Minister Teulings over de B.V.D. Sport in 't kort hockey-goals Simagin kon „König" bekent Vele tegenstrijdige verklaringen Nederlands elftalclub kwam in de Stadion „kuil" bijeen Spion König heei mr. De Friese kwestie in de Tweede Kamer Krantz Nieuw plan van Stichting voor de Landbouw Nieuwe electrische „Loc" maakte proefrit Geen vette bougies meer Nachtwakers pleegden diefstallen Tweede Kamer nam begroting van Verkeer en Waterstaat onder handen VERKOUDHEID IN DE LIICHTI Indonesië zal stappen bij Nederland doen Ignacy Neumark wordt Nederlander Bedreiging met vernietiging Kwestie-Stepinac wordt volgendemaand opgelost Amerika produceert te weinig vliegtuigen WOENSDAG 28 NOVEMBER 1951 (Van onze parlementaire redacteur) ■70ALS veel, waarover de afgevaardigden bij de behandeling van de begroting van binnenlandse zaken in de Tweede Kamer gesproken hadden, door het antwoord van de minister van binnenlandse zaken, mr. Teulings, onduidelijk is gebleven is ook de publicatie van de Binnenlandse Veiligheidsdienst over spion age bi óns land ten behoeve van Tsjechoslowakije nog altijd met een waas om huld De Heer Teulings heeft Dinsdagmiddag in de Kamer enige mededelingen over de B.V.D. gedaan. In wezen hebben zij ons niet veel verder gebracht. Minister Teulings heeft gisteren in de Tweede Kamer medegedeeld, dat de „König", die in verband met de Tsjechi sche spionnagezaak is gearresteerd in werkelijkheid mr. D. E. Krantz heet. Volgens de Tel. heeft deze heer, die als wetenschappelijke medewerker verbon den is geweest aan de Rijksdienst voor het Nationale Plan in Den Haag, bij zijn verhoor door de justitie bekend, zich aan spionnage te hebben schuldig ge maakt ten bate van Tsjechoslowakije. Opleiding Landbouwmachinisten De Stichting voor de Landbouw heeft minister Mansholt schriftelijk verzocht, de opleiding van vakbekwa me landarbeiders te willen subsidiëren. Het plan is n.l. gerezen, om landarbei ders op te leiden tot landbouwmachi- nist, zulks in verband met de sterk toe genomen mechanisatie op het platte land. Het aantal arbeiders, dat aan de sterk toegenomen eisen voldoet, is te gering hetgeen leidt tot daling van de productiviteit. De Stichting meent, dat een commis sie een onderzoek zou kunnen instel len naar de vraag, hoe deze opleiding dienstbaar zou kunnen worden ge maakt aan de bestrijding van de sei zoen-werkloosheid, om revisie en reparatie van landbouwwerktuigen door een vaste personeelsbezetting op de grote akkerbouwbedrijven te laten uit voeren. Gistermiddag heeft de eerste electri sche locomotief van de serie 1200, n.l. de 1201, te Utrecht zijn proefrit ge maakt. De serie bestaat uit vijf en twintig machines, die alle vóór Mei van het volgende jaar zullen zijn afge leverd. Deze rijden met 520 ton belas ting dus met een normale personen trein 125 kilometer per uur en kun nen dan desnoods 140 km halen. Met een zware goederentrein van 1650 ton achter zich bereiken ze nog een snel heid van 60 km per uur. Het is de be doeling, de serie 1200 als goederen treinlocomotief te gebruiken.. Heemaf levert de serie, Werkspoor verzorgt de technische uitrusting. De motoren heb ben een totaal vermogen van 500 pk. Ie Kamer was de wens te kennen geven van een nauwer contact met de minister over de BVD. De be windsman deelde mee, daarvoor te voe len en hij hoopte, dat een Kamer commissie benoemd kon worden om dit contact te onderhouden. Een van de vragen, die na de publicatie van de BVD over de Tsjechische spionnage gesteld werd, luidde: wat was de zin van deze publicatie en waarom moest zij juist op dit tijdstip verschijnen. De bedoeling was het Nederlandse volk duidelijk te maken, welke gevaren het bedreigen, aldus ongeveer mr. Teulings. Voor deze waarschuwing kan men waardering hebben. Maar waarom juist op dat ogenblik? Toeval, zo bleek uit 's ministers woorden. Mr. Teulings ont kende, dat er tussen de publicatie en de behandeling van de begroting geen enkel verband bestaat, doch hij zelf had wel gevoeld, toen hij toestemming tot de openbaarmaking gaf, dat de BVD hiermede zijn visitekaartje presenteer de. Het voordeel van de berichtgeving was volgens de minister en daar mede achtte hij haar eveneens stevig gemotiveerd dat de spionnage-activi- teit van Tsjechische zijde er voor lange tijd onmogelijk door gemaakt wordt ALS hij bij deze uitspraak alleen ge- dacht heeft aan de gevangenneming van een zekere König, wiens ware naam de bewindsman Dinsdagmiddag onthulde het is mr. Krantz, tegen wie rechtsingang is verleend, omdat hjj zich aan spionnage ten gunste van Tsjechoslowakije schuldig gemaakt zou hebben dan is het juist, dat van deze man gedurende een zekere periode niets meer te duchten is. Maar dat de spion- nage-activiteit van die kant nu voor lange tijd onmogelijk ls gemaakt.... Dat getuigt toch wel van een optimis tische naieveteit. Trouwens de heer Goedhart van de PvdA dacht er Dinsdagmiddag heel an ders over. Hij vreesde, dat de BVD on voldoende op de hoogte is van de ge vaarlijke Sowjet-penetratie in ons land en betreurde, dat door de publicatie van de BVD aan het voortreffelijke werk van enkele ondergeschikte ambte naren in de contra-spionnage abrupt een einde is gemaakt. Publicistisch achtte zelfs mr. Teulings het verhaal van de BVD, zoals dat in de dagbladen opgenomen is, niet bijster goed geslaagd. In wezen echter zijn i de geschiedenis genoemde spionnage-middelen niet zo bespottelijk als zij lijken, voegde hij er aan toe. Er zat bittere ernst achter de publicatie. ryE BVD was niet het enige onderwerp, dat ter sprake kwam. De heer De Haas (KVP) pleitte voor een snelle organisatie van de burgerlijke verdedi ging; de heer Gortzak (CPN) tekende fel protest aan tegen het verbod om een demonstratie te houden op de ere begraafplaats in Bloemendaal; mejuf frouw Nolte (KVP) lanceerde het denk beeld van de vorming van een raad voor ethische rangelegenheden, die zij even belangrijk vond als een raad voor economische aangelegenheden, nu de jeugd het slachtoffer dreigt te worden van de zedenverwildering De heren Krol (CH) en Weiter (KNP) kwamen op de burgemeestersbenoemingen terug en roerden de „Friese-kwestie" aan. De heer Krol had groot respect voor de voorvechters voor het behoud van de Fries cultuur en de heer Wel ter hoopte, dat de regering uit het gebeurde in Leeuwarden lering zou trekken. MET denkbeeld van mejuffrouw Nolte wilde minister Teulings graag in overweging nemen. Wat de benoemirg van burgemeesters aangaat, vestigde hij er de aandacht op, dat verschillende partijen zich te kort gedaan voelen, het geen er volgens hem op wijst, hoe moei lijk deze kwestie is. De bewindsman be toogde, dat een volgend kabinet het politie-vraagstuk tot een oplossing zal moeten brengen en deelde mee, dat het bestuur van het ere-kerkhof in Bloe mendaal indertijd als voorwaarde heeft gesteld, dat geen individuele herden kingen mogen plaats hebben en dat daarom geen toestemming gegeven was om en masse het graf van Hannie Schaft te gaan bezoeken. Wat het Fries aangaat, was de mi nister het met de heer De Loor eens, dat gewaakt moet worden tegen cul turele nivellering. Hij deelde het stand punt van sommige afgevaardigden, dat met de provinciale belangen rekening gehouden dient te worden en zeide, dat een goede minister van Binnenlandse Zaken dat zeker zal doen, maar dan voor alle provincies. Wat de gebeurte nissen in Leeuwarden aangaat, noemde de bewindsman, hoe men ook voor een bepaalde zaak geporteerd is, eigen richting altijd laakbaar. Helaas was hij nog niet voldoende over de incidenten geïnformeerd, doch nij kon wel zeggen: de demonstratie bij het paleis van jus titie in Leeuwarden kon niet worden geduld. De politie had het recht om op te treden. Vandaag zet de minister zijn rede voort. Door de heer Posthumus (P.v.d.A.) werd een beschouwing gewijd aan de verkeersveiligheid. Hij meende dat men ervoor moest oppassen, de brom fietsen niet in het hoekje van gedis crimineerde vervoermiddelen te stop pen. Ook hij wenste een klein examen voor de berijders van de bromfiets. Voor de Rotterdamse rechtbank heb ben enige personeelsleden van een be wakingsdienst uit Schiedam terecht gestaan. Zij werden beschuldigd van diefstal van koffie en thee hetgeen Iets anders is dan een richtige uit oefening van hun functie. Er zijn straf fen tegen hen geëist, variërend van acht tot tien maanden gevangenisstraf, waarvan vier maanden voorwaardelijk. De bromfietsrijders moesten het ontgelden Kritiek op houding N.S. piSTERAVOND heeft de Tweede Ka mer een begin gemaakt met de be handeling van de begroting van het departement van verkeer en waters! aat. Verschillende kamerleden vestigden er de aandacht op, dat sedert het verschij nen van de bromfiets het aantal ver keersongelukken zeer is gestegen. Zij verzochten de minister wegen te zoe- DE VETTE BOUGIE is de schrik van iedere automobilist en dus de zondebok voor vele capriolen die een motor hebben kan. Uit Ame rika komt thans het bericht, dat men er in geslaagd is een nieuw type bougie te construeren, dat door deskundigen als de eerste belangrijke verbetering op dit ge bied van de laatste 30 jaar be schouwd wordt. De nieuwe bougie is ontworpen door Gilbert F. Wright, een inge nieur van de Boeing Airplane Company, en onderscheidt zich van de gebruikelijke typen door 'n voorverbrandingskamer, waar door de electro den en andere be langrijke delen beschermd wor den. De bougie is nog niet in de han del gebracht, maar tot dusverre zijn alle proeven met vliegtuig motoren, automotoren en buiten boordmotoren buitengewoon ge slaagd. Gebleken is, dat de nieuwe bougies vele voordelen bieden boven de tot dusverre gebruike lijke typen. Niet alleen gaan zij langer mee, maar de motoren, waarin zij gemonteerd zijn, star ten gemakkelijker en accelereren sneller. Daar komt nog bij dat men bij gebruik van het nieuwe type minder behoeft te letten op de kwestie of de motor een hete of een koude bougie eist, daar de nieuwe bougies altijd voldoen. Veertig getuigen in zaak-Rinchard gehoord De lekenjury met de handen in het haar In de afgelopen week zijn veertig getuigen gehoord in de zaak tegen de Belgische chirurg Rinchard en aange zien er thans nog 350 voor het AsJten- hof te Brussel zullen moeten verschij nen, zal dit proces zeker nog twee maanden in beslag nemen. Het feit, dat vrijwel alle getuigen elkaar op belangrijke punten tegen- Geen nood Er l> Aspirin. Let echter op tiet Bayerdruis. Dat tt tl» garantie voor echtheid even als de oranjeband verpakking spreken, maakt de toch reeds zo inge wikkelde zaak zeker niet gemakkelij ker. De lekenjury houdt zich ten einde raad maar vast aan de verklaring van dr. Rinchard, die verteld heeft dat hij tijdens de aanslag op de burgemeester van La Louvrière, Deberghe, zelf in de auto is blijven zitten en dat de ver zetsman Wauthier en een zekere Vien- ne zijn uitgestapt en de burgemeester op de drempel van zijn huis hebben neergeschoten. Het blijkt, dat een be langrijk Duits dossier over de zaak- Deberghe, waaruit moet blijken of Rinchard de burgemeesjer verraden heeft, zich in de Oostduitse zone be vindt en niet te achterhalen is. In middels is een telegram ontvangen van dr. Meiborg, die tijdens de bezetting chef was van de Kommandantur te La Louvrière, waarin deze aankondigt op 30 November te zullen getuigen in de zaak-Rinchard. Men neemt aan, dat deze dr. Meiborg een zeer belangrijke verklaring zal kunnen afleggen. Een bijzonderheid is dat Rinchard zelf om bet dossier en het oproepen van Mei borg heeft verzocht. (Advertentie, Inj». Med.) ken om dit probleem tot een oplossing te brengen. Sprekende over de spoorwegen, vroeg de heer Maenen (KVP) of het juist is, dat het personeel hiervan sinds 1948 met zesduizend is verminderd, het aan tal middelbare ambtenaren met vijftig procent is verlaagd en het aantal ho gere ambtenaren is toegenomen. Voorts wenste spreker de spoorwegretourbil- jetten een langere geldigheidsduur te geven en hij vroeg zich af, of het vraag stuk der gezinstarieven wel ooit diep gaand bestudeerd was. De heer Krol (CHU) gaf de minister in overweging ernstige aandacht te blijven schenken aan de bruikbaarheid der wegen. Verder was spreker van mening, dat de pioniers op het gebied van het wegvervoer op de schopstoel zitten, ondanks de toezegging, dat hun belangen de aandacht zullen hebben. De heer Zegering Hadders (VVD), die zich in grote lijn met het gevoerde beleid verenigde, meende, dat dit de partement vooral de dupe was gewor den van de noodzakelijke bezuiniging. Voorts vroeg hij zich af, of het niet noodzakelijk was, a.s. berijders van bromfietsen aan een verkeersexamen te onderwerpen. De heer Engelbertink (KVP) vroeg, of door het departement technische hulpmiddelen zijn of worden aangebo den aan de slachtoffers van de over stromingsramp in Noord-Italië. Ook wenste spreker graag nadere medede lingen van de minister, omtrent wat er op zijn departement is voorbereid als een dergelijke ramp ons land zou tref fen. Hierop werd de vergadering verdaagd tot hedenmiddag één uur. Wegens documentendietstal te Bandung Indonesië zal diplomatieke stappen bij de Nederlandse regering onderne men in verband met de door Neder landse ambtenaren gepleegde diefstal len van Indonesische staatsdocumenten. Het onderzoek in deze zaak moet ech ter eerst worden afgesloten, het is thans in volle gang. Zoals men weet zijn vier weken ge leden enige Nederlandse, in Indonesië werkzame geleerden in arrest gesteld. Zij worden ervan beschuldigd, dat zij belangrijke documenten en kaarten over ïe bodemrijkdommen van Indonesië en Nieuw-Guinea hebben verduisterd. Zware boete geëist wegens grove dierenmishandeling De officier van justitie bij de Haagse rechtbank heeft 400 gulden boete sub sidiair veertig dagen hechtenis en een voorwaardelijke gevangenisstraf van drie jaar geëist tegen de 6I-jarige die renhandelaar C. 3. T„ die zich aan er gerlijke dierenmishandeling had schul dig gemaakt. T., wiens hondenwinkel te Den Haag enkele weken geleden gesloten is, werd ervan beschuldigd, dat hij drie jonge airdale terriers, die sterk ondervoed waren en schurft en rachitis hadden, had verwaarloosd, terwijl hij een her dershond, die ziek was, zodanig aan de bumper van een auto, die voor zijn winkel geparkeerd stond, had gebonden, dat het dier niet kon gaan liggen of zitten. Zinken munten verdwijnen Vermoedelijk wordt in Januari be gonnen met het intrekken van de bronzen cent van vóór de oorlog en van de zinken cent, welke tijdens de bezetting werd uitgegeven, aldus de Tel. De Rijksmunt te Utrecht beschikt thans over de grondstoffen voor de aanmaak van nieuwe centen. Zeer waarschijnlijk zal in 1952 ook worden overgegaan tot het intrekken van de zilveren en zinken dubbeltjes. Daarmee zal dan de zuivering van onze pasmunt haar beslag hebben gekregen. Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsvoorstel tot naturalisatie van de dirigent Ignacy Neumark, thans woonachtig te Hilversum. De heer Neu mark is in Plock (Polen) geboren en is met een Nederlandse gehuwd. Van 1922 tot aan de tweede wereldoorlog was hij verbonden aan het Kurhaus te Sche veningen als dirigent van het Resi dentieorkest. Sinds 1946 treedt hij we derom als zodanig op. De heer Neumark is ridder fn de Orde van Oranje Nas sau. Het ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen heeft voor rang voor hem verzocht. Duits dankbetoon in kunstwerken In West-Duitsland is een Stich ting voor Duits dankbetoon" ge vormd, welke uitdrukking wil geven aan de Duitse dankbaarheid in de eerste moeilijke jareii na de voor de voedselzendingen welke oorlog werden ontvangen. Het gaat hier om een waarde van meer dan achthonderd millioen guldenDe stichting wil bij wijze van .geschenk werken van heden daagse Duitse kunstenaars naar het buitenland zenden. Pulles stelt voor: John Foster Dulles, rondreizend am- ■basadeur der V. S., heeft gisteravond aangedrongen op het opbouwen van een machtige strijdmacht om een Rus sische aggressie af te schrikken door de bedreiging met een vernietigende tegenaanval. Dulles stelde dit voor ingeval inter nationale overeenstemming over be perking van de bewapening ten slotte zou uitblijven. De voorgestelde strijd macht zou in staat moeten zijn het bin nenlandse communicatiestelsel van de Sowjetunie zodanig te treffen, dat „haar uiterst gecentraliseerde, despot- tische politiestaat" uiteen zou vallen. Uiteraard, aldus Dulles, zou duidelijk gemaakt moeten worden, dat de „pum- iieve" strijdmacht op zichzelf nimmer een bedreiging zou zijn, doch slechts gebruikt worden bij wijze van repre saille voor „openlijke, onuitgelokte aggressie". Het officiële Joegoslavische pers bureau Tanjoeg heeft gisteravond ge meld, dat binnen een maand de kwes tie van aartsbisschop Stepinac „zon der toestemming van het Vaticaan" zal worden geregeld. „Het is echter dui delijk, dat Stepinac niet de functie van kerkelijke hoogwaardigheidsbekleder in Joegoslavië kan vervullen", aldus het persbureau. De aartsbisschop werd in October 1946 tot 16 jaar gevangenis straf veroordeeld wegens „misdaden tegen het volk en de staat". Volgens officieuze verklaringen van de chef der Amerikaanse luchtmacht bedraagt de productie van Amerikaan, se oorlogsvliegtuigen slechts ongeveer vijftig procent van het aantal, dat in het bewapeningsprogramma was voor zien. De productie is ver bij die van de Sowjet-Unie ten achter. Deskundigen zien als oorzaak van deze achterstand een tekort aan werk tuigmachines en een onvoldoende pro ductie van vliegtuigmotoren. Schipbrug in de Po-vlakte Britse, Amerikaanse, Franse en Ita liaanse genietroepen werken thans aan een schipbrug van „eiland tot eiland" in het overstroomde gebied in de Po- vlakte, om de mensen, die op de hoge delen opeengehoopt zitten te bevrijden. Het water blijft dalen. John MacCloy treedt af John MacCloy, de Amerikaanse hoge commissaris in Duitsland, zal waar schijnlijk aftreden, wanneer de status van West-Duitsland eenmaal is gere-- geld. Hij voelt niets voor de post van ambassadeur te Bonn. Als candidaat hiervoor wordt de ambassadeur te Brussel, Robert Murphy genoemd. De Franse hoge commissaris Poncet zal waarschijnlijk eveneens heengaan. Ver wacht wordt, dat de Britse hoge com missaris, Sir Ivone Kirkpatrick, in diplomatieke denst zal blijven. RADIOLUISTERAARS IN ONS LAND Het aantal aangegeven radio- en ont vangtoestellen in Nederland bedroeg op 1 November 1.603.158 tegen 1.590.555 op 1 October. Op 1 October waren er 478.201 aangeslotenen op het Rijks radio-distributienet tegen 477.500 op 1 September. Een opgewekte brief van Schijveriaar Van der Leek roemde het sterke moreel Een sterk gehavend Nederlandse clftalclub kwam gisteren in het Olym pisch Stadion te Amsterdam bijeen. In de eerste plaats ontbrak natuurlijk Henk Schijvenaar en boverdien stond ook Louis van der Bogert op de zieken lijst Zoals wij in enkele van onze edi ties reeds meedeelden kreeg Van der Bogert tegen het einde van de eerste helft in de wedstrijd tegen Beigie een bal zo ongelukkig op zijn hoofd dat hij de wedstrijd met een lichte hersen schudding heeft uitgespeeld. De Utrech tenaar zal dus voorlopig wel geen bal aanraken. Engels binnentrio trainde op Botwinnik tot remise dwingen Deze kolossale ballon-clown was een van de vele attracties bij de herden king van Thanksgiving day in New York. Op de voorgrond een afbeelding van sen van de eerste treinen, die in de vorige eeuw 4S.Cf reden. Onder het critïsch oog van verschei dene Oostenrijkse journalisten heeft de Engelse ploeg gisteren op een hockey veld geoefend. Lofthouse, Wright en Medley namen de kleine hockeygoals onder vuur, maar dat was ook het enige wat de Oostenrijkers te zien kregen. Onder leiding van Walter Winterbot- tom, de manager van de Engelse ploeg, werd namelijk niet van de normale rou tine-training afgeweken. Uiteraard be staat in Engeland zeer veel belangstel ling voor de wedstrijd, zodat het niet behoeft te verwonderen dat de hon derdduizend kaarten voor het Wcmbley- Stadion reads enkele dagen geleden uitverkocht waren. In de achtste ronde van het Russi sche schaakkampioenschap heeft Si magin kans gezien om Botwinnik in een zeer spannende partij remise af te dwingen. Novotelnov mo it in de 21e zet reeds de vla» voor Bronstein strij ken, Smyslov vc ;loeg in 24 zetten Lip- nitsky, Keres vond de weg naar de overwinning in zijn partij tegen Moy- sevay en de partijen tussen Taimanov Geiler, BondarevskyAronin en FlohrPetrosyan werden afgebroken. Botwinnik en Smyslov hebben ieder met 5 punt de leiding. Te Oslo zal op 13 Februari een be langrijke conferentie worden gehou den, waaraan vertegenwoordigers van vrijwel alle nationale Olympische comité's zullen deelnemen. De bedoe ling van deze conferentie is de band tussen de nationale comité's en het I.O.C. te verstevigen. Op de agenda staat onder meer een bespreking over de mogelijkheid om enkele takken van sport van de zomer- naar de winter spelen over te hevelen. Algemeen is men namelijk van mening, dat het pro gramma van de zomerspelen lang zamerhand te groot ls geworden. Ook de griep had in de gelederen van de N.E.C. huis gehouden. Bovendien waren enkele spelers door werkzaam heden verhinderd en Abe Lenstra was in Heerenveen gebleven om zijn ver jaardag te vieren. Trainer Van der Leek vertelde ons, dat Henk Schijve- naar een briefje had geschreven, waar uit bleek welk een sterke mentaliteit de onfortuinlijke EDO-speler heeft. Schijvenaar schreef namelijk zeer op gewekt en onder aan de brief deed hij de groeten aan alle spelers en eindigde zijn epistel met „een stevige poot van Henk Schijvenaar". Na de gebruikelijke trainingsoefenin gen en het Saunabad gaf Van der Leek in de „kuil" van het Stadion een na beschouwing over Nederland—Belgie. Verscheidene spelers waren, zo zei de bondscoach, na het ongeval met Schij venaar zeer onder de indruk geweest. Het duurde zeker tien minuten voor dat men zich volkomen had hersteld. Dat de spelers in een strijd van tien tegen elf een dergelijk resultaat had den behaald, bewijst dat de mentale kracht van de ploeg zeer groot is en dat de lichamelijke training vruchten begint af te werpen. „Dat moet" voeg de Van der Leek er aan toe, „voor ons een stimulans zijn om op de komende trainingsbijeenkomsten op dezelfde weg voort te gaan". Van der Leek be sloot met de opmerking, dat de neder laag van Zondag meer voldoening heeft gegeven, dan menige overwinning. Anderhalf jaar gevangenisstraf !s opgelegd aan een boekhouder, die bij een bankinstelling in Den Haag acht duizend gulden had verduisterd. ajlk

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1951 | | pagina 5