Urker het vissers vinden in Argentinië bed gespreid CULTUREEL NIEUWS „Gun haar de nachtclub en het modehuis", zeggen de Fransen Nog slechts 200.000 Indianen Moderne huisjes in Mar del Plaia wachten op toekomstige 'bewoners De Nederlandse kolonie bereidt ontvangst voor DE STAMMEN, die over zijn, hebben zich ten dele laten civiliseren, ter wijl de anderen nog steeds in oorlog zijn, zowel onderling als tegen de blan ken. Men schat dat het aantal stammen ongeveer honderd bedraagt, hoewel men nog niet alle gebieden van Bra zilië heeft doorkruist, zodat het heel wel mogelijk is, dat er nog onbekende Indianen rondzwerven. Brandkast geruisloos uit kantoor gehaald Impasse in Panmoendjon Marine V.S. sinds Juni 1950 verdubbeld MAANDAG 10 DECEMBER 1951 (Van een bijzondere medewerker) gELEIDELIJK aan nadert de dag, waarop de Urkers die met Belgische collega's op kleine schepen naar Argentinië onderweg zün, hun bestemming zullen bereiken. De bestemmingshaven is Mar del Plata op 38 graden Zuiderbreedte aan de Atlantische Oceaan, in de buurt van de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires. Wat ik hier ,in de buurt" noem betreft nog altijd een afstand van circa 400 km, maar volgens de Zuidamerikaanse opvattingen is dat dichtbij. De bevolking van Mar del Plata leeft slechts ten dele van de visserij: het belangrijkste middel van bestaan is het toerisme. Honderden hotels en pensions zijn nu juist weer in ge reedheid gebracht om de badgasten met grote en kleine beurzen te ontvangen. Het badseizoen strekt zich hier namelijk uit van December tot en met Februari. Dan komen enige honderdduizenden vacantiegangers, voornamelijk uit Buenos Aires, in Mar del Plata, dat zelf ongeveer honderddduizend Inwoners telt, van zon en zee en van wat deze moderne badplaats verder biedt, genieten. jyjEN' vindt er hotels als kastelen, ver bouwde herenhuizen en mooie zo merhuizen voor de heel rijke gasten, maar ook zomerhuisjes en veel parti culiere pensions voor de middelmatig en minder gesitueerden. Zoals in Ne derland in de vacantie-oorderi gebrui kelijk is, houdt ieder, die tijdelijk één of meer kamers kan missen, in de sei- zoentijd pension. De winkeliers en warenhuizen in Mar del Plata, dat een aardig stads centrum heeft, steunen hoofdzakelijk op de resultaten van de zomermaan den; dat doen ook de restaurants en de eethuisjes, de ijsverkopers, de schoen poetsers en de taxichauffeurs. Het gro te, moderne casino bestaat van de gas ten die het risico van verlies tegenover de kleinere kans op geldwinst aanvaar den. In de toekomstige woonplaats van de ondernemende Urkers en Belgen is een flinke haven, waar een deel van de Argentijnse kustbewakingsvloot is gestationneerd. Tevens is er een klein haventje, waar de vele, hoofdzakelijk geelgroen geschilderde, vissersvaartui gen hun ligplaats hebben als de goud- -i.l—■*-. Ja nAA Ulo" oil'ii TT.pn de Frans klinkende achternaam zal men wellicht geen Nederlander zoeken, maar toch is hij er een, en wel een Rotterdammer. In Mart del Plata heeft hij met zijn oom een groot aanneem- bedrijf. Deze oom Carlos de naam Karei werd aan de Spaanse omgeving aangepast heeft ontzaglijk vee) moeilijkheden moeten overwinnen. Over die belevenissen nu te vertellen zou te ver voeren, maar ik moest er aan denken, toen ik zag wat allemaal voor de Urkers in gereedheid wordt ge bracht. De Urkers komen in een opgemaakt bed. Natuurlijk zullen ze zich moeten inspannen de Spaanse taal te leren, zich bij' de gewoonten van de Argentij nen aan te passen en met de Argen tijnse collega's op te schieten. Zij zul len er zich ook op moeten instellen, dat de vele „oude bekenden" circa tienduizend kilometer „van huis" wo nen en 's Zondags niet op de koffie kunnen komen, maar die en andere problemen zullen met het geloofsver trouwen, met goede wil en doorzet tingsvermogen spoedig zijn opgelost. delvers van de zee „thuis" zijn. Een groot deel van de vangsten van deze vissersvloot wordt verwerkt in de circa zeventig visconservenfabrieken, die men hier aantreft; buiten de conser- venfabrieken heeft Mar del Plata geen industrie van betekenis. Enige speciale visrestaurants bieden gelegenheid zich de vakkundig toebereide vis heerlijk te laten smaken. Aan de haven heeft men een nog tamelijk ouderwetse visafslag; er staan wat loodsen en hier is ook het domein van de vissers voor het boeten van hun netten. Keurige huizen TN dit oord zullen onze Urkers hun tehuis vinden. Hun komst trekt hier veel aandacht en in de pers is er breed voerig over geschreven. De Belgische rederij Van Iseghem, in het bijzonder de heer Roelants, die hier als vertegen woordiger van de reder fungeert, heeft onder meer tot taak gehad de nodige voorbereidingen te treffen voor goede ontvangst en huisvesting van de 112 nieuwe inwoners. Die huisvesting whs een niet zo eenvoudig probleem, om dat er voor de „blijvende" bevolking geen overschot aan woonruimte ls en er veel huizen en gebouwen nodig zijn om de vele badgasten te kunnen her bergen. Toch is de heer Roelants won derwel geslaagd. Hij heeft een aantal huizen tot zijn beschikking kunnen krijgen, waarvan sommige pas afge bouwd zijn. Voor alle gezinnen heeit hij woonruimte, waarvan de huur min of meer in overeenstemming is met de inkomsten der bewoners. Behalve vol doende woonruimte, heeft elke woning een badkamer en een keuken, terwijl sommige huizen ook nog een tuintje kebben; bovendien staaV de huizen vrij dicht bij de haven. De huisvesting van de vrijgezellen was voor de heer Roelants het grootste probleem, maar het is hem gelukt een gedeelte van een voormalig hotel ter beschikking te krijgen, waar negen tien vrijgezellen een -.ruime eetzaal. Argentijnse vissers aan de haven van Mar del Plata, repareren de netten. QPNIEUW ZIJN aan verschillende componisten van de zijde van het ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen een aantal opdrachten verstrekt. Aan L. van Delden, J. Fel-, derhof en dr. Anton van der Horst is verzocht een werk voor gemengd koor te schrijven met begeleiding van een klein aantal instumenten of alleen een piano. Duur ongeveer een half uur, tekst bij voorkeur Nederlands. Het werk is bedoeld voor kleine, gemeng de zangverenigingen. M. Flothuis, K. Mengelberg en W. Wijdeveld is ver zocht een kamermuziekwerk voor klein ensemble te schrijven en K. van Baaren J. Vranken twee mannenkoren a capella. Het schrijven van een ballet (met matige orkestbezetting), ten hoogste durend een half uur, Is opge dragen aan Jurriaan Andriessen. Prijzen zijn toegekend aan H. Hen - kemans (Vioolconcert), mr. G. Landré (Derde symphonie) en Matthijs Ver meulen (Vierde Symphonie). Voorts werd aan mevr. Henriette Bosmans een prijs verleend wegens haar ver dienste als componiste. De commissie die voor een en ander van advies dien de bestond uit de heren S. Dresden, J. Mul, L. Toebosch en B. Wagemans. J^ATUURLIJK nét iets voor de Ame rikaanse filmtekenaar Walt Disney om gelijk jarig te zijn met Sinterklaas. Op 5 December vierde deze beroemd heid van het gekleurde doek te Bur- bank in Californie zijn vijftigste ver jaardag. Wist u dat zijn werkelijke naam José Luis Guirao Zamora is? December heeft overigens nog vele vermeldenswaardige data. Op 9 De cember is het honderd jaar geleden, dat aan de bekende Franse schrijver Victor Hugo (wiens beeltenis dank zij de sigaren tot in de uiterste hoekjes, ook van ons land, bekendheid kreeg) als tegenstander van „Napoleon Ie Petit", zoals hij de latere Napoleon de Derde had genoemd, het verblijf in Frankrijk werd ontzegd. Hij begaf zich toen als arbeider vermomd naar Brus sel, dat hij kort daarop op verzoek van burgemeester De Brouckère weer ver liet om zich te vestigen op het Engelse eiland Jersey. Het is 10 December veertig jaar ge leden, dat de beroemde natuurkundige madame Marie Curie-Sklodowska, die in 1903 met haar echtgenoot Pierre Curie en Henri Becquerel reeds de Nobelprijs voor natuurkunde had ont vangen, ook de Nobelprijs voor schei kunde werd toegekend. Gedurende deze maand wordt in Bombay het eerste in Azie georgani seerde internationale filmfestival ge houden. Drie en veertig landen ont vingen een verzoek hieraan deel te nemen. De driejaarlijkse Belgische prijs voor Nederlands proza is met al gemene stemmen der jury verleend aan de Vlaamse letterkundige R. Bru- lez voor zijn werk „Het Huis te Bor gen". Nu we toch in Vlaanderen zijn, kunnen we nog melden, dat de bekende Mechelse beiaardier Staf Nees zijn vijftigste verjaardag vierde. Julien Gracq, wiens Werkelijke naam Louis Poirier is, ontving de Prix de Concours voor zijn roman „Rivage des syrtes". Prinses Margaret zag Parijs Conventionele Engelsen leveren critiek (Van onze correspondent te Parijs) PRINSES MARGARET heeft haar eerste bezoek aan Parijs gebracht. Maar dit bezoek heeft nu meteen al een staartje, want heel wat Engelsen blijken te vinden, dat de jongste doch ter van de Britse koning zich niet ge heel en al als een prinses gedragen heeft. Ook de Engelse dagbladen pro testeren, eerbiedig maar toch duidelijk, tegen het gedrag van hun prinses. Laten we voorop mogen zetten, dat het voor een prinses zeker niet een voudig is om een bezoek aan Parijs te brengen. Ook al is het een geheel on officieel bezoek, toch weet zij, dat iedereen naar haar zal kijken, dat zij overal op haar weg gefotografeerd zal worden en dat de republikeinse Franse journalisten precies over haar zullen schrijven, wat zij vinden. Daarbij komt dat in een land als Frankrijk de vrouw slaapkamers, douchecellen en een ean- tine zullen aantreffen. Achter dit vrij- gezellenhuis bevindt zich een grote garage, waar een werkplaats voor de reparatiewerkzaamheden wordt inge richt. De heer Roelants heeft mij in de gelegenheid gesteld de woningen en het vrijgezellentehuis te bezichtigen. Nagenoeg alles was reeds gereed; aan een huis, waar de vijf kapiteins komen te wonen werd nog gewerkt, maar dat zal wel gereed zijn, voordat de Neder landse en Belgische schepen binnen lopen. De huisjes zien er netjes uit en voor de Urker vrouwen, die zo graag hun spullen proper en glimmend heb ben, zullen de parketvloeren gelegen heid bieden hun wrijf lust bot te vieren. Tussen landgenoten WOOR de Urkers, die hierheen komen, maar ook voor de verwanten, die achterbleven, is er nog een heel guns tige omstandigheid. Hier in Mar del Plata wonen namelijk nog circa hon derd Nederlanders, die veel belangstel ling voor hun landgenoten aan de dag leggen en, onder aanvoering van de voorzitter van hun vereniging, de heer Marino Petiet die ook geloofsgenoot van de Urkers is graag de helpende hand zullen bieden en de nieuwaange- komenen in hun kring zullen opne men. Zij zorgen voor de ontvangst en organiseren nu reeds een Kerst- en een Oudejaarsfeest. Kerstfeest in de zomer is voor ons, Nederlanders, een moeilijk aanvaardbaar idee. Wie dan in de vreemde is, verlangt nog meer dan an ders naar het vaderland en de eigen familiekring: het samenzijn met land genoten moet dan het gemis verzach ten. Op een 300 kilometer afstand vier uur met de bus -ligt trouwens cok nog de Gereformeerde Nederland se kolonie Tres Arroybos, van waar de dominee van tijd tot tijd over komt, soms met de jeugdverenigingen, het zangkoor en belangstellenden. Zoeven noemde ik de heer Marino Petiet.Achter de Spaanse voornaam en stammelingen vrij zwak zijn. Indianen zelf zijn gezond, maar zodra ze met blanken in aanraking komen, kan zelfs een gewone griep al dodelijk zijn. Ge mengde afstammelingen zijn zeer be vattelijk voor allerlei ziekten en ge- Voor een -an de huisjes, waar de vissers komen te wonen, ziet men links staande de heer Marino Petiet, die als voorzitter van de Nederlandse Vereniging de Urkers met raad en daad zal bijstaan en rechts de ijverige chef der rederij, de heer Roelants. Braziliaanse ontmoetingen (Bijzondere correspondentie) MEN schat dat er in Brazilië drie en een half millioen Indianen hebben geleefd, waarvan er thans nog 200.000 over zyn. Die drie millioen zijn vermoord, uitgestorven of hebben zich vermengd. Vooral in de tijd, dat men werkkrachten nodig had en er nog geen slaven waren geïmporteerd, is er een ware jacht op deze mensen gemaakt. Daarbij verkleedden de slavenhandelaars zich soms zelfs als Jezuieten en nadat ze op deze wijze het vertrouwen hadden gewonnen, depor teerden zij de roodhuiden in groten getale. Nederlanders vermengden zich met roodhuiden Merkwaardig is, dat men bijna ze kerheid heeft, dat een stam, in het Noord-Oosten, zich heeft vermengd met Nederlandersdestijds in opdracht van de West Indische Compagnie ge legerd in de forten Orange en Mario- kai. Toen de Portugezen deze leger plaatsen aan een lang beleg onderwier pen, zijn de Nederlanders van honger het binnenland ingevlucht en kwamen bij de Indianen, met wie zij spoedig op goede voet raakten. Dit is de enige stam van grote forse Indianen, met blond haar en blauwe ogen. Veel herinnert in Brazilië aan de Indianen. Dat begint al met de namen van streken en rivieren, terwijl nog talrijke sagen en legenden in het volks bijgeloof een grote plaats innemen. Zo is er de sage van lobo, de grote Ama- zonevis, die zich 's avonds zou veran deren in een schone jongeman. Nog on langs is het gebeurd, dat. toen in Be- lem in het uiterste Noorden van Brazilië een jongeman werd ge doopt, de halve stad uitliep, omdat ge zegd werd. dat deze knaap een lobo was geweest. Talrijke geneesmiddelen, dranken en etenswaren stammen rechtstreeks van de Indianen en ook in de huisvlijt kan men producten tegenkomen, die nog op precies dezelfde wijze worden gemaakt als door de Indianen van wel eer. Vlechtwerk, houtsnijwerk en aar dewerk bijvoorbeeld. De Indianen wa ren al de uitvinders van de poreuze waterpot, waarin het water niet alleen gezuiverd wordt, maar ook koel blijft. Deze potten vindt men nog door ^e heel Brazilië. J)E nog ongecultiveerde en half be schaafde Indianen wonen in dit land aan de zijrivieren van de Amazo- nas, Rio Negro. Rio Tocantins. Rio des Mortes en verder in het achterland van Goiaz (Xavantes). Matto Grosso (Gala- najosl en zelfs nog aan de rand van de staten Sao Paulo en Parana. De vermenging met Indianen is al gemeen. In de Amazonestreken bestaat zestig procent der bevolking uit af stammelingen van Indianen met blan ken. Men ziet het aan de gedrongen gespierde gestalten, de hoekige gezich ten, de gebitsvorm en de haarplanting. Opmerkelijk ia, dat de gemengde af- middeld worden ze dan ook niet ouder dan 3035 jaar. Een opmerkelijke eigenschap van Indianen en hun afstammelingen is, dat ze een geprononceerd eigendoms- gevoel hebben. Geeft men hen iets met het verzoek het door te geven aan anderen, dan komt het nooit terecht. Geeft men het rechtstreeks aan ande ren, dan zullen zij er niet naar talen, hoewel diefstal vaak in een bijzondere logica wordt goedgepraat. De gemengden zijn goedaardig van natuur, vrolijk en opgeruimd en lui. Het is, alsof de slechtste eigenschappen van beide rassen zich in de afstammelingen hebben verenigd. De blanke Braziliaan heeft dan ook niet veel op met afstam melingen en hij hoort of ziet niet graag dat men belang stelt in de eerste be woners van dit land. Jongen uit Belem in het Noorden van Braziliëeen duidelijk voorbeeld van afstamming van indiaan en neger. Zoals bekend, hebben inbrekers in de nacht van Vrijdag op Zaterdag de brandkast uit het gebouw van de coö peratieve vereniging „De Landbouw" te Terwolde weggehaald. Nader verne men wij, dat deze brandkast tiendui zend gulden bevatte. De inbrekers hadden de deuren van pakhuis en kan toor geopend en de driehonderd kilo gram zware brandkast weggerold over zakken, die zij voor dat doel had den uitgespreid. Daarna hebben zij de kast in een auto geladen en zijn er mee weggereden. Geldzendingen naar China Een woordvoerder van het Ameri kaanse ministerie van financiën heeft gisteravond bekend gemaakt, dat het ministerie zal verzoeken het zenden van gelden naar communistisch China straf baar te stellen. Hij verklaarde, dat talrijke in de V.S. wonende Chinezen brieven hebben ont vangen, waarin gevraagd wordt som men, variërend van 500 tot 10.000 dollar te storten, om vrijlating van familiele den in communistisch China te verkrij gen. Reeds zou door deze ..systematische en goed georganiseerde" campagne vier vijf millioen dollar naar communis tisch China gezonden zijn, aldus de woordvoerder. Ultimata en hoge eisen De Noordelijken hebben 't afgelopen weekeinde te Panmoendjon alle belang rijke punten van de jongste geallieerde voorstellen verworpen. De geallieerde onderhandelaren zijn van mening, dat men thans in een impasse is geraakt. Hedenmorgen hebben de geallieerde onderhandelaars de communisten een ultimatum gesteld. Deze moeten uiter lijk morgenvroeg antwoorden op het voorstel der verbondenen, om een sub commissie voor besprekingen over de kwestie der krijgsgevangenen in te stellen. De subcommissie, die maatregelen voor naleving van het bestand moet uitwerken, is maar zeer kort bijeenge weest. De communisten willen eerst antwoord hebben op hun voorstellen aangaande de controle, alvorens zij ver der willen onderhandelen. toch nog altijd de belangrijkste rol speelt. De man is er een beetje om er voor te zorgen, dat zijn vrouw zo mooi mogelijk kan zijn. Heel het leven in Parijs draait om de vrouw. Het feit trouwens, dat Frankrijk het enige land is, dat door een vrouw, Marianne, ge symboliseerd wordt, spreekt wel voor zich zelf. Het gevolg is, dat in Frank rijk de mensen en de dingen veelal op hun uiterlijk worden getoetst. In En geland wist men dit, voordat prinses Margaret naar Parijs zou gaan en men heeft haar dus vele goede raadgevin gen gegeven vóór zij vertrok. Maar de prinses bracht geen officieel bezoek aan de hoofdstad van een be vriend land. Het was haar eerste be zoek aan Parijs, de stad waarover zrj al zoveel had horen vertellen. En zij heeft het op prijs gesteld die oude stad aan de Seine te gaan bekijken, zo als de meeste rijke touristen dat doen. De prinses is vier dagen in Parijs gebleven. Zij is drie avonden naar een Parijse nachtclub gegaan, waar zij ge danst heeft en waar zij champagne heeft gedronken. Zoiets trekt natuur lijk journalisten en fotografen. En het gevolg was, dat men de volgende dag in de Franse Boulevardbladen (overi gens aardige) foto's zag, waarop de prinses met een glas champagne in de hand is afgebeeld. Onder het plaatje staat, dat de foto 's morgens om half drie is genomen. Verder heeft de prinses een bezoek gebracht aan één van de beroemde Pa- rijse modehuizen, waar men haar de laatste creaties van de „haute couture" heeft getoond. De prinses heeft ook nog een paar ritten gemaakt langs de his torische gebouwen van Parijs en daar na is zij terug naar Londen gegaan. Daarbij moet gezegd worden, dat de Parijzenaars Margaret bijzonder char mant gevonden hebben. Men noemde haar „la petite", hetgeen niet het klein tje", maar zoiets van „onze vriendin" betekent. Natuurlijk, wij hebben in een grote Franse krant gelezen, dat de prinses water gegooid heeft in de zeld zame wijnen, die men schonk en dat dit enigszins verwonderd heeft. Maar verder waren er toch alleen maar lof tuitingen voor de elegance en de een voud van „la petite". J^JAAR nu is de critiek losgebroken. De grote Britse kranten hebben van dozijnen van hun lezers brieven gekregen, die protesteren tegen hiet gedrag van hun geliefde prinses. Men vraagt zich af, waarom de dochter van de koning wel drie maal naar een nachtclub is gegaan, terwijl een be zoek aan he* Louvre toch waardiger was geweest. Waarom de organisatoren van de reis geen visite aan het paleis van Versailles op het programma heb ben gezet en wel een middag bij de modehuizen. In Frankrijk begrijpt men niet al te veel van die critiek. Men vindt dat een prinses een jonge vrouw is, die bij zo'n onofficieel bezoek aan Parijs toch best zou mogen doen, waar zij zin in heeft. Daar worden toch geen landsbe langen mee geschaad. En als „La peti te" liever naar een nachtclub gaat, dan verklaart men dat door er op te wijzen, dat de leden van een konink lijke familie al zoveel ernstige en of ficiële bijeenkomsten moeten bijwonen, dat het begrijpelijk is, dat zo'n jonge prinses het leven in Parijs ook wel eens van de vrolijke kant wil bekijken. De Amerikaanse minister,, van marine Kimball heeft medegedeeld dat de strijdkrachten der Amerikaanse mari ne, sinds het uitbreken van de Ko reaanse oorlog in Juni 1950, verdub beld zijn. „Er dienen thans bij de marine bij na 750.000 mannen en vrouwen, tegen 374.000 in Juni 1950. De sterkte van 't korps Mariniers is in dezelfde periode van 74.000 op 200.000 man gebracht. Sinds het uitbreken van de Koreaan se oorlog zijn ruim driehonderd oor logsschepen opnieuw in gebruik geno men. Bovendien heeft de regering machtiging verleend tot het bouwen van ruim honderd nieuwe oorlogsbo dems", aldus Kimball. Hond moordde kudde schapen uii JN de Duivendrechtse polder onder Amsterdam loopt een hond los, die het op schapen gemunt heeft. Een dag of tien geleden vond een eigenaar van een kudde schapen zeven van zijn die ren doodgebeten in het weiland. De politie heeft de hele week 's nachts in de polder gepatrouilleerd, maar des alniettemin beet de rover verscheidene malen nog een flink aantal schapen dood. In de nacht van Zaterdag op Zondag niet minder dan acht, terwijl er zes zo ernstig werden verwond, dat zij moesten worden afgemaakt. Van de kudde, die een week of twee geleden nog uit een kleine 40 schapen bestond, leefde er gisteren nog slechts één. Het is nog niet gelukt de hond te vangen. De schade is bijna 4003 gulden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1951 | | pagina 5