PERSOONSDOSSIER 846
Nationale
Reclasseringsdag
^J^on inkliiki
iOnintetyne
leiancjóte fling
JUNI 1950
Zaterdag 17 Juni 1950
de HOOFDROL speelt
een Leidse deken
UITGAVE VAN HET NATIONAAL BUREAU VOOR RECLASSERING
NASSAUPLEIN 28 - 'S GRAVENHAGE - POSTREKENING Nr 160150
TEN NAME VAN NATIONALE RECLASSERINGSDAG TE 'S GRAVENHAGE
Dat kan alléén bij de gezinsorganisatie met
eigen fabrieken en winkels: de...
Niet
om het gewin
maar
voor het gezin
RECLASSERINGS
p EN volk verwacht van zijn vorst nu eenmaal belangstelling
op elk gebied: economisch, technisch, wetenschappelijk,
sociaal enz. Iedereen is er echter tevens van overtuigd, dat één
persoon, al is hij nog zo'n groot genie, onmogelijk deskundig kan
zijn op al deze terreinen.
Des te verheugender is het te weten, dat Koningin Juliana, die
buiten haar zware taak van Vorstin ook nog een voorbeeldige
moeder van een gezin is, die nog vrij jong in jaren en zeker in
regeringsjaren is en bovendien door haar aantrekkelijke een
voud alle gedachten aan onbereikbare genialiteit verre houdt
dat juist deze jonge Vorstin niet alleen belangstelling toont voor
reclassering, maar herhaaldelijk blijk geeft van grote deskun
digheid op dit gebied.
Zij is volkomen op de hoogte van de moderne opvattingen
op strafrechtelijk terrein, op dat van het gevangeniswezen en
de reclassering. Zij juicht de reorganisatie-plannen van
harte toe.
Meer echter dan dit alles treft iedereen, die het geluk heeft
in nauwe aanraking te komen met de Koningin, de warme, men
selijke belangstelling die de Vorstin toont voor de persoon van
de gevangene.
Tijdens het bezoek van de Koningin
aan een reclasseringsinrichting1) trof
het de aanwezigen, dat vele langge
straften haar met name bekend
waren! Met onverholen belangstelling
luisterde zij naar een uiteenzetting
over dit subtiele werk onder vrouwen
en meisjes en zij drong erop aan toch
vooral de nazorg goed aan te pakken,
daar de zwakken steeds steun nodig
hebben van hun sterkere medemensen.
In het dankwoord, dat deze inrichting
enkele dagen later mocht ontvangen,
staat letterlijk: „De Koningin was diep
onder de indruk van hetgeen u haar
hebt verteld van het bijzonder subtiele
en moeilijke werk in de gevangenissen,
waarbij het u gegeven is ais „instru
ment" te mogen dienen in Gods hand
om deze ongelukkige mensen te hel
pen hun plaats wederom in de ge
meenschap te kunnen innemen."
Toen de Koningin sprak over de
levenslang gestraften in Leeuwarden,
klonk er grote sympathie in haar
zachte stem: „Met belangstelling lees
ik het orgaan, dat de gevangenen te
Leeuwarden zelf verzorgen. Ik ont
vang ook brieven van deze mensen,
die ik alle lees. Er gaat iets om in de
harten van deze mensen...!"
Meer dan woorden spraken haar blik
en de warme klank in haar stem. Op
dat moment zagen we niet zozeer de
Vorstin, maar meer nog de Vrouw en
Moeder, die medelijden had met de
zwaksten van haar onderdanen. De
liefde van een moeder gaat immers bij
voorkeur uit naar haar zwakste kin
deren, naar de kinderen, die leed heb
ben, zij het dan ook door eigen schuld
in veel gevallen. Een „moeder" is
nooit "hard, want zij begrijpt. „Tout sa-
voir, c'est tout pardonner." (Alles be
grijpen is ales vergeven.)
Laat ons op de Nationale Reclasse-
ringsdag tonen, dat we onze Vorstin
waardig zijn!
i) Dit bezoek bracht de Koningin
onlangs aan de R.K. verplegingsinrich-
ting „Maria Regina" te Stevensbeek
iN.B.). Dergelijke inrichtingen, beheerd
door reclasseringsinstellingen van ver
schillende gezindten, zijn er meer in ons
land. Erin opgenomen kunnen worden
voorwaardelijk veroordeelden, voorwaar
delijk in vrijheid gestelden en andere
reclassenten, die niet of niet meer in de
gevangenis thuis horen, doch voor wie
ook het leven in de vrije maatschappij
(nog) niet geschikt is.
F") IKWIJLS hoort men nog de vraag:
wat is eigenlijk reclassering?
Mag ik eens proberen het u duide
lijk te maken aan de hand van de
inhoud van een persoonsdossier, zoals
er duizenden staan in de archiefkas
ten van onze reclasseringsinstellin
gen?
Willekeurig heb ik een dossier ge
pakt. Zelf ben ik benieuwd naar het
geval. Aha, het is Jansen! Natuurlijk
is het Jansen, want u begrijpt wel, dat
ik hier geen werkelijke namen noem
Jansen is al een oude klant van de
reclassering, hoewel hij nog geen der
tig jaar is. Reeds c.ls kind van een jaar
of tien kwam hij voor het eerst met
de Justitie in aanraking. Het milieu,
waarin hij opgroeide, was bijzonder
ongunstig. Zijn vader was drankzuch
tig en oneerlijk, maar wist steeds nog
net de politie uit handen te blijven
zijn broers en zusters aardden naar
zijn vade. en hijzelf werd op zijn vijf
tiende jaar reeds ter beschikking van
de regering gesteld wegens oplichting,
tweemaal gepleegd. Tot zijn 21ste jaar
werd hij verpleegd in een opvoedings
gesticht - .1 daarna in de maatschap
pij terug te keren.
Jansen had in de inrichting een
vak geleerd en hij kwam gemakkelijk
aan de slag. Maar noch bij zijn eerste
baas, noch bij de vele volgende hield
Jansen het lang uit. Hii woonde een
tijdje in het ouderlijk huis, kreeg ken
nis aan een meisje en trouwde met
grote pra.cht en praal. Het geld hier
voor verschafte hij zich door winkel
diefstallen en als er direct geen ont
dekking volgt, vervalt hij tot brutalere
misdrijven. Maar de kruik gaat ook
hier te water tot zij breekt
De Officier van Justitie vindt het
een moeilijk geval. Wat hij van deze
jonge man weet, is maar weinig, te
weinig in ieder geval om er een oor
deel op te baseren. Hij moet eerst
meer van deze verdachte weten en
daarom vraagt hij een reclasserings
instelling over Jansen een voorlich
tingsrapport uit te brengen.
Nu gaat er een ambtenaar of een
vrijwillige werker van de reclasse-
ringsinstelling op uit om alles om
trent Jansen aan de weet te komen.
Eerst bezoekt hij diens ouders, broers
en zusters. Dat is tijdrovend, maar hij
moet het wel doen om zich een oor
deel te kunnen vormen over het mi
lieu, waarin Jansen is opgevoed. Hij
gaat praten met het hoofd van de
school, welke Jansen heeft bezocht, en
vervolgens steekt hij zijn licht op bij
de directeur van de inrichting, waar
Jansen tot zijn 21ste jaar is ver
pleegd. Ook zoekt hij contact met de
werkgevers, voor wie Jansen heeft
gewerkt. Het eventuele oordeel van
predikant of kapelaan kan verder van
de grootste betekenis zijn. Niet een
maal, maar meermalen bezoekt
de rapporteur Jansen zelf om door
persoonlijk contact inzicht in diens
karakter en motieven te krijgen. Dan,
op een goede dag, verzamelt de rap
porteur al zijn aantekeningen en
schrijft het voorlichtingsrapport.
Zo'n voorlichtingsrapport is een ge
degen stuk werk. Dat moet het ook wel
zijn, want het is het kompas, waarop
de Officier van Justitie en straks ook
de Rechter moet varen bij de beoor
deling van de persoon van Jansen. Zij
moeten weten wat voor vlees zij in de
kuip hebben, met name of Jansen een
te reclassereh persoon is of niet. In
het eerste geval moet hij een kans
hebben zijn leven te beteren zonder in
de gevangenis te hebben gezeten.
Ik blader in het lijvige voorlich
tingsrapport en zie, dat de rapporteur
inderdaad heeft geadviseerd Jansen
een kans te geven door voor hem een
voorwaardelijke straf te vragen. En
een psychiatrisch rapport, want de
rapporteur vond Jansen toch wel een
heel eigenaardig type man.
Ook dat rapport ligt in het dossier.
En hier is de aantekening, dat Jan
sen tot 6 maanden voorwaardelijke
gevangenisstraf is veroordeeld met
een proeftijd van drie jaar, waarbij
het toezicht a,an de reclasseringsin-
stelling is opgedragen.
Nu eens zien, hoe het met Jansen
verder is gegaan!
Dat blijkt uit de kwartaalrapporten
van de toezichthouder.
(In sommige plaatsen op een
andere datum in Juni)
WAAROM Nationale Reclasserings-
dag?
Deze Dag heeft een tweeledig doel.
Het werk van de reclassering geschiedt
veelal in stilte. Het is werk, dat geen
ruchtbaarheid verdraagt, want het is
stille hulp van de ene mens aan zijn
minder gelukkige medemens. Maar
één dag in het jaar wordt de trom ge
roerd, één dag in het jaar wordt dit
werk onder de aandacht van het Ne
derlandse volk gebracht, wordt ge
vraagd om morele en daadwerkelijke
steun, zonder welke de reclassering
niet kan bestaan. Over de wijze, waar
op niet-materiële steun gegeven kan
worden, zie men het artikeltje „Prac-
tische reclasseringsarbeid door vrijwil
ligers" elders in dit blad.
Daarnaast betekent Nationale Re-
classeringsdag ook: collecte. Een be
roep dus om financiële steun voor de
gezamenlijke reclasseringsinstellingen
van alle gezindten. De reclassering
wordt in Nederland verricht door een
viertal grote landelijke instellingen
van verschillende gezindten en een
groter aantal kleinere instellingen,
welke laatste óf landelijk óf regionaal
óf plaatselijk werken en een bepaalde
soort reclasseringsarbeid verrichten.
In totaal zijn er ongeveer 30 instel
lingen. Zij ontvangen naar verhou
ding van de omvang van haar werk
zaamheden een aandeel uit de op
brengst van de collecte. Deze wordt
georganiseerd door het Nationaal Bu
reau voor Reclassering, uitgaande van
de Vereniging van Reclasseringsinstel
lingen, dat daartoe in practisch iedere
plaats van Nederland een plaatselijke
collecteleiding heeft gevormd.
Niet 30 maal per jaar, slechts een
maal doet de reclassering, een beroep
op u. Moge dit beroep niet vergeefs
zijn.
Uw hulp stelt de reclassering in
staat haar werk te doen. In het belang
van de maatschappij. In het belang
van het individu.
De eerste zijn moedgevend. Jansen
werkt regelmatig en verdient behoor
lijk. Maar na een half jaar la,at hij
zijn handwerk varen en treedt hij als
vertegenwoordiger bij een van zijn
vroegere vrienden in dienst. Hoe de
toezichthouder ook waarschuwt, hij
vindt geen gehoor. Jansen weet het
beter. Maar tegen de verleiding blijkt
hij niet bestand en een paar maanden
later pleegt hij een oplichting, waar
voor hij wordt opgepakt.
De Rechter nndt, dat Jansen nu
maar eens voelen moet. Niet alleen
wordt de oude straf geëxecuteerd,
maar hij krijgt er voor de apHchting
nog een jaar bij.
Ook in de gevangenis laat de
reclassering Jansen eühter niet los.
Door een der celbezoekers wordt hij
regelmatig opgezocht. Ernstig wordt
met hem gesproken en de celbezoeker
is dankbaar, dat Jansen zieh goed
gedraagt. Als het ogenblik is aange
broken, waarop Jansen voor voor
waardelijke invrijheidstelling in aan
merking kan komen, is het weer de
reclassering, die het rapport daartoe
opmaakt. Zij zoekt een werkgever, die
bereid is het met Jansen te proberen.
Natuurlijk zoekt zij werk uit, waarbij
Jansen niet speciaal in de verleiding
komt, en ook nu weer aanvaardt zij
het toezicht.
(Vervolg op pagina 3 bovenaan)
Wal zeggen bekende
Nederlanders over de
Reclassering
ZIE P/
ZIE PAG. 2 EN S
V
