Atoomkrachtproeven in Argentinië Stakingen in Perzie McArthur wil met Chinese bevelhebber confereren VERENIGDE NOORD HOLLANDSE DAGBLADEN Zuidkoreanen overschreden de achtendertigste breedtegraad V.S. overwegen militaire voor Zuid-Amerika hulp De P rins naar Zuid-Amerika Dinsdag 27 Maart 1951 148e Jaargang No. 72 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Prof. Richter: Wij kunnen de H-bom maken, maar willen het niet Atoomenergie in dienst van de industrie Sartono formateur in Indonesië verrast en gebelgd de lucht Spaans-Amerikaans bondgenootschap? Geen vordering te Parijs KoaI Ki eMk Geen wijzigingen in Nederlands elftal BUREAU: ADMINISTRATIE Voordam 11, Tel 3320 Postgiro 187294 Redactie; Vchterdam 20, Tel. 2274 Directie; J. BIJLSMA en C KRAK Hoofdredacteur: A.KAPTEIN ALKMAARSCHI COURANT TARIEVEN: Advertenties: 16 ct. p. m.m. Familieberichten 20 ct. p. m.m. Vraag en Aanbod (alleen 2e hands goederen) tot 15 woorden 1.elk woord meer 5 ct. Uitslui tend contant. Abonnementen 1.72 per maand, 5.15 per kwar taal plus incassokosten. „Kleine kunstmatige zonnen op aarde" jyS Argentijnse president, generaal Juan Perón, heeft medegedeeld, dat op het eiland Huemul in het Argentijnse merengebied onder leiding van de 42-jarige genaturaliseerde professor Richter proeven worden genomen met „ge reguleerde atoomenergie". Er was op 16 Februari een succesvolle proef genomen met „gereguleerde atoomenergie op een nieuwe basis". Perón deelde mede, dat Argentinië niet de Ver. Staten, Groot Brittannie en de Sowjetunie wil navolgen door enorme sommen te besteden aan de ontwikkeling van de kernsplitsing en daarom besloten heeft het risico te nemen van het volgen van een andere weg, die misschien tot betere resultaten zal leiden, doch ook op een mislukking kan uitlopen. pt tegenstelling met het buitenland werkt men op Huemul op basis van „warmte-kernreactie, die identiek is aan de reactie waarbij atoomenergie van do zon vrijkomt". Voor het teweeg brengen van dergelijke reacties waren temperaturen van millioenen graden nodig. Het fundamentele probleem, dat opgelost moest worden, was dat van de manier waarop men dergelijke tempe raturen zou kunnen bewerkstelligen. Om catastropbale explosies te voorko men, was het nodig een middel te vin den om de opeenvolgende warmte- kernacties te reguleren. Dit had men weten te bereiken. Perón zeide verder, dat problemen sis van de kosmische stralen diepgaand bestudeerd worden in een speciaal soort zon-reactor, temotron genaamd. „Buitenlandse technici zal het interes seren te weten, aldus Perón, dat in de loop van ons werk aan de warmte- kernreactor de problemen van de zo genaamde waterstofbom intensief zijn bestudeerd. Met verbazing stelden wij vast, dat de publicaties van de gezag hebbendste buitenlandse geleerden enorm ver var de werkelijkheid ver wijderd zijn. Gelukkig hebben wij het moeizame triton-proces kunnen vervan gen door het gebruik maken van min der kostbare materialen". Perón zeide ten slotte, dat Argenti nië atoomenergie nodig had voor zijn industriële vooruitgang en vastbesloten was tot de productie ervan te geraken. De als bijproduct verkregen stabiele en radio-actieve isotopen zouden gebruikt worden voor wetenschappelijk onder zoek. GEEN BOM-PRODUCTÏE hE werkelijke auctor van de onderne- ming, prof. Richter, verklaarde: „het probleem, dat wij aanvatten is dat van het ontsteken van kleine kunstmatige zonnen op aarde. Wat de V.S. trachten te doen bij de explosie van de water stofbom heeft Argentinië in het labo ratorium bereikt onder volmaakte con trole. Argentinië weet reeds lang, hoe de waterstofbom gemaakt kan worden, maar president Perón is er tegen, dat wij deze bom vervaardigen." Richter zeide, dat het Argentijnse proces goedkoper is dan de productie van electriciteit, daar de energie ver wekt wera uit zeer goedkope grond stoffen. Spoedig zou hij bijzonderheden kunnen publiceren over de manier waarop hij een snelheid van 3200 km per seconde voor gas tot stand had we- PERON ten te brengen. Deze snelheid is duizend maal groter dan die van explosieve en brandbare gassen, dat bij raketten wordt gebruikt. De gereguleerde resul taten van de explosies, die hij verwek te, waren te vergelijken met die welke in nieuwe sterren worden waargeno men. „Wij zijn een geheel nieuwe zon- nenatuurkunde begonnen" aldus prof. Richter, die vertelde, dat Argentinië thans aan een geweldige „zonne-oven" bouwt om atoomenergie te produceren op dezelfde wijze als de zon dit doet. Hij verklaarde, dat zijn systeem prac- tische toepassing zou hebben in elec- trische centrales en smelterijen. Vol gens zijn methode konden metalen bij het smeltproces volledig en zeer goed koop worden verdampt. Hij wilde niet zeggen, wanneer naar zijn mening zijn systeem prac isch in toepassing zou worden gebracht, omdat „wij nog de noodzakelijke fabrieken en de grote reactor missen". Voor andere practische doeleinden dan in electrische centrales en smelte rijen zou het gebruik van zijn systeem van warm ekern react ie „gecompliceer der" kunnen zijn. TWIJFEL IN AMERIKA J7NIGE vooraanstaande Amerikaanse atoom-geleerden hebben hun twijfel uitgesproken over de verklaring van president Perón. Dr. Lidel verklaarde, dat zelfs indien de waterstofbom ge- perfectionneerd was, het onwaarschijn lijk zou zijn, dat de warmte-kernreac- tie gebruikt zou kunnen worden voor de reguleerde vrijmaking van. atoom energie voor practische doeleinden op 'andere schaal dan ln een laboratorium De Braziliaanse regering acht bij de mededelingen van Peron vooropgezet te overdrijving in het spel. Daarbij zou het meer om psychologische pro paganda dan om wetenschappelijke of militaire bedoelingen gaan Overigens wil Brazilië, dat van de Argentijnse proeven reeds lang op de hoogte is, de mededelingen nauwkeurig bestuderen De voorzitter van het Indonesische parlement, het PNI-lid Sartono, is aan gewezen als kabinetsformateur. Ir. Sukarno, die hiervan op Paas- ochtend om half twaalf ten paleize me dedeling deed, verklaarde: „Het doel ia een nationaal coalitiekabinet op brede basis te vormen Sartono heeft de op dracht aanvaard. Hij heeft aan de pers meegedeeld, dat het niet zijn bedoeling is zelf zitting te nemen in het kabinet. Olie op het vuur In tal van plaatsen de staat van beleg Als gevolg van stakingen in het olie centrum van de Anglo-Iraanse Olie maatschappij Abadan is op zeven plaat sen in het Zuidperzische oliegebied de staat van beleg afgekondigd. De sta king brak uit omdat de maatschappij Over een wapenstilstand in Korea Washington De mededeling van generaal Mac- Arthur, dat hij bereid is de Chinese communistische opperbevelhebber te velde te ontmoeten voor pogingen om tot een wapenstilstand te komen, heeft scherpe critiek in de Verenigde Staten uitgelokt. In Washington betreurt men, dat MacArthur niet de Amerikaanse Nieuwe Chinese linie langs de parallel Paasboodschap uit Volgens een mededeling van het Zuidkoreaanse leger, die is goedge keurd door het Amerikaanse achtste leger, hebben Zuidkoreaanse patrouil les de 38ste breedtegraad „verscheide ne malen" overgestoken. De Zuidkore aanse troepen verklaren Joepori, vijf kilometer ten noorden van de 38ste breedtegraad te hebben veroverd. Op liet centrale front hebben tanks van de verbonden strijdkrachten punten binnen drie km. van de grens bereikt. Collectieve strijdmacht voor Westelijk halfrond Op de openmgsvergadering van de conferentie van ministers van buiten landse zaken van de 21 Amerikaanse republieken heeft de Braziliaan Joae Neves de Fortoura namens zijn Zuid- amerikaanse collega's aangedrongen op gezamenlijk maatregelen tot het beëindigen van communistische propa ganda in Zuid-Amerika. Volgens Ame rikaanse persberichten overwegen de Verenigde Staten met spoed een mili tair hulpprogram van 80.000.000 dollar voor Zuid-Amerika. Het zou in de be- In de geest van het Atlantisch Pact De besprekingen, die reeds geduren de verscheidene weken tussen de Spaanse regering en de Amerikaanse ambassadeur, Stanton Griffis, te Ma drid worden gevoerd, schijnen in een nieuw stadium gekomen te zijn. De Spaanse regering, aldus diploma tieke kringen, zou in verband met de moeilijkheden, die Spanje's opneming in het Atlantisch pact ontmoet, bereid zijn met de V.S. een bondgenootschaps verdrag naar het voorbeeld van het Atlantische pact te ondertekenen, waartoe ook Portugal zou worden uit genodigd. Franco zou de voorwaarde hebben gesteld, dat de V.S. voldoende wapens ter beschikking stellen om het Spaan se leger te moderniseren. Franco zou Griffis gezegd hebben, dat de Spaanse regering bereid is alle verplichtingen van het Atlantisch pact op zich te nemen, indien de V.S. een militair pact willen sluiten met Span je. Spanje zou zich in dat geval ook Weerbericht Verwachting, geldig tot Woens dagavond: Wisselend bewolkt met enkele buien. Tijdelijk harde of stormachtige, overigens krachtige Noordwestelijke wind Vrij koud. Donderdag: Zon op 6.24, onder 19.07. Maan op 2.40, onder 9.00. bereid verklaren elke aanval op een lid van het Atlantisch pact te be schouwen als een aanval op zichzelf en dat lid hulp te verlenen Ten slotte zou Spanje bereid zijn zijn troepen over de Pyreneeën te zenden, indien dit nodig zou zijn. doeling liggen bij te dragen tot het opbouwen van een collectief gebalan ceerde strijdmacht in het kader van het defensie-stelsel van het Westelijk halfrond. In zijn openingsrede verklaarde pre sident Truman dat het Westelijk half rond zijn verdediging moet samenvoe gen en gezamenlijk de volken in Eu ropa en Azie moet steunen, die strij den tegen communistische overheer sing. De aggressieve Sowjet-expansie vormde een gevaar voor de gehele we reld, aldus Truman, die erop aandrong de Verenigde Naties te steunen en te versterken. „Wij erkennen, dat het volk van Rusland en de volken van de Russische satellietstaten veel op ons lijken bij wat zij willen voor zichzelf en hun kinderen. Wij hopen, dat het hun eens mogelijk zal zijn h,un leiders van het pad van tyrannie mi aggressie af te brengen". De agenda van de conferentie ver meldt drie punten, t.w. de verdediging van het Westelijk halfrond, inwendige veiligheid en economische vraagstuk ken. Volgens berichten van het front be reiden de Chinezen zich voor op het handhaven van een linie in de nabij heid van de 38ste breedtegraad. Langs het centrale front rukten sterke Chi nese groepen de troepen der V.N. te gemoet. Ook heuvelstellingen even ten zuiden van de breedtegraad werden door Chinezen weer bezet. Men neemt aan, dat de Noordelijken een linie ten noorden van Tsjoentsjon willen be houden. Het hoofdkwartier van de Ameri kaanse luchtmacht te Tokio meldt, dat de activiteit van de Noordelijke lucht macht boven Korea is toegenomen. In de afgelopen zestien dagen waren meer dan 140 vliegtuigen waargenomen. Ook de Amerikaanse activiteit in de lucht nam toe. Zondagochtend tegen het aanbreken van de dag vloog een Amerikaans vliegtuig met een luidsprekerinstalla tie laag over de centrale frontlinie. Een veldprediker richtte zich in een Paasboodschap tot de troepen, die niet in de gelegenheid waren een Paasdienst bij te wonen. van Geen overlevenden Amerikaanse Globemaster Vijf en vijftig Amerikaanse en Brit se vliegtuigen hebben tot heden tever geefs gezocht naar overlevenden van de vliegramp van de „Globemaster" van de Amerikaanse luchtmacht, waar bij, naar thans moet worden aangeno men, 52 personen om het leven zijn gekomen. Volgens onbevestigde berichten ver voerde de Globemaster ook „een zeer geheime lading" in de vorm van een apparaat voor atoomonderzoek. Een kotter seinde, dat hij een verkoolde duffelse zak heeft opgepikt, op onge veer achthonderd km. van Shannon. Deze zak werd geïdentificeerd als toe behorend aan een passagier van de Globemaster. regering geraadpleegd heeft, alvorens aan de Chinezen een aanbod voor wa penstilstandsonderhandelingen te doen. MacArthur zou voorwaarden hebben gesteld, welke voor Peking onaan vaardbaar zouden zijn. Amerikaanse functionarissen ver wachten enige bittere protesten en speciaal van de regeringen van die staten, die strijdkrachten in Korae hebben, nieuwe verzoeken om het ge zag van de geallieerde opperbevelheb ber te beperken. Amerikaanse bladen meldden Zondag dat de mededeling van MacArthur een voorgenomen verklaring van de rege ringen der veertien landen, die strijd krachten in Korea hebben, „in de war zou hebben gestuurd" In deze verkla ring, die men aan de regering te Pe king zou hebben willen aanbieden, zouden de vredesdoeleinden der veer tien staten zijn uiteen gezet. In offi ciële Amerikaanse kringen weigerde men te bevestigen of te ontkennen of een dergelijke verklaring werd voor bereid. Volgens andere berichten zouden Russische diplomaten te kennen heb ben gegeven dat een eventueel nade ren door verbonden strijdkrachten van de Jaloe (de grensrivier tussen Mands- joerïje én Korea) een rechtstreeks in grijpen door de Sowjetunie zou ver oorzaken. Radio Peking heeft tot dusver nog niet gewaagd van het door generaal MacArthur gedane voorstel melding te maken. Ook radio Pjonjang (Noord- Korea) heeft tot nog toe over dezê kwestie gezwegen. de premie als compensatie voor gebrek aan accommodatie introk. Naar verluidt, zijn er ook gistingen merkbaar in de industriesteden in het noorden. Men verwacht, dat ook daar de staat van beleg zal worden afgekondigd. Twee dagen geleden werd een po ging gedaan om de militaire gouver neur van Teheran. Abdoel Hoessein Hedjazi, te doden. De aanslag mislukt» en er werden arrestaties verricht. De gouverneur heeft Maandag negen personen doen arresteren „die het kei zerlijke hof vijandig gezind zijn" On der hen bevinden zich twee journalis ten, die kort geleden in zijn blad een heftige aanval op de leden van de keizerlijke familie deden. De anderen behoren tot de secte der „Mohamme daanse broederschap". Aanslag uit wraak. Dr. Abdoel Hamid Zanganeh, oud minister van onderwijs op wie 19 Maart te Teheran een revolveraanslag is gepleegd, is Zondag aan de bekomen verwondingen bezweken. Zanganeh it 46 jaar. De vermoedelijke dader, Nasratollah Qumi, is een theologisch student. Hij zou de aanslag gepleegd hebben om een persoonlijke grief op Zangeneh te wreken. Hij zou namelijk door dr. Zangeneh een keer betrapt zijn op „spieken" bij een examen. De plaatsvervangers van de ministers van buitenlandse zaken van de Grote Vier hebben Zaterdag te 12.25 gmthun zeventiende bijeenkomst beëindigd. De volgende bijeenkomst wordt hedenmid dag gehouden. Op de bijeenkomst van Zaterdag is gesproken over de kwes ties Triest en Oostenrijk. Volgens een Britse woordvoerder was geen vooruit gang geboekt. Er waren geen nieuwe voorstellen gedaan en over de reeds in gediende voorstellen werd geen over eenstemming bereikt. De Britse onderminister van buiten landse zaken, Davies, zou, na een be zoek aan Londen gedurende het week einde, met nieuwe instructies naar Pa rijs terugvliegen. Davies heeft Maan dag besprekingen gevoerd met Morri son. Men gelooft dat Morrison instruc ties heeft gegeven voor het geval de impasse op de bijeenkomst van de plaatsvervangers van vandaag zou voortduren. Goodwillmissie begonnen Prins Bernhard is gedurende de Paasdagen naar Zuid-Amerika gevlo gen, waar hij uit naam van de rege ring van ons land verschillende staten zal bezoeken. De Prins is Maandag avond om zeven uur plaatselijke tijd aangekomen op het vliegveld van rjE NEURENBERGSE politie wenste de journalist Peter Martin Bleibtreu van harte een ,paar prettige Paasda gen", toen ze hem op Goede Vrijdag arresteerde. Peter had in een week blad gepubliceerd hoe hij Goering des tijds in de cel het vergif had overhan digd, waarmee deze een einde aan zijn leven kon maken. Straks pikken ae Alida ook nog op, want ze wil Peter een paasei sturen. In Wenen heerst een griep-epidemie van niet-ernstige aard. Men schat het aantal zieken op honderdduizend. De cijfers over de beide Paasdagen zijn nog niet bekend. De Parijse mode-sultan, meneer Ed ward Molyneux heeft van Theodoor een condoleantie-betuiging ontvangen. Hij is namelijk slecht van gezicht ge worden. Laat nu net zijn laatste ont werp: een japon die de meest gewaagde van alle totnogtoe gelanceerde creaties is, door een snoes van een mannequin getoond worden. Die Brooklyners zjjn ook zakenlui. Een tabakshandelaar kwam op het lumineuze idee een char mant meisje voor zijn venster siga retjes te laten rollen, bij wijze van trekpleister voor de cliëntele. Voor de etalage dromden grote mensenmassa's, om het kind in het (lieftallige) gelaat e blikken. Zijn buurman (ook tabaks- handelaar) deed het beter. Die zette een meisje aan de zelfde arbeid, maar mét haar rug naar het publiekNu kwamen de mensen binnen om haar aanschijn te zien. Politie-agenten rege len een en ander. £EN ADVERTENTIE in een Parijs avondblad belicht een ander pro- Peron: fêfahorp? - iSAohtevi .Zoek de ton op", ,Berg de bom op" bleem van de dienaren van Herman dad. Theodoor las: „Zoekgeraakt, wei- getrainde, zwarte politiehond, luiste rend naar de naam „Gendarme". Brie ven aan inspecteur Drouot, postbus 284. In New York werd het de poli tie gemakkelijker gemaakt. Daar stal een dief een koffer, die met kleren was gevuld, uit het huis van de bokser John Davis. Op straat probeerde hij zijn buit aan voorbijganger te verko pen. De dief kreeg een kaakfractuur. want de voorbijganger was de heer Davis zelf. Nog meer service vooi de sterke arm der wet: Een gevangene, de 21-jarige Franz Grudnick, groef een gat in de vloer van zijn cel, teneinde daardoor te ontvluchten. Hij belandde in de privé badkamer van de gevan genisdirecteur, die juist onder het zeepsop zat te zingen: „De paden op. de lanen in" Klaus Fuchs, de atoomgeleerde, die tegen de Russen uit het (wetenschappelijke) bed klapte, willen ze in Engeland niet meer heb ben. Volgens een bericht in de „Lon don Gazette" is hij gedenaturaliseerd. Als hij zijn gezicht weer vertoont, gaat hij linea-recta naar Duitsland. Ziezo' Tot slot het motto voor de komen de dagen: „De troepen van de verenig de naties zitten al vlak bij de „X-Hjn" Montevideo, Carrasco. Hij werd ver welkomd door de onderminister van buitenlandse zaken van Uruquay en door leden van het corps diplomatique. De Prins was Zaterdag met een door hemzelf bestuurde regerings-Dakota van Soesterberg naar Zürich vertrok ken. Koningin Juliana reisde met hem mee. Minister Stikker en de gezanten van Argentinië en Chili deden het ho- gé gezelschap uitgeleide. De Prins sprak nog enkele woorden voor de mi crofoon. Zo zei ZKH o.m.: Nu ik op het punt sta, mijn goodwillreis naar Zuid-Amerika aan te vangen, spreek ik de wens uit, dat deze reis zal be antwoorden aan haar doel: versterking van de banden tussen Zuid-Amerika en Nederland. Daarop nam de Prins in de stuurstoel plaats, groette met een armzwaai de achterblijvers en toen rolde het toestel in een natte jachtsneeuw de startbaan af. Van Zürich is de Koningin doorge reisd naar Sankt Anton, waar de Prin sesjes de Paasvacantie doorbrengen, de Prins is met een lijntoestel van de KLM naar Lissabon doorgevlogen. Hij heeft Zondagmiddag een bezoek van een uur aan de stad gebracht en o.m. een rondrit gemaakt. Daarna vertrokken de Prins en zijn gevolg van vijf personen naar Dakar, vanwaar zij de oversteek naar Zuid- Amerika ondernamen. Het vertrek uit Soesterberg. H M. de Koningin, die Prins Bernhard tot Zürich vergezelde, heeft zich needs aan boord begotten Faroek huwt zes Mei Te Cairo is officieel medegedeeld, dat het huwelijk tussen koning Faroek en Kej Narriman Sadek op zes Mei zal worden voltrokken. Die datum is de dag van koning Faroeks troonbestijging. Naar wjj vernemen is het voorlopig Nederlands elftal, dat 4 April te Rot terdam tegen Sunderland speelt als oefenwedstrijd voor de ontmoeting Ne- dreland-Belgie op 15 April als volgt sa mengesteld: Kraak (Stormvogels); De Jong (ADO) en Schijvenaar (EDO)- Van Schijndel (SW). Terlouw (Spar ta) en Biesbrouck (RCH)Van der Tuyn (Hermes DVS), Kuneman (HBC), Van Melis (Eindhoven), Lenstra (Hee renveen) en Groeneveld (Haarlem). Dit is dus hetzelfde elftal, dat met 4—1 van Middlesbrough te Amsterdam heeft gewonnen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1951 | | pagina 1