Sport ii 'I kort
I Ons kort verhaal
UN?
>EC.
)ND
inen
Land- en tuinbouw in Noord-Holland
Hoede „V vanVictory" terugkwam
x x
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Suriname biedt vele m ogelijkheden
T:
VRIJDAG 30 DECEMBER 1949
jf
aiLUJK AnoF.vi
tn IJZERWAREN
I MEUBELMAKUUI
HOUTHANDEL
»WtfdxlM|>DM
JUT MAWZUN
m
ontvangen
nhetmaand-
bij elkaar a
libelle
ivensf wtjfd\
B
I
i
Belangrijke bestaansbronnen
Provincie van nature rijk
aan goede graslanden
Noord-Holland is steeds een provin
cie geweest, waar in overwegende ma
te de veehouderij werd beoefend. Ook
de land- en tuinbouw hebben in onze
provincie naam gemaakt. De betekenis
van beide belangrijke bestaansbronnen
wordt besproken in „Economische
Voorlichting"
In Noord-Holland overweegt het
grasland sterk; toch is het percentage
dalende, namelijk van 78 in 1880 tot 67
in 1930 en tot 54 in 1948. Daarentegen
is voor het bouwland een sterke toene
ming te constateren (respectievelijk 19,7,
pachters, behalve in de tuinbouw, waar
eens (respectievelijk 2; 10,3 en 14,5%).
De absolute cijfers zijn (in ha):
1930: 1948:
bouwland 43.465 66.264
grasland 128.192 115.930
tuingrond 19.674 31.185
Vooral gedurende de oorlog is het
bouwland belangrijk toegenomen (tot
68.671 ha), doch het neemt nu weer af.
De gemiddelde bedrijfsgrootte der
landbouwbedrijven ligt in Noord-Hol
land boven dat van het gehele land.
Toch overweegt ook in deze provincie
het kleine bedrijf; tweederden heeft 'n
oppervlakte tot 10 ha. Wat de eigen-
aom-pachtverhouding betreft, deze
loopt in de verschillende delen der-
provincie sterk uiteen. Gemiddeld is 't
aantal eigenaars kleiner dan dat dei-
pachters, behalve in de tunbouw, waar
de eigenaars in de meerderheid zijn.
Akkerbouw.
De typische akkerbouwgebieden in
Noord-Holland zijn in het algemeen de
droogmakerijen. De bedrijven, welke
zich hier bezig houden met akkerbouw
zijn bijna steeds zuivere akkerbouwbe
drijven. Gemengde bedrijven komen
slechts weinig voor. Wel hebben vele
landbouwers een stukje grasland met
enige koeien, doch deze zijn slechts bij
zaak.
In de aard der geteelde gewassen
kwam na 1880 een sterke verandering;
de teelt van granen verminderde, ter
wijl die van de knol-, bol- en wortel
gewassen sterk toenam.
Veeteelt.
De provincie is rijk aan van nature
goede graslanden, met name in de
laagveengebieden ten zuiden van de
Purmer en de Beemster. Het aantal
melk- en kalfkoeien bedraagt thans
circa 120.000; het aantal koeien per
1000 ha grasland steeg van 111.5 in 1910
tot 161,5 in 1930 en tot 167,4 in 1948;
een belangrijk toegenomen intensivi
teit van de veehouderij dus.
In nauw verband met de rundvee
houderij staat de zuivelbereiding. De
opkomst van de fabriekmatige zuivel
bereiding in Noord-Holland dateert van
1883. Sindsdien heeft zij zich steeds
meer verplaatst van de boerderij naai
de fabriek, aanvankelijk alleen de
kaasbereiding, later ook de boterpro-
ductie. In den beginne ontstonden vele
kleine bedrijfjes, doch met de verbete
ring van de vervoersgelegenheid is een
toenemende concentratie te constate
ren. Toch' zijn de bedrijven (in totaal
32) gemiddeld nog belangrijk kleiner
dan in Friesland. In 1948 werd in de
fabrieken circa 13 millioen kg kaas ge
fabriceerd tegen 159.000 kg op de boer
derij.
Het product, dat in Noord-Holland
wordt gemaakt, was en is nog steeds
voornamenlijk Edammer kas, in hoofd
zaak 40+.
Een belangrijk deel van de in Noord-
Holland geproduceerde melk gaat als
consumptiemelk naar de beide grote
centra Amsterdam en Haarlem. Gecon
denseerde melk werd in 1948 23.000.000
kg gemaakt, melkpoeder slechts
1.000.00 kg, boter 4.000.000 kg.
Paarden Sinds 1920 is het aan
tal paarden in de provincie sterk ge
daald, namelijk van 31.000 tot 21.400 in
1930 en tot 20.800 in 1948. Dit kan voor
namelijk worden toegeschreven aan de
vervanging van paarden door motori
sche kracht, vooral op de bouwbedrij
ven.
Varkens. De varkensteelt is in
deze eeuw in Noord-Holland sterk toe
genomen en wel van 35.000 stuks in
1900 tot meer dan 100.000 in 1930, doch
bedroeg in Mei 1949 nog slechts de
helft van die in 1930, namelijk ruim
51.000 stuks
Schapen. Op Texel vormt de
schapenhouderij reeds lang een voor
name bron van bestaan. Het Texelse
schaap is geselecteerd tot een uitste
kend vlees-wol schaap. Na 1910 is de
schapenstapel in de provincie sterk ge
daald, namelijk van 266.000 tot 166.000
in 1930 en tot 137.000 in 1948; deze da
ling zet zich dus nog steeds voort.
Pluimvee. Ook de pluimveesta
pel was vóór de oorlog van betekenis,
hetgeen blijkt uit de volgende cijfers:
1939: 1948:
hoenders 1.268.000 522.000
eenden 245.000 70.000
Tuinbouw.
De verschillende gewassen in de di
verse tuinbouwgebieden in Noord-Hol
land zijn voor een belangrijk deel een
gevolg van bodem- en klimaatverschil
len. Bewaarkool wordt meest op
zwaardere grond verbouwd (Langen-
dijk), terwijl de grondsoort in de
Streek zich minder goed leent voor de
ze teelt. Op de lichtere gronden aan de
Langendijk worden meest vroege aard
appelen of peen verbouwd. Kennemer-
land, met een lichte grondsoort, vormt
een uitstekend gebied voor de teelt
van aardbeien. De zware klei in de
Beemster laat zich in droge zomers
moeilijk bewerken, zodat men in dat
jaargetijde niet kan overgaan tot zaaien
of verplanten; ook de bijteelten blijven
daardoor beperkt.
Enkele teeltcijfers over 1949 (in ha)
zijn: rode kool 279, aardbeien 331, gele
savoye kool 102, witte kool 313, tuin
bonen 122, winterwortelen 174, witlof
517, uien 645, vroege aardappelen 6.079.
Bloembollen
Het aandeel van Noord-Holland in
de bloembollenteelt blijkt uit de vol
gende cijfers:
Beteelde oppervlakte in ha
Nrd.-Holland:
Nederl.
hyacinthen
81
375
vroege tulpen
336
661
late tulpen
951
1.851
narcissen
302
964
totaal
1.670
3.551
De teelt is in hoofdzaak op de export
gericht. De afzet in het binnenland be
draagt voor hyacinthen 4% van de ex
port, voor vroege tulpen 14%, voor late
tulpen 13% en voor narcissen 4%. Nar
cissen leveren het grootste contingent
bij de uitvoer, namelijk circa 40% (in
1947), vervolgens late tuipen (ruim 30
hyacinthen (20%) en vroege tul
pen (10%). Het aandeel van de vroege
tulpen is, vergeleken met vóór de oor
log, belangrijk gedaald.
De totale waarde van de bloembol
lenexport bedroeg in 1948 circa 75
millioen.
Behalve de tot nog toe genoemde
bollensoorten worden ook nog andere
gekweekt en uitgevoerd, bij voorbeeld
gladiolen, crocussen, irissen en andere.
Vooral de met gladiolen beteelde op
pervlakte is in Noord-Holland van be
lang, namelijk 731 ha (Nederland 1.196
ha).
Visserij.
De visserij in Noord-Holland kan
woorden verbeeld in zee- kust- en IJ-
selmeervisserij; bovendien wordt in de
vele binnenwateren de zoetwatervisse
rij uitgeoefend, doch deze is, vergele
ken met de drie eerstgenoemde takken
van visserij, van weinig betekenis. IJ-
muiden is verreweg de belangrijkste
vissersplaats met de grootste visafslag
en koelbedrijven. Op 1 Juli bestond het
staatsvisserijbedrijf te IJmuiaen een
halve eeuw. In 1948 werd ongeveer een
derde van de in Nederland aangevoer
de vis over de Rijksvishallen te IJmüi-
den* verkocht, namelijk 58.000 ton ter
waarde van 22 millioen (cijfers voor
Nederland 172.590 ton ter waarde van
64.194.000).
De IJselmeervisserij is thans voor
namelijk palingvisserij. Sinds de af
sluiting van de Zuiderzee in 1932 is de
betekenis van deze visserij dalende.
Een overzicht van de visaanvoer in
de enkele vissers- en afslagplaatsen in
Noord-Holland volgt hier:
-IJmuiden: zeevisserij 84.278.222 kg,
31.548.157; kustvisserij: 74.114 kg,
23.133. Hoorn: IJselmeervisserij:
111.131 kg, 281.161. Enkhuizen: zee
visserij 4.917 kg, 2.568; IJsselmeervis-
serij 1.535.927 kg, 2.284.483. Me-
demblik: IJselmeervisserij 235.956 kg,
325.159. Den Oever: zeevisserij
843.371 kg, 385.409: kustvisserij
1.910.609 kg, 367.105: IJselmeervisse
rij: 568.822 kg, 1.087.336. Den Hel
der: zeevisserij: 2 225.262 kg, 1.021.127;
kustvisserij: 176.388 kg.' 66.520. Ou-
deschild: zeevisserij 1603.391 kg,
823.377; kustvisserij: 321.625 kg,
172.983. Urk: zeevisserij 251.908 kg,
118.956; IJselmeervisserij 1.727.484
kg, 1.928.139.
VIJFTIEN JAAR VOOR SPION
Uitspraak doende veroordeelde het
Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam
gisterochtend de 49-jarige G. van Ree-
de tot een gevangenisstraf van 15 jaar
met aftrek en ontzetting uit de rech
ten voor de tijd van het leven. De
veroordeelde was er van beschuldigd
als spion voor de Duitsers te hebben
gewerkt en in die functie illegale groe
pen aan de Duitsers te hebben verra
den. De eis luidde veertien dagen ge
leden levenslang.
Zaterdag hielden de Hoge Vertegenwoordiger van de Kroon in Indonesië,
de heer A. H. J. Lovink, en zijn echtgenote een afscheidsreceptie ten paleize
Koningsplein te Batavia. De commandant van de Nederlandse strijdkrach
ten in Indonesië, U.-generaal Buurman van Vreeden en echtgenote maken
hun opwachting.
Euwe speelt remise in Hastings
Record 100 M. schoolslag gebroken
In Hastings werd Donderdagavond
de eerste ronde van het jaarlijkse
schaaktournooi gespeeld. Dr. Euwe
die in de hoofdgroep speelt, maakte re
mise in de match tegen Wood (Enge
land). Bij de vijf partijen in deze
groep werd maar één partij gewon
nen, n.l. door Evans (V.S.) van Winser
(Gr. Britt.).
De stand van het internationaal
üamtournooi te Huissen was na de
zesde ronde: 1 Vcrpoest (Belg.) 10
pnt.; 2 Gordijn 9 pnt.; 3 Van Dijk 8
pnt.; 4 Guignard (Zw.), Van Aalten en
Ham ieder 6 pnt.; 7 Dionis (Fr.) 2 pnt.,
8 Olsen 1 pnt.
Tijdens de zwemwedstrijden in So
lingen in de Britse zone van Duits
land verbeterde de Duitser Waiter
Kling e het Europees record 100 meter
schoolslag. Klinge legde de afstand af
in 1 min. 8,5 sec. Het oude record
stond met 1 min. 8,6 sec. sedert Fe
bruari 1942 op naam van de Fransman
Nakache.
In de Appollohal te Amsterdam be
haalde het "Zweedse ijshockeyteam
Hagalund Donderdagavond een zwaai
bevochten zege op een Nederlands
Bondsteam. De tussenstanden waren
2-5, 3-1, 0-1. Ware het niet, dat in de
eerste speelperiode het Nederlandse
doel werd verdedigd door de Amster
dammer Ingwersen. do Zweden zouden
niet tot een overwinning gekomen
zijn. In het Bondsteam was vooral
Feenstra uitblinker.
NEDERLANDER BENOEMD IN
BALKANCOMMISSIE.
De Nederlander drs. J. F. Engers,
ambtenaar van de Ver. Naties, is be
noemd tot plaatsvervangend eerste-se-
cretaris van de speciale Balkancommis
sie van de V. N. Drs. Engers krijgt als
standplaats Athene.
BELGIE BRACHT NEDERLANDSE
VISSERSBOTEN ÓP
Vier Nederlandse vissersboten uit
Eruinisse zijn door de zecpolitie naar
Ostende opgebracht, omdat zij in de
Belgische territoriale wateren visten.
De lading (ongeveer 8000 kg haring)
en de netten zijn in beslag genomen.
AMERIKAANSE MARINE IN
STILLE OCEAAN VERSTERKT
De Amerikaanse marine heeft bekend
gemaakt, dat het 27.000 ton metende
vliegdekschip „Boxer" en twee torpedo-
boten zullen worden toegevoegd aan de
zogenaamde „zevende vloot", een be
weeglijke vlooteenheid, die op de Phi-
lippijnen is gestationeerd.
ONZE TROEPENSCHEPEN.
De „Waterman" is 24 December uit
Tandjong Priok vertrokken, met 1465
passagiers. Aan boord bevinden zich
3-2 R. I., staf 3e inf. brigade groep,
personeel tandheelkundige dienst, 2-1
en 4-1 A. A. T. en de staf van het ba
taljon A. A. T.
De „Grote Beer" wordt omstreeks 10
Januari te Amsterdam, verwacht.
JJET IS TIJDENS de oorlog vaak voor-
gekomen dat vliegtuigen, die men
reeds verloren waande, door de cou
rage der bemanning, of door zuiver
toeval, op zulk een wonderbaarlijke
wijze op hun basis terug keerden, dat
de werkelijkheid ongeloofwaardiger
was dan de stoutste fantasie.
Ik behoorde tot het grondpersoneel
van een vliegr eld in Engeland en had
de gelegenheid dergelijke voorvallen
van nabij mee te maken. Het was dik
wijls onbegrijpelijk en tegen alle wet
ten der zwaartekracht in, hoe een
vliegtuig, zwaar gehavend door lucht-
afweervuur en soms gedeeltelijk uitge
brand, nog behouden terugkeerde.
Wat ons allen met stomme verbazing
sloeg, was het terugkomen van het
Wellington bombardementsvliegtuig „V.
for Victory".
Al de vliegtuigen van het esquadron
waren reeds terug van hun operatie
boven Duitsland, behalve V. for Vic,
die al vèr over tijd was. Seiners en te
legrafisten luisterden naar het oproep-
sein, operatiestaf en inlichtingendienst
waren op hun qui vive, tpt plotseling...
ja, daar hoorden zij iets.
Inderdaad klonk door het donker van
de nacht het zware geronk van een
tweemotorig vliegtuig. Snel werden de
landingslichten weer ontstoken en na
enige minuten werd 't kolossale vlieg,
luig voorzichtig aan de grond gezet
Ambulancewagen en dokter waren pre
sent. daar men wel verwachtte, dat er
iets bijzonders aan de hand zou zijn
Wij, die het vliegtuig in ontvangst
moesten nemen, keken vol spanning
toe, hoe het personeel uit zou stappen
Stel u echter ons aller verwondering
voor. daar de enige die uitstapte de
piloot was. een esquadronleader met de
D.S.O. en D.F.C. De plaatsen van zijn
bemanning waren allen onbezet
Op de een of andere onbegrijpelijke
manier had de man kans gezien hel
vliegtuig geheel alleen thuis ie bren
gen. Maar waai- was zijn bemanning
gebleven?
In de messroom vertelde hij, terwijl
wij stil er stil om heen stonden, zijn
verhaal.
„DIRECT NADAT IK het doel be
reikt had, werd ik opgemerkt door de
Duitse zoeklichten en al spoedig barst
ten de granaten rondom ons; sommige
onrustbarend dichtbij. Zelfs toen m'n
boordtelegrafist me waarschuwde dat
er vonken door de bodem van het
vliegtuig kwamen, maakte ik me nog
niet bijzonder ongerust. Ik wist wat
een ervaren bemanning kan doen met
een blusapparaat en ik zette m'n aan
val door. Wat ik niet wist, was, dat
één van de „flares" onder het vlieg
tuig in brand was geraakt. De vonken
werden spoedig vlammen, zó groot, dat
ik er door verblind werd.
De rook en gassen dwongen me op
m'n plaats te blijven en in het vlieg-
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
tuig zag ik niets dan de gele gloed
der vlammen. Dit is het einde! dacht
ik. Het brandende vliegtuig was een
prachtig doel voor het afweergeschut,
en al werden we niet geraakt, het zou
met m'n kist toch gauw afgelopen zijn
In de veronderstelling dat we nog
maar enige seconden tijd hadden voor
het vliegtuig uit elkaar barsten, gaf ik
de bemanning bevel, zich per para
chute te redden. Terwijl ik telde, zag
ik ze er één voor één uitspringen De
staartschutter, de bomrichter, de na
vigator, de telegrafist. Toen was het
mijn beurt. Ik greep onder mijn zit
plaats en verstijfde van schrik. Er was
geen parachuteVlug doorzocht ik
de cockpit, maar de parachute was.
nergens te vinden. Vlugger dan ik het
nu verte] ging het door mijn brein,
dan maar trachtten de brandende ma
chine met een noodlanding aan de
grond zetten.
De Duitse artillerie schoot niet meer
op me. Vermoedelijk omdat die lui in
de veronderstelling waren, dat hot met
mijn machine toch afgelopen was. Ze
ging als een vlammende toorts door de
luchtIk maakte een duikvlucht en
probeerde intussen de vlammen in m'n
onmiddellijke nabijheid wat te doven
om te kunnen zien, waar ik kon lan
den.
Het leek wel of m'n ogen intussen
aan de vlammen gewend raakten,
maar toen ik omzag, bemerkte ik. dat
de vlammen grotendeels gedoofd wa
ren. Na enige ogenblikken was het to
taal donker achter me en de motoren
bleven draaien. Ik ging trachten En
geland te bereiken! Ik herinnerde me
de koers die de navigator uitgezet had
voor de terugreis naar Engeland en ik
besloot de kist alleen terug te vliegen
Prettig was het niet, want ik zat nog
steeds boven vijandelijk gebied en er
was nog steeds afweervuur. En als ik
eens vijandelijke gevechtstoestellen
ontmoette? Er was geen mens om mijn
geschut te bedienen. Ik was alléén
Maar het geluk verliet me weer. Bo
ven de zee stopten de beide motoren
Gebrek aan benzine!
Op zulke momenten is het of je
brein op hoogspanning werkt! Was de
V. for Victory niet van een automati
sche piloot voorzien geweest, dan was
ik toch nog verloren geweest. Ik scha
kelde „George" in zodat ik tijd had
m'n noodreservetank bij te zetten,
maar omdat ik gehinderd werd door
de verbrande resten in het vliegtuig,
duurde het nogal lang, voordat ik bii
m'n contrölehandels terug was.
„Net iets te vroeg sloeg een van de
motoren met donderend geraas weer
aan. En daar is de automatische piloot
r.iet op berekend Het toestel dook met
een stijve spiraal naar beneden. Lager
en lager ging ik. Van vierduizend
voet tot bijna het zeeoppervlak, maar
toen zat ik weer. op m'n plaats en het
gelukte me nog net de kist weer op
te vangen
Ik startte de tweede motor en kon
m'n weg ve. volgen naar hier. Nou. de
rest weten jullie en geef me nu een
kop thee en een paar sandwiches.
JORO
Nederlandse boeren kunnen er zich vestigen, maar
zij moeten kapitaal hebben
llfAARHEEN? VRAGEN DE NEDERLANDERS ZICH AF, wie het op het dicht-
bevolkte plekje grond aan de Noordzee te benauwend is geworden en dii
bevolkte plekje grond
elders een nieuw bestaan willen gaan zoeken. Vele andere landen lokken. Ook
Suriname, het overzeese gebiedsdeel, dat vier maal zo groot is als Nederland,
doch slechts 182.000 inwoners telt, de naar schatting 22.000 Bosnegers en de
ongeveer 3700 Indianen, die diep in het nog vrijwel onbekende binnenland leven,
niet medegerekend, Suriname is uiterst dun bevolkt. Van de 182.000 inwoners,
op wie het land drijven moet, zijn er 72.000 Creolen (de eigenlijke Surinamers),
55.000 vroegere Brits-Indiërs, 35.000 Indonesiërs en... 1000 Nederlanders. De
rest der bevolking bestaat uit andere rassen. Ruimte is er dus genoeg, maar is er
ook een bestaansmogelijkheid?
vestigen. Voorwaarde is ook, dat men
over kapitaal beschikt. Iemand, die
zich met enkele honderden guldens
op zak een bestaan denkt te verschaf
fen, is geen welkome gast. Hij zou
zeker niet slagen. In elk geval ver
langt men, dat de immigranten ge
noeg geld bij zich hebben om het er
een poos uit te zingen en bij misluk
king de reis terug te kunnen betalen.
Klimatogisch bestaat er geen be
zwaar tegen vestiging van Nederlan
ders in Suriname. Zij kunnen er uit
stekend aarden en wanneer men van
aanpakken weet, komt men er voor
uit. De vraag naar intellectuelen is
nog betrekkelijk gering. Er kunnen
hoogstens enige technici bij de bau-
xietwinning geplaatst worden. In de
toekomst zo verwacht men zal
de vraag naar intellectuelen toene
men.
De animo bij de Nederlanders om
zich in Suriname een nieuw bestaan
te verschaffen, is zeer groot. Dage
lijks komen er aanvragen om uitzen
ding binnen. Doch voorlopig zal mei
zijn ongeduld nog wat moeten be
dwingen.
Bauxietwinning in handen
van de Amerikanen
SURINAME is lange jaren een ach
terlijk land geweest. Het heeft
Nederland kapitalen gekost. Honderd
jaar lang om precies te zijn: van
1844 tot 1944 heeft ons land jaar
lijks de tekorten op de Surinaamse
begroting moeten lelu-en. In 1900 be
droeg het deficit ƒ54.000.—, maar
in 1940: 3.258.000, waarvan
1.000.000, bestemd was voor de
bevordering van de welvaart. Sinds
1940 is er verbetering ingetreden,
voornamelijk dank zij de aanzienlijke
uitvoer van het in het binnenland in
grote hoeveelheden gevonden en ge
makkelijk te delven bauxiet, het alu-
miniumerts, waarnaar in de oorlog
een reusachtige vraag ontstond.
Het bauxiet is één van Suriname's
voornaamste welvaartsbronnen ge
worden. Het werd er voor het eerst
in 1915 in het stroomgebied van de
Cottica gevonden. Al spoedig interes
seerden de Amerikanen zich ervoor
en thans is de bauxietwinning geheel
in hun handen. De winsten stromen
dus uit het land, maar de concessie-
gelden komen het land ten goede. In
1943 bedroegen zij 4.000.000.
Bovendien verschaft deze vorm van
mijnbouw vele handen werk, hetgeen
nogmaals een aanzienlijk üedrag aan
lonen en salarissen oplevert.
Ook goud
Behalve bauxiet levert Suriname
ook goud, zij het niet in grote hoe
veelheid. Van 1876 tot 194b dus in
6.9 jaar is in totaal 42.000 kg goud
gevonden met een waarde van
f 68.000.000,Hel goud leverde Suri
name dus een millioen per jaar op.
Teneinde de exploitatie van de goud
velden te vergemakkelijken, is tussen
1903 en 1912 een spoorlijn aangelegd
ran 120 km van de hoofdplaats Para
maribo naar Dam in het binnenland
Het is nog altijd de enige sjoorlyn
Suriname is een primitief land met
nagenoeg geen verbindingswegen
Wellicht is het nog meer delfstoffen
rijk, doch het onderzoek daarnaar en
dc exploitatie ervan zouden kapitalen
verslinden.
Vele mogelijkheden
DE INÜUSTIRE is weinig ontwik
keld. Er zjjn slechts enige fabrieken.
Ook voor veruere industrialisatie is
veel geld nodig. De Surinamers zelf
hebben berekend, dat 500.000.00Ó,
zeker nodig zai zijn om het land er
behoorlijk bovenop te brengen: sti
mulering van Je nijverheid, uitbrei
ding van de landbouw, aanleg van
wegen en spoorlijnen, sociale en cul
turele voorzieningen, enz. Ons land
heeft voor bet Welvaartsfonds
30.000.000 beschikbaar gesteld, te
verdelen over vijf jaar. Een druppel
op de gloeiende plaat, zou men kun
nen zeggen. Maar althans een begin!
Er liggen rijke mogelijkheden in
Suriname, vooral op agrarisch gebied.
Vandaar, dat de emigratie naar Suri
name zich vrijwel beperkt tot land
bouwers.
Een 50 a 75 jaar geleden zijn er veel
Nederlandse „boerenkolonisten" heen
getrokken. Dat was een emigratie-po
ging op brede basis. Zij is echter mis
lukt, doordat onvoldoende rekening
gehouden was met de toestanden
waarin de boeren kwamen te leven.
Velen zijn teruggekeerd of onderge
gaan. Een kleine groep heeft het kun
nen bolwerken. De afstammelingen
van deze pioniers treft men er nog al
tijd aan. Zij leiden een tamelijk goed
leven, wat beter dan de middenstand
hier.
Officieel is daarna van Nederland
se zijde weinig of niets meer aan de
bevordering der emigratie naai Suri
name gedaan. Wel komt thans het
particuliere initiatief meer en meer
op. Er is een Stichting in het leven
geroepen, ten doe! hebbend om in
Nickerie polders voor Nederlandse
boeren aan te leggen, zodat zij zich
er kunnen vestigen. Deze „Stichting
voor Mechanische Landbouw Surina
me", die reeds een directie-kantoor
heeft in de Parklaan 5 in Den Haag,
wenst zoals de naam al zegt
speciaal de mechanische landbouw te
bevorderen. Zij wordt gesteund door
het Welvaartsfonds Suriname.
Langs de kust ligt een vruchtbare
kleistrook van 25 tot 100 km breed.
De landbouw heeft er dus uitsteken
de kansen. Het land ligt echter laag,
zodat inpoldering noodzakelijk is.
Zonder al te hoge kosten zal een op
pervlakte van 140.000 ha in exploita
tie gebracht kunnen worden. Er is
gedacht aan polders van 500 ha met
elk 64 boerderijen en in de toekomst
twintig van zulke polders. Als men
gemiddeld vijf personen per boerde
rij rekent, zouden er op de lange duur
6400 Nederlanders kunnen emigreren.
Kapitaal nodig
ER ZIJN hier te lande nog twee par
ticuliere verenigingen, die zich met
de emigratie naar Suriname bezig
houden en voorts vragen particulier!
personen werkkrachten. Er is plaats
voor Nederlanders, maar Suriname
laat hen alleen toe, als zij ten voor
dele van het land werken. Wanneer
de bedoeling alleen is kapitaal over
te brengen, dan geeft de Surinaamse
regering geen verlof om er zich te
PLEISTER
HUIDKLEURIG SNELVERBAND
ZWITSAL FABR. APELDOORN
MARGARINEPRIJS WORDT NIET
VERHOOGD
Naar wij vernemen, ligt het niet ir.
de bedoeling van de regering, de mar-
garineprijs op 1 Januari te verhogen
Hei Radioprogramma
VOOR HEDENAVOND
HILVERSUM J, 301 m. Nieuwsberichten
om 6, 8 en II uur. 6.15 De Vara feliciteert.
6.30 Strijdkrachten. 7.00 Denk om de bocht.
7.15 Johan Jong'. 7.30 Liberal Christianity:
The world needs". 7.50 Tien voor acht. 8.05
Internationaal vrijzinnig protestantisme in 1949.
8.30 Cursus: „Christus en do mens". S.55 Zo
juist verschenen. 9.00 Men vraagt. en wij
draaien. 9.25 Aether-Forum. 9.55 Buitenlands
weekoverzicht. 10.10 Pennies from Heaven.
10.40 „Vandaag". 10.45 Avondwijding. 11.15
Pierre Fomnier.
HILVERSUM II, 415 m. Nieuwsberichten,
cm 7, 8 en 11 uur. 6.15 „Waar liet om
gaat". 6.30 Geestelijke liederen. 6.45 CNV-
kwartier. 7.15 Re gerings uitzending. 7.30 „De
vijf Zapakara's". 7.40 „Vandaag". 8.03 Disco
actualiteiten. S.15 „Als een schaduw". 8.35
Radio Philharmonisch-orkest. 9.20 „Deo Vo-
lente". 10.30 Gram.muzick. 10.45 Avondover-
denking. 11.15 Kamermuziek.
VOOR ZATERDAG
HILVERSUM I, 301 m. Nieuwsberichten
cm 7, 8.30, 1, 5.45 en 11 uur. S.40 Orgel
spel door Cor Steyn. 9.03 Symphonie-orkest.
10.00 Tijdelijk uitgeschakeld. 10.05 Morgen
wijding. 10.20 De geschiedenis van het jaar.
10.35 Uitzending voor de arbeiders. 11.05 Bui
tenlands weekoverzicht. 11.20 Actuele kantte
keningen. 12.00 Orgelspel door Johan Jong.
12.30 Voor Land- en Tuinbouw. i2.33 Granï.-
muziek. 1.15 Accordeola. 1.50 Geestelijk leven.
2.00 Als een boute vogelvlucht. 2.20 The Ram
blers. 2.50 Piano-soli. 3.00 Van boek tot boek.
3.15 Het Omroep-Kamerorkest. 4.00 Van de
wieg tot het graf. 4.15 Topsongs December.
4.45 Sportpraatje. 5.00 Plakplaatjes. 5.15 Om
en nabij de twintig. 6.00 Voor de Nederlandse
Strijdkrachten. 7.00 Een onbescheiden halfuur
aan liet einde des jaars. 7.30 Oudejaarsavond-
dienst. 8.45 Afscheid van het oude jaar. 9.00
Een jaar draait voorbij10.00 Socialistisch
commentaar. 10.15 Oliebollen.... 11.15 De
fluisterende harmonica. 11.25 Stradiva-sextet.
11.50 Koorzang en voordracht. 12.00 Haven
geluiden en klokgelui. 12.02 Toespraken. 12.30
Voor de Strijdkrachten. 1.00 öud- en Nieuw
jaarswoord door W. Vogt. 1.05 Orkesten en
ensembles feliciteren de luisteraars.'2.00 Sluiting
HILVERSUM II, 415 m. Nieuwsberichten
cm 7, 8.30, 1, 7, 8 en 11 uur. 8.40 „Maria
ter ere". 8.50 Introduction èn rondo capric-
cioso. 9.03 Moeders wil is wet. 9.35 Concert.
10.00 Klein, klein kleutertje10.15 Licht
ochtendconcert. 11.00 De Zonnebloem. 11.45
Drie delen uit „La Damnation de Faust".
12.03 Amusements-orkest, 12.30 Mededelingen.
12.33 Symphonette-orkest. 1.20 Het Vaudeville
Strijkorkest. 1.40 Piano-duo. 2.00 Kerst-pro-
giamma. 2.20 Engelse les voor beginners. 2.40
Musicerende dilettanten. 3.05 Kroniek der lette
ren en kunsten. 3.40 Orgelspel. 4.05 „Oud- en
Nieu\v"-overpeinzingen. 4.30 De schoonheid
van het Gregoriaans. 5.00 De Wigwam. 6.00
Het promenade-orkest. 6.15 Journalistiek week
overzicht. 6.30 liet promenade-orkest. 7.15
Actualiteiten. 7.25 Katholiek Thuisfront. 7.30
Ensemble „Organola". 7.45 Schaaktournooi te
Hastings. 7.50 Westindiscb commentaar. 8.05
De gewone man. 8.12 Madonna-kindje. 8.15
Lichtbaken 8.40 Lichte orkestwerken. 9.00
Negen heit de klok. 10.00 Weet U het? 10.10
Met KRO-microfoon door 1949- 11.15 Wcek-
end-sberenade. 11.15 „Ladieu des Berg'ers".
11.50 Te Dcum. 12.00 Nieuwjaarstoespraak.
12.30 „Vol goeden moed". 12.45 Passacaglia.
1.00 Gewijde muziek. 1.30 Symphonic. 2.00
Zendersluiting.
RADIODISTRIBUTIE-DIENST
LIJN Hl: 7.05-7.30 Gram. 8.30 VI. Br.:
Concert. 9.05 'Gram. 10.10 Verz. progr. 11.00
Rendes-vous Players. 11.30 Reg. Pursglove en
ensemble. 12.00 VI. Br.: Cabaretliedjes. 12.32
Orkest Pol Beam. 1.15 „Saludos ainigos"'. 2.00
Causerie. 2.10 Berlioz. 3.00 Liedjes. 3.30
Dixie ensemble. 4.00 Vlaamse koor. 4.30 Ge-
var. muziek. 5.00 Kootwijk: Batavia. 6.00 VI.
Br.: Jazzmuziek. 6.30 Voor de soldaten. 7.30
Oudejaarsavondrevue. 9.30 Chansons. 9.50
Oudejaars-toespraak. 10.15 Sympb. Jazz-orkest.
10.45 Trio Kantrovitch. 11.15 Dansmuziek.
12.00 Gram. 1.00 Lux.: Songparado of 1949.
I.30 Dansmuziek.
LIJN IV: 7.10-7.30 Gram. 8.30 Fr. Br.:
Concert. 9.00 Kookpraatje. 9.10 Cymph. nr 9,
Schubert. 10.00 Lux.: Le Ménage en Musique
(VI.). 10.45 Eng. H.S.: SydDean en orkest.
II.15 Morgenwijding. 11.30 Promenade Players.
'.2.00 BBC Welsh Orchestra. 1.00 Hawaiian
Serenaders 1.15 Gevar. programma. 1.55 Fr.
Br.: Verz. progr. 2.30 Zang. 3.30 Klassiek
verzoekprogramma. 4.30 Ensemble Bill Alexan
dre. 5.00 Interview 5.10 Vervolg Bill Alexan
dre. 5.40 VI. Br.: Accordeon. 5.55 Eng. L.P.:
Paul Fenoulhet en orkest. 6.30 Sportreportagc.
I
