorslag gevende feit, dat van één kilo planten- zaad evenveel cortisone vervaardigd kan worden als van ruim twaalfdui zend kilo ossenvlees. Plannen voor het cultiveren van dit plantenzaad zijn in een ver stadium van voorbereiding. Niettemin zal het zeker tientallen jaren duren vóór lij ders aan gewrichtsrheumatiek over de gehele wereld cortisone op dokters recept kunnen verkrijgen. Het duurt n.l. ongeveer 5 jaar voor de Afrikaan se plant zaaddragend is. Voorts heeft men uitgerekend, dat men één ton zaad nodig heeft om aan de behoefte van één lijder aan gewrichtsrheuma tiek gedurende één geheel jaar te kun nen voorzien. Medische kringen zijn er echter van overtuigd, dat de experimenten van de doktoren Hench en Kendall in de komende jaren zullen leiden tot ver der onderzoek in Amerika en in ande re landen. Zonder zulks uitdrukkelijk te verklaren, verwacht men, dat als een gevolg hiervan wellicht andere paden zullen worden betreden, die tot een versnelling van het productie proces van het cortósone-preparaat zul len leiden. Men kan er derhalve niet voldoende de aandacht op vestigen, dat terwijl op de lange duur hulp in het vooruit zicht is voor de lijders aan tal van ziekten, de nadruk vooralsnog valt op de moeilijke en zeer tijdrovende voor bereidingen. Men dient zich nog geen illusies te maken, dat het wonderge neesmiddel spoedig verkrijgbaar zal zijn. De Mayokliniek heeft uiteraard tienduizenden aanvragen ontvangen van patiënten, die graag bereid zijn voor jaren als „proefkonijn" te die nen, indien men het nieuwe genees middel slechts te hunner beschikking stelt. Uiteraard was het alsnog onmo gelijk hierop in te gaan. DE MEDISCHE WERELD is wars van alle sensatie. Men kan er dan ook van overtuigd zijn, dat men geen publica ties over cortisone zou hebben toege staan, indien de somberste dwarskij ker niet eerst tot de conclusie was ge komen, dat dit middel alle tastbars beloften inhield, waarover wij in deze artikelen schreven. Over de zegenin gen Dan een dergelijk preparaat, waar mee men behalve de rheumatische kwalen ook hartziekten en zelfs kan ker hoopt te bestrijden, behoeven wij niet verder in te gaan. Medici hebben voldoende gevoel van verantwoorde lijkheid om het publiek geen ijdele illusies voor ogen te toveren. Resteert de vraag of cortisone, ont wikkeld tot een waar „levens-elixer", inderdaad zo zegenrijk zal zijn als dit oppervlakkig gezien wel lijkt. Kan een wereld bestaan uit louter jeugd? Een wereld waarin generaties elkaar niet langer opvolgen, maar naast el kaar in leven blijven? Meer dan de vraag opwerpen willen wij niet. Voor lopig is het antwoord nog aan de ro manschrijvers voor wie het een thema is met onbegrensde mogelijkheden De practijk? Wie dan leeft, zal het dan wel zien!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1949 | | pagina 7