Het Indonesische standpunt inzake
Nieuw Guinea verworpen
Bouw van 50.000 woningen
en mogelijk huurverhoging
Ka>d B&ileJk
VERENIGDE NOORD HOLLANDSE DAGBLADEN
De geheime conferentie te Parijs
over het Europese leger
Vrijdag 16 Nov. 1951
148e Jaargang No. 271
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Grondwetswijziging staat oplossing niet in de wee
Mr. Stikker neemt deze week het
initiatief tot bespreking
Geen enkele reden voor
Bezuiniging voor
de ziekenfondsen
Stalin is welkom in
Washington
Doch Truman verlaat VS
niet voor conferentie
De Noordelijken doden
krijgsgevangenen
Overste Hanley sprak te vroeg
lü&ebfreAictït
een protest
PNI eist opzegging van
Unieverdrag
Meningsverschil tussen
Frankrijk en Duitsland
Vijf fracties dienen motie in
Woningbouw op een lijn
met defensie
Nobelprijs voor schrijver Lagerkvist
45128 Gezinnen
onderdak
Generaal te Londen door
revolverschot gedood
Drama in academie
Dronken grondwerker in
zitvlak geschoten
Rond de kleinere
problemen
DE 25.000 OP 16943
BUREAU:
ADMINISTRATIE
Voordam 11. Tel. 3320
Postgiro 187294
Redactie:
Achterdam 20, Tel. 5541
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
ALKMAARSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct. per m.m.
Familieberichten 20 ct. p.m.m.
Vraag en Aanbod (alleen 2e
hands goederen) tot 15 woor
den 1.-, elk woord meer 5 ct.
Uitsluitend contant.
Abonnementsprijs, bij voor
uitbetaling, 1.72 p. mnd.,
5.15 per kwartaal, plus
incassokosten.
nE NEDERLANDSE REGERING heeft het Indonesische protest tegen de ver-
melding van Nederlands Nieuw Guinea, als gebied van het Koninkrijk der
Nederlanden, in de voorgestelde tekst van het nieuwe artikel I van de Neder
landse grondwet, verworpen. In een memorandum, dat gisteren gelijktijige
's Gravenhage en Djakarta werd gepubliceerd, blijft de regering bij haar st
punt dat ingevolge de souvereiniteitsovei dracht de souvereiniteit van Neder
land' over Nieuw Guinea is gehandhaafd, in afwachting van een oplossing van
het geschil over de status door middel van onderhandelingen De voorgestelde
grondwetswijzigingen veranderen niets aan de positie van Nieuw Guinea en
zullen op generlei wijze invloed hebben op de mogelükheid het bestaande ge
schil uit de wereld te helpen. De regering ziet dan ook niet in, waarom de op
lossing van het Nieuw Guinea-vraagstuk voor de behandeling van de grond
wetswijziging in de Staten Generaal urgent zou zijn. Intussen is de regering
van mening, aldus het memorandum, dat een oplossing van de huidige moei
lijkheden wellicht zal kunnen worden bevorderd door onderling overleg tussen
de Nederlandse en Indonesische ministers van buitenlandse zaken in Parijs,
waartoe minister Stikker nog deze week het initiatief neemt.
Uitkering bij overlijden
zal vervallen
Gisteren is bij de Kamer ingediend
'n wetsontwerp, waarbij de uitkering bij
overlijden van verplicht-verzekerden
ingevolge het ZIekenfondsbesluit komt
te vervallen.
Deze uitkering bedraagt thans f 50
en voor kinderen beneden 2 jaar f 30
President Truman heeft gisteren op
een persconferentie te Key West ver
klaard, dat internationale geschillen
veeleer door de V. N. dan door bijeen
komsten van de „grote vier" tot een
oplossing dienden te worden gebracht.
De president zei herhaalde malen, dat
hij de V. S. niet zou verlaten voor
een dergelijke conferentie, doch Voeg
de hieraan toe, dat premier Stalin of
ieder ander welkom zou zijn in
Washington.
Verder zei president Truman nog
steeds te hopen, dat de Sowjetunie het
westerse voorstel voor een geleidelijke
ontwapening tenslotte zou aanvaarden.
Opzienbare onthullingen
Luitenant-kolonel James Hanley, ver
bonden aan de juridische afdeling van
het achtste Amerikaanse legerkorps te
Poesan, heeft een berisping ontvangen,
omdat hij zonder medeweten of toe
stemming van het commando der V.N.
Woensdag op een persconferentie heeft
verklaard, dat de Chinese en Noord-
koreaanse communisten sinds het begin
van de oorlog vele duizenden krijgs-
gevangenen der verbondenen hebben
vermoord.
Hanley had rapp-orten van het acht
ste legerkorpe geciteerd en verklaard,
dat de getallen alle getoetst waren en
naar de V.N. zouden worden gezonden.
De verklaring zelf is niet tegengespro
ken en er zijn geen aanwijzingen, dat
deze officieel zal worden ingetrokken.
Zij werd door Hanley afgelegd tegen
over verslaggevers van de voornaamste
persbureaux der wereld, allei onder-
j danen van de Koreaanse republiek.
I Hanley had er aan toegevoegd, dat
het vrijgeven van dit bericht niet ver
band hield met de besprekingen te Pan-
moendjon. Desondanks zijn officieren
van het commando der V.N. te Tokio er
bezorgd over, dat een dergelijke ver
klaring onbevoegd is afgelegd, nu juist
de kwestie der krijgsgevangenen nog
op de agenda van de onderhandelingen
staat. Het commando had liever het
tijdstip van publicatie in handen willen
houden.
Verwachting tot morgenavond:
Overwegend zwaar bewolkt met
enkele buien. Matige tot krachtige
wind tussen Zuid en Zuidwest. Vrij
zacht.
ZATERDAG- zon op 8.02, onder
16.48; maan op 18.59, onder 12.15.
TN het memorandum geeft de Neder
landse regering uiting aan haar
verwondering over de wijze, waarop
de Indonesisch, regering op de in
houd van de grondwetsvoorstellen
reageert. Deze voorstellen beogen im
mers niet om inzake Nieuw-Guinea
enige wijziging tot stand te brengen,
doch wel om uit de Nederlandse
grondwet te elimineren de anomalie,
dat daarin Indonesië nog als deel van
het grondgebied van het Koninkrijk
der Nederlanden wordt vermeld en
dat daarin nog vermeld staat het pro
gramma van de nieuwe rechtsorde en
derhalve o.m. de Nederlands-Indone
sische Unie en de federale structuur
van de R.V.B.I. De Nederlandse rege
rmg meende daarom eerder waarde
ring bij de Indonesische regering te
zullen ontmoeten dan bezwaren.
Zjj betreurt het daarom, dat de rege
ring van de R.I. aanleiding heeft ge
vonden om de voorstellen te beschou
wen als een onvriendelijke daad, waar
tegen zij zelfs gemeend heeft protest te
moeten aantekenen.
De Nederlandse regering beschouwt
de vermelde qualificatie en het protest
als volstrekt ongegrond en wijst deze
ten krachtigste af.
(Zie verder elders in dit blad)
De Partai Nasional Indonesia (PNI)
op één na de grootste politieke partij
van Indonesië, heeft formeel geëist dat
alle samenwerking met Nederland zal
worden beëindigd.
Het dagelijks bestuur van de partij
heeft een verklaring uitgegeven, waar
in wordt gezegd, dat dè beslissing van
Nederland om Westelijk Nieuw-Guinea
als Nederlands grondgebied te beschou
wen, de belangrijkste reden is voor de
beslissing van de partij, om aan te drin
gen op beëindiging van het Uniever
drag benevens alle andere overeenkom
sten betreffende samenwerking.
SUBARDJO UIT PARIJS
TERUGGEROEPEN
In verband met Nw. Guinea
De Indonesische regering heeft vol
gens Merdeka de minister van buiten
landse zaken, mr. Achmad Subardjo,
die thans als leider van de delegatie bij
de Algemene Vergadering in Parijs
vertoeft, teruggeroepen. Zulks houdt
verband met het voornemen van de
Nederlandse regering, om Nieuw-
Guinea in de grondwet te vermelden
als deel van het Koninkrijk.
TE PARIJS zijn gisteren cie ministers van buitenlandse zaken of hun ver
tegenwoordigers van Frankrijk, West-Duitsland, Italië, België, Nederland en
Luxemburg in een speciale geheime conferentie bijeengekomen om, naar Reu
ters medewerker, Harold King, meldt, de meningsverschillen te behandelen die
tussen enkele dezer landen zjjn gerezen by het uitwerken van het plan-Pleven
voor het instellen van een Europees leger. Nederland werd op deze bijeenkomst
vertegenwoordigd door de minister van buitenlandse zaken, mr. D. U. Stikker.
dragen. Voor dit vraagstuk kan name-
rvE FRANSEN willen vooral niet dat
het instellen van een Europees
leger zal leiden tot te grote Duitse
militaire macht. Daarom willen zij,
dat, evenals bij het plan-Schuman,
aan een hoogste gezagsorgaan, dat de
feitelijke zeggenschap over het gebruik
van het Europees leger zou moeten
krijgen, controlerende bevoegdheden
zullen worden toegekend.
Belgie neemt te dezen een meer
terughoudend standpunt in. Het wil
meer nationale zeggenschap behouden
dan in het Franse voorstel is voorzien.
De Duitsers willen volgens King dat
nu uitvoering wordt gegeven aan de
plannen voor een Europees leger, daar
West-Duitsland dan tevens een souve-
reine staat wordt.
£R is nog niet diepgaand gesproken
over de wijze waarop de uitgaven
voor een Europees leger zullen wor
den bestreden en het aandeel dat elk
der deelnemende landen hiervan zal
lijk nog geen oplossing worden gevon
den zolang nog niet bekend is hoe
groot de militaire hulp zal zijn die
de Verenigde Staten in de komende
twee jaar aan de staten-leden van het
Atlantische verdrag zullen verlenen.
Berüjiise communisten, die de begrafenis van een bij een relletje op de
Postdammer Platz neergeschoten W.-Berlijnse spoorwegarbeider poogden
te verstoren, moesten door een sterke politiemacht in bedwang gehouden
worden.
TOEN Dr. Drees gisteren in de Tweede Kamer het regeringsbeleid verdedigde,
staken de verschillende fractievoorzitters de hoofden bij elkaar om te over
leggen over de motie, die de R.K. heer Andriessen reeds over de woningvoor
ziening had ingediend en waarin zijn wensen omtrent de bouw van 50.000 huizen
waren vastgelegd. In een hoekje van de zaal werd een en ander aan de tekst
van de motie gewijzigd, waarna de heren Donker (P.v.d.A.), Schouten (A.R.),
Oud (VVD), Tilanus (CHU) en Romme (KVP) er hun handtekening onderzetten.
TN de avondvergadering kreeg de
heer Andriessen, de initiatiefnemer
de eer de motie in te dienen. Hij be
toogde, dat hij niet anders wil, dan
dat de woningbouw op een lijn wordt
gesteld met defensie, betalingsbalans
en industrialisatie. Een maatregel, die
inflatoire werking zou hebben, zou
spreker niet steunen. Hij trok zijn
eerste motie in en kwam thans met
een „geallieerde" motie, waarin de
regering uitgenodigd wordt haar be
leid te richten op de bouw van 50.000
woningen in 1952 en voorts zich te be
raden over de middelen en maatrege
len, welke ook voor een verdere toe
komst, een redelijke voorziening in
het woningtekort zoveel mogelijk
waarborgen. Voorts wordt de rege
ring gevraagd of een geleidelijke aan
passing van de huren aan een econo
misch verantwoord huurniveau niet
een der noodzakelijke middelen moet
zijn om o.m deze voorziening te ver
wezenlijken. De regering wordt ten
slotte verzocht haar beleid t.a.v de
financiering van de woningbouw zo
danig te voeren, dat, onder vooropstel
ling van de noodzakelijkheid van het
behoud van het monetaire evenwicht,
nok de bouw van woningwet-wonin-
De Zweedse letterkundige academie
heeft de Nobelprijs voor letterkunde
toegekend aan de 60-jarige Zweedse
schrijver Paer Lagerkvist.
In Zweden wordt Lagerkvist be
schouwd als een voorvechter van hu
maniteit in een harde, materialistische
wereld en als een van de architecten
van de Zweedse taal. Hij schreef o.m
„De Beul", uitgegeven in 1933. waarin
hij het nationaal-socialisme aanviel;
„Chaos", waarin 't ineenstorten van mo
rele waarden na de eerste wereldoorlog
werd beschreven en „De steen der wij
zen", waarin wijsheid niet door wijs
geren, doch door alledaagse, goede
mensen werd gevonden. Zijn laatste ro
man „Barabbas", is in verscheidene ta
len vertaald.
De Zweedse academie van weten
schappen heeft gisteravond de Nobel
prijs voor natuurkunde van dit jaar
toegekend aan sir John Cockcroft uit
Harwell (Engeland) en dr. E. T. S
Walton uit Dublin, als erkenning van
hun „pioniersarbeid wat betreft de
verandering van atoomkernen door
kunstmatig versnelde atoomdeeltjes"
De prijs voor scheikunde, die even
eens 167.612 kronen bedraagt, is toe
gekend aan dr. Glenn T. Seaborg en
dr Edwin M. McMillan, beiden van de
universiteit van Berkeley in Califor-
nie, wegens hun ontdekkingen van
transuranium elementen.
•JERWIJL de rivier de Po buiten haar
oevers is getreden en de gondels
genoeglijk over het San Marco-plein
in Venetie dobberen, halen wij hier
jubelend de lente binnen. In Groot-
Schermer, een liefelijk dorpje overi
gens, werden van de koude grond aard
beien geplukt. Bij een andere inwoner
van Groot-Schermer bloeiden de rozen
voor de tweede maal. Bijna zou ik
adviseren: gebruik de koeienstal maar
voor een ander doel dan voor het be
waren van het vee, als daar niet de
wijze les was van de veehouder Wind,
nabij Wildervank, wiens vier koeien
op een slechte ochtend aan de wande
ling waren gegaan. Hoe ze uit het land
waren gekomen was ieder een raadsel,
maar in elk geval stonden de vier da
mes zusterlijk naast elkaar voor een
kerkje in de buurt. In Hamburg
heeft men de jongste Europese wiel
rijder. Het is een knaapje van drie en
een half jaar, dat op een speciaal voor
hem geconstrueerd fietsje door de
Hamburgse straten snelt O Daartegen
over mag ik niet vergeten even de
oudste Europese wielrijder uit het ver-
keer te lichten. Het is meneer Raymond
Smith, een Londenaar van 101 jaar. De
grijsaard fietst elke dag van en naar
zijn werk, een afstand van tien kilo
meter. De jeugd, in het bijzonder
Al is de dronkaard nog zo snel,
een kogel achterhaalt hem wel.
die van München, maakt tegenover de
ze stoere man een povere indruk. De
politie van die stad heeft bekend ge
maakt, dat ze de gevaarlijkste roof- en
moordbende van na de oorlog heeft ge
arresteerd. De bloedminnende club be
stond uit acht jongelui beneden de 22
jaar, allen zoons van achtenswaardige
families in Münster. Gverdag werkten
de jongelui in normale baantjes,
terwijl ze des nachts inbraken
pleegden en mensen aanhielden. De
vrouwen in Frankrijk hebben een ster
ker geste] dan de mannen. In hun eer
ste levensjaar sterven er in Frankrijk
62 jongens tegen 49 meisjes. Boven de
tachtig jaar zijn er twee maal zoveel
vrouwen als mannen en drie maal
meer vrouwen dan mannen (notabene
het sterke geslacht) bereiken de ne
gentig-jarige leeftijd. Volgens een
mededeling van het Vaticaan mogen
de Katholieken op Vrijdag en op ande
re dagen waarop het voor hen verbo
den is vlees te eten, wèi< walvisvlees
gebruiken, 't Schijnt geen vlees en
geen vis te zijn. Het dier heet dan ook
in de volksmond „kant-noch-walvis".
gen in redelijke omvang gewaarborgd
is. De ondertekenaars stellen er prijs
op, dat de regering het resultaat van
haar beraad zo spoedig mogelijk ter
kennis van de Kamer brengt.
Minister-president Drees deelde bij
de duplieken mede, dat van de kant der
regering tegen de motie-Andriessen ze
ker geen bezwaar gemaakt kan wor
den.
In negen maanden
In de eerste negen maanden van 1951
zijn 42.031 woningen gereedgekomen,
waarvan 3097 duplexwoningen. Daar-
meer zijn dus 45.128 gezinnen aan onder
dak geholpen. In September kwamen
volgens gegevens van het C.B.S. 5707
woningen ^e-eed. Sedert de bevryding
zqn thans opgeleverd 179.738 woningen,
waarvan 9980 duplexwoningen. Eind
September waren 41.261 woningen in
uitvoering. Een jaar geleden om deze
tijd was dit getal 51.S72.
Politiemannen hebben in het gebouw
van de academie voor militaire weten
schappen te Londen het lijk gevonden
van de 56-jarige generaal-majoor D. R.
Jolley van het Britse leger. De dood
bleek door een revolverschot teweeg te
zijn gebracht. De omstandigheden van
de dood van de generaal zqn nog niet
opgehelderd.
Generaal-majoor Jolley was 56 jaar
oud. Hij heeft in de afgelopen oorlog
het bevel over een brigade mariniers
gevoerd. In 1943 werd hij bij de reserve
ingedeeld. Sinds 1945 was generaal Jol
ley secretaris van de academie voor
militaire wetenschappen.
£EN 26-jarige grondwerker, die Woens
dagavond in beschonken toestand
een Enschedees café op stelten zette,
werd na veel vijven en zessen door
twee politie-agenten verwijderd. Bui
ten gaf hij een hunner een fikse klap
in het gezicht en maakte zich toen
ijlings uit de voeten. Een der agenten
zond hem hierop twee waarschuwings
schoten na, doch het was reeds te
laat. Althans, dat dacht men Enige
tijd later troffen de agenten de man
een paar straten verder weer aan en
ditmaal liet hij zich gewillig meene
men. Hij klaagde echter over pijn in
zijn zitvlak en nadat een chirurg op
het politiebureau was ontboden, werd
de grondwerker op zijn advies onmid
dellijk naar een ziekenhuis overge
bracht. Daar werd een foto genomen
waarbij bleek, dat een der afgeschoten
kogels in zijn zitvlak zat. Na de ope
ratiedie uitstekend slaagde, werd
proces-verbaal opgemaakt.
Te Sofia zijn acht personen, onder
wie drie vrouwen, tot de kogel ver
oordeeld op beschuldiging van spion-
nage en sabotage ten gunste van het
westen.
„I AAT ons beginnen, de kleine pro
blemen op te lossen de grotere
zullen dan later gemakkelijker oplos
baar blijken". Dit was een van de
denkbeelden, die de Britse minister
van Buitenlandse Zaken, Eden, in zijn
zo milde rede voor de V.N.-Assemblee
aan de hand deed, om de kloof tussen
Oost en West geleidelijk te overbrug
gen. En in aansluiting daarop noemde
hij een aantal punten, waarover men
tot een accoord moet komen, aleer
men naar het ideaal van internatio
nale ontwapening zou kunnen grijpen:
beëindiging van de oorlog in Korea,
het sluiten van een verdrag voor Oos
tenrijk en de hereniging van Duits
land door vrije en democratische ver
kiezingen.
Inderdaad zijn dat de stappen, no
dig om een einde aan de bijna ondra
gelijke spanning te maken en het
meest van alle het scheppen van vrede
in Korea. Het ware immers absurd op
ontwapening te hopen, terwijl beide
partijen in een hete, zij het ook ge-
localiseerde oorlog gewikkeld zijn.
Juist hier staat men echter voor een
verbluffende situatie. Vele maanden
geleden noodde een Russische officiële
woordvoerder, Malik, tot onderhande
lingen ter bereiking van een wapen
stilstand. De Verenigde Naties aan
vaardden de invitatie onmiddellijk en
de besprekingen tussen de bevelheb
bers begonnen. Maar al spoedig bleek,
dat men aan communistische zijde niet
geneigd was te doen wat Malik had
voorgesteld, namelijk het sluiten van
een wapenstilstand op basis van de
bestaande militaire situatie. In plaats
daarvan streven Noord-Koreanen en
Chinezen naar een regeling op de ha-
sis van een terugtrekking der V.N..
troepen achter de 38ste parallel. Dezs
houding, ook al is zij in de laatste we
ken iets soepeler geworden, is nau
welijks te verklaren. Want wanneer
Moskou zo gaarne een wapenstilstand
wil, kan het deze gemakkelijk tot stand
brengen. Maar wanneer het deze niet
wenst, waarom vroeg Malik er dan
om? Klaarblijkelijk om tijd te win
nen, maar waarvoor? In ieder geval
niet voor de vrede, want die vraagt
juist om een staken van het vuren.
|N het geval-Oostenrijk is de zaak veel
duidelijker. Alle nodige onderhan
delingen in deze kwestie zijn reeds
afgesloten en de vier bezettende mo
gendheden hadden het land al lang
geleden kunnen verlaten, ware het
niet, dat de Russen zulks weigerden
en de Westelijke mogendheden daar
door dwongen en dwingen eveneens
te blijven. Hier zijn geen raadsels: de
Sowjet-Unie handhaaft haar troepen
in Oostenrijk, omdat deze haar helpen
Tsjechoslowakije, Hongarije en Roe
menie onder controle te houden en
een permanente druk op het Joego
slavië van Tito uit te oefenen.
Het Duitse probleem is, zoals wij
al dikwijls hebben uiteengezet, verre
weg het belangrijkst en het ingewik
keldst. Sinds het ogenblik, dat de Rus
sen de overeenkomst van Potsdam
braken en een einde maakten aan de
economische eenheid van het land, is
de verdeling van Duitsland gestadig
voortgeschreden, zodat Oost- en West-
Duitsland eigenlijk niets anders meer
gemeen hebben dan een hartstochte
lijk verlangen naar het herstel van de
eenheid. Dat er iets terecht zal ko
men van deze hereniging via vrije en
democratische verkiezingen is nauwe
lijks aan te nemen. Want de Russen
denken bij het begrip democratie aan
een regiem, zoals dit in de satelliet
staten bestaat. Aan de andere kant
kan het Westen er niet aan denken,
een zo grote en potentieel sterke mo
gendheid als Duitsland de weg van
Tsjechoslowakije te laten gaan.
En achter deze speciale gevallen
ligt dan nog het gehele complex van
Westers-Russische botsingen,, dat men
pleegt samen te vatten onder de naam
„koude oorlog". Het zijn de Russen,
die daarin voortdurend in het offen
sief zijn. Waar ter wereld het Westen
ook belangen heeft, men kan er zeker
van zijn, dat de Sowjet de krachten,
die deze belangen aanvallen, steunen
met propaganda, geld en wapens en
zo nodig ook nog voor de organisatie
zorgen. Deze koude oorlog wordt ge
voerd van de Oostkust van Japan tot de
Westkust van Peru en Chili; zjjn
brandpunten zijn thans Perzie, Indo-
China, Egypte en Malakka.
In al deze dingen moet een totale
ommekeer komen, wil de ontwape
ning een kans krijgen. Desondanks
kan het natuurlijk zijn nut hebben,
dat de Verenigde Naties, zoals zij be
sloten hebben, er thans al over gaan
praten. Ook al komt men niet tot
overeenstemming, het is niet kwaad
een bij benadering tevredenstellend
ontwapeningsplan te bezitten voor het
geval, dat de tijd voor de uitvoering
ervan eens rijp mocht worden.
In de 514e staatsloterij (vierde klas
se, de tweede lijst) is op het nummer
16943 f 25.000.gevallen.