Cornelis Dekker alias Bontekoe
Over een„peur" met of zonder wormen
„Die politieagenten liegen
Dronken chauffeur kreeg zware straf
Schoorl
Schermerhorn
Bekroningen
tentoonstelling
Groot-Schermer
Egmond
aan
Zee
Nieuwe avonturen van Pim, Pam en Pom
Nieuws uit De Langedijk
Boerenleenbanken
besluiten tot fusie
Noord-Scharwoude
HEILOO
WOENSDAG 27 SEPTEMBER 1950
Meer dan eens komt het voor dat vis
sers, zowel broodvissers als sporthenge-
laar, in conflict komen met de soms wel
ingewikkelde bepalingen en beperkin
gen welke de wet, -meestal ten gerieve
van de waterbewoners, kent. Zo kon het
gebeuren dat de Haarlemmer Jacobus
E. gisteren tijdens de zitting van de
Meervoudige Kamer te Alkmaar een
technische verhandeling gaf over „peu
ren".
Anderhalf jaar geleden had Jacobus
een proces-verbaal gekregen omdat hij
in het Noordhollands Kanaal onder
Schoorl, een peur had vervoerd zonder
de daarvoor benodigde vergunning (en)
De geverbaliseerde was het met de
strekking van het proces-verbaal niet
eens en toen de kantonrechter hem had
veroordeeld ging Jacobus dan ook grif
in hoger beroep. Ook voor de Meervou
dige Kamer ontkende verdachte dat hij
in strijd met de wet zou hebben ge
handeld.
„Die agenten hebben nooit een peur
van mij in beslag genomen", zei hij.
Zij hebben alléén een stok, een lijn en
een stukje lood van mij. De wet ver
staat onder een peur: een stok en een
snoer waaraan wormen zijn bevestigd."
deelde Jacobus aan mr. J. Krabbe, de
president van de rechtbank, mede.
„Als de politie-agenten zeggen, dat zij
van mij een peur in beslag hebben ge
nomen dan liegen zij." was zijn slot
conclusie.
„U moet zich matigen. U mag niet
zeggen, dat politie-agenten liegen.
Hoogstens kunt u zeggen, dat zij zich
vergissen," repliceerde mr. Krabbe.
Daar de twee verbalisanten ver
klaarden, dat aan de inbeslag genomen
stok en snoer met wormen bevestigd
waren, meende de officier, dat het
ten laste gelegde was bewezen en dat
verdachte dus strafbaar was. De eis
was ƒ15.of 5 dagen. Daar ver
dachte nogal breedsprakig was en na
het pleidooi van de officier vroeg of
hij nog even het woord mocht heb
ben, verzocht mr. Krabbe of Jacobua
het dan in ieder geval maar kort wil
de maken. „Dat kan wel zijn, maar
ik ben hier gekomen om mijn recht te
verdedigen," merkte verdachte op.
Het betoog van Jacobus kwam hier
op neer, dat het hem zeer bevreemd
de, dat de politie-agenten beweerden
wel een volledige peur te hebben,
maar dat de wormen, die ten slotte
het volledig zijn van een peur bepa
len, nooit door genoemde agenten in
beslag waren genomen. „Toen ik met
mijn bootje aan de wal kwam had ik
de wormen allang van het snoer ge
sneden en dat hebben zij, de verbali
santen, nooit gezien."
Het was hierna, dat mr. Krabbe be
zwerend zijn handen op stak om de
woordenvloed van Jacobus te onder
breken.
Zeven maal.
Zeven maal was Johannes J. reeds
veroordeeld en gisteren moest deze
Hagenaar voor de achtste maal te
recht staan, omdat hij in Alkmaar
dronken op straat was aangetroffen.
Verdachte was niet komen opdagen
en dies werd de zaak bij verstek be
handeld. De officier eiste bevestiging
van het vonnis van de kantorechter.
Wat dat vonnis was kwam niet ter
sprake.
„Ook geen beste".
De Amsterdammer Harm P. was
ook geen beste, zei mr. Krabbe. Tot
deze conclusie was de president niet
gekomen, omdat Harm ook was weg
gebleven. Het was omdat deze ver
dachte reeds zes maal een veroorde
ling achter de rug had en wel op zeer
uiteenlopende ten laste leggingen. In
'smans dossier waren gegevens over
een zedendelict, een mishandeling, he
ling en als wjj het goed hebben ver
staan heeft hij ook nog het een en an
der verduisterd. Het orgaan „De Ne
derlandse Jager" had ook al een kijk
je op Harm. Niet vanwege zijn straf-
Caféhouder-musicus in
hoger beroep
Dinsdag stond voor het Amsterdamse Ge
rechtshof de Alkmaarse caféhouder-musicus A.
D. in hog'er beroep terecht. Eind 1948 en
begin 1949 had hij van een hofmeester bij de
Maatschappij Nederland een hoeveelheid koffie
en sigaretten overgenomen. Bij verdachte, die
samengewerkt had met een zekere H., werden
126 blikjes sigaretten in beslag genomen.
De Alkmaarse Bijzondere Politierechter had
A D. indertijd voor deze distributie-overtreding
tot f 500,— boete of 120 dagen hechtenis en
verbeurdverklaring van het in beslaggenomene
veroordeeld. De procureur-generaal bij het
Amsterdamse Hof, mr. Hoeffelman, eiste de-
ïfclfde straf tegen verdachte.
ïu een brillant betoog vroeg de verdediger,
oir. dr. C. Berkhouwer, de boete voor ver
dachte te verlagen. Hij wees er o.m. op, dat
do betrokken goederen niet onttrokken waren
aan de Nederlandse gemeenschap, maar van
buiten af waren ingevoerd.
Uitspraak over veertien dagen.
Uitspraken Meervoudige
Kamer
Theodorus T., bevestiging vonnis kan
tonrechter; Adolf de W„ Den Helder,
overtreding vestiging kleinbedrijf, be
vestiging vonnis kantonrechter; Dirk
de B. ter beschikking stelling van de
regering en f25.— of 10 dagen; Piet
K„ zedendelict, zes maanden voorwaar
delijk en f250.— of 60 dagen; J. Kos
ter, zes maanden voorwaardelijk en
f250.of 60 dagen.
UITSPRAKEN IN HOGER BEROEP
Het Amsterdamse Hof deed de vol
gende uitspraken: A. S. en J. G. S. te
Langedijk (mishandeling) 14 dagen,
alsmede f 47 te betalen aan belangheb
bende partij.
I- H. S. te Schoorl (belediging twee rijles-
Politie-agenten) veertien dagen voorwaardelijk
raet twee jaar proeftijd.
H. te Alkmaar (verzet tegenover nmb-
naar CCD) veertien dagen voorwaardelijk met
een proeftijd van twee jaar.
blad, maar meer in verband met zijn
meer dan normale belangstelling voor
hazen en konijnen. Harm heeft een
hond en met die hond gaat hij de boer
op om schadelijk wild te vangen. Als
die hond dan „per ongeluk" met een
haas terug komt wordt die haas in
dank ontvangen en dat mag niet.
Harm heeft maar te zorgen, dat die
hond onschuldige hazen met rust laat.
En als die hond dan met alle geweld
ongehoorzaam wil zijn krijgt zijn baas
een proces-verbaal. Dat heeft Harm
onlangs ervaren, toen zijn hond aan
de Noordervaart een haas apporteer
de. De officier eiste 25.of 10 da
gen.
Marktberichten
NOORDERMARKTBOND, 27 Sept. - 7000
kg aardappelen: Eigenheimers' 9,10, Koopmans
Blauwen 8,30-8,60 en Alpha's 6,90; 1000
kg uien 7,10, gïove 5,50, drielingen 7,90—
8,30 en nep 8,10; 130.000 kg rode kool 4—
4,60; 4000 kg gele koll 3,50-5,50; 2000 kg
groene kool 5-6,70; 240.000 kg witte kool 4-
4,10; 145 kg andijvie 5-6; 5000 kg slabonen
15-30.
LANGEDIJKER GROENTENCENTRALE,
27 Sept. 4500 kg aardappelen: blauwe
Eigenheimers 8-8,60 en Alpha's 9; 7000 kg
uien 5,30—5,80 en grove 4,30—5,20; 2000 kg
meloenen 15-34,70; 2500 kg bieten 5-7,60;
15.000 kg groene kool 6,10-6,30; 13.000 kg
gele kool 4,50—6,20; 12.000 kg rode kool
5-11,30; 150.000 kg witte kool 4-4,20; 4000
stuks bloemkool: B 29—40.
WARMENHUIZEN, 27 Sept. 1950. 6000
kg aardappelen, Schotse Muizen 9,10, Ei
genheimers 8,209,30, Bevelanders 8,50;
1200 kg rode kool 5; 160.000 kg witte kool
4-4,10; 2800 kg slabonen 15,20—27,60; 1400
kg andijvie 5—5.50.
bloedproef een uitslag van 1per mil
le men al niet in staat wordt geacht
een auto te besturen, maar bij verdach
te werd 2,29 per mille geconstateerd.
„Zo hoog heb ik het hier nog niet ge
had", aldus mr. Pitlo die voor roeke
loos rijden een boete van f 100 subs.
20 dagen, voor de defecte handrem een
boete van f 10 subs. 2 dagen, voor het
defecte stuur f 30 sbs. 6 dagen en voor
het rijden onder invloed van alcohol
6 weken hechtenis en intrekking van
het rijbewijs voor de tijd van een jaar
eiste.
Mr. Simons erkende, dat zijn klant
fouten had gemaakt, maar riep de cle
mentie van de kantonrechter in, omdat
verdachte voor zijn werk het rijbewijs
niet kan missen, waardoor niet alleen
verdachte, maar ook zijn vrouw en 8
jeugdige kinderen de dupe zouden wor
den.
Verdachte verklaarde, dat wanneer
hij overeenkomstig de eis werd veroor
deeld, hij „totaal van de kaart zou
zijn".
De kantonrechter vond verdachte een
persoon, die van de ene borrel in de
andere komt. De boeten van f 100, f 30
en f 10 handhaafde mr. van Houten en
voor het rijden onder de invloed werd
T. veroordeeld tot een boete van f 300
subs. 60 dagen onvoorwaardelijk en
een voorwaardelijke straf van 6 weken
hechtenis en een jaar intrekking van
het rijbewijs met een proeftijd van 2
jaren.
De vertegenwoordiger in veevoeder
A. A. T. uit Bergen had het tijdens een
bezoek aan de Purmerender markt
wel heel erg „versierd". Na tal van ca-
fé's bezocht te hebben, stapte de man
in zijn auto, maar hij was zo dronken,
dat hij slingerend over de weg reed.
Toen de politie hem aanhield zat hij
„lallend in zijn wagen", zoals het pro-
ces-verbaal vermeldde, waarna hij
waggelendnaar het bureau liep. Bij
het onderzoek van de auto bleek, dat
de handrem in het geheel niet werk
te en dat in het stuur van de wagen
een speling van 120 graden zat.
Bijgestaan door zijn verdediger mr.
Simons uit Haarlem kwam de verte
genwoordiger gistermorgen voor de
kantonrechter.
De jeugdige Hendrika Z., die als
dienster in het café Taverne aan de
Koemarkt had gewerkt en als getuige
was opgeroepen, vertelde, dat verdach
te 's middags half twee in het café was
gekomen en dat hij half vijf weer was
vertrokken.
„Ik heb 2 of 3 borrels en 6 of 7 gla
zen bier bij hem gebracht, maar ik
kan niet zeggen of meneer die glazen
bier zelf heeft opgedronken", vertelde
't dienstertje blozende. „Kort voor zijn
vertrek heeft hij nog een Coca Cola en
een Oranje Soda gebruikt
„Dat bier heb ik zelf niet gedron
ken Edelachtbare. Ik heb het besteld
voor mijn klanten, want zelf drink ik
nooit -bier" vertelde verdachte.
„Maar er zijn 8 getuigen, die bewe
ren, dat u wel veel gedronken hebt,
bovendien zijn er nog 6 getuigen, die
vertellen, dat u in verschillende café's
bent geweest", wist de kantonrechter
aan de hand van het proces-verbaal.
Hij luste graag een borrel
De ambtenaar van het O.M., mr. Pitlo,
was bij informatie gebleken, dat ver
dachte bekend staat als iemand, die
graag borrels drinkt. Mr. Pitlo noemde
het geen verheffende indruk, dat ver
dachte nu ging debatteren over 't ge
bruik van 6 of 7 glazen bier, terwijl
vast stond, dat verdachte niet in staat
was zijn auto te besturen. Wetenschap
pelijk is het zo, dat bij een genomen dam.
Afloop aanbesteding
Te Schoorl is de verbouwing aanbesteed
van het gebouw Openbare Werken. Te
vens moest een dienstwoning worden aan
gebouwd en een materiaalloods worden
gebouwd aan de Laanweg.
Laagste inschrijf ster was de firma IJ.
Kroonenburg te Heiloo voor 33.075.
BEROEPEN
Door de Gereformeerde Kerk te Scher
merhorn is tot predikant beroepen de
heer Th. Rienks, candidaat te Amster-
(Vervolg van pagina 2)
Voorlopige uitslagen.
Vette varkens: le prijs St. Willibror-
dusstichting Heiloo.
Vette schapen: le prijs Jan Borst te
Alkmaar.
Schapen gereg. Texels ras: F 4460 P.,
eig. Piet Pijper te Twisk, le prijs.
Rammen geboren in 1948: F 5169, eig.
Jac. Lap en Zonen, Den Hoorn, Texel
le prijs.
Ooien met hare in 1950 geboren lam
meren w.o. telkens minstens een ooi en
een ramlam: No. F 32130, fSkker-eig. N.
Ruiter te Beemster.
Ooien met hare in 1950 geboren lam
meren, w.o. geen ooilammeren: le pr.
met zilveren wisselbeker no F 39197,
fokker-eig. Piet Marees Dz. te Beemster.
Ooien (viertallen) geb. in 1948 of
vroeger: inzending gebr. Donker te
Schagen-Twisk.
Ooien (viertallen' geb. in 1949: lb in
zending van gebr. Donker te Schagen-
Twisk; la inzending van wed. Dirk
Ruyter te Nibbixwoud.
Geiten geboren in 1947 of vroeger:
Meta, geb. in 1943, afd. Krommeniedijk.
Geiten geb. in 1949: Gretha II, eig.
G. Brakenhof te Castricum.
Geitlammeren: 1 Truda, eig. N. Bos
te Krommenie.
Bokken geb. in 1948 of vroeger: Juno
geb. 1948, eig. afd. Krommenie.
Bokken geboren in 1949: Knul, afd.
Assendelft.
Drachtige zeugen, ouder dan 2 jaar
I a 10338 eig. S. Borst te Heerhugo-
waard, I b no. 11370 fokker-eigenaar
Willem Kos te Starnmëer.
Drachtige zeugen vanaf 15 maanden
tot en met 2 jaar 11870 fokker-eige
naar Wed. Jaap Stuyt te Ursem, I b
no. 12147 fokker-eigenaar Wed. Jb
Stuyt, Ursem.
Morgen vermelden wij de overige
eerste prijzen.
Bijeenkomst' plattelands
vrouwen
De afdeling Groot-Schermer van de Ned.
Bond van Plattelandsvrouwen kwam Maandag
avond in café Kay bijeen. Voor deze avond
was uitgenodigd mevr. Rinsema— Schipper om
een boekbespreking te houden. In haar openings
woord heette mevr. Driessen—Bakker haar van
harte welkom.
Na het zingen van het Bondslied werd uit
het boek „Henne" van H. J. van Nijnatten—
Doffegnies door mevr. Rinsema op uiterst boei
ende wijze verteld.
In de pauze werd thee geserveerd. Daarna
volgde de samenzang, waarna aller aandacht
weer werd gevraagd voor het vervolg der boek
bespreking.
De voorzitster dankte mevr. Rinsema ten
slotte voor de mooie avond, die zij de leden
had geboden en bood haar uit dankbaarheid
een boekwerk aan.
BESMETTELIJKE VEEZIEKTE
Gedurende de maand Augustus hebben
zich in onze gemeente vijf gevallen van
de besmettelijke veeziekte rotkreupel bij
schapen voorgedaan.
84. Pim, Pam en Pom kunnen in
hun nopjes zijn. De stofzuiger is weer
terecht en de kippendief zit achter
slot en grendel, „Nu, ik hoop maar",
zegt Moeder Woeffie lachend „dat
jullie nu eindelijk eens een beetje ver
standiger zult worden en niet altijd
het onderlijk hok uitvliegen zult.
Pim, Pam en Pom grijnzen maar zo'n
beetje. Ze hebben het al zo dikwijls
beloofd, maar zonder het te willen ra
ken ze altijd weer in nieuwe avontu
ren verzeild. Maar vandaag zitten ze
nog gezllig thuis, rondom een grote
taart, die de Haan uit Kippendorp
heeft laten sturen met de hartelijke
groeten en de beste wensen. Pim, Para
en Pom smullen er van, en ze zijn jok
vast van plan om niet op stap te gaan
voor de taart op is.
Vermoedelijk zal de fusie van de boe
renleenbanken „Noord-Scharwoude I" en
„Oudkarspel binnenkort een feit zijn. Te
Noord-Scharwoude kwam gisteren de
Coöp. Boerenleenbank in buitengewone
algemene vergadering bijeen om tot een
volledige samenwerking te komen door
oprichting van een nieuwe Coöp Boeren
leenbank „OudkarspelNoord-Scharwou
de. De beide bestaande boerenleenbanken
zullen worden ontbonden.
De voorzitter üer vergadering, de heei
C. Keeman, deelde mede dat het voorstel
tot samenwerking wordt gesteund door
het gehele bestuur en de gehele raad van
toezicht. Het voorstel van de Centrale
Bank tot verlaging van de rente werd
ongewenst geacht, daar dit een verlies
aan spaarders zou geven. In geval de fu
sie tot stand komt heeft men reeds een
perceel grond op de scheiding der beide
dorpen op het oog. waar een behoorlijk
kantoorgebouw kan worden gevestigd
Het zal dagelijks geopend zijn. Ook de
heer K. van Nienes gaf een uitvoerige
toelichting op deze aangelegenheid. Door
een grote bank is meer te bereiken en
zij is voor velen aantrekkelijker, zo zeide
spreker. Beide banken hebben een reser
vefonds van ongeveer f 38.000. De beide
besturen zullen samensmelten. Reeds
thans zullen enkele en straks nog meer
bestuursleden uitvallen. De gehele verga
dering ging met het voorstel accoord. We
gens een te gering aantal opgekomen le'
den kon staande de vergadering geen be
slissing worden genomen Deze zal vallen
in de vergadering, welke zal worden ge
houden op 10 October. Te Oudkarspel
kwam men bijeen onder voorzitterschap
van de heer P. Wijn, die ook hier de fu
sie uitvoerig toelichtte. Ook hier zal op
10 October opnieuw een vergadering wor
den gehouden, waarin definitief een be
slissing zal worden genomen.
GEEN KERKDIENST
In de Ned. Herv. Kerk is Zondagavond
door de regen kortsluiting ontstaan, zodat
er geen dienst kon worden gehouden.
TWEE LEZINGEN
Donderdag zal de Culturele Commissie het
winterprogramma beginnen met een lezing over
de Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie door
de heer A. Potjewijd uit Den Helder. Op 19
October zal de heer K. Voskuil spreken over
„Socialistisch Commentaar".
MUTATIES BIJ DE N.V. „CONCORDIA"
In het bestuur van de N.V. „Concordia"
te Noord-Seharwoude werden herkozen
de heren J. Kliffen, W. J. Smit en A.
Dirkmaat. In de commissie van toezicht
werden in de plaats van de heren Jb. Smit
Cz. en W. Lugting benoemd de heren Jac.
Prijs en J. Langedijk.
QMSTREEKS 1679 was Bontekoe in
Den Haag als geneesheer geves
tigd. Over het tijdstip zijn de geschied
schrijvers niet erg duidelijk. Het is ook
mogelijk, dat hij zijn hernieuwd stu-
dent-zyn deed samengaan met zijn
werkzaamheden in Den Haag. In elk
geval hij woonde er in 1679, Hij had
gehoopt de lieden van zijn vak daar
redelijker te vinden, dan in Alkmaar,
maar het tegendeel was waar. Men
viel hem van alle zijden aan en men
zocht met woord en geschrift zijn eer
en naam te bekladden. Een apothe
ker, wiens bloed door heter drank dan
thee is ontstoken, zo verhaalt Bonte
koe, stelde zelfs op zijn venster een
schilderij van beesten te pronk, om
hem te bespotten. JMen schold hem
voorts uit: voor snorker, weetniet, Ijjf-
doder, plattert en windbiazer. Nu ja,
schelden doen mensen, die in argu
menten te kort schieten.
Een voorval, dat hem werkelijk leed
deed was het volgende: De zeer be
kende en welgeziene predikant Woder-
vaart was ziek en riep de hulp van
Bontekoe in, die constateerde, dat de
patiënt lijdende was aan een Tertiana,
een derdedaagse koorts.
Misschien omdat er zich een com
plicatie voordeed, nam Bontekoe zijn
collega dr. v. Deuveren in consult, die
het met de therapie van Bontekoe vol
komen eens was. De patiënt raakte aan
de beterende hand. En in die periode
drong een dr. Van Wou zich aan de
patiënt op en in gezelschap van nog
drie andere doctoren, ging men, zeer
tegen de zin van Bontekoe, er toe over
de patiënt een ader te laten. De kranke
werd daardoor zeer verzwakt, zodat
de genezing nog lang uitbleef.
Toen kreeg de laster een nieuwe voe
dingsbodem en het is begrijpelijk, dat
de collega's-onderkruipers het bij Bon
tekoe moesten ontgelden.
Het was voor hem een gerede aan
leiding een nieuw boekje het licht te
doen zien: Een Apologie van de Au-
theur tegen zijn lasteraars, 44 pagina's
tellende. Zeer uitgebreid verhaalt hij
het geval Wodervaart. Voorts behan
delt hij in dit boekje allerlei tekort
komingen van doctoren, chirurgen en
apothekers.
Op veel punten had Bontekoe gelijk,
hetgeen bij de verdere ontwikkeling
van de genees- en heelkunde is be
wezen. O.a. van aderlaten en bloedzui
gers horen wjj niet anders meer spre
ken, dan in figuurlijke zin.
In zijn langdradig betoog hamert hij
er op, dat wij altijd de waarheid moe
ten staande houden, zelfs met een
standvastigheid totterdood. Hij schrijft:
„alle waarheid is van God en het is
goddeloos de waarheid te verwerpen,
ja, het is God verzaken in zekeren zin.
wanneer iemand ten gevalle van deze
of gene een waarheid loochent met de
monde, die hij kend met zijn hert".
In zijn „waarschouwinge" zegt hij,
dat indien een dokter iets uitvindt, dat
aanstonds kan dienen tot het leven en
de gezondheid, hij dit dadelijk moet
publiceren. Dat doen ook de heden
daagse medici. Een dokter, die dat niet
doet, wordt door zijn collega's met
minachting aangezien.
Een dokter heeft een grote verant
woordelijkheid op zich genomen, zo
medicijnen en Opbouw der medicijnen.
Ziende, dat zijn leven in het Vader
land altijd met krakeel zou verlopen,
vertrok hij in 1682 naar Hamburg, waar
hij terstond opgang maakte. Prinsen
en Graven raadpleegden hem. Hij
schreef er een verhandeling in 't La
tijn, die hij de Keurvorst van Branden
burg, Frederik-Wilhelm aanbood. In
1683 verscheen hiervan een vertaling
Het bewogen leven van de Alkmaarse theedokter
SLOT
gaat hij verder en het is een groot on
geluk, dat velen zo los zijn geweest en
dat zij er geen „sorge" voor hebben
of zij zich bedriegen of niet.
Als de patiënt geneest, zo hebben het
haar medicijnen en methoden gedaan,
als hij niet geneest is zijn ziekte' on
geneeslijk, als hij sterft is de natuur
te zwak of zijn tijd is gekomen en het
heeft God beliefd zijn levensdraad af
te snijden.
Op een andere tijd, dat men niet ge
bruikt haar remediën en methode en
dat de patiënt sterft, zo heeft men hem
vermoord en qualijk getracteerd. Er
zijn doctoren, die haar patiënten ge
nezen met drie recepten:
1 is de Visite
2 is het zoete discours
3 is de tijd, waarbij sommige nog een
vierde voegen, 't welk is een gebed, dat
zij doen voor de zieken, profaan als zij
zijn.
Ook de Gildenmeesters krijgen er
van langs. Bontekoe beschuldigt ze
openlijk, te knoeien bij de examens, die
de chirurgen en apothekersleerlingen
moeten afleggen. Veel wordt goed ge
maakt door het alles buigend metaal.
Hij trad ook voor anderen, wier eer en
goede naam werden aangetast in het
strijdperk en dat maakte weer nieuwe
vijanden.
De verhouding met de Hagenaars
werd ten laatste zo gespannen, dat hij
het beter oordeelde de stad te verla
ten. Hij ging naar Amsterdam, waar
hij een vriendelijke huisvesting kreeg
bij de oud-schepen Pieter'Schaap. Ook
daar veel toeloop en veel vijanden. In
Amsterdam verschenen van hem nog
drie boekwerken: Reden over Koort
sen, Ontwerp van het oud gestel der
in 't Nederlands onder de titel: Kort en
vast bewijs dat er geen Annus Climac-
terius of Moort-jaar is.
De opdracht viel bij de keurvorst zo
in de smaak, dat hij Bontekoe naar
Berlijn ontbood en hem tot raad- en
lijfarts benoemde. Tevens werd hem
het Hoogleraarschap aangeboden aan
de Hogeschool te Frankfort a. d. Oder.
De achting en het vertrouwen, welke
hem nu geschonken werden, inzonder
heid de genegenheid van het keurvor-
stelijke huis, waren een schone ver
goeding voor de in het Vaderland on
dervonden bestrijding en tegenwerking.
Helaas duurde deze toestand maar
kort.
In het begin van 1685 kreeg hij een
ongeluk, waaraan hij in de bloei zijner
jaren bezweek.
Op 13 Januari was Bontekoe de gast
van de kunstschilder Vaillant, 'n Zuid-
Nederlander. Men was te 7 uur aan
tafel gegaan en nauwelijks gezeten,
werd hij bij de kranke Hofschilder
Langeman, ook al een, Nederlander,
geroepen, die door een flauwte over
vallen was. Bij 't afdalen van de trap
overviel Bontekoe een duizeling. Zijn
bediende, die hem gevolgd was, vond
hem aan de onderste trede liggende in
een plas bloed. De te hulp geroepen
doctoren constateerden een zware
breuk aan het achterhoofd. Er vloeide
bloed uit het rechteroor. Toen wilde
men, o bittere hoon en spot, bij de man,
die zich altijd tegen het aderlaten had
verzet en er om had geleden, tot een
aderlating overgaan. Bontekoe was nog
zo bij kennis, dat hij zijn handen on
der de dekens terugtrok.
Toen hij zijn bewustzijn wat had ver
loren, volvoerde die Duitse doctoren
hun voornemen. Hij kwam niet meer
bij kennis, 's Nachts omstreeks 3 uren
gaf hij na een paar kleine snikjes de
geest.
Het stoffelijk overschot werd in de
avond van de 27ste op een lijkwagen,
gevolgd door veel koetsen en geleid
door meer dan 100 flambouwen naar
de Domkerk gevoerd en daar in tegen
woordigheid van vele aanzienlijke per
sonen ter aarde besteld, alles op last
van de Keurvorst, die een lijk- en lof
rede deed houden door Johan Bodiker,
Rector van de Latijnse school. Deze
eindigde zijn rede met de woorden: Ik
kan zeggen dat zijn Alkmaar in het
Kennemerland, waar hij geboren is, eer
van hem heeft en hem, zowel als Rot
terdam zijn Erasmus, een gedenk- en
erezuil mag oprichten.
Ook hier te lande werd de lof van
Bontekoe door verschillende personen
bezongen. Dr. Heidenricus Overkamp
te Amsterdam gaf weldra in het licht
een rede van het leven en de dood van
Cornelis Bontekoe, waarvan de slot
som luidde: Deze man, die zoveel ge-
ruchts in de wereld gemaakt heeft,
haakte naar de hoogste trap van men
selijke kennis, achtte zeer, die ze beza
ten en hield niets achter voor zijn
vrienden. Hij beklaagde zich geen ken
nis van wiskunde te hebben, hoewel
hij begonnen was zich er in te oefenen.
Zijn drank was Thee, zijn vermaak
Tabak. Hij was geen liefhebber van
wijn, was genereus, milddadig, vrien
delijk en spraakzaam, openhartig en
beleefd, altijd in staat om op de zwaar
ste geschilpunten op staande voet te
antwoorden. Verschillende geschriften
van Bontekoe zijn na zijn dood in het
Latijn, Frans en Duits vertaald, hetgeen
zeker heeft meegewerkt zijn roem als
baanbreker te vergroten.
De heer Bruinvis, aan wiens studie
deze bijdrage hoofdzakelijk is ontleend,
stelde in Elseviers maandschrift de
vraag: Zou Alkmaar het dus de moeite
waard achten, de voor meer dan twee
eeuwen door Bodiker gegeven wenk
ter harte te nemen en aan Bontekoe,
wel geen erezuil, maar een gedenk
steen te wijden?
Het valt op, dat het gemeentebestuur
van Alkmaar nooit aandacht heeft ge
schonken aan een wenk van zulk een
verdienstelijk Alkmaarder als wijlen
de heer Bruinvis was.
De Vereniging Oud Alkmaar ver
zocht met een schrijven van haar voor
zitter aan B. en W. om een straat van
enig aanzien naar dr. Bontekoe te noe
men. B. en W. verklaarden er, met het
oog op de daaraan verbonden conse
quenties, bezwaar tegen te hebben. Zij
blijven om historische reden op de
naam van Bontekoesteegje prijs stellen.
Ook wij doen dat. Dit steegje is echter
niet naar dr. Bontekoe genoemd, maar
naar een aangrenzende tapperij. Voorts
is er hier een Dr. Schaepmanplein, een
Dr. Sehaepmankade en een Dr. Schaep-
manstraat. En bestaat niet elders een
Leidscheplein, een Leidschestraat en
een Leidschekade En zo zijn er vele
voorbeelden.
Aantrekkelijk programma
van het Instituut
Het Instituut voor Arbeiders Ont
wikkeling heeft voor de komende win
ter weer een aantrekkelijk programma
samengesteld, dat zich vooral door
een gevarieerde keuze van onderwer
pen onderscheidt. Naast aantrekkelijke
lezingen over de natuur, staan vele
kunstuitingen te wachten. Zo stelt men
zich voor, in Amsterdam twee opera's
te bezoeken en drie toneeluitvoeringen
in Alkmaar.
Op 11 October zal Cor van Beek
voordragen uit het boek van Jan
Mens „De Gouden Rael" en zal onze
plaatsgenoot C. Hoogvorst op 19 Octo
ber spreken over „De aarde als pla
neet". Door de Amerikaanse ambassa
de zal op 6 November een serie prach
tige films vertoond worden, o.a. „Tos-
canini dirigeert werken van Verdi"en
„De Tennessee Vallei". Een mooie
avond staat te wachten op 20 Novem
ber, wanneer dr. M. J. Adriani over 't
leven van Madame Curie zal vertellen.
Wie verleden jaar van dezelfde spre
ker de beschouwing over het leven
van Louis Pasteur heeft gehoord, zal
zeker niet thuis blijven. Het jaar 1950
zal bes'oten worden met een lezing
met lichtbeelden door de heer Heeck
in samenwerking met de Schilder- en
Tekenvereniging „Tintoretto" op 15 De
cember. Het nieuwe jaar wordt inge
luid met een lezing door de heer Do-
nia over de vogels in het duin en aan
het strand. De Haagse cineast Sijn zal
in de tweede helft van October een
filmavond verzorgen. Over het werk
onder geesteszieken en over de werk-
therapie zal de bij uitstek deskundige
dr. J. P. de Smet in Februari iets ver
tellen. Geïllustreerd door muziek, zal
de Schoorlse toonkunstenaar Corn.
Jonker in- dezelfde maand een mu-
ziekcauserie over muziek houden en
in Maart zal de heer G. Nabrink een
sexueel onderwerp aan de orde stel
len. Verder zal de bekende auteur
Antonie van Kampen over zijn reis
naar Nieuw Guinea vertellen. De heer
Donia treedt als hekkesluiter op met
zijn lezing over de herkenning van
vogels.
Bridgeclub „Sans Atout"
telt1 S3 leden
De Bridgeclub „Sans Atout" heeft gis
teravond haar jaarvergadering gehou
den in „De Rustende Jager", waar ve
len aanwezig waren om het wel en
wee van de vereniging te bepreken.
De voorzitter deelde in ijn openings
rede mede, dat een der leden, de heer
Roest, in zijn vrije tijd enige scorings-
borden voor de vereniging vervaardigd
heeft. De ontvangsten in het af£elop«tt
verenigingsjaar bedroegen f 1362,15 en
dc- uitgaven f 1314,f 3.
De bestuursverkiezing had tot resul
taat, dat de heer Barthlomij werd ge
kozen in de plaats van de heer F. van
Dijk, die niet herkiesbaar was. De heer
Klaver werd bij acclamatie herbe
noemd.
Vervolgens werd het lidmaatschap
van de Ned. Bridge Bond besproken.
Dc voorzitter deelde mede dat de Zaan
streek zich heeft los gemaakt en nu een
eigen district gaat vormen. Dit zou ook
met Alkmaar en omstreken kunnen ge
béuren. De verschillende clubs hebben
besloten, ook wanneer zij lid blijven
van de Ned. Bridge Bond, onderlinge
wedstrijden tegen elkaar te spelen. Be
sloten werd het standpunt van het
hoofdbestuur inzake de contributierege
ling af te wachten.
De begroting van „Sans Atout" van
19501951 sluit op een bedrag van
f 920.De contributie v or echtparen-
leden werd teruggebracht van f 3.op
f2.25 per maand. Er zullen wederom
prijzen beschikbaar worden gesteld
voor het hoogste gemiddelde. Het le
dental bedraagt momenteel 83. Er zul
len ten hoogste honderd leden worden
toegelaten.
