Bodemkundig Laboratorium te
Kampen verricht nuttig werk
Het nieuwe boek
Corruptie onder officieren van
Indonesische leger?
VRUCHTBAAR LAND UIT ZILT WATER
Nieuwe inpolderingen in voorbereiding
Onderwaterkartering als
basis voor verder werk
Keng Po spreekt ernstige beschuldigingen uit
Oosterse gewoonten
KAMERPLANTEN
Winierbloeiende
Begonia's
Soldaten varen thuis
Coriisone: geneesmiddel tegen de
gevaarlijke gewrichtsrheumatiek
Twee Amerikanen en
een Zwitser leverden
prachtig werk
VRIJDAG 17 NOVEMBER 1950
(Van onze speciale verslaggever).
Dromerig ligt daar aan Vloeddyk ln Kampen het oude Spinhuis, eens het
militaire hospitaal voor besmettelijke ziekten, thans, na een flinke uitbrei
ding, de zetel van een belangrijk onderdeel van de Directie. Wieringermeer
(Noordoostpolderwerken), het Bodemkundig Laboratorium. Dit staat onder
leiding van dr. ir. A. J. Zuur en houdt zich bezig met het onderzoek van de
in te polderen en ingepolderde gronden in de vroegere Zuiderzee op de aan
wezigheid van slib, veen, zand en kalk. Op deze wijze krijgt men een inzicht
in de bruikbaarheid van de nieuwe gronden voor landbouw en veeteelt en kan
men zelfs nog voor de inpoldering al enigermate uitmaken, welke buiten de
dijken moeten blijven en welke moeten worden drooggemaakt.
niet te verwaarlozen voordelen. Zij
hebben het land in één stuk achter hun
nieuwe huis en bedrijf. Dan is het land
prima ontwaterd en heeft het ten
hoogs% 2%% sloten instede van de
525%, welke er op het oude land
zijn. Maar het allerbelangrijkste is wel,
dat de kalibemesting op de zwaarder*-
gronden lager, het algemene vrucht
baarheidsniveau heel wat gunstiger
is. De pachters hebben zich bij de be
bouwing aan enige voorschriften te
houden, maar zijn overigens vrij in de
exploitatiewjjze.
Waarom is dat grondonderzoek nu
zo belangrijk? Wij spraken er over
met een der medewerkers van het la
boratorium, ir. H. Smits. Deze ver
telde ons, dat het restant van het
IJselmeer tenminste 100.000 ha. moet
beslaan. Dit houdt verband met de
zoetwatervoorziening van Friesland,
Noord-Holland en ten dele ook van
Overijsel. De taak voor degenen, die
de polders maken is nu, zo veel mo
gelijk zand buiten de dijken te houden
en de klei daarbinnen. Om dit te we
ten, is een volledige onderwaterkarte
ring nodig, ten einde de dijk op de
juiste plaats te laten leggen. Dit ver
eist een voorbereiding van wel tien
jaar. Van het gehele IJselmeer be
staat reeds een bodemkaart, welke be
trekkelijk gedétailleerd 'werd voor de
thans zo actuele Oosterpolder. De no
dige kennis verwierf men door het
nemen van grondmonsters.
Tweede taak van het laboratorium
is het nu, wanneer de gronden droog
gevallen zijn, de kartering meer in
détail te doen geschieden dan onder
water mogelijk is. Er wordt een pro
fiel gestoken door met een schop een
gat te graven. Het net wordt nu in
stede van 500 meter onder water nau
wer gemaakt tot 250 meter. De aldus
verkregen monsters worden weer in
het laboratorium onderzocht.
Derde taak is om de grondmonsters
te onderzoeken van alle proefvelden
Vele soorten kunstmeststoffen worden
geprobeerd. Geen kalkmeststoffen,
omdat de grond reeds voldoende kalk-
rijk is.
Vierde taak is het gras- en gewas
onderzoek der proefvelden. De rege
ring heeft in de Noord-Oostpolder de
gronden in cultuur zolang er bijzonde
re risico's aan verbonden zijn. Die tij
delijke staatsexploitatie wordt na ont
ginning, huizen- en wegenbouw ver
vangen door verpachting der kavels
Pachters worden geselecteerd.
In deze herfst wordt weer land aan
pachters uitgegeven en wel 300 boer
derijen van 12 H.A., 24 H.A., 36 H A.
en enkele zelfs van 48 H.A. Daarvoor
zijn 3000 reflectanten, die zorgvuldig
door de directie van de Wieringermeer
geselecteerd worden.
De verpachting gaat niet bij opbod,
maar bij keuze. Gekeken wordt naai
de opleiding, de boerenafkomst, dé
samenstelling van het gezin, het be
schikbare kapitaal of het bezit aan de
machines en dan, na grondig onder
zoek, staat de directie voor de even
moeilijke als ondankbare taak haar
keuze uit de gegadigden te doen.
De pachtprijs bedraagt 160.a
170.per H.A. Dat is hoog verge
leken bij die van het oude land, maar
de nieuwe pachters genieten enkele
Bacteriologisch en Botanisch
onderzoek.
Daar zijn bij het laboratorium nog
twee afzonderlijke afdelingen, de
bacteriologische en de botanische. Hei
microbiologische onderzoek heeft tot
hoofdtaak de bereiding der entstof voor
de groei van klavers en vlinderbloe
migen. Deze entstof heeft slechts een
beperkte houdbaarheid en moet daar
door vrij vlug na de bereiding gebruik;
worden.
Er is nu een procédé ontwikkeld be
staande uit het opnemen van entstof
in een veenmengsel, waardoor dê
houdbaarheid sterk is opgevoerd. De
bacterieën worden met het zaad ver
mengd en dan uitgezaaid.
Het plantkundig onderzoek, waar
voor op de binnenplaats ook kassen
aanwezig zijn, waar de resultaten der
entingen kunnen nagegaan worden,
heeft hoofdzakelijk ten doel de on-
kruidbestrijding langs biologische en
chemische weg te bekijken. Tevens
worden parasieten, insecten met che
mische middelen bestreden. In het al
gemeen wordt hier bijzondere aan
dacht gewijd aan flora, fauna en in de
polder voorkomende vogels.
Grootse inpolderingsplannen ln
voorbereiding.
Maar ook buiten de Noord-Oostpol
der heeft het Bodemkundig Labora
torium in Kampen een hoogst belang
rijke taak. Zo heeft het een rol van
betekenis gespeeld bij de ontzilting
der Zuidhollandse en Zeeuwse polders
na de inundaties gedurende de oorlog,
waarvoor in Goes van 1945'48 een
dépendance gevestigd was. Uit de re
sultaten van het wetenschappelijk bo
demkundig onderzoek kon worden na
gegaan, wanneer er ingezaaid kan
worden.
Dan is voor de naaste toekomst in
voorbereiding de inpoldering van de
Braakman bij Terneuzen en van gor
zen (dit zijn uiterwaarden) in de mond
der afgedamde Brielse Maas (een
complex van 300 H.A.)
Als het IJselmeer eenmaal droog
is, wordt de vraag overwogen, of men
ook verder zal gaan met de inpol
dering der Waddenzee. Aan bod komt
eerst een stuk ten Noorden van Wie-
ringen, het Balgzand en de Waard-
gronden. De onderwaterkartering
daarvan en van een gebied ten Zui
den van Vlieland en Texel alsmede
van de tussen Friesland en Groningen
liggende Lauwerszee in nauwe samen
werking met de Dienst van de Rijks
waterstaat verkeert in vergevorderde
staat van voorbereiding.
Zo wordt daar in het gebouwencom
plex aan de Vloeddijk in Kampen, aan
de rand van het nieuwe land onttrok
ken aan de zilte baren staag voorbe
reid de vergroting van het bodem
areaal van Nederland, gedachtig aan
de woorden op het monument op de
Afsluitdijk: Een volk, dat leeft, werkt
aan zijn toekomst.
De weg naar Australië. - Uity
informatie". Arnhem.
Dit boekje, dat een handleiding wi!
zijn voor emigranten naar Australië,
bevat niet de namen van de samen
stellers. Dit is op zichzelf een veeg
teken.
Voorts deelt de uitgever mede, dat de vm,ger °P een„ wonde *n
- C9mon Inirir* n- *in-ïnw/vo aroor Tisn/,
het de sporen draagt van de haast,
waarmede het geschreven is.
Dit is maar al te waar. Als men wa'
gegevens van officiële instanties samen
voegt in een brochure, dan kan men
dat een waardevolle bron van inlich
tingen noemen, doch het is het niet.
De schrijvers geven blijk niet op de
hoogte te zijn van het emigratie-
vraagstuk. noch van de gang van za
ken. De ontleende gegevens behoeven
op zichzelf nog niet onjuist te zijn, ter
wijl toch een minder deskundige sa
menvoeging het gebruik ervan beden
kelijk maakt.
We kunnen dit gelegenheidsboekje,
dat enkel de emigratie als een mecha
nisch geval beschouwt, dan ook nie!
aanbevelen.
Jan Mens: „Er wacht een haven";
uitg. Kosmos, Amsterdam.
Een nieuw boek van Jan Mens, die
ons zulke prachtige werken schonk in
zijn trilogie over Griet Manshande, be
gint men te lezen met hooggespannen
verwachtingen. Terecht, want ook dit
maal schenkt de auteur een gaaf, le
vensecht verhaal. Het speelt in het hart
van Amsterdam (op de „eilanden"), zo
omstreeks 1910 en het houdt zich voor
al bezig met de strijd van de opkomen
de arbeidersbeweging voor meer recht
en sociale zekerheid Toch is dit niet
een tendenz zomaar: veeleer een ge-
se lenis van kleine mensen, wier lot
en leven, wier geluk en zorg vooral
bepaald worden door milieu en socia
le omstandigheden. Een zeer mooi,
*te"k geschreven boek.
(Van onze correspondent te Djakarta).
Er is hier in de hoofdstad nogal wat opschudding veroorzaakt door een
even sensationele als vrijmoedige publicatie in het vooraanstaande Chinese
dagblad „Keng Po". Dit blad schreef in een hoofdartikel, dat de Indonesi
sche regering over voldoende bewijzen beschikt om meer dan twintig hoge
officieren van de legerleiding te ontslaan wegens corruptieve handelingen en
incompetentie, doch dat de regering aarzelt zulks te doen uit vrees voor een
groot schandaal, dat de toch al labiele situatie maar zou verslechteren. De
regering heeft, bij monde van het departement van voorlichting, hierop ge
antwoord, dat haar de bedoelde bewijzen niet ter beschikking staan, doch
dat zij niet zal terugschrikken voor maatregelen, indien inderdaad corruptieve
handelingen zouden hebben plaats gehad op welk terrein van haar werk
zaamheid ook.
gen. Smokkelarij, ontduiding van de
viezen- en andere bepalingen, ge
paard gaande met grotere of kleinere
„vergoedingen" zijn aan de orde van
de dag. En er gaat geen Pasar Malam
(een soort kermis, waar de goktentjes
de voornaamste attracties vormen"
voorbij of er worden tekorten en mal
versaties ontdekt.
Lang niet alle onregelmatigheden in
dit land kunnen uiteraard samengevat
worden in het funeste woord corruptie
en veel van deze onregelmatigheden
kunnen, zo al niet goed gepraat dan
toch verklaard worden uit het feit,
dat het in een politiek, sociaal en eco
nomisch nog zo fel gistend en woe
lend land als het jonge Indonesië nu
eenmaal nog lang niet op alle punten
op rolletjes kan lopen. Maar 't kwaad
is er. Het sluimert nog. Hier en daai
steekt het reeds fel en dodelijk de
kop op. Daarom is het goed, dat de
Keng Po de regering op haar plicht
gewezen heeft. Moge de regering haar
plicht verstaan en een streng en ob
jectief onderzoek instellen. Want wan
neer de regering nu aarzelt en wjjkt
is er straks geen redden meer aan
Geen kwaad woekert in het Oosten zo
snel en wortelt zo diep als corruptie.
De Keng Po tekent bij haar be
schuldiging aan, dat de redactie lang
heeft geaarzeld de dingen bij de naam
te noemen, doch dat zij deze aarze
ling opzij heeft gezet op grond van
premier Natsir's recente uitspraak
Bij de bestrijding van alle soorten
wanorde moet men durven!" Dat de
regering van ingrijpen ernstige ge
volgen vreest, kan het blad begrijpen,
doch delen kan het die vrees niet
want: „Het kritieke moment van he
den is beslissend voor het peil, waarop
het leger en de nationale regering van
Indonesië in de toekomst zullen staan
Juist in een kritieke situatie als die
van heden mag de regering niet lan
ger aarzelen om radicaal tot zuive
ring over te gaan."
Zowel de publicatie zelf als het
1 daarop gevolgde commentaar leggen
samenleving van de jonge staat Indo
nesie. Want het gerucht over corrup
tie zo al niet de corruptie zelve, tier'
hier welig. De verhalen over officie
ren, die op vreemde wijze viet hoge
aankoopsommen en met legervoorra-
den en -materieel omspringen zijn
legio. Evenals de verhalen over merk
waardige financieringsmethoden bij di
verse regeringsinstanties en diensten
Grote sommen verdwijnen spoorloos ot
min of meer openlijk in de zakken vai
hoge ambtenaren. Bij ontdekking volgt
veelal geen aangifte bij de politie, aan
gezien men hier op typisch Oosterse
wijze, waar in allerlei hogere of lagere
officiële functies de familiebanden
nauw dooreen geweven zijn, deze za
ken liever onderling „regelt". Vooral
ook bij de belastingen zijn tal van ho
gere of lagere ambtenaren niet be
stand tegen de geraffineerde verlel
dingsmethoden van rijke handelaren,
die op het stuk van belastingaanslagen
en met behulp van zonderlinge boek
houdingen de grens tussen steekpen
ningen en vriendschapsgeschenken bft
zonder vernuftig weten te verdoeze
len. Een andere dienst, waar de amb
tenaren aan grote verleidingen wor
den blootgesteld, is de immigratie
er is vrijwel geen kantoor, waar het
personeel zo rijk voorzien is van dure
Ronson-aanstekers, Parkers of fraaie
polshorloges als op het kantoor van
de Immigratiedienst, waar ook in In
donesie. Doch ook op ander terrein
in de handel bijvoorbeeld, kan niet al
tijd alles het volle daglicht verdra-
Auto in botsing met kanon
Een personenauto, bestuurd door de
heer Dickman, eige laar van het hotel
„De Mallejan" te Vierhouten, is Don
derdagavond in de buurt van Elspeet
tegen een stilstaand kanon aangereden.
De loop van het kanon drong dwars
door de auto. Mevrouw Dickman werd
zwaar gewond. Haar echtgenoot en een
andere passagier, een dame uit Nun-
speet, werden minder ernstig gewond.
Militairen waren bezig geweest het ka
non te koppelen Zij verklaarden, waar-
schuwingsseinen aan de autobestuur
der te hebben gegeven.
WAARDEZENDINGEN NAAR
DUITSLAND
Het is, in het verkeer met West
Duitsland en West Berlijn verboden in
brieven en doosjes met aangegeven
waarde in omloop zijnde munten, van
welk land ook (gouden en zilveren
munten inbegrepen), edele metalen in
staven, chéques, wissels, effecten en
andere betalingsmiddelen, zomede
waardepapieren of andere schuld of
eigendomsbewijzen te sluiten.
Indien dergelijke stukken zonder de
vereiste toestemming aldaar worden
ontvangen met de bedoeling deze in te
voeren, zullen zij verbeurd worden
verklaard.
KERKELIJK NIEUWS
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Montfoort: W. L. Mul
der te Maartensdijk. Aangenomen
naar Woldendorp (toezegging)J. Colijn,
res. legerpredikant, woonachtig te Appin-
gedam; naar Breda (vacature J. C. H.
Jurg): J. J. Stoutjesdijk te Zevenhuizen
(Z.H.)
Gereformeerde Kerken.
Beroepen te Woubrugge: G. Bouma,
candidaat te 's Gravenhage.
Geref. Kerken (onderh. art. 31 K.O.).
Aangenomen naar Twijzel: C.
Trimp, candidaat te Amstelveen, die be
dankte voor: Aduard, Arum, Barendrecht.
Garelsweer, Haren, Hoek, Wernerwoude,
Niezijl-Kommerdijk', Noord-Bergum, Nije-
ga-Opeinde-Suameer, Oud-Loosdrecht,
Uithuizen en Winschoten.
Christ Gereformeerde Kerken.
Beroepen te Noordeloos: M. S. Roos,
candidaat te Naarden.
Familiegesprekken met Oost
en West
Van 18 t/m 23, van 26 t/m 30 Decem
ber 1950 en van 2 t/m 6 Januari 1951
zijn Kerst- en Nieuwjaarsgesprekken
(familiegesprekken) met een maximale
duur van 3 minuten toegelaten over de
rechtstreekse radiotelefoonverbindingen
met Indonesië, Suriname en, de Neder
landse Antillen tegen het verlaagde ta
rief van f 10.50 voor de eerste en f 12.75
voor de tweede Indonesische zone en
tegen het verlaagde tarief van f 12.60
voor Paramaribo, Willemstad/Curacao
en Oranjestad/Aruba.
De roomskatholieke bisschoppen
van Amerika hebben hun ontzetting
uitgesproken over de apothie van de
christelijke naties en de futiliteit van
hun protesten tegen de vervolging van
katholieken in Oost-Europa.
Nu er weer volop winterbloeiende be
gonia's te koop zijn, verdient het
aanbeveling, eens iets over de behande
ling van deze tere kamerplant te
schrijven.
Menige huisvrouw wordt er toe ver
leid zich zo'n rijkbloeiende grootbloe-
mige begonia aan te schaffen en ik
kan mij dat ook levendig voorstellen.
Maaru moet er rekening mee hou
den, dat de houdbaarheid van die
grootbloemige soorten nogal te wensen
over laat. U behoeft heus niet vreemd
op te kijken, als na enkele dagen alle
bloemen en knoppen op de grond lig
gen. En dan is uw plant spoedig ver
huisd naar de vuilnisbak.
Is er dan niets tegen te doen? Zeker.
Wanneer u de plant maar goed be
handelt en op de juiste wijze verzorgt,
kunt u wekenlang plezier van haar
hebben. Het is niet de bedoeling de
bloemenkoopman op de markt of langs
de deur te benadelen, doch een winter
bloeiende begonia is nu eenmaal geen
plant die men daér koopt. Juist omdat
ze niet tegen grote temperatuursver
schillen kan, dient ze bij een bloem-
winkelier, in een solide zaak, gekocht
te worden. Dat is punt één, waaraan u
dient te denken.
Een begonia kan niet geplaatst wor
den in een onverwarmde kamer of in
een kamer die vanuit een aangrenzend
vertrek verwarmd wordt; dat is veel
te koud voor haar. Zij is een van de
weinige kamerplanten die een normale
woonkamertemperatuur op prijs stel
len.
U dient er voor te zorgen dat dag
en nachttemperatuur zo weinig moge
lijk uiteenlopen. Voor centraal ver
warmde kamers zou ze een geschikte
kamerplant zijn. doch daar heeft ze de
droge warmte weer tegen. Veel water
laten verdampen is in die vertrekken
dus een eerste voorwaarde. Licht moet
de plant volop hebben en, als het mo
gelijk is. zet haar dan voor een venster
op het Zuiden. U zult eens zien hoe
dankbaar ze is voor dat nu zo schaarse
zonnetje.
Ook ten opzichte van het gieten zult
u de nodige voorzichtigheid moeten
betrachten. Begonia's hebben een hart
grondige hekel aan koud leidingwater.
U. kunt gerust leidingwater gebruiken,
doch doe er dan een scheut warm wa
ter doorheen, zodat het in ieder geval
de temperatuur van de kamer heeft
aangenomen. Begonia's moeten ook zo
weinig mogelijk verzet worden; elke
dag verplaatsen werkt de knopval in
de hand. Vraag naar de kleinbloemige
Ege's Favorite, die behoudt het langst
haar weelderige bloemenpracht.
De bevoegdheid, de titel van verpleegsters overpleger te voeren, komt
slechts toe aan hen, wie het door de wet beschermde Staatsinsigne is uit
gereikt. Op dit feit wordt bij het 5-jarig bestaan van de Federatie van
Nederlandse Verenigingen, omvattende 7 verpleegstersbonden, die de be
langen van de verpleging en verplegenden behartigen, extra de aandacht
gevestigd, daar nog velen in ons land ten onrechte in de mening ver
deren, dat ieder, die het uniform van verplegende draagt, dit inderdaad
is. Op bijgaajide foto komen de afbeeldingen van het Staatsinsigne voor.
Bovenste rij: v.l.n.r. het A-diploma, algemene ziekenverpleging (zgn.
„Witte Kruis"); A+B diploma „Witte- en Zwarte Kruis; B-diploma, ver
pleging zenuw- en geesteszieken (zgn. „Zwarte Kruis"). De verpleegster
met het „Witte Kruis" (eventueel met Zwarte Kruis) kan zich verder be
kwamen voor de aantekening: Kraamverpleging, zgn. „Ooievaartje" (af
beelding links onder); Kinderverpleging (afb. midden onder) en Wijkver
pleging (afb. rechts onder). De zuster met het insigne met de aantekening
Wijkverpleging, moet in het bezit zijn van de aantekening Kraamverpleging.
Sinds Zondag werd op de vlieg
basis Twenthe de soldaat P. van G. uit
Valkenswaard vermist. Woensdagavond
vond men het lijk in een beekje. De
jongeman is vermoedelijk 's nachts
naast een bruggetje over de beek gere
den en verdronken.
DORSETSHIRE (rep.) 15 Nov. van
Djakarta naar Rotterdam ver
trokken.
EMPIRE BRENT (rep.) Djakarta-
Rotterdam 15 Nov. 200 mijl Z.Z.O.
Port Sudan.
JOH. v. OLDENBARNEVELT (rep.)
Djakarta-Amsterdam arriveerde
15 Nov. te Port Said.
JJET BERICHT over de toekenning van
de Nobelprijs voor physiologie en ge
neeskunde aan de Amerikaanse ge
leerden Edward C. Kendall en Philip C.
Hench en aan de Zwitserse chemicus
Prof. Dr. Tadeus Reiehstein, die met zijn
drieën de prijs van 150.000 Zweedse kro
nen zullen moeten delen, heeft opnieuw
de aandacht der gehele wereld gevestigd
op de betekenis van het hormoon „cor
tisone".
Cortisone heeft grote bekendheid ver
worven als geneesmiddel tegen ge
wrichtsrheumatiek.
De ellende die de gewrichtsrheuma
tiek veroorzaakt is ontstellend groot en
men stond er tot nu toe vrijwel machte
loos tegenover. Een werkelijk afdoend
geneesmiddel was nog steeds niet gevon
den En deze zeer pijnlijke ziekte komt
vrij veel voor, zodat hier zeer grote so
ciale belangen mee gemoeid zijn. In
Amerika lijden b.v. een millioen mensen
aan deze ziente en jaarlijks sterven er
40.000 van deze patiënten. Dr. P. Mun
tendam, staatssecretaris voor de volks
gezondheid, heeft er dezer dagen bij de
opening van een rheumakliniek in Nij-
mege nog op gewezen dat rheuma de
ziekte is die de grootste sociale lasten
veroorzaakt.
Maar door het werk van Kendall,
Reiehstein en Hench is er voor de ge
nezing van rheuma zoveel goede ver
wachting en gegronde hoop gewekt dat
de Nobelstichting termen aanwezig acht
te om dit pionierswerk te bekronen met
de Nobelprijs.
Knap werk.
Het cortisone komt voor ln het men
selijk lichaam als één van de 28 hor
monen van de bijnierschors. Het is een
knap staaltje van chemisch grootmees
terschap geweest van de hoogleraren
Reiehstein en Kendall onafhankelijk van
elkaar dit product geïsoleerd te hebben
uit het gecompliceerde mengsel van
hormonen van de bijnierschors. En na
het isoleren is men er ook in geslaagd
de stof te identificeren, d.w.z. vast
te stellen w lke structuur deze verbin
ding heeft.
Het is een gelukkige gedachte ge
weest van de Amerikaanse rhjumato-
loog Dr. Hench om na te gaan of het
product van Kendall ook geneeskrach
tig zou kunnen werken ten opzichte
van gewrichtsrheuma. Hij had n.l. waar
genomen dat zwangerschap, honger,
geelzucht en chirurgische operaties de
pijn van rheumapatiënten konden ver
lichten en de gewrichtszwelling konden
doen afnemen. En hij vermoedde dat
die verlichting veroorzaakt wordt door
een stimulering van de bijnierschors.
Hij achtte het waarschijnlijk dat het
doer Kendall geïsoleerde bijnierschors-
hormoon cortisone óók een dergelijke
oefenen en dus misschien ook het rheu-
malijden zou kunnen verlichten.
Het resultaat van zijn onderzoek was
zeer verrassend. Niet alleen verdwenen
de pijnen, maar de gewrichten kregen
hun functies terug en de patiënt, die
misschien in jaren niet had kunnen lo
pen, herstelde prachtig.
Het bleek echter noodzakelijk te zijn
de toediening van cortisone regelma
tig te herhalen, net als de insulinde-
injecties bij suikerpatiënten.
Nieuwe activiteit.
Hiermee was een nieuw veld van on
derzoek ontsloten en zowel aan het
chemische als aan het medische front
ontstond grote activiteit om de berei
ding èn toepassing van cortisone in
de gewenste richting te ontwikkelen.
De eerste vraag was: hoe komen we
aan cortisone?
Welnu, het bleek dat de gal van koeien
een stof bevat waaruit langs zeer moei
lijke en dure weg cortisone bereid kan
worden. Deze bereiding omvatte aan
vankelijk 37 trappen en voerde tot een
opbrengst van 0.05%, d.w.z. uit 100 kg
van deze grondstof was 50 gram cor
tisone te maken. In verband met deze
bereiding heeft een Amerikaanse che
mische fabriek met enkele grote abat
toirs een contract afgesloten voor de
levering van 200.000 rundergallen per
jaar.
Inmiddels is het gelukt de bereiding
van cortisone te vereenvoudigen. De
prijs van cortisone bedroeg in Augus
tus 1949 200 dollar per gram. In Sep
tember 1950 was de prijs al gedaald tot
50 dollar per gram. In Amerika zijn al
6500 ziekenhuizen voorzien van corti
sone. De kosten van de gemiddelde do
sering bedragen 2.50 tot 5.— dollar
per dag.
Er is intensief gezocht naar andere
bronnen voor grondstoffen waaruit cor
tisone bereid kan worden. En nu heeft
men in de zaden van een Afrikaanse
klimplant een stof gevonden, sarmen-
togenine, waaruit langs 20 trappen cor
tisone bereid kan worden. Toen dit ge
vonden was is meteen een Amerikaan
se expeditie naar Afrika gezonden om
pa te gaan of deze plant ook in cultuur
gebracht kan worden en dan ook in
andere klimaten dan het Afrikaanse,
waar ze inheems is.
Nu heeft men bij dit onderzoek in
Afrika 35 strophantus-soorten, waartoe
deze klimplant (strophantus sarmento-
sus) behoort, aangetroffen. Men ver
wacht bij zoveel materiaal van onder
zoek nog wel enige jaren nodig te
hebben voordat de botanische experts
tot een verantwoord advies kunnen
komen over de cultuur van de plant die
de grootste hoeveelheid sarmentogenine
kan leveren.
Zo heeft het werk van Kendall, Reieh
stein en Hench belangrijke perspectie
ven geopend voor de bestrijding van
een ernstige ziekte en het heeft voor
de wetenschap nieuwe terreinen ont
sloten, die in de toekomst nog van grote
betekenis kunnen zijn niet alleen voor
de rheumabestrijding maar mogelijk ook
voor andere therapeutische toepassin
gen. Dr. A. E. SCHOUTEN.
