Spanning in Egypte leidt tot bloedige uitbarsting Vorming van het Europese leger veel naderbij gekomen West-Duitsland verzoekt om toelating tot NAVO Troebelen en brandstichting in Cairo KoAt RtiieÈ VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN Regering kondigt de krijgswet af TOCH EEN SNEEUW-WINTER? Moskouweigert de herziening Westelijke resolutie over Korea Maandag 28 Jan. 1952 149e Jaargang No. 23 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN WEG MET BRITTENWEG MET FAROEK, WEG MET NAHAS!" de: Mossadeq doet laatste beroep op Engeland BETREKKELIJKE RUST IN TUNESIE Kabinet-Nahas door Faroek ontslagen Accoord op enkele belangrijke punten Vier organen voor de defensiegemeenschap Professor Walter Hallstein stelt alternatieven Saarkwestie in het geding gebracht? ONGEREGELDHEDEN IN LIBANON Driehonderd millioen dollar voor Engeland In Panmoendjon is men nog geen stap verder Discontoverlaging Schumacher ernstig ziek ADVERTENTIES en ABONNEMENTEN Voordam 11, Tel. 3320 Postgiro 187294 Redactie; Achterdam 18, Tel. 5541 Directie; J. BIJLSMA en C. KRAK Hoofdredacteur; A. KAPTEIN ALKMAARSCHE COURANT TARIEVEN: Advertenties 16 ct. per m.m. Familieberichten 20 ct. p.m.m. Vraag en Aanbod (alleen 2e hands goederen) tot 15 woor den 1.-, elk woord meer 5 ct. Uitsluitend contant Abonnementsprijs, bij voor uitbetaling, ƒ2.02 p. mnd., 6.05 per kwartaal, plus incassokosten. Weekabonnementen 0.49 j toch al gespannen situatie in Egypte heeft dit weekend een even gevaarlijk als bloedig hoogtepunt bereikt en tenslotte zelfs geleid tot het ontslag van de regering-Nahas Pasja. Na de bezetting van een groot deel van Ismailia door de Britten werden de gemoederen in de andere grote steden van het land tot het kookpunt verhit. Vurige en dreigende betogingen in de hoofdstad Cairo gingen vooraf aan een explosie, waarvan de weerga sinds het uitbreken van het Brits- Egyptische geschil nog niet is voorgekomen. Ook in Alexandrië dreigde het volk aan de greep der regering te ontsnappen. Egyptische pantsereenheden hebben daar op het nippertje de orde weten te handhaven. De Egyptische regering kon digde in verband hiermee eerst in Cairo de staat van beleg en later over het gehele land de krijgswet af, welke de premier als gouverneur-generaal grote bevoegdheden verleent. Terwijl in Cairo het kabinet in zeer nerveuze stemming beraadslaagde over de wijze, waarop een eind kon worden gemaakt aan de brandstichtingen, schreeuwde de massa voor het parlementsgebouw en voor het palels van de koning anti Britse leuzen en eiste bloedwraak. Doch ook hoorde men kreten als „Weg met Faroek" en „Weg met Nahas Pasja". Afseheidsboodschap voor Shepherd Toen Sir Francis Shepherd, de afge treden Britse ambassadeur in Teheran, Zondag afscheid van premier Mossadeq nam, heeft deze hem een boodschap aan het Britse volk overhandigd. Daarin werd verklaard, dat regering en volk van Perzie met iedereen tot overeen stemming willen komen. Op Engeland werd een beroep gedaan, om een eind te maken aan het geschil over de exploi tatie van de olievelden. De verkiezingen in Perzie verlopen niet geheel naar wens. In enkele plaat sen heeft men in de laatste dagen de stemming moeten uitstellen, omdat on geregeldheden dreigden dan wel ont stonden. In Yazd, bij Isphahan, moest het garnizoen worden versterkt. Een afdeling koloniale infanterie en marine is Zaterdagmorgen uit Marseille naar Tunesie vertrokken, teneinde de Franse troepen aldaar te versterken. Aan de normale sterkte van de politie in Tunis, zijn in de afgelopen week 1500 man politie en troepen toegevoegd. Een aangekondigde nationalistische betoging te Tunis is niet doorgegaan. In de Ara bische wijk van Bizerta wordt nog al gemeen gestaakt. Boven Kaap Bon pa trouilleren Franse vliegtuigen. In deze stad is de noodtoestand afgekondigd. Een hoge functionnaris van het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken is met instructies van zijn regering voor de resident-generaal in Tunesie naar Tunis vertrokken. JJET volkomen onverwachte ontslag van de regering Nahas Pasja was een gevolg van de omstandigheid, dat zjj naar het oordeel van de koning er niet in was geslaagd, orde en rust te handhaven. Als formateur werd aange wezen de onafhankelijke politicus Ali Mahar Pasja, die als Wafdist reeds enige malen premier is geweest. Hij stelde onverwijld een kabinet van geestverwanten samen, waarin hij zelf behalve premier ook minister van bui tenlandse zaken en van oorlog en ma rine is. Blijkens een brief aan de ko ning is hij voornemens, in het geschil met Engeland de politiek van zijn voor ganger voort te zetten. Verwacht wordt, dat de vorming van de nieuwe regering zal leiden tot de ontbinding van het parlement, waarin de Wafd de meerderheid heeft. 7ATERDAGOCHTEND broeide het reeds in Cairo. Massale anti-Engelse betogingen vonden overal plaats en de politie was niet bij machte de demon stranten uiteen te drijven. Ze vuurde met hagel op de menigte, die echter on bedwingbaar scheen. Weldra stegen hier en daar rookwolken op. De betogers staken auto's en gebouwen in brand. In minder dan geen tijd dreven er overal boven Cairo dichte rookwolken Hier stond een bioscoop in lichte laaie, daar een hotel, ginds een bankgebouw. De politie posteerde zich voor de Britse en de Amerikaanse ambassade, die uiteraard het meeste gevaar liepen. De consulaten van Zweden en Libanon gingen echter in vlammen op. Enkele vliegtuigen, die zich op het vliegveld „Faroek", bij Cairo bevonden, moesten overhaast opstijgen, toen een schreeu wende massa de machines bestormde. De diensten van de „Boac" op India worden voorlopig over Beiroet inplaats van over Cairo geleid. (Zie verder pag. 4) f-'f\s< Overal in het land, waar de sneeuw dik genoeg lag, benutte de jeugd de Zondag om zich met sneeuw ballen en bobsleeën te vermaken. Ook bij het dorado der sledevaar- ders, 't Kopje te Bloemendaal, ging het in suizende vaart naar beneden. Vier organen zijn er ingesteld: een raad van ministers, een soort parlemen taire vergadering, een commissariaat voor de Europese verdedigingsgemeen- West-Duitsland heeft onverwijld toelating tot de Noordatlantische Verdrags organisatie (NAVO) gevraagd. Het verzoek is Zondag gedaan door de staats secretaris van buitenlandse zaken, prof. Walter Hallstein, tijdens de besprekin gen te Parijs over een Europees leger. Hallstein deed verschillende mogelijk heden voor een compromis aan de hand: 1. de toelating zou nog enige tijd moeten worden uitgesteld, 2. de deelnemers aan het Europese leger zouden als één eenheid in de NAVO vertegenwoordigd moeten zijn, 3. de andere vijf lan den zouden afzonderlijk lid van de NAVO blijven, maar alle besluiten zouden moeten worden bekrachtigd door de raad van ministers van het Europese leger. De laatste punten werden voor Duitsland aanvaardbaar genoemd. De gedachte van een Europees leger is dit weekend een flinke stap dichter bij haar verwezenlijking gekomen, doordat ter conferentie te Parijs overeen stemming is bereikt over een aantal nog omstreden punten. De ministers van buitenlandse zaken van Italië, Frankrijk, België, Nederland en Luxemburg en de Westduitse staatssecretaris zijn het eens geworden over de samenstelling van verschillende organen, welke in het plan waren voorzien, alsook over het stem recht der afzonderlijke leden in de raad van ministers. Over enkele kwesties, zoals de betrekkingen tot de NAVO en enkele financiële vraagstukken, hoopt men op korte termijn overeenstemming te bereiken. schap en een gerechtshof. Ten aanzien van de raad van ministers is men het eens geworden over een vrij ingewik kelde regeling voor de stemming. Voor belangrijke kwesties moet eenstem migheid bestaan, voor minder belang rijke een meerderheid van tweederde, voor onbelangrijke is een eenvoudige meerderheid voldoende. Er zal een lijst van kwesties worden opgesteld, voor zien van de wijze, waarop er over moet worden gestemd. Bij staking der stemmen beslist de grootte van de bij drage van elk der landen inman- schappen, geld en materiaal. De gemeenschappelijke vergadering, zoals het parlementaire orgaan heet, zal bestaan uit een en twintig leden van Frankrijk, WestDuitsland en Italië, tien van België en Nederland en vier van Luxemburg. Het is het zelfde lichaam als dat van de kolen- en staal gemeenschap, alleen met negen leden uitgebreid. Het gerechtshof, dat geschillen moet beslechten, zal het zelfde zijn als dat van de kolen- en staalgemeenschap. Het commissariaat bestaat uit negen voor zes jaar gekozen leden: twee voor Italië, Frankrijk en Duitsland en één voor ieder van de Beneluxlanden. Er Eerder werd gemeld, dat Duitsland geen bijdrage zal leveren tot de Europe se verdediging, wanneer niet eerst de Saarkwestie naar genoegen is opgelost. De benoeming van de Fransman Grand- val tot Frans ambassadeur in Saarbrue- cken heeft ongerustheid veroorzaakt. Hallestein heeft daarom van de Bonds regering opdracht gekregen, te mfor meren naar de functies van de nieuw benoemde diplomaat in Saarbruecken. zal voor de organen van de gemeen schap niet één bepaalde plaats als ze tel worden aangewezen. Het commis sariaat zal waarschijnlijk, in Parijs worden gevestigd. Volgens officieuze berichten hebben Amerikaanse studenten Zaterdag te Beyroet met dynamietpatronen naar de politie geworpen, toen ze betogingen hielden tegen de recente gebeurtenissen in Aleppo en Damascus. De Libanese regering heeft alle betogingen verboden en de buitenlandste studenten doen we ten, dat ze bij deelname aan demon straties zullen worden uitgewezen. Van Italie's vredesverdrag Italië heeft op 8 December van het vorige jaar in een nota aan de Sowjet- Unie verzocht om haar medewerking bij de wijziging van het Italiaanse vre desverdrag. Thans is het antwoord van Moskou op dit verzoek bekendgemaakt. Gezegd wordt, dat het Italiaanse ver zoek wordt ingegeven door het verlan gen, op nog actievere wijze deel te ne men aan het aggressieve Atlantische Pact. Herziening van het verdrag zal alleen mogelijk zijn, wanneer Italië het pact opzegt en niet toestaat, dat buiten, landse mogendheden op zijn gebied mi litaire bases vestigen of strijdkrachten legeren. Dinsdag zal te Washington waar schijnlijk een BritsAmerikaanse over eenkomst worden bekendgemaakt, vol gens welke Engeland ongeveer 300 mil lioen dollar als economische hulp op grond van 't program voor wederzijdse beveiliging zal ontvangen. Het bedrag is voorlopig vastgesteld bij de onlangs te Parijs gehouden besprekingen over de kosten der herbewapening. Als er bij de conferentie te Pan moendjon onrechtmatige vertragingen worden bemerkt; als het opperbevel van de V.N. officieel bekendmaakt, dat een bestand op Korea onmogelijk is of als er ten slotte nieuwe gevechten op grote schaal ontstaan, zal de secretaris generaal van de UNO-vergadering de zestig leden waarschijnlijk bijeenroe pen om de wenselijkheid te bespreken van een speciale, of noodzitting te New York. Een daartoe strekkende resolu tie zal althans spoedig door Amerika, Engeland en Frankrijk worden inge diend. In geval van een bestand op Ko- Verwachting tot Dinsdagavond: PLAATSELIJK OPNIEUW SNEEUW Half tot zwaai bewolkt met plaat selijk neerslag, hoofdzakelijk in de vorm van sneeuw. Matige tot vrij krachtige wind uit Zuidelijke richtingen. Vannacht in het Oos ten van het land hier en daar ma tige vorst, overigens lichte vorst tot temperaturen om het vries punt. JN DB KLUIS van de bank van Italië liggen sedert begin 1945 twee on geopende pakketten documenten. Het een is bestemd voor Mussolini en het andere voor de zoon van de fascistische „Geen orgel voor rekening der kerk ter begeleiding van de gemeentezang mocht gemaakt of opgericht worden" op straffe van verbeurdverklaring der door haar gelegateerde bezittingen partijsecretaris. Men is nog steeds aan Gemeente te Wemeldinge (Z.) Im- Maarmorgenavond zal men toch het confereren over de bestemming mers, 165 jaar lang heeft de gemeen- onder begeleiding zingen, want dan van de beide pakken, q In Boedapest te geleefd onder de dwang van het zullen de bazuinen in gebruik worden (Hongarije) neemt het aantal banken testament van wijlen vrouwe Maria genomen, die men zich in plaats van van lening snel toe. In de stad zijn Coomans, die in 1787 bepaalde, dat een orgel heeft aangeschaft, p In verder „ruil-warenhuizen" ingericht, waar men voor gebruikte goederen nieuwe of tweedehands goederen kan kopen, p Nog even langs een pijn bank. In een park te Brussel sliep een bedelaar de slaap der rechtvaardigen op een knusse bank. Juist toen hij ont waakte, zag hij hoe een voorbijganger practisch vlak voor zijn neus een damestasje opraapte, waarin zich enkele honderden guldens bevonden, p Een Griek, die reeds 51 jaar in Amerika had gewoond, verkreeg de zer dagen het Amerikaanse staats burgerschap. Hij had altijd gezegd, dat deze papieren „een paspoort voor de hemel" vormden. Een uur nadat hem de documenten waren overhan digd, overleed hij. p Morgen is het een gedenkwaardige dag voor de Herv. Ondank is 's ministers loon. Nahas Pasja). New York is op 24 October een ze kere Harry Smit, die in grote armoede heeft geleefd, ten grave gedragen Zijn teraardebestelling geschiedde ge heel kosteloos. Achteraf is men ech ter tot de ontdekking gekomen, dat Harry een half millioen dollar bezat, p Gedurende de laatste vier jaar heb ben meer dan tweeduizend zieke, ver minkte of verweesde kinderen gast vrijheid genoten in de huizen van Britse gezinnen, zo is op de conferen tie van de Internationale Hulp voor Kinderen te Westminster medege deeld. p Nog meer Engels nieuws over kinderen. In de periode 19391949 zijn de Britse kinderen pl.m. 2 centimetei in lengte toegenomen. Ze werden ook één en driekwart pond zwaarder. Ze zijn gezonder dan ze ooit geweest zjjn rea zullen de UNO-leden in een spe ciale zitting van de algemene vergade ring bijeengeroepen worden. De Wes telijke resolutie, die wil aantonen, dat de Koreaanse kwestie nog steeds voor rang heeft, vraagt tevens aan de com missie voor buiten de begroting vallen de fondsen, vrijwillige bijdragen van leden-staten in te zamelen voor het V.N.-programma voor hulp en weder opbouw voor Korea. De verzoeningscommissie voor Pa lestina zal haar werk voortzetten, on danks vroeger falen. Het programma voor Palestijnse vluchtelingen, dat 50 millioen dollar hulp en 200 millioen voor reïntegratie beschikbaar stelt, is aanvaard. De politieke Commissie wierp zich op de klacht, dat de Sow- jet-Unie het in 1945 gesloten Chinees- Russische vriendschapsverdrag had ge schonden. De Chinese Nauonalistische afgevaardigde had om een deze be schuldiging erkennende verklaring van de UNO verzocht en zeide, dat Rusland de pogingen van Tsjiangs re gering om na de Japanse overgave, het Nationalistische gezag in de drie Oos telijke provincies (Mandsjoerije) te herstellen, had gehinderd Jacob Malik repliceerde, dat na de ineenstorting van het vroegere regiem dat viel „door innerlijke rotheid", de regering van Mao Tse Tung, het verdrag had opge zegd Te Panmoendjon struikelt men nog steeds over de uitwisseling van krijgs gevangenen, de aanleg van rode vlieg velden na het bestand en de contröle op de naleving van het bestand zelve DRIELING GEBOREN TE EINDHOVEN Mevrouw Dassen-Van den Heuvel te Eindhoven heeft Zaterdag het leven ge schonken aan een drieling, twee meis jes en een jongen. Moeder en kinderen maken het goed. Wij kunnen ons voorstellen, dat de verlaging van het discont door De Nederlandse Bank minder belangstel ling heeft getrokken dan het vrijgeven van de koffie. Toch is het eerste - met alle respect overigens voor de koffie drinkers, die voortaan 17 cent per pond meer zullen moeten betalen - van grotere betekenis. Zoals onze lezers wel weten, ont vangen alle banken geld van mensen, dit dat geld tijdelijk niet nodig heb ben en, in plaats van dit geld thuis in kas te houden, aan een matige rente de voorkeur geven. De banken kunnen deze creditrente betalen, omdat zij de ontvangen gelden op verschillende wijzen weer uitlenen aan ondernemers, die dit kapitaal voor hun zaak nodig hebben. De hiervoor ontvangen debetrente is hoger dan de betaalde credietrente en het vei -hil vormt een van de voornaamste bron nen van inkomsten voor de bank. Nu komt het voor, dat mensen hun geld opvragen, doch dat de bank niet voldoende contanten in kas heeft. Geen nood, zij bezit voldoende waardepa pieren als schatkistpapier en wissels, zij gaat daarmee naar De Nederlandse Banken krijgt op onderpand van dit waardepapieren het vereiste geld. Uiter aard doet de circulatiebank dat niet om niet en zij berekent dan ook een bepaalde rente, die wij het officiële discont noemen. Het ligt voor de hand, dat de ban ken de hoogte van de rente (dus de debet rente), die zij zelf berekenen aan geldleners, in de buurt houden van het officiële disconto, daar zij anders in geval van discontering (zo noemen wij dit doen van een beroep op de Neder- landsche Bank) veel meer rente moeten betalen dan zij zelf ontvangen. Daarom zullen de banken haar debetrente ver hogen als de circulatiebank het offici ële disconte verhoogt en deze laten zak ken als het officiële disconto daalt. Wij krijgen nu de vraag, waarom de circulatiebank haar discont ver hoogt of verlaagt. Wel, door dit te verhogen - zoals in April 1951 plaats vond - dwong zij de banken haar ren te ook omhoog te brengen. De onder nemers, die bij d,e banken credieten afnamen, moesten dus méér betalen voor dit crediet en zij waren daarom niet meer zo happig dit te nemen. Als er minder credieten worden ge nomen, worden er ook minder zaken gedöan, er wordt minder gekocht - vooral in het buitenland - en onze schuld aan het buitenland wordt klei ner. Men begrijpt al waar wij naar toe gaan: minder credieten aan de onder nemers heeft de tendens, dat de ver plichtingen tegenover het buitenland af nemen en dat de betalingsbalans een gezonder aanzien krijgt. Inderdaad is onze betalingsbalans in de tweede helft van 1951 aanzienlijk verbeterd, zo zelfs dat wij in de Econo mische Betalings Unie in West-Europa een overschot wisten te kweken. Wij laten nu in het midden, welke krach ten hieraan hebben meegewerkt, doch zeker is wel, dat de verhoging van het officiële discont mede van invloed is geweest. Nu kwam er vorige week de daling, geheel onverwachts. Een motivering werd (tot nu toe) niet gegeven en men gist dus. Een feit is, dat de banken thans ook weer haar tarieven kunnen verlagen (enkel deden dat reeds), zo dat het bedrijfsleven goedkoper geld kan opnemen. Er kan dus méér ge kocht worden, ook in het buitenland en dit zal dus waarschijnlijk de beta lingsbalans ongunstig beïnvloeden. Het is niet uitgesloten, dat men dit bezwaar - gezien onze min of meer gunstige valuta-positie op het ogen blik - op de koop toe neemt om ande re voordelen te bereiken. Als de be drijven weer gemakkelijker kunnen le nen, dan komt er meer leven in de brouwerij, dan worden er weer zaken gedaan en dan is er ook kans, dat de werkloosheid, die weer een angstwek kend karakter heeft gekregen, zal af nemen. Ook is het mogelijk, dat deze ver laging een steun moet vormen voor de nieuwe woningbouwlening, die binnen- kor' wel zal worden aangekondigd en die vermoedelijk geen al te hoge rente zal dragen. Zo zijn er meer motieven te bedenken, doch zeker is, dat de sti mulering van de bedrijfsactiviteit bij het verlagen van het disconto op de voorgrond heeft gestaan. Hoewel officieel is verklaard, dat de gezondheidstoestand van dr. Kurt Schumacher, de leider der Westduitse sociaaldemocraten, de laatste tijd aan zienlijk verbeterd is, neemt in partij kringen de overtuiging toe dat hij nooit in staat zal zijn aan het hoofd van :en regering te staan. Schumacher is herstellende van een storing in de bloedsomloop Hij gaat deze week met ziekteverlof, eerst naar het Zwarte Woud en later naar de Riviera. De Amerikaanse vice-president Alben Barkley is Vrijdagavond te Jef ferson, na het uitspreken van een rede, ernstig ziek geworden. Omtrent de aard van zijn ziekte is niets bekend.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1952 | | pagina 1