Rijkste kousenmakers ter wereld
JAARBEURSRESTANTEI
LEO
J.W. A. HEUSEVELDT
Herm de haan
steeds voordeliger!
Militaire artsen in Indonesië wacht
zeer zware taak
Het zilvergeld is uit de
gratie
Kwaliteit voor alles
Firma Du Pont rust op drie zuilen:
dynamietnylon, cellophaan
Een wereldconcern
het, begin was eenvoudig. Precies op
1 Januari 1800, dus op de eerste dag
van de vorige eeuw, liep in de Ameri
kaanse haven Newport een Frans schip
binnen met een lading zout. Pierre Sa
muel du Pont uit het Franse stadje Ne
mours afkomstig was de eigenaar van
de onderweg onbruikbaar geworden
lading. Met zijn vrouw en kinderen
ging Pierre du Pont aan wal en leidde
aanvankelijk het moeilijke leven van
een onbemiddelde emigrant. Zijn zoon
echter had in Franrijk scheikunde ge
studeerd en besloot zich op de ver
vaardiging van buskruit toe te leggen.
Hij had enig succes en was hierdoor in
staat om financieel een en ander te be
reiken. Ongeveer 'n eeuw behoorde de
familie Du Pont, of zoals zij zich later
noemden Du Pont de Nemours tot
de welgestelde kringen van Amerika.
Generaal dr Simons sprak over zijn ervaringen
VAN MARSDIEP TOT IJ
Prikkel voor hei sparen wordt
Uitvloeisel van nieuwe
muntwet
weggenomen
W. A. NAM TEN CATE
"hervormde jeugdraad
Restanten voor spotprijzen
KLEUR 1
CARBOLINEUM
KOOLTEER
BRUiNE TEER
N.V. VRIESIA
bezoekt de kermis
ABONNEERT U OP DIT BLAD
Egyptisch linnen
Regenjassen vanaf i 59.-
VRIJDAG 2!) SEPTEMBER 1950
j^YLON-KOUSEN veroverden stormenderhand het machtigste en schoonste rijk
ter wereld, het Rijk der Vrouw. En in de achterhoede van het Nylon-Kousen-
leger kwamen andere practische toepassingen van nylon aanmarcheren. De
moderne chirurg bedient zich van nylondraden om door hem gemaakte „ope-
ratiewonden" snel te doen helen. De visserman gebruikt nylondraden als snoer
en zelfs worden er reeds netten van geweven. Menigeen poetst reeds zijn tanden
met een nylontandenborstel. Nylonkabels bleken voor vele doeleinden bruik
baarder dan kabels gemaakt van Manilla-hennep. Nylon-ondergoed is aan de
markt gekomen.... maar de nylon-kous spant nog steeds de kroon. De firma,
die deze beroemde en gezochte kousen maakt, is de firma Du Pont de Nemours.
Eigenlijk is firma een beetje kleinerend gezegd, want Du Pont de Nemours
is een wereldmaatschappij met een kapitaal van om en nabij de tweeduizend
millioen dollar! Drie zuilen zijn het, waarop deze maatschappij werd opgetrok
ken: Dynamiet, nylon en cellophaan.
één der aan het Du Pont de Nemours
concern verbonden geleerden eens tot
een lid der directie, „om een verpak
king te ontdekken, die alles er smake
lijk doet uitzien". De directeur toonde
zich zeer geïnteresseerd en gaf de ge-
Oorlog bracht winst.
De wereldoorlog van 1914-1918 bete
kende voor de familie en de firma
Du Pont de Nemours het begin van
grote successen. Dynamiet werd door
alle oorlogvoerenden gevraagd en met
hoge prijzen betaald. De Du Ponts leg
den zich op de aanmaak van die ge
vaarlijke springstof toe en wisten hun
jaarlijkse productie en omzet te ver
groten van ongeveer millioen kilo
gram tot circa 220 millioen kilogram.
En de winsten hielden gelijke tred met
de omzet en de productie. Honderden
millioenen verdiende de firma aan de
eerste wereldoorlog. De basis voor het
wereldconcern was door dynamiet ge
legd.
De vrede brak aan en vreedzamere
artikelen werden gevraagd. Lippenstif
ten, kunstzijde, kunstmatige rubber en
andere onschuldige producten verlieten
de fabrieken der firma Du Pont. De
firma groeide uit tot een der belang
rijkste industriële concerns in Ameri
ka, die de General Motors en een be
langrijk deel der Amerikaanse chemi
sche industrie controleert. Enorme be
dragen werden uitgegeven voor weten
schappelijke onderzoekingen in de ruim
40 moderne laboratoria van het concern.
Ruim 32 millioen dollar wordt jaar
lijks' aan onderzoekingen besteed. Elf'
jaren duurde het vóór de nylonkousen
in die laboratoria geboren werden.
LIET eerste grote succes na de dyna
miet was de uitvinding en toepas
sing voor verpakkingsdoeleinden van
cellophaan. „Het gaat er mij om", zei
leerde volkomen de vrije hand. En ziet,
na enige jaren vond hij het cellophaan
als verpakkingsmiddel uit. En deze
vinding maakte de scheikundige tot
een rijk man en deed vele honderden
millioenen dollars in de kas der firma
Du Pont vloeien.
En de „derde zuil" van de wereld
maatschappij Du Pont de Nemours was
de nylonkous! Deze bleek nog winst
gevender te zijn dan de dynamiet en
cellophaan. Er zijn ongeveer 1100 mil
lioen vrouwen in de wereld en voor
300 millioen zo schat men is een
paar nylonkousen een „ideaal"! Zes
paar kousen per jaar.rekent u zelf
maar verder en dan kunt u enigszins
nagaan, welke fantastische bedragen de
Nylon-productie in de kassen van het
Du Pont-coneern brengt..,. Wie een
beetje afgunstig mocht worden, strekt
het misschien tot troost, dat wellicht
spoedig de Amerikaanse staat een pro
ces zal beginnen tegen de firma Du
Pont wegens overtreding van de Anti-
Trust wetten.
(Van onze speciale verslaggever).
Nu Nederlands militaire taak in Indonesië is afgelopen, keren niet alleen
„onze jongens" naar huis terug, maar ook voormalige K.N.I.L.-officieren en
anderen, die in het militaire apparaat een functie hebben bekleed. Met de;
„Willem Ruys", het grootste passagiersschip van de Koninklijke Rotterdam
se Lloyd, dat geen militairen, maar repatriërende gezinnen en verlofgangers
naar Nederland bracht, kwam niettemin een hoge militair mee, namelijk ge
neraal dr. Simons, tot voor kort hoofd van de Militaire Geneeskundige Dienst
in Indonesië. Terwijl de „Willem Ruys" in een kalm vaartje door het Engelse
Kanaal gleed de kapitein had geen haast, omdat hij voor het meren in
Rotterdam op gunstig tij moest wachten hebben wij met Generaal Simons
een gesprek gehad en hem gevraagd naar zijn laatste bevindingen in Indo
nesië en naar zijn verwachtingen omtrent de wijze, waarop de Indonesiërs1
ten behoeve van hun eigen leger de Geneeskundige Dienst zullen voortzetten.
Nederlandse Geneeskundige
Dienst aan Indonesië
overgedragen
Deze Dienst heeft onder Nederlandse
leiding meer dan honderd jaar bestaan
en befaamde mannen voortgebracht,
die een wezenlijke bijdrage hebben ge
leverd tot de effectieve bestrijding van
verschillende tropische ziekten. In het
afgelopen half jaar is ongeveer alles
wat tot deze dienst behoorde, aan de
Indonesiërs overgedragen. Het einde
van de Nederlandse Militaire Genees
kundige Dienst was tevens het einde
van de carrière van generaal Simons,
die 25 jaar officier van gezondheid is
geweest.
De Indonesiërs hebben thans onze
hospitalen overgenomen, zo vertelde
de generaal ons. Het laatst op 25
Juli het hospitaal in Djakarta, ons
eigenlijk hoofdkwartier. Zij proberen
er van te ntdKÈtT.'WSr ëifmet hun nij
pend gebrek aan specialisten en per
soneel van te maken valt. Maar het zal
lang duren, voor zij de zaken weer
goed voor elkaar hebben. Slechts één
officier van gezondheid is naar de In
donesische Militaire Geneeskundige
Dienst overgegaan. Dat is een Am-
bonnees. Trouwens het corps bestond
bijna geheel uit Nederlanders, Zij heb
ben een groot aandeel gehad in de ver
zorging van de burgerbevolking, voor
al aldus generaal Simons in de
troebele periode tussen 1940 en 1945.
Die burgerlijke verzorging geschiedde
met medewerking van de artsen, die
daartoe bereid gevonden werden.
Willen de Indonesiërs hun genees
kundige diensten, zowel militaire als
burgerlijke op peil brengen, dan zul
len zij niet kunnen ontkomen aan de
aantrekking var buit nlandse artsen
en eventueel een versnelling van de
opleiding, hoewel dit laatste middel
leidt tot een vermindering van de
kwaliteit der medici.
Zware taak
In handen van de Indonesiërs zijn
nu twaalf grote ziekeninrichtingen en
ongeveer twintig kleinere. Voorts alle
verbruiksmagazijnen, militaire hygiëni
sche 'instituten en andere inrichtingen.
Dit betekent dus, dat de Indonesiërs een
zware taak op hun schouders genomen
hebben. Volledige vervulling daarvan
kan men zeker voorlopig nog niet ver
wachten.
Als er eens een epidemie zou uitbre-
De mogelijkheid bestaat, dat de te
Medemblik gevestigde horlogemakers-
school naar Hoorn zal worden overge
bracht.
De bekende Zaandamse krachtsport
vereniging „De Halter" bestaat weldra
40 jaar.
Op Marken zijn deze week voor de
tweede maal in dit jaar aardbeien ge
plukt.
Zaterdag vindt in Den Helder een
receptie plaats ter gelegenheid van het
40-jarig bestaan van de Vereniging
voor Voorbereidend Onderwijs „Ja-
chin" en het 80-jarig bestaan van de
Chr. Kleuterschool aldaar.
'n Ambtenaar van het hulppostkan
toor te Bakkum is gearresteerd, omdat
hij zich aan fraude heeft schuldig ge
maakt door de mensen te hoge porto
kosten te berekenen Te Beverwijk
wordt een poging gedaan om een ge-
sprekcentrum op te richten.
MEDEMBLIK, 28 Sept. 1050. Eerste
lingen. grof 8,80—9. Bintje, gewoon 8—
8,30, grof 8,709,20, rode kool 49,50, gele
kool 3,505,10, groene kool 5,405,90. wit
te kool 4; uien, grof 4,505, gewoon 5,60
—6,20, drielingen 6,507, nep 77,20; bie
ten I rond 6,80—7,30, 2 rond 44,40, 1 lang
56,60, 2 lang 4; dubbele bonen I 2534,
II 15—19, I—II 2,20—3,40. I—13 5—6,10.
ken, wat zullen daarvan dan de gevol
gen kunnen zijn? vroegen wij generaal
Simons.
De Indonesische medici en hun dien
sten zouden de grootste moeite hebben
zo'n epidemie af te dammen, luidde
het weinig vertrouwen gevende ant
woord.
Ook onder de Nederlandse Militaire
Geneeskundige Dienst kwamenbijvoor
beeld wel eens veel pokkengevallen
voor, maar hij slaagde er steeds in om
de omvang beperkt te houden.
Uiteraard bestaan er op militair ge
neeskundig gebied nog steeds relaties
tussen de Nederlandse en de Indonesi
sche autoriteiten Zo is op het ogen
blik een Nederlands afwikkelingsbureau
werkzaam; er zijn voorts nog verpleeg
sters, die in feite in dienst zijn van de
R.I.S., maar die werken ten behoeve
van de Nederlandse militairen, die in
Indonesische militaire hospitalen zijn
opgenomen. O-ergens is de taak van
de Nederlanders hier afgelopen.
(Door onze economische
medewerker).
Onze goeie, vóóroorlogse zilveren
kwartjes hebben op 15 Augustus j.l.
afscheid van ons genomen, op die da
tum toch zijn zij uit de circulatie ge
nomen. Menigeen denkt nu met schrik
aan zijn zilveren dubbeltjes, guldens
en rijksdaalders.
Dit intrekken van de zilveren kwart
jes duidt niet alleen op een bijzondere
belangstelling van de minister van
Financiën voor het zilver doch het is
ook een uitvloeisel van de nieuwe
Muntwet van 1 Augustus 1948.
Toen toch werd vastgesteld, dat wij
als nieuwe munten alleen nog maar
zouden houden de zilveren rijksdaal
der en gulden, een nikkelen kwartje
en dubbeltje en een bronzen stuiver en
cent. Dus wij houden en dit ter ge-'
ruststelling onze zilveren rijksdaal
der en gulden in ere, zij het dat zij
niet meer tot een onbeperkt bedrag,
doch ieder tot een bedrag van f 50
wettig betaalmiddel zijn. Anders' ge
zegd, een schuldeiser die f 100 te vor
deren heeft, kan weigeren 100 guldens
te accepteren; hij behoeft maar f 50
aan guldens aan te nemen, terwijl hij
voor het restant andere munten kan
eisen. In de practijk zal zulks natuur
lijk wel loslopen, vooral als wij er re
kening mee houden, dat het zilvergeld
een behoorlijke innerlijke waarde heeft.
De nominale waarde van het zilver
geld, het bedrag dat op de munt staat,
is groter dan de waarde, die het zil
ver heeft. Dit is niet altijd zo, want
tijdens de afgelopen oorlog betaalde
men grif 3 a 4 papieren guldens voor
één zilveren. Op het ogenblik ligt die
reële waarde inderdaad weer beneden
de nominale, doch door de recente stij
ging van de zilverprijs tot f 95 per kg
is dat verschil toch heus zo groot niet
meer.
Zo blijkt ons zilveren dubbeltje aan
zilver pl.m. 8 y„ cent waard te zijn,
ons kwartje pl.m. 21 cent, onze gulden
pl.m. 68^ cent en onze rijksdaalder
pl.m. f 1.71.
Het is dan ook niet te verwonderen,
dat de mensen in een tijd van span
ning als de huidige dit zilvergeld in de
spaarpot gingen doen: het had ten.
minste een echte waarde zo rede
neerden velen en dat kan van een
papieren gulden niet gezegd worden.
De inleveringsplicht van de kwartjes
heeft aan die wijze van sparen een
halt toegeroepen. Uit een oogpunt van
sparen is dit zeker te betreuren, om
dat hierdoor een bijzondere prikkel is
weggenomen. Wü constateren dan ook,
dat het tot nu toe opgepotte zilvergeld
(guldens en rijksdaalders) hetzij uit
angst, hetzij noodgedwongen weer in
het verkeer wordt gebracht. Gedeel
telijk komen ze bij de Nederlandse
Bank terecht, die ze toevoegt aanhaar
voorraad zilvergeld. Bedroeg dit op
3 Januari 1949 f 4.9 millioen, op 27 De
cember 1949 was het gestegen tot
f 11,2 mililoen, terwijl het op 11 Sep
tember j.l. was opgelopen tot f 15,7
millioen of te wel pl.m. f 140.000 per
week.
De sanering van ons muntstelsel is
al een goed eind op weg. De halve
gulden, het 2 y„ cent stuk en het
centje verdwenen eind 1948 voor goed
uit de circulatie. Thans zijn het zil
veren en zinken kwartje en de nikke
len stuiver aan de beurt en het wach
ten is dus nog op het zilveren dubbel
tje en op het andere zinken geld uit
de oorlogstijd.
Wanneer dat voorschrift komt, we
ten we niet. Gedeeltelijk is dat afhan
kelijk van de snelheid, waarmee het
nieuwe nikkelen en bronzen geld
wordt aangemaakt door 's Rijks Munt
te Utrecht.
Zo schatte men eind 1948, dat er no
dig zouden zijn 64 millioen nikkelen
kwartjes, 160 millioen nikkelen dub
beltjes, 60 millioen bronzen stuivers
en 400 millioen bronzen centen met
welker vervaardiging 3 4 jaren ge
moeid zou zijn.
Gedeeltelijk is die inlevering ook
afhankelijk van de waarde van het
zilver voor 's Rijks Schatkist. Perslot
van rekening zit er voor het rijk altijd
winst in, als het „goede" kwartje en
dubbeltje worden vervangen door
geldstukken, die een lagere waarde
aan materiaal bezitten. De belangen
van de Schatkist worden dus wel de
gelijk door de geldvervanging gediend.
Voor de vele bèwijzen van
deelneming ontvangen bij de
ziekte en na het heengaan
van onze lieve Man, Va
der, Behuwd- en Groot
vader, de Heer
JACOB SWAAN Sr.,
betuigen wij hierbij onze
hartelijke dank, in het bijzon
der de Weledelgeleerde Heer
Dr. Heringa voor zijn medi
sche bijstand, de Weleerwaar
de Zeergeleerde Heer Dr. J.
C. A. Fetter voor de troost
volle woorden tot ons ge
sproken en de Begrafenis
vereniging voor de laatste
eer, de overledene bewezen.
Uit aller naam,
G. SWAAN-BAS.
Schoorl, September 1950.
Teuglaan D 89.
Langs deze weg betuigen
wij onze hartelijke dank aan
allen die ons gouden huwe
lijksfeest tot een onvergete
lijke dag hebben gemaakt.
S. WESTER
C. WESTER
FRANKENHOUT
Röntgenoloog,
zal gedurende de maand
October
AFWEZIG ZIJN.
JEUGDDIENST
op ZONDAG 1 OCT. 1950
n.m. 7 uur in de Grote kerk
Spreker:
Ds. W. WESSELDIJK
van Alkmaar.
Gevraagd
FLINK MEISJE
voor hele of halve dagen
Wilhelminalaan 27.
Gevraagd:
THUISWERK.
Corr.-, adm.- of typewerk.
IH bezit van schrijfmach.
Br. met opg. v. cond. onder
no. A 185 bur. van dit blad.
Wjj kochten de gehele collectie RUNDLEDEREN REIS-, BOODSCHAP-
en ACTETASSEN van een JAARBEURSSTAND.
Deze partij heeft door het in-, aan- en uitpakken gedurende de beursdagen
iets van zijn fabrieksversheid verloren. Alleen gegarandeerd RUNDLEER.
Deze tassen worden niet geëtaleerd
REISTAS
Canadian Bag
15.95
RITSTAS
pracht rundleer met
voortasjes
17-95
Gevoerde
CANADIAN BAG
18.85
LONDON TAN.
Canadian
19.85
REISTAS
met ritssluiting en
voortassen
21.75
REISTAS
Canadian met
voortassen
28.85, 26.65, 24.45
Glad rundlederen
grote REISTASSEN
33.60, 31.65
Blank rundlederen
VAKKENTASSEN
28.25, 23.25
Ruime
ACTETASSEN,
enkele stuks
13.45
HUIGBROUWERSTRAAT 4 ALKMAAR.
Biedt zich aan;
KRUBMVERZ0R8SÏER
K. KOMEN, Boomgaard
6a, Zuid-Scharwoude.
Gevraagd een
NETTE WERKSTER
voor 2 halve en één gehele
dag per week of MEISJE
voor halve dagen, niet be
neden 20 jaar, in een gezin
van 2 personen. Zelfstandig
kunnende werken. Aanbie
dingen 's avonds na 8 uur.
BOSMAN, Kennemerstraat-
weg 204, bij Regulierslaan.
Gevraagd met spoed
VOLWASSEH LOODGIETER
H, BROEKKAMP, Peper
straat 25, Beverwijk.
JAN DE VRIES - ALKMAAR
TELEFOON 2875
te GROOT-SCHERMER
op 1, 2 en 3 OCTOBER.
Maandag 8 uur komen
„DE MASKERS" met
„OVERSCHOTJE".
Muziek:
„THE TROUBADOURS'
C. V. TRUIJEN.
BE NIEUWSTE MODELLEN IN
HERENHOEDEN
vindt U nergens zó rijk ver
tegenwoordigd als bij ons.
Alle merken in alle moderne
kleuren en in diverse prijzen.
LANGESTRAAT 23
en dan toch
PERCULATOR, slechts 3^99
PANSPONSEN, 3 stuks voor 0.25
AM. BUSOPENERS, nu 0A9
TOILETZEEP, mooie stukken, 3 stuks 0.34
W ANDKOFFIEMOLEN, gegarandeerd
maalwerk, slechts 8.00
ALUM. FLUITKETEL, flinke maat 1.98
LEUKE GLAZEN JAMPOT met plastic
deksel, schotel en lepel, slechts 1-95
WEKKERS, prima uurwerk 5-87
PRESENTEERTROMMELS met onder
schotel 0.98
ENKA SPONSEN, spons en zeem in één
verenigd, vanaf 0.40
ZEEMLAPPEN. Ruime sortering, alleen
le klas fabrikaat. Reeds een zeer mooie
lap voor slechts 3-70
BUFLAMVERGASSERS voor kook- en
verwarmingsdoeleinden 15.90
BEDKRUIKEN, naadloos, vanaf 1.80
LOSSE MOLTON BEKLEDING voor UW
Strijktafel 2.80
GASPOKEN voor het aanmaken van uw
haard of kachel. Geen turf of aan-
maakhout nodig 1-85
HEETWATERSTOOF in koper uitv. met
bekleed bovenstuk 10-90
RUBBER HEETWATERKRUIK 3JI5
THEE- en LIKEURLEPELTJES, resp. 7-5 cL
WANDGASCOMFOOR, ideaal voor klein
behuisden.
1-vlams 31.80. 2-vlams 59.80
Vraagt ons nadere inlichtingen.
De speciaalzaak voor huishoudelijke artikelen!
Langestr. 24 Achterstr. Houttil.
n
a
'n jas die U
n h»« wTnte'k'a'a?* J
'lsDemie,nl voor ons «'"f*"
x.er P'^'^iectie? U
Do ter dan ooi
al mo0'er„ 58.- 1 72- 96'
voren. P")ien
LANGESTR. 20-22 MAGDALENENSTR 11
