In 1951 krijgt Nederland televisie hoge prijs Nederland" Noordelijke opmars gestuit Pres. Sukarno: „Ik stel op vriendschap met VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN Belgische communistenleider in zijn woning vermoord V.S. gooien atoombommen als communisten aanvallen Dr. Hirschfeld is optimistisch Wij zullen nog grotere offers moeten brengen Zaterdag 19 Aug. 1950 147e Jaargang No. 193 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Zender in Lopik komi dii jaar gereed Nog twee zenders als experiment slaagt Zeventig cent grens voor „duurdere sigaretten" Berger tram voor één jaar behouden Felle tegenstander van koning Leopold Geen Australische landing te Intsjon Ook meerderheid voor Pholien in Belgische Senaat Duitse arbeidseenheden worden bewapend „Maar als wij Nieuw-Guinea niet krijgen komt er een nieuw conflict" Beroep op de jeugd van Nederland Dr. Drees over de stakingen Engeland biedt soldaten voor Korea aan BUREAU ADMLTSTRATIE Voordam 9, Tel. 3320 Postgiro 187294 REDACTIE \cht rd-m 20. Tel. 2274 Directie: J. BULSMA en C. KRAK Hoofdredacteur: A KAPTEIN ALKMAABSCHE CODBANT TARIEVEN: Advertenties: 16 ct p. mm Familieberichten 20 ct. p m.m. Vraag en Aanbod (alleen2e bands goederen) tot 15 woorden f 1.—, elk woord meer 5 ct. Uitslui tend contant. Abonnementen f 1.50 per maand, 4.50 per kwar taal plus incassokosten (Van onze Haagse redacteur) ALS aich geen onverwachte moeilijkheden voordoen, zal een groot deel van de Nederlanders, ongeveer vier millioen mensen, in het voorjaar 1951 in de gelegenheid gesteld worden van de televisie te gaan genieten. Dan zal het in het Westen van het land mogelijk zijn regelmatig de televisie-programma's te be kijken 06 zender die in Lopik in aanbouw is, komt nog dit jaar gereed. Met behulp daarvan zal men een cirkelvormig gebied kunnen bestrijken met een straal van vier en dertig kilometer, waardoor steden als Amsterdam, Den Haag en Rotterdam weliswaar aan de rand van dit verzorgingsgebied komen te liggen, maar toch een goede ontvangst kunnen verkrijgen. grote steden en een aantal zenders voor het landelijke gebied. Maar zelfs de geprojecteerde kleine masthoogte bleek in sommige gevallen een ern stig bezwaar, aangezien zich in de buurt van de meeste grote steden vliegvelden bevinden. Men is toen ge komen tot het plan om een zender met een mast van 200 meter hoogte en een antenne van 120 meter lengte in Lopik te bouwen. Wanneer met deze zender een gun stig resultaat wordt bereikt, hoopt men met bijvoorbeeld drie van der gelijke zenders geheel Nederland te kunnen bestrijken. (Zie verder pag. 7) OINDS in Augustus 1949 de Tele- visie-commissie haar adviezen aan de ministers van Verkeer en Water staat en van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen uitbracht, heeft de bestudering van het televisiepro bleem in Nederland niet stilgestaan. Thans zijn de ministers van oordeel, dat uit de periode van voorbereiding en overweging moet worden overge gaan naar een tijdperk van „doen". Vandaar, dat men in 1951 wil begin nen met de uitzendingen, die voor lopig echter nog het karakter van een experiment zullen dragen. Het totale televisie-experiment staat on der verantwoordelijkheid van de N.V. Nederlandse Omroep Zender Maat schappij de Nozema waarin zit ting hebben de Regeringscommissa ris voor het Radiowezen, de omroep verenigingen en de P.T.T. De outillage De Nederlandse industrie voor namelijk Philips en de P.T.T. zor gen voor de zender, de studio en de verbindingen tussen beide. De tech nische outillage van de studio wordt geleverd door de industrie, terwijl de omroepverenigingen hun bemoeienis hebben met de inrichting van de studio en met de samenstelling van de programma's, waarvoor zij 600.000 gulden per jaar zullen fourneren. Oorspronkelijk is overwogen Ne derland te voorzien van een betrek kelijk groot aantal zenders met kleine masthoogte in de nabijheid van de Voor verhoging omzetbelasting Zoals men weet heeft de regering een voorstel bij de Tweede Kamer in gediend, krachtens hetwelk de omzet belasting op sigaren zal worden opge heven en die op sigaretten zal worden verhoogd, teneinde althans enigermate hulp te bieden in de nood, waarin de sigarenindustrie op het ogenblik ver keert. Gedacht is aan een verhoging van de omzetbelasting op duurdere si garetten, waarbij als grens een prijs van f 0.60 per 20 stuks werd aangehouden Op aandrang van verschillende Kamer leden heeft miaister Lieftinck thans een verhoging van deze grens tot f 0.70 per 20 stuks voorgesteld. Uit de memoirie van antwoord op 't voorlopige verslag, waarin dit voorstel is belichaamd, blijkt voorts, dat de huidige wachtgeldregeling in de siga renindustrie de staat thans op f 150.000 per week komt te staan, als gevolg van de werkloosheid in deze bedrijfstak. Beslissing uitgesteld Dezer dagen is door de Nederlandse Spoorwegen medegedeeld, dat ingaan de 2 September het reizigersvervoer op een aantal lijnen, o.a. die in de Haarlemmermeer, zal worden gestaakt. Het trok reeds direct de aandacht, lat in de betreffende mededeling de lijn AlkmaarBergen aan Zee niet werd genoemd. Naar wij thans niet-officieel vernemen, heeft de Minister van Ver keer en Waterstaat besloten zijn be slissing om de opheffing van de ün AlkmaarBergen aan Zee al dan «liet goed te keuren, één jaar te verdagen. Dat betekent, dat „Bello" voors hands één jaar uitstel van de dreigen de executie heeft verkregen en de tram dus ook nog in het seizoen 1951 zal blij van rijden. Ongetwijfeld kan het comité tot oe- houd van de tram met dit partiële succes tevreden zijn, zij het ook niet voldaan. Wil de tram een schijn van kans op blijvend behoud maken, lan zal het rollend materiaal totaal dienen te worden gemoderniseerd. Het reizigersvervoer vindt thans plaats in tramrijtuigen, waarvan de ramen niet geopend kunnen worden Bij enige zonneschijn is de atmos- Onbekende mannen schoten hem neer Julien Lahaut, voorzitter van de communistische partij in Belgie en lid van de Kamer van Afgevaardigden, is gisteravond omstreeks half tien in zijn woning in Seraing door twee onbekenden vermoord. Lahaut werd door vier kogels getroffen en kon nog enkele stappen lopen, alvorens hij in de armen van zijn vrouw overleed. De justitie heeft de zaak in onderzoek. kenden het vuur op de communisten leider. Deze werd in het hoofd en in het lichaam getroffen. De moordenaars zijn in hun auto ontkomen. Lahaut, die vroeger mijnwerker is geweest, is gedurende vijf jaar voorzit ter van de communistische partij ge weest. Hij was 65 iaar oud. In 1932 werd hij tot lid van de Kamer van Af gevaardigden gekozen. De Duitsers in terneerden hem in 1941 en interneer den hem tot aan de bevrijding in Duits land. Hij heeft een belangrijke rol gespeeld bij de besprekingen in de eerste jaren na de oorlog over de eventuele terug keer van koning Leopold. Hij was een fel tegenstander van de koning en ver oorzaakte verleden week bij de beëdi ging van prins Boudewijn opschudding door luidkeels te roepen „Leve de re publiek!" Te kwart over negen stopte voor de woning van Lahaut te Seraing een auto, waaruit twee personen stapten. Zij belden aan, waarop Lahaut, die sa men met zijn vrouw thuis was, de deur opende. Onmiddellijk openden de onbe- feer in de wagens dan ook als die van een broeikas. Overigens zijn deze uit de omgeving van Rotterdam afkomstige rijtuigen, die 's winters voor het vervoer /an werklieden worden gebezigd, volKo- men opgereden en biedt het interieur een troosteloze aanblik „Tiny Tim" in actie aan het front Jn de strijd op Korea wordt thans gebruik gemaakt nan een nieuw projectiel, de z.g. „Tiny Tim", dat slechts 30 cm lang is. Op deze foto ziet U de Tiny Tim", zojuist uit een Marine-gevechtstoestel gewor pen, op de bergen afschieten Amerikanen maken nieuwe vorderingen Volgens berichten van het front maken de strijdkrachten van de V.N. nieuwe vorderingen. Na bloedige gevechten hebben Amerikaanse mariniers en infanterie de Noordkoreanen bijna verdreven van hun bruggenhoofd ten Oosten van de Naktong, waardoor de vitale aanvoerweg van Taegoe naar Poesan werd bedreigd. Reuter verspreidde gisteren het bericht als zouden ongeveer vierduizend man Australische troepen te Intsjon, 30 km ten Westen van Seoel, geland zijn. Het bericht werd later officieel in Melbourne tegengesproken. Het communiqué van generaal Mac- Arthur verklaart, dat de Noordkorea nen in het bruggenhoofd bij Tsjangn- jong gestaag teruggedreven worden. Mariniers, „die blijkbaar een sterke tegenstand hebben overwonnen", zijn er in geslaagd de zuidelijke flank der Noordkoreanen zo te doen manoeu- aan een frontaanval Amerikaanse divisie vreren, dat zij van de 24-ste bloot staat. In de sector van de Amerikaanse cavaleriedivisie is dé toestand onver anderd. De Zuidkoreaanse eerste di visie had echter geheel of gedeelte lijk de grond herwonnen, die zij Don derdag verloor. Zij hield stand tegen over Noordkoreaanse aanvallen. De Amerikaanse linie liep in grote trekken westwaarts, beginnende hal verwege tussen Pohang en Kigje. Bei de plaatsen zijn door Zuidkoreanen heroverd. Verscheidene Noordkore aanse regimenten werden van het zui den en het westen uit teruggedreven. Amerikaanse troepen hebben in een tunnel bij Waegwan zes artilleriestuk ken en granaten van Russische ma kelij met het jaartal 1950 veroverd. Thans 1482 vrijwilligers Tot gistermiddag 12 uur hadden zich in totaal 1482 vrijwilligers opgegeven voor de beide compagnieën, die de re gering ter beschikking van de Verenig de Naties wil stellen voor de strijd op Korea. Zoals bekend is de aanmelding nog tot en met Maandag a.s. mogelijk. Het 13.350 ton metende Engelse vliegkampschip Theseus is met 44 vliegtuigen uit Portsmouth vertrokken voor hulp aan de strijdkrachten der V. N. in Korea. Amerikaans Senator waarschuwt: Senator Scott Lucas, democratisch leider in de Amerikaanse Senaat, heeft Vrjjdag verklaard, dat „indien de communisten een land van het Atlantisch Pact aanvallen, de V.S. atoombommen zullen beginnen te gooien, waar dit de meeste schade aanbrengt". Lucas, een van Trumans „vier grote luitenants" in het Con gres, die elke week op het Witte Huis bijeenkomen, legde deze verklaring af in zijn kiesdistrict in Illinois. De verklaring werd heruitgezonden te Washington. Na de Belgische Kamer van Volks vertegenwoordigers heeft gisteren ook de Senaat met 82 tegen 61 stemmen 'socialisten, liberalen en communisten) bij 1 onthouding zijn vertrouwen uit gesproken in de homogeen-katholieke regering-Pholien. Na de industrie-politie zullen thans ook de in dienst van de Amerikanen staande Duitse arbeidseenheden in het Amerikaanse bezettingsgebied op kor te termijn militair geschoold en met lichte wapens uitgerust worden. De arbeidseenheden zullen daardoor ook politietaken kunnen verrichten. DJAKARTA, Augustus 1950. EL WEINIG POLITIEKE PERSONEN zijn zo omstreden en worden, ook door hen die voorgeven hem goed te kennen, zó verschillend beoordeeld als pre sident Sukarno! In de kringen van intellectuele Indonesiërs, zijn de meningen over hem vaak zeer verdeeld. Zelfs oefenen de bladen de laatste tijd een vaak zó scherpe critiek op hem uit, dat zij, die in de president toch altijd nog een der grote bindende krachten zien tegenover zovele centrifugale factoren, soms hun hart vasthouden. „Moedig, intelligent, onkreukbaar tot ieder offer bereid volksverbonden, naïef eerlijk en gevoelig", zeggen zijn bewonderaars. „IJdel, demagogisch, hoi-rhetorisch en inconsequent", noemen hem zijn tegen standers. Terwijl men hem van de éne kant, in de sociaal-democratisch georiënteerde „Pedoman" (Het kompas) voorhoudt, dat hij niet bovenpartijdig is, maar in werkelijkheid een PNI-man met Moskouse sympathieën, beginnen tegelijkertijd extreem linkse elementen de, voor Indonesië ongehoorde, onbeleefdheid om, mid den tijdens de Lembaran-rede van de president bij troepjes weg te lopen, toen hjj over de noodzakelijkheid ener „constructieve" revolutie begon te spreken. Maar deze critiek komt vrijwel uitsluitend voort uit een betrekkelijk klein milieu van intellectuelen. Men hoeft slechts korte tjjd hier geleefd te hebben, om er zich van te overtuigen hoe ongeschokt nog het vertrouwen van de brede massa in zijn president is, en hoe bijna ongelooflijk groot zijn populariteit. Weerbericht Verwachting, geldig tot Zondag avond: Vannacht in de kuststreken nog enkele verspreide buien, ove rigens flinke opklaringen en over wegend droog weer. Meest matige Zuidelijke wind. Iets hogere mid- dagtemperaturen. Zondag: zon op 5.31, onder 19.5,. maan op 14.34, onder 22.09. E.k Maandag: zon op 5.32, onder 19.53 maan 0p 16.02, onder 22.44. J.JET SPREEKT welhaast vanzelf, dat ik met bijzondere gevoelens plaats nam tegenover Sukarno, die zich bij hoge uitzondering bereid had verklaard de redacteur der Verenigde Noordhollandse Dagbladen in zijn ge moderniseerde paleis aan het Vrijheids plein (vroeger Koningsplein), te ont vangen. De president droeg dè zwarte, natio nalistische toppie en verder het cos- tuum waarin ik hem ook bij de feeste lijkheden voor Nehroe gezien had: een eenvoudige witte uniformjas zonder distinctieven. Er is geen sprake van enig ceremonieel, zijn handdruk is ste vig. hij heeft eer prettige beschaafde stem en spreekt onberispelijk Neder lands Hij begon met enkele woorden te zeggen over een van mijn boeken en verdedigde daarbij (tegenover mijn standpunt) het orthodoxe Marxisme. Daarop zei ik enkele woorden over zijn boek „Sarina". Ik erkende hoezeer mij daarin de grote liefde en eerbied had den getroffen waarmede hij over de Indonesische vrouw spreekt. Van de vrouwenkwestie kwamen we op Hen- riëtte Roland Holst, wier grote figuur hij bewonderde, maar wier laatste boek hij minder geslaagd en teleurstellend noemde. „Wat me des te meer spijt" zeide hij, „omdat vooral haar Rosa Luxemburg-biografie altijd een van mijn lievelingswerken is gebleven". Hij ging met enkele woorden in op de vroegere tegenstellingen tussen Henriët- te Holst en Troelstra, en betoogde hoe jammer het was dat in critische perio den figuren, die eigenlijk voor één doel zouden móeten samenwerken, elkander niet konden vinden. „Dat is juist, wat ik als mijn voornaamste taak als pre sident beschouw: schijnbaar onverzoen lijke figuren tóch tot samenwerking te dwingen in het belang van het land." Er zijn nog vele kansen in Indonesië Dr. H. M. Hirschfeld, de afgetreden hoge commissaris van Nederland in In donesië, heeft bij zijn vertrek uit Djakarta verklaard, dat hjj over de toekomstige ontwikkeling van Indonesië niet pessimistisch is, indien tenminste de inter nationale politieke toestand deze ontwikkeling niet komt verstoren. Hjj zeide er van overtuigd te zijn, dat de Indonesische autoriteiten de samenwerking met Nederland inderdaad wensen, hoewel zij liever zagen, dat de Nederlanders zich wat minder druk maakten over interne Indonesische zaken. De economische situatie heeft zich in de afgelopen acht maanden in gunstige zin ontwikkeld. Men moet toegeven, dat de Indonesiërs op dit gebied méér presteren, dan vele Nederlanders vóór de oorlog ooit voor mogelllk zoueen hebben gehouden. Met betrekking tot de Nederlandse werkers in Indonesië verklaarde dr. Hirschfeld van overtuiging te zijn, dat de rol van de Nederlanders in het ambtelijke leven snel afloopt. Binnen kort zullen nog slechts weinige bijzon der deskundige technische adviseurs in het regeringsapparaat werkzaam zijn. In het particuliere bedrijfsleven heb ben de Nederlanders, naar het oordeel van de scheidende hoge commissaris, nog steeds grote mogelijkheden en kansen. Hij is e± sterk voor, dat zoveel mogelijk jonge Nederlanders naar In donesië zullen worden uitgezonden. Dr. Hirschfeld is hedenmorgen per KLM-vliegtuig uit Djakarta vertrok ken en zal morgenavond in Nederland aankomen. QNZE REDACTEUR, die geduren de enige maanden in Indonesië vertoeft om de ontwikkeling van nabij gade te slaan, kreeg de vrij zeldzaam verleende toe stemming tot een gesprek met pre sident Sukarno. Zijn verslag van dit onderhoud plaatsen wij hier nevens. Hij memoreerde ook nog even Van Kol „een figuur die we later zo'n beetje als een halfzachte idealist zijn gaan be schouwen, maar die dan toch maar, door de redevoeringen die ik van hem las, voor het eerst de revolutionair in mij gewekt heeft". Over de Nederlandse jeugd. Bijna onmiddellijk daarna vroeg de president mij naar de mentaliteit van de Nederlandse jeuga. Ik antwoordde dat deze, naar mijn mening, hoogst on bevredigend is: politiek apathisch, met een wel prijzenswaarde bescheidenheid en een wantrouwen tegen lege leuzen, maar veel te zeer gedrukt door de wan- hoopsstemming van een ondergaande wereld, teleurgesteld, omdat het verzet wel tot herstel maar niet tot vernieu wing geleid had, en zonder sterk ver trouwen in eigen kracht en idealen". „Kan het niet zijn", vroeg de presi dent mij, „dat uw jeugd zich veel te veel blindstaart op de al te enge gren zen van uw eigen land, of zelfs van Europa? Zou ze niet opnieuw door idea lisme gegrepen kunnen worden, wan neer men haar duidelijk maakte welk een ontzaggelijk belangrijke rol zij nog spelen kan in de strijd, niet tégen maar samen mét en vóór de vrijheid dier vele volkeren, die thans voor de eerste maal hün plaats in de wereldcultuur gaan opeisen, en aan wie Europa nog zo on noemelijk veel kan schenken?" Hij stond op en bracht mij voor één dier schilderijen aan de wand di° zo'n onverwacht hoge dunk van de stand der huidige Indonesische schilderkunst geven. (Zie verder pag. 7) Faroek trouwt Narriman Naar de Tel. verneemt, is gisteren officieel bekend gemaakt, dat koning Faroek van Egypte in het komende voorjaar met Narriman Sadek in het huwelijk zal treden. Het huwelijk z».I in Egypte gesloten worden. De minister-president dr. W. Drees heeft het voornemen zich hedenavond om 20.05 over beide zenders met een kort woord tot het Nederlandse volk te richten in verband met de sta kingen in Rotterdam en Amsterdam. Engeland heeft volgens de Demo cratische Senator Scott Lucas aan Amerika landstrijdkrachten voor Ko rea aangeboden, om te beginnen ten minste 6000 man. Ook zou het alle Britse marinestrijdkrachten in de Ja panse wateren hebben bevolen, aan de strijd deel te nemen. Dertien lan den hebben volgens Scott thans mi litaire hulp aangeboden. Noorwegen stelde koopvaardijschepen beschik baar. Denemarken heeft volgens een bericht uit Kopenhagen een 13.000 ton groot motorschip met bemanning, art sen en verpleegsters aangeboden ten gebruike als hospitafalschip voor Ko rea. Voorts is een Turks aanbod, om 4500 man naar Korea te zenden, aan vaard. Spionnage in de V.S. Weer een arrestatie Morton Sobell, een Newyorkse ra- dardeskundige, is Vrijdag aan de grens tussen de V S. en Mexico gearresteerd op beschuldiging van samenzwering teneinde defensiegeheimen aan Rus land te verstrekken. Sobell, die 33 jaar oud is, was vroe ger ingenieur bij de Amerikaanse marine. Hq werd door agenten van het F.B.I. gearresteerd, toen hij de grens overschreed, nadat hij door Me xico was uitgewezen, waarheen hij in Juni vluchtte om aan arrestatie te ontkomen. Sobell zal ten laste worden gelegd, dat hij in de oorlog tijdens zijn te werkstelling bij het navorsingsstation voor radar van de „general electric" te Schenectady (staat New Ytirk) met anderen, die reeds in arrest zijn, heeft samengezworen om defensiegeheimen voor Rusland te bemachtigen. Ook heeft hij samengewerkt met Harry Gold. HANDELSBESPREKINGEN TUSSEN AUSTRALIË EN INDONESIË Aan het einde van deze maand zal een officiële Australische delegatie naar Djakarta vertrekken om besprekingen te voeren over een handelsovereen komst tussen Australië en Indonesië. Europa 's Veiligheid Amerikaanse aanbeveling West-Europa zal zich nog grotere inspanningen dan tot dusverre voor zijn bewapening moeten getroosten. Amerika zal n.I. de landen van het Atlantische Pact, wanneer hun verte genwoordigers in de Raad van het verdrag Dinsdag in Washington bij eenkomen, dringend aanbevelen, nog ine er mannen in uniform te steken en nog meer fabrieken in de oorlogs productie in te schakelen. Spofford, de voorzitter van de Raad, heeft van minister Johnson nieuwe voorstellen voor de Europese verde diging ontvangen. Hij zal waarschijn lijk een overzicht kunnen geven van het bedrag aan hulp dat Amerika aan de afzonderlijke landen zal kunnen verstrekken, alsmede van de soort van wapenen en uitrustingsstukken, die- zullen worden geleverd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1950 | | pagina 1