Historische dag voor Tweede Kamer Kort Bestek De behandeling van het wetsontwerp tot overdracht van souvereiniteit begonnen VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN Prof. Romme: „De beslissing is zwaar, maar niet moeilijk" Nauwere financiële samenwerking tussen Engeland en Scandinavië Schuldig aan oprollen groep-Doctor in Zaandam Welkom ihuis Uitgeest Woensdag 7 Dec. 1949 !46e Jaargang No. 288 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Het zijn historische dagen voor de tweede kamer De heren Schouten en Weiter felle tegen standers Demonstraties Geld betekende meer voor hem dan mensenlevens Indonesië op agenda Assemblée en Veilig heidsraad Vorming economische unies gaat te traag Bouw in ons land Met duizenden komen thans allengs onze soldaten terug uit Indonesië. Ze hebben er moeilijke jaren op zitten, ze zijn wat armer geworden aan il lusies, ze hebben wat groter zorgen voor de burger-toekomst in het hart, dau toen ze weggingen. De Overheid heeft wat goed te maken aan de man nen, die weliswaar niets dan hun plicht hebben gedaan, maar zulks dan toch onder uiterst ongewone omstandig heden. Ongecorrigeerd) tweede kerstdag Kerstdag zal er geen jetbalprogramma worden e verenigingen met twea dstrijden achterstand kun- Jesgewenst een inhafalwed- Voor ons district ziet dit amma er als volgt uit. ZaandijkAlcm. Victrix. TerrasvogelsVitesse '22. ZSGOSucces. 3e Klasse Schoten; HilversumAl- ir. 4e Klasse A: Texel—, iorp; BergenWatervogels; aoppers. 4e Klasse Bi AP; St. GeorgeWestfrie- de Rijp. 4e Klasse Ci >V '30. 4e Klasse D: Mon- 1EDW; Furmersteyn-Olym- gelsZaanlandia; EVC Klasse E: WZ—ASVK; De Pionier; OntwaaktSlo- Klasse F: DSS—WMHO; en; IEVOranje Zwart; RKAVIC—Vliegende Vo- teverhoging bij postspaarbank et Handelsblad is een rege- lorbereiding, waarbij da ding van de Rijkspost al worden verhoogd van pet. Voor zulk een heraie- wetswijziging nodig. irt Kerkrestauratie goed voogdij van de Ned. Herv. ge- is bericht ingekomen, dat ook heeft verleend tot de voor lopige restauratie van het Ned. ouw. Hierin zal door het Rijk r kosten worden bijgedragen. De echter in geen geval beginnen pas dan, wanneer Monumenten toestemming heeft gegeven. afd. Alkmaar houdt op dag 9 Dec. a.s., half t, in de Remonstr. kerk, 43, een ADVENTS- nu?" Ds. Dikboom, en in de wereld van t. Medew.Mevr. Pie- Albus, orgel. n zijn handen, doch nog t was afgeklommen, was ■eer op weg naar de ka- id hem te volgen. Byam neer door zijn keel krij- trachtte hij zijn afgrijzen apitein Bligh had hem en zei met een van zijn „Ja, dat is nu op de af voor ongehoorzaam- BUREAU ADMINISTRATIE Voordam 9, Tel. 3320 Postgiro 187294 REDACTIE Achterdam 20, Tel. 2274 Directie: j. BIJLSMA en C. KRAK Hoofdredacteur: A KAPTEIN ALKMAABSCHE COURANT TARIEVEN: Advertenties: 16 cent per millimeter Familieberich ten 20 cent per millimeter l'raag en aanbod tot 15 woorden t 1.elk woord meer 5 cent. uitsluitend contant Abonnementen: 1.40 per maand, i.— per kwartaal plus incassokosten (Van onze parlementaire redacteur Er is een wetsontwerp ter goedkeuring voorgelegd als nog nim mer is voorgekomen, nJ. hef ontwerp tot overdracht van de souvereiniteit over Indonesië, dat de afsluiting vormt van vier jaren Indonesisch beleid en een bekrachtiging van de op de r.t.c. gesloten overeenkomst. De Kamer was zich van de belangrijkheid van deze zitting tenvolle bewust. Een zeer groot aantal afgevaar digden was opgekomenzelfs hadden de dames Fortanier de Wit (VVD) en Klompé (KVP), die voor ons land de vergadering van de Ver. Naties bijwonen, de reis van Amerika hierheen gemaakt om bij het nemen van de gewichtige beslissing aanwezig te zijn. Elf ministers en een staatssecretaris hadden achter*de regerings tafel plaats genomen. De gereserveerde en publieke tribunes zaten eivol en ook in de loges hadden verschillende bezoekers een plaatsje gevonden. De radio-omroep was druk in de weer en de fotografen liepen, aan het begin der bijeenkomst, opnamen makend door de vergaderzaal. Dinsdagmiddag zyn drie sprekers aan het woord gekomen, t.w. de he ren J. Schouten (A.R.) en Ch. 3. I. M. Wel ter (K.N.P.), twee tegenstanders van de souvereiniteitsoverdracht en professor mr, O. P. N. Romme (K.V.P.) laatstgenoemde hield een magistrale rede. De heer Schouten, blijkbaar on der de indruk van de zware verant woordelijkheid, die op hem drukte, bleef mat en de heer Weiter, vurig als altijd, sprong helaas wat at te veel van de hok op de tak. Gisteravond voerden de heren Tilanus (CHU), Van der Goes van Naters (P. v. d. A.) en Oud (WD) het woord. Laatstgenoemde verklaarde, dat hij en zijn vrienden nog geen keuze gedaan hadden en open stonden voor elke ar gumentatie. Schouten (A.R.) De anti-revolutionnaire fractie-voor zitter, de heer J. Schouten, begon met een uitvoerig overzicht van de voor geschiedenis van de souvereiniteits overdracht en herinnerde er daarbij o.a. aan, dat in een vroegere rege ringsuitspraak ir. Sukarno geheel vereenzelvigd is met het Japanse im perialisme en uitgekreten is als een verbeten vijand van Nederland. Thans zullen wij, wanneer het wetsontwerp aangenomen wordt, de onafhankelijk heid verlenen aan een staat, die deze zelfde Sukarno aan het hoofd heeft. Op geen stukken na is verwe zenlijkt zo constateerde de heer Schouten wat als gebiedende voor waarde voor de souvereiniteitsover dracht behoort te gelden. De staat kundige opbouw van Indonesië is nog lang niet voltooid en orde en rust zijn niet hersteld. Dit achtte hij een onoverkomenlijk bezwaar. Wat aan de Kamer ter goedkeu ring is voorgelegd, is niet in overeen stemming met het 14de hoofdstuk van de Grondwet. Het beugijs van deze stelling gaf de heer Schouten niet zelf, doch liet het over aan één van zijn politieke vrienden. Alleen haalde hij een uitspraak aan van prof. G. v- d. Bergh in „Het Vrije Volk", waarin eveneens strijdigheid met de Grondwet wordt aangenomen. Dat Prof. v. d. Bergh niettegenstaande meent, dat het wetsontwerp over dracht van de souvereiniteit moet worden aangenomen, legt aldus de heer Schouten geen gewicht in de schaal. Spreker ontkende, dat sprake is van staatsnoodrecht. Wij hebben hier te doen met positief recht, dat vorig jaar tot stand is ge bracht. Bovendien leven we niet in een zodanige noodtoestand, dat er geen overleg gepleegd kon worden met de Staten Generaal. Naar sprekers oor deel had hier overleg gepleegd moeten worden. De heer Schouten verklaarde tevens dat er niets terecht is gekomen van een voortleven van een in de Unie omgezet Koninkrijk en het zelfbeschik kingsrecht. We hebben hier te maken met een Unie zo licht als epn plutgjer Van het zelfbeschikkingsrecht zal eerst sprake kunnen zijn na overdracht der souvereiniteit. Het dan eerst gebruik maken van dit recht zal slechts een formeel recht zijn. Naar zijn opvatting is de regering hier ernstig in gebreke gebleven. De volkeren van de Mina- hassa, Timor, Ambon en de TBA-ge- bieden hadden moeten kunnen zeggen waartoe zij wilden behoren. De amb tenaren moeten z.i. vrij kunnen beslis sen of ze in dienst van de Verenigde Staten van Indonesië willen overgaan. Het zijn geen roerende goederen, het zijn mensen, die de eed van trouw heb ben afgelegd aan de regering. Zij zijn in dienst getreden van het Nederlandse gezag, ze moeten nu toch vrij kunnen beslissen of ze over willen gaan. Thans worden ze gedwongen. Wat Nieuw- Guinea betreft mag er z.i. geen sprake van zijn, dat dit overgaat naar de RIS. De Verenigde Staten van Indone sië hebben er geen enkel recht op. Dit wetsontwerp wordt voorgedragen als de bekrachtiging van een interna tionaal verdrag. Men kan het aanne men of verwerpen. Maar er is z.i. nog een derde weg mogelijk. Als de Kamer van oordeel is, dat op bepaalde punten wijzigingen moeten worden verkregen, dan moet de regering het overleg met de Indonesische delegatie heropenen en de beslissing worden uitgesteld. Zoals de zaken er thans voorstaan konden de heer Schouten en zijn fractiegenoten hun stem niet aan het wetsontwerp ge ven. Prof. Romme (K.V.P.): „Hoe groot de draagwijdte van de aan ons voorgelegde beslissing ook is, z|j is geen moeilijke, maar wel een zware beslissing," zo begon prof. mr. C. P. N. Romme, de voorzitter van de fractie van de K.V.P. Eigenlijk, zo vond hij, moet dit voor Nederland als koloniale mogendheid een vreugde volle tjjd zjjn, omdat het aan een groot volk de vrijheid toestaat. Toch zal het ons met bezorgdheid vervul len, aangezien wij nog in het onzeke re verkeren omtrent de wijze waarop Indonesië zich als souvereine staat zal consolideren. De R.I.S. zal n.l. nog met talrijke moeilijkheden te kampen krijgen, zoals de strijd tegen extremis tische stromingen en tegen het com munisme, het antagonisme tussen le gale en illegale strijders enz. Hier tegenover staan echter wel gunstige voortekenen: de T.N.I. schijnt steeds beter in staat te zijn orde en rust te handhaven en met Nederland samen te werken. Een zware beslissing, maar geen m6eil|jke! Wat nu gebeuren gaat, is een noodzakelijk uitvloeisel van alles wat vooraf geschied is. Uitvoerig ging spr. na wat de ge volgen van verwerping van het ont werp voor de consolidatie van Indo nesië zouden zijn. Iedere insider moet er, aldus spr., met een maximale ze kerheid van overtuigd zijn, dat bij ver werping over ten minste grote delen van Indonesië c'e chaos zal komen. Het alternatief is z.i. samenwerking aan gaan of van iedere samenwerking af zien. Ook de unieconceptie van de K.V.P. was een andere dan die van de R.T.C., doch laatstgenoemde thans voor ongeveer niets verklaren, gaat hem toch te ver. Prof. Romme, die er geen behoefte aan had, een beroep te doen op het Staatsnoodrecht, zou het onverantwoordelijk vinden de voor dracht te verwerpen, hetgeen tot ge volg zou hebben, dat men ontrouw werd aan de grondwet. Wat het zelf beschikkingsrecht betreft, zeide spr., dat ter R.T.C. aan dit recht tekort is gedaan. De hoofdfout lag z.i. aan In donesische kant. De U.N.C.I. helde in sterke mate naar de Indonesische de legatie over. Aan Nederlandse zijde had men zich vierkanter en vastbe radener kunnen houden. Spr. was van oordeel, dat souvereiniteitsoverdracht nu de voorrang moet hebben. Als het komt tot de nationale ramp van ver werping zou spr. niet op voorhand het regeren door een nieuw kabinet on mogelijk willen maken. Een nieuw kabinet zou niet anders kunnen doen, dan het resultaat der R.T.C. binnen Gistermiddag heeft een groep per sonen voor het gebouw van de Tweede Kamer gedemonstreerd. Er weerklonken kreten „Wij pro testeren" en „eerloos" en door het zingen van „Wij willen Hol land houden" werd uiting gege ven aan de gevoelens van be paalde groepen. Voorts werden strooibiljetten uitgedeeld en tek sten van liederen. Wanneer mi nisters aan het Kamergebouw arriveerden werd gejuicht en ste gen protestkreten op. Ongeveer 150 d 200 demonstran ten van „Rijkseenheid" hadden zich voor de ministers-ingang aan het Binnenhof verzameld en ontvingen de bewindslieden met de roep „Eerloos, eerloos". Toen minister Lieftinck zijn auto ver liet, werd hem door een vrouwe lijke demonstrante een pamflet in de handen geduwd. De minister ging het gebouw binnen, glim lachend het biljet lezend. De politie hield de demonstran ten zoveel mogelijk op een af stand, doch voerde geen charge uit. Toen de zitting was begon nen, trokken de demonstranten af. te krijgen of alle samenwerking met Indonesië liquideren. De katholieke fractie zal met kracht blijven volharden in haar hou ding, zoals spr. die verklaarde, toen hij de verantwoordelijkheid mede op zich nam om de weg mede af te wan delen, waarop de Indonesische kwes tie de Nederlandse regering gesteld' had, zonder dat hij verantwoordelijk heid achteraf op zich nam voor het betreden van die weg. De heer Romme besloot zijn rede met de woorden: „Nederland moet te dezen eindelijk eensgezind worden (Zie vervolg pag. 3) Een overzicht tijdens de rede van de heer J. Schouten (A.R.) in de Tweede Kamer (links op de voorgrond) Na Benelux, Friialux een Uniscan Van gezaghebbende zijde wordt te Londen vernomen, dat de Britse voor stellen voor nauwere economische sa menwerking met Scandinavië uitslui tend betrekking hebben op het finan ciële terrein. De Britse autoriteiten verwachten, dat indien de valutamoeilijkheden wor den overwonnen ook het handelsver' keer zich vrijer zal kunnen bewegen. Er is geen voorstel gedaan, dat Scandi navië zich bij het Sterlinggebied zal aansluiten. Men verwacht dat de voor stellen op of vóór 15 December aan de organisatie voor Europese economische samenwerking zullen worden medege deeld. In Britse kringen spreekt men ten slotte nog de verwachting uit, dat voor de nieuwe economische groepering een Doodstraf geëist tegen Amsterdammer Van Bree Aan het einde van de behandeling van de zaak tegen de Amsterdammer G. C. Van Bree, beschuldigd van spionnagedienst-en voor de Duitsers gedu rende de bezettingsjaren, eiste de procureur-fiseaal mr Louet Feisser van het Amsterdams Bijzonder Gerechtshof tegen de beschuldigde de doodstraf. Toen de Tweede Kamer de debatten betreffende het wetsontwerp souve reiniteitsoverdracht Indonesië behandelde, had zich op het Binnenhof een grote mensenmenigte verzameld, die op ondubbelzinnige wijze van haar houding tegenover het wetsontwerp blijk gaf. Als V-man van de „Sicherheits- cienst" en de „Abwehrorganisation" was Van B's taak door te dringen in illegale organisaties en groepen om contact op te nemen met illegale wer kers. Hij werkte mee aan het oprollen van de KP-groep van Gerrit Doctor in Zaandam. Uit getuigenverklaringen kwam naar voren, dat hij aan de S.D. had verteld, dat de groep in het bezit Het rapport van de politieke com missie ad hoc van de Algemene Verga dering der Ver. Naties zal Woensdag 14 December in een voltallige zitting van de Assemblée worden besproken. Het Indonesische vraagstuk vormt het eer ste punt van bespreking. Naar Aneta verneemt, zal ook de Veiligheidsraad zich weer met het Indonesische pro bleem gaan bezig houden. Maandag zal de raad n.l. het rapport van de commis sie der V.N. voor Indonesië (UNCI) in behandeling nemen. De politieke commissie van de Ver. Naties heeft Dinsdag besloten de klacht van het nationalistische China tegen de Sowjetunie voor verdere be studering naar de „Kleine Assemblée" te verwijzen. WEERSVERWACHTING Verwachting, geldig tot Donder dagavond Aanvankelijk meest zwaar bewolkt met nu en dan enige regen, later enkele buien en plaatselijk opklaringen. Aan de kust krachtige tot harde en tijde lijk wellicht stormachtige wind tussen Zuid en West In het bin nenland krachtige tot harde wind tussen Zuid en West. Geleidelijke daling van temperatuur. ^atalie Denk, die naar men gelooft Duitslands oudste vrouw is, heeft gisteren in Friedenshorst haar honderd vijfde verjaardag gevierd. Bij zo'n be- luiiiiiniiiiiiiHiiiiiHiiiiiuniiiiiiHiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiHiHiiiiinHiiiHiiiiNHUiiiui richt, vrienden, denk je even na. Wat professor Ferdinand Sauerbruch is 'n zal zo'n oudje al niet beleefd hebben. beroemd man. Hij is de 75-jarige di- Drie complete oorlogen hebben haar ge- recteur van een ziekenhuis in de Sow- spaard, Koninkrijken zijn gevallen, lan- jetsector van Berlijn. Eens, in 1929, den ontstaan. En Natalie leefde maar verder. Je vraagt je af: Hoé bestaat 't, honderdvijf jaar. En dan lees je die ene, volgende zin: Zij is nooit getrouwd geweest. En je zegt Oooooh, met zeven entwintig o's. Ja, danChirur gen van de universiteit van Toronto hebben het hart van een levende hond geopend en het vervolgens weer dicht genaaid. De hond leeft thans weer rus tig verder. Tot nog toe zijn in to taal 22.771 Noren wegens verraad en collaboratie met de Duitsers veroor deeld. 1.291 personen werden vrijge sproken. Daar schijnt de bijzondere rechtspleging niet zo bijzonder te zijn als bij ons. Dat heel bijzondere, weet u Stil nou! Ik maak een Picasso op niet? eer JEiiisan op een Xm Meegeren. opereerde hij Koning George V van Engeland. En de grote man werd ge- eerd. Met een miilioen mark. Die heeft hij de lijdende mensheid gewijd en er een chirurgische kliniek van laten in richten in zijn woonplaats. Thans acht ten de Russen het tijdstip gekomen om Sauerbruch op hun beurt te eren. Zij hebben hemvan zijn ambt ontheven. Een particulier Beechcraft-toestel is op het vliegveld van Long Beach in Californie neerge stort. De vijf inzittenden kwamen om het leven. Qm het tourisme te bevorderen heeft de Turkste regering met veertien landen, waaronder Nederland, overeen komsten gesloten, volgens welke hun respectieve consuls op eigen gezag visa mogen verstrekken. Volgend jaar alle maal naar Turkije! Q De officiële opening van een nieuwe electrische centrale in Dayton moest worden uit gesteld omdat het licht uitviel door een storing in de nieuwe electrische oen- trale te Dayton. was van wapenen en overvallen had ge pleegd op distributiekantoren en poïi- tiebureaux. De groep Gerrit Doctor werd door de Duitsers gearresteerd Kort daarna werden de leden gefu silleerd. De S.D.-er Rühl verklaarde als getuige, dat hij Van B. na de over val te Zaandam een geldelijke belo ning had gegeven. De Duitsers beloon, den hem ook, volgens R., met bepaalde faciliteiten o.a. door hem de zwarte handel mogelijk te maken. Tevens werd bewezen geacht, dat van B. ge allieerde piloten aan de Duitsers heeft uitgeleverd. De verdediger bepleitte clementie. Uitspraak op 20 December. Foster (ECA) waarschuwt De moeilijkheden, die zich bij het vormen van regionale economische unies in Europa voordoen, schijnen in derdaad veel groter te zijn dan men had gedacht. Het zou daarom misschien beter zijn geen tijd te verliezen met het nastreven van twijfelachtige doel einden, maar wel zich samen te rich ten op West-Europa in zijn geheel, al dus William Foster, de plaatsvervan gende leider van de ECA, die op het ogenblik in Europa vertoeft, in een gesprek met een correspondent van AFP. „Indien de thans aan de gang zijnde onderhandelingen, die de sa menwerking van Europa op econo misch terrein ten doel hebben, zouden mislukken, zou het Amerikaanse Con gres wel nieuwe gelden voor het plan- Marshall toestaan, maar het zal dan ongetwijfeld zodanige voorwaarden stellen, dat de wijze waarop de Ameri kaanse hulp wordt verstrekt, aanzien- lijk zal veranderen", zeide Foster. Foster voegde hieraan nog toe, dat de leiding van de ECA het tot stand komen van regionale economische unies zal bevorderen en eventueel be reid is bepaalde gelden ter beschik king te stellen van die landen, die het risico van afschaffing van de bestaan de economische barrières nemen Hij noemde daarbij verlaging der douane tarieven en grotere vrije handel. Vandaag begint het proees- Kostof Het officiële Bulgaarse nieuwsbu reau heeft medegedeeld, dat het pro ces tegen Traicho Kostof, de voorma lige Bulgaarse vice-premier en tien anderen, allen beschuldigd van hoog verraad, vandaag zal beginnen. betere naam dan de voorgestelde naam „Uniscan" zal worden bedacht. Naar verluidt kan een officiële be kendmaking inzake de inhoud van het plan te Londen verwacht worden, zo dra de reactie der Scandinavische lan den bekend is. In diplomatieke kringen acht men het Britse voorstel belangrijk. Men wijst er op, dat het voor het eerst na de oorlog is, dat Engeland stappen doet om te ko men tot economische samenwerking op zuiver regionale basis. DRIEHONDERD STRAAL JAGERS VOOR NEDERLAND EN BELGIE De N.V. maatschappij voor vliegtuig bouw „Aviolanda" te Papendrecht zal in samenwerking met Fokker 300Glos- ter-Meteor-straaljagers bouwen. De belft daarvan in opdracht van de Ne derlandse, de andere helft in opdracht van de Belgische regering. Deze vliegtuigen, die een snelheid van ongeveer 900 km kunnen ontwik kelen, zullen worden uitgerust met in Belgie te bouwen Royce-Derwentmoto- ren. De hoge snelheid maakt het voor de piloot onmogelijk in noodgevallen uit het vliegtuig te springen. Daarom worden de toestellen uitgerust met „uitwerpbare" stoelen, die het moge lijk maken, dat de piloten uit het vliegtuig worden geschoten. Men hoopt de opdracht in ongeveer twee jaar te kunnen uitvoeren. De fabriek is juist gereed gekomen met het afleveren van 50 Harvardtrai- ners voor de Nederlandse Luchtstrijd krachten en 40 van deze toestellen voor Zwitserland. Nederland maakt het tegenover deze jongemannen waarlijk niet goed met een beetje klaroengeschal en wat ge legenheidswoorden. Trouwens: de te rugkerende soldaten zijn in het alge meen van zodanig kaliber geworden, dat de officiële susa hun gestolen kan zijn. Ze zijn wat harder geworden in het altoos loerende gevaar, wat nuch terder, wat zakelijker, wat meer recht uit en zonder de verwarrende franje, waarbuiten onze verambtenaarde natie niet meer schijnt te bestaan. En met die zielige ambtenarij krijgen de mannen uit Indonesip het nu iuist en in de allereerste plaats te stellen, zodra ze binnengaats Hoek van Hol land of IJmuiden zijn. Dan moeten ze voor de souveniers. die ze voor hun vrouwen, hun ouders of verloofden hebben meegebracht, aan de Staat een invoerrecht betalen van 25 procent, in dien de invoer een waarde van f 25 te boven gaat. Volkomen terecht maakt het dag blad „Trouw" de opmerking, dat het .geen stijl is om hen die onder zulke omstandigheden in Indie hebben ver toefd, te gaan belasten voor dergelijke dingen'. En als het blad vraagt de sol daten vrijdom van invoerrechten te geven voor de geschenken, die zij mee brengen, dan is ons zulks uit het hart gegrepen. Het is te zot om over te praten, dat het eerste welkom in het vaderland een aanslag van de fiscus is. Hoe eer de regering aan deze wantoestand een einde maakt, hoe beter. Onze soldaten hebben een hartelijker welkom ver diend.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1949 | | pagina 1