Franse regering antwoordt de Bey
De kwestie-Blitar en Talisse
smaad voor onze marine
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Nieuwe maatregelen in Triest
Mislukte moordaanslag op de
Westduitse Bondskanselier
Beel-zebub
Vrijdag 28 Maart 1952
149e Jaargang No. 75
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Toenemende politieke spanning om Tunis
Kamerdebai nauwelijks voorkomen
Electriciteit wordt
duurder
Burgervliegtuigen in de
V.S. voor het leger
Finse scheikundige dood
gevonden
Nieuwe atoomproevenin
Nevada (V.S.)
De Hauteclocque had
onderhoud
Belgen zien Kraak
onder de lat
Van Schijndel door Van
der Tuyn verdrongen
De Grote Drie in papier maché
Wenst Indonesië de Unie met Nederland nog?
„Durf offers te brengen
voor Nieuw Guinea"
Italië wordt meer betrokken in bestuur der stad
Binnenkort conferentie
in Londen
Boeken ontploften: één dode en vier gewonden
Deelneming in Europees
leger niet verplicht
Kelder van politiebureau
vernield
Nieuwe zuiveringsacties in Indo-China
Nog geen Indonesische
regering gevormd
Directie;
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur;
H. M. KOEMANS
Redactie;
Achterdam 18, Tel. 5541
ADVERTENTIES en
ABONNEMENTEN
Voordam 11, Tel. 3320
Postgiro 187294
ALKMAARSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct. per m.m
Familieberichten 20 ct. p.m.m
Vraag en Aanbod (alleen 2e
hands goederen) tot 15 woor
den 1.-, eiK woord meer 5 ct
Uitsluitend contant
Abonnementsprijs, bij voor
uitbetaling, ƒ2.02 p. mnd.,
6.05 per kwartaal, plus
incassokosten
Weekabonnementen 0.49
HET FRANSE OPTREDEN in Tunis heeft ook in politieke kringen in Parijs
de nodige spanning veroorzaakt. De links gerichte pers schrijft uiteraard in
fello bewoordingen over het beleid van de regering in deze kwestie, maar ook
in een ceel van de MRP, de katholieke partij, heerst ongerustheid. De regering
is er nu in geslaagd, te ontkomen aan een Kamerdebat op korte termijn. Zij
heeft de socialisten, die het nog gisteren hadden willen beginnen, weten over
te halen tot uitstel, en als motief aangevoerd, dat het beter was, de uitwerking
van de brief van Auriol aan de Bey af te wachten. Wel zou Schuman heden in
des Kamercommissie voor buitenlandse betrekkingen een verklaring afleggen.
Dinsdag zal nu het debat in de Nationale Vergadering worden gehouden.
Vier ministers gearresteerd
De crisis in Tunis heeft haar hoog
tepunt bereikt door de arrestatie
van vier vooraanstaande ministers.
Van links naar rechts: De minis
ters Salem, Chenik, Materi, Badra
(deze minister is niet gearresteerd)
en Mzali.
Op 1 April a.s.
De reeds enige malen aangekondigde
verhoging van de tarieven voor elec-
trische stroom zal op 1 April a.s. van
kracht worden. Thans is namelijk ge
publiceerd de Prijzenbeschikking Elec-
trisehe Energie 1952, welke de moge
lijkheid opent voor de electriciteitsbe-
drijven, om de tarieven voor vastrecht
en de prijzen per kWh voor kleinver
bruikers met maximaal 25 percent te
verhogen. Voor het gebruik tot 240 kWh
per jaar blijft de huidige prijs per Kwh
gehandhaafd. Voorts worden de prijzen
voor grootverbruikers vrijgelaten.
Ombouw van vierhonderd
viermotorige machines
Dc Verenigde Staten zullen onmiddel
lijk beginnen met het verbouwen van
331 passagiersvliegtuigen, zodat deze zo
nodig binnen 48 uur voor militaire doel
einden kunnen worden gebruikt. In het
geheel zullen 400 viermotorige toestel
len worden verbouwd.
In geval van oorlog zullen slechts 184
viermotorige machines beschikbaar blij
ven voor de burgerluchtvaart in de
V.S. Deze toestellen zullen dan onder
de verschillende maatschappijen worden
verdeeld.
Het verbouwen van de 331 toestellen
zal niet meer dan tien milioen dollar
kosten. De vliegtuigen zullen na mo
bilisatie door de luchtvaartmaatschap
pijen worden gevlogen, op grond van
contracten met de legerleiding,
De 67-jarige Finse scheikundige prof.
Johan Oskar Palmen, die sinds Dins
dag werd vermist, is gisteren dood ge
vonden in de buitenwijken van Hel
sinki. De politie achtte moord uitge
sloten. Hij klaagde onlangs tegenover
collega's over vermoeidheid.
Een nieuwe serie atomisehe proeven
in Nevada schijnt aanstaande, nu de
Amerikaanse commissie voor atoom
energie alle boeren, mijnwerkers en
anderen heeft gewaarschuwd het ge
bied voor proefnemingen op 120 km ten
Noordwesten van Las Vegas (Nevada)
legen het einde van de week te ontrui
men. Ook de luchtvaart is gewaar
schuwd niet boven dit gebied, waarin
1951 atomisehe wapens zijn oaproefd, te
vliegen.
Op zijn dissertatie „De Nederland
se doorvoerpolitiek (tot 1850)" is aan
de Nederlandse Economische Hogeschool
te Rotterdam tot doctor in de econo
mische wetenschappen gepromoveerd
J. B. J. Ratté, ec. drs., hoofdredacteur
van het „Algemeen Dagblad" te Rotter
dam.
In Tunis zelf doen zich op het ogen
blik weinig nieuwe ontwikkelingen
voor. De resident-generaal. De Hau
teclocque heeft een onderhoud met de
Bey aangevraagd, dat hedenmorgen
zou worden toegestaan. Niet alleen
zou de resident-generaal de Franse
hervormingsplannen ter kennis van de
vorst brengen, maar bovendien zou
het antwoord van president Auroi op
het protest van de Bey tegen de arres
tatie van zijn ministers worden over
handigd.
Dit stuk is gisteren door twee Fi ari
se functionarissen naar Tunis ge
bracht. In de brief wordt gezegd, dat
de Franse regering bereid is te onder
handelen met alle Tunesiërs van goe
de wil. Echter zal niet worden gespro
ken met leiders, die zich niet aan de
overeenkomsten hebben gehouden, en
een onwettig beroep op de Verenigde
Naties hebben gedaan. Bij herhaling
is de Bey verzocht, de orde te hand
haven. Nu dit niet was geschied, dien
de Frankrijk de orde te verzekeren.
De ministers Ben Yoessef en Badra,
die Woensdagavond overhaast uit hun
hotel in Parijs verdwenen, zijn via
Brussel in Genève aangekomen. Zij
De keuzecommissie van de KNVB
heeft gisteravond de opstelling bekend
gemaakt van het Nederlands elftal, dat
6 April te Antwerpen tegen Belgie
uitkomt. Het elftal dat Woensdagmid
dag met 10 van Engeland verloor is
op twee plaatsen gewijzigd, wijzigingen
die in de lijn der verwachtingen lagen.
Kraak kreeg weer zijn plaats onder de
lat en Van Schijndel moest plaats ma
ken voor Van der Tuyn.
De Oranjehemden zullen dus als
volgt het Deurne Stadion betreden:
Kraak (Stormvog.)De Jong (ADO)
en Alberts (Vitesse). Wiertz (DWS),
Terlouw (Sparta) en Biesbrouck (RCH)
aanv.; Van der Kuil (VSV), Van der
Tuyn (Hermes DVS), Van Melis (Eind
hoven), Lenstra (Heerenveen) en Cla-
van (ADO).
Reserves: Landman (Sparta), Bakers
(PSV), Van Schijndel (SW) en Van
der Bogert (DOS).
hadden bij geruchte vernomen, zo
vertelde zij, dat zij zouden worden ge
arresteerd en vonden het beter, om
maar te verdwijnen. Zij zullen via
Cairo naar Tunis reizen en in de
Egyptische hoofdstad besprekingen
voeren met Arabische leiders.
Er is hun de gastvrijheid van de
Arabische landen aangeboden. Het
wordt niet onmogelijk geacht, dat de
ministers in Cairo 'n Tunesische scha-
duw-regering zullen vormen. Irak heeft
de onverwijlde vrijlating van de ge
arresteerde ministers verzocht. In
Washington is men er van overtuigd,
dat Pakistan de kwestie-Tunis bin
nenkort voor de Veiligheidsraad zal
brengen.
Dit is een kostelijk idee van de
Poolse beeldhouwer Jacek Karpo-
wics. Hij werd gewond aan zijn
rechter arm tijdens de opstand te
Warschau in 1944. Na de bevrijding
bleek zijn linkerarm verlamd te
zijn, maar zijn hersenen werkten
des te beter. Hij trok naar Parijs
en ging werken in het Quartier
Latin: hij ging koppen maken van
papier maché. Het duurde enige
tijd voordat hij „de slag te pakken
had", doch thans maakt hij uitste
kende caricaturen naar foto's. Een
paar van zijn producten: van links
naar rechts: Winston Churchill,
Harry Truman en Josef Stalin,
broederlijk tezamen..., in papier
maché.
Eerste Kamer over de begroting van Uniezaken
gij DE BEHANDELING VAN DE begrotingen van Uniezaken en
Overzeese Rijksdelen in de Eerste Kamer, heeft jhr. mr Ruys de Beeren-
brouck wederom de vraag opgeworpen of de volkeren van Indonesië en hun
machthebbers nog wel prijs stellen op de Unie-binding. Het feit, dat er sinds
de souvereiniteitsoverdracht nog geen vrye verkiezingen zyn gehouden, be
moeilijkt een oordeel ten zeerste. Overigens deed de heer Ruys de Beerenbrouck
de suggestie aan de hand, dat men de besprekingen met Indonesië eerst weer
moet opvatten, als in beide landen nieuwe kabinetten zijn gevormd. De inbe
slagname van de wapens op de „Blitar" en „Talisse", achtte deze spreker des
te grievender, omdat ruim duizend Nederlandse militairen momenteel de
Republiek helpen bij de opbouw van het Indonesische leger. Deze daad was ook
een smaad voor onze Nederlandse Marine, die juist gereed is gekomen met het
mijnenvrij maken van de Indonesische wateren.
LIET is de plicht van Nederland om
Nieuw-Guinea te helpen bij de ge
leidelijke ontwikkeling, al zal dit fi
nanciële offers vergen. Een deel van
de jongere generatie heeft hier de kans
om te bewijzen, dat zich van Nederland
geen Jan Salie-mentaliteit heeft mees
ter gemaakt. Hij drong aan op de vol-
iedige ontsluiting van het eiland en de
inrichting van een bescheiden vloot-
basis. Hij verlangde dat de volgende
regering Indonesië definitief duidelijk
maakt, dat van overdracht geen sprake
zal zijn. Men moet echter wel beloven,
dat het zelfbeschikkingsrecht zal gel
den, zodra het volk van Nieuw Guinea
rijp is'voor zelfbestuur.
Prof. Molenaar van de VVD consta
teerde het ontbreken van een typisch
persoonlijk beleid bij de minister van
Üniezaken en Overzeese Rijksdelen,
de heer Peters. Hij laat de beantwoor
ding van opmerkingen uit de Kamer
over bepaalde onderwerpen, die ook
De regeringen van de V.S., Engeland
en Italië hebben besloten gezamenlijk
maatregelen in de zone A (onder Brits-
Amerikaanse bestuur) van het vrije ge
bied van Triest te bestuderen teneinde
te geraken tot nauwere onderlinge sa
menwerking en samenwerking met de
plaatselijke autoriteiten. Aldus heeft de
W.&eA.dLe'iLcüt
WINTERWEER
Verwachting tot Zaterdagavond:
KOUDE NOORDOOSTEN WIND
In het noorden van het land aan
vankelijk verspreide opklaringen.
ZATERDAG: Zon op 6.22, onder
19.08. Maan op 7.14, onder 0.00.
Overigens veel bewolking met in
de zuidelijke provincies tijdelijk
sneeuw. Krachtige tot harde, langs
de kust wellicht tot stormachtig
toenemende noordoostelijke wind.
Aanhoudend koud.
Italiaanse regering gisteravond bekend
gemaakt.
Eerder op de dag heeft de Italiaanse
premier, de Gasperi, een onderhoud ge
had met de Britse ambassadeur en de
Amerikaanse zaakgelastigde.
Tijdens dit onderhoud is volgens een
officiële mededeling de eerste fase van
de diplomatieke stappen van de Itali
aanse regering in de kwestie-Triest af
gesloten. In de besprekingen van de
afgelopen dagen is de Brits-Frans-
Amerikaanse verklaring over de terug
gave van Triest aan Italië nog eens be
vestigd. Thans zullen maatregelen
worden overwogen, welke ten doel
hebben, Italië in meerdere mate in het
bestuur van de Brits-Amerikaanse zone
van Triest te betrekken. Hieromtrent
zal binnenkort in een van de hoofd
steden der drie landen een conferen
tie worden gehouden.
In tegenwoordigheid van president
Truman en Koningin Juliana zal op 4
April te Washington een plechtigheid
nlaats vinden ter herdenking van het
feit, dat drie jaar geleden het Atlan
tisch Pact wetd getekend.
Een tot nog toe onbekende man te Muenchen heeft gisteren gepoogd de West
duitse Bondskanselier, Adenauer, van het leven te beroven. Door een samen
loop van omstandigheden mislukte zijn toeleg, hoewel nochtans vijf personen
het slachtoffer zijn geworden. Tot dusverre is het volgende bekend geworden:
De man, die ongeveer 30 jaar oud was, had op straat een pakket overhandigd
aan twee twaalfjarige knapen, met het verzoek dit pakket te posten. De jon
gens kregen drie Mark voor de moeite. Door de grote fooi werden de kinderen
achterdochtig en zij vroegen aan een tramconducteur wat ze met het pakket
zouden doen. Deze raadde hen aan, het pak op het politiebureau te brengen,
wat de jongens deden. In de kelder van het politiebureau werd het pakket
geopend. Het bleek twee delen van de„Brockhaus"-encyclopaedie te bevatten.
De boeken ontploften, toen een politie-deskundige ze aanraakte. De expert werd
dusdanig gewond, dat hij later is overleden. Een assistent en een politieman,
alsmede twee verslaggevers die zich in de nabijheid bevonden, werden eveneens
gewond.
Voor herenigd Duitsland
Adenauer in commissie van
Bondsdag
Bondskanselier Adenauer heeft aan de
Bondsdagcommissie voor buitenlandse
zaken medegedeeld, dat de Maandag
op het Kremlin overhandigde Weste
lijke antwoordnota's geen verplichting
voor een verenigd Duitsland inhou
den om deel te nemen aan het voor
gestelde Europese leger. „De verwij
zing naar Duitse deelneming aan een
uitsluitend op zelfverdediging inge
stelde organisatie heeft geen betrek
king op de Europese verdedigings
gemeenschap", aldus dr Adenauer.
De Westduitse Bondskanselier deelde
in het kort het een en ander over de
geallieerde nota's mede. Vervolgens
beantwoordde hij gedurende negentig
minuten vragen der commissieleden.
De kelderruimte werd vrijwel geheel
verwoest. Onmiddellijk na de ontplof
fing werd het hoofdbureau van politie
hermetisch afgesloten en alle uit
gangen werden bewaakt. De twee jon
gens zijn direct verhoord, doch voor
zover beker.d, was hun signalement
van de man zeer vaag. Ze herinnerden
zich alleen, dat hij een slordige indruk
maakte.
De explosie in de kelder had nog
ernstiger gevolgen kunnen heb
ben. Een gelukkige omstandigheid was
het namelijk, dat de deur van de kel
der openstond, zodat de drukgolf een
uitweg kon vinden. De toestand van de
assistent van de expert is zeer zorg
wekkend. De andere personen werden
slechts licht gewond. Tragisch is de
omstandigheid, dat de politiedeskun
dige was ingevallen voor een collega.
Hij lag thuis ziek te bed en werd op
het bureau ontboden om het pakket
te onderzoeken. Kanselier Adenauer
heeft zijn leedwezen met de verslag
gevers betuigd.
zijn. depa.tement raken, aan andere ka
binetsleden over De heer Molenaar zei-
de omtrent de RTC met de West, dat
de aanwezigheid van Kamerleden in de
Nederlandse delegatie alleen maar kan
leiden tot een ongewenste veelheid van
meningen en de beperking van de po
litieke bewegingsvrijheid dezer Kamer
leden. Volgens spreker moest de kwes
tie der inbeslaggenomen wapenen ge
regeld zijn, voor de Nederlandse rege
ring weer met Indonesië aan de confe
rentietafel gaat zitten. Het feit, dat de
Indonesische republiek geen aanspra
ken maakt op Brits-Borneo, Serawak
en Portugees Timor, was voor de heer
Molenaar het bewijs, dat er geen ern
stige moeilijkheden zullen komen, als
de Nederlandse regering het bestuur
over Nieuw Guinea voortzet. De heer
Molenaar vroeg ten slotte of het waar
is, dat T.N.I.-troepen op Ambon en Ce-
ram gruweldaden bedrijven, zoals plun
deringen en ongemotiveerde moord.
Spreker drong er op aan, dat de rege
ring via het Rode Kruis of op ander
internationaal niveau hulp biedt.
DROF. GERRETSON greep nog even
terug op de critiek, die op minister
Peters geuit was. Hij oordeelde, dat
deze critiek vooral bestemd was voor
de ambtenaren van zijn departement.
Zelfs de grootste staatsman had van de
failliete boedel weinig kunnen redden.
De minister verdient waardering voor
zijn moed om zijn reputatie in de waag
schaal te stellen voor de opruiming van
zijn departement, aldus de heer Gerret-
son, die verder zeide dat de regering op
het standpunt van de ononderbroken
Nederlandse souverciniteit over Nieuw
Guinea moet staan.
1AEZER dagen heeft de Tweede Kamer
na fervente discussies het wetsont
werp buitengewone bevoegdheden bur
gerlijk gezag met 61 stemmen voor en
5 stemmen (communisten en de heer
Weiter) tegen, aangenomen. Ons Kamer
verslag sprak ervan, dat de tegenstem
mers ook na de uiteenzettingen van mi
nister Beel „furieus tegen" bleven.
Nu willen wij erkennen, dat wij niet
„furieus tegen" deze nieuwe wet zijn.
Wij vinden haar evenwel in hoge rrn.te
onverstandig. Het gaat om het artikel,
waarin staat, dat „indien de omstandig
heden, die tot de vaststelling van bur
gerlijke uitzonderingstoestand hebben
geleid, naar het oordeel van de minis
ter-president een bedreiging voor het
volksbestaan inhouden, de minister van
binnenlandse zaken en, indien onver
wijld ingrijpen (noodzakelijk is, de com
missaris in de provincie bevoegd iedere
persoon ten aanzien van wie gegrond
vermoeden bestaat, dat hij de openbare
orde, rust en veiligheid in gevaar zal
brengen, kan interneren".
DEN enkele technische opmerking
vooraf: wij kunnen ons geen omstan
digheden voorstellen, ernstig genoeg
voor het afkondigen van de burgerlijke
uitzonderingstoestand, waarin niet te
vens het volksbestaan wordt bedreigd.
Het eerste gedeelte van dit in afschu
welijk Nederlands gesteld artikel is
voor ons gevoel een soort juridisch p'eo-
nasme. Bovendien spreken wij na 1945
niet meer van de „commissaris in de
provincie" of „van de provincie"
welk een gehate terminologie uit de
bezettingsjaren! maar van de com
missaris van de Konirgin in de provin
cie enz. Wij weten zeer goed dat de
B.V.D. een groot deel van zijn werk
zaamheid vindt in het nagaan van "e
gangen van Nederlanders, die in tijden
van gevaar bereid zijn tot het voeren
van subversieve acties. Het onderhavi
ge wetje geeft evenwel aan de Minister
van binnenlandse zaken een macht, die
buiten de macht van iedere minister
moet liggen, n.l. over de vrijheid van een
individu; tegen wie gegrond vermoeden
bestaat, dat hij de openbare orde, rust
en veiligheid in gevaar zal brengen.
Zelfs een commissaris van de Koningin
kan ingrijpen, „indien onverwijld in
grijpen noodzakelijk is". Daartegen gaat
ons ernstige bezwaar. Onverwijld in
grijpen houdt het gevaar van het ma
ken van fouten in. Wij herinneren ons
hoe het laaiende enthousiasme na de
bevrijding ons dreef tot onverwijld in
grijpen tegen degenen, die de bezet
ters hand- en spandiensten hadden be
wezen, maar tevens hoe in deze geest
drift ontzaglijke fouten zijn gemakt,
die nimmer kunnen worden rechtge
trokken. Hoeveel onsohuldigen zijn
naast schuldigen geïnterneerd. Het gaat
niet om verlies van materiële goederen.
Daar komt de mens vel boven uit. Het
gaat om de morele kant, die met een
officiële verontschuldiging indien
deze al mag zijn gekomen nooit kan
worden gladgestreken.
UUIJ vrezen, dat ons in de toekomst iets
dergelijks te wachten staat. Indien
de democratie, die wij zeggen lief te
hebben, deze middelen ter verdediging
in de uren des gevaars nodig heeft, dan
is er iets met deze democratie niet in
orde. De positieve opvoeding van ons
volk ten aanzien van vraagstukken, die
met onze geestelijke en materiële vrij
heid te maken hebben, moet in zulk een
sterke mate ter hand worden genomen,
dat de verrader in ons land gene de ge
ringste kans heeft. Zelfs hij mag niet
aan de verschrikkingen van een inter-
nerings- of concentratiekamp worden
prijsgegeven. Want op het ogenblik, dat
wij, onverwijld ingrijpend, dit doen,
drijven wij de duivel met Beëlzebub uit.
Dat de Tweede Kamer deze zijde van
de kwestie niet heeft willen laten gel
den zou een bewijs kunnen zijn voor da
juistheid van de stelling van prof. Ger-
retson, welke wij onlangs met klem
hebben bestreden, n.l. dat onze demo
cratie op weg is dictatoriale maatrege
len te nemen, die haar zelfs niet aan de
rand van de afgrond sieren.
Strijdkrachten der Franse Unie zijn
Vrijdag in Tonkin, ongeveer tachtig km
ten zuidoosten van Hanoi, een grote
zuiveringsoperatie begonnen. Een der
gelijke operatie is ook in Middcn-Viet-
nam ondernomen; hier werden twee
honderd man der Vietminh buiten ge
vecht gesteld.
I
Een Frans officier observeert van
uit een poort van het dorpje Co
Tiet het gebied tussen de Song Hoa
en de Song Tra Ly.
Bij de operatie in Tonkin hebben
mariniers, die krachtig door vliegtui
gen werden gesteund, vijf bataljons van
de Vietminh aangevallen.
Aan de „Mimosa" genoemde operatie
in Midden-Vietnam is deelgenomen
door verscheidene bataljons infanterie,
valschermtroepen, eenheden amphibie
gevechtswagens en vliegtuigen. Een
heden valschermtroepen zijn ongeveer
dertig kilometer ten noordwesten van
de oude Annamietische hoofdstad Hue
gedaald.
De operatie „Mimosa" is de eerste
van een reeks acties, die ten doel heeft
het gebied ten noordwesten van Hue
van opstandelingen te zuiveren.
Mr. Wilopo stuit op nieuwe
moeilijkheden
De Indonesische kabinetsformateur,
mr Wilopo, heeft gisteravond na een
bezoek aan president Sukarno mede
gedeeld, dat het kabinet nog niet ge
vormd is. Het lag in zijn voornemen
gisteravond met de werkzaamheden ge
reed te zijn, maar ten gevolge van een
„nieuw gerezen vraagstuk" is de lijst
van ministers nog niet compleet. Dit
vraagstuk ligt in de bezetting van een
der portefeuilles. De formateur kon
niet zeggen, wanneer hij opnieuw de
president zal bezoeken.
