r
f 200.000.000
Chinezen overzee lopen naar
Tsjang Kai Sjek over
Pil. Pan, Pon en de Paashaas
Viervoudige... zéér
krachtige werking.
Chefariiu>4
1
DE SLEUTEL,^
37» PCT
NEDERLANDSE STAATSLENING 1951
Inflatie - schrikbeeld van regeerder
en onderdaan
Mevrouw Mussert overleden
Kerk en kaas in donkerAmsterdam
JIMMY BROWN ALS KANAALZWEMMER
Het Radioprogramma
PRESIDENT AURIOL IN
PARIJS TERUGGEKEERD
Tij!0
Tal van mogelijkheden
VJ kunt weer volop
gemeten van de
geionde en
11 APRIL
Positie van Mao Tse Toeng is zeer verzwakt
(Van onze correspondent te
Hongkong)
Hoewel men zeer goed beseft dat het
communistische regime in China in de
laatste maanden, gedeeltelijk door dras
tische maatregelen, zijn positie in het
binnenland belangrijk heeft versterkt,
heeft Mao Tse Toeng buiten China
sinds zijn interventie in Korea zware
tegenslagen ondervonden. Kenmerkend
daarvoor is de verandering in de hou
ding van de „overzee-Chinezen" in ge
heel Zuidoost-Azië. Nog in de vorige
zomer waren de grote en economisch
invloedrijke Chinese koloniën in dc
Zuidoost-Aziatische landen belangrijke
factoren in het spel van Mao Tse Toeng,
of ze hadden in ieder geval hun hou
ding nog niet duidelijk bepaald. Thans
verlenen zij merendeels steun aan
Tsjiang Kai Sjek.
Deze kentering in de opvattingen dei-
in het buitenland levende Chinezen
komt bijzonder duidelijk tot uiting in
Malakka. De propaganda, die Peking
tegen de regering van Malakka voert
wegens de beweerde „vervolging" van
de daar levende Chinezen, blijkt een
misslag te zijn. De Chinese organisa
ties hebben eenstemmig verklaard, dat
de beweringen van Peking uit de lucht
gegrepen zijn en zich verzet tegen de
toelating van een commissie van on
derzoek uit Peking. Bovendien komen
uit Burma en Indo-China berichten
binnen, volgens welke ook daar de
Chinese organisaties in toenemende
mate Tsjiang Kai Sjek en zijn leger
met grote geldmiddelen ondersteunen
en de uitzending van delegaties naar
Formosa hebben aangekondigd. Uit Su
matra, Siam en de Phillippijnen komen
eveneens rijke giften voor Tsjiang Kai
Sjek's schatkist binnen, die door depu
taties overhandigd worden. Daaronder
bevinden zich ook symbolische giften,
zoals een gouden landkaart van China
en vaandels voor de regimenten van
Tsiang Kai Sjek en ook voor de poli
tieke propaganda zo belangrijke voor
werpen als kleine radiotoestellen en
zakken rijst, die veelvuldig door natio
nalistische vliegtuigen boven Rood-
China worden uitgegooid.
Als redenen voor deze opvallende
verandering in de houding van de
overzee-Chinezen worden de volgende
feiten genoemd.
1. Door hun onverbiddelijke zui
veringsmaatregelen hebben de commu
nisten bewezen, dat zij het bestaan van
zogenaamde kapitalisten in China niet
dulden. De meesten, waaronder alle po
litiek vooraanstaande Chinezen buiten
China zijn echter kooplui, zakenmen
sen en winkeliers, d.w.z. ze behoren tot
de standen, die door de communisten
vervolgd worden.
2. Door hun interventie in Korea
hebben de communisten getoond, dat
ze niet slechts een eenvoudige Chinese
..volksregering" wensen, die alleen her
vormingen in China op zijn programma
heeft, maai dat zij ook andere, verder
reikende aspiraties hebben. Door deze
eenzijdige houding van Rood-China zijn
de nationaleelementen onder de Chi
nezen buiten China bondgenoten van
de Westelijke machten geworden, waar
mede zij in nauwe economische relatie
staan.
3. De Chinezen buiten China hebben
meer vertrouwen gekregen in het ver
mogen van de nationalisten op For
mosa om in China hervormingen in te
voeren.
Inderdaad heeft Tsjiang Kai Sjek op
Formosa een voorbeeldig modern be
stuur ingericht en zichvan alle ele
menten ontdaan, die dc ondergang van
zijn macht in China veroorzaakt heb
ben. Een rehabilitatie van Tsjiang Kai
Sjek en de Kwomintang in de ogen dei-
Chinezen zal voor de toekomst gróte
psychologische betekenis hebben.
Overigens blijkt uit alle berichten uit
Formosa, dat daar typische stemming
heerst, die voor de aanvang van een
invasie voelbaar is.
Catalogus van Braille-
tijdschritten is gereed
De blinde heer Albert Klep te Breda
is klaar gekomen met de samenstel
ling van een catalogus van Braille-
tijdschriften over de hele wereld. Drie
jaar heeft hij over dit werk gedaan.
De heer Klep stichtte tevens een
correspondentieclub voor blinden, die
door middel van Braille-schrift elkaar
kunnen schrijven. Tweehonderd blin
den uit verschillende landen, die met
elkander regelmatige briefwisseling
onderhouden, is het resultaat van dit
initiatief.
Mede uit deze correspondenticclub
kwamen do contacten tot stand, die
hem zijn internationale catalog-us
hielpen opbouwen. Dertig exemplaren
in zwartdruk (ter onderscheiding van
de Braillc-druk) zijn reeds verkocht.
Nog deze week konten de exemplaren
in Brailleschrift gereed, daarvan zijn
er ongeveer 80 besteld.
Volgens een algemene kennisgeving
is op 3 April in het Diaconessenhuis te
Utrecht overleden, mevrouw Maria
MussertWitlam, weduwe van ir. A.
A. Mussert. Het stoffelijk overschot is
reeds ter aarde besteld.
Waar De Ruyter ter kerke ging
wordt nu handel gedreven
(Van onze speciale verslaggever)
De Amsterdamse havenbuurt, de
wijk tussen dc oude grachten, die men
„donker Amsterdam" pleegt te noemen,
herbergt een schat aan oude gehou
wen. Monumenten van een verleden,
dat ook menig vreemdeling met ont
zag vervult. Zo staat op de oude Zee
dijk, dicht bij dc Prins Hendrikkade,
een stijlvol kerkgebouw, daterend uit
de eerste jaren van de vijftiende eeuw.
Michiel Adriaansz. dc Ruyter placht in
de tijd, dat hij op de Prins Hendrik-
18. Nog nooit is het zó stil in dc
gelagkamer van „De Groene Kool" ge
weest! „Achmeneer de markies
maakt een grapje", weet de waard ein
delijk uit te brengen en zijn stem trilt
een beetje. „Kom, zal ik een lekker
beentje voor U Edele halen?" „Pardon,
ik heb U al gezegd, ik wil een ei",
commandeert Pom hoog. „En als mar
kies Pompelmoes een ei wenst, dan be
hoeft U hem niets anders voor te zet
ten". De waard is sprakeloos en staart
Pom angstig aan. „Maargaat Pom
verder, „ik ben bereid er voor te beta
len", en meteen haalt hij van onder
zijn pet een geel leren zakje te voor
schijn. „De markiezen van Pompelmoes
zijn gewend om te betalen. Hier, tien
gouden tientjesvoor één ei
alsjeblieft! Je ziet, dat ik niet krente
rig ben". De arme waard! Het zweet
parelt hem op 't voorhoofd. „Maar
edele heer", roept hij smekend uit. „Ik
hèb geen ei! Er is in heel Hazenland
geen ei meer te vinden!"
kade wonde, in deze kapel iedere Zon
dag ter kerke te gaan.
Merkwaardig is, dat bij de meeste
Amsterdammers deze kerk onbekend
is, evenals het bedrijf, dat dit voorma
lige Godshuis thans binnen zijn muren
huisvest. Hij, die met een oprechte be
langstelling voor oude gebouwen, de
St. Olofskapel (volgens de meer mo
derne naam: de Oudetijdskapel) bin
nengaat en verwacht stilte en vroom
heid te vinden, komt bedrogen uit. Het
tegendeel neemt hij waar: druk heen
en weer lopende mannen, velen zelfs
op klompen en met de pet op hot
hoofd, een grote luidspreker aan de
muur, waaruit af en toe een medede
ling galmtTafels met een ontel
bare hoeveelheid kazen barricaderen
de muren, kaaskruimels liggen overal
op de grond verspreid.en dan ein
delijk gaat hem een licht op: hier is
kaasmarkt!
Inderdaad, een kaasmarkt binnen de
muren van een kerk en zelfs een dei-
grootste kaasmarkten van Europa. Ont
heiliging, ontwijding? Ach, het is niets
nieuws. Reeds in 1586 werd in dit oude
bouwwerk de kaas op handslag ver
kocht, hoewel toen niet van een gere
gelde beurs gesproken kon worden.
De huidige kaasbeurs is van zeer
recente datum. Op zeker ogenblik vond
de directeur van hotel Krasnapolsky
(in een der zalen van dat hotel werd
jaren achtereen de kaasmarkt gehou
den) dit bedrijf niet in overeenstem
ming met de standing van zijn hötel
en hij verzocht daarom de kaashande
laren een andere plaats vóór hun han
del op te zoeken. Wel. die plaats werd
gevonden in de Oudezijdskapel, een
kerkgebouw, dat reeds jaren buiten ge
bruik was en eigenlijk een beetje stond
te verkommeren.
Misschien dat de bezoeker na ken
nismaking van deze feiten zijn be
vreemding wel kwijt is. Maar hij zal
pas overtuigd zijn van het belang der
markt, als hij daar, handenklappend
tegenover elkaar, Fransen, Belgen,
Engelsen en Duitsers ontmoet, die
krachtens een oude gewoonte bij hand
slag hun partijen kaas volgens de mon
sters verkopen.
18. Jimmy Brown had rustig zitten
te luisteren naar de uiteenzetting van
Dirk de Duiker, die hem met 'veel
klem had aangeraden het beroep van
Kanaalzwemmer te kiezen. Eigenlijk
was Jimmy heel tevreden met het
baantje van garen-en-band-koopman op
de markt, maar aan de andere kant
lokte licm het denkbeeld om weer eens
een paar daverende sportprestaties 'te
leveren, ook wel aan. En zonder er ver
der bij na te denken, gaf hij Dirk de
Duiker eensklaps een stevige klap op
de schouder en rièp: „Top, ik doe hét,
ik word Kanaalzwemmer. Ik zal ze 's
even laten zien, dat ik nog wat meer
kan dan drie el bandfluwcel verkopen
aan de een of andere leuterkous van
een juffrouw. Vertel op, Dirk, wanneer-
vertrekken wij naar Calais? Deze keek
Jimmy eerst met grote ogen aan en
barstte toen in een lachbui uit. „Ha-
ha-ha-ha-!" bulderde hij, „dat is de
mooiste mop van de week. Meneer kan
nog geen drie minuten 'n beetje zwem
men, of hij wil notabene al over Het
Kanaal ploeteren".
DONDERDAG 12 APRIL
HILVERSUM I, 402 m.: 7.00 KRO, 10.00
>;CRV, 11.00 KRO, 14.00-24.00 NCRV. -
7.00 Nieuws. 7.15 Gram.muziek. 7.45 Morgen
gebed en Liturgische kalender. '8.00 Nieuws en
weerberichten. 8.15 Gram.muziek. 9.00 Voor
de huisvrouw. 9.30 Waterstanden. 9.35 Gram.
muziek. 9.40 Schoolradio. 10.00 Gram.muziek.
10.15 Morgendienst. 10.45 Bas en piano. 11.00
Voor de zieken. 11.45 Schoolradio. 12.00 An
gelus. 12.03 Gram.muziek. 12.30 Land- en
Tuinbouwmcdedelmgen. 12.33 Gram.muziek.
12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en katholiek
nieuws. 13.20 Kamermuziek. 14.00 Promenade-
orkest en solist. 14.45 Voor de vrouw. 15.15
Gram.muziek. 15.30 Cembalo-gezelschap. 16.00
Bijbellezing. 16.45 Vocaal-Ensemble. 17.00
Voor de jeugd. 17.30 Gram.muziek. 17.50
Regeringsuitzending: Bernard IJzerdraat: „Me
lodieën uit de tropen". 18.00 Verzoekprogram
ma. 18.30 De stem van de Christelijke Vak-
gewegiug. 18.45 Muziek van het Leger des
Heils. 19.00 Nieuws en weerberichten. 19.15
Levensvragen van allerlei aard en een pasto
raal antwoord. 19.30 „In dienst van het Va
derland". 19.40 Radiokrant. 20.00 Nieuws.
20.05 Gevarieerd programma. 22.20 Buiten-
lauds overzicht. 22.40 Gram.muziek. 22.45
Avondoverdenking. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00
Gram.muziek.
HILVERSUM II, 298 m.: 7.00 AVRO, 7.50
VPRO, 8.00-24.00 AVRO. - 7.00 Nieuws.
7.15 Ochtendgymnastiek. 7.30 Gram.muziek.
7.50 Dagopening'. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram.
muziek. 9.00 Morgenwijding. 9.15 Gram.
muziek. 10.30 De Antwoord-man. 10.45 Gram.
muziek. 10.50 Voor de kleuters. 11.00 Klem
kunstprogramma uit Langendijk. 11.40 Gram.
muziek. 11.45 „Grote en Provinciale Pers",
causerie. 12.00 Metropole-Orkest. 12.30 Land
en Tuinbouwmededelingen. 12.33 In 't spion
netje. 12.38 Piano en orgel. 13.00 Nieuws.
13.15 Avro-allerlei. 13.20 Orkestconcert. 13.45
U kunt het geloven of niet. 13.50 örkestcon-
Cert. 14.00 Gram.muziek. 14.30 Viool en piano
15.00 Voor de zieken. 16.00 „Van vier tot
vijf". 17.00 Voor de jeugd. 17.45 Pijploos
orgelspel. 18.00 Nieuws. 18.15 Practiselis wen
ken voor tennissers. 18.20 Sporlproblemen.
1S.30 Lichte muziek. 19.00 Avro-allerlei. 19.05
Voor burg'er en militair. 19.15 Hawaiian-
muziek. 19.40 „De internationale Bank voor
Herstel én Economische Ontwikkeling te Wash
ington", causerie. 20.00 Nieuws. 20.05 Actua
liteiten. 20.15 Radio Philharpmnisch Orkest,
solisten en groot koor. 22.00 „Terwijl een
sigaret brandde", hoorspel. 22.25 Gram.-
muizek. 23.00 Nieuws. 23.15 Sportactualitei-
len. 23.30—24.00 Gram.muziek.
Chefarcne „4" werkt viervoudig,
want elk tablet bevat vier ver
schillende geneesmiddelen te
gen pijnen en griep. Deze brach
ten aan millioenen mensen in
de gehele wereld baat, vaak
ook wanneer andere middelen
faalden. De werking is bijzonder
krachtig, maar weldadig. t
BEROEMDE GENEESMIDDELEN
IN ÉÉN TABLET
TEGERPUNÊN EN GRIEP, 20*ABÏ3ÏE5!???
De Franse president Vincent Auriol
is Dinsdagmorgen van zijn bezoek aan
Amerika en Canada in Parijs terugge
keerd. Op de terugreis is het vliegtuig
korte tijd op het vliegveld Shannon
geland, waar Auriol door president
O'Kelly van Eire werd begroet.
Patricia
Wenthwort
(74
„Ze zagen u uit de kerk kom.en".
„Misschien zagèn ze me, toen ik uit
het portiek kwam".
„Ze zagen u uit de deur komen en die
achter u sluiten".
Er volgde langdurig zwijgen. Toen zei
Bush: „Ik deed mijn ronde".
„En op die ronde komt u ook in do
kerk?"
„Soms".
„Kwam u er ook Dinsdagavond?"
„Ik wil het niet ontkennen".
Lamb trok zijn hand terug en leunde
achterover.
„Luister eens, Bush, u doet het best
met alles te vertellen. Als u in de kerk
geweest is, wist u al twee-en-een-half
uur voor u en juffrouw Meade het
lichaam vonden, dat meneer Harsch
dood was. U moet begrijpen, dat dit
nadere verklaring eist. Als u onschul
dig is, moet u bereid zijn, die te geven.
Is u het niet, dan heeft u het recht te
Zwijgen en te vernemen, dat alles wat
u zegt wordt genoteerd en als bewijs
tegen u gebruikt. Nu.wilt u het ver
tellen?"
Wéér volgde een lange pauze. Toen
die een tijdje geduurd had, zei Bush nog
steeds op dezelfde toon: ,,'t Is misschien
beter, dat ik spreek".
Lamb knikte toestemmend. „Juist!
Dus u ging de kerk binnen
„Ja, ik ging binnen om mijn ronde te
doen. De dominee let niet op de ramen".
„Zag u het lijk van meneer Harsch?"
„Ja, ik zag het".
„Vertel me nu eens precies wat u
deed sinds u de kerk binnenkwam".
Bush streek zich met de vrije hand
over de kin.
„Ik ging naar binnen en toen ik om
de hoek kwam vanwaar u het orgel
kunt zien, bleek me, dat het gordijn
op zij was geschoven en meneer
Harsch van de kruk gevallen".
„Brandden de lichten?"
„Alleen het licht, dat hij nodig had
bij zijn spel. En het pistool lag naast
hem. Toen ik zag, dat hij dood was,
wist ik niet wat te doen. Ik kon hem
niet helpen, dus bedacht ik, dat het
beter was voor mezelf te zorgen, 't
Scheen me tet, dat 't verstandiger zou
zijn, als ik hem op dat late uur niet zelf
vond. Ze zouden hem thuis wel mis
sen en dan zou er 'iemand naar hem
komen zoeken., zoals juffrouw Janice
ook gedaan heeft. Ik dacht dat dit het
beste was en ik zo niet met de politie
te maken zou krijgen."
„Ga voort", zei Lamb. „Wat deed u
dus?"
Bush scheen even na te denken en
zei toen, „Ik raakte hem niet aan. Ik
wist, dat dit niet goed zou zijnnam
alleen zijn sleutel weg".
Ondanks de scherpe uitroep van de
hoofdinspecteur, zei Bush kalm: „Die
lag op zij van waar hij gezeten had,
op de kruk voor 't orgel".
„Op de kruk?"
„Ja, daar had hij 't ding gelegd. Hij
deed zelf altijd de kerkdeur open, liep
verder met de sleutel in de hand en
legde die op de kruk^Ik heb 't zelf
hem wel eens zien doen en eens ge
zegd: „De een of andere dag zult u die
sleutel nog verliezen, meneer Harsch"
en toen schudde hij 't hoofd, zei „nee"
en stopte het ding in zijn vestzak.
Toen ik het daar dus zag liggen, heb
ik het opgeraapt en weer in die zak
stoken".
Snel en scherp vroeg Lamb: „Hoe
komt het dan, dat er geen vingeraf
drukken van u op staan?"
Bush keek lichtelijk verbaasd.
„Ik had het met mijn zakdoek aan
gepakt". -
De twee mannen keken elkaar aan.
„Hoe kwam u daarbij?"
,,'t Leek de beste manier".
„Waarom?" Het woord kwam er uit
als een pistoolschot.
Opnieuw legde Bush zijn hand aan
de kin.
„Ik had geen zin, mijn vingeraf
drukken erop achter te laten".
„Ja, het kwam zo bij me op", zei
Bush, die zijn hand weer liet zakken.
„Goed dan, gaat u voort. Wat deed
u toen?"
„Ik draaide het licht uit, ging naar
buiten, sloot de deur en ging weg
langs de kerk, zoals ik al gezegd heb".
„Hoe laat was dat?"
,,'t Sloeg juist tien uur toen ik bij
het hek kwam".
De hoofdinspecteur keek de ander
scherp en doordringend aan.
„Wat de deur gesloten of niet geslo
ten, toen u de kerk binnenkwam?"
Bush bleek niet van zijn stuk ge
bracht.
„Open. Meneer Harsch was niet ge
woon te sluiten".
„Daar gaat onze klacht tegen Ma-
doc", dacht brigadier Abbott, terwijl
hij dit antwoord opschreef.
Lamb zat voorover op zijn stoel, zijn
kin in de lucht.
„U had dit alles vroeger moeten zeg
gen. Door uw mond te houden, heeft u
anderen onder verdenking gebracht.
Wanneer heeft u Ezra Pincott het
laatst gezien?'?'
Steeds zijn kalmte bewarend, zei
Bush, na even te hebben nagedacht:
„Gisteravond, in de Stier".
„Gingen jelui samen weg?"
„Neen".
„Hoe laat ging u dan weg?"
„Zeven minuten voor tien".
„Wat ging u toen doen?"
(Wordt vervolgd.)
KONINKRIJK DER NEDERLANDEN
uit te geven tot een bedrag van
ter consolidatie van vlottende schuld in het kader van de
financiering van de buitengewone militaire uitgaven.
Looptijd ten hoogste 25 jaren.
INSCHRIJVING op 12 April 1951 van 9 tot M uur
hij het Agentschap van het Ministerie van Financiën te Amsterdam, uitsluitend
door bemiddeling van Banken of Commissionairs in effecten, leden van de
Vereeniging voor den Effectenhandel (Bedrijfsgroep Effectenhandel).
Spel van spanningen tussen geld en goederen
(Poor onze economische medewerker).
I-JET WOORD INFLATIE is niet van de lucht. Het is de boeman waarmee
iedereen dc angst op het lijf jaagt en waardoor wij allen tenslotte visioe
nen krijgen van een financiële, economische en sociale chaos zoals Duitsland,
die in 1933 heeft meegemaakt. Het weekloon van een arbeider bedroeg toen
30.000.000.000.000 (dertig biljoen) Mark oftewel 850.000.000.000 x het loon
van 1913. Dat is inflatie tot en met. Maar waarom spreekt men dan ook nu
van inflatie? Wel, er is nagenoeg niet uit te maken op welk ogenblik de toe
stand van de financiën zó erg wordt, dat er werkelijk gesproken mag wor
den van inflatie.
wordt. Het publiek verwacht dat de
prijzen nog meer gaan stijgen en het
koopt dus maar: besparingen worden
weggehaald (wij zien dat thans op
grote schaal gebeuren) en het geld
gaat snel van hand tot hand. Ook dit
werkt weer prijsverhogend.
en gevolgen.
QVER DE gevolgen van dit alles be
hoeven wij niet uit te wijden. De
grotere geldcirculatie doet de prijzen
stijgen, dit roept weer loonsverhogin
gen op die op haar beurt (de kostprij
zen stijgen voor de ondernemers, ter
wijl grotere koopkracht tot kopen
noodt) weer prijsverhogend werken.
De inflatiespiraal is de geijkte term
om dit achter elkaar aanlopen van
prijzen en lonen te typeren.
Hiermee wordt dan ook op juiste
wijze aangeduid, dat het met het geld
bergafwaarts gaat zonder dat wij ons
binden aan het enkele woord inflatie.
Terecht spreekt men dan ook liever
van inflatoire spanningen.
Er is dus niet te zeggen op welk
ogenblik er een inflatie is. Is men erg
pessimistisch ingesteld (en een grote
tegenstander der regering), dan ge
bruikt men dit begrip thans al. Is men
daarentegen optimistisch en verdedigt
men de regeringspolitiek door dik en
dun, dan is men geneigd inflatie alleen
te gebruiken voor wat in Duitsland in
1923 plaats vond. Daartussen in ligt
een hele schaal van mogelijkheden.
Welke term wij echter ook willen ge
bruiken, zeker is dat de waardever
mindering van onze guldens behoor
lijke afmetingen heeft aangenomen.
Alleen door de begrotingstekorten snel
weg te werken zal onze rekening een
verder afglijden kunnen voorkomen.
DIT BEGRIP, dat letterlijk opblazihg
betekent, houdt verband met de
geldcirculatie en wel in die zin, dat
men er van uitgaat, dat een bepaalde
hoeveelheid geld voldoende is om de
circulatie van de goederen van de pro
ducent naar de consument op normale
wijze te verwezenlijken. Zodra er nu
in die geldstroom verandering komt,
zal zij inwerken op de goederen
stroom. De prijzen beginnen te stijgen
bij een vergroting (en te dalen bij een
verkleining).
Toch is er niet alleen invloed op de
prijzen. Ook de bedrijvigheid zal gro
ter worden. Stijgende prijzen beteke
nen in de regel voor de ondernemer
extra winstverwachtingen, vooral om
dat de kosten (aankoop grondstoffen,
lonen) niet gelijktijdig mee omhoog
gaan, doch altijd achteraan komen. En
winstverwachtingen uiten zich meestal
in bestellingen en dus grotere bedrijfs-
drukte.
Het hangt van de stand van de con
junctuur af in welke mate die bedrij
vigheid zich uitbreidt. Er komt echter
een ogenblik, dat dit niet verder kan
en dan zullen de geldinspuitingen met
haar volle gewicht de prijs omhoog
drijven. Geldvermeerdering heeft dus
altijd gevolgen op de goederenstroom-
eerst lopen én de prijzen geleidelijk
op én stijgt de bedrijvigheid; op de
duur stijgen alleen de prijzen, sneller
en sneller.
Oorzaak.
l^AT IS nu de oorzaak van die geld-
vloed? In principe kan het parti
culiere bankwezen door het geven van
credieten tegen zeer lage rente een
girdle geldvermeerdering (giraalgeld
is al dat geld, waarover men per che
que of giro-overschijving kan beschik
ken) te voorschijn roepen. -Vooral in
het begin van een hausse. Doch een
echte inflatie kan het bankwezen nooit
ontketenen.
Dit kan wel de overheid, wier be
groting niet sluit en die dus meer
geld uitgeeft dan zij aan belasting en
langlopende leningen (obligaties ge
naamd) ontvangt. Zij geeft daartoe
kortlopende leningen uit, schatkist
papier genaamd, dat aan banken wordt
verkocht. De tegenwaarde wordt niet
in contanten betaald, doch de overheid
wordt eenvoudig schuldeiser van de
banken en met haar tegoed bij de ban
ken betaalt zij weer haar schuldeisers.
Wij zullen niet tot in de finesses
uiteenzetten hoe die geldstroom steeds
groter wordt. Genoeg zij dat begro
tingstekorten willen zeggen, dat de
overheid over koopkracht gaat be
schikken die niet van een ander is ge
kregen en waar tegenover geen pro
ductie aan goederen staat: daardoor
wordt de prijs steeds verder opgedre
ven. Hierbij komt nog dat de omloop
snelheid van het geld steeds groter
vcrkw^«ndc
«saste!??