Sir Stafford Cripps afgetreden
Pjongjan werd heden bezet
Generaal Juin naar Tonkin
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
tig Nederlandse steden doelwit
van grote luchtaanvallen
Vijfti
Geen onenigheid over Formosa
yr§dag 20 Oct. [1950
147e Jaargang No. 246
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Engelands ijzeren kanselier uitgeput
Gaitskell neemtfinanciën
van hem over
Sowjets dulden geen
leger in W.-Duitsland
Rode-Kruisliga aanvaardt
Vredesmotie
Het Koninklijk bezoek
aan Engeland
Mei radar op de
visvangst
De Noordelijke iegensiand was gering
De laatste slag?
Somber reiaas van
Pleven
KoAi fë&óieJi
Nog geen accoord inzake
Duitse herbewapening
Amerika biedt Rusland
zijn excuses aan
Drastische maatregel
De gemeenten krijgen
Voortaan bouwvolume voor drie jaar
BUREAU:
ADMINISTRATIE
Voordam 9, Tel. 3320
Postgiro 187294
REDACTIE:
Achterdam 20, Tel. 2274
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
ALKMAARSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. m.m.
familieberichten 20 ct. p.
m.m. Vraag en Aanbod
(alleen 2e hands goederen)
tot 15 woorden 1.elk
woord meer 5 ct. Uitslui
tend contant.
Abonnementen 1.50 per
maand, 4.50 per kwar
taal plus incassokosten.
Sir Stafford Cripps, de Britse minister van financiën, heeft gisteravond zün
ontslag als minister en als lid van het parlement ingediend. Hü is tot deze stap
gekomen op advies van zijn Engelse en Zwitserse artsen, die hem tenminste een
jaar rust hebben aangeraden. Hü heeft n.I. ondanks en zeer voorzichtige levens-
wü'ze een zeer slechte gezondheid. Als gevolg van overmatig zware arbeid is hij
geheel uitgeput. Zijn rustkuur in Zwitserland heeft hierin geen voldoende ver
betering gebracht. Hij zal worden opgevolgd door Gaitskell, die zün departe
ment reeds als waarnemend minister heeft beheerd, toen Cripps met ziekte
verlof was.
In een brief aan Attlee heeft Cripps
zijn spijt over de noodzakelijkheid van
zijn beslissing uitgesproken. Hij ver
klaarde met nadruk, dat hij de Labour-
partij en de regering zal blijven steu
nen. Attlee verklaarde te hopen, dat
Sir Stafford na een jaar weer geheel
hersteld zal zijn, en dat dan de rege
ring opnieuw een beroep op hem kan
doen om het land te dienen. De pre
mier noemde Cripps' aftreden een ver
lies voor de regering.
Cripps werd algemeen de ijzeren
kanselier" genoemd. Gedurende de drie
jaar van zijn economische dictatuur
heeft hij het Engelse volk hogere be
lastingen opgelegd, dan ooit enige
minister in vredestijd heeft gedaan.
Hij had de moed, om uitermate impo
pulaire maatregelen voor te stellen en
door te drijven. Sigaretten, bier en
andere zaken, die het leven veraange
namen, stegen ontzaglijk in prijs. Hoge
omzetbelasting op vrij wel alles, wat te
koop was, rem.de doeltreffend de koop
lust van het Britse publiek.
Te links
Reeds vele jaren heeft deze man, die
als advocaat drie ton per jaar verdien
de en als minister slechts- vijftig mille,
deel uitgemaakt van de Labourpartij.
Zijn lidmaatschap werd in 1939 onder
broken, toen de' partijleiding hem, we
gens al te linkse sympathieën, in de
ban deed. Hij voerde verschillende be
langrijke regeringsmissies uit, was van
1940 tot 1942 ambassadeur te Moskou,
en probeerde een verzoening met India
tot stand te brengen. In 194b werd hij
weer tot de partij toegelaten.
wMÊÊS
Clpi
SIR STAFFORD CRIPPS
:uitgeput...i.
Burgerlijke verdediging in oorlogstijd
Vorming van een Alg.
Rijks
(sreserve
De minister van Binnenlandse Zaken
heeft aan de Tweede Kamer een nota
doen toekomen inzake de burgerlijke
verdediging in oorlogstijd. Hierin zegt
de minister, dat een nauw overleg met
de militaire autoriteiten het mogelük
gemaakt heeft een denkbeeld te vor
men van het karakter der vijandelüke
aanvallen, waarop Nederland bedacht
moet zün. Aan de hand daarvan is een
lüst opgemaakt van de maximum ton
nage aan bommen, waarmede de be
langrijkste gemeenten per aanval heb
ben rekennig te houden en van de mo-
gelüke frequentie dezer aanvallen. Met
een beperkt gebruik van de atoombom
op de allerbelangrijkste doelen wordt
rekening gehouden.
De gegevens staan uiteraard niet met
volledige zekerheid vast, doch zij bie
den wel richtlijnen, die de grondslag
vormen voor de organisatie van het
ogenblik. Belangrijk is het, aldus de
minister, dat het moreel van de bevol
king voor, tijdens en na een aanval
hooggehouden wordt. In dit verband
wordt thans overleg gepleegd met
vooraanstaande psychologen, publicis
ten, reclame-experts, bestuurlijke auto
riteiten en vertegenwoordigers van
grote werknemersorganisaties hoe
straks de voorlichting van de bevolking
over de burgerlijke verdediging moet
zün. De plannen over de taak van de
brandweer. politie. geneeskundige
dienst, ziekenhuiswezen, opruimdienst.
sociale dienst en hersteldienst worden
uitgewerkt en zullen binnenkort aar
de regering worden voorgelegd.
Behalve aan de selfsupporting der ge
meenten is gedacht aan een algemene
rijksreserve, bestaande uit mobiele co
lonnes van brandweer, geneeskundige
dienst en een combinatie van opruim-
Weerbericht
Verwachting, geldig tot Zaterdag
avond: Zwaar bewolkt met later
bijna overal opklaringen. Aan
vankelijk in het Zuiden van het
land hier en daar nevel of mist.
Overwegend droog. Matige tot
zwakke wind tussen Noord-West
en Noord. Iets lagere temperatu
ren.
Zaterdag: Zon op 7.14. onder 17.34
Maan op 16.20, onder 1.57.
dienst, hersteldienst en sociale dienst.
Het aantal dezer mobiele colonnes en
de plaats van legering zal zodanig zijn,
dat wanneer gelijktijdig verschillende
steden getroffen worden steeds de ver
eiste aanvulling van de gemeentelijke
organisatie kan worden geboden. De
mobiele colonnes zullen in vredestijd
niet als vaste formaties blijvend aan
wezig zijn.
(Zie vervolg pag. 5)
De Sowjetunie heeft de regeringen
van de V.S., Engeland en Frankrijk een
n-ota doen toekomen, waarin zij aan
kondigt, dat zij maatregelen, die herle
ving van het Duitse geregelde leger in
de Westelijke zones beogen, „niet zal
dulden", en ontkent, dat de Volkspoli-
tie in Oost-Duitsland een militaire for
matie is. De Sowjetunie uit de tegen-
beschuldiging, dat de politiek in de
westelijke zones „in wezen" neerkomt
op militaire eenheden.
Gaitskell, zijn opvolger, was tot gis
teren minister van economische zaken
en plaatsvervanger van Cripps. Hij is
een aanhanger van diens opvattingen
en werd door deze als opvolger ge
wenst. Verwacht wordt dat de politiek
van Sir Stafford zonder ingrijpende
wijzigingen zal worden voortgezet. Het
is waarschijnlijk om die reden, dat hij
is benoemd.
De nieuwe minister van financiën,
die 44 jaar oud is en in Oxford econo
mie studeerde, heeft reeds enige malen
aan belangrijke internationale confe
renties deelgenomen. Hij heeft de af
gelopen tien dagen Amerika en Canada
bezocht en geconfereerd met financiële
autoriteiten. In Amerika heeft hij over
eenstemming weten te bereiken over
de mate, waarin de Amerikaanse rege
ring financiële hulp zal verlenen voor
de herbewapening van Engeland. Gaits
kell zal in de vervulling van zijn taak
worden bijgestaan door een financiële
en een economische secretaris. Een
nieuwe minister van economische za
ken zal niet worden benoemd.
Geen verlichting
Bij zijn vertrek uit New-York naar
Londen heeft Gaitskell op de vraag,
of zijn benoeming enige verlichting
van de versobering met zich mee zou
brengen, geantwoord: ..Het aftreden
van Sir Stafford Cripps brengt geen
wijziging in de Engelse politiek mot
zich mee, doch gedurende het afgo
lopen jaar is er een voortdurende
verlichting geweest van hetgeen wé
versobering noemen. Wij zijn echter
voor het vraagstuk gesteld 'van gro
tere defensie-uitgaven en dit moet
onze hoop op een Verhoging van de
levensstandaard beteugelen". Naar
aanleiding van een andere vraag zei
Gaitskell: „Wij overwegen geen her
waardering van het Pond".
-De raad van gouverneurs van de In
ternationale Liga van Rode-Kruis
organisaties heeft met vrijwel algemene
stemmen een door de Russische orga
nisatie ingediende en door de Ameri
kaanse gesteunde motie aangenomen,
waarin op alle aangesloten organisa
ties en hun leden een beroep wordt
gedaan om voor de vrede te werken.
Aan de regeringen wordt verzocht, te
verhinderen, dat gebruik wordt ge
maakt van blinde wapenen, atoom
energie en dergelijk oorlogstuig als niet
overeenkomstig de eer en het interna
tionale vertrouwen.
H.M. de Koningin en Z.K.H. de Prins
der Nederlanden zullen bij hun offi
cieel bezoek aan Engeland in begin No
vember gebruik maken van Hr. Ms.
Jacob van Heemskerck.
Het visserij-onderzoekingsvaartuig
Anthonie van Leeuwenhoek heeft in
de afgelopen zomer proeven genomen
met een z.g. vis-detector.- Dit apparaat,
in Duitsland ontwikkeld, laat zich het
best aanduiden als een onder-water-
radar". Het werkt n.ï. met eenzelfde
soort electronenbuis als de radar. Er
v;orden impulsen naar de bodem van
de zee uitgezonden en de echo's hier
van en van de scholen vis. die worder.
afgetast, worden op het beeldvlak van
de buis zichtbaar gemaakt. Men kan er
niet alleen een enkele vis mee waar
nemen, maar ook verontreinigingen
van het water, plankton, modder e.d
Echter moet nog worden uitgemaakt,
of het ook mogelijk zal zijn verschil
lende soorten vis te onderscheiden.
Wanneer het apparaat wordt opgesteld
voor de roerganger, kan deze .er het
oog op houden en de schipper waar-
schuwen, wanner hij veel vis ziet. Zo
is na enige praktijk te beoordelen,
wanneer moet worden gehaald.
De Zuidkorcaanse stafchef, generaal-majoor Tsjoeng Il-Kwann heeft heden-
morgen om 11 uur plaatselüke tüd officieel bekend gemaakt, dat de Noord-
koreaanse hoofdstad Pjongjang bezet is. Volgens een woordvoerder van het
eerste Amerikaanse korps zijn in totaal 6223 krijgsgevangenen gemaakt, van
wie 5000 de Amerikaanse 24ste divisie in handen vielen, toen de Noordkoreanen
de Taedong trachtten over te steken.
De "Noordkoreanen hebben niet zo
veel weerstand geboden als men had
verwacht. De verenigde strijdkrachten
vonden rij na rij van de zandzak-
kenbarrières in de straten verlaten.
Toen de Amerikanen de stad naderden
riepen zij de hulp van straaljagers met
raketten in om de tegenstand te bre
ken. Daarna reden tanks en. vracht
auto's in een colonne van anderhalve
kilometer lengte de stad binnen. Tien
tallen vrachtwagens, die uit Pjong
jang naar Soentsjon vluchtten werden
door jagers beschoten.
Besprekingen over toestand in Noord-Indo-China
r~- -,3
- -
S"
Generaal Alphonse Juin, een der
meest vooraanstaande Franse strate
gen, is met een gezelschap Franse
autoriteiten van Saigon naar Hanoi
gereisd, teneinde zich op de hoogte te
stellen van de toestand in het Noorden
van Indo-China, dat thans onmiddel
lijk door de opstandelingen van de
communistische Vietminli wordt be
dreigd. Dadelijk na aankomst zijn be
sprekingen begonnen met Noordviet-
namesc militaire en politieke advi
seurs.
Pleven, de Franse premier, heeft in
het kader van een parlementsdebat
over Indo-China een verklaring af
gelegd, waarin hij heeft uiteengezet,
TRUMAN en MAC ARTHUR
V.N. moeten probleem van verdediging oplossen
President Truman heeft verklaard, dat er tussen hemzelf en generaal Mac
Arthur geen onenigheid bestaat ten aanzien van Formosa. Hij zei, dat deze
kwestie vüf weken geleden werd opgelost, toen de generaal instructie kreeg
een door hem opgestelde verklaring over deze kwestie in te trekken. Hierin
werd gezegd, dat de V.S. moesten voorkomen, dat het eiland in vijandelüke
handen valt. Truman gaf te verstaan, dat de Verenigde Naties deze kwestie
moeten oplossen. Toen hem werd gevraagd, of de V.S. Formosa zouden ver
dedigen, indien het werd aangevallen terwijl de V.N. nog niet hadden beslist,
antwoordde de president, dat er geen reden was geweest, deze kwestie te be
spreken. Hierover zou een beslissing vallen, wanneer zij zieli opdrong.
j\jew-York is thans een garage met
zelfbediening rijk. De klanten, die
eigenhandig hun auto willen repare
ren kunnen er een werkplaats en de
nodige gereedschappen per uur of per
dag huren en tegen de normale markt
prijs reserve-onderdelen kopen. Voor
bijzonder moeilijke karweitjes staan
zes geroutineerde monteurs (tegen
uurloon) ter beschikking. Automobi
listen kunnen op deze manier 25 tot
50% op de reparatiekosten besparen.
Omdat padvinders ook in staat
moeten zijn zichzelf te redden, heeft
het Britse Padvindersverbond vast
gesteld, dat verkenners voortaan
slechts in noodgevallen om een „lift"
mogen vragen. De twee boefjes, die
uit een tuchthuis in Illinois wisten te
ontsnappen, zullen (naar hun verblijf
aldaar te oordelen) wel geen padvin
ders geweest zijn, maar wisten zich
even goed te redden. Toen zij in het
kader van een sterrenkunde-cursus
verlof kregen op de binnenplaats een
maansverduist-ring te bekijken, klom
men ze in het donker over de muur
en gingen er als de wind vandoor. CJ
Dat kan aardig snel zijn. zoals men
onlangs in Florida weer eens kon vast
stellen: Een wervelstorm, die het Zui
den van dit schiereiland tot speelter
rein had verkozen, richtte in enkele
minuten een schade van vijf millioen
dollar aan. O Nu we toch aan het wer
velen zijn. De Haagse kunstmaand zal
dit jaar met een feest „Muren ap de
draaischijf" besloten worden. Na de
première van Oscar Wilde's „De ernsi
van Ernst" door de Haagse Comedie,
is er voor oezoelters en acteurs „bal
na" op het draaiende draaitoneel van
de Koninklijke Schouwburg. Ver
draaid aardig, ais de muze er tenmin
ste niet al te draaierig van wordt. L,
En dat werd Theodoor nu weer, toen
hij vernam, dat iedereen, die in Bu
dapest een draai aan de telefoon geeft
van de telefoonjuffrouw voortaan
..Eljen Sztalin, kivei chajt beszelni?,,
(Leve Stalin, welk nummer wenst u)
te horen zal krijgen.
Ben ik nu ook bij die kraak
getHeest of niet?
£)at doet hem tè zeer denken aan „Heil
Hitier" om van ganser harte te ge
loven in de goede bedoelingen vaji de
delegatie van 65 leden (w.o. de schrij
ver. Ilja Ehrenburg, de (stuwdam)-
componist Sjostakowitsj, de metropo-
list Nikolai, de filmregisseur Poedof-
kin en de schaatsenrijdster Maria Isa-
kof), die op het Vredescongres te
Moskou als afvaardiging naar de
„Wereldvredesconferentie". die van
14 tot 19 November in Sheffield ge
houden zal worden, gekozen werd. Ll
De regeringen van de communistische
satelietstaten zijn trouwens ook niet
meer zo vol vertrouwen. Bij het uit
breken van de oorlog op Korea depo
neerden ze n.I. grote sommen gelds op
banken in Zürich met de opdracht een
gedeelte naar Tanger over te boeken.
Wijlen generaal Smuts had ook
zo z'n eigen monetaire opvattingen. In
een thans gepubliceerde brief aan een
econoom te Johannesburg schreef hij
„Die dollar' is die vooraanstaande
geldeenheid, mar sy waarde is niet
bij die ander inpas nie. 'n Gaping het
ontstaan, die die wereldekonomie al
hoe meer ontwrig. Daar sal 'n ramp
kom, wat Amerika asmede die res van
die wereld sal raak. Hoe gouer die
gevaar in die oog gesien wordt, des
te beter vir die herstel" O En William
Ward uit Chicago, die het herstel van
z'n verloving eens onder vier ogen met
zijn ex-vriendin wilde bespreken, stak
daarom haar huis in brand.
Lange rijen inwoners van Langson
verlaten met enkele schamele be
zittingen hun lüoningen, op weg
naar veiliger oorden daar een
hevige veldslag tussen Indo-Chinese
troepen en de communisten dreigt
wat zich momehteel in Tonkin af
speelt. Uit zijn betoog blijkt, dat de
troepen van de Vietminh momenteel
in kampen juist over de Noordelijke
grens van Tonkin in China gelegen,
worden opgeleid en bewapend en dan
naar het gevechtsterrein terugkeren.
Met name nabij de, Franse grenspost
Caobang is het verkeer zeer intensief,,
daar de opstandelingen hier een
nieuwe weg hebben aangelegd. Gezien
de samenwerking tussen communisti
sche Chinezen en opstandelingen heeft
Frankrijk de geallieerden om hulp ge
vraagd bij de levering van wapenen.
Reeds beginnen de wapenen te ko
men. Ook zendtFrankrijk veel troe
pen en wapenen naar Indo-China.
De toestand is thans niet «meer zo,
aldus Pleven verder, dat een groep
rebellen Frankrijk bestrijdt. De
Fransenbestrijden thans de voor
hoede van een beweging, die geheel
Azie wil onderwerpen. Frankrijk
heeft thans een strijdmacht van
126.000 Vietnamese hulpstrijdkrachten
tot zijn beschikking.
Het is thans niet meer de bedoe
ling. kunstmatige grensstellingen te
bezetten. Men wil de vijand dwingen,
zijn aanvoerlijnen uit te strekken om
hem aldus in moeilijkheden te bren
gen. Bij de strijd te Caobang, waarbij
een Franse strijdmacht in een hinder
laag liep, verloor Frankrijk 75 officie
ren, 292 onderofficieren en 2839 man
schappen.
De Franse nationale vergadering
verwierp communistische voorstellen
tot het openen van vredesonderhan
delingen met de opstandelingen van
de Vietminh in Indo-China. Een Gaul
listische motie., die Frankrijks ..nood.
sprongpolitiek" in Vietnam veroor
deelde en de regering verzocht, ande
re landen om hulp te verzoeken, werd
met 490 tegen 59 stemmen verworpen
Tenslotte nam de vergadering mei
353 tegen 215 stemmen een motie der
meerderheidsp'artiken aan. waarin
vertrouwen wordt uitgesproken in de
bekwaamheid van de regering, alle
noodzakelijke stappen te nemen om de
Franse troepen in Indo-China te
helpen
Waarnemers geloven, dat de strijd
om Pjongjang de laatste belangrijke
veldslag is geweest, alhoewel het mo
gelijk is, dat de Noordelijken bij de
Mandsjoerijse grens zullen trachten
stand te houden om daar een verdedi-
gingsgebied te vormen. De Noord-
koreaanse regering zou reeds naar dat
gebied zijn uitgeweken.
Dc verliezen
Op 13 October bedroegen de totale
Amerikaanse verliezen in Korea 26.083
manschappen, n.I. 4036 doden, 17.711
gewonden en 4336 vermisten. Het land
leger verloor 22.838 man, de mariniers
2880, de marine 196 en de luchtmacht
169. De verliezen van de "Noordkorea
nen aan doden, gewonden en krügs-
gevangenen wordt op 265.000 geschat.
Tijdens de te Washington gevoerde
Frans-Amerikaanse besprekingen is
geen principieel accoord inzake de her
bewapening van Duitsland tot stand ge
komen. Amerika schijnt echter bereid
te zijn, een vijftal voorwaarden te aan
vaarden, indien Frankrijk instemt met
het principe van de bewapening van
een aantal Westduitse eenheden voor de
Westelijke verdediging. Krachtens deze
voorwaarden zouden de Westelijke
strijdkrachten steeds veel groter in
aantal moeten zijn dan de Duitse. De
Westelijken zouden dé benoeming van
bepaalde Duitse officieren kunnen te
gengaan. De opleiding en encadrering
van Duitse eenheden zou door de Wes
telijken moeten, geschieden, waarbij het
Engels commandotaal zou zijn. Er zou
een Europese legerstaf moeten worden
opgericht, die de noodzaak van een
Duitse staf uitsluit.
Grensincident in verre Oosten
Twee Amerikaanse straaljagers heb
ben kortelings een aanval gedaan op
Russische vliegtuigen, die op een vlieg
veld bij Wladiwostok waren gestation-
neerd. De Verenigde Staten hebben
thans in een brief aan de secretaris
generaal der Verenigde Naties hun ver
ontschuldigingen aangeboden voor deze
aanval. Zij hebben zich bereid ver
klaard, de schade te vergoeden. Voorts
is medegedeeld, dat de commandant
van de groep waartoe de straaljagers
behoorden, van zijn commando is ont
heven; cegen de betrokken piloten zul
len disciplinaire maatregelen worden
genomen.
Koningin Juliana heeft gisteravond
in de Grote Kerk te Naarden de uit
voering van De Messias, van Handel,
bijgewoond.
Zeven maal in drie Weken tijds
werd er ingebroken in het huis
van een zakenman in een kleine
plaats in de omgeving van Parijs.
Dit verdroot de benadeelde ten
zeerste en dus besloot hij dras
tische maatregelen te nemen.
Toen hij weer eens weg moest en
dus het terrein vrij was voor het
optreden van dieven, zette hij een
fles wijn in de huiskamer neer.
Een vriendelijke attentie va or de
ongenode gasten7 Slechts ten
dele: de vloeistof was n.I. vergif
tigd. Er werd ingebroken en de
dieven dronken van de wijn.
Een paar dagen geleden stierf in
het plaatselijke ziekenhuis een
Noord-Afrikaan. Men vermoedt,
dat hij een dergenen is ge
weest, die de fles hebben ge
ledigd. De politie onderzoekt nu.
of hij medeplichtigen heeft ge
had, die ook vergiftigd zijn.
In zijn antwoord op een interpella
tie, die Woensdagavond in de gemeen
teraad van Delft werd gehouden over
de woningbouw in de gemeente heeft
wethouder Lausberg o.a. medegedeeld,
dat door.de overheid een nieuwe poli
tiek zal worden gevolgd tot het verde
len van de bouw-contlngenten. Het zon
n.I. in dc bedoeling liggen aan de ge
meenten inepns de contingenten voor
de komende drie jaren toe te wijzen.
Volgens het ministerie van Weder
opbouw en Volkshuisvesting staat het
drie-jarenplan voor de verdeling van
de bouwcontingenten nog geenszins
vast. Er bestaan meerdere plannen
voor een nieuwe verdelingspolitiek
doch een beslissing is nog niet geno
men.
In Finland duurt dc staking in de
metaalindustrie nog voort