Bergen
Stad en Omgeving.
Nederlandse kaasexport eist meer
recla
me
AGENDA
Overzichts-tentoonstelling van werk
van Jan van Herwijnen
Vijfde concert H.O. V.
In hel Prinsenhof
te Delft
Welkom jn het
Vaderland
Directeur J. H. Massink
gaat de Alkmaarse
H. B.S. verlaten
De Gemeentebegroting
voor 1950
Filmavond door Neder
landse Vereniging van
Suikerzieken
De woning van
René Descartes
BurgemeesU
toekomst ee
Ruimtelijke orde
der belangrij
problemei
DONDERDAG 16 FEBRUARI I960
Men schrijft uit zuivelkringen het
volgende aan de Tel.:
De sterke stijging van de kaasprijzen
in de laatste maanden van het jaar be
hoort weer tot het verleden. Vrijdag
werd de 40+ Edammer op de Beurs te
Leeuwarden voor minder dan een gul
den per kg verkocht en dat in de
maanden van de laagste meikaanvoer!
O.i. heeft de zuivelindustrie te wei
nig reclame voor de Nederlandse kaas
gemaakt sinds de opheffing van de
distributie, met 't gevolg, dat men thans
nog maar omstreeks de helft van het
vroegere kaasrantsoen consumeert, ter
wijl het toch een niet te vervangen
voedsel betreft.
In Engeland is door de slechte distri
butie via het Ministry of Food de Ne
derlandse kaas impopulair geworden en
in Belgie en Duitsland is het verbruik
thans ook niet, zoals wij het gewend
waren.
Nu de handel weer vrij komt, is re
clame dan ook een gebiedende eis. Bo
ter is een marktartikel: meer of minder
verbruik is een kwestie vakprijs, maar
kaas is een merkartikel en als de
winkelier geen vraag naar dat artikel
heeft, koopt hij het niet, al is de pr$
laag.
De grondstof melk is bij ons beter
dan waar ook in de ons omringende
landen, onze kaascontröle en onze ex
portcontrole zijn beter dan waar ook,
maar het buitenland moet het weten.
Nog is „Hollandse kaas" een begrip,
doch de concurrentie (Denemarken!)
zit niet stil. Wij hebben voor onze
enorme productie een regelmatige af
zet nodig. Behalve, dat sterke prijs-
schommelingen dienen te worden ver
meden, is regelmatige propaganda een
eerste vereiste. Elke honderdduizend
gulden daarna besteed, komt meer
voudig terug Het artikel is goed en in
verhouding niet duur. maar de binnen
landse en de buitenlandse huisvrouw
moet het weten. En laat ons hopen, dat
de eeuwig strijdenden: de particuliere
en de coöperatieve zuivelindustrie, het
in dezen nu eindelijk eens zullen zijn.
Wfl zijn het met het bovenstaande
volkomen eens. Er moet propaganda
voor onze kaas worden gemaakt.
„Elke honderdduizend gulden daar
aan besteed, komt meervoudig terug",
wordt in bovenstaande beschouwing
gezegd. Maar wanneer er jaarlijks
f 30.000 voor het behoud van, de Alk-
maarse kaasmarkt nodig zijn, dan blijft
onze regering doof voor alle dringende
verzoeken om dit te willen financieren
Men wil nu eenmaal niet zien van
welke geweldige en unieke betekenis
deze historische markt is, niet in de
eerste plaats voor Alkmaar, maar voor
ons gehele land, omdat het de aller
grootste attractie van Nederland is en
dus onmisbaar voor het vreemdelingen
verkeer. En niet het minst omdat de
Alkmaarse kaasmarkt de mooiste en
goedkoopste reclame voor onze kaas is.
die men zich denken kan. Meer dan
honderdduizend toeristen uit vele lan
den maken hier jaarlijks op een on
overtrefbaar karakteristieke wijze met
ons zuivelproduct kennis en deze we
reldreclame kost niet meer dan f 30.000,
een bedrag dat, naar één der Ameri
kaanse groothandelaren hier verzeker
de in Amerika nodig is om één grote
advertentie in de voornaamste bladen te
kunnen plaatsen. Het Bedrijfschap Zui
vel heeft met regeringstoestemming dat
bedrag enkele jaren als subsidie ver
leend, maar de regering heeft thans
vastgesteld, dat deze subsidie niet meer
mag worden gegeven.
In verband met de opmerking, dat
reclame voor onze kaas thans een ge
biedende eis is, willen wjj er op wijzen
dat elke f 30.000 aan het behoud van de
•Alkmaarse kaasmarkt besteed, zeer ze
ker meervoudig in ons land zal terug
keren. Als men er nu de nadelen van
ondervindt dat er te weinig reclame
voor onze kaas is gemaakt, zijn kort
zichtigheid en verkeerde zuinigheid de
fouten, die zich in de toekomst nog
sterker zullen openbaren.
Het moet voor ieder duidelijk zijn
dat de historische wereldberoemde
Alkmaarse kaasmarkt de doeltreffend
ste en goedkoopste reclame voor ons
zuivelproduct kan brengen, die men
zich nooit zal kunnen wensen.
(Ontleend nan onza Advertentie-rubriek)
DONDERDAG
Harmonie Theater, 8 uur: Zoölogica
(tot 14 jaar onder geleide); Victoria
Theater, 8 uur: Afspraakje met Judy
(tot 14 jaar onder geleide); Cinema
Americain, 8 uur: Doodlopende straat
(18 jaar); A. B. T„ 8 uur: Amsterdam
bij nacht (14 jaar).
VRIJDAG
Harmonie Theater, 8 uur: Vreemde la
ding (18 jaar); Victoria Theater, 8 u.:
Duistere wegen (18 jaar); Cinema
Americain, 8 uur: Buiten de wet (18
jaar); A.B.T., 8 uur: Verbannen (14 j.)
DICK DE REUS SPEELT
PHENOMENAAL GLAZOUNOWS
VIOOL-CONCERT.
Voor dit uitstekende orkest-concert,
was een programma samengesteld, dal
vrijwel voor iedere muziekminnaar
boeiend was, en niet te veel problemen
stelde aan het oor, dat niet veel luister
ervaring kon op doen.
Het was voornaam van allure, en
daarom belangrijk. Met een brillante
uitvoering van de Ouverture „Die ver
kaufte Braut" van Smetana, wa s het
-hart van het publiek al veroverd. Een
zéér mooie prestatie van het orkest, en
tevens een uitstekende voorbereiding
voor het Viool-concert van Glazounow,
dat hierna onmiddellijk volgde. De
Violist Dick de Reus speelde dit melo
dieuse en virtuoos geschreven stuk, in
éen woord phenomenaal Zijn muzikale
interpretatie verhief het stuk zelfs nog
boven zijn oorspronkelijke waarde Zijn
succes was éclatant, en hierin had de
voortreffelijke orkestbegeleiding een
belangrijk aandeel.
Na de pauze weer een van die onver
gankelijke werken uit de orkest-lite
ratuur de „Eroica" Symphonie van
Beethoven. Dirigent Toon Verhey liet
deze sinfonie zeer beschaafd maar vol
spannende muzikale geladenheid uit
voeren. Onder schier ademloze stilte
werd dit werk uitgevoerd, het was de
geestelijke achtergrond van deze geni
ale partituut welke het auditorium ge
boeid hield De ovationele hulde welke
hierna volgde, was dan ook werkelij"
verdiend. De belangstelling staat nog
niet in de juiste verhouding tegenover
hetgeen de HOV presteert. Wanneet
dit het geval was, zou er in 't Gulden
Vlies geen plaatsje onbezet zijn ge
weest. Maar de belangstelling was
beter dan voorheen, dus we zullen er
uiteindelijk toch wel komen Vrijdag 10
Maart is solist George van Renesse
(pianoi. Ei schijnt een piano-concert op
komst te zijn van Chopin, en dan za1
de H O.V. wel een uitverkocht huis
vinden. M.s.
Ter gelegenheid van zijn zestigste
verjaardag wordt Zaterdag, des mid
dags drie uur. een grote overzichtsten
toonstelling gehouden van het werk
van Jan van Herwijnen, en wel in zijn
geboorteplaats Delft
In het onlangs fraai gerestaureerde
gemeentemuseum „Het Prinsenhof" ge
schiedt de opening door de directeur
Mr. L. J. F. Wijsenbeek, waarna waar
schijnlijk mej. Gischler van het Depar
tement zal spreken De Bergense schil
der Mr. Dirk Vis heeft de inleiding
voor de catalogus geschreven en zeker
zou niemand het beter gedaan heb
ben.
We zijn door de kunstenaar in de
gelegenheid gesteld de uit particulier
bezit ter beschikking gestelde schilde
rijen en tekeningen vooruit te bezichti
gen. Van Herwijnens werk is over de
hele wereld verspreid, maar in verband
met de hoge verzendkosten is uit het
buitenland (schilderijen zijn in Frank
rijk, Spanje, Italië, Finland en Zuid-
Amerika!) geen werk gevraagd Wai
hier in het land is, in musea en bij
particulieren, is grotendeels verzameld
en thans naar Delft overgebracht.
Het oudste stuk is van 1912 Voor het
eerst zal men nu ook de grote tekenio
gen van onbehuisden en krankzinni
gen, die in 1918 en de jaren vlak daar
op ontstonden, bijeen kunnen zien
Beschouwt men nu dit werk, van ruim
dertig jaar geleden, dan is men ver
wonderd dat geen enkele museumdirec
teur destijds aanleiding heeft gevonden
tot aankoop over te gaan De levens
grote figuren zijn zeer eenvoudig in
prachtige .gespannen lijnen, en, soms
met 'n enkele aanduiding van een ach
tergrond, los in de ruimte. Ai deze te
keningen zijn ten slotte in de collectie-
Goudstikker terecht gekomen.
Pas na deze tekeningen is Jan van
Herwijnen begonnen te schilderen: een
donkere periode, waarbij de krachtige
c ntouren overheersen. Zeker ook onder
invloed van reizen in het zonniger Zui
den wordt later de kleur lichter. Het
onderwerp wordt meer van binnenuit
Met het troepentranspo-tschip „Johan
van Oldenbarnevelt", dat 27 Januari
van Tandjong Priok vertrok en ver
moedelijk 22 Februari te Amsu. dam
zal aankomen, repatriëren o.m. de vol
gende militairen:
Uit Alkmaar: korp. P. B. Stoop, Oos-
terkolkstraat 9; sold. 1 G. H. Viset, Ei
kelenbergstraat 68; korp. J. A. Cretier
Tweede Tuindwarsstraat 11; sold. A. J.
Mazereeuw, Popelmanslaan 21; sergt.
P. J. Schagen, Boomkampstraat 4; huz
H. J. J. Adams, Bloemstraat 27; huz. 1
A. Bakkum, Landstraat 72; huz. 1 J
Kuis, Stationsstraat 2; korp. B. A. M.
Ris, Baanstraat 18; wmr. Tl Sneek.
Bergerweg 38; korp. A. Tijm, Dijk
graafstraat 7; korp. A. H. de Vries, Ei
keienbergstraat 78; marn. 2 zm J. van
Twujjver, Fnidsen 29; t.m. marn. ber.
J. N. Cammeraat, Brouwerstraat 7 en
marn. 2 zm. N. B. Kaandorp, Nieuw-
poortslaan 106.
Uit Warmenhuizen: sold. C. Zutt,
Fuik .21; huz. P. J. van de Berg, Fa-
orieksstraat 35 en huz. 1 C. W. Kem
per, Beemsterpad 3.
Voorts repatriëren: said. S. P. Hop
man, Slotweg 362, Egmond aan de Hoel;
sergt. J. de Waard, Zwarteweg 529,
Egmond aan de Hoef; mar. Ill zm. P.
Dekker, Wilhelmmastraat 54, Egmond
aan Zee; marn. II zm G Duinmeijer,
Herenweg 358, Egmond aan de Hoef;
marn. Ill zm H. Groen. Stationsstraat
17, Egmond aan Zee; marn. III zm
C A. Koopma.i, Wilhelmmastraat 21,
Egmond aan Zee; kapt. G. A. de Zeeuw.
Zeeweg 19, Heiloo; marn. II zm P. Nij-
man, Westerweg 70, Heiloo; marn. II
zm P. Keuning, Slotenlaan M 29, Hei
loo; hu-, P. Kuyper, Loudelsweg 37,
Bergen; marn. I! zm A. Schoen, Prin-
cesselaan 10, Bergen; marva s.d. 1 M.
Prins, Kanaaldijk 322, Koedijk; sold. 1
C van Bodegraven, Bovenweg 81, St
Pancras; sergt. G. J. Tismeer. Friese-
weg E 52, Oudorp; sold. J. Dekker, Mo
lenweg 31, Heerhugo-vaard; huz. D.
Barten, Westerpad 4, Noord-Scharwou
de; korp J. Bekker, Dorpsstraat A 64,
Zuid-Scharwoude; korp H. Piersma.
Dorpsstraat A 98, Noord-Scharwoude,
marn II zm J. Glas, Sluiskade 25, Br.
op Langendijk; 2e ltn. J. C. Bakker,
Oosterstraat' 30, Noord-Scharwoude.
marn. II zm J den Hartigh. Dorpsstraat
8. Broek op Langei dijk; marn III zm
J. M Stroomer, Leo Toepoel; -aat 26
Castricum en L. Harms, Stetweg 24.
Castricum.
De volledige passagierslijst ligt tei
mzage op ons bureau, Voordam 9, Alk
maar.
waargenomen. Deze lijn is tot nu toe
volgehouden. Men kan het ook anders
zeggen: aanvankelijk is het onderwerp,
zij het een verarmzaligd mens, zij het
een stilleven of landschap, het voor
naamste, er is de ongetwijfeld ge
slaagde poging dit voorwerp in zijn
volle macht te geven. Later echter
wordt het voorwerp gezien als, laat ons
dat noemen: gecondenseerd licht. Het
licht wordt dan hoofdzaak en het voor
werp is er een product van.
Deze ontwikkelingsgang, die nog niet
is voltooid want de energie van de
schilder schijnt onuitputtelijk, is prach
tig bij deze tentoonstelling na te gaan.
En daarin ligt het grote belang van
een dergelijk overzicht: men ziet de
ontplooiing van een groot talent, dat
niets aan anderen en alles aan zichzelf
te danken heeft. v. d. W.
De Staatscourant deelt mede, dat met
ingang van 1 Januari 1951 aan de Rijks
Hogere Burgerschool te Alkmaar de
betrekking van directeur-leraar moet
woiden vervuld. Dat betekent dus, dat
de tegenwoordige directeur de school
gaat verlaten en in verband daarmede
hebben wij gister een onderhoud gehad
met de heer I. H. Massink. die ons be
vestigde, dat hij, in vefband met het
dit jaar bereiken van het 65ste ievens-
jaai als rijksambtenaar en dus als
directeur van onze H.B.S. zal aftre
den.
De heer Massink is geboren op 3
September 1865 en werd op 1 Septem
ber 1912 leraar van de H.B.S. te Schie
dam, welke school in 1918 tot een Rijks
H B S. is geworden. Hij was daar ook
aan het gymnasium verbonden en gaf
tevens in Rotterdam les aan de Acade
mie voor Beeldende Kunsten en Tech
nische Wetenschappen. In hoofdzaak
doceerde de heer Massink natuurkunde,
mechanica en cosmografie.
Op 1 Augustus 1921 ging hij van
Schiedam naar Terneuzen, waar hij tot
directeur van de H.B.S. was benoemd
Zeven jaar bleef hij in Zeeuws Vlaan
deren, jaren waarin hij de schoonheid
van Zeeland leerde kennen en de men
taliteit der eenvoudige Zeeuwen leerde
waarderen. Op 1 September 1928 volg
de zijn benoeming tot directeur van de
R H B.S. te Alkmaar. Hier was de vroe
gere directeur, Dr. Antusch op 28 De
cember 1927 overleden en was de heer
D. L. Daalder nadien als waarnemend
directeur opgetreden.
De bezettingstijd is de R.HB.S. en
haar directeur niet zonder meer voor
bij gegaan. Op 13 Juli 1942 werd de
heer Massink gearresteerd en naar het
Groot Seminarie in Haren (N. Bf.)
overgebracht en vandaar later naar
Sint Michelsgestel tot 21 December
1943. Met ingang van 1 April 1943 had
den de Duitsers hem ontslagen en ge-
pensionneerd. waarna hij' wachtgeld
ontving. Als ambteloos burger wachtte
de heer Massink de bevrijding af en op
7 Mei 1945 is hf, op verzoek van de In
specteur van het Middelbaar Onderwijs
weer aan de Alkmaarse Rijks H B.S. in
functie getreden, waarna zijn herbe
noeming spoedig volgde.
In 1948, bij de herdenking van het
80-jarig bestaan van onze H.B.S. zijn
de verdiensten van de heer Massink
officieel ei'kend door zijn benoeming
tot Officier in de Orde van Oranje Nas
sau.
De directeur heeft de Minister van
Onderwijs. Kunsten en Wetenschappen
verzocht nog tot 1 Jan. 1951 in dienst
te mogen blijven in verband met hel
opgang brengen van de nieuwe cursus
wat zoals uit de oproep in de Staats
courant blijkt wel zal worden inge
willigd.
Als de heer Massink de school ver
laat heeft M; hier ruim 22 jaar zijn
beste krachten aan het Middelbaar On
derwijs gegeven. Honderden jongens en
meisjes, die de school geheel of gedeel
telijk hebben doorlopen en die thans
over alle werelddelen verspreid zijn.
zullen zich zijn persoon en zijn werk
dankbaar herinneren.
De RH uS. verliest door zijn vertrek
een toegewijd en zeer bekwame leer
kracht. d'e lies in het werk heeft ge
steid om zijn school tot een in brede
kringen b kende en gewaardeerde on
derwijsinrichting te maken.
Aanrijding op de Friese brug
De veel beschreven Friesebrug be
wees gistermorgen opnieuw, dat zij
zelfs niet aan de geringste eisen van
het hedendaagse verkeer kan voldoen
Het was voor de personenauto en de
vrachtwagen, die tegelijkertijd de brug
ipreden ondoenlijk elkaar te passeren
en daarom haastte de „luxe" wagen
>.icb om met sbekwame spoed achterui'
'e rijden Hei ging de vrachtauto blijk
baar nog niet snel genoeg, want zii
•eed tegen de personenwagen op en
veroorzaakte daardoor geringe schade
KASGELDVOORZIENINGEN
B. en W. delen mede, dat de .voor
ziening met kasmiddelen in het afge
lopen jaar meermalen moeilijk is ge
weest daar de beschikbare middtjen
niet waren berekend op de grote uit
gaven, welke de verschillende kapi
taalsinvesteringen medebrachten, ter
wijl geen gelegenheid bestond tot con
solidering van de vlottende schuld en
gedurende enige tijd zelfs geen kas-
geidleningen konden worden verkre
gen. In de laatste maanden is de si
tuatie, mede door het opnemen van een
tweetal vaste leningen tot een bedrag
van f 500.000 elk beter geworden.
Voor 1950 is de behoefte aan vreem
de kasmiddelen geraamd op f 2000.000.—
kasgeldleningen waarbij ongeveer
f 800.000 en de andere middelen ge
bruikt zullen worden. Daar dit geld
slechts voor het voor de bedrijven be
nodigde gedeelte rente opbrengt staat
het op het hoofdstuk kasvoorzieningen
te behalen rentevoordeel belangrijk
achter bij dat van de vorige raming.
Vroegere diensten.
Door de hogere gemeentefonds-uitke
ringen en de meegevallen bedrijfsuit-
komsten zal de dienst 1948 met een
overschot sluiten evenals de dienst 1949
als gevolg van de terugwerkende ver
hoging van de uitkering wegens onder
nemingsbelasting met f 234 000. Deze
batige saldi moeten worden overge
bracht naar de kapitaaldienst en mogen
niet zonder meer dienen tot versterking
van de gewone dienst van een volgend
dienstjaar. B. en W. overwegen een
deel van deze ontvangen extra inkom
sten te bestemmen voor extra afschrij
ving op kapitaalsuitgaven in vorige ja
ren gedaan en voor de herkrijging van
ten dele verbruikte reserves (ojn. de
opbrengst van het radiodistributiebe
drijf) teneinde op deze wijze een in
nerlijke versterking van de financiële
positie der gemeente te verkrijgen. Zo
dra de bedragen der vermoedelijke sal
di bekend zijn zullen B. en W bij be
grotingswijziging een voorstel doen tot
regeling der bestemming.
De onvoorziene uitgaven.
Deze post is zeer hoog op f 249.913,19
geraamd. Voor regeling van de rente
en afschrijvingen op de bij suppl. be
groting voorgestelde of nog voor te
stellen uitgaven is voorlopig f 60.000
geraamd. Een bedrag van f 25.000 is
geraamd voor de nadere regeling der
regelmatig voorkomende uitgaven inge
volge art. 72 der L.O. wet en de daar
mee overeenkomstige uitgaven voor
het O.L.O., een bedrag van f 80.000
voor het opvangen van de als gevolg
van de devaluatie optredende prijs- en
loonsverhogingen, een bedrag van
f 15000 voor de exploitatie van de over
dekte bad- en zweminrichting en van
het zomerbad en voor tegenvallers bij
de inkomsten of mogelijk nieuwe uit
gaven f 69.913,19.
De kapitaaldienst.
Het op f 676.463.25 geraamde nadelige
slot van de kapitaaldienst vormt het
restant van de kapitaalsuitgaven, wel
ke in vorige jaren zijn gedaan of op
deze begroting zijn geraamd, waarvoor
nog geen vaste lening is gesloten. De fi
nanciering geschiedt voorlopig met ge
wone kasmiddelen.
Op hoofdstuk XV van de kapitaals-
dienst zijn voor het eerst posten opge
nomen met betrekking tot het fonds
voor bijzondere doeleinden, dat gevormd
wordt uit de kapitalen van het gemeen
te pensioenfonds en het gemeente onge
vallenfonds. welke met ingang van 1
Januari 1950 zijn opgeheven.
Gisteravond werd in de aula van het
Gymnasium een film vertoond door de
Nederlandse Vereniging van Suikerzie
ken. Nadat de heer H. R. J. Grootnoff.
voorzitter van de afdeling Alkmaar, de
uvond had geopend, gaf hij het wcord
aan de spreker, dr. R. J. Hamburgei
Deze gaf een kort overzicht van wat
suikerziekte eigenlijk is en hoe zij het
beste is te bestrijden. De film, die ver
volgens werd vertoond, gaf het samen
stellen en toedienen van injectie's te
zien. We zagen door middel van statis
tieken hoe het suikergehalte in het li
chaam oploopt na het nuttigen van een
'maaltijd. Een suikerzieke moet zich al
tijd onder strenge controle houden. Op
de film zagen we enige voorbeelden
Een suikerzieke moet zich met het
kleinste wondje naar de dokter begeven
daar de gevolgen anders noodlottig kun
nen zijn.
Na de film werd een korte pauze
gehouden, waarna vragen gesteli wer
den. Eén dier vragen was o.m.- „Kan
men door middel van bestraling sui
kerziekte bestrijden?" Dit is niet het
geval, aldus dr. Hamburger. Men kan
de bestraling bij wijze van proef ge
pruiken, maar mag er in geen gevaJ
het dieet of de insuiine-injectie's door
verminderen. Wanneer moet men in-
suline-injecties gaan gebruiken? Zo
dra men het dagelijks eten door het
dieet wijzigt.
Eén der vragen was ook of een sui
kerpatient mag autorijden. Voor een
na tien t die geen insuline gebruikt is t
autorijden geen bezwaar Iemand, die
achter wel insuline-injecties ontvangt
loet beter niet auto te rijden, daar de
nsuiine-rearties onder het rijden kun-
ner optreden De suikerziekte open
oaart zich het meest op middelbare
'eeftijd.
De heer Groothoff dankte tot slot
dr. Hamburger voor zijn zeer interes
sante uiteenzetting.
Francois Bastide voor
„NederlandFrankrijk"
De jonge schrijver Frangoïs Bastide
sprak voor NederlandFrankrijk over
Le röle de la femme dans les romans
francais contemporains.
Na het openingswoord van de voor
zitter, dr. R. Wiarda, zei spreker, dat
hij de titel voor zijn lezing eigenlijk
niet juist had opgegeven. Om de rol
van de vrouw in de Franse letterkunde
te begrijpen, moet men teruggaan tot
de oude mythen, b.v. tot Tristan et
IJseuth. Tristan bestrijdt alle moeilijk
heden, die zich voordoen; dat is de ge
schiedenis van zijn liefde.
Na Tristan tekenen zich twee wegen
af in de letterkunde,: le de zuivere
liefde met meer moeilijkheden te over
winnen, dan bij Tristan. Ze zijn dik
wijls van maatschappelijke orde; 2e de
ridderlijke liefde, die iets meer sen
sueel is. Er is trouwens nog geen harts
tocht, maar een helder, intelectueel
oordeel van de minnaar over zijn ge
liefde. Deze twee richtingen hebben
zeer lang hun invloed doen gelden:
men vindt ze terug in b.v. La Princesse
de Clèves, Le Lys dans la vallée, La
Chartreuse de Parme. In de romanti
sche periode verandert veel. Vroeger
gaf de vrouw geen leiding aan haar
minnaar; het was voldoende, dat hij
overdekt met roem terugkwam. Verder
niets. Maar nu begint de vrouw invloed
uit te oefenen op het leven van haar
minnaar. De vrouw is een dagelijkse
vriendin geworden en niet meer de on
genaakbare koningin, die in een of an
der kasteel woont.
Saint-Exupéry zegt in „Citadel"
aimer c'est regarder ensemble dans la
même direction.
Spreker behandelde daarna vrouwen
typen bij Proust, Giraudoux, Vaiéry
Larbaud. Het ideaal van de laatste,
schrijver is een vernederde vrouw, tra
gische, verlaten vrouwen.
Een voorname datum in de letter
kunde is 1936 (oorlog in Spanje). Van
dat ogenblik af wordt de invloed van
de roman op het publiek groter. De
vrouw wil ook niet meer alleen een
„instrument de plaisir" -zijn; zij wil le
ven voor zich zelf en meedoen met het
leven van haar eeuw. Zie Malraux: „La
condition humaine".
Wat willen de jongste schrijvers,
waarvan spreker een vertegenwoordi
ger is? Zij zoeken hun weg tussen de
Tristan mythe (die gebracht kan wor
den in een moderne roman, zonder de
middeleeuwse omgeving) en de psycho
analyse die tegenwoordig hoogtij viert.
Een moeilijke weg. waarvoor veel lief
de nodg is van de schrijver voor zijn
heldin.
Hierna dankte de voorzitter de spre
ker voor zijn belangrijke voordracht
en riep hem een tot weerziens toe.
Samenwerking van
verenigingen voor het
brengen van cultuurwerken
De Volksuniversiteit voor Alkmaar
en Omstreken heeft samenwerking ge
zocht met het Instituut voor Arbeiders
ontwikkeling, de Ned. Ver. van Huis
vrouwen en de Ned. Reisvereniging.
Door deze combinatie van verenigin
gen zullen in een cyclus „Van Landen
en Volken" drie voordrachten met
lichtbeelden in 't Gulden Vlies worden
gegeven Op Woensdag 22 Februari
spreekt Prof. Dr. A. N. J. den Hollan
der. hoogleraar te Amsterdam over het
onderwerp: Achter het IJzeren Gordijn
Het land der Magyaren, de geschiede
nis van Hongarije, dat steeds één der
siagvelden in de Europese geschiedenis
is geweest.
Dinsdag 7 Maart zal Mr. W. J. van
Balen uit Den Haag spreken over het
onderwerp „Snelle rondreis door Zuid
Amerika", het land waarin „millioen-
steden" voi wolkenkrabbers afwisselen
met tropisch oerwoud, kale pampas,
sneeuwbergen en zandwoestijnen.
De derde lezing in de cyclus is die
van Jef Last, letterkundige te Amster
dam, die zal spreken over „Land en
Volk van China", het volk van 490 mll-
lioen zielen, dat ontwaakt is en dat na
de revolutie politiek, economisch en
cultureel van grote betekenis zal
worden.
Op 20 Februari wordt in de kleine
zaal van de Harmonie door mej. W. J
A Knottenbelt, kunstschilderes te
Brummen een lezing met lichtbeelden
getiteld „Rond Rembrandt", gehouden
en op 15 Maart volgt een V.U.-lezing
met projectie door Dr. H. Groot te
Laren over „De inwendige structuur
der Aarde".
Uit het bovenstaande blijkt wel, dat
er hier op cultureel gebied nog veel
goeds gebracht wordt.
De samenwerking van bovengenoemde
verenigingen waarborgt voor de toe
komst een keus van wetenschappelijke
voordrachten, die voor de ontwikke
ling van stad- en streekgenoten van
grote betekenis kan genoemd worden.
Geslaagd
Bij het in Haarlem gehouden exa
men door de HM.V.V. coupe Danc-
kaerts slaagden voor costumière de
dames B. de Vos en G. $e Rijk te
Alkmaar; B. Dissel met lof en J. Vin
gerling te Koedijk; A. Oudhuis te Heer
hugowaard; C. Nieuwenhuizen te Ko-
gerpoider; G. v. d. Heijden te Oudorp;
A. van Diepen te Beemster; A. van
Westen te Castricum en J. Komen te
Ursem. Alien waren eandidaten van
de Mode Vakschool N. Nelis, alhier.
Bij de dezer dagen gehouden examens
voor het praetijkdiploma Boekhouden
uitgaande van de Ned. Associatie vooi
Praeti.ikexamens slaagden: mej. A Min
nesma te St Pancras en de heren K J
Mink te Alkmaar. G Timmerman te
Bergen en W. v. Weert te Callantsoog
ZONDAG GEEN DIENSTEN IN DE
In verband met voorzieningen aan
de Kapelkerk zullen alle diensten van
de Ned Herv. gemeente Zondag a.s
in de Grote Kerk worden gehouden,
aldus wordt ons van bevoegde zijdr
medegedeeld
Nu allewege het feit herdacht
wordt, dat René Descartes 300
jaar geleden in Zweden is over
leden, zal het voor velen wellicht
interessant zijn te vernemen dat
deze fiosoof nog enige tijd in
Egmond-Binnen heeft gewoond.
Het huisje, dat hij bewoonde, lag
noordwestelijk ten opzichte van
de Ned. herv. kerk, ongeveer hal
verwege de lijn: Ned. herv. kerk
woning-bollenschuur J. Volke
ring aan de Herenweg. Naar ver
luidt moeten er nog tekeningen
van de woning bestaan. Mogelijk,
dat er nog fundamenten zijn. De
Egmondse grond zit trouwens
vol fundamentresten van oude,
historische bouwwerken.
Jeugdconcert in hef
Gymnasium
Gistermiddag werd er in de Aula van
het Murmellius Gymnasium een jeugd
concert gegeven door het Gezelschap
voor Oude Muziek te Utrecht, waarbij
Erna Stellweg-Spoorenb'erg als so
praan optrad. Dit jeugdconcert, waar
voor van de zijde van leerlingen der
diverse scholen grote belangstelling be
stond, werd in het Gezamenlijk pro
gramma van de Nederlandse Radio
Unie, verzorgd door de V.A.R.A., uitge
zonden. Er werden twee werken uit
gevoerd, t.w. „Non sa che sia dolore"
van Johannes Sebastian Bach en „Par-
tenza" van G. Fr. Handel. De heer
Hans Philips, leider van het gezel
schap, gaf vooraf 'n korte uiteenzetting
van de werken, opdat de tekst beter
begrepen kon worden. Beide werken
drukten een afscheid uit. op Italiaanse
tekst, daar in de jaren 1650-1750 deze
vorm van muziek vooral uit Italië af
komstig was. Het gezelschap, bestaande
uit Herman Ehrenfeld, fluit, Lien
Beyers, viool. Paula. Koning, viool,
Theo de Wolf. altviool. Max Werner,
cello en viola da gamba, Helena van
Tongeren, contrabas, en Hans Philips,
clavecymbel, bracht hierna de twee
composities ten gehore, wat op de aan
wezigen een diepe indruk maakte. Ook
de zang van Erna Stellweg-Spooren-
berg werd ten zeerste gewaardeerd.
Nadat deze meesterwerken waren uit
gevoerd mochten de musici een dank
baar applaus in ontvangst nemen.
Concerf „Vita Nova"
Voor het donateursconcert van het
Accordeonorkest o.l.v. Alb. v. d. Wolff,
was in het „Wapen van Heemskerk"
een zeer grote belangstelling. In een
tiental stukken bewees „Vita Nova" in
haar kort bestaan serieus te hebben ge
studeerd. De goede resultaten hiervan
demonstreerden zich in werken van
Strauss. Ketelbey e.a. Ook de gespeelde
soli werden door het publiek zeer ge
apprecieerd. Dat in muzikaal opzicht
alles nog niet volkomen was. is „Vita
Nova" zich wel bewust, aan de verbete
ring daarvan wordt ijverig gewerkt.
Dirigent de Wolff heeft met het
ensemble zéér te waarderen resultaten
bereikt, en daarom is zijn succes dan
ook ten volle verdiend.
De toneelver. A T.V. „Ontwaakt"
speelde onder regie van J. Huygen
„Cel 13 is vrij" en vond voor deze pres
tatie een alleszifis verdiende waarde
ring. Een geslaagde avond voor het ac
cordeonorkest „Vita Nova".
Mef Anthony van Kampen
naar de binnenlanden van
Nieuw-Guinea
Dinsdagavond werd er in de grote
zaai van 't Victoryhotel 'n lezing door
Anthonie van Kampen gehouden voor
de personeelsvereniging van Jac. Met's
automobielbedrijf. Het onderwerp van
deze avond was Nieuw-Guinea met
zijn onherbergzame binnenlanden en
mysterieuze bewoners. De belangstel
ling was ondanks het slechte weer bui
tengewoon groot, meer dan 200 leden
waren aanwezig. Het werd een inte
ressante en leerzame avond. De heer
Van Kampen nam zijn publiek mee
naar de Wisselmeren, in het hartje van
Nieuw-Guinea. Hij liet het kennis ma
ken met de bewoners van de streek, de
Ekkarie's. Men hoorden over velerlei
zeden en gewoonten van deze dwerg
papoea's.
Ook maakte men kennis met Jean
Victor de Bruin, de man. die in deze
uithoek der aarde Nederland vertegen
woordigde Deze was de hele oorlog als
enige blanke op Nieuw-Guinea, en
heeft daar onschatbare diensten aan de
Geallieerden bewezen. Na de pauze
vertoonde de heër Schumacher licht
beelden over dit land. terwijl de heer
Van Kampen de explicatie gaf De heer
V. H. A Pouw, voorzitter van de per
soneelsvereniging dankte tot slot de
heer Van Kampen voor zijn interes
sante en boeiende uiteenzetting. De
Firma vZwaan ield een expositie van
sprekers' werken in de salon van het
hotel. Bii anvoop van een boek was
de heer Van Kam Den bereid daarin zijn
handtekening te zetten.
Burgerlijke Sfand
Geboren: Laura M., d. van S. J. Er-
•famp en C. R. M. Koopman. - Willem J. en
Maria E., z. en d. van W. F. Tetteroo en E.
admiraal. - Klaas W., z. van K. W. Timmer
man en H. Volkers.
Getrouwd: Joannes H. de Ruijter en
lohanna Pronk. - Herman R. Bosman en Ge-
■•arda du Pau. Reindei van der Wiik en
Maria A. vaD de» Veek. - Heronimus Gene©
en Margaretha Klijbroek. - Nicolaas J Noort
en Maria A. loosten. Hendrik van Aanhólt
er Louise H. H. Snaauw, - Geiard Geldman
er Agnes Tb. Bnkkum. - Cornells W. Rootjes
*r> Gerbrandina Dekker. 1
Overleden Euphemia Hemmelder, 67
wed. van S Hoogvorst. - Klaas Kroon,
i :".r weduwnaar van M. Biegman.
pRIE van de beste desk
logische dienst, prof.
tuut en ir. v. d. Ban zuil
de plannen voor de toekc
ten behouden, het moet
zoals Bussum". „Het 201
waren, maar het zal eer
dr. W. Huygens gisteravo
van de ruimtelijke orden
voor de gemeenteraad zie
Raad achter zich zou vin
laten biyven. Om dit te
ners beperkt te houden,
perkte groei In oostelijke
der, zal in onderdelen f
zullen bebouwingsvoorschj
verkeersvraagstuk rekeni
van provinciale wegen er
misch of sociografisch on
drong er op aan besluite
vens en waarschuwde vo<
wij pas met succes kunn
onderzoek bekend zijn. I
en het café- en restaur:
V.V.V., die de toekomst vi
keld. „Het jaar 1950 belo(
Jn dit jaar zal de ruimh
^vastgelegd worden. In he
de gegevens van het soei
JJIT DE REDE van de bi
stippen wij verder aan
een voorstel inzake het Ou
wacht Iran worden. Alle w<
gen aan Zee zijn thans va
en Exploitatie Mij. overg<
Huygens hoopte, dat Berj;
spoedig zal herrijzen en we
Mij. op niets na te laten
plaats weer een fleurig en
aanzien te geven. Het uitb
voor Bergen aan iLee zal
zien worden.
De provinciale duinterrein
tot voor kort een situatie
bevredigde, daar een der
duingebied aan de invloed
meente onttrokken was.
langs gehouden bespreking
rectie van het P.W.N. is
dat de gemeente wel degel
heeft zich met de watei
nen te bemoeien. Besloter
de P.W.N. voortaan bij a
ningen betreffende recrea
zal plegen met het gemei
Hiermede is een basis gele
gezonde gang van zakei
burgemeester.
Sedert de bevrijding wei
gen 86 woningen, w.o. 8
gen gebouwd. In totaal
bouwvergunningen verstre
Huisvesting een
Het huisvestingsvraagsi
steeds een nachtmerrie
staande 80 gezinnen aan
heid werd geholpen, verii
wachtlijst niet noemensw
lijst telt nog 76 gevallen
waren er 136 woningzoek
37 urgente gevallen. Het
bestaat, dat In Bergen
aantal clandestiene burj
die men bij de bevolk
hoopt op te sporen. Berg
gevallen van samenwoning
merhuisjes. Zo op het oog
441 woningen nodig, al
meester Huygens dit aant
aan de hoge kant. Het
cflfer steeg in 1949 van
Er werden 201 babies g<
70 personen overleden. I
zorging was naar spri
zeer bevredigend. In 39
leende het toenmalige Burg
bestuur permanente hulp
werklozen bedroeg 610,
demobiliseerden 8, waarv
functie verwierven Aan
werd een uitkering ki
Consumentencredièt verle
gevallen maakten inge:
spraak op betaling ingevi
wet-Drees.
Culturele
NA erop gewezen te he
gezondheidstoestand
naren zeer gunstig is,
zitter tot zijn vreugde
dat het culturele leven
het Rijk de gemeenten
het werk der kunstenaars
heeft Bergen dit onmidde
grepen. Ook het vorige
gelden beschikbaar gesti
aankoop van schilderijen
1950 eveneens het geval
gemeente helpt aldus de
maar niet critiekloos. Een
devol instituut noemde
stenaars Centrum Berj
ledental van 150 tot
groeien en dat een band
sen de bevolking en de
In 1949 heeft het K.C.
naars een verkoop ten
6000.bezorgd.
In de gemeente zijn
door 2607 leerlingen bez
waarvan 425 van buiten
bestaan plannen voor de
tweede o.l. school. Ook
voor het Gem. Slachthui
verlies begroot, ditmaal
Dit jaar zal moeten bil
verre het slachthui^
heid geniet.
Wat het Gemeentelijk
Bedrijf betreft, werd in
vengrondse net vernieuwd
van 1950 zal een gedeel
ondergrondse net onder
men worden, zonder da!
verhoging behoeft te wc
