I
De noodzakelijkheid van een R.K. ambachtsschool door
de Raad niet erkend
LAAI
NIEll
Maakten de leden van de P. v. d. A,
zich aan woordbreuk schuldig?
In plan c<
me
Verhuistransformatoren
zullen aangekocht
worden
G
Autobus ree<
vrachtê
Eén dode. ve
gewone
■RMHPW
■MB
VRIJDAG 6 JULI 1951
De Alkmaarse Raad heeft gisteravond van zeven uur tot kwart over één in de
nacht vergaderd, waarvan meer dan vier-en-een-half uur nodig waren voor een
vraag of een R.K. Ambachtsschool in deze gemeente nu reeds noodzakelijk kan
worden genoemd. De meerderheid van B. en W. stond daar afwijzend tegenover,
de minderheid de heide katholieke wethouders achtte de stichting van deze
nijverheidsschool alleszins geboden.
Na zeer uitvoerige besprekingen, waarbij men de leden van de Partij van de
Arbeid die zich bij de wethoudersverkiezing in een compromis met de R.K.
min of meer aan de stichting van deze school gebonden hadden verweet, dat
zij in zekere zin een politieke koehandel hadden bedreven en de leden der fractie
van de P.v.d.A. op de voorgrond stelden, dat zü de noodzakelijkheid van deze
school wilden zien aangetoond, werd met 15 tegen 10 stemmen besloten niet op
het verlangen van R.K. zijde in te gaan. Alleen de leden der katholieke fraetie en
de heer Hoytink bleken ten slotte deze bijzondere nijverheidsschool op dit tijd
stip noodzakelijk te achten.
Gisteravond zeven uur vergaderde de
raad van Alkmaar, onder voorzitter
schap van de waarnemend burgemees
ter, de heer G. van Slingerland.
ingekomen stukken
Tot de ingekomen stukken behoorde
een schrijven van de secretaris van de
Raad van State inzake inzending en in
zage van stukken en oproeping der Afd.
Geschillen van bestuur op 18 Juli a.s.
terzake van een beroep van het be
stuur der Ver. Sint Joseph tegen het
besluit van Ged. Staten t.o.v. een wei
gering tot medewerking op een aan
vraag tot het uitbreiden van de Sint
Bavoschool met één lokaal, teneinde
een afzonderlijke klas voor woonwa
genkinderen te kunnen stichten.
Dit schrijven werd in handen van B.
en W. gesteld ter afdoening.
Voor kennisgeving werd aangenomen
een brief van B. en W. met getrekking
tot de huisvesting van de verpleegsters
van het Centraal Ziekenhuis.
Een verzoek van mej. M. M. C. Leij-
ding over de hinder welke wordt on
dervonden van een houten aanbouw aan
het perceel Bisschop Bottemannestraat
No. 68 werd ter afdoening in handen
van B. en W. gesteld.
Eveneens was ingekomen een brief
van B. en W. van Leeuwarden tot een
door de raad dier gemeente aan Alk
maar te brengen bezoek, dat eveneens
voor kennisgeving werd aangenomen.
In handen van B. en W. werd gesteld
een brief van de Federatie van bouw
verenigingen te Alkmaar met verzoek
le besluiten dat de gemeente geen wo
ningen meer in exploitatie zal nemen
en de exploitatie van de door de ge
meente te stichten woningen in handen
zal geven van de plaatselijke woning
bouwverenigingen.
Het bestuur der vereniging voor
landbouwhuishoudonderwijs te Winkel
verzocht om voor 1952 een subsidie uit
de gemeentekas te mogen ontvangen,
welk verzoek behandeld zal wordeq bij
de gemeentebegroting voor 1952.
Verplichte sluiting van winkels
in tabaksartikelen.
Aan de orde kwam het voorstel om
een verordening vast te stellen tot het
verplichte sluiten op Dinsdagmiddag
voor de winkels in tabaksartikelen.
Bij dit voorstel kwam een ingezon
den schrijven in behandeling van de
heer J. de Vries met het verzoek niet
te besluiten tot een verplichte Dinsdag
middagsluiting voor deze winkels.
De voorzitter zeide dat deze heer het
verzoek eerst ondertekend had. Zijn
bezwaren tegen de café's die tabaksai-
tikelen verkopen blijven bestaan.
De raad ging unaniem met de win
kelsluiting accoord.
Aanschaffen van leesboeken in
de nieuwe spelling.
De raad besloot gelden beschikbaar
te stellen voor de St. Adelbertusschool,
de St. Willibrordusschool, de Sint Ba
voschool en de St. Aloysiussc'nool voor
de aanschaffing van leesboeken in de
nieuwe spelling.
Radiorede van de minister
van Binn. Zaken
Daarna kon men luisteren naar de
per radio uitgezonden rede van minis
ter mr. J. H. van Maarseveen en het
antwoord daarop van de voorzitter der
Vereniging van Nederlandse gemeen
ten, mr. P. J. Oud ter herdenking van
het feit. dat de gemeentewet honderd
jaar geleden op 5 Juli 1851 werd afge
kondigd.
De voorzitter noemde deze
halfuur-rede zeer belangrijk, daar dooi
de gemeentewet een grote verandering
's gebracht In 't besturen der gemeen
ten. Thorbecke's schepping heeft nog
niets van haar waarde verloren. Vroe
ger trad een kiescollege op gevormd
door de beter gesitueerden die een be
paald bedrag aan belasting betaalden -
en bleef een raadslid tot zijn dood in
functie. De gemeentewet schreef voor,
dat de raadsvergaderingen openbaar
moesten worden.
Zij wijzigde de getrapte verkiezingen
in directe, wat bovenal van belang was
toen er algemeen kiesrecht kwam. Alk
maar telde in 1851 slechts 9000 inwo
ners waaronder een 6000 kiezers waren,
waarvan er slechts een 5000 tal stem
den.
De eerste Alkmaarse Raad onder de
gemeentewet werd op 14 October 1851
gehouden. Toen werden twee wethou
ders gekozen en hield burgemeester
Druijvensteijn een rede waarin hij de
betekenis der nieuwe wet schetste én
de Raad verzekerde, dat hij reeds
43 jaar in gemeentedienst ook onder
de nieuwe voorschriften aan het belang
van stad en bevolking zou medewer
ken. De rede ademt niet geheel een
geest van enthousiasme voor de ver
nieuwing. Blijkbaar was men nog te
zeer vertrouwd met het oude stelsel.
De invloed van het gemeentebestuur is
nadien sterk vergroot. Een bewijs, dat
de gemeentewet, ondanks haar ouder
dom, mogelijkheden heeft geopend
waarvan zelfs Thorbecke niet heeft
kunnen dromen.
De Raad luisterde vervolgens een
half uur paar de radiorede van de mi
nister en het antwoord daarop van mr.
Oud.
Voor deze gelegenheid was een radio
toestel in de raadszaal opgesteld (De
rede en het antwoord daarop vindt men
elders in dti blad gepubliceerd).
Op voorstel van de voorzitter
werd een telegram van instemming met
deze rede aan de minister en mr. Oud
gezonden.
De heer KnuisUngb Neven
(Com.) zeide dat het minister Van
Maarseveen was die de Raad van Fin-
sterwolde zijn rechten heeft ontnomen.
Spr. fractie zal zich blijven verzetten
tegen de afbraak der democratie.
Debat over een katholieke
ambachtsschool
De raad ging hierna over tot behan
deling van het verzoek van de Stich
ting „R. K. Ambachtsschool Sint Wil-
librord" te Alkmaar om te verklaren,
dat de oprichting en instandhouding
van een >R. K. Nijverheidsschool voor
jongens te Alkmaar noodzakelijk is.
Wij hebben dit voorstel en het prae-
advies van B. en W. uitvoerig in ons
nummer van Maandag opgenomen. Zo
als wij reeds mededeelden was de mee.-
derheid van het College van oordeel,
dat de oprichting van een dergelijke
school hier ter plaatse nog niet nodig
geacht moet worden.
De heer Venneker (KVP)
noemde het een toevalligheid, dat juist
op deze avond een voorstel als dit
wordt behandeld waarbij de raad
slechts een bericht van al of niet nood
zakelijkheid mag geven, waarna de
Kroon beslist. Maar men zal wel aan
dacht aan 's raads woorden schenken
en daarom is het goed een en ander te
bespreken. Spr. betreurde voorname
lijk het afwijzend advies van de meer
derheid van B. en W.
Deze komt tot de slotsom, dat er op
den duur wel een school kan komen;
maar spreker weet niet hoe velen uit de
raad hier over denken en wilde daar
om ook de principiële kant bekijken.
De heer Venneker behandelde daar
na de aard en betekenis van het con
fessionele onderwijs.
Ook de minister is van mening, dat
de sfeer van het onderwijs met de ge
zindheid der leerlingen moet overeen
stemmen. Het gaat hier niet alleen om
de techniek, want ook op scholen als
deze neemt het algemeen vormend on
derwijs een belangrijke plaats in. Spr.
haalde daarvoor een tweetal rapporten
van deskundigen aan. Aan het eigen
lijke vakonderwijs wordt slechts 50
procent van de leertijd gewijd. Steeds
meer wordt de aandacht aan de alge
mene vorming gewijd en daarom kun
nen vele ouders hun kinderen niet naar
het neutrale ambachtsonderwijs sturen,
wat ook door onderwijzers en geeste
lijken beaamd wordt.
Drie godsdienstleraren hier ter stede
hebben verklaard, dat het godsdienst
onderwijs op de neutrale school niet tot
zijn recht komt. Er moet zo ruim mo
gelijk gelegenheid voor vakonderwijs
worden gegeven, vooral bij de steeds
voortgaande industrialisatie en dit is
ook de opvatting van de betrokken mi
nister. Het leerlingental van het am
bachtsonderwijs is met 7.8 procent in
een jaar gestegen, wat toch in strijd is
met het advies van de Ned. Maatschap
pij voor Nijverheid en Handel.
Spr. geloofde niet, dat de neutrale
school door de oprichting van een ka
tholieke groot gevaar loopt. De totale
capaciteit is 800 leerlingen en er zijn
er nu 645, maar door de diverse am
bachtskeuze zal er bij diverse vakken
wel speling blijven. Een ander rapport
spreekt over 775 leerlingen en houdt
rekening met de toekomst. De maxi
mum capaciteit van opname zal spoedig
bereikt zijn. Het bestaande gebouw
voldoet niet zo goed meer. Men wil
een gelegenheid voor het vak loodgieter
en een cantine. Er kunnen ook andere
vakken nodig zijn en dan zal de school
toch te klein worden. De typografen
willen hun avondcursus naar de dag
verplaatsen en ook de bakkers denken
over dagonderwijs. Een katholiek
schoolhoofd heeft spr. verklaard, dat
vele van zijn leerlingen door plaatsge
brek op de bestaande ambachtsschool
worden geweigerd. Deze school loopt
geen gevaar, temeer omdat de R.K.
school maar vier vakken zal omvatten.
Spr- herinnerde er' aan dat opk een
neutraal ziekenhuis en een neutraal
gymnasium hier naast katholieke in
richtingen kunnen bestaan.
Het kostenvraagstuk
Na de oorlog is er bij onderwijsbe-
langen nooit iels door vrees voor de
kosten afgewezen. Waarom dan deze
plotselinge bezorgdheid van de meer
derheid van B. en W.?
De kosten bedragen in totaal f52.777,
waarvan bet Rijk f 37.000 betaalt. Voor
de gemeente blijft er f 15.800, waar
van de buitengemeenten ruim f 7.000
betalen. Dit is niets in vergelijking met
onze onderwijsuitgaven van f 780.000.
Voor investering zal f 11.000 nodig zijn.
De meerderheid verwijst naar 1957. Dan
zal de ambachtsschool ook te klein zijn.
Over zes jaar moeten we dus gereed
zijn.
Mr. Berkhouwer (V.V.D.)Daar
liggen nog twee verkiezingen tussen.
De heer Venneker: Als wij nu de
urgentieverklaring afgeven kunnen we
misschien in 1953 beginnen. Wat is dit
r.u voor een tijdsverschil!' Spr. had een
welwillender houding van de raad ver
wacht, waar Alkmaar er naar streeft
een centrumplaats te zijn. Weigert de
raad. dan komt de school wellicht in
een buitengemeente Spr. wees ten
slotte op de mogelijkheid van samen
werking van beide scholen.
EEN WOORD VAN DE
ANDERE ZIJDE
De heer S i e t s m a (Arb.) noemde
dit een knap betoog, maar de oprich
ting van deze school is ook financieel
niet verantwoord. De post inventaris
werd geraamd op f 225. Daarvoor kan
men toch geen machineriën aanschaf
fen.
De neutrale school biedt nog vol
doende plaats en men moet de uitgave
die elk jaar terugkomt naar be
tere tijden verschuiven. Er is geen be
hoefte aan deze R.K. school. De econo-
misch-technologische dienst van Noord-
Holland heeft een uitgebreid rapport
over het lager nijverheidsonderwijs
uitgebracht. Voorlopig is er nog geen
behoefte aan een R.K. school, die de
bestaande voor de helft zal ontvolken.
Bij het begin van deze cursus waren er
zoveel leerlingen voor de vakken die
de R.K. school wil doceren, dat er van
afwijzing van leerlingen aan de neu
trale school wegens plaatsgebrek geen
sprake is. Kleine scholen zijn oneco
nomisch en dubbele scholen eisen zeer
grote offers, dié zo lang mogelijk ver
meden moeten worden. Ook de moei
lijkheid om goede bevoegde leerkrach
ten te vinden wordt o.a. door de minis
ter een rem tot uitbreiding van dit
onderwijs genoemd. Spr. fractie is dus
tegen de nieuwe school.
De minderheid van B. en W. moet
nu maar bewijzen dat deze school nodig
is. De organisaties, o.a. de KAB, die
deze school verlangen, motiveren hun
mening al heel slecht. Spr. zou gaarne
vernemen hoe de minderheid van B. en
W. aan de conclusie komt dat 57% van
de leerlingen der bestaande school ka
tholiek zou zijn, en bestreed meerdere
punten van deze conclusie. HU meen
de, dat het zickcnhuisvraagstuk op een
geheel ander terrein ligt. Het is ook de
vraag of ons Gymnasium hier zo
bloeiend is. Sprekers fractie wees
daarom de nieuwe school af.
De heer Van der Borden
(CH) wees er oo dat het compromis
tussen de R. K. en de P. v. d. A. anders
loopt dan men van R. K. zijde verwacht
heeft. Spr. was verbaasd over de bezui-
nigingswoede van do P. v. d. A,, maar
staat afwijzend tegenover de nieuwe
school zolang wij onze begrotingen niet
sluitend kunnen maken. Wij moeten
voorzichtig zijn met nieuwe investe
ringen.
De heer Holsmuller VVD) zei
de, dat er z.i. geen behoefte aan deze
school is. Het doet er dan niet toe wie
thans om de oprichting vraagt. Onze
begroting kan de kosten niet dragen
temeer als de bestaande school voor de
helft ontvolkt zou worden.
Als er twee scholen moeten zijn
er een nieuwe gebouwd moeten wor
den want men blijft niet in gehuurde
lokalen. IVe moeten dan ook niet naar
dc f 16.000 kijken maar naar de kosten
welke binnen afzienbare tijd gevraagd
zullen worden.
De bouw kost volgens de cijfers in
Hoorn f 800.000 aan investering en
bouw, met een jaarlijkse financiële last
voor Alkmaar van f 43000.
Wc moeten niet te veel kijken naar
de bijdragon van de leerlingen der bui
tengemeenten want men hevelt vele
leerlingen eenvoudig van de ene school
naar dc andere over. Spr. fractie is dan
ook tegen dc stichting van ccn nieuwe
school.
De heer Torenvlied (Comm.)
erkende het recht van de R. K. om een
eigen school te vragen maar was tegen
de bijzondere scholen, die alleen maar
verdeeldheid teweeg brengen. Cijfers
zijn hier niet het belangrijkst. Spr
wees op de slechte lonen van 't over
heidspersoneel ep de woningnood, maar
de regeringspartijen laten zich leiden
door het allesoverheersende nationale
belang. Hebben wij dc moeilijkheden
met het kleuteronderwijs niet verscho
ven door de scholenbouw maar aan te
houden? Laat men van R- K. zijde het
nationale belang nu eens laten prevale
ren. Spr. fractie is tegen de nieuwe
school.
De heer Hoytink (AR) noemde
art. 35 der nijverheidswet oen mon
strum waar de ministers het advies van
dc raad eenvoudig naast zich neer kan
leggen. De schoolstrijd is overal eerder
aan het oplaaien dan aan het vermin
deren. Dc adviezen die het college heeft
ontvangen hebben voor spreker geen
waarde. Het gaat slechts om dc vraag:
ben ik voor- of tegenstander van bij
zonder onderwijs.
Spreker heeft lof voor de. neutrale
ambachtsschool. Wist men ook in 1949
in de tijd van het compromis niet
dat deze school door deling van leer
lingen bedreigd wordt? Hoe zal dat in
1957 zijn. De bestaande school heeft nog
opname-capaciteit genoeg. Evenwel, het
gaat niet om een uur meer of minder
godsdienstonderwijs, maar om de ge
hele sfeer. Voor alle vakken van-on
derwijs moet er financiële gelijkstel
ling komen. Is het geen tijd zelfs los
van deze aanvrage om spoedig de
oprichting van eep tweede school te
overwegen als de bestaande met 650
leerlingen zo snel het maximum van
700 nadert en wij allen Alkmaar een
goede industriële toekomst toewensen?
Wij moeten het ambacht animeren en
letten op de steeds stijgende bevolking
en de trek der landbouwbevolking naar
de industrie in de stad. Vele ouders be
geren bijzonder onderwijs waardoor de
aangiften van het ambachtschoolonder-
wijs groter worden. Financiële kwes
ties zijn niet van belang want binnen
enkele jaren moet er toch een school
bijkomen.
Dc politieke achtergrond.
Hier is een zeer ernstige zaak aan
de orde. De argumenten van de meer
derheid van B. en W. waren ook bij
de verkiezingen bekend. We hebben
hier de vrucht van een boom die tot de
wortels verrot is. Dit is dc vrucht en
de boom is de rood-zwarte koehandel
bij de wethoudresverkiezing. Met name
waren er de kwesties van het gas-ge-
zinstarief en de R.K. ambachtsschool
waaraan de PvdA beloofde te zuilen
medewerken. Zjj kende toen ook de
bedreiging der neutrale school. Nu staat
men voor de gevolgen van dat com
promis en de argumenten om van de
school af te komen kende men in 1949
al.
Van het gezinstarief kwam men goed
af door de plotselinge stijging der ko-
lenprijzen. Spr. begrijpt de (houding
der Prot. Chr. in de raad niet. Zij moe
ten toch voorstander van bijzonder
onderwijs zijn.
Op grond van objectieve gegeven kan
spreker niet anders dan vóór het voor
stel van de minderheid stemmen.
Mr. Berk houwer (VVD) is voor
openbaar onderwijs maar is voor de
bestaande wet, die de pacificatie door
trok tot het nijverheidsonderwijs. Spr.
wil ieder het zijne geven maar dient
dit principe doorgetrokken te worden
tot het nijverheidsonderwijs?
Op een nijverheidsschool is niet de
geestelijke maar de technische zijde
primair. Bovendien wordt er gelegen
heid voor godsdienstonderwijs gege
ven. Er is toch wel tijd voor geestelijke
vorming buiten het onderwijsverband.
Spr. is niet bevreesd voor verplaat
sing van de school naar elders en wil
ook de industrialisatie in Alkmaar niet
te zwaar laten wegen. Misschien zou
men tot stichting va de school kunnen
overgaan als de tijden lucratiever wa
ren.
Spr. heeft de boom van de heer
Hoytink niet geplant. Deze moest blij
zijn over de bokken van de PvdA. Als
spr. zijn woord geeft komt hij liet na.
Dc PvdA is nu tegen geldverspilling,
wat spr. wel enigszins verbaast.
Men mag op de bestaande school wel
800 leerlingen plaatsen. Er is dus nog
volop ruimte. Laat men er om denken
dat ér voor een beslissing in 1957 nog
twee verkiezingen kunnen komen.
Komt men niet tot een andere coali
tie dan komen de R. K. nooit aan hun
ambachtsschool toe. Laten zij zich niet
gemeente moet gelden investeren,
de noodzakelijkheid blijkt".
Spr. streeft naar één openbare nijver
heidsschool en is daarom tegen de op
richting van ccn R. K. school.
De heer Kir pens te in (Arb.)
achtte de tijd voor een nieuwe school
niet gekomen. We zitten hier voor het
algemeen welzijn en niet voor dat van
een bepaalde groep. Als protestant
christen is spreker voor het bijzonder
onderwijs maar het nijverheidsonder'
wijs staat hoofdzakelijk in het teken
der techniek. De levensbeschouwing is
hier niet primair en R. K. leerlingen
zullen op een neutrale school geen
schade aan hun ziel lijden.
De heer Van der Borden:
maar ik breek liever mijn nek dan mijn
woord.
De heer Kirpenstejn zeide ten
slotte, dat de zaak nu geheel anders
ligt dan in 1949. De noodzaak van de
school is niet aangetoond. Van een koe
handel is geen sprake. Spr. schaart zich
bij de meerderheid van het college.
Dct wethouders aan het woord.
Wethouder Leesberg (KVP)
zeide, dat het in het college gespookt
heeft. Nu is er een initiatief van een
groep burgers en vroeger was iedereen
enthousiast over een dergelijk initiatief.
Het is hier geen investering van de ge
meente. We hebben een bijzondere neu
tra le ambachtsschool en het bestuur
van een nieuwe school en niet de
gemtente moet gelden investeren
Spr. had dit afwijzend standpunt van da
P. v. d. A. niet verwacht. De R. K
fractie ziet niet voldoende bezwaren
dat men niet over het voorbehoud van
deze partij zou kunnen heenstappen
Er zal spoedig een grote toeloop vojr
voor het ambnehts onderwijs komen. In
het programma van de P. v. d. A. staat,
dat men het bijzonder onderwijs moe
Steunen. Het-is belangrijker het bijzon
der nijverheidsonderwijs te steunen
dan het bijzonder kleuteronderwijs
wat men wél doet.
Ernstige bezwaren zijn er niet. Hat
komt op een zeer bescheiden uitgave
aan.
Men kan dus niet spreken van een
onmogelijkheid. Stelt men tot 1957 uit
dan komt toch vóór die tijd het ver
zoek om de bestaande school uit te brei
den. Spr. beval het standpunt van de
minderheid sterk aan.
Wethouder Bakker (Ar-b.) zeide
dat men in 1949 niet over de gegevens
van nu beschikte. De school in Scha-
gen heeff de Alkmaarse geschaad. Van
een koehandel is geen sprake geweest.
Het college handelde objectief en naar
eer en geweten. De PvdA-leden héb
ben zich volkomen aan het compromis
gehouden. De nota van de katholieke
minister over bijzonder onderwijs speelt
hoofdzakelijk voor de Kamer. De nor
men van de wet ontbreken en de nota
kan dan een richtlijn zijn. Zij biedt
,elck wat wils" maar wijst ook op de
onttrekking van lleerlingen aan be
staande ambachtsscholen.
Centrale scholen mogen niet tot klei
ne vervallen. De urgentie is thans niet
aanwezig. De tegenwoordige school
heeft nog voldoende opname-capaci
teit. Na de daling is er thans weer een
stijging van aangiften van leerlingen
gekomen. Is het dan wonder dat men
de urgentie nog eens wil aanzien? Wij
zullen bij deze zaken ons verstand moe
ten gebruiken. De kosten van het nij
verheidsonderwijs zijn overal stijgende,
thans geen f 430 maar meer dan f 500
per leerling. Ook de kosten van inves
tering zijn gestegen. Voor een nieuwe
school is al f 400.000 nodig.
Een nieuwe school zal spoedig een
nieuw gebouw nodig hebben. Spreker is
alleen tegen de school in het belang
van het onderwijs int het algemeen en
niet omdat bij tegen bijzonder onder
wijs zou zijn. Het bijzonder kleuter
school is principieel gezien belangrijker
dan het bijzonder nijverheidsonderwijs.
Men vroeg tot dusver nooit om beter
godsdienstonderwijs en ook andere
krachten bleven achterwege. In 1957
komt er een stijging van het aantal ka
tholieke leerlingen. Op de bestaande
ambachtschool is dit aantal thans 46
procent. Op de urgentielijst zal een ka
tholieke ambachtsschool in 1951 niet in
aanmerking komen.
Wethouder Coerts (Arb.) lichtte
het compromis-programma toe. De ka
tholieke fractie wist, dat de PvdA nog
geen beslissing over de school kon ne
men. Geen enkel advies aan B. en W.
vóór de school is toegelicht wat met de
andere adviezen wel het geval is. Een
nieuw gebouw zou enorme kosten voor
de gemeente met zich brengen en voor
450 leerlingen een millioen aan inves
tering kosten. De schoolstrijd is ge
streden en de gelijkstelling is een feit
dat de PvdA accepteert. Dit verzoek
is te vroeg gekomen.
Als er in 1957 een school nodig is kan
men met 2 jaar voorbereiding volstaan.
Als de heer Van der Borden wethouder
was zouden de katholieken ook met
hun voorstel zijn gekomen maar deze
houdt rekening met zijn kiezers.
De heer Van der B o r d en: Doet
de heer Coerts dat dan niet?
De heer Coerts herinnerde eraan,
dat de gezinstarieven alleen op de ho
ge kolenprijzen gestrand zijn. In over
eenstemming met mr. Oud zeide spr.
dat ook de P. v. d. A. naar eigen in
zicht zal handelen.
De voorzitter vroeg zich in de
discussies te beperken.
Replieken.
De heer Venneker repliceerde en
betoogde o.a. dat men de urgentie niet
■wil erkennen en dat de kostén geen on
overkomelijk bezwaar zullen zijn. Waa
neer men niet alleen let op de tekst
maar op de geest van het compromis
had de P. v. d. A. thans aan sprekers
zijde moeten staan. Spr. is over de hou
ding van de P. v. d. A. zeer teleurge
steld.
De heer Van der Borden
laakte het dat de heer Hoytink van
koers is veranderd. Samenwerking van
grote partijen bl<|Ut ook niet altijd in
'slands belang te zijn.
Spr. is voor bijzonder onderwijs met
de bijbel.
De heer Hoytink zeide, dat een
tweede ambachtsschool er zal moeten
komen wat een R.K. school zal zijn.
Of die nu of wat later komt maakt
materieel geen verschil. Spr. heeft zich
niet aan verkiezingspropaganda schul
dig gemaakt. Hij hield vol, dat de PvdA
in 1949 wist dat de school met haar
financiële consequenties nodig zal zijn.
Juist de leeftijd waarop de kinderen
naar de ambachtsschool gaan is de fa
tale leeftijd. Spr. mag een kronkel in
zijn hersens hebben, maar hij is al
oud. Het knobbeltje dat de heer Berk
houwer daarin heeft is veel erger. De
schoolstrijd heeft tachtig jaar gewoed.
Laten de woorden van de heer Berk
houwer de stoot zijn voor een nieuwe
actie voor onze rechten in de school
strijd. Ieder heeft recht op een school
met een eigen wereldbeschouwing,
Mr. Berk houw er zeide dat de
heren Leesberg en Venneker gelijk
hebben en de PvdA hen had moeten
volgen. De heer Hoytink is voor bij
zonder onderwijs en hem gaat het
compromis verder niets aan.
Wij van de VVD aldüs spr.
staan vrij en kunnen beslissen, zoals
wij willen. Wij zien de noodzaak nu
niet en misschien ook niet in 1957. Spr.
wil zich daarvoor niet binden.
Tijdens deze rede werd een bouquet
bloemen voor mevrouw Holzmiiller op
tafel gezet, die om 12 uur jarig was ge
worden.
Spr. is blij dat de wet de pacificatie
hier nog niet gebiedend heeft voorge
schreven. Het is niet noodzakelijk de
katholieke vorming ook op een am
bachtsschool te geven. Laat deze jon
gens samenstaan aan één aambeeld of
écn draaibank.
De heer Kirpenstein ontkende
dat er voor 1957 een overeenkomst is
gesloten,
De heer Torenvlied noemde dit
een feestvergadering met een valse
noot waarin hij de lachende derde kan
zijn. De PvdA is geen hom en geen
kuit. Spr. wacht belangstellend de
stemming af.
Wethouder Bakker zeide, (jat de
oorspronkelijke tekst van het compro
mis heel anders luidde. Spr. begrijpt
dat men de PvdA thans aanvalt en haar
moeilijkheden wil uitbuiten. In 1951 is
een R.K. ambachtsschool niet ui"6ént>
Na een bespreking van dit punt van
8 uur tot half één in de nacht word bij
stemming het voorstel van de meer
derheid van B. en W. afwijzing van
de urgentieverklaring der school met
15 tegen 10 stemmen aangenomen
Tegen stemden de R.K. fractie en de
heer Hoytink.
De verhuistransformatoren
Opnieuw kwam in behandeling het
voorstel tot aanschaffing van verhuis
transformatoren, dat in een vorigs
raadsziting voor vóór-behandeling naar
de commissie van de Lichtbedrijven
was verwezen. Zoals wij ins ons num
mer van Woensdag hebben medege
deeld, werd thans door B. en W. een
vastomlijnd voorstel gedaan waarbij
ook de gevolgen van deze aankoop wer
den geregeld.
De heer Eriks (Arb.) zeide, dat
men thans beter beslagen ten ijs komt.
Een verhoging tot 220 volt blijkt nodig
te zijn. Men mag de gebruikers even
wel niet voor 'n extra bijdrage plaat
sen. De kleine verbruikers worden het
zwaarst getroffen. De plaatsing vraagt
voor elke gebruiker een bedrag van
f 17.40, maar de transformator behoeft
niet aan de binnenkant te komen e»
dat scheelt de helft van de uitgave.
Men heeft dan wellicht slechts 1000
transformatoren nodig en geen 2300
wat de besparing geeft van f 21.66 per
aansluiting. Men moet de gebruikers
daarmee tegemoet komen voor hun
lampen en verandering van apparaten.
De heer De Zeeuw (KVP) zag
de mogelijkheid de ombouwwerkzaarn-
heden wat langer te laten duren. Laat
de wethouder de kwestie nog eens in
stludie nemen, dan aanvaarden wij te
vens niet de consequenties.
Wij moeten in elk geval nog niet de
conclusies van het rapport van de di
recteur der Lichtbedrijven aanvaarden.
De heer Knuisting Neven
(Comm.) wilde dc arbeiders niet voor
hogere uitgaven plaatsen. Er zal veel
stroomverlies te betalen zijn. Laat men
de zaak nog maar eens bekijken.
De heer Van der Borden zei
de dat de transformatoren na gebruik
in Alkmaar onverkoopbaar zullen zijn.
Men moet trachten ze goedkoper te krij
gen, en die transformator vóór de me
ter plaatsen.
De heer Koot (Arb.) vroeg of men
bij de middenstand geen reductie kan
bepleiten. Spr. voelde voor het idee
van de heer Eriks.
De heer Holsmuller (VVD)
achtte de ombouw van het net noodza
kelijk maar men dupeert het publiek
Men moet f 110 betalen en een mid
denstander gemiddeld f 425. Laat men
een tegemoetkoming geven van f 20
tot f 25 als men spoedig aansluit.
Misschien raken we ons bedrijf wel
kwijt aan de provincie. Krijgen we
dan f 220.000 van de ombouw en de
f 350.000 die we nu investeren van de
Provincie terug?
Laat men anders niet verder gaan
dan tot aanschaffing der transforma
toren.
Wethouder Leesberg zeide dat de
commissie zich thans unaniem voor het
laatste plan verklaarde, waarna de di
recteur een rapport maakte. Men is nu
beter ingelicht. Nu is er een bod van
1000 transformatoren die niet in prijs
zijn gestegen. Koopt men deze dan be
ginnen we in 1952 met de ombouw.
Wij moeten met onze tijd meegaan. Bij
overname moeten de kosten terugbe
taald worden. Het systeem-verhuisfor-
matoren is voor de ombouw het goed
koopste. We kunnen ons nog losmaken
van de conclusies van het rapport. Alles
tot aan de huisdeur is voor rekening
der gemeente. Binnenshuis is het voor
rekening van de verbruiker. Ook het
rioleringsstelsel zal de inwoners later
geld kosten. Er is trouwens niemand die
alles voor rekening der gemeente wil
brengen. Het idee-Eriks t.a.v. de meter
plaatsing zal geen besparing mogelijk
maken.
We kunnen nu alvast volstaan met
Ie aankoop der transformatoren.
De heer Van der Borden zeide dat
het de verbruiker f 3 per jaar zal kos
ten. De transformator staat onder span
ning en verbruikt zelf stroom. De trans
formator mag niet voor de meter ko
men.
De heer Eriks ging met een en
ander accoord als er nader heslist
wordt over de plaatsing der transfor
matoren.
De heer Holsmuller zou mee
willen gaan als men een proef genomen
heeft in sommige bouwblokken.
De raad ging daarna met de aan
schaffing accoord.
Verhoging tarieven Centraal
Ziekenhuis
B. en W, steden voor de tarieven voor
het Centraal Ziekenhuis met f 0,75 per
verpleegdag te verhogen met uitzonde
ring van dat voor de kinderen, die in
de inrichting worden geboren. Deze
verhoging treedt voor alle klassen in
op I Juli 1951. Voor de verplicht ver
zekerden der algemene ziekenfondsen
en die welke voor rekening van de
overheid verpleegd worden is de datum
van ingang 19 Maart, voor de vrijwillig
verzekerden is de datum gesteld op dé
dng, welke in de Staatscourant zal wor
den bekend gemaakt.
De heer Knuistingh Neven was
tegen deze verhoging omdat ze weer
extra kosten zal vragen.
De heer Van der Borden vroeg
eerdere afsluiting van de agenda. Is oij
dit voorstel rekening gehouden met de
verhuur van 3 appartementen aan een
der doktoren?
De voorzitter wees op het gro,te
tekort van het Centraal Ziekenhuis, dat
deze verhoging noodzakelijk maakt. Ér
was spoed nodig met dit voorstel. De
lokalen aan een dokter verhuurd zijn
niet van invloed op deze prijsverho
ging.
De heer Van der Borden zal bij
de begroting op een en ander terugko
men.
Het voorstel werd aangenomen met,
aantekening dat. de communisten er
tegen zijn.
EEN PRETTIG SLOT
Om kwart over één hedennacht sloot
de voorzitter de vergadering met een
speciaal woord van gelukwens aan me
vrouw Holzmiiller.
EINDEXAMENS R.H.B.S. TE
ALKMAAR
In de afdeling B (groep 4) voor de
examens van de RHBS slaagden de
volgende candidaten: J. A. Mars uit
Alkmaar-, P. Willig uit Akersloot; P. C.
Schol uit Egmond aan Zee; IJ van
Steeg uit Heiloo en S. C. Voogt uit
Oudkarspel.
Afgewezen werd 1 candidaat.
D« I wuyven
gedi
Gieteravond kwam
van LafljedUk bijeen
schap van burgemee
In behandeling kw
tot bet aangaan van
met de heer C. Ke
Scbarwoudc. Aan he
verleend om de te
weg ngar zijn koelhui
over het perceel doo
van de Ned. Herv. G
Scharwoude, aan te
Zuiden van de veilin
weg. De gemeente z
perceel naderhand ku
voor de door de heer
prijs.
De gemeentereken
voorlopig vastgesteld,
wone dienst 14.308.
pitaaldienst 28.795,8
Rekening grondbed
Nadelig saldo gewoni
Bati£ slot kap. dienst
eens werd goedgekeu
fonds armengoederen.
Burg. Schelhaas me;
gadering van de rade
en Sint Pangras met c
tenaren van het hc
inzake overname van
weg.
Het schriftelijk vo
hoogheemraadschap, c
gevolg was, achten B.
vaardbaar. Als voorb
noemd de afschrijvin
jaar. Het staat volgen
dat de brug veel en v(
gaan, gelet op de alj
elders.
Weliswaar wordt h
hoogheemraadschap ir
gestort, maar ook da:
meente Langqdijk gee
bij, omdat de gemeer
aan het hoogheemraad
gedragen en dus andc
het profijt van zullen
het voorstel van het
schap zullen alle meei
rekening van de gemi
Beter wordt de ges
meente-architect geac
langzamerhand in bel
brengen. Het werk
aanbesteed.
Hiertoe zullen nade
lingen met St. Panera
B. en W. zijn echtei
doen met inachtnemii
drage-basis van 40 6C
vroeger 2575. De gen
immers heeft nu ook
dingen met de buiten
Wethouder M. Kuipe
gangspunt van het ho
te star. De heer P. K.
juichte het aanbod vai
raadschap niet toe, ma
eens willen praten. De
zag liever een kortere
mijn in acht genomen,
ringa (prot. chr.) wilc
aan de gemeente houd
het hoogheemraadseh
maar hier zwarte Piet.
Besloten werd met i
heer Volkers tegen h
het hooghecmraadschai
te wijzen en nieuwe 1
(Ongecomg
Xn de afgelopen i
twaalf uur is op de g
genArnhem een naa
weg zijnde autobus o]
gereden. Dc vrachtaul
met ijzer en stond aar
weg. Dé autobus is er
zijde tegenaan grredci
gereten. Alle inzittc;
twintig) van de bus
afkomstig. Eén ervan
werden zwaar gewond
andere licht gewond.
Geneeskundigen en
Arnhem en Nijmegen
dig ter plaatse. De ge
naar het Canisiuszieke
gen overgebracht. De
der .ernstig gewonden
was hedenmorgen zorj
De licht gewonden d
meen arm- en/of beer
opgelopen werden naa
gebracht.
Bioscoop te E
geslol
In de Donderdaga^
raadsvergadering van I
de burgemeester J. Adi
leiding van vragen ove
de Muntbioscoop medi
uitkomsten van deze c
genomen maatregelen
vaardigen. De burgen
mening, dat het hier
maatregel ter overbri
..komkommertijd" betr
streed, dat de tarieven
li.ikheidsbêlasting de
«luiting hadden gedwo:
