IJS D JEAN Zoon van Stalin werd doodgeschoten in concentratiekamp Sachsenhausen Onderzeeboot Zwaardvis in de Roompot gezonken Grote internationale cliëntèle, geen sensationele biedingen Twintig jaar Wieringermeer Samensmelting der militaire organisaties wordt overwogen Payne Best ontmoet Georg Eiser SWOUD Mannen met blauwgeverfdegezichten: zij bleven niet lang in leven Samenzweerder en timmerman Interessante oefening der K.M. f 3000 voor Jezus in de tempel" Vergadering te Amsterdam bracht uitkomst Kardinaal De Jong wordt 10 September 65 jaar Autodief had nog meer op zijn geweten WOENSDAG 6 SEPTEMBER 1950 LKMAAR ling voor de r. a.s. 8 uur: ima m. m. v. E RIO'S" en ot 1 uur. Olie, crème, lijft ƒ4.60 stroom, voor i 1.50 Schermerpoort. IAM EER. TACO, 12.10 uur. Dn. IK WIST NU AL HEEL WAT van de kleine man in cel no. 13, wiens naam George Eiser was. Daar ik toestemming had om Duitse kranten te lezen,* had ik met grote belangstelling gezien, dat de Völkischer Beobachter onze namen met elkaar in verband had gebracht. Het bleek dat hy in Dachau gevangen had gezeten en dat men beloofd had hem vry te laten, als hy wou bekennen dat hy een bom geplaatst had in een van de pilaren van de Bürgerbraukeller, toen Hitier daar sprak op 8 November. De opzet was geweest om Eiser te laten zeg gen „dat Captain Payne Best van de Britse Inlichtingendienst hem met een be drag van veertigduizend Zwitserse francs had omgekocht om een bomaanslag op Hitier te plegen". Ik was natuurlijk verlangend naar •en ontmoeting met mijn „mede-samen- zweerder". Ik zond hem zo gauw het mogeiyk was wat sigaretten om con tact met hem te krijgen. Hij bleek een goed timmerman te zijn want op zijn beurt deed hij mij een zelfgemaakt boekenkastje toekomen. Het was prach tig in elkaar gezet, doch ik bemerkte dat de bovenste plank los zat. Ik wachtte een goede gelegenheid af om de plank eruit te halen en vond een geheim vakje met een opgevouwen brief er in. Deze was heel klein ge schreven. Eiser vertelde mij in deze brief van zijn vroegere leven en van alle gebeurtenissen die hun climax von den in de bomaanslag in November 1939. Later, in 1943, werd Eiser uit Sachsenhausen weggehaald. Na afloop van de oorlog hoorde ik dat hy geëxe cuteerd was. Mannen met blauwgeverfde gezichten. CACHSENHAUSEN begon nu overvol ta worden. Talrijke gevangenissen, die door de snelle Russische opmars gevaar liepen, werden ontruimd en hun bewoners kwamen bij ons terecht. Ba rakken, die voor tachtig man bestemd waren, bevatten er nu vierhonderd. De SS-bewakers liepen steeds in koppels, terwijl zij hun pistolen gereed hielden om bij de geringste aanleiding te schieten. Er kwam ook een nieuw type gevan genen aan, gezond uitziende mannen die nooit lang bleven. Zij hadden allen een paar strepen blauwe verf over hun gezicht het kenmerk vaji de plunde raar. De mannen van de Berlijnse lucht beschermingsdienst waren in die dagen gewapend met een pot hemelsblauwe verf om de handen en gezichten van plunderaars te „brandmerken". Deze getekenden konden nergens heen vluch ten, want iedereen was tegen hen. Ik zag een groep van hen huiverend op het exercitieterrein staan, terwijl hun hemden om hun blote benen fladder den. De groep moest toezien terwijl twee hunner werden opgehangen. Vanaf 22 November 1943 werd 't le ven in Berlijn beheerst door luchtaan vallen. Bijna iedere nacht hoorde ik in mijn cel het sombere gebrom van de onbarmhartige zware bommenwerpers. Zij kwamen overvliegen als een vreem de zwerm reusachtige ganzen. Ik keek altijd uit mijn kleine cel raampje, als de Pathfinder-vliegtuigen hun fel brandende fakkels uitgooiden. Zij zagen er uit als snoeren gekleurde luchtballonnen en de Berlijners noem den hen „kerstbomen". Als zij rood wa ren, betekende dat, dat het betreffende gebied niet gebombardeerd mocht wor den. Ons kamp viel daar ook onder. Die vier rode kerstbomen, die de om trek van ons kamp aangaven, gaven mij altijd een groot gevoel van veilig heid. Zij waren een band tussen mij en mijn landgenoten, de RAF-beman- ningen, daar hoog in de lucht, duizen den meters boven Berlijn. Daarna kwamen verder weg, boven het doel, de groene en witte fakkels naar beneden. Het gedaver van het luchtdoelgeschut kondigde de naderen de vliegtuigen aan en werd gevolgd door de verre doffe dreunen van de neerkomende bommen. Het effect der bombardementen Hl Duitse moreel was het slechts in het najaar van 1943. Ik geloof dat de Duitsers in die dagen naar vredes voorstellen geluisterd zouden hebben, maar toen bekend gemaakt werd dat de geallieerden onvoorwaardelijke over gave eisten en toen de Duitse steden de een na de ander plat werden ge gooid, werd de weerstand hardnekki ger. Burgers in hun eigen bekende om geving van straten en huizen zullen al tijd koppiger volhouden dan troepen op het slagveld in een onbekende om geving. Gedurende de massale lucht aanvallen hadden de Berlijners, die zelfs in vredestijd gehoorzaam en ge disciplineerd zyn, het gevoel dat de autoriteiten voor hen zorgden. Het meest vreesden de Duitsers echter de kleinere sporadische luchtaanvallen door vliegtuigen, die naar beneden do ken en de straten en wegen mitrail leerden, zoals vooral de Thunderbolts P 47 deden. Toen ik van Sachsenhausen naar Buchenwald werd overgebracht en la ter naar Dachau, zag ik honderden uit gebrande vrachtwagens en andere voer tuigen en tevens hele dorpen die door dit soort luchtaanvallen „ausradiert" waren. Alles wat ik kon doen gedu rende de bombardementen van Berlijn was, op mijn houten zitbank staan voor het raampje van mijn cel, kijken en hopen. Op 20 Februari 1945 kreeg ik op dracht mijn bezittingen in te pakken. Een groene gevangeniswagen wachtte buiten op het plein. Er werd beweerd dat we naar Buchenwald gebracht zou den worden. Russische lotgenoten IN de wagen bevond zich onder ande ren de 22-jarige luitenant Kokorin. Hy was een Rus en was per parachute achter de Duitse linies neergelaten om daar paftisanen-groepen te organise ren. Samen met hem was ook luitenant Joseph Stalin uit het vliegtuig gespron gen, een zoon van de grote Stalin. Zy waren beide gevangen genomen en hadden toen getracht uit Sachsenhau sen te ontsnappen, maar bloedhonden hadden hun spoor gevonden en zy wa ren weer gepakt. Kokorin had er be vroren voeten by opgelopen en liep nu kreupel. De jonge Stalin trachtte nog een tweede keer te ontsnappen, maar hij kwam in de onder stroom staande afrastering terecht. Hy bleef in de dra den hangen tot de bewakers hem dood schoten. Kokorin bleek een aardige kerel te zijn, eenvoudig en onbedorven. Zijn gelaat leek veel op dat van zyn oom, Molotof. Hij had grote bewondering voor Stalin en zyn levensopvattingen. „Stalin prachtige man", vertelde hij mij in zijn gebroken Duits. „Erg veel GEORG ELSER van mijn moeder houden. Zij hem op gaan' zoeken ieder dag na avondeten. Stalin lui, houdt niet van werken. Houdt van lekker eten en drinken en mooie meisjes. Stalin trouwen met meisje uit mijn klas op school. Erg veel van haar houden, dan genoeg van haar. Altijd laten Politburo haar gang gaan. Mijn moeder lezen alle brieven Stalin krijgt, maar Stalin nooit boos. Altijd graag lachen. Mijn oom Molotof altijd erg, erg druk. Doen alle werk, waar Stalin niet van houden". Dinsdagmorgen werd in de Roompot, ten Noorden van Noord-Beveland, een uiterst belangrijke en interessante oefening van het onderzeebootwapen der m Koninklijke Marine gehouden, waarby de organisatie beproefd werd, die in werking treedt wanneer on verhoopt' een onderzeeboot in de Nederlandse wateren zou zinken. Omstreeks half tien kwam op de duikboot „O 24" een telegram van de staf van de onderzeedienst in Rotter dam binnen, dat de „Zwaardvis" na een duikoefening niet meer was opge doken. De „O 24, die in de onmiddel lijke nabijheid was, begon terstond te zoeken, weldra daarin bijgestaan door de R.Y. 2, een vaartuig speciaal uitge rust voor het zoeken naar wrakken, dat Veere als ligplaats had. Van Rotterdam uit werden vervolgens de R.D.'s in Zie- rikzee en Vlissingen gewaarschuwd. Dit zy'n schepen, uitgerust voor dui kerswerkzaamheden. Valkenburg werd ingeschakeld doch meldde aanvanke lijk door de weersgesteldheid niet in staat te zijn vliegtuigen uit te zenden. Inmiddels was daarmede de bedrijvig heid van de staf te Rotterdam niet klaar. Geestelijken werden gewaar schuwd, een ambulance gereedgemaakt, VAN MEEGERENS BOEDEL ONDER DE HAMER Onder grote belangstelling kwam gisteren in de met zeilen overdekte tuin van diens woning aan de Keizers gracht te Amsterdam de boedel van de overleden kunstschilder Han van Mee geren onder de hamer. Reeds om negen uur arriveerden de eerste belangstellen den. Om haif elf, toen de veiling begon, waren het er ongeveer zevenhonderd. Er waren „klanten" by uit Zweden, Brazilië, Belgie, Engeland en Amerika. In hoofdzaak waren de kopers particu- £EN VORIGE KEER hebben wy ge zien, dat het particulier initiatief, tot dan toe zeker niet in gebreke ge bleven, weinig succes had geoogst met zijn plannen tot drooglegging van de gehele of een gedeelte van de Zuider zee en eveneens, dat de regering be sloot, de zaak zelf eens aan te pakken. Inderdaad, in de troonrede van 1874 zeide Z.M. de Koning o.m.: „Het zal mij verheugen, indien vóór het einde dezer zitting de eerste beslissende stappen gedaan zijn tot aanwinning van grondgebied ten koste van een deel der Zuiderzee", en bij een in het jaar daarop verschenen wet van 5 Juni 1875 werd f 10.000.op de begroting gebracht voor kosten van nader onder zoek, boringen, enz. enz. Tenslotte, op 18 April 1877 diende het ministerie Heemskerk een plan, een wetsontwerp, in, „betreffende de bedijking en droogmaking van het zuidelijk gedeelte der Zuiderzee en het maken van een waterweg van tn de markthallen te 's-Hertogenbosch wordt een nationale paarden- tentoonstelling gehouden, welke georganiseerd is door de Koninklijke vereniging „Het Nederlandse Trekpaard". Het keuren der paarden. Amsterdam naar de rivier de Waal". De afsluitdijk was thans nog weer meer zuidelijk getrokken dan in de beide voorafgaande plannen, n.l. van Blokkershoek, "ten Z.W. van Enkhuizen, naar een punt ten Z.W. van Urk en vervolgens naar de Ketelmonding. Voorts zou het Eierlandse Gat tussen Texel en Vlieland worden afgedamd. De kosten van het ontwerp zouden 116 millioen gulden bedragen, waarvoor 157.000 ha. grond aan de Vaderlandse bodem zou worden toegevoegd, waar van 144.000 ha. uit kleigrond zou be staan. Zóver was de zaak nog nooit gevor derd geweest, helaas was het een korte vreugde. In November van datzelfde jaar trad het ministerie Heemskerk af, en de nieuwe minister van waterstaat, mr. J. P. R. Tak van Poortvliet, trok het ontwerp met de meeste spoed, reeds op 19 November van datzelfde jaar in, zonder met een ander ont werp tp komen. En voor lange jaren verdween dit ontwerp uit het terrein van de practi- sche politiek We waren dus in 1877 weer even ver, als tien jaren daarvoor. Het particulier initiatief bracht ook thans wederom de zaak aan het rollen. Als een van de mensen, die op dit terrein een grote bekendheid verwor ven heeft en terecht noemen we de stoere Friese A. Buma, lid van de Tweede Kamer. In 1884 diende hij een ontwerp in, waarin werd bepaald, dat een onderzoek zou worden inge steld naar: a. het dichten van de zeegaten en het vormen van een zoetwatermeer, b. het droogleggen of kanaliseren daar van van staatswege of door particu lieren. Het wetsontwerp had weinig succes, een motie, door hem inge diend, en van dezelfde strekking, al evenmin. Hij zou echter geen Fries zijn geweest, indien hij in zijn tegen slagen had berust. Met mr. P. J. G. van Diggelen, lid der prov. staten van Overijsel zond hij, na .overleg met enige leden van de eerste en tweede kamer, aan een groot aantal provin ciale-, gemeentelijke-, en waterschaps besturen. alsmede aan invloedrijke en deskundig geachte personen een cir culaire, waarin er op werd gewezen, dat nog zeer veel gegevens ontbraken om over een werk als droogmaking van de Zuiderzee voldoende te kunnen oordelen. Zij wezen op de grote voor delen, die aan afsluiting en droogma king waren verbonden enerzijds, en anderzijds op het te nauwe standpunt van de regering, die zich te veel ge bonden had aan het droogleggen van uitsluitend het zuidelijk gedeelte van de Zuiderzee. Degene, die belang in de zaak stelden, werden opgeroepen, een vergadering bij te wonen, welke op 4 Jan. 1886 te Amsterdam zou wor den gehouden. De vergadering werd een waar suc- Iiere verzamelaars. De opbrengst van de eerste dag is f 70.000. Vandaag werd de veiling voortgezet. De makelaar, de heer Brandt, verwacht een totale op brengst van f 100.000. 's Morgens werd ooik het patriciërshuis van Van Meege ren in gebouw Frascati onder de hamer gebracht. De koper werd makelaar Paul Brandt voor f 132.000. Over het algemeen werden er voor de verschillende objecten geen zeer hoge prijzen geboden. Toen het eerste num mer onder de hamer kwam, deed zich een „incident" voor, dat enige hilari teit verwekte. Op het ogenblik dat het nummer, een eikenhouten kast een bod van f 200 bereikte, riep de veilinghou der „verkocht". Het bleek echter, dat hij zich vergist had. De pseudo-koper had n.l. alleen maar de hand opgesto ken ais groet voor een kennisDe bieding ging voort en de kast bracht nog f 230 op. Uiteraard ging de gróótste belangstel ling uit naar de werken van Van Mee geren zelf. Het „kapitale" schilderij voorstellende „Jezus als jongeling in de tempel", dat de schilder in 1945 ver vaardigde in opdracht van de regering om te bewijzen, dat hij inderdaad in staat was in de stijl van Vermeer te schilderen, werd gekocht door de kunstverzamelaar Hugo Prins voor f 3000. Het witte balustervormige kan netje van Delfts aardewerk het z.g. Vermeerkannetje dat de schilder diende als voorbeeld van een onder deel van zijn „Emmaüsgangers" werd door de kunsthandel St. Lucas te Den Haag gekocht voor f 675. Een voor studie van een schilderij naar Pieter de Hoogh, een interieur, ging voor f 300 van de hand. Het grote minder bekende doek „Avondmaal na de begrafenis" bracht f 2300 op. De door Van Meege ren geschilderde portretten brachten het ook niet tot hoge bedragen.. De prij zen varieerden van f 60 tot f 625. Een zittend meisje ging weg voor f 1300. Op ander schilderwerk van hem werd enthousiaster geboden. Zo bracht een schilderij, voorstellende een stroper met een fazant f 2500 op, een schilder stuk van een Larense trompettist met vrouw en kinderen f 2100. Een Gerard Terborgh uit het bezit van Van Mee geren gaat naar Zweden voor f 6400. Het skelet, dat Van Meegeren in zijn atelier had, werd ingezet met f 5. Ten slotte werd het hoogste bod f 44 Een film. Over enkele weken zal een Belgische filmmaatschappij een documentaire op de markt brengen, die is gewijd aan het geval Van MeegerenVermeer. In de ze film wordt behalve van het physisch en micro-chemisch onderzoek van de Belgische export prof. Coremans, een beeld gegeven van de persoon van de schilder, zijn werk, zijn psychologie en zijn vervalsingstechniek. Het bekende stilleven van Van Meegeren, voorstellende een oud- Delftse schaal met druiven, onder de hamer. De opbrengst was ƒ750. Links de Amsterdamse makelaar Paul Brandt, die de veiling in handen had. een marinedokter opgetrommeld en technische officieren bevel gegeven zich gereed te maken. Tegen half elf werden de zoekend» schepen doordat het weer opklaarde bijgestaan door twee Mitchell bom menwerpers en een amphibie-vliegtuig van Valkenburg. De vliegtuigen speur den vooral naar eventuele olievlekken of drenkelingen. De schepen gebruikten Esdic-apparaten, waarmee de aanwezig heid van voorwerpen onder water kan worden vastgesteld. Tegen één uur gelukte het inderdaad de plaats, waar de „Zwaardvis" lag, te bepalen. Toen kwam de beurt aan de duikers. Een ganse vloot van grotera en kleinere vaartuigen trok een kring om de kleine rode boei, die boven het „wrak" dobberde en zodra het tij het toeliet verdween een duiker onder da wateroppervlakte, op zoek naar de boot, die spoedig gevonden werd. Weldra kon toen deze geslaagd» oefening als geëindigd worden be schouwd. Volgende week hoopt kardinaal De Jong zijn 65ste verjaardag te vieren. Johan nes kardinaal De Jong werd 10 September 1885 te Nes op Ameland ge boren. Te Ro me promo veerde hijin 1911. In 1914 werd hij hoogleraar in de kerk geschiedenis aan het groot-semena- rie „Rijsenburg". In 1931 volgde zijn aanstelling tot president van deze in stelling. In 1933 kwam zijn benoeming tot kanunnik-poenitiaris van het Metro- politaan Kapittel af en in 1935 die tot titulair Aartsbisschop van Rusio en tot coadjutor met recht van opvolging van mgr. J. H. G. Jansen, de toenmalige aartsbisschop. Na als aartsbisschop van Utrecht te zijn geïntroniseerd, volgde 23 December 1945 zijn verkiezing tot kardinaal. Joh. kardinaal De Jong is Officier in de Orde van Oranje Nassau en Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. TSJIANG WIL NANKING BINNEN VIER JAAR HEROVEREN Tsjiang Kai-Sjek heeft tegenover da politici van de Kwomintang te Taipeh op Formosa verklaard, dat de nationa listen hun voormalige hoofdstad Nan king binnen vier jaar zouden heroveren. ces. Besturen van 6 provinciën, en tal rijke gemeente- en waterschapsbestu ren waren, naast vele particulieren, ter vergadering opgekomen, en, na uitvoerige discussie, tot oprichting van een vereniging gekomen. Op een tweede, algemene vergadering, op 28 April 1886, werden de statuten der vereniging vastgesteld, en bij Konink lijk Besluit van 16 Aug. 1886, no. 30, goedgekeurd, de Zuiderzee-Vereniging was er!! Het doel van de nieuwe vereniging was: „het doen instellen van een vol ledig en grondig (technisch en finan cieel) onderzoek of, en zo ja, naar de wijze waarop en de middelen waar door, eene afsluiting (mede ter voor bereiding eener latere geleidelijke drooglegging) van de gehele Zuider zee, de Waden en de Lauwerszee, wen selijk en uitvoerbaar is". Zó staat het in de statuten. Het is geen stijlbloem pje, maar dat doet niet ter zake. Een algemeen bestuur, bestaande uit 35 leden, werd benoemd, en daaruit werd een dagelijks bestuur gekozen, be staande uit de heer A. Buma te Hin delopen, onze stoere Fries, als eerste voorzitter, ir. van Diggelen, lid der prov. staten van Overijsel te Zwolle, ondervoorzitter, A. C. Wertheim, lid le kamer, te Amsterdam, penning meester, en H. C. van der Houven van Oordt, lid van gedeputeerde staten van Gelderland, te Apeldoorn, secretaris, niet nog 4 leden. En dit dagelijks be stuur toog aan het werk. Een hoofdingenieur van de rijkswa terstaat, J. van der Toorn, werd aan gesteld als hoofd van een commissie van onderzoek, en de civielingenieur C. Lely, door de vereniging „een zeld zaam bekwaam ingenieur" geacht, daaraan toegevoegd. Door financiële moeilijkheden trad ir. van der Toorn in 1887 reeds weer uit de dienst der vereniging. Door ir. Lely alleen is zijn bekende plan opgemaakt, dat thans in uitvoering is! Soldaten varen thuis FAIRSEA, met troepen op weg naar Rotterdam, was Maandag 520 mijl W. van Mentawei-eilanden. GOYA: met militairen en gezins leden op weg naar Amsterdam, was Maandag op 275 mijl West van Point de Palle. RANCHI: met militairen en gezin nen op weg naar Amsterdam, ver trok Zondag van Colombo. BETOGING TE CHARLEROI TEGEN VERLENGING VAN DIENSTTIJD Enige honderden jonge Belgische ar beiders hebben in de straten van Charleroi gedefileerd en betoogd tegen de verlenging van de dienstplicht tot twee jaar. De onlangs wegens verduistering van een BMW-automobiel in arrest gestel de W. van E. blijkt nog méér op zijn kerfstok te hebben. Van E. is n.l. enige tijd geleden met de door hem verduisterde wagen naar een herenmodemagazijn in Den Haag gereden. Op naam van een Haagse fa milie, die daar klant was, kocht van E. twee overhemden en een das en ver zocht de rekening bij bovengenoemde familie te willen presenteren, waarte gen uit de aard van de zaak geen be zwaar werd gemaakt. Toen later de nota aan het opgegeven adres werd aangeboden, kwam de oplichting aan het licht. Spoedig kwam men er achter wie degene was, die dit op zijn gewe ten had. De politie vermoedt, dat van E. zich nog vaker aan deze praktijken heeft schuldig gemaakt. De Brussel-landen en het Atlantisch Pact De ministers van defensie van de landen van het Verdrag van Brussel, in Londen in geheime vergadering büeen, hebben de mogelijkheid besproken van een meer volledige samensmelting van hun aparte militaire organisaties met de organsatie van het Atlantisch Pact. Tot nu toe viel hun militaire organisatie samen met die van het Westeuropcse gebied. Volgens welingelichte kringen zal de Atlantische Raad, die binnenkort te New York byeenkomt, voorstellen be spreken tot samensmelting van de gebieden van Noordwest- en Zuid-Europa, als onderdelen van de Atlantische militaire organisatie, tot één gebied. Hier mee zou weer de mogelijkheid rüzen van een samensmelting van de militaire organisatie der Westeuropese Unie met die van het Noordatlantisch Pact.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1950 | | pagina 5