Wieringermeer kr vierde dorp
D.D.D.
Westelijk elftal versloeg jeugdteam
Het Radioprogramma
Eerste woningen zullen in 1951 verrijzen
Doodt de coloradokever
Luchtmacht voor Mao?
Verzekeringswet betekent armoede
voor duizenden ouden van dagen
Ceta-&C4Wl-UHl6, de Zui+viqe was mét Té/lpeét^'n!
NAAR VASTE GROND
Ik ken Hem niei
DONDERDAG 6 APRIL 1950
VOOR HEDENAVOND
HILVERSUM I, 402 m. - Nieuwsberichten
om 7, 8 en 11 uur. 6.00 Vrij en Blij. 6.25
De stem van de Christelijke Vakbeweging. 6.40
Leger des Heils-kwartier. 7.15 De muziek bij
nader inzien. 7.40 Vandaag. 8.05 Jan van Rie-
beek. 8.25 Matthaus Passion. 9.20 Met band
en plaat voor u paraat. 9.40 Haak in. 10.15
Dc vaart der volken. 10.35 Elegie. 10.45
Avondoverdenking. 11.15 „Harold en Italië".
HILVERSUM II, 297 m. - Nieuwsberichten
om 6, 8 en 11 uur. 6.15 Sportpraatje. 6.3Ö
Strijdkrachten. 7.00 Het klokje van zevfcn uur.
7.05 Hugo de Groot en zijn Avro-orkest. 7.30
De Radio Volksmuziekschool. 8.15 Radio Phil-
harmomsch-orkest. 9.15 Avro's Avondschool.
9.40 Exquise muziek. 10.15 Algehele doof
heid, slechthorendheid en onderwijs. 10.30
Pierre Palla. 11.15 Sportactualiteiten. 11.30
Avondmijmering.
VOOR VRIJDAG
HILVERSUM I, 402 m. Nieuwsberichten
om 7, 8, 1, 7, 8 en 11 uur. 8.15 Gram.-
muziek. 8.45 Fantasia. 9.15 Ochtendmuziek.
'J.35 Gram.muziek. 10.30 Morgendienst. 11.00
Zangrecital. 11.30 Matthaus Passion. 12.33
Divertimento. 1.15 Zangklasse. 1.45 Mariniers
kapel. 2.30 Pastorale. 2.40 Van oude en
nieuwe schrijvers. 3.00 De profundis. 3.40
„Laatste lijden". 4.00 Cyclus: Piano-werken.
4.30 Peer Gynt-suite. 4.45 Nederlandse Ka
mermuziek. 5.30 „Under de Fryske flagge".
5.45 Bach-programma. 6.15 ,,'t Is onze zaak,
waarvoor hij staat". 6.30 Geestelijke liederen.
6.45 CMB-kwartier. 7.15 Gram.muziek. 7.40
Vandaag. 8.05 Kerkdienst. 9.30 Eerste uit
voering van het in 1950 voltooide werk van
Ernest W. Mulder. 10.45 Avondoverdenking.
11.15 Sweelinck-kwartet.
HILVERSUM II, 297 m. Nieuwsberichten
om 7, 8, 1, 6 en 11 uur. 8.18 Franz
Schubert. 8.50 Voor de huisvrouw. 9.00 Goede
Vrijdag-concert. 10.00 „Thuis". 10.05 Morgen
wijding. 10.20 Sidney Torch en zijn orkest.
10.30 Voor de vrouw. 10.45 Jonge Neder
landse kunstenaars. 11.15 Gij vreemdeling.
11.35 Orgelspel door Johan Jong. 12.00 ,Chin-
golos". 12.33 Sport en prognose. 12.45 Albert
Sandler en zijn orkest. 1,15 Gram.muziek.
I.45 Beniamino Gigli zingt Tosti-liederen. 2.00
Kookkunst. 2.20 „Die passion in neun Inven-
tionen". 2.35 Negro-spirituals. 3.00 „Het
kruis, dat bleef". 3.20 Het Omroep-Kamer-
orkest. 4.00 Omroep-Kamerkoor. 4.30 Tussen
twaalf en zestien. 5.00 Silvestri-kwartet. 5.20
Wij en de muziek. 6.15 De Vara feliciteert
6 30 Strijdkrachten. 7.00 Denk om de bocht.
7.15 „Le chausseur Maudit". 7.30 Avond-
niaaldienst 9.00 Men vraagten wij
draaien.' 9.25 AetJier-forum. 9.55 Buitenlands
weekoverzicht. 10.10 Pennies from heaven.
10.40 „Goede Vrijdag". 10.45 Avondwijding.
II.15 Fragmenten uit „Parsifal".
RADIODISTRIBUTIE-DIENST
LIJN III: 7.05 Gram. 7.30 Kron 7.40
Gymn. 7.50 Qram. 10.10 Verz.progr. 10.55
„There is a green hill" 11.00 Macpherson.
11.30 Parlementsoverzicht. 11.45 „Easter Pa
rade". 12.00 VI. Br.: Gram. 12.32 Orkest
Welffens. 13.15 Eng. H.S.: Casabon-orkest.
14.10 Gram. 15.00 Eng. L.P BBC Schots-
orkest. 16.00 Mil.-orkest. 16.30 Hoorspel. 17.00
Fr. Br.: Ber. 17.10 Verz.progr. 17.40 Liede
ren. 18.00 Voor de soldaten. 18.30 VI. Br.:
Voor de soldaten. 19.30 Lux.: „Suivez la
piste". 20.00 Eng. H.S.: Gram. 20.30 Eng
L.P.: „Up the pole". 21.00 BBC Var.-orkest.
21.45 Fanfare. 22.30 „Muziek in miniatuur".
23.15 Causerie. 23.20 Dansorkest.
LIJN IV: 7.10 Gram. 7.30 Eng. H.S Or
gel. 8.10 Conoert. 9.00 Kookpraatje. 9.10
Gram. 10.00 Lux.: Ménage et Musique (VI.
er, Fr.). 11.15 Eng. H.S Wading. 12.00 Or
kest-concert. 12.45 Piano- 13.15 VI. Br Lie
deren. 13.30 Mattheus Passie, Bach <II) lo.lö
Kalundborg: Koppel kwartet. 16 00 NWDR:
Domkoor te Miinster. 16.45 Eng. H.S BBC.
Midland' Light Orchestra l7-4(J, Eng. L.P.:
Voetbal. 18.00 „Cotton Band Show 18.30
Sport. 19.00 Zang 19.15 „Mitchell Chonis
20.00 VI. Br.: „Barabbas treurspel. 22.15
Giam.
(Van onze speciale verslaggever)
VOG DRAAGT HET WIJDE Wieringermeerland de lidtekens van de wandaad,
die de Duitsers in April 1945 nu vijf jaar geleden begingen. Overal ziet
men de zwaar geteisterde boerderijen, deels nog in puin, deels provisorisch her
steld, met daarnaast de schamele noodwoningen, waarin de pachters met hun
gezinnen een onvoldoend onderdak hebben gevonden. Schrille tegenstelling tot
de vroegere kapitale boerderijen, die hier eens stonden. Doch terwijl in het pol
derland en de drie dorpen de wederopbouw gestaag terrein wint keek het
gemeentebestuur van de Wieringermeer naar de toekomst en beraamde het
plannen om de arbeiders, die nu steeds per bus worden aangevoerd, van wonin
gen te voorzien. In 1951 nu vinden deze plannen reeds hun verwezenlijking, want
dan zal op het kruispunt van de Kwelweg en de Oosterterpweg, ongeveer vijf
kilometer ten Oosten van Wieringerwerf, een nieuw dorp verrijzen, dat door
de ontwerper, professor Wieger Bruin uit Amsterdam, voorlopig is aangeduid
als dorp „vier".
Agrarische gemeenschap
IN het tijdelijk als raadhuis ingerichte
gebouw van gemeentewerken te
Wieringerwerf ontvouwde professor
Wieger Bruin gisteren het ontwerp
van het vierde dorp, dat een volwaar
dige gemeenschap zal worden, waarin
de bevolking gelegenheid wordt gebo
den haar geestelijke en materiële be
hoeften te bevredigen. Dit in flagrante
tegenstelling met de eerste voornemens
die men t.a.v. de Wieringermeer koes
terde, n.l. om langs de rand van het
nieuwe land een kring van gehuchten
te stichten. Een gehucht zal immers
nooit in staat zijn voldoende scholen,
kerken en andere openbare gebouwen
te onderhouden, wat in een compleet
dorp wel tot de mogelijkheden behoort.
Dorp „vier", we zullen het voorlopig
zo blijven noemen, zal een zuiver agra
risch dorp worden met een oppervlakte
van 33,8 ha. en een bevolking van naar
schatting 1330 zielen. Ter vergelijking
diene, dat men het inwonertal van
Wieringerwerf, Middenmeer en Sloot-
dorp heeft geraamd op resp. 2700, 2010
Nog naamloos
Tot nu toe heeft het gemeente
bestuur van Wieringermeer te
vergeefs gezocht naar een pas
sende naam voor het nieuwe
dorp. Er kwamen vele suggesties,
die o.a. verband zochten met de
Kwelweg en de langs het dorp
lopende Kwelvaart. Zo werd ge
noemd: Kwelvaartdam, Kwel-
dershorn, Kwelbrug en een
drieste knaap zei zelfs: Kwel
geest. Maar dat laatste wordt het
stellig niet.
en 1330, wanneer deze dorpen eenmaal
zullen zijn volgebouwd, een ontwikke
ling, die in volle gang was toen de
oorlog uitbrak en de opbouw werd lam
gelegd.
250 Arbeiderswoningen.
In dorp „vier" komen 250 arbeiders
woningen, 40 middenstandswoningen en
zeven huizen voor notabelen, terwijl er
gedacht is aan twintig winkels en een
gelijk aantal ambachtsbedrijven. Een
smid heeft reeds een aanvraag inge
diend om hier een smederij te vesti
gen en waarschijnlijk zal hij één der
eerste bewoners van dorp „vier" zijn.
Voor de ouden van dagen zijn twintig
kleinere huizen geprojecteerd. Bij het
ontwerpen van de vorm van het dorp
heeft de stedebouwkundige rekening
gehouden met het steeds sterker wor
dende streven naar het behoud van
cultuurgrond. De bebouwing in dorp
vier is dichter dan die van andere dor'
pen, hetgeen mogelijk was omdat, vol
gens prof. Wieger Bruin, de landarbei
ders door betere sociale omstandighe
den minder prijs stellen op een grote
tuin bij hun huis dan vroeger. Hij
heeft er verder naar gestreefd het dorp
een open vizier te geven naar Wierin
gerwerf en hiervoor een oplossing ge
vonden door aan de Westkant een
sportveld té projecteren. De woningen
voor de notabelen zullen aan de rand
van het dorp worden gezet, in het een
trum komen de winkelhuizen en een
autobusstation, terwijl langs de Noord-
Zuid lopende Kwelweg drie kerken
met bijbehorende schoolgebouwen zijn
geprojecteerd. Vrijwel alle huizen ko
men op de Noord-Zuid as te staan om
zoveel mogelijk van de zon te kunnen
profiteren. Verder komen er 'n gemeen
schappelijk gymnastiekgebouw, een
café restaurant en een tweetal kleuter
scholen. Mogelijk zullen er nog een 2e
café komen, een dépendance van ge
meentewerken en een consultatiebureau
voor zuigelingen. Het dorp wordt om-
Bovenstaande opname van de door
Prof. Wieger Bruin gemaakte
maquette van het vierde dorp in
de Wieringermeer geeft een goed
overzicht hoe deze plaats er straks
zal uitzien. De horizontaal lopende
hoofdstraat in de Oosterterpweg,
van boven naar beneden ziet men
de Kwelweg. Links onderaan is
de ruimte voor de sportveldenaan
de rechterkant wordt het dorp
begrensd door de Kwelvaart.
geven door een singel van hoog en laag
geboomte, die aan het geheel een vrien
delijke sfeer zal geven en tevens als
barrière dienst doet tegen de over het
vlakke polderland vrij spel hebbende
wind.
De ontwerper zou het liefst zien, dat
het dorp vrijwel in zijn geheel in mon-
tagebouw werd uitgevoerd, maar het
gemeentebestuur heeft nog niet de
moed gevonden hiervoor toestemming
te verlenen. Dit is een zaak, die nader
onder de loupe zal worden genomen.
Het dorp zal gebouwd worden 4,20 me
ter beneden A.P. en het grondonderzoek
heeft uitgewezen, dat met een normale
fundering, zonder palen, kan worden
gebouwd.
Men dient er rekening mede te hou
den, zo deelt het ministerie van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening
ons mede, dat na het intreden van
warm weer aanzienlijke aantallen colo
radokevers te voorschijn kunnen ko
men. De telers en vooral ook de volks
tuinders en particulieren moeten der
halve van het eerste optreden af de
kevers en eventuele nakomelingen be
strijden en verdelgen. Dit moet worden
voortgezet zolang er nog kevers of
aardappelen op het veld aanwezig zijn.
Iedere gebruiker van een perceel
aardappelen, hetzij teler, volkstuinder
of particulier loopt de kans dat, wan
neer bij controle een meer of minder
ernstige aantasting wordt geconstateerd,
zonder voorafgaande waarschuwing een
procesverbaal tegen hem wordt opge
maakt.
De inlichtingendienst van de Chine
se nationalistische strijdkrachten heeft
gemeld, dat 20 a 30 Russische jacht
vliegtuigen en bommenwerpers, die
onlangs gebouwd zijn en de kenteke
nen van de USSR naast de rode ster
van de Chinese communisten dragen,
te Hsjoetsjou, Hangtsjou en Sjanghai
zijn opgemerkt.
Willy Schmidt (A/cm. V.) scoorde twee maal
De op het Haarlem-terrein gespeel
de lichtwedstrijd en een westelijke
combinatie is door het westelijk elftal
met 32 gewonnen. Het Jeugdelftal
speelde een vrij goede wedstrijd en
was in technisch en tactisch opzicht
zeker niet de mindere van de weste
lijke combinatie.
De meest opvallende spelers in de
jeugdploeg waren de buitenspelers
Vermunt en Louwer alsmede de links
achter Looyen. Ook de beide binnen-
spelers Van Beurden en Krommert
deden goed werk maar middenvoor
Bakema was een vrij zwak punt. In
de eerste helft domineerde de jeugd
ploeg. Slechts eenmaal moest de wes
telijke achterhoede capituleren toen
rechtsachter Van der Oord keihard in
eigen doel trapte, maar door Schmidt
(Alkm. V.) werd het nog voor de
pauze 11.
Na de rust ging de strijd vrijwel ge
lijk op. Daan de Jongh was in de wes
telijke voorhoede inmiddels vervangen
door De Wette van RCH maar een
verzwakking betekende dit niet. Na
een half uur kopte Kick Smit tegen
de paal en Schmidt kon het leder ach
ter doelman Gerbering plaatsen. Wel
scoorde de uitstekende linksbuiten van
het jeugdelftal Louwer spoedig de ge
lijkmaker maar in de laatste minuten
bracht De Wette met een prachtig
schot de eindstand op 32 voor de
westelijke combinatie. Bij de weste
lijken waren Karpes van EDO en De
Vos van RCH de meest op de voor
grond tredende spelers.
Het Jeugdelftal is nog niet officieel
samengesteld, maar het laat zich aan
zien dat er weinig of geen verande
ringen in zullen worden aangebracht
voor de wedstrijd tegen Belgie op 16
April.
Het biljarttournooi om de Ma
rathonbeker is gewonnen door Van
der Pol, gevolgd door De Ruyter,
Kruythof, Franken en Metz.
Op 20 Augustus begint in Zuid-
Slavie een groot internationaal schaak-
tournooi tussen verschillende landen
ploegen.
De eerste van de serie wedstrij
den om de „Zilveren Wondertent'
tussen VUC en Hermes DVS is met
51» gewonnen door de Schiedammers.
Het Engelse elftal, dat op 15
April tegein Schotland uitkomt, is als
volgt samengesteld: Williams (Wolver
hampton), Ransey (Tottenham), Aste-
on (Manchester United), Wright (Wol
verhampton) Franklin (Stoke City)
Dickinson (Portsmouth), Finney (Pres
ton N.E.), Mannion (Middlesbrough),
Mortensen (Blackpool), Bentley (Chel
sea), Langton (Bolton Wanderers).
Buitengewoon congres Bond voor Staatspensionnering
Premievrij pensioen ereplicht der gemeenschap
Na dertig demonstratieve streekvergaderingen door het gehele land, hield de
ongeevrer 200.000 leden tellende Bond voor Staatspensionnering gisteren in de
Dierentuin te Den Haag een buitengewoon congres. Met algemene stemmen werd
een resolutie aangenomen waarin o.a. wordt overwogen, dat bij het beëindigen
van de noodwet-Drees (in October) en aanvaarding van de verplichte ver
zekeringswet opnieuw in de naaste toekomst vele duizenden ouden van dagen
zullen worden verstoken van premievrij staatspensioen. Aanvaarding van laatst
genoemde wet zal armoede brengen in duizenden gezinnen, omdat het hun door
economische omstandigheden niet mogelijk zal zijn om aan hen op te leggen
verzekeringspremies te betalen.
Prof Molenaar:
„Verzekeringsgedachte
rot als een mispel"
In de resolutie wordt er voorts op
gewezen, dat de noodwet-Drees ont
daan van de bezwaren ten aanzien van
aftrek van eigen bezit of inkomen en
van de toepassing der classificatie als
basis kan dienen voor de totstandko
ming van een wet, als door de Bond
nagestreefd. Het zal nimmer in de be
doeling van de Nederlandse regering
mogen liggen om de bestaande regelin
gen te versïechteren hetgeen bij invoe
ring van de verzekeringswet zeker het
geval zal zijn.
Sprekers
Nadat de voorzitter, de heer L. Steen
huis, in zijn begroetingsrede o.a. de ver
tegenwoordiger van de minister van
Sociale Zaken, de Eerste Kamerleden
Molenaar en Woudenberg en de Twee
de Kamerleden mevr. FortanierDe
Wit, mej. Tendeloo en de heer Gortzak
had verwelkomd, verkreeg als eerste
spreker de heer J. J. A. Berger Jr.,
secretaris van het NVV, het woord. Hij
noemde de plannen van de commissie
Van Rhijn (verzekering) een achteruit
gang in vergelijking met de noodwet-
Drees. Velen zullen de premiebetaling
niet kunnen opbrengen. Wat de Bond
wenst is een compromis. Het gaat niet
om de verzekeringstechniek, maar om
de mens.
De tweede inleider, dr. G. M. J. Veld
kamp, secretaris van de Raad van Ar
beid te Breda, bleek een voorstander
van een premieregeling te zijn. Bij een
bodempensioen komt men te staan,
aldus spreker, voor de vraag of dit pen
sioen moet worden vastgesteld op een
vast bedrag of naar gelang van de
hoogte van het inkomen. Naar zijn oor
deel moet de premie een percentage
van het loon bedragen. Uitgegaan moet
worden van een flexibel bestaansmi-
nium en een hoogte van het pensioen,
afhankelijk van de verzekeringsduur.
In sprekers systeem past een premie
voor alle sociale verzekeringen. Dit is
alleen door te voeren met een omslag
stelsel.
In de middagvergadering voerde de
heer C. J. van Lienden, lid der Tweede
Kamer en hoofdbestuurslid van de
Bond, het woord. Hij noemde een ver
zekeringswet een stap terug op het ter
rein van de sociale voorziening in ons
land. Het premievrij staatspensioen is
z.i, een bevrediging van een natuurlijk
rechtsgevoel van de massa. Uitvoering
van een premiestelsel is bovendien niet
mogelijk zonder het scheppen van een
omvangrijk ambtelijk apparaat. Door
voering van de plannen-Van Rhijn zal
gevolgen hebben die men niet kan
overzien. Door een bodemvoorziening
te scheppen zal recht worden gedaan
aan degenen, die allang op verzekering
van hun recht ten deze wachten. Het is
een ereplicht der gemeenschap om een
zodanige regeling te maken.
Gedachtenwisseling.
Prof. Molenaar, lid der Eerste Kamer,
noemde de verzekeringsgedachte zo rot
als een mispel. Er moet een eind wor
den gemaakt aan het getheoretiseer
De tijd is rijp om te gaan werken in
de richting als door de Bond wordt be
doeld. De heer Gortzak verklaarde, dat
de CPN-fracties in Eerste en Tweede
Kamer zich gaarne achter het stand
punt van de Bond stellen. De heer
Berger schatte onder voorbehoud, dat
de kosten van een premievrij pensioen
over 40 jaar 1 milliard zullen bedra
gen. Voor de eerste jaren zal dat f 200
a f 250 millioen zijn. De noodvoorzie-
ning-Drees vraagt thans f 150 millioen
HUWELIJK
X
DOOR MARY BÜRCHELL
30
„Ik zal alles zeggen wat maar be
hoorlijk is", beloofde hij. En ze kreeg
een duidelijke indruk, dat haar bood
schap vergezeld zou gaan door enkele
cynische opmerkingen, gewisseld tus
sen broer en zuster. Daarna kuste hij
haar tot afscheid als een werkelijk
toegewijde verloofde en zag ze hem
heengaan.
Ze vreesde dat op het moment, dat
de deur achter hem dichtviel, haar
oom uit zijn studeerkamer zou komer
om haai op staande voet de les te
lezen over deze verloving En in een
soort paniek snelde zij de trap op naar
haar eigen kamer. Hier was alles be
kend en onveranderd en in niets gelij
kend op de prachtige kamer, waar ze
de vorige nacht had doorgebracht Het
was niet meer dan een redelijk aardig
slaapkamertje, beantwoordend aan de
behoeften van een onbelangrijk jong
familielid, dat voor korte tijd op be
zoek was.
Ze keek rond en had moeite niet te
geloven, dat een groot deel van wat er
gebeurd was slechts in haar verbeel
ding bestaan had, sinds ze deze ka
mer het laatst gezien had. Alleen El
liott's ring aan haar vinger was een
onweerlegbaar bewijs van de werke
lijkheid der ondervindingen.
Onwillig de betrekkelijke veiligheid
van haar eigen kamer te verlaten,
verzon Teresa kleine bezigheden die
haar aanwezigheid daar rechtvaardig
den. Het was natuurlijk een vrij laffe
manier om aan de situatie te ontsnap-
nen. maar ze had een vaag gevoel dal
ze op het moment geen moed kon op
brengen tot het ondergaan van meer
dere beproevingen.
Een klein uur was voorbij gegaan
en Teresa begon er juist over te den
ken de tocht naar beneden te wagen,
toen een gebiedend tikje op haat
deur haar het hart in de keel deed
kloppen.
„Binnen", zei Teresa met tegenzin,
hopend dat het een der dienstboden
was of, in het ergste geval, haar tante
vol felle critiek.
Het Was echter erger. Veel erger
Haar nicht Marcia kwam de kamer
binnen, slank en aantrekkelijk in een
perfect zittend rijcostuum, dat zti
Teresa moest het tegen wil en dank
erkennen voortreffelijk wist te
uragen.
Marcia was op een qcherpe, diamant-
harde manier een bijzonder knap
meisje en toen ze de deur sloot en er"
tegenaan leunde, voelde Teresa zich als
een kaarsje zich moet voelen, wan
neer er een honderd-watt lamp wordt
aangestoken.
„Wat betekent die nonsens ovet
iouw trouwen met Elliott Burdern?'
vroeg Marcia. recht op het doel af
gaande.
„Het is geen nonsens". Teresa
wenste dat het wat minder defensief
had geklonken, ..ik ben met hem ver
loofd en ik ga heel gauw met hem
trouwen".
„Daar komt niets van in", verzekerde
Marcia haar vinnig. „Er is maar één
meisje in Malever met wie Elliott
Burdern zal trouwen, en dat ben ik.
Hij is al eeuwen stapelgek op me en
ik hoef maar één kik te geven jou of
welk ander meisje ook in de steek te
doen laten. Prent dat maar goed in je
hoofd en maak een ander plannetje,
dat zal heel wat eenvoudiger voor je
zijn."
HOOFDSTUK IV
Gedurende enkele seconden na Mar-
cia's zelfbewuste en ruwe verklaring,
heerste er absolute stilte in de ka
mer. terwijl de meisjes elkaar or
moeilijk te omschrijven wijze mon
sterden.
(Wordt vervolgd
LEONARDO DA VINCI had van de
hertog te Milaan, zo vertelt een le
gende, de opdracht gekregen om op de
muren van de eetzaal van Santé Maria
een laatste avondmaal te schilderen.
Maar een hem kwaadwillige prior had
door weten te zetten, dat de opdracht
in de belachelijk korte tijd van 14 da
gen moest zijn voltooid. Een engel be
loofde echter de schilder te helpen.
Iedere nacht toonde deze aan Da Vinei
een gezicht, eerst dat van Jezus, daar
na van de twaalf discipelen. Dan
schilderde Leonardo overdag datgene,
wat hij 's nachts gezien had. Na der
tien dagen waren alle figuren voltooid.
Het gezicht van alle discipelen drukte
ontsteltenis uit. Want zojuist had Jezus
gezegd, dat één van hen Hem zou ver
raden. Maar geen enkele van de aan-
zittenden was althans naar z'n uiter
lijk kenbaar als de verrader. Alleen
was afgebeeld, dat Judas het zout
vaatje omstootte, het symbool van de
vrede.
Dan komt toevallig de prior binnen
om te zien hoe ver het werk gevor
derd is. Da Vinei ziet zijn valse „Ju-
das-tronie". Hij wist daarom de Ju-
dasfiguur die hij gemaakt had, uit; en
stelt er het gezicht van de prior voor
in de plaats.
's Nachts verschijnt de engel op
nieuw aan de schilder, maar nu be
droefd. Gevraagd naar de reden daar
van, luidt het antwoord, dat nu ieder
zal kijken naar die „Judas-tronie".
Maar allen moeten juist naar Christus
zien. Daarom veegde Da Vinei voor
de tweede maal zijn Judas uit, om
hem te vervangen door het droomge
zicht van de Engel
JO TEKENDE Leonardo op alle ge
zichten zonder onderscheid de ont
steltenis van het „waarom?" Waarom
moest Christus lijden? Waarom moest
hij door een van de zijnen worden
verraden? Waarom moest alle leed en
schuld van de mensheid juist gecon
centreerd worden op Hem? Waarom
moest juist Jezus door God en men
sen worden verlaten?
Het is een ontsteltenis die zich dui
zendvoudig in de geschiedenis her
haald heeft. Want nog staan wij ont
steld om wat ruim 19 eeuwen geleden
op Golgotha plaats vond. Al worden
wij met dit gebeuren alleen maar ge
confronteerd in de Mattheuspassie
van Bach. Want zozeer grijpt Bachs
muziek ook ons nog aan, zo hevig
weet hij ons het onbegrepen lijden
van Christus te tonen, dat zelfs wjj
moderne mensen het gelukkig!
nalaten om na de opvoering van dit
werk te applaudiseren.
Het is ook een onbegrijpbaar won
der, dat in dit ene, onvervangbare li
chaam van Jezus Christus God zelf
geleden heeft. Zich tot in het laatste
solidair verklaard heeft met de ein
dige mens. Lijden en dood op zich ge
nomen heeft.
QNTSTELD? Ja, dat zijn wij nog,
wanneer we luisteren naar Baebs
muziek. Maar tekende Leonardo niet
alle discipelen zonder enig onder
scheid als diep onder de indruk van
Jezus' woorden? Terwijl er toch een
bij was, Judas, die hem zou verraden?
Terwijl er een bij was, Petrus, die met
de grootst mogelijke nadruk zou be
weren zijn meester niet te kennen?
Terwijl allen, zander enige uitzonde
ring hun Heer in de steek zouden la
ten op het moment, bij de gevangenne
ming, toen de zaak voor hen persoon
lijk lichtelijk kritiek werd?
Ja, het uiterlijk van iemand is door
gaans dermate neutraal, dat het ons
niets zegt over de innerlijke goede of
kwade mogelijkheden van de persoon
zelf. Duizenden zullen in allerlei ker
ken op de avond van de Goede Vrijdag
het laatste avondmaal van Christus
herhalen. Naar ik veronderstel in die
pe ootmoed en met volkomen over
gave. Maar is dat een garantie om in
de toekomst geen verraad te plegen
en niet de fatale woorden van Petrus'
verloochening te spreken: „Ik ken
Hem niet!"? Een ieder weet voor zich
het antwoord wel op deze vraag.
J^ATEN WE daarom weer teruggaan
naar de legende, die ons over Da
Vinei wordt verteld. Uiterlijk is er bij
ieder de ontsteltenis om dit onrecht,
dit leed, deze onbegrepen tragiek.
Maar innerlijk blijft er, bij Judas en
bij Petrus, bij de overige discipelen en
bij ons, de mogelijkheid tot verraad,
verloochening of collaboratie met an
dere, vreemde machten.
Maar er is nog een derde ding, waar
van deze legende vertelt. De pointe ls
namelijk daarop gericht, dat ieder naar
Jezus moet zien. Judas mag niet cen
traal staan met z'n verraderskop, zo
bij deze bezat. Evenmin Petrus of u
of ik. Centraal moet zijn Christus, en
Hij alleen, want Hij droeg het leed
der wereld. Hij ging ons voor op de
weg naar de Vader. De dag van Zijn
diepste leed werd onze Goede Vrijdag.
.1^' Geneesmiddel tegen
huidaandoeningen.
Doet de jeuk bedaren en
doodt de ziektekiemen, zodat
de huid zich kan herstellen.
Bedenk wel wat gij over iemand
zegt en aan wien ge het zegt.
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken heeft .erkiaard, dat de
Amerikaanse regering overweegt, of er
een mogelijkheid bestaat tarwe en rijst
naar het Chinese vasteland te sturen,
ter verlichting van de hongersnood.
