Leopold kreeg 57,68 procent
Vliegramp in Engeland: 80 doden
Grote meerderheid in Vlaanderen
Kort Bestek
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Industriegebieden stemden tegen
Franse verkeersstaking geëindigd
Spanning in Indo China stijgt
Maandag 13 Maart 1950
147e Jaargang No. 61
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Volksraadpleging verliep
rustig
Binnenkort belangrijke
conferentiès in Den Haag
zeer
Vogelpest in Zeeuws-
Vlaanderen
Weerbericht
Klaus Fuchs verried
belangrijke gegevens
Hoe de arrondissementen stemden
Nieuw Guinea op de
ministerconferentie
Over Britse houding in
Europese betalingsunie
Toestel met supporters en journalisten
stortte neer na landingspoging
Tudor mocht niet voor
passagiersvluchten
worden gebruikt
Het bouwen in 1952
vrij?
BUREAU
ADMINISTRATIE
Voordam 9, Tel. 3320
Postgiro 187294
REDACTIE
Achterdarn 20, Tel. 2274
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
A KAPTEIN
SCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.m.
Familieberichten 20 ct p.
m.m. Vraag en Aanbod
(alleen 2e hands goederen)
tot 15 woorden 1.elk
woord meer 5 ct. Uitslui
tend contant.
Abonnementen 1.40 per
maand, 4.— per kwar
taal plus incassokosten.
Leopold HI, Koning der Belgen, heeft bij de gisteren gehouden volks-
itiadpleging een meerderheid behaald. 57.68 procent der geldige stembiljet
ten behelsden een bevestigend antwoord op de vraag, of hij al dan niet zijn
constitutionele rechten opnieuw diende uit te oefenen. Het is de vraag, of deze
uitslag het probleem, waarover het volk werd geraadpleegd, nader tot een
oplossing brengt. Zoals men zich zal herinneren, heeft Leopold zelf als voor
waarde voor zijn terugkeer gesteld, dat hij 55 procent der geldige stemmen
zou moeten behalen, terwjjjl de socialisten steeds de stelling hebben verde
digd, dat de koning tenminste een tweederde meerderheid zou dienen te
halen, wilde er van een herstel in de oude rechten sprake kunnen zijn. Het ver
rassende element is de betrekkelijk geringe meerderheid geweest, die de
tegenstanders van de koning in de Frans sprekende provincies hebben ge
hoekt. De Vlaamstalige gewesten leverden, zoals te verwachten viel, een
meerderheid voor de koning op, terwijl in Brussel pro en contra elkaar vrjj-
wel in evenwicht hielden (48 pet. Ja). Regering en koning zullen thans aan
de hand van de cjjfers moeten uitmaken, wat er dient te gebeuren. Stellig
zullen nog spannende dagen voor Belgie volgen.
Hoewel men thans op de hoogte is
van de publieke opinie in Belgie, is de
koningskwestie dus nog verre van op
gelost. Op grond van het twijfelachtige
percentage zullen liberalen en socialis
ten zich blijven verzetten tegen een te
rugkeer van de koning. Indien Koning
Leopold en de Katholieke Volkspartij
voet bij stuk zouden houden, zou Belgie
volgens politieke waarnemers recht,
streeks naar een regeringscrisis en
nieuwe verkiezingen gaan.
Een hypothese, die op het ogenblik
in Brussel de ronde doet, is deze, dat
KONING LEOPOLD
57,68
PRINSES DE RETHY
toch Koningin?
Het Aflanfische Pact
De derde vergadering van het Noord-
atlantische defensie-comité zal op
1 April 1950 plaats vinden in Den
Haag, waar op uitnodiging van de Ne
derlandse regering, de ondertekenaars
van het Noordatlantisch Fact bijeen
zullen komen.
Bovendien zullen in Den Haag twee
andere belangrijke bijeenkomsten wor
den gehouden over aangelegenheden
betreffende het Noordatlantisch Pact.
Op 24 Maait zal de Noordatlantische
Voorzieningsraad in 's-Gravenhage ver
gaderen, onder leiding van Hubert E.
Howard, voorzitter van de Bewape-
ningsraad. Op 28 Maart vergadert het
Noordatlantische militaire comité op
uitnodiging van generaal Omar Brad
ley.
Het percentage van 57.68 der Bel
gische bevolking dat zijn stem' heeft
uitgebracht op koning Leopold, is enigs,
zins als een ontgoocheling voor de Leo-
poldisten gekomen, daar de vorst op
een zeker ogenblik in 26 van de 30
arrondissementen 62,07 procent der
stemmen had gekregen. De uitslagen
van Brussel, Luik en Bergen, met zijn
voor het grootste gedeelte anti-konings
gezinde bevolking, deden echter het
definitieve percentage beneden de 60
procent dalen.
Koning Leopold heeft in zeven van
de negen Belgische provincies een
meerderheid behaald, namelijk in Ant
werpen, in Brabant, West-VIaanderen,
Oost-Vlaanderen, Luxemburg, Limburg
en Namen. In de provincies Luik en
Henegouwen bleef het percentage be
neden de 50.
De koning heeft in het algemeen
veel meer stemmen gekregen, dan zijn
tegenstanders aan de hand. van de in
de verkiezinpen van 26 Juni 1949 door
de Katholieke Volkspartij behaalde re.
sultaten (43,55 procent van het totale
aantal stemmen) had verwacht. Hieruit
kan worden geconcludeerd, dat een
groot aantal liberalen en zelfs socialis
ten vóór de terugkeer van de koning
hebben gestemd.
Het resultaat van de volksraadple
ging is desalniettemin geworden wat
vele vooraanstaande politici steeds heb.
ben gevreesd: een percentage, dat wel
iswaar boven het gemiddelde van 55
procent voor het gehele land ligt, doch
voor liberalen noch socialisten beslis
send is. Ook de scheiding tussen Vla
mingen en Walen niét een gemiddeld
percentage van resp. 72 procent en 42
procent voor de koning, is door deze
volksraadpleging meer dan ooit geac
centueerd.
Bij de pluimveestapel van de land
bouwer R. Pikavet in de Clingepolder
onder de gemeente Clinge is een ge
val van vogelpest geconstateerd. Alle
dieren zijn gedood, het bedrijf is ont
smet en geïsoleerd teneinde uitbrei
ding der ziekte te voorkomen. Voor
zover bekend is dit het eerste geval
van vogelpest, dat zich in Zeeuwsch-
Vlaanderen voordeed.
De Israëlische gezant te Londen, dr.
Mordechai Eliash. is Zaterdagavond
door Britse politie te Hampstead, in
Noord-West-Londen, levenloos aange
troffen.
In een berichtje omtrent de „Stof
fenhaven" aan de Spoorstraat schreven
wij abusievelijk, dat deze zaak aan de
Keizerstraat was gevestigd.
Wisselende bewolking met plaat
selijk enkele buien v.n.l. in de
Noordwestelijke helft van het
land. Langs de Waddenkust af en
toe nog krachtige, overigens meest
matige Westelijke tot Noordwes
telijke wind. Vannacht op ver
schillende plaatsen zware en bijna
overal lichte nachtvorst. Morgen
overdag ongeveer dezeife tempe
ratuur als vandaag.
DINSDAG: Zon op 6.58, onder
18.42. Maan op 5.59, onder 13.38.
Volgens Amerikaanse deskundigen
is het de Sowjetunie, dank zij de haar
door dr. Klaus Fuchs verstrekte in
lichtingen, thans onder meer bekend,
over hoeveel atoombommen de Ver
enigde Staten nu beschikken. Slechts
de jongste Amerikaanse uitvindingen
op 't gebied van de atoomenergie zijn
niet door Fuchs in handen der Russen
gespeeld. Wel heeft hij hun verstrek
kende inlichtingen over de atoombom
en hoogst belangrijke gegevens op
theoretisch gebied over de waterstof
bom verstrekt.
ïn Amerika wordt thans nagegaan
of Fuchs medeplichtigen heeft gehad.
PRINS BOUDEWIJN
nieuwe mogelijkheid
de koning door het resultaat der ver
kiezingen zich in zijn eer hersteld zou
achten en ten gunste van zijn zoon
Boudewijn zou aftreden.
Het Belgische kabinet komt vandaag
bijeen en Dinsdag zal premier Eyskens
een onderhoud met de koning hebben.
(Zie voor vervolg pagina 3)
De uitslag van de Volksraadple- Oudenaerden Ja 66.9 Neen 33.1
ging in de verschillende arrondis- Namen Ja 48.5 Neen 51.5
sementen was in percentages uit- Mechelen Ja 69.9 Neen 30.1
gedrukt: Neufchateau Ja 60.8 Neen 39.2
Gent Ja 70.6 Neen 29.4 Tongeren Ja 84.3 Neen 15.9
Yperen Ja 76.1 Neen 23.9 Dendermonde Ja 75.5 Neen 24.5
Brugge Ja 72.5 Neen 27.5 Thuin Ja 43.0 Neen 57.0
Turnhout Ja 84,4 Neen 15.6 Hoei-Borgw. Ja 41.8 Neen 58.2
Roesselaere Ja 84.7 Neen 15.3 Charleroi Ja 32.9 Neen 67.1
Leuven Ja 66.3 Neen 33.7 Ostende Ja 73.0 Neen 27.0
Hasselt Ja 82.3 Neen 17.7 Nijvel Ja 37.6 Nepn 62.4
St. Niklaas Ja 77.7 Neen 22.3 Verviers Ja 59.7 Neen 40.3
Antwerpen Ja 63.0 Néén 37.0 "Kortrijk Ja 70.3 Neen 29.7
Aalst Ja 68.6 Neen 29.3 Dinant Ja 59.7 Neen 40.3
Aarlen Ja 65.0 Neen 35.0 Brussel Ja 48.1 Neen 51.9
Doornik Ja 43.5 Neen 56.5 Luik Ja 34.7 Neen 65.3
Zinnik Ja 34.4 Neen 65.6 Bergen Ja 31.2 Neen 68.8
Ook electriciteit en gas
weer vrij normaal
De staking bjj de Parijse bus- en
metrodienst is Zaterdag beëindigd. De
niet-communistische vakverenigingen
hebben een aanbod tot vijf procent
loonsverhoging aanvaard en ook de
CGT, zo zeide een woordvoerder van
de Parijse transport-organisatie, heeft
zjjn leden geadviseerd op deze voor
waarde aan het werk te gaan.
De stakingsbeweging bij de Parijse
gas- en electriciteitsvoorziening neemt
in hevigheid af. De voorziening is met
behulp van gevorderde arbeidskrach
ten bijna normaal. De niet-communis-
tische vakbond besloot echter te blij
ven staken.
In verband met een door het Indone
sische parlement aangenomen motie
betreffende de -cnselijkheid de kwes
tie-Nieuw Guinea op de agenda te
plaatsen van de binnenkort te houden
ministersconferentie te Djakar' ver
neemt het ANP, dat het 'nderdaad in
de bedoeling ligt, deze aangelegenheid
op voormelde conferentie tot een punt
van bespreking te maken.
In genoemde motie steunt het par
lement de regering der RIS, teneinde
te bereiken, dat Irian binnen een jaar
de facto en de jure met Indonesië ver
enigd wordt, en dat het Nederlands-
Indonesische geschil niet van de agen
da der Ver. Naties mag worden af
gevoerd, alvorens de kwestie-Irian
opgelost is.
de provincie daarentegen, vooral
in Marseille en Bordeaux, hebben de
monstraties tegen het vervoer van wa
pens naar Indochina plaats gehad. Van
communistische zijde poogt men stem
ming te maken tegen de invoer van
Amerikaanse wapens volgens het At
lantisch pact.
Paul Hoffman geërgerd
Paul Hoffman heeft verklaard, dat
Engeland 150 millioen dollar aan
Marshall-plan dollars dreigt te verlie
zen tenzij dit land met andere Euro
pese landen deelneemt aan een plan
voor het opruimen der handelsbelem
meringen.
Hij verklaarde dat dit bedrag dat
bijna 1/4 bedraagt van het voorlopig
voor Engeland voor het volgende jaar
van het plan-Marshall uitgetrokken
bedrag, gestort zal worden in het
fonds voor de voorgestelde Europese
betalingsunie, onafhankelijk van het
al of niet toetreden van Engeland.
Hoffman zeide voorts, dat hij „geër
gerd was over de Britse houding, doch
voegde hieraan toe, dat hij verwachtte
dat Engeland uiteindelijk toch aan het
plan zal deelnemen.
Jhr. Van Tets weer naar
Praag
De Nederlandse gezant te Praag,
Jhr. van Tets zal binnenkort op zijn
post terugkeren. De handelssecretaris
van deze legatie, mr. K. Westerhof, is
zijn functie te Praag blijven vervullen.
Jagersfontein overgedragen
Tijdens een officiële proeftocht van
het m.s. „Jagersfontein" van Vlissin-
gen naar IJmuiden heeft de Halland-
Afrika-lijn dit schip van de konink
lijke maatschappij „De Schelde" over
genomen.
Een vliegtuigramp bij Cardiff in Wales heeft Zondag 80 mensenlevens
gekost. Een „Avro Tudor V" met accommodatie voor 72 passagiers, die 78
passagiers en een bemanning van vijf personen aan boord had, stortte neer
op een stuk land bij het dorp Sigginston op 25 kilometer afstand van Cardiff.
De passagiers waren huiswaarts kerende bezoekers van een Zaterdag te
Belfast gespeelde rugby-wedstryd IerlandWales. Het toestel was speciaal
voor deze vlucht gecharterd. Het zou op het vliegveld Llandow bjj Cardiff
landen, miste echter de landingsbaan, trachtte weer op te stijgen, doch sloeg
toen, volgens ooggetuigen, in de lucht over de kop en stortte neer. Het
vloog niet in brand.
Ogenblikkelijk kwamen van overal
uit de omgeving ambulances naar de
plaats van de ramp. Zes ernstig ge
wonden wist men levend uit het wrak
te halen doch vijf van hen overleden
later.
Volgens een ooggetuige stopten de
de
motoren voordat het toestel met
neus naar beneden omlaag stortte.
Een der directeuren van de maat
schappij, die de verongelukte vlieg
machine (zoals gezegd een „Tudor")
ter beschikking heeft gesteld, is de
vice-luchtmaarschalk Bennett, die de
krachtigste pleitbezorger is geweest
van de „Tudor"-machine tegenover
haar critici.
De controverse over „Tudor" ont
stond na het ongeluk met de „Star
Dust" in Augustus 1947 op een vlucht
JTen doofstomme in Jean-Delle-Vedove
dat, zo u uit de naam zult begrijpen,
in Frankrijk ligt, heeft in elf jaar tijd
een astronomische klok geconstrueerd,
die 280 kg weegt. Zij heeft een systeem
van deurtjes, die om acht uur open
gaan en 's avonds om zeven uur weer
dicht. Andere deurtjes gaan alleen J>pen
op 14 Juli, óp Allerheiligen en met
Kerstmis. De klok geeft uren, dagen,
maanden, jaren, maanstanden, jaarge
tijden en nog veel meer aan. Ge kunt
er, vrienden, zelfs op zien. hoe laat het
is óók! Q Donderdag wordt aan veer
tig Utrechtse studenten in Den Haag
een diner aangeboden De jongelui
zijn nog nooit in de gelegenheid ge
weest, kennis te maken met de genoe
gens van een goede maaltijd en een
prima glas wijn. En nu zullen zij hun
schade kunnen inhalen. De cmdervak
groep ..groothandel in wijnen" zal tij
dens de maaltijd voorlichting geven
Aan de hand van practische voorbeel
den natuurlijk Wat een feest, wat eer
feest! O Weet ge nog. dat ik u trachtte
wijs te maken, dat Frankrijk voortaan
gele koplampen voor auto's voor
schreef? Stelt u gerust Dat geldt nie-
voor buitenlanders.
gen Duitse fabriek is met India, e fir
ma's in onderhandeling over het ie-
llllllll!llllllllllll!lll!lllllllll!llllillUlliniBlllllllllllll!l!lllllll]lllllllllllll!!llll!lllllUI!llll»l!UII!llllll
veren van gemotoriseerde riksia's De
Indiase autoriteiten namelijk zijn van
plan het riksjavervoer als „slavenar
beid" te verbieden. Zouden ze daar nu
óók gaan bekvechten of de dingen op
het rijwielpad of op de verkeerswegen
thuishoren? Prins Otto, eens kroon
prins van Oostenrijk, is komen vertel
len, dat de vliegende schotels Russi
sche cartografische instrumenten zijn.
Beter een half koninkrijk in de
hand, dan een héél i» de vertel
De Sowjets, zei hij heoben zeer nauw
keurige kaarten van Amerika. Otto is
volgens mijn kaartsysteem nummer ze
ventien op de lijst van de schoteldes
kundigen, die ons wat willen voor
schotelen. De Italiaanse boer Fran-
cesio Falco is in een wijnvat gevallen
en verdronken. Men vermoedt, dat hij
beschonken was. Hoe dan ook. te diep
in het vat gekeken heeft-ie zeker.
Het veertienjarige meisje Beryl Old
ham was vanaf haar geboorte blind
En toen 2® Zaterdag in school van de
trap viel, kreeg ze het gezichtsvermo
gen terug. Waarmee bewezen is, dat
de wondere'- de wereld nog niet uit
zijn.
£)e vlaggestoxken rond 't hoofdkwar
tier van de Verenigde Naties wor
den aangetast door wormen Twee zijn
reeds omgevallen. Het lijkt waarachtig,
of de UNO dezelfde kant op gaat als
wijlen de Volkenbond. Generaal
Kruis, die per auto uit Belgie terug
keerde. is nabij Maastricht afgestapt
voor het huis van een juist gerepatri
eerde militair en zomaar naar binnen
gestapt En als ik er nog bi.i vertel, dat
de generaal „Hoe gaat het" zei tegen
die gemeen soldaat, vindt ge dat zeer
zeker toch maar echt-wat-je-noemt van
de generaal.
van Londen naar Santiago, waarbij elf
mensen om het leven kwamen. Men
kon bij onderzoek de oorzaak van de
ramp niet achterhalen Daarna veron
gelukte de „Star Tiger" met 31 mensen
aan boord, begin 1948. Een jaar daar
na verdween een derde „Tudor". De
„Tudor 5", het type van de veronge
lukte machines thocht daarna niet
meer voor passagiersvervoer gebruikt
worden.
Een publicatie van Prinses
Wifhelmina
Binnen enkele dagen zal onder de
titel „De grote onbekende" een paas-
boodschap van H.K.H. Prinses Wilhel-
mina in de boekhandel verkrijgbaar
zijn. Het geschrift verschijnt in een
omvang van zestien pagina's bij uitge
verij W. Ten Have te Amsterdam.
Voor het eerst richt Prinses Wilhel-
mina zich op deze wijze tot het Ne
derlandse volk.
Twee meisjes vingen een dief
Reeds verscheidene malen was op
een kantoor in Den Haag geld ont
vreemd. Op een goede dag besloten
twee meisjes voor rechercheur te gaan
gaan spelen en zij vertelden de por
tier, die zij van de diefstallen verdach
ten, dat zij die dag tijdelijk in een an
dere kamer zouden werken. Zij ver
borgen zich echter tegen koffietijd in
een kast van hun eigen kamer en za
gen toen, dat de portier, die koffie
rond bracht, toch hun kamer binnen
kwam en haar tasjes op zijn gemak
aan een inspectie onderwierp. Toen hij
uit een er van geld weg nam, kwamen
de meisjes te voorschijn. De portier zit
nu op zijn beurt „in de kast".
Overvallers als
„douane-ambtenaren"
In de buurt van de Nederlands-
Duitse grens hebben twee onbekende
mannen 's avonds een voetganger zijn
portefeuille afhandig weten te maken,
door zich voor douane-ambtenaren
uit te geven. De mannen sommeerden
de voetganger zijn papieren te laten
zien en beroofden hem vervolgens.
Daarna dekten zij hun vlucht door een
grote herdershond, die hen vergezel
de, op hun slachtoffer los te laten.
Stille Omgang te Amsterdam
In de nacht van Zaterdag op Zon
dag hebben 20.000 mannelijke katho
lieken, o.w. vele geestelijken, in Am
sterdam deelgenomen aan de jaarlijk
se stille omgang als hulde aan het sa
crament van mirakel.
Extra treinen en autobussen uit vele
delen van het land voerden de pel
grims in de nachtelijke uren naar de
hoofdstad. In stilte biddend legden
allen de drie kwartier lange bedeweg
door bet centrum af. In dertig kerken
tegelijk werden daarna H.-missen op
gedragen.
Oostduitse regering bereidt
geldhervorming voor
De Oostduitse regering bereidt
nieuwe monetaire maatregelen voor
met het doel de geldcirculatie aan te
passen aan de werkelijke hoeveelheid
goederen, die in Oost-Duitsland wordt
verkocht.
Bereidt Ho Tsji Minh
offensief voor?
De spanning in Indo-China is geste
gen, doordat Ho Tsji Minh, leider der
communistische opstandelingen, alle
Vietnamezen tussen 18 en 45 jaar ge
mobiliseerd heeft. Radio Vietminh
heeft in vier talen herhaald: „Dood aan
Bao Dai en de Franse collaborateurs'
Wie geen gehoor geeft aan de mobili
satie-oproep, zal worden gestraft. Al
leen voor degenen, die hoogbejaarde of
invalide verwanten hebben, wordt een
uitzondering gemaakt.
Volgens onbevestigde berichten be
reidt Ho Tsji Minh tegen 15 Maart een
algemeen offensief voor in het gebied
van Saigon ten einde de aandacht der
Fransen af te leiden van een Chinese
inval aan de Noord-grens.
In Franse kringen is men van oor
deel, dat de 150.000 man troepen, die
Frankrijk in Indo-China heeft staan
voldoende zijn om de opstandelingen
te bedwingen. Zij moeten echter mo
dern materiaal hebben. Lijsten van
hetgeen men behoeft zijn reeds aan
Amerika overhandigd en intussen door
de Amerikaanse regering goedgekeurd
Jessup de reizende ambassadeur van
president Truman, heeft dit weekend
met Bevin geconfereerd en zal nu in
de loop van deze week met Schuman
beraadslagen. Hij zal waarschijnlijk
aah de president der V.S. een nieuw
plan voorleggen voor een gemeen
schappelijke Amerikaans-Brits-Franse
politiek in het Verre Oosten.
Ho Tsji Minh zei binnenkort ver
dragen van wederzijdse bondgenoot
schap en militaire steun met het com
munistische China en de Sowjetunie
tekenen, zo wordt te Saigon vernomen.
De minister van Wederopbouw en
Volkhuisvesting, mr. dr. J. in 't Veld,
heeft bij een bezoek aan Doetinchem
medegedeeld, dat hij in 1952 het bou
wen hoopt vrij te geven, al zullen dan
nog wel voorwaarden worden gesteld.
De minister meent, dat er een stimu
lans tot bouwen moet ontstaan en dat
de aannemers weer moeten kunnen
concurreren.
Koninklijk gezin komt
Dinsdag terug
Naar wij vernemen zal Hare Majes
teit koningin Juliana met haar drie
dochtertjes in de loop van Dinsdag in
het vaderland terugkeren.