Met „bulldozer en springstof wordt
nieuw land gewonnen
Luchtbrug naar
n
zenummer
De Indianen zijn onze buren
CULTUREEL
Pijlengif van Afrikaanse stammen komt
moderne wetenschap te hulp
DE
Engeland lacht
©m zichzelf
on en het neefje waren
I we een dezer dagen 0D
nken van Het Nationale
Circus van Europa. Het
Het was een hete dag
PODIUM
Jat ze allemaal eigenljjk
n links, het neefje rechts,
n getier viel niet zo op.
Het was twee uur in de'
begonnen, aan een der
wezen, hoe laat het was
tekende drie uren zelf.
godin, zoals ze daar
hangende trapezetouwen
in de tent klom. Een heel
ankerbruin, met prachtig
E-los wegzwierde in de
ie arena, in de nok van
s, begon dat meisje haar
riekte ze, op onzichtbare
met de vingers alleen
end, glinsterend metaal
foals een bliksemstraal
hemel schiet, zo was dat
ster, zo hel, zo flonke-
meteoor, verschietend
lemel, zo was dat kind.
haar werk en het was
broeihete mensenmoeras
oanken, want men wa»
ïrschrikken, die daar be
tten met de wetten der
die wegschoot en sui-
gen werd door ongezie-
Dat lichaam, bruin en
:n zo lenig als het aller-
k en het soepelst gum-
sr zal wel razend moei-
•St, maar daar beneden
indruk dat het haar zo
5 een zwaluw het vlie-
peelde heel zacht, heel
'ijsje uit Manon. Buiten
i. Binnen woedden de
unpen rondom dat kind,
ine uit levend brons ge-
an trapeze naar trapeze
een vederlicht mensje,
ten lichter dan de lucht.
dat zwarte, fladderen-
vleugels van een rappe,
it de hemel neertuime-
ópvliegende jonge vo-
il zwenkt die vogel dan
loog tegen het tentzeil
dat circus aangedrukt,
en salto, dan een dub-
i driedubbele salto mor-
/oorgoed naar beneden
:n bronzen vogellijf en
ils van een ravenzwarte
es staan in het hart van
gen. In het midden dat
er ontstellend jong uit,
/an die duizenden men-
alleen voor haar be-
r jeugd; voor haar spel
kracht; voor haar ver-
ne. En voor haar flir-
)od.
-.GEN weer de andere
uw acrobaten. Paarden
iongaren. En het orkest
„Tot Weerziens". Maar
in de laaiende gloed
ïrpers heeft plotseling
rukt dat al zoveel ja-
:n allang vergeten her
afgesloten levensgetij.
Hagebeck.een kwart
met ook zo'n meisje,
zo liefelijk als een
>n als een prinses? Zó
>n als men meisjes al-
als men een jaar of
het was bij Hagebeck,
it het geluk eens mans
jn in het werk bij een
le eerste maal in mijn
circus zag en 's avonds
:gen de bonte bloemen
rijpte het plan mee
circus, 't Gaf niet als
Als de minste onder
le jongen die de doch-
v Hagebeck de paar-
[Ogen aangeven. Des-
?ht. Met als doel; eens
nbben aan het fantas-
immer, waaraan dat
e. Naast haar te mo-
het luchtruim. Door
de arena. Even rank,
lucht-licht als zijzelf.
;s van gekomen. Het
weg, zij ging mee en
n staarde nog menige
bloemetjesbehang van
zag haar in gedach-
iegen tussen hemel en
E en zwaluw tegelijk.
zo goed, die middag
op het Amsterdamse
oo' al denkt men
te zijn om zoiets nog
n. Het circus is goed.
:en en voor onszelf,
te troosten aan her-
te leren glimlachen
3. Om dat, waar het
iep onder zette.
Nero de Joden en
le leeuwen wierp in
is en een kwart rail-
ilebejers, aristocraten
ich verdrong in het
irtdien zijn er altijd
Ze zullen er ook al
door onze zonen en
szelf, als we oud ge-
anhopig rukken aan
2t verleden, die wel
nldzame maal op een
len.
j Barnum. Het kan
of Hagebeck. Of bij
3 het Jozef Israels-
am. Zittend tussen
zoon.
NY VAN KAMPEN
Vijf mensen gingen naar Canada (7)
Als de bulldozer aan het werk gaat, om de woeste
gronden tot bouwland te egaliseren, moeten ook
vele woudreuzen het ontgelden.
hond, de koeien opgehaald, maar een
maal hier laat zij de zorgen voor de
koeien en kalveren geheel aan Joy
over en zij zoekt een plaatsje in de
met erwten geladen vrachtwagen van
een van de knechts die achter de ma
chine aan blijft rijden om een oogje in
het zeil te houden voor de lage takken.
Achter hem aan kom ik met de beide
paarden Bob en Dora, beide van de
prairie meegenomen. Ze stappen kalm
met hun zware tuigen over de zachte
bosbodem. Alleen Bob heeft weer eens
goed de bokkepruik op en vraagt tel
kens de aandacht. Het andere span, de
DE INDIANEN zijn onze buren. Dat hadden wij enkele jaren geleden toen wij
de verhalen van Winnetou en Old Shatterhand lazen, zeker niet kunnen
dromen. Zij staan wat hun werkzaamheid betreft minder goed bekend dan de
Chinezen, die rondom de 2500 inwoners tellende stad Armstrong hun goed ver
zorgde groentenvelden hebben. Het betreft hier vooral de Siwash-Indianen, die
in het reservaat wonen. Dit gebied is ongeveer 600 ha groot en grenst over een
lengte van een mijl aan het land van onze farmer. Een enkele keer komen de
Indianen uit het bos om hun paarden te vangen of te verweiden. Zij zijn armoe
dig maar gewoon gekleed en mogen zich vrij bewegen, ook al zijn hun enkele
beperkingen opgelegd wat betreft het verblijf in bierhuizen en het gebruik van
alcoholica.
UIER vallen de India- -
nen in de zo ge
mengde bevolking bijna
niet op. Zij dragen daar
zelf toe bij door heel
kalm him onemotioneel
leventje te leiden. Zelfs
moeder, die eerst maar
heel weinig moest heb
ben van die „roodhui
den" denkt nu heel wat
minder bevreesd over
deze mensen, ook al
zijn wij nog niet zover,
dat ze in het schijnsel
van maan en kamp
vuur de vredespijp met
ons roken.
Al deze dingen lijken
zo „spannend" op een
afstand, maar nu we ze
zelf van nabij zien en
ervaren is dit alles zo
gauw gewoon. Wat
vreemd zouden we niet
opgekeken hebben als
we eens inplaats van
het middernachtelijke
kikkerconcert in Hol
land eens een open
lucht-uitvoering van
coyotes zouden moeten
aanhoren. Hier daaren
tegen wordt vooral tij
dens een heldere nacht
de stilte herhaaldelijk
verbroken door het
rauwe en luide gejank
van deze schuwe bos-
bewoners. Van ander
groot wild hebben we
tot nu toe nog niet zo
veel gezien, hetgeen natuurlijk ook
komt doordat onze tijd van 's morgens
vroeg tot 's avonds laat door het farm-
werk in beslag wordt genomen. De
vele nachtelijke geluiden beloven ech
ter veel goeds en als we de verhalen
van de bergjagers mogen geloven dan
zal het bij de herfstjacht aan sensatie
niet ontbreken.
Pionierswerk
Het ontbreekt hier trouwens nooit
aan spanning, daar zorgt het werk wel
voor. Het bedrijf waar Dirk en ik nu
werken, was tot vóór twee jaar voor
meer dan twee-derde ongecultiveerd.
Tom (dat is onze farmer, die alleen
kwaad is te maken als je hem Mr.
noemt ondanks zijn 45-jarige leeftijd)
kocht het drie jaar geleden voor 50.-
de acre als dicht bos. Het ontginnen
zit hem trouwens in het bloed, want
reeds twee jaar na aankomst in Ca
nada startte hij in 1927 al voor zich
zelf met het breken van nieuw land in
Alberta, een kwart section (160 acres)
dat hij voor 400 kocht. Hij was toen
22 jaar en bezat naast z'n land niets
anders dan een span paarden en een
stuk bos, waar hij en z'n „team" in
woonden. Was het zaad in de grond
dan was voorlopig het werk gedaan en
ging hij bij een andere boer uit wer
ken. Nu is hij inmiddels getrouwd en
is gelijk zeer vele andere prairie-far
mers naar B.C. gekomen om hier zoals
hij het noemt „wat bij te komen". Dit
bijkomen betekent dan het ontginnen
van meer dan 130 acres bos, in vier
jaar tijd. Het komt ons wel wat vreemd
voor, maar precies dezelfde gang heb
ben de meeste boeren hier gemaakt.
Strek je rug maar eens en luister als
ie zon hoog aan de hemel staat en het
oreral tijd van werken is geblazen.
Recht vooruit stijgen dikke witte rook
wolken naar de blauwe van hitte tril
lende lucht, rechts davert de motor van
de geweldige „bulldozer" die dwars
door dit slechts gedeeltelijk bewoonde
land een weg baant, een nieuwe „high
way". Zien doe je hem niet, maar kijk
vaar naar de toppen van de bomen,
telkens schut een van de vele pie
ken der pijnbomen even om dan met
een reusachtig gekraak ter aarde ta
vallen. Weer verder daveren herhaal
delijk vrij zware ontploffingen, het zijn
de dikke stronken welke na het bomen-
kappen zijn achtergebleven, ze worden
nu met behulp van diverse springstof
fen uit de grond gerukt en opnieuw zal
ar ergens ver weg in de vallei een stuk
bouwgrond vrijkomen.
De nacht
J^jAAR ONDANKS DAT we het hier
allen werkelijk prachtig vinden en
blij zijn ook het onze er toe te kunnen
bijdragen om dit land met minder dan
teven mensen per vierkante mijl (Hol
land en Belgie zevenhonderd per vier
kante mijl) in cultuur te brengen, be
tekent de nacht toch een steeds wel
kome afwisseling.
De dorsmachine staakt voor een poos
z'n eentonig gegons. We zijn net klaar
gekomen met dit stuk erwtenland. Het
ligt midden in het bos en het was er
tijdens de middaguren van de warmte
baast niet uit te houden. Maar de zon
ts nog maar even boven de bergtop-
ren, de lucht doordrenkt met denne-
geur, is echter nu heerlijk fris en koel
onder de bomen. De grote tractor
wordt voor de dorsmachine gezet en
Tom zelf loodst hem handig tussen de
bomen door tot op het bospad. Mar-
Sareth heeft, samen, met Joy, de farm-
beide schimmels en de kleine trekker
komen achter aan de colonne. Dirk is
achter gebleven om het hek te sluiten.
Maar nu klinkt zijn sjacherijnigtoeter-
tje en schuddend en rammelend in al
zijn voegen wurmt hij met z'n Fordje
toch nog langs ons heen.
Joy doet alle moeite om z'n vee bij
een te houden, vliegt van links naar
rechts totdat de rust weer een beetje
is teruggekeerd. Langzaam gaat het op
de gedeeltelijk gereedgekomen nieuwe
weg af. Het is een vrij brede weg en
van hier af kunnen we nog net vader
zien gaan. Zijn baas is met vacantie en
hij heeft het rijk nu alleen.
De zon is echter al lang achter de
bergen verdwenen als we de spullen
voor morgen klaar gemaakt hebben en
het vee en de paarden gevoerd hebben.
De hitte van de dag ligt nog lang in
het dal. Een serene stilte omsluit ons
wereldje, alleen in de grote pijnboom
in de hoek van het reservaat roept een
jonge arend om z'n moeder, een hel
der en klingelend geluid dat zacht
weerkaatst tegen de berghellingen.
GOVERT J. DE JONG
Een veel voorkomend tafereeltje.
Daar waar de kreek naar boven
loopt, verraden de talloos vele en
verschillende voetafdrukken de
veelzijdige dierenbevolking in de
bossen.
MAAR AANLEIDING van de 200ste
geboortedag van Johann Wolfgang
von Goethe worden overal in de we
reld herdenkingsplechtigheden gehou
den. Ook Nederland blijft daarin niet
achter. Het Haags Cultureel Centrum
heeft in het Gemeentelijk Museum een
Goethe tentoonstelling georganiseerd,
die zo juist door mr. D. G. W. Spitzen,
minister van onderwijs, kunsten en
wetenschappen ad int. is geopend. Bo
vendien zullen in verschillende plaat
sen feestvoorstellingen worden gegeven
van het meest beroemde werk van de
grote dichter: „Faust". Leopold Biberti,
de beroemde regisseur en acteur zal
Goethe's meesterwerk ten tonele bren
gen. De grote speler Albert Basser-
mann, die vorig jaar met veel succes
in ons land in Ibsens „Spoken" optrad,
zal de rol van „Mephisto" vertolken.
Voorts verlenen acteur en actrices van
de Reinhardt-Faust-opvoeringen te
Salzburg hun medewerking. De premie
re gaat op 26 September in de Amster
damse Stadsschouwburg. Op 12 Novem
ber is Haarlem aan de beurt. De to
neelgroep „Comedia" heeft voor het ko
mende seizoen enkele nieuwe stukken
op het reportoire als „The playboy of
the Western world" van J. M. Sygne,
„Nachtrepetitie" van F. Molnar en
„Goud en antiek" van Edward Percy.
Naast een stuk van Tschekow („De drie
zusters") hoopt men ook met een spel
van Shakespeare te kunnen uitkomen.
Cor Hermus, die iets over het toneel
in Nederland vertelde, had goede woor
den voor de toneelschool en zeide
voorts: „Ons toneelbedrijf zou zonder
de provincie niet veel om- het lijf heb
ben. De provincie is eigenlijk de kurk,
waar het toneel op drijft."
85- JARIGE toondichter Richard
Strauss, die zeer ernstig ziek was,
gaat weer goed vooruit. Hij hoopt spoe
dig de orchestratie van de kinderopera,
die hij aan het schrijven is, voort te
zetten. Yehidi Menuhin zal opnieuw in
Europa enkele concerten geven. De be
kende schrijver Johan Fabricius vier
de Woensdag j.l. zijn vijftigste verjaar
dag. Vele van zijn romans als „Het
meisje met de blauwe hoed", „Kome
dianten trokken voorbij" en „Leeuwen
hongeren in Napels" zijn algemeen be
kend. In het Coulonhuis, de zetel van
de Friese academie, te Leeuwarden, is
een permanente tentoonstelling van
portretten van Friese klederdrachten
geopend.
Het „levenselixer" der Amerikaanse medici
Een plant die van grote
betekenis is
BASSERMANN
komt als Mephisto
(Vervolg van pag. 1)
In feite is het onjuist om van corti
sone als een nieuwe „uitvinding" te
spreken. Men kende het bestaan er
van. Het probleem was echter een
synthetisch product te maken, dat in
laatste instantie in de handel gebracht
kan worden. Dr. Hench en dr. Ken
dall zijn de grote mannen van deze
synthese geweest. Zij verrichtten het
pionierswerk om eerst de cortisone te
verwijderen van de adrenale klier, het
te analyseren tot op het kleinste de
tail van de chemische structuur en
daarna op synthetische wijze cortisone
te herscheppen. Daarmee verrichtten
zij een taak. die vele chemici vóór
hen niet hadden kunnen voltooien. Zij
werden daarbij op uitnemende wijze
bijgestaan door dr. Sarrett, een che
micus van een grote fabriek van patent
geneesmiddelen.
Cijfers geven een duidelijk over
zicht van hun prestaties in de laatste
vijf jaar. De eerste microscopische
hoeveelheden cortisone het synthe
tische product waren door dr. Sar
rett ontwikkeld in 1944, op de dag
vóór Kerstmis. Het duurde vier jaar
voor hij en zijn staf voldoende corti
sone hadden geproduceerd om dr.
Hench in staat te stellen de eerste
proeven op enkele patiënten te ne
men. Behalve door de regering ver
schafte kasmiddelen, had de fabriek
van patent-geneesmiddelen ruim een
millioen dollar aan dit werk besteed.
Tezelfdertijd waren scheikundigen
van een ander chemisch laboratorium
bezig langs andere weg cortisone te
produceren. Hun product is thans
eveneens ontwikkeld. Het staat be
kend als ACTH en heeft vrijwel de
zelfde uitwerking als cortisone.
Indien het vier jaar duurt om de
eerste milligrammen synthetische cor
tisone te vervaardigen is het begrijpe
lijk, dat de vele lijders aan gewrichts
rheumatiek en aanverwante ziekten
in de V.S. alleen zijn er 7 millioen
slachtoffers van deze kwaal nog
tevergeefs de handen uitstrekken naar
het wondergeneesmiddel. Waarom, zo
vragen zij, is het nog niet voor ons
allen verkrijgbaar? Het antwoord
daarop is thans door de makers ge
geven.
Beide cortisone-preparalen zijn tot
dusver gebaseerd geweest op een ge
ringe hoeveelheid zuur, dat afgeschei
den wordt door de gal van een os.
Wanneer de 37 verschillende synthe
sen, die gezamenlijk tot het eindpro
duct van cortisone leiden, voltooid
zijn, heeft men slechts voor één pro
cent cortisone verkregen van het oor
spronkelijke zuur, dat het uitgangs
punt van de synthese vormde. Andere
cijfers verduidelijken dit: om één
patient aan gewrichtsrheumatiek ge
durende éné dag voldoende cortisone
99
JJE LAATSTE OORLOG heeft in de Britse filmindustrie veel doen veranderen.
Vóór 1939 bestond er eigenlijk geen Engelse filmtraditie: wat er aan rol
prenten gemaakt werd bleek een vrij povere imitatie van wat Hollywood aan
amusement op de markt bracht en slechts enkele Britse filmers Hitchcock,
Asquith en Reed kwamen nu en dan met werk voor de dag, dat de aandacht
trok en ver boven het gemiddelde peil lag. Frankrijk had echter een filmtraditie,
Amerika in zekere zin ook en Duitsland had al een belangrijke gehad. Iets
typisch Engels bestond er echter in de toenmalige filmproductie in het algemeen
niet. Wel echter op een meer beperkt terrein: het gebied van de documentaire
film, die zich in Engeland een volkomen eigen karakter verwierf. Onder invloed
van de oorlogsjaren kreeg de documentaire film in Engeland steeds meer
betekenis, niet in het minst ook doordat de autoriteiten geleidelijk het belang
gingen inzien van de film, niet alleen voor de geschiedschrijving van de oorlogs
jaren, maar veel meer nog voor de propaganda en het versterken van het moreel
van burgers en soldaten.
De documentaire film kreeg zo na
1939 in Engeland haar grote kansen, zo
sterk zelfs, dat zij ook voor de toe
komst het karakter van de Britse speel
film beinvloedde. Want juist door de
herleving van de documentaire film
dus de film, die van de werkelijkheid
een betrouwbaar document is kwa
men de makers van speelfilms er meer
en meer toe de inspiratie voor hun
werk in de werkelijkheid zelf te zoe
ken en een sfeer van authenticiteit na
te streven in een nieuwe realistische
stijl.
Echter ook de humor van de Britten
kreeg tengevolge van de oorlog een
ander karakter. Hij werd feller en di
recter, meer rechtsteeks op het leven
gericht. Deze humor behield zijn para
doxale vorm maar werd agressief tot
het uiterste en kreeg een sterk wrang
accent, dat uitgroeide in de richting
van spot en vooral van zelfspot. De
Engelsman ging zichzelf zien en durf
de zichzelf bloot te geven tegenover de
buitenwereld, waarvan hij zich tot dus
verre in een „splendid isolation" had
teruggetrokken. Zijn minderwaardig
heidscomplex kwam meer op de ach
tergrond en hij had de moed zijn eigen
kleine zwakheden en belachelijkheden
te herkennen en er de spot mee te drij
ven. Zeker, lang voordien reeds waren
verschillende humoristen deze richting
ingeslagen, maar al verwierven zij zich
ook een grote populariteit, de Engels
man kon het toch moeilijk verdragen,
dat zijn zwakke plekken geraakt wer
den en zag in deze humoristen en sa-
tyrische schrijvers waartoe bijvoor
beeld ook Shaw gerekend werd het
„enfant terible", dat zijn mond steeds
voorbijpraatte en waarvoor men zich
eigenlijk toch wel ietwat te generen
had. En deze houding juist is verdwe
nen en maakte plaats voor een typisch
Engelse zelfspot.
Product van deze twee wezensveran
deringen is de Britse film „Passport
to Pimlico", die onder de titel „Lucht
brug naar Pimlico" thans in Nederland
in omloop wordt gebracht. Een film
die bestaat bü de gratie van de zelf
spot en van het nieuwe Britse film-
realisme. Zou men deze twee elemen
ten wegdenken uit de film, dan blijft
er van het hele zeldzame originele
en geestige verhaal niets over.
Pimlico is een Londense stadswijk:
een paar straten, een stuk of wat hui
zen en een open terrein met rondom
ruïnes uit de oorlog. Midden in dat
lijke blindganger onschadelijk te ma
ken, brengen een paar spelende kinde
ren het ding in alle onschuld tot ont
ploffing. Niemand wordt gewond; er is
alleen een grote krater ontstaan, waar
in men tot zijn verbazing een toegang
blootgelegd vindt, tot een oude, on
dergrondse schatkamer. Tussen al de
juwelen en antieke kostbaarheden
wordt een document gevonden uit de
vijftiende eeuw, waarin vermeld staht
dat de wijk, die nu Pimlico heet, tot in
eeuwigheid zal worden erkend als
Bourgondisch grondgebied, Geschied
kundigen concluderen, dat het docu
ment authentiek is en in de loop der
historie nooit werd herroepen. Dat be
tekent dus, dat ergens in Londen een
paar straten als buitenlands grondge
bied erkend moeten worden, dat de
Engelse wetten en bestuursmaatregelen
er niet meer gelden evenmin als de
distributie-voorschriften, waarvan in
de na-oorlogse jaren de Britse burgers
nog steeds het slachtoffer zijn. Pimlico
wordt een onafhankelijke staat, zonder
bonnen en winkelsluiting en met een
bloeiende handel en export naarEnge-
verwaarloosde stuk grond heeft zich in land. De „Bourgondiërs" echter treffen
de laatste oorlogsdagen een bom ge- hun maatregelen om de invasie van
boord en wanneer de autoriteiten juist zwarthandelaren tegen te gaan, slui-
bezig zijn met plannen om de gevaar- ten de grenzen, houden passencontröle
Di£ is Pimlico, een klein stukje Londen, dat buitenlands grondgebied
werd, maar het niet blijven kon, grensincidenten uitlokte, een blok
kade te verduren kreeg, maar gered werd door voedselbombardementen.
in het stukje ondergrondse spoorlijn,
dat hun gebied passeert, en raken in
allerlei moeilijkheden verwikkeld met
de Engelse autoriteiten, die hun geen
gas, water en electriciteit meer leve
ren. Er komen onderhandelingen met
het ministerie van Buitenlandse Zaken,
voedselblokkades, evacuaties van kin
deren en een formele militaire belege
ring met als eis, dat de „Bourgon
diërs" zich zullen overgeven, hun dras
tische maatregelen zullen opheffen eu
weer gewone goed-Britse burgers zul
len worden. Wanneer echter de nood
het hoogst gestegen is, blijkt dat de
Londenaars sympathie hebben opgevat
voor de „verdrukte" Bourgondiërs van
Pimlico. Over de prikkeldraadversper
ringen begint het levensmiddelen tere
genen. Er komt zelfs een „luchtbrug",
want een hefschoefvliegtuig zorgt voor
een nieuwe bevoorrading van voedsel,
melk en zelfs vee. De gevraagde in
menging van de Verenigde Naties blijkt
niet nodig, want de Bourgondiërs her
winnen hun geestkracht en zijn in een
positie zelfs om eisen te stellen. Want
zij beschikken over een grote „staats-
schat", terwijl Engelands schatkist vrij
leeg is. En waarom zou Engeland dan
niet capituleren en een compromis
sluiten?
Regisseur Henry Cornelius heeft van
dit verhaal een kostelijke film ge
maakt. krachtig-amusant. maar tevens
fijn-satyrisch. In deze dagdroom laat
hij werkelijk het Engelse volk en
Engeland zelf leven zoals het is, De
zelfspot is krachtig en gedurfd soms,
maar desondanks mild, zonder venij
nigheid, scherp in zijn waarnemingen,
maar altijd plezierig. De humor heeft
niet steeds een bevrijdende werking:
er zitten tenslotte teveel wrange kan
ten aan. Maar toch: „Passport to Pim
lico" is een opmerkelijke en welkome
verschijning temidden van al het film
amusement. En om haar goede en soms
ook zeer oorspronkelijke vormgeving,
die zich volkomen aansluit bij de geest
van het onderwerp en ons toch een
werkelijkheidsbeeld distilleert uit de
ze dagdroom, mag men „Passport to
Pimlico" waarin de geestige Mar-
gareth Rutherford en de komieken
Stanley Holloway. Basil Radford en
Naunton Wayne sprankelend spel te
zien geven rekenen tot dat deel van
de Britse filmproductie, dat weliswaar
niet tot de klasse meesterwerken be
hoort. maar toch ver uitsteekt boven
de goede middelmaat. En dat is al heel
veel in deze tijd, waarin op filmgebied
doorgaans de middelmaat nog niet
eens troef is! LONG-SHOT.
injecties te geven zou men de gal .van
40 geslachte ossen nodig hebben. Om
alle Amerikaanse gewrichtsrheuma-'
tieklijders te kunnen helpen zou men
meer beesten moeten slachten dan de
gehele Amerikaanse veestapel telt. De
cortisone-productie bedraagt op hei
ogenblik ternauwernood 200 gram per
maand. Van ACTH maakt men vijf
pond per maand.
Niettemin hoopt men binnen afzien
bare tijd de productie van deze gene
zing-brengende preparaten aanzienlijk
tc kunnen opvoeren. Zij is niet alleen
noodzakelijk voor de genezing van
zieken, maar evenzeer voor de verde
re experimenten, die men er mee wil
ondernemen. In bepaalde medische
kringen is men n.l. van oordeel, dat
de geneeskracht van cortisone zo ver
strekkend is, dat ook geestesziekten
er mee bestreden kunnen worden. De
hoop hierop is gegroeid dank zij de re
sultaten, verkregen door een expeditie
naar Liberia, waar onderzoekers het
zaad vonden van een plant, dat wilde
stammen in Afrika gebruikten om er
de punten van hun pijlen mee te be
strijken, zodat hun vijand er door ge
troffen, vergiftigd terneer zou zijgen.
HEI' OGENBLIK is niet meer ver af,
dat de plantentuinen der Westerse
wereld als om strijd hun bloemperken
zullen omjyooien om er het zaad te
zaaien van een Afrikaanse plant, die
officieel „Strophantus sarmentosus"
heet. De door de Amerikaanse regering
bekostigde expeditie naar Liberia is
n.l. na rijpelijk onderzoek tot de slot
som gekomen, dat het zaad van deze
bloem gebruikt kon worden als uit
gangspunt voor de synthese van cor
tisone. Het zal uiteraard gemakkelij
ker, goedkoper en sneller zijn deze
plant in tal van tropische, of kunst-
matig-tropische plekken te cultiveren,
dan dat men hele veestapels moet
slachten om telkens slechts kleine hoe
veelheden gal voor de chemische op
bouw van het preparaat te kunnen ge
bruiken.
Inboorlingen van Afrika kennen de
plant uit hei grijs verleden. De dode
lijke substantie uit hun „wapen-arse
naal", die bij de primitieve stammen
diende voor de productie van vergif
tigde pijlen, zal de moderne weten
schap ombouwen tot een genezing-
brengende kracht. De zaden hebben
bovendien oneindig grote voordelen in
vergelijking met de ossen-gal. Het
zaad kan niet alleen gemakkelijk ge
cultiveerd worden, maar ook is geble
ken, dat het gebruik van de Strophan
tus sarmentosus scheikundig nog grote
voordelen biedt: men kan n.l. 17 stap
pen in de synthese vermijden, hetgeen
de productie van cortisone aanzienlijk
versnelt. Ten slotte is er het doorslag
gevende feit, dat van één kilo planten-
zaad evenveel cortisone vervaardigd
kan worden als van ruim twaalfdui
zend kilo ossenvlees.
Plannen voor het cultiveren van dit
plantenzaad zijn in een ver stadium
van voorbereiding. Niettemin zal het
zeker tientallen jaren duren vóór lij
ders aan gewrichtsrheumatiek over de
gehele wereld cortisone op dokters
recept kunnen verkrijgen. Het duurt
n.l. ongeveer 5 jaar voor de Afrikaan
se plant zaaddragend is. Voorts heeft
men uitgerekend, dat men één ton
zaad nodig heeft om aan de behoefte
van één lijder aan gewrichtsrheuma
tiek gedurende één geheel jaar te kun
nen voorzien.
Medische kringen zijn er echter van
overtuigd, dat de experimenten van
de doktoren Hench en Kendall in de
komende jaren zullen leiden tot ver
der onderzoek in Amerika en in ande
re landen. Zonder zulks uitdrukkelijk
te verklaren, verwacht men, dat als
een gevolg hiervan wellicht andere
paden zullen worden betreden, die tot
een versnelling van het productie
proces van het cortósone-preparaat zul
len leiden.
Men kan er derhalve niet voldoende
de aandacht op vestigen, dat terwijl
op de lange duur hulp in het vooruit
zicht is voor de lijders aan tal van
ziekten, de nadruk vooralsnog valt op
de moeilijke en zeer tijdrovende voor
bereidingen. Men dient zich nog geen
illusies te maken, dat het wonderge
neesmiddel spoedig verkrijgbaar zal
zijn. De Mayokliniek heeft uiteraard
tienduizenden aanvragen ontvangen
van patiënten, die graag bereid zijn
voor jaren als „proefkonijn" te die
nen, indien men het nieuwe genees
middel slechts te hunner beschikking
stelt. Uiteraard was het alsnog onmo
gelijk hierop in te gaan.
DE MEDISCHE WERELD is wars van
alle sensatie. Men kan er dan ook van
overtuigd zijn, dat men geen publica
ties over cortisone zou hebben toege
staan, indien de somberste dwarskij
ker niet eerst tot de conclusie was ge
komen, dat dit middel alle tastbars
beloften inhield, waarover wij in deze
artikelen schreven. Over de zegenin
gen Dan een dergelijk preparaat, waar
mee men behalve de rheumatische
kwalen ook hartziekten en zelfs kan
ker hoopt te bestrijden, behoeven wij
niet verder in te gaan. Medici hebben
voldoende gevoel van verantwoorde
lijkheid om het publiek geen ijdele
illusies voor ogen te toveren.
Resteert de vraag of cortisone, ont
wikkeld tot een waar „levens-elixer",
inderdaad zo zegenrijk zal zijn als dit
oppervlakkig gezien wel lijkt. Kan
een wereld bestaan uit louter jeugd?
Een wereld waarin generaties elkaar
niet langer opvolgen, maar naast el
kaar in leven blijven? Meer dan de
vraag opwerpen willen wij niet. Voor
lopig is het antwoord nog aan de ro
manschrijvers voor wie het een thema
is met onbegrensde mogelijkheden De
practijk? Wie dan leeft, zal het dan
wel zien!