TIEN RAADSELS
„Oorlog'' vergt f 580 millioen
Zweeds dorp door aardverschuiving
weggevaagd
AMSTERDAMS PODIUM
Twee asters en drie rode rozen
De dieisial
Tiimekunst
en Vlies"
Sieeds zwaarder wordende last
Buitengewoon crediet
binnenkort nog nodig
Een premieregeling voor
de kleine boeren
Nog geen Nieuw Guinees
in R.I.S. parlement
Torpedobootjager op
een mijn gelopen
Negen doden en vijf vermisien
Besprekingen over Japans
vredesverdrag begonnen
Aruba protesteert tegen
interimregeling
Het aantal slachtoffers
bleef beperkt
Keer hei dubbeltje
nog er es om
Hij geloofde het wel
KLEINE GRAPJES
Da avonturen van
Spekje en Knorrelaartje
ZATERDAG 30 SEPTEMBER 1950
I) «M DB
EZlCHTlGBtj'
lassieke pyrami-
izelingwekkende
/aardig slot van
mma. Onder de
anfare verlieten
gevoel en een
wonderlijke we-
noemt. Van har
de woorden van
na afloop zei:
Iullens"!
Alkmaar
ectie van het
samenwerking
,p Nederland
igd Alkmaar in
ederlandse tour-
Franse panto-
•ceau, mag zeker
'ejuicht. Vrijdag
de unieke ge-
eld de eeuwen-
pantomimespel,
reeds schreven
•el Nieuws", ten
deze befaamde
na de aanvang
s land, welke
begint als ope-
ïarlijkse kunst-
tie.
;end tot een der
Iers van Frank-
hij voorstellin-
Champs Ely-
het festival te
Ier eerste kunst-
>ns werelddeel
1948 richtte hij
)p.
pantomimespel
in het antieke
•id, leefde voort
men in zekere
me films van
er in de Franse
ts du paradis",
zich geheel en
de stilte" toege
en lichaamsbe-
ngen, wat de
Zijn creatie van
oot succes werd
in de ..Theatre
nale in Venetie
zijn kunst ook
belangstelling
ictober zal er
heid tot dansen
De begroting van oorlog voor het jaar 1951, die thans bjj de Tweede Kamer
Is ingediend, vertoont een eindcijfer van 580.098.070. De minister merkt op,
dat aan hetgeen reeds eerder over het defensiebeleid in de toekomst werd ge
zegd, slechts weinig behoeft te worden toegevoegd. Naast het paraat zijn voor
enkele taken van nationaal karakter, dienen wij er mede voor te zorgen de poort
van Europa te helpen sluiten voor elke verleiding, welke een mogelijke aggres
sor mocht bekruipen om gewapenderhand zich van deze landen meester te
maken.
Reeds nu kondigt de minister aan,
dat hij binnenkort enkele suppletoire
begrotingen en wellicht eveneens een
aanifrage voor 'n buitengewoon credier
zal moeten indienen. Dit zegt reeds iets
omtrent de vele en veelsoortige moei
lijkheden, die gepaard gaan met de op
bouw van een defensie-apparaat, dat
tegen zijn taak is opgewassen. Ook
staat vast dat de voorliggende begroting
op meer dan één punt zal moeten wor
den gewijzigd.
Zolang de lichtingen niet op volle
sterkte worden opgeroepen en de
diensttijd niet met enige tijd verlengd
is, zal in belangrijke mate de alsdan
bestaande mogelijkheid moeten worden
benut om door het organiseren van
herhalingsoefeningen naast het onder
houden en verbeteren van de geoefend
heid van het oudere personeel, te be
reiken, dat steeds een zeker aantal ge
oefende troepen paraat aanwezig" is.
Gedurende die herhalingsoefeningen
zullen zij zoveel mogelijk in Ameri
kaanse organisatie met de bewapening,
welke op dat ogenblik beschikbaar zal
zijn, worden geoefend om daarna als
mobilisabele mankracht opnieuw naar
huis te worden gezonden.
De zware opofferingen, die ons volk
voor dat alles zich moet getroosten
treft ook de andere Westeuropese sta
ten en eveneens Amerika. - Het is een
steeds zwaarder wordende last, die
slechts dan met overtuiging kan wor
den gedragen, wanneer het besef le
vendig blijft dat de materiële herbe
wapening haar ondergrond vindt inde
bereidheid tot geestelijke weerbaar
heid.
Kleine boerenbedrijven welke aan
de door de Rijkslandbouwvoorlich-
tingsdienst te stellen eisen voldoen,
kunnen alsnog in aanmerking komen
voor premieverstrekking op de bouw
van: a. gierkelders; b. mestplaten; c.
groenvoedersilo's; d. aardappelsilo's.
Men dient zich hiertoe onder over
legging van een verklaring van de
Plaatselijke Bureauhouder betreffende
de bedrijfsgrootte en veebezetting (in
Noord-Holland maximaal 10 ha. of 18
stuks grootvee) te wenden tot de as
sistent van de Landbouwvoorlichting.
De gelegenheid tot aanvragen is
voorlopig weer opengesteld tot 15 No
vember a.s. Voorwaarde is echter dat
de bouw vóór 1 Januari 1951 moet zijn
voltooid.
Onlangs gaven wij een bericht door
afkomstig van een buitenlands persbu
reau, waarin melding werd gemaakt
van de benoeming van de heer Papare
uit Nieuw Guinea tot lid van het Indo
nesische parlement. Dit berustte op on
juiste inlichtingen. Wel is in het par
lement een motie, die benoeming ver
zoekt, ingediend, doch tot dusverre is
geen beslissing gevallen.
De minister ziet er ook voor 1951
meer baat in de personele unie tussen
de departementen van Marine en Oor
log te bestendigen en de constructie
tussen deze twee te verstevigen. Per
1 October zijn dusdanige wijzigingen
in de organisatievorm gelast, dat de
opbouw dier organisatie in de drie on
derdelen der strijdkrachten meer in
onderlinge overeenstemming kan ko
men.
Het instituut van de ouderdagen zal
worden gehandhaafd. De sterkte van
het beroepspersoneel der Kon. Mare
chaussee is voor 1951 gehandhaafd op
2800 man.
De stichting Steun Wettig Gezag zal
f 150.000 minder subsidie ontvangen.
De Ned. Militaire Bond en de Centrale
van Kath. Militaire Tehuizen zullen
wegens de gestegen exploitatiekosten
der tehuizen f 10.000 meer subsidie
ontvangen. Het weekblad voor de
strijdkrachten zal worden beperkt en
wellicht veranderen in een maande
lijks periodiek.
De Amerikaanse marine heeft Vrij
dagavond bekend gemaakt, dat de
Amerikaanse torpedobootjager „Brush"
Woensdag in de Japanse zee ter hoogte
van de Noordkoreaanse stad Tantsjou
op een drijvende mijn is gelopen, ten
gevolge waarvan 9 opvarenden gedood,
10 gewond en vijf vermist werden. De
explosie veroorzaakte een groot gat
aan bakboord onder de waterlijn van
het 2.200 ton metende oorlogsschip. Het
schip kon echter na herstellingswerk
zaamheden ter plaatse op eigen kracht
de Japanse haven Sasebo bereiken.
Op 22 September zijn te New York
informele besprekingen begonnen tus
sen Engeland en de V.S. over een vre
desverdrag voor Japan. Voordien had
president Truman verklaard dat het
Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken het initiatief tot derge
lijke besprekingen met de andere le
den van de commissie voor het Verre
Oosten zou nemen.
De besprekingen zullen waarschijn
lijk enige weken duren. Men zal zich
ook tot de Sowjetunie wenden, die im
mers lid is van de commissie voor het
Verre Oosten. Moskou heeft tot dus
verre het standpunt ingenomen, dat het
vredesverdrag met Japan slechts door
de grote mogendheden dient te wor
den opgesteld.
Vijf Arubaanse Statenleden hebben
in een telegram aan de Koningin naar
aanleiding van de aanvaarding van
het ontwerp-Interimregeling met ge
wijzigde zetelverdeling medegedeeld,
dat „deze onverdiend illoyale en be
treurenswaardige regeringsdaad on
vermijdelijk zal moeten leiden tot een
psychische breuk tussen Nederland en
dit Rijksdeel". Aruba „is verknecht
aan Curasao" en zal nu „alle geoor
loofde middelen aanwenden, die er
toe kunnen leiden, dat op korte ter
mijn het Curagaose juk wordt afge
schud".
De nieuwe hoge commissaris van
Nederland in Indonesië, de heer A. Th.
Lamping, heeft gisteren op het paleis
Merdeka in Djakarta, zijn geloofsbrie
ven aan president Sukarno aangeboden.
Het Zweedse dorpje Surte, ten Noor
den van Gothenburg, is gistermorgen
door een aardverschuiving geteisterd.
Ten gevolge van de aanhoudende re
gens van de laatste weken is een klei
laag oververzadigd geraakt met water
en gaan glijden. Enorme massa's aarde
geraakten in beweging. De huizen, die
er op stonden, zijn ingestort of door
de aarde bedolven. Wonder boven won
der is er waarschijnlijk niet meer dan
één dode. Drie personen worden ver
mist en er werden achttien gewonden
geteld. Van het dorpje was gisteravond
niets meer te zien dan een gapende
modderkrater.
De eerste tekenen van de ophanden
zijnde ramp bespeurden gistermorgen
de bewoners van 'n groep etagewonin
gen. Deze gingen plotseling glijden en
bewogen zich in de richting van de
rivier De Goeta. Sommige huizen
scheurden en stortten als kaartenhuizen
ineen, andere bleven schots en scheef
boven de rivier hangen. Middelerwijl
was ook het station verwoest en een
groot deel van de spoorbaan verdwe
nen. Op de plaats, waar eens't dorpje
had gelegen, bevond zich nu een ga
pende kloof van tweehonderd meter
breed en vijftien meter diep.
Om de verwarring compleet te ma
ken, braken alle verbindingen voor gas,
water en electriciteit. Water en gas
stroomden uit de grond, hier en daar
stond de aarde onder stroom. De rivier
werd door de verschuivende aardmas-
sa's afgedamd, waaroor het water on
rustbarend steeg. Ingenieurs hebben
overwogen, om met dynamiet een door
tocht voor het water te banen.
Rondom het geteisterde gebied is
een cordon van politiemannen van vijf
kilometer getrokken, om nieuwsgieri
gen op een afstand te houden. Vierhon
derd soldaten helpen de politie en dé
brandweer bij het zoeken naar overle
venden. Wachten bij de rivier houden
het stijgende water in het oog. Andere
ploegen werpen dammen op om het wa
ter te keren.
Alle bewoners van het dorpje moeten
zich bij de politie melden, om te kun
nen nagaan, wie er vermist worden.
Baggermateriaal is bij Surte aangeko
men. Het zal een geul voor de rivier
moeten vrijmaken.
Het dorp is in 1648 eveneens door
leen aardverschuiving gefteisterd.
MERKWAARDIG. Hoogst merkwaar
dig. Wjj zijn weer aan een nieuwe
Ioonronde toe. Het kkn beslist niet
langer zonder er weer eens vpf pro
cent bovenop te leggen. En tegelijker
tijd begint het Centraal Bureau voor
de Staltistiek zich hevig te interesse
ren voor de vraag, hoe de Nederlandse
huisvrouw haar geld besteedt. Wilt u
zo vriendelijk zijn een jaar lang uw
huishoudboekje in te vullen en dat
dan voor de statistiek beschikbaar
stellen?
Ik weet niet of u verband ziet tus
sen deze twee verschijnselen,- maar ik
begin zoiets als een schroeiluchtje
van de lont te ruiken. Is het geen tijd,
dat we aan de ernst van de toestand
de nodige aandacht gaan besteden?
Want als de lont werkelijk opbrandt
en het kruitvat van het economisch
evenwicht springt, gaan wij met ons
allen van Speyck achterna: met de
brokstukken de lucht in.
Laten wij het gewoon op zijn nuch
ter Hollands uitdrukken: het staat er
op het ogenblik nieit zo best voor met
de staathuishouding. Wij leven aller
treurigst boven onze stand en straks
wordt Jan Soldaat zo'n dure kostgan
ger, dat wij helemaal op de bodem
van de geldkist moeten rondkrabben.
En dan nog weer eens een toeslag
op de lonen waarover wij niet zul
len gaan kibbelen of het nu werkelijk
zo broodnodig is. Al moet het ons van
het hart, dat er grote groepen bur
gers zijn die géén verhoging van in
komen krijgen, van geen enkele so
ciale maatregel profiteren en die bo
vendien nog de kapitalen moeten op
brengen om hun medeburgers aan ai
die extraatjes te helpen. De „genie
ters" van middelgrote inkomens en de
mensen in het vrije beroep kunnen u
een huishoudboekje opendoen.
■ffn
li v m
MÈÈÊÊÊÊL
MÊÊÊ
Een Amerikaan bezocht Rotterdam
en verzocht een jongen hem naar het
standbeeld van Erasmus te brengen
voor een gulden. De jongen wist ech
ter, dat het standbeeld juist door stei
gers aan het gezicht was onttrokken,
maar om zich de gulden niet te laten
ontgaan, leidde hij de buitenlander
naar het standbeeld van Piet Hein.
De Amerikaan was verwonderd over
het oorlogszuchtige karakter van het
standbeeld, maar de jongen gaf een
verklaring.
.,lk weet wel, dat Erasmus een wijs
geer was", zei hij in zijn beste Engels,
„maar dit standbeeld werd gemaakt,
toen hij zijn jaar dienstplicht vervul-
De Amerikaan was tevreden en gaf
de knaap zijn gulden.
DE OPLOSSINGEN
1 dove-netel; 2 Klas, klap, klad; 3
Minimaal: 4 Van de bast van de kina
boom; 5 Negen stuks; 6 Ongeveer
600; 7 Zeventien kantjes; 8 Van
hout; 9 Charlie Chaplin; 10 Het
woord blijft niet gelijk, de middelste
B verandert.
Wegwijzer
Op een bord voor het bos stond ge
schreven: „Wie naar A. wil, gaat
rechtuit, maar wie niet lezen kan,
volgt de hoofdweg".
Tellen
Onderwijzer: „Jan, hoeveel ribben
heeft een mens.
Jan: „Ik weet het niet, meester, ik
heb ze nog nooit geteld, ik kan zo
slecht tegen kietelen".
Aftreksom
Kees en Jan kwamen uit school.
Kees vroeg aan Jan: „Als een koe een
poot verliest, hoeveel houdt hij er dan
over?"
Jan zei: „Hij houdt er drie over".
Kees: „Hij houdt niets over, maar
komt er één tekort".
Snuggere leerling
Onderwijzer: „Jongens, als ik zeg:
„Me benne naar huis gegaan", dan is
dat verkeerd. Wie weet waarom dat
fout is?"
Kareltje: „Omdatte we nog niet naar
huis benne gegaan, meester".
Vraag 1: Van welke plant weten wij
met zekerheid, dat hij niets
kan horen?
Vraag 2: Met S vind je me in elke
school; met P wil niemand
me graag op de wang heb
ben; met D moet je me
netjes overschrijven. Wie
kan ik wel zijn?
Vraag 3: Wat is het tegengestelde van
maximaal?
Vraag 4: Kinine is een geneesmiddel
tegen hevige koortsen.
Weet je, waar het van ge
maakt wordt?
Vraag 5: Hoeveel kegels worden er
bij het kegelspel gebruikt?
Vraag 6: Hoeveel haringen bevat een
„kantje" vol haring?
Vraag 7: En hoeveel is een „last"
haring?
Vraag 8: Was het „Paard van Troje"
van ijzer, .roestvrij staal of
hout gemaakt?
Vraag 9: Welke filmster staat bekend
om zijn gekke benen?
Vraag 10: Wat is er fout in de volgen
de zin: „Het woord „Greb-
beberg" blijft gelijk, als je
het van achteren naar vo
ren leest?"
In het circus, heel vooraan,
Heeft Oom een plaats genomen.
Met zijn neefjes Spekje en Knor;
Die denken dat ze dromen!
Een clown staat op een dunne draad,
Héél hoog, een boek te lezen!
Eén danst de samba op een ton,
Wat moet dat heerlijk wezen!
Een derde fietst, al rokend, rond
Op een heel smal hekje;
Vol spanning en bewondering
Zijn Knorrelaar en Spekje.
Maar een tweede vraag is van meer
belang. Zal die nieuwe loonsverhoging
ook werkelijk helpen, zelfs als grote
prijsstijging kan voorkomen worden?
En dan is Saskia zo vrij achter deze
vraag het vraagteken extra extra dik
te maken. Neen, mijne heren vakbond
leiders en magistraten: als u zich
door een vrouw, door duizenden des
kundigs Nederlandse vrouwen wilt la
ten adviseren, knoopt u zich dan dit
in het oor: Al uw laonronden, al uw
prijsstoppen, al uw goedbedoelde
maatregelen zullen u toch eindelijk in
een fatale spiraal zuigen, als
Als u de grote massa der Neder
landse loontrekkers niet eindelijk op
het allerlaatste nippertje gaat bij
brengen hoe een verstandig mens zijn
geld moet besteden. Want die kunst,
waarin onze grootouders het ver ge
bracht hadden, zijn negen van de tien
van Harer Majesteits onderdanen op
het ogenblik lelijk verleerd als zij
die ooit verstaan hebben.
En zonder het opnieuw aanleren en
nauwgezet beoefenen van die kunst
heeft ook het allergrootste inkomen
geen zin. Het is hard en beschamend
het te moeten zeggen, maar wie goed
om zich heen kijkt en zijn oor te luis
teren legt, moet wel tot de conclusie
komen, dat ons volk voor het grootste
deel uit volwassen kinderen bestaat.
Kinderen, die niet het flauwste besef
van de waarde van het geld hebben.
Het leven is zo duur! Een gezin met
kinderen kan ook met een behoorlijk
loon nauwelijks rondkomen!, dat zijn
kreten, die te pas en te onpas op de
jammerlijkste toon worden aangehe
ven, en men zou het bijna gaan gelo
ven, als
yj^LS de koele statistiek ons af en toe
niet cijfers onder de neus schoof,
waarvan we toch wel even met die
ogen knipperen. Honderden millioenen
aan sterke drank, aan rokerij, aan
snoeperij geven wij, al jammerende
over onze lege beurs, jaarlijks grif
uit. In de vacantiemaanden snorren
de bromfietsen ons bij zwermen van
tientallen voorbij, en wie rijdt er nog
op zijn opgelapt vooroorlogs karretje?
Bij de banketbakkers staan de koop
lustigen 's Zaterdags de deur uit en
al die enorme voorraden van slaolie,
suiker, thee, textiel, breigarens en
noem maar op, die, dank zij Korea,
zijn gehamsterd; die hebben de win
keliers toch stellig niet geleverd om
derwille van de mooie ogen der koop
sters? Wij liggen als Nederlandse
naSc niet krom en wjj rekken ons het
leven niet van maand tot maand op
enkele armzalige guldens.
Wij drinken, wij roken, wij snoe
pen, wij fuiven dat de stukken eraf
vliegen. Wij slaan ons geld stuk in
imitatie-oudhollandse steden, die kra
kend failliet slaan als het onderste
bier uit de kan is en er kan geen ge
hucht in ons lieve land zijn, dat een
paar nullen achter zijn bestaansduur
kan schrijven of het moet nodig een
week lang de bloemetjes buiten zet
ten.
Het is een koorts geworden, het
smijten met geld; een kinderziekte, die
wij nog altijd niet te boven zijn
sinds de bezetting. Toén was het een
averechts maar noodgedwongen le-
JJE NIEUWEDIJK MAG DAN, onder bepaalde omstandigheden, een ge
heel eigen sfeer, zjjn zeer eigen „klimaat" bezitten, al die sfeer en al dat
„klimaat" werden die middag weggeregend. En de Nleuwendjjk was alleen
nog maar een troosteloze hoofdstraat, met troosteloze mensen en trooste
loze dingen. Troosteloos was zélfs Johnny Weismuller, die in z'n laatste
Tarzan-creatie, geflankeerd door zeemeerminnen, op een ontzaglijk grote
en felgekleurde plaat aan de pul van een bioscoop tekeer ging. Troosteloos,
waren de twee harmonicaspelers, die tegen de regen inspeelden, maar naar
wie niemand meer luisterde. En troosteloos waren alle schatten der aarde,
in bonte veelheid in de etalages opgehoopt. Het was een met herfst geladen
dag en de tentakels van de aansluipende winter tastten de Nieuwendjjk en(
heel diens daarbij behorende levende en dode inventaris af. Toen ging bet
ineens hard regenen en vluchtte iedereen ergens in weg of ergens onder. En
opeens, was ik in een klein café. Nee„lunchroom" heette het. Laat ons de
naam verzwijgen. Het was omtrent Tarzan en zijn mollige meerminnen op die pui.
£)AAR BINNEN was het, vanwege 't
vroege uur, niet druk. Het rook er
naar vochtige jassen, muffe kelders
en allerhand onprettige dingen. Het
was er schemerig, kil en smakeloos,
't Leek me de allernaarste lunchroom
van heel Amsterdam, uitsluitend nog
geschikt als vluchthaven in de regen.
Door de ruiten achter in die schame
le taveerne zag ik een donkere, haast
koolzwarte muur, glimmend van re
gen. Zo stelt men zich de muren van
de onderwereld voor.
iiiiiimiiiiiii
Er was een buffetjuffrouw, die
triest en verloren voor zich uitstaar
de. Er waren twee kellners, op wie de
ganse last dezer vermoeide wereld
drukte. Er stond een radio zacht te
pruttelen.
Hier en daar zaten rond kale tafel
tjes wat mensen. Geen van hen bezat
iets feestelijks. Op elk tafeltje ston
den wat bloemen, drie, vier of vijf ver
lepte, oude bloemen. Is er iets droef-
geestigers denkbaar dan verflenste
bloemen?
Niet ver van me af zaten aan zo'n
tafeltje twee meisjes. Ze praatten
binnensmonds en onverstaanbaar. Ik
nam ze eens op en merkte, dat ze er
opvallend goedkoop uitzagen. Alles
aan die meisjes was goedkoop. Hun
nylons, wel glimmend, maar met
zichtbaar de lidtekens van al te veel
reparaties. Hun schoenen waren op
zichtig en lelijk. Hun flodderjurkjes,
vensprincipe, van hoog tot laag:
Kopen wat men ziet en wat momen
teel de begeerte opwiekt: dat is de
kwaal, die onze Nederlandse huishou
ding méér teistert dan welke inter
nationale débÊlcle. Wij zijn, met de
beste bedoelingen, hard op weg een
geslacht te kweken, dat enkel en uit
sluitend leeft bij het heden; dat geen
geld in handen kan houden en werken
een noodzakelijk kwaad acht. Dat
schulden maken en borgen de ge
woonste zaak van de wereld vindt, niet
meer op eigen benen van verantwoor
delijkheidsgevoel en zelfrespect kan
staan, maar dat aan alle kanten moet
gesteund worden door de krukken van
sociale voorzieningen. Wij hebben ver
geten, dat sociale vooruitgang gepaard
moet gaan met geestelijke groei en
dat een kind niet leert lopen door 't
aan het handje te houden.
En daarom moeten wij, van hoog
tot laag, terug naar de oud-vader
landse soberheid van tarwebrood als
regel en taartjes als grote uitzonde
ring; van de pijp in plaats van de si
garet, de appel in plaats van het ijs
je en het stuk in de elleboog in plaats
van de smoking op afbetaling.
SASKIA.
EEN CHARMANTE NACHTJAPON
Nylon vindt een veelvuldige toe
passing, vooral als stof bij aardig
ondergoed en bekoorlijke nacht
japonnen. Dit model komt uit Ame
rika. Het is geplooid en met Nylon
kant afgezet
vormloos schemerend door het vlies
der plastic regenjassen, waren ordi
nair en karakterloos. Even deden ze
beiden denken aan in rossig vloei
papier verpakte etalagepoppen. Nét zo
onpersoonlijk, nét zo levenloos. Ze had
den platte, gladde haren met de glin
stering van een opdringerig ornament
erin. Him monden waren slordig rood-
geschminkt, hun vingertoppen vurige
klauwtjes. Die meisjes hadden ge
probeerd zich te omringen met iets
waarvan ze meenden, dat het elegant
en smaakvol was. Ze wisten niet, dat
ze alleen maar goedkoop waren. En
zeer banaal en zeer droefgeestig, daar
in die lunchroom op die regenmiddag.
Daar konden zelfs de imitatie-bloed
kralen en de surrogaat-slangenleren
tasjes niets aan veranderen, 't Was
alles namaak, vals en doelloos.
Zo zaten daar die twee verlepte
mensen achter een tafeltje, met in
een chroomstalen vaasje twee ver
lepte asters en drie al haast gestorven
rode rozen.
J^EN DRONK daar thee, koffie en
vruchtensap. En de regen ruiste
over, op en in de Nieuwendijk en
ieder wachtte om weer weg te gaan,
uit die lunchroom met die muur van
de onderwereld zo vlak bg. Het eerst
gingen, toen het even minder regende,
die twee meisjes. Ze hadden al afge
rekend en liepen vlug de deur uit en
de Nieuwendijk op. De kellner kwam
aanlopen, veegde het tafeltje schoon
en begon zacht te vloeken. Hij had er
reden voor, dacht hij. De twee asters
en de drie rozen waren verdwenen.
Achtergelaten waren alleen twee
peukjes sigaret, wijnrood aan het
mondstuk. Die lagen daar als twee
gloeiende stippen in de schemer, een
beetje griezelig, een beetje sinister in
dat groezelige asbakje.
JS^ATUURLIJK namen die twee meis
jes die asters en die rozen mee. In
zulke levens zijn geen wildbloeiende
rozen. Daar zijn alleen maar kunst
bloemen. Zulke meisjes ontvangen
geen orchidee in een kristallijnen
vaasje. Die zijn gereserveerd voor
meisjes, wier wieg stond in de bocht
van de Herengracht, of in de bochten
van het deftig Zuid. Beslist niet om
trent de Nieuwendijk! Op de Nieuwen
dijk, en in de straten en de stegen
daar rondom, is te veel stof en regen,
stank en modder voor bloemen. Daar
hangt alleen Johnny Weismuller aan
de pui van een volksbioscoop en daar
speelt een valse harmonica. Daar zoekt
men Mozart niet of Debussy. Die tie
ren niet in schaduwen van zwarte mu
ren, waarlangs de regen spoelt.
Ik zal die twee goedkope meisjes
niet zo snel vergeten, omdat ik ze al
eens eerder had gezien. Nu weet ik
waar: op een reproductie van een
groot schilderij van Toulouse Lautrec.
Twee meiden, aan een tafeltje op het
terras van een Parijs' bistro, ergens
in de faubourg. Als men zich dat rea
liseert begrijpt men ineens dieper 't
universeel talent van Toulouse: want
die meiden waren dan wel Parijse
meiden, maar óók Antwerpse. Wel
Pargse. maar óók Madrileense. Wel
Parijse, maar evenzeer uit Liverpool,
Macao of 't gloeiend hete Singapore.
Wel Parijse, maar evenzeer Amster
damse, die van de Nieuwendijk.
Twee verlepte asters en drie ver
bloeide rozen namen ze mee. Misschien
hebben ze die. bloemen in hun haren
gestoken. Misschien thuis in een vaas
je gezet. Misschien hebben ze er aan
geroken en ze toen weggegooid, in de
modder van de Nieuwendijk. Wie weet
dat? Laat zulke meisjes rustig bloe
men stelen. Hun leven kent niet het
applaus. Voor hen geen damast en
Brussels kant. Voor hen geen parels
en diamanten. Voor hen geen Mozart.
Voor hen alleen: regen en de Nieuwen
dijk, donkere muren achter gore lunch
room-ruitjes. Geen hermelijnen avond-
cape-tjes, maar glazige jassen, waar
in een mens zichzelf te kijk zet, en
zichzelf etaleert.
Men steelt geen rozen en geen as
ters om er rijker van te worden. Die
worden niet door handen gestolen. Die
steelt het hart. Dat arme, verloren,
goedkope, verregende hart van zóveel
meisjes op de Nieuwendijk en daarom
trent. Dat tóch niet buiten rozen
kan.
JN LAKE SUCCESS verbeteren wfl
de wereld. In Washington en Parijs,
in Londen en Brussel komen groten
dezer aarde samen om ons een andere,
mildere, bewoonbaarder wereld te
schenken. Dat zal wel goed zijn, denk
ik.
Maar wié zorgt voor meisjes van de
Nieuwendijk, die zonder rozen zijn en
die gestorven en vergaan zullen zijn
eer het eerste schip vol bloemen meren
zal aan de donkere steigers, van de
zelfkant dezer wereldstad? Voor hen
te laat.
Daarom namen zjj die rozen en die
9/Stcrs>
ANTHONY! VAN KAMPEN.
