!n 1952 beperkte D.E.-tractie
enkele Noordhollandse lijnen
op
Ruim 2 'b millioen gulden
voor kankerbestrijding
Gemeenteraad van Alkmaar weigert de
openbaarmaking van het geheim rapport
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Pseodo-rechercheur liep in de val
Spoedig besprekingen over vrede
in Korea te wachten?
Vrijdag 25 Mei 1951
148e Jaargang No. 121
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
De Spoorwegen spraken te Hoorn
Alkmaar-Hoorn verdwijnt misschien
W'
Ir F. Q.den Hollander gaf
antwoord op vele vragen
Schrijver verzoekt vervolging van
de Staatssecretaris van O.K. en W.
Van het Reve acht zich
beledigd
Hij was voor de bakker
De geraffineerde opzet
mislukte
Weerbericht
Drie jagers varen
huistoe
De ,,Haak-ln-actie" werd een doorslaand succes
Aanhoudende geruchten in Lake Success
V.N.-troepen blijven nog
oprukken
,Van de Wadden tot het IJ"
Scherpe discussie in de raadszitting
De Burgemeester over
„misdadigheid"
KoJit Yi&bteJL
De laatste avond bracht
ook grote sommen op
De persdienst van Peron
weigert inlichtingen
Nog weinig licht op dood van Nugteren
BUREAU:
ADMINISTRATIE
Voordam 11, Tel. 3320
Postgiro 187294
Redactie:
Achterdam 20, Tel. 5541
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
ALKMAABSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 et. p. man.
Familieberichten 20 ct. p.
m.m. Vraag en Aanbod
(alleen 2e hands goederen)
tot 15 woorden 1.elk
woord meer 5 ct. Uitslui
tend contant
Abonnementen 1.72 per
maand, 5.15 per kwar
taal plus incassokosten.
vennootschap zal zodanig gedreven
moeten worden, dat er minstens een
sluitende rekening verkregen wordt,
waarbij niet alleen gerekend mag wor
den met instandhouding voor ditogen.
blik, maar ook voor een verdere toe
komst.
(Zie verder elders in dit blad)
(Van onze speciale verslaggever)
'AARSCH1JNL1JK ingaande de zomerdienstregeling 1952 zal «r beperkte
Diesel-electrische tractie komen op het spoorwegtraject Alkmaar—Den
Helder en op het traject Amsterdam—Enkhuizen. Deze Diesel-electrische tractie
zal ten behoeve van het personenvervoer nog aangevuld blijven met stoom-
tractie. Dat volgend jaar ook Dieseltreinen op het baanvak Alkmaar—Hoorn
zullen rijden, moet niet waarschijnlijk worden geacht. Deze lijn maakt kans op
geheven te worden, omdat het een onrendabele lijn is. Urgent is deze kwestie
voorlopig echter nog niet, en veel zal afhangen van de streekbewoners zelf. De
veerdienst Enkhuizen—Stavoren zal zeker niet abrupt worden afgesneden. Door
het zeer frequente autobusverkeer over de Afsluitdijk, en de eiectrificatie van
de grote lijnen naar Groningen en Leeuwarden over Zwolle, is de betekenis van
düt veer sterk achteruitgegaan. Naarmate de betekenis nog meer zal teruglopen,
zal wellicht een meer economische bootverbinding moeten worden ingevoerd,
b.v. met kleinere soliepen. De tramverbinding Alkmaar—Bergen—Bergen aan
Zee is een ministeriële aangelegenheid geworden. Maar deze zaak moet nationaal-
economisch bezien worden.
JR. F. Q. DEN HOLLANDER, presi
dent-directeur van de Ned. Spoor
wegen N.V., heeft deze dingen gisteren
verteld in de drukbezochte vergade
ring te Hoorn, waarheen hij gekomen
was op verzoek van de Kamers van
Koophandel van Alkmaar, Hoorn en
Zaandam en waar tal van burgemees
ters en wethouders van Noordholland
se gemeenten tegenwoordig waren.
Niet minder dan vijf en zestig schrif
telijke vragen hadden de heer Den
Hollander tevoren bereikt, vragen, die
zowel het personenvervoer, als het
goederenvervoer raakten.
„Goede verbindingen kunnen stad,
rest, of provincie maken of breken,
zijn een belang van de eerste
orde", zei de heer E. G. M. Stumpel,
voorzitter van de Hoornse Kamer van
Koophandel in een kernachtig inlei
dend woord.
En toen vertelde de heer Den Hol
lander, dat hij niet met knikkende
knieën naar Hoorn gekomen was, noch
dat wij hier vervoerspolitiek wilde
gaan bespreken. Niet deze middag zou
spreker elk der gestelde vragen be
antwoorden. Vele betroffen tezeer de
tailkwesties en konden dus beter per
brief worden afgedaan.
Nationaal-economisch moet men de
N V. Ned. Spoorwegen zien in al zijn
geledingen en niet alleen als spoor
wegbedrijf. Het bedrijf omvat het to
tale verkeerswezen. Dat is een natio
nale zaak, een zaak van ons allen.
Maar het is een zodanige nationale
zaak. dat zij door een juiste coördina
tie en organisatie tevens past in een
Europees stelsel. Financieel-economisch
bezien is het een vennootschap. Deze
Succes van Actie-Comité
Zuidermeer, op weinige kilo
meters afstand van Hoorn, heeft
een Actie-Comité. Dat Actie-Co
mité was gister ook vertegen
woordigd op de vergadering in
Hoorn, waar Ir. F. Q. den Hol
lander vragen besprak over de
spoorwegen. En in die vergade
ring bepleitte een woordvoerder
van dit comité het maken van 'n
afrastering langs de spoorbaan.
Zeven gezinnen met kinderen
kunnen 't dorp Zuidermeer slechts
bereiken langs een smal pad
naast de spoorbaan. Ze wonen
ver het land in. Is het nu niet
mogelijk de zuidkant van de baan
zodanig af te schermen, dat de
ouders niet meer in angst behoe
ven te zitten over hun kleinen,
die langs dat pad trekken? vroeg
deze pleitbezorger.
Dat zullen we eens ernstig be
kijken, zei de heer Den Hollan
der. En hij zei dit op zodanige
toon, dat wij het vertrouwen
kregen, dat dat verzoek wel zal
worden ingewilligd.
Naar de schrijver G. K. van het
Reve ons mededeelt, heeft hjj in een
schrijven aan de officier van justitie
te Amsterdam te kennen gegeven, dat
hjj zich door uitlatingen van de staats
secretaris van O. K. en W., mr. J. M.
L. Th. Cals, aangetast voelt in zijn eer
en goede naam. Hjj verzoekt de offi
cier van justitie tot vervolging van de
staatssecretaris over te gaan.
De uitlatingen zijn gedaan in een
rede, die de staatssecretaris heeft ge
houden, Maandagavond j.l. bij de uit
reiking van de P. C. Hooftprijs op het
Muiderslot. In genoemde rede wijdde
mr. Cals enige woorden aan de beslis
sing, die hij onlangs heeft genomen,
toen hij bij de toekenning van een
reisbeurs voor de winnaar van de no
velle-prijsvraag voor jonge letterkun
digen het advies van de jury niet ge
heel opvolgde.
De tekst van de passage, waarvan de
heer Van het Reve aanneemt, dat deze
op hem slaat, luidt: „De overheid, die
hst algemeen belang tot richtsnoer
dient te nemen, heeft te waken tegen
In de nacht voor vlaggetjesdag was
een bakker in de Keizerstraat te Sche-
veningen reeds vroeg met zijn knechts
in de bakkerij bezig, toen hij plotse
ling in het gangetje naast de bakke
rij een man ontdekte, die voordat hij
hem kon benaderen, de benen nam.
Nauwelijks had de bakker de deur
weer achter zich dicht gedaan of hij
bespeurde opnieuw een verdacht ge
luid in de gang. Maar ditmaal kwam
de veroorzaker daarvan recht op hem
af met de vraag: „Heeft u de vluch
teling niet herkend?" De man gaf
voor van de politie te zijn en vroeg
of hjj even het bureau aan de Duin
straat mocht opbellen. Hij draaide
een nummer en zei: „Hier rechercheur
Albers. Er is onraad in de Keizer
straat, zend direct een paar manne
tjes met een jeep." Dat was erg at
tent van rechercheur Albers, maar de
bakker vertrouwde het zaakje niet.
Hij belde zelf het bureau Duinstraat
op en daar bleek men van niets te
weten. Zo kwam het, dat even later
Verwachting tot Zaterdagavond:
Veranderlijke bewolking met
vooral in de nacht en ochtend
plaatselijke opklaringen, maar
voornamelijk in de middag ook
kans op enkele regen- of onweers
buien. Zwakke tot matige wind
hoofdzakelijk tussen Zuid en
West. Weinig verandering in tem
peratuur.
toch politie-assistentie in de Keizer
straat arriveerde, nu om „rechercheur
Albers", die nog rustig in de bakke
rij zat te praten, te arresteren. Het
bleek de 39-jarige P. de B. uit Den
Haag te zijn, die al enige tijd werd
gezocht voor diverse diefstallen.
Intussen was ook de onbekende
vluchteling aangehouden. Deze vertel
de aan de agent, die hem vroeg waar
om hij zo holde, dat hjj zijn meisje m
Scheveningen naar huis had gebracht
en nu ijlings terug moest om op tijd
op zijn werk te komen. De agent koes
terde geen argwaan en liet de man
gaan om eerst later te vernemen hoe
de vork in de steel zat. Toen kon ook
de hardloper worden aangehouden.
uitwassen, die kennelijk het algemeen
welzijn, ook op geestelijk terrein be
dreigen en in strijd komen met de nor
men van openbare orde en goede ze
den. Het ligt zeker niet op de weg van
de overheid zodanige uitingen te be
kronen of op welke wijze ook aan te
moedigen".
De Hollandse Nieuwe
De strijd, om de Hollandse nieuwe
het eerste aan de wal te brengen is in
volle gang. Drie schepen zijn op volle
kracht onderweg naar ons land Een
er van, de IJM. 75, de „Gorredijk".
heeft 250 kantjes aan boord, volgens
deskundigen van uitstekende kwali
teit. Deze 250 kantjes vormen de vangst
van 18 schenen.
De Australische ambassadeur in
Den Haag, Alfred Stirling, heeft Don
derdag een bezoek gebracht aan de
Middelbare School voor Tropische
Landbouw te Deventer.
Ons volk op zijn best:
„Het heeft mij getroffen, dat er in ons vaderland een grote liefde is voor de
medemens, vooral voor hen, die ziek en lijdend zijn" zo heette het in een bood
schap van Prinses Wilhelmina, welke gisteravond werd voorgelezen tijdens de
sluitingsbijeenkomst van de Haak-In-Actie in het Concertgebouw in Amsterdam.
Van die liefde heeft ons volk inderdaad in ruimemate getuigenis afgelegd. Opper-
bedelaar Johan Bodegraven zou er anders nooit in zijn geslaagd, het prachtig*
bedrag van f 2.626.589.91 bijeen te krijgen, dat zijn in een opwelling geboren act!*
heeft opgeleverd. Voor de kankerbestrijding in Nederland is dit bedrag een on
verwacht grote en dankbaar aanvaarde stimulans, die veel noodzakelijk werk mo
gelijk zal maken.
Niemand bevestigt de gegrondheid
van het algemeen in Lake Sucoess
heersende gevoelen, dat het Koreaanse
conflict spoedig door onderhandelin.
gen uit de wereld zal worden geholpen.
Geruchten dienaangaande worden in
tegendeel door alle delegaties bij de
V.N. tegengesproken. Desondanks blijft
men in de kringen der V.N. volhouden,
dat China spoedig een aanbod tot sta
king der vijandelijkheden en het ope
nen der besprekingen zal moeten doen.
De 38ste breedtegraad zon dan als de
marcatielijn worden aangewezen. De
verbonden landen zouden bereid zijn
te onderhandelen over een regeling
van het Koreaanse geschil en vervol
gens ook over de andere vraagstukken
van het Verre Oosten. De Chinese
communisten zullen echter eerst blijk
moeten geven van hun goede wil.
Intussen verluidt van het front in
Korea, dat de verbonden troepen Don.
der-leg in de Oostelijke sector de 38ste
breedtegraad hebben overschreden In
West-Korea naderden zij dezelijn tot
op minder dan acht kilometer Ameri
kaanse tanks volgden hier de terug
trekkende Chinezen op de voet. Tegen
stand van betekenis werd vrijwel niet
ondervonden. Slechts bij Oeidjongboe
werd gevochten. Een Amerikaans regi
ment stuitte hier op 1500 Noordelijken,
die zich langs een bergkam hadden in
gegraven. Ten Zuiden er Zuidoosten
van de Imdjon bevinden zich thans
geen vijandelijke eenheden meer Aan
het Oostelijke front rukten de verbon
denen snel op.
Luitenant-generaal Van Fleet heeft
verklaard dat de verbondenen langs
het gehele front aanvallen en dat zij
onbeperkt zullen oprukken. Waarne
mers leiden hieruit af. dat de gealli
eerden opnieuw de Noordelijken zullen
achtervolgen in Noord-Korea, wanneer
dat nodig mocht blijken.
Koningin Juliana heeft Donder
dagmiddag een bezoek gebracht aan
de schilderijententoonstelling „Het
Franse Landschap" in 't Rijksmuseum
te Amsterdam.
j\E GEMEENTERAAD van Alkmaar heeft gisteren zoals wij verwacht had
den gesproken over de vraag, of het geheime gemeentelijke rapport met
betrekking tot de afwikkeling van de tentoonstelling „Van de Wadden tot het
IJ", al dan niet openbaar gemaakt zal worden. Op voorstel van de burgemeester
werd, na een discussie die weinig verhelderend was, besloten het „interim"-rap-
port niet te publiceren. Eerst als de zaak geheel is afgehandeld zal publicatie
van het eindresultaat plaats vinden; dan kan men uit het interim-rapport (zoals
de burgemeester zeide) die gegevens publiceren welke daaruit kunnen worden
prijsgegeven.
niets gegronde veronderstellingen zou
kunnen geven. Anderzijds blijven wij
op ons standpunt staan dat het een on
gehoorde onbehoorlijkheid van een
onbekende is geweest, de betrokken
redacteur (juist hèm!) zulke volledige
inlichtingen te geven.
Het raadslid Torenvlied betoogde, dat
de redactiebureaux het geheime rap
port reeds kennen. Wij wensen daai
tegenover zeer concreet te verklaren,
dat dit zeer beslist niet juist is voor
wat onze redactie betreft
Daarom kunnen wij ook niet beoor
delen, in hoeverre de burgemeester
van Alkmaar recht heeft om te spre
ken van een „opgeblazen kwestie"
Het is maar. hoe men het neemt Stel
lig zijn er door de kletspraatjes die
sinds maanden de ronde doen, tal van
dingen opgeblazen. Kwam men korte
lings op een vergadering van de Fe
deratie van VW's niet met het zware
woord „compromitterend?" Maar is
Het raadslid Hoytink, aanvankelijk
aandringend op opheffing van de ge
heimhouding. trok later dit voorstel in.
Hij toonde zich gebelgd over een pu
blicatie in ons blad, waarin hij o.m.
de veronderstelling had menen te be
speuren, dat hij gegevens aan de pers
had verstrekt. Wij hebben Woensdag
avond deze verkeerde indruk reeds
met nadruk weggenomen, zodat er
voor ons geen reden is, hierop nog na
der in te gaan. Omdat de heer Hoy
tink desniettemin prijs stelt op exen
ses bieden wij hem gaarne onze ver
ontschuldiging aan voor het feit, dat
de omschrijving van de betrokken re
dacteur als „zoon van een algemeen
geacht raadslid" inderdaad bij lieden,
die alleen maar aan kwade trouw wen
sen te denken, nieuwe stof voor op
HE Amerikanen geven nu zichzelf er
de schuld van, dat Rusland al zover
is met de ontwikkeling van de atoom
bom. „Dat komt niet door verraad"
zeggen zij, „maar doordat wij de Rus
sen in 1945 de controle toestonden ovei
de rijke uranium-gebieden in Duitsland
en Tsjechoslowakije. Voor hun eigen
onderzoekingen naar de hoeveelheid
atomische straling, die de mens kan
doorstaan, hebben de Yankees 242 Me
xicaanse (sprekende?) ezels ingevoerd
om dienst te doen als proef, konijn. C
Ondanks al deze atoombeslommeringer
hebben in 1950 302.000 inwoners van
de Ver. Staten een bezoek gebractu
aan „good old Europe" en hier 225 mi)
lioen harde dollars besteed. Gemiddelc
verbleven deze toeristen twee maande:
in ons naar eenheid strevend wereld
deel. Uit het Italiaanse Tarente komt
trouwens goed nieuws, wat die eenheid
betreft. Daar zijn meer dan honderd
communisten zowaar overgegaan naai
de Christen democratische partij. O
lllll
Mogelijk door deze stap vertederd,
heeft generaal De Lattre de Tassigny
te Franse opperbevelhebber van Indo
China, 2000 (bekeerde?) Vietminh-
Hobt ook moe ingehaakt
krijgsgevangenen vrijgelaten ter gele
genheid van de benoeming van de heer
Dang Huu Tsjis tot gouverneur van
Noord-Viëtnam. In Tokio daarente
gen zijn meer dan honderd ambtenaren,
van wie vele hooggeplaatst waren, ge
arresteerd wegens het aannemen van
steekpenningen. Het betrof hier con
tracten voor vuurtorens en andere
kustinstallaties. Van een geheim rap.
port is Theodoor niets bekend. Q Een
Roemeense ontheemde, die in het Ca
nadese Montreal uit een vliegtuig
tapte, deed ook een misstap. Hij werd
door de politie gearresteerd, toen hij
in het bezit bleek te zijn van twee rub
ier houders, die 10.206 diamanten be
latten ter waarde van twee millioen
gulden. En over millioenen gespro
leen: een millioen Amerikaanse arbei
ders in de auto-industrie krijgen een
loonsverhoging van drie-dollarcent per
uur, daar hun lonen gekoppeld zijn
aan het sedert Januari wederom geste
gen indexcijfer voor levensonderhoud
dan niet juist het feit, dat alles rond
deze zaak zo opgeblazen werd, voor
ons oorzaak geworden om te vragen
dooi openbaarheid en snelle afdoening
aan deze ellendige historie een einde
te maken? De burgemeester van Alk
maar heeft zich tegen openbaarmaking
van het rapport verklaard onder meer
op grond van de overweging, dat de
ambtenaar De Wilde dan in de discus
sie zou worden betrokken zonder zich
te kunnen verdedigen. Inderdaad
maar worden er op het ogenblik juist
door de geheimhouding niet allerlei
mensen in allerlei „discussies" betrok
ken, zonder dat zij zich kunnen ver
dedigen?
De burgemeester heeft het werk van
de pers in deze aangelegenheid ge
kwalificeerd met „geraffineerde mis
dadigheid of kinderlijke onverant
woordelijkheid" En hij wenst daaren
boven de wijze, waarop deze zaak be
handeld is, te laten kwalificeren door
journalistieke instanties De woord
keus voor rekening van de heer bur
gemeester latend, menen wij ons de
tolk te mogen achten van de kranten,
die evenals wij om opheldering hebben
gevraagd, als wij zeggen met belang
stelling en in alle gemoedsrust dit oor
deel af te wachten. Als wij menen, in
alle oprechtheid het algemeen belang
te dienen door stopzetting te eisen van
allerhand ongecontroleerde roddelver
halen (waardoor zowel een ambtenaar
als een directeur, een Federatiebestuur
en anderen worden getroffen) dan
vinden wij het uiterst betreurenswaar
dig, als de burgemeester van Alkmaar
daarvoor geen andere woorden over
heeft dan „misdadigheid' en „onver
antwoordelijkheid".
Intussen: het geheime rapport wordt
niet gepubliceerd.
(Zie verder elders in dit blad)
De bijeenkomst in het Concertgebouw
was de afsluiting van een reeks van
gebeurtenissen, die begon met een een
voudig hoorspel. Men hoopte door mid
del hiervan voldoende geld bijeen te
krijgen om 'n gram radium te kunnen
aanschaffen. Het resultaat is reeds ver
meld Het werd bereikt door een mate
van eensgezindheid, zoals we die slechts
uit het verzet kennen.
Het bouwbedrijf stortte een ton.
Nog gisteravond werden grote be
dragen aangeboden. Kinderen van een
christelijke kleuterschool in Utrecht
kwamen met een geheel zelfstandig bij
eengebrachte som: ruim twintigduizend
gulden. De havenarbeiders van Rotter
dam offreerden bijna zeven en dertig
mille in een reddingboei, het leger 25
mille in een handgranaat. Een meisje,
had een kettingverkoop ontketend met
een door haar vervaardigd poppenhuis.
Het bracht zeventienduizend gulden op.
Haar werd een televisietoestel aange
boden door een firma, die haar activi
teit zeer waardeerde Er waren talloze
telegrammen waarin giften werden toe
gezegd. Er waren nog geschenken voor
de Haak-In-bazar.
Toen die hele giftenstroom was ver
werkt, heeft de voorzitter van de NCRV,
mr. A. B. Roosjen. zijn grote dankbaar
heid uitgesproken over het prachtige
resultaat en medegedeld dat er thans
belangrijke apparaten zullen kunnen
worden aangeschaft. Toen traden ka
bouters en elfjes de zaal binnen, ge
tooid met de provinciewapens. Op het
podium staken zij een voor een him pa
rasols op en aldus werd het bedrag
zichtbaar, dat het resultaat van de ac
tie uitmaakte. Mr. Roosjen bood het
met reusachtige oorkonde aan burge
meester d'Ailly, de voorzitter- van het
Koningin Wilhelminafonds, aan. Deze op
zijn beurt benoemde de NCRV tot eerste
erelid van het fonds en bood aan ieder
dergenen, die tot deze actie tot een zo
doorslaand succes hebben gemaakt, 'n
gouden speldje aan. Johan Bodegraven
ontving bovendien een persoonlijk blijk
van waardering van Prinses Wilhelmi
na: haar portret in zilveren lijst. Het
zal hem blijven herinneren aan een der
mooiste perioden uit zijn leven.
Richters arrestatie
Onthullingen van prof. Bakker?
Nadat de persdienst van president
Perón reeds had geweigerd, de geruch
ten over de arrestatie van prof. Ronald
Richter te bevestigen en deze zelfs
als „boosaardig" had gekwalificeerd, is
vannacht een officieel antwoord gepu
bliceerd. Het had de vorm van een
communiqué, waarin wordt gezegd,
dat prof. Richter de directeur van
de nationale laboratoria voor atoom
energie op het eiland Huelmul, heden,
ter gelegenheid van de Argentijnse na
tionale feestdag, 24 uur achtereen zal
werken als een eerbewijs voor presi
dent en mevrouw Perón.
Niettemin komen er steeds meer bij
zonderheden over het geval binnen. In
Lima aangekomen reizigers weten te
vertellen, dat Richter niet uit Argenti
nië is gezet, doch zich in elk geval on
der strenge politiebewaking bevindt, zo
hij al niet is opgesloten De tegen hem
genomen maatregelen zouden hun aan
leiding vinden in onthullingen, die de
kortelings in Argentinië aangekomen
Nederlandse atoomgeleerde prof. Bak
ker zou hebben gedaan. Dr. Richter zo.i
misbruik hebben gemaakt van het ver
trouwen van Perón. Zijn „ontdekkin
gen" zouden zeer twijfelachtig zijn.
Scheepsbemanning is weinig
mededeelzaam
Bij de voortzetting van het onder
zoek naar de doodsoorzaak van de 52-
jarige Rotterdamse architect Aart Nug
teren, wiens lijk op 12 Mei in het ach
terruim van de Engelse tankboot „Ma.
tadi Palm" na aankomst van het schip
in Engeland werd aangetroffen, heeft
de lijkschouwer Dover Johnson ver
klaard, dat de bemanning van het
schip zeer moeilijk tot spreken te krij
gen is. De tweede stuurman Ernest
Boyd zei zich nog vaag te kunnen her
inneren. dat te Rotterdam bij de te
rugkeer naar het schip iemand met
hen mee liep, die niet tot de beman
ning behoorde De lijkschouwer be
sloot zijn getuigenis met op te mer
ken. dat de bemanning zich alleen aar
zelt uit te spreken, omdat zij zich in
enig opzicht verantwoordelijk voelt
voor de dood van de architect.