Op wacht in de Ringersfabrieken
Oierleker brandweerstaf heeft 'n broertje
Burgemeester Posch kreeg geschenk,
maar was het weer spoedig kwijt
FRANKENBERG N.V.
WERKERS IN DE NACHT
J. van Leeuwensteijn leefi in een
omgekeerde wereld
Verantwoordelijke post
in groot gebouwen
complex
Burgemeester J. Posch van Oterleek
viel hartelijke huldiging ten deel
Plechtigheid droeg zeer intiem karakter
Gemeenteraad getuigde
van zijn waardering
DE loco-burgemeester, wethouder W.
VRIJDAG 2 MAART 1951
(Van onze speciale verslaggever)
rvE felbegeerde Oterleker brandweer-
^staf, die onlangs door de Alkmaar-
se Vrijwillige Brandweer uit het
dorpje in de Schermer werd „geroofd"
om kort daarop op mysterieuze wijze
naar de brandraadkamer in het stad
huis van Enkhuizen ontvoerd te wor
den, heeft gisteren 'n broertje gekregen,
Toen de gemeenteraad van Oterleek
zich opmaakte om in een bijzondere
zitting burgemeester J. Posch te hul
digen met zijn koperen ambtsjubileum,
ontdekte het alziend oog van de ge
meente-ontvanger achter het vrien
delijke gemeentehuis een langwerpig
pakket van onbestemde herkomst en
bestemd voor Oterleeks jubilerende
burgervader. Met begrijpelijke nieuws
gierigheid werd het geheimzinnige
cadeau betast en men behoefde waar
lijk geen Rikki Vogel te zijn om te
vermoeden, dat de Enkhuizer Brand
weer een sympathieke geste had be
dacht en Oterleeks eerste burger op
de dag van zijn 12^-jarig ambts
jubileum weer in het bezit van „de"
brandweerstaf wilde stellen. Met klop
pend hart ontdeed de jubilaris later
op de ochtend het cadeau van zijn pa
pieren omhulsel en reeds welde een
hoeraatje voor de Enkhuizer vuurbe-
strijders naar de lippen, toen men tot
zijn verbazing ontdekte, dat het pak
ket weliswaar een Oterleker brand
weerstaf bevatte, maar niet „de" stok.
De staf, die de laatste weken in tal
rijke brandweerkazernes de oorzaak
is van diep gepeins en snode plannen
om hem aan de collega's in de Ha-
ringstad te ontfutselen, kent op de kop
het cijfer 3. De stok, welke burge
meester Posch gisteren ontving, was
gesierd met een forse 2. Het begelei
dend anonieme schrijven in dichtvorm
bracht uitkomst. Enige ingezetenen
van Oterleek vonden het zo sneu, dat
de staf uit Oterleek verdwenen was,
dat zij de burgemeester een even oude,
zij het minder fraai bewerkte brand-
weerstok aanboden en daaraan de
hoop verbonden, dat deze als een
kostbaar gemeentebezit bewaakt zou
worden. Dat deze wens alras ijdel
bleek, had vele oorzaken.
Ae huldiging verliep zoals ieder feest
comité en iedere jubilaris zich zou
den wensen. In een brede woorden
stroom hadden raadsleden en gasten
hun burgemeester hartelijk en welge
meend toegesproken, bode Vlaming,
die reeds jaren geleden Abraham zag,
sloop bedrijvig maar onhoorbaar door
de raadzaal met schalen gebak, kaste
lein Zwart, groot en vierkant, schonk
een zacht vermouthje in het fraai ge
slepen kristal en af en toe keek men
nog eens glimlachend naar de brand-
weerstaf, die achter de stoel van de
burgemeester een plaatsje had ge
vonden.
t.
Onder gezellige kout verpoosde men
de tijd totdat de fotograaf het gehele
gezelschap uitnodigde ""ar een groeps
foto voor het gemeentehuis. En toen.
beging bode Vlaming de fout van zijn
leven. Deze plichtsgetrouwe ambtenaar,
die de Schermer kent zoals ik mijn
binnenzak en nog even tevoren uit
de mond van zijn chef had vernomen
hoe zijn ijver op prijs gesteld wordt,
meende niet op de foto te kunnen ont
breken. Vlaming volgde het gezelschap
er verloor de staf uit het oog. Dit
was het ogenblik, waarop de twee jour
nalisten, die zich nog in de raadszaal
bevonden, gewacht hadden. Als „lijf
journalisten" van de Alkmaarse Brand
weer konden zij niet gedogen, dat deze
staf in Oterleek bleef. Daarbij had mijn
collega de opdracht van de brandweer
commandant voor het geval „de" staf
op deze dag zou worden terug gegeven,
hem mee naar Alkmaar te brengen
Met een voor zijn leeftijd verbijsteren
de snelheid liet hij de stok in zijn rech
terbroekspijp glijden en getroostte zich
het ongemak van een houten been. De
trappen van het gemeentehuis leverden
weliswaar enige technische loop-moei
lijkheden, maar deze werden glansrijk
overwonnen. In de garderobe werd de
staf in een jas gewikkeld. Toen de ge
meenteraad njn plaats weer had in
genomen, had onze confrère een op
vallende haast om weg te komen. Geen
„smoes" was groot genoeg om zijn ver
trek te verontschuldigen. Kort daarop
beklom hij zijn bromfiets met de ple
zierige wetenschap, zo niet dè, dan toch
een oude Oterleker brandweerstok bin
nen Alkmaars wallen te brengen.
had echter buiten de waard, in
casu de garagehouder Plevier ge
rekend. Deze Oterleker zag een onbe
kende met de brandweerstaf passeren
iiiiiiiiiiiiniiiiHiiiiiiiniiiiii
Uan een joWmatiit
met een houten been, 1
een ÖJty-acAtlye ach-1
tetowXqiny en een 1
kohte celötfiafa
en belde ijlings het gemeentehuis op
om te informeren of dit wel zuivere
koffie was. Manus Oly had niet sneller
de politie op de hielen kunnen hebben
dan onze Alkmaarse journalist. Per
auto werd de achtervolging ingezet en
hoewel onze ambtsbroeder met handen
en voeten aan de handles „scheurde"
om zijn hoestbui tot recordprestaties te
dwingen, zag hij zich plotseling de weg
versperd door de martiale figuur van
wachtmeester Vierstra. In triomph wer
den staf en arres'ant naar Oterleek op
gebracht. De „dief" ging in het cachot.
Door het luikje tuurde hij in de lachen
de gezichten van de feestgangers, die
zich verkneukelden over de poets, die
zij de pers gebakken hadden.
Zoals vaak, gold ook nu het spreek
woord „wie het laatst lacht, lacht het
best". Een seintje van uw verslaggever
aan de fotograaf, een greep a la linke
Loetje en zonder dat een Oterleker er
naar kraaide, was een ongenblik van
onbedachtzaamheid en algemene hilari
teit over het lot van de gekerkerde
voldoende om de staf in zijn auto te
doen verdwijnen.
Ter gelegenheid van het ambtsjubi
leum van burgemeester Posch kreeg
onze gearresteerde collega gratie. Met
bekwame spoed hebben hij, de foto
graaf en schrijver dezes afscheid geno
men van onze gastvrije heren. Een half
uur later konden we de staf aan ue
commandant van de Alkmaarse brand
weer overhandigen.
Wat er met deze staf zal gebeuren is
uiteraard nog onbekend. Het plan is
geopperd hem als persoonlijke herin
nering te schenken aan degene, die de
eerste brandweerstok aan de Enkhuizer
brandweer weet te ontnemen, echter
met die restrictie dat hij moet worden
doorgegeven voor het geval de stok op
nieuw „gekidnapped" wordt.
Burgemeester J. Posch van Oterleek heeft alle reden tot lachen. Onze col
lega, die zich de Oterleker brandweerstaf toeeigende, werd gearresteerd en
door wachtmeester H. Vierstra met stok en al naar het gemeentehuis ge
bracht. Daar wachtte hem een cel. Ter gelegenheid van het ambtsjubileum
van de burgemeester werd het hem toegestaan door het luik een glas wijn
te nuttigen, dat hem liefderijk door een ambtsbroeder wordt aangereikt.
Geen deur in het gebouw gaat 's nachrs open zonder voorkennis van de waker
Langestraat 24
Telefoon 2 394
Kantoorboekhandel
Drukkerij
Schrijfmachines
Reparatie inrichting
v. Bureau-machines
Copiëerinrichting
iiuwiiniiuiiuNiiiuinHiiiiiuiHiiiuainuuiiiiiiiiiuwiraimiumiuniniiBiiiHiiiiiinHmiiiiw
TIEN MAAL LAAT DE TOREN van de Grote Kerk zijn zware slag over de
in duisternis gehulde stad galmen. Dan zwaait bij de Ringersfabrieken een
deur open en wordt de stilte van de avond verjaagd door de stemmen van tien
tallen joelende en drukpratende meisjes, die elkaar blijkbaar heel wat te ver
tellen hebben. Ze zijn opgewekt; hun werk is geëindigd en ze gaan naar huis.
Bij de portiersloge geven zij hun stempelkaart af aan de heer J. van Leeuwen
steijn, die daar zojuist zijn intrek heeft genomen. Week-in week-uit begint hij
zijn werk als anderen klaar zijn. Voor hem breekt de tijd om te rusten pas aan,
als bij anderen de wekker afloopt ten teken dat een nieuwe dagtaak wacht.
de Nachtveiligheidsdienst, die naast de
Lindenschool woont, waar het dus
verre van rustig is. Geen lawaai in
de morgenuren kan diens slaap echter
verstoren. „Andere mensen", zo zegt
de heer Van Leeuwensteijn, „gaan na
het opstaan naar hun werk. Bij mij
duurt het in de regel acht uur voor ik
aan de arbeid ga".
QNS gesprek wordt onderbroken door
gestommel op de binnenplaats. Het
is half elf en voor een twintigtal man
nen is dat de tijd om naar huis te
gaan. Ze geven de stempelkaart, waar
op hun werktijden staan genoteerd, af
aan de portier en enkelen krijgen
zakjes chocolade, die de directie van
tijd tot tijd tegen sterk gereduceerde
prijzen voor Haar personeel beschik-
boor stelt. Enkele arbeiders worden
pEEDS bijna vijf jaar volgt de heer
Van Leeuwensteijn deze tegenna
tuurlijke levenswijze en hij is er aan
gewend. „Maar in het begin viel het
lang niet mee", zo vertelt hij ,,'s Nachts
werd de slaap me wel eens te mach
tig en als ik 's ochtends om half zeven
in bed stapte sloeg Klaas Vaak me wel
eens over. Nu is dat heel anders; het
werken in de nacht is een tweede na
tuur geworden, 's Nachts voel ik me
heel fit en als ik 's morgens onder de
wol kruip, kan niets me meer wek
ken." Hij vertelt van een collega van
,yóór
0P recht hartelijke wijze is de jubilerende.» burgemeester van Oterleek, de heer
Jb. Posch gistermorgen in een bijzondere zitting van de gemeenteraad gehul
digd. In de intieme kring van raadsleden, ambtenaren van gemeente, waterschap
en hoogheemraadschap, de wachtmeester van de Rijkspolitie te Oterleek en en
kele gasten hebben mevr. en de heer Posch, alsmede hun dochter, mej. M. M.
Posch kunnen beluisteren hoezeer de burgerij hun werk in het belang van de
gemeente en haar ingezetenen waardeert. In de gemoedelijke sfeer, welke bur
gemeester Posch eigen is, voltrok zich een plechtigheid, welke gekenmerkt werd
door de uiting van oprechte vriendschap en hartelijke genegenheid van een
burgerij, die in de hoogste gezagsdrager haar burgervader ziet. Met deze weten
schap kan burgemeester Posch met vol vertrouwen op weg gaan naar zijn
zilveren ambtsjubileum.
Schelling, sprak als eerste de jubi
lerende burgemeester toe. Hij wees er
op, dat 12% jaar niet zo'n bijster lange
tijd is, ware het niet, dat in de afge
lopen jaren schokkende gebeurtenis
sen plaats vonden. Toen u op 1 Sep
tember 1938 aldus de wethouder
geïnstalleerd werd, vóelde men de
oorlog reeds naderen. De oorlogsjaren
zijn zeer moeilijk geweest. Aan de ene
kant stonden de Duitse bezetters en
aan andere kant de ingezetenen met
hun zorgen. Deze tijd zullen wij nooit
vergeten en wij hopen voor verder
ooorlogsrumoer gespaard te blijven.
Gelukkig zijn er in uw ambtsperiode
ook vele zonnige dagen geweest, waar
in onder u en met uw volle medewer
king veel tot stand is gebracht. De
heer Schelling noemde in dit verband
de verbetering van de Dorpsweg, het
toetreden van Oterleek als lid tot de
Ned. Ver. van Gemeenten, de verbou
wing van de o.L school te Stompe-
De loco-burgemeester, wethouder W. Schelling, overhandigt burgemeester
J. Posch van Oterleek de fraaie Friese klok, welke een blijvende herinne
ring zal zijn aan zijn koperen ambtsjubileum.
toren, de verbouwing van het raad
huis, de stichting van een lagere land-
bouwschoool, de verbetering van de
begraafplaats en de invoering van
straat-, honden- en vermakelijkheids
belasting. De tijd, welke wij met u
hebben samengewerkt, aldus ging de
heer Schelling voort, zal steeds in
prettige herinnering blijven. Waren er
meningsverschillen, dan werden zij
steeds in het belang van de gemeente
opgelost. Namens de gemeenteraad en
de Ambtenaren bood de loco-burge
meester als blijk van erkentelijkheid
burgemeester Posch een fraaie Friese
klok aan. Mevrouw Posch, van wie
bekend is, dat de belangen van de ge
meente haar na aan het hart liggen,
werd verblijd met een prachtig bloem
stuk. De heer Schelling sprak ten slotte
de wens uit, dat burgemeester Posch
de komende 12% jaar in dezelfde ge
zondheid zijn gemeente zal dienen en
dat de verhouding tussen de voorzitter
en de gemeenteraad dezelfde zal blij
ven als zij tot heden geweest is.
Dr. W. Huygens, burgemeester van
Bergen, wenste zijn collega namens
de Kring Alkmaar van harte geluk. De
heer Posch is in de kring van burge
meesters een zeer gezien man, wiens
gedegen oordeel en prettige vrolijk
heid op hoge prijs gesteld worden
Deze man, aldus Dr. Huygens, heeft in
de kring geen enkele vijand. Hij kan
allen zijn vrienden noemen. Zich als
persoonlijk vriend tot mevrouw en de
heer Posch wendende, herinnerde Ber
gens burgemeester eraan, dat de fami
lie Posch de sluis is geweest, waardoor
hij Noord-Holland is binnengekomen.
Jullie zijn typische Noordhollanders,
geboren, getogen en geworteld in deze
streek en ik ben er dankbaar voor, dat
ik door onze vriendschap de sfeer van
Noord-Holland zo goed heb leren be
grijpen. Dr. Huygens sprak de wens
uit, dat de vriendschap tussen beide
families nog jaren zal blijven bestaan
Nestor van de raad.
£)E heer P. Spaan, nestor van de raad
die burgemeester Posch installeer
de, wees erop, dat in deze 12 jaar
zoveel gebeurd is, dat de jaren als het
ware dubbel tellen. Toen ik je instal
leerde, sprak ik de verwachting uit
dat je niet alleen een burgemeester
zou zijn, maar ook een burgervader
zou worden. Dit vertrouwen heb je
niet beschaamd. Iedereen heb je als
vaderlijke vriend goede raad gegeven".
Namens de burgerij dankte de heer
Spaans de jubilaris voor hetgeen hij
voor de gemeente heeft gedaan en
voegde daaraan de wens, dat het de
burgemeester gegeven zou zijn zijn
taak in de komende jaren met dezelf
de opgewektheid te volbrengen. De
heer Spaan, die ook mevrouw Posch
in zijn hulde betrok, dankte de burge
meester ten slotte voor het feit, dat hij
zichzelf gebleven is, hetgeen niet van
iedereen gezegd kan worden.
Nadat wethouder P. Leeghwater op
de betekenis van het jubileum hart
gewezen, sprak de gemeente-ontvan
ger, de heer D. Bockweg, woorden van
dank. Het bewijs, dat de burgemees
ter voor zijn ambtenaren meer een
vader dan een meester is, leveren de
ambtenaren, die hier gewerkt hebben
en nog steeds de secretarie of de bur
gemeesterswoning komen bezoeken. De
gemeente-ontvanger bracht dank voor
de prettige samenwerking, waarin het
gemoedelijke het steeds van het amb
telijke wint. De heer J. Schuitmaker,
architect van het Hoogheemraadschap
van de uitwaterende sluizen in Kenne-
merland en West-Friesland sprak in
dezelfde geest, bood een plant aan en
memoreerde, dat de heer Posch over
enkele jaren ook als dijkgraaf zal ju
bileren. De heer P.'Otten was de tolk
van de pers, toen hij burgemeester
Posch zijn erkentelijkheid betuigde
voor de buitengewoon goede verstand
houding, welke tussen hem en de
kranten bestaat. De journalisten stel
len een dergelijke verstandhouding op
prijs. De heer M. N. Krijnse Locker,
technisch ambtenaar van het water
schap „De Schermeer", had bij alje
uitgevoerde werken de grote steun
van de jubilaris ondervonden en dank
te hem voor het in hem gestelde ver
trouwen. De heer C. J. Baltus betuigde
zijn dank voor de goede zorgen, welke
burgemeester Posch aan de gemeente
heelt besteed en voor zijn medeleven
in blijde en droeve dagen, waarna de
heer J. Zwart het devies van Oter
leeks eerste burger zoek de zon op
releveerde en hem een fraaie sier-
kruik aanbood. De heer L. Schuring
sloot de rij, herinnerde nog eens aan
zijn contact met de burgemeester in
de oorlogsjaren en sprak als zijn me
ning uit, dat de lichtzijde van die don
kere dagen was, dat men elkaar onder
beroerde omstandigheden beter leerde
kennen.
De burgemeesterdankt.
gURGEMEESTER POSCH dankte allo
sprekers voor de vriendelijke woor
den en Friese klok, waravoor in
zijn woning gaarne een plaats zal wor
den ingeruimd. Dank werd verder ge
bracht aan de Commissaris van de
Koningin, waarmede een prima ver
houding bestaat. Ik heb altijd ge
tracht, aldus spr., om in de gemeente
raad een gemoedelijke sfeer te bewaren
en ik meen, dat hiermede in de geest
der raadsleden is gehandeld. Nimmer
heb ik tegen een raadsvergadering op
gezien, omdat ik het prettig vind de
zaken met de gemeenteraad te bespre
ken. Het deed de heer Posch veel ge
noegen, dat zijn vader bij zijn jubileum
aanwezig kon zijn. De burgemeester
dankte vervolgens de heer Spaan voor
de steun in de oorlogsjaren ondervon
den, de heren Schuring en Baltus voor
hun adviezen, Dr. Huygens voor de
vriendschap en de prettige sfeer in de
burgemeesterskring en de heer Leegh
water voor de prettige samenwerking.
Met de heer H. Vierstra, indertijd ge
meente-veldwachter en thans wacht
meester der Rijkspolitie was steeds
dezelfde goede verstandhouding ge
bleven en wat de gemeente-bode, de
heer H. J. Vlaming, betreft, kon spr
zich geen betere bode met zo'n nauw
gezette en scherpe plichtsbetrachting
wensen. Vervolgens richtte de heer
Posch zich tot de heer D. Bockweg.
waarmede hij bijzonder goed kan op
schieten en ook buiten de ambtelijke
sfeer vele prettige ogenblikken heeft
gehad. In zijn dankwoord tot de pers
sprak de burgemeester waarderende
woorden ter nagedachtenis van onze
redacteur, de heer Dirk Klomp, die
wel eens het „achtste raadslid" werd
genoemd en vrijwel nimmer op de
gemeenteraadsvergaderingen van Oter
leek ontbrak. Tevens herdacht burge
meester Posch de heer Witteveen, die
in de oorlogsjaren is gefusilleerd. Het
deed hem bijzonder goed, dat mevr.
Witteveen hem vandaag was komen
gelukwensen. De laatste, die in de
dank van de jubilaris betrokken werd
was zijn echtgenote, die hij het meest
in moeilijke tijden had leren waar
deren. De heer Posch besloot met de
hoop, dat hij nog vele jaren in goede
gezondheid met zijn gezin in de ge
meente Oterleek, die hem zeer lief is,
zou mogen leven.
Nog geruime tijd bleef het gezel
schap in de raadzaal bijeen, waarna
men zich per auto naar Amsterdam
begaf, alwaar de burgemeester de ge
meenteraad en zijn getrouwen een
diner aanbood.
het hokje binnengeroepen, waar de
portier hen even fouilleert om te zien
of er geen onbetaalde chocolade de
fabriek uit gaat. Er moet nu eenmaal
orde zijn. Meestal kan de nachtportier
echter met een paar steekproeven vol
staan. Het zware ijzeren hek zwaait
open en na een laatste groet verdwij
nen de mannen in het nachtelijk duis
ter. Er zijn in het gebouwencomplex
nu nog twintig mannen over, die hun
werk voortzetten.
de oorlog was ik chauffeur",
vertelt de heer Van Leeuwensteijn
als de rust is weergekeerd. Hij ver
haalt dan hoe hij zich aansloot bij de
K.P. en hoe hij, toen bij de komst van
de bevrijders de betrekkelijke rust te
rugkeerde, enige tijd kampbewaker
werd. Na korte tijd ging hij over naar
de Nachtveiligheidsdienst, tot hij bij
de Ringersfabrieken een vaste betrek
king als nachtportier kreeg. „Of ik ge
trouwd ben? Nee, dat past niet bij mijn
beroep."
Zes nachten in de week zit ik op
wacht in mijn kamertje, waar de stilte
slechts wordt verbroken door het re
gelmatig tikken van een grote wand
klok. Onder de tafel staat een elee-
trisch straalkacheltje, waarvan de dra
den roodgloeiend tintelen in de sche
mering. In een kastje staat een grote
verbanddoos, want behalve portier ea
nachtwaker is de heer Van Leeuwen
steijn ook de man die bij ongelukken
de eerste hulp verleent Aan een bord
aan de wand hangen meer dan honderd
sleutels, grote en kleine, lipssleutels
en gewone huissleutels Er zijn geen
labels aan bevestigd waarop staat voor
welke deuren ze bestemd zijn. Om
misbruik door onbevoegden onmo
gelijk te maken zijn ze slechts genum
merd en als die nummers kent de heer
Van Leeuwensteijn uit zijn hoofd. Ook
dat is eigenlijk niet nodig, want in het
donker weet hij precies welke sleutel
uit de grote bos hij moet hebben.
J ATER in de avond dwalen wij door
het grote gebouw, waar overal de
doordringende chocoladegeur hangt.
Hier en daar stappen we een zaal bin
nen waar machines met veel vetroon
van macht stampen en wentelen en
waar de ontelbaar vele chocoladefigu
ren worden gemaakt die over enkele
maanden lokkend in winkeletalages te
Amsterdam, Brussel, Kopenhagen en
Londen zullen liggen. Op een afdeling
op de eerste étage zien we, hoe cho
colade-eitjes uit een machine rollen.
Ze zijn verpakt in fel gekleurde zil
verpapiertjes, die bijna pijn doen aan
de ogen. Toch is het een feestelijk ge
zicht. We lopen door en komen in af
delingen waar een bijna onwezenlijke
rust heerst. Zo stil is het overal in
de nacht van Zaterdag op Zondag, ala
het grote gebouw verlaten is en alleen
de porter op zijn post is gebleven.
De heer Van Leeuwensteijn contro
leert of er nergens licht is blijven
branden, of er geen kranen lopen, o£
er geen deuren ongesloten zijn geble
ven, of er nergens reparaties nodig
zijn en hij laat het licht uit zijn zak
lantaarn speels in ieder hoekje schij
nen. Hij waakt er voor dat er niets on-
gerechtigs kan gebeuren en dat de
ochtendploeg direct aan de arbeid kan
gaan. Het grote fabriekscomplex ia
door zijn waakzaamheid op uitsteken
de wijze beschermd.
FAILLIET VERKLAARD
De Alkmaarse Rechtbank heeft gisteren A.
Ligtenberg, bloemist en kweker, Spoorstraat 34
te Oudkarspel, gemeente Langedijk, failliet ver
klaard. Rechter-commissaris mr. J. M. Alblas
en curator mr. G. A. de Lange.
Een dronk op het welzijn van mevrouw en de heer J. Posch
