„De
Koophandel" vierde opgewekt het
halve eeuwfeest
Ie Dirk
Teleurstelling en verrassing op
Concours Reine Elisabeth
Johannes Padmos, schipper
de Hembrug-pont
op
In Wieringerwaard staat de oudste
kaasfabriek van Nederland
beurs
NIEUWS
en veertien
ER WAPPERDEN VLAGGEN AAN DE LANGEDIJK
Handelaren onimoelen waardering
voor hun werk
Tuinbouw zonder handel
is niet denkbaar
Prins Bernhard was in
Medemblik
Man uit Blokker tot een
maand veroordeeld
Fabriek nu tachtig jaar
Jonge piano-solisten ontmoetten elkaar in Brussel
Hij kent practisch alle schepen
Als tienjarige jongen al
op het water
Boerinnen wilden van het zelf-kazen af
Heemskerk
IN HET KORT
HEILOO
Uitgeest
imy wist het niet en
lat ogenblik ook wei-
peurde naar heel an-
m o e t hier ergens
ng met de buiten
ge Jimmy, „want het
zij al die vaten en
lessen allemaal hier
bracht door het luik
teen geknikkerd heb-
JW
is-actie is nu en-
de gang. Zij be-
ingeleid te wor-
ht voor invaliden
ds voor alle deel-
vergefelijke ge-
rden. Elke dag
de voor het Rode
successen bij de
medewerking van
ensen en voor
eten van de
irde, de pers, zal
voldoende uitrich-
beurs niet royaal
is geld nodig,
hone, onbaatzuch-
ten bate van hen
il uw hulp nodig
t te laat om te
t het nu, poeiert
niet af met de
gij uw bijdrage
verhogen kunt.
wie het Rode
vraagt, hebben
dan u. Niemand
vraagd ziek of
te zijn. Niemand
:dtransfusie nodig
land wenst in de
te komen voor
lijfsbehoud van
lijk te worden.
lorrecht gij zijt.
Kruis niet nodig
Rode Kruis u en
t. En geeft dan,
over zoudt heb-
kwam, wat över-
degenen voor
ode Kruis werkt.
inzameling een
en, waarop Alk
zijn.
H. J. WYTEMA,
er van Alkmaar.
rigeerd)
Den Helder
oker Johnson
gaan van dit num-
dat thans vast
il doden dat bij de
liep bij Den Helder
totaal veertien be-
andwonden in Den
ichte overlevende
irinevaartuig is de
e aanvankelijk aan
rd- en Zuidholland-
ppij had medege-
verdere assistentie
motorreddingboot
ie vanochtend het
in een deerlijk ver-
an land had ge-
ipnieuw uitgevaren,
an de mijnendienst
naar het Marsdiep
e reddings- en ber-
ondent in Den Hel-
?t ongeluk een ge-
ik, die tezamen met
n Jan Tuithof uit
je bemande, dat de
jn drieën te vissen
Marsdiep," zo ver-
Wij zagen de ramp
uren. Het was zeer
ïgen voerden een
et Engelse marine
met grote snelheid
onmiddellijk tegen
fout. Een der vlieg-
vlucht uitvoerden,
iver het schip. Het
kte de boot echter,
t tegen de mast is
zaak vloog onmid-
Wet het vletje roei-
de plaats van het
n heel stuk, zeker
lanoeuvreerden ons
dende oliemassa's
oedekte. Ik zag een
reddingboot, doch
ingetreden, waar-
oei afdreef. Geluk-
hem te bereiken,
het vletje, het was
kon geen woord
zware brandwon-
een Engels schip
raarop we de En-
Mijn broer Freek
telse boot en ging
hospitaal. Daar er
er niets te doen
vletje weer naar
«ONDERDAG 5 JUNI 1953
JJ J'!"-''
HE gehele tuinbouwbevolking van de nijvere Langedijk heeft gisteren met
warme sympathie meegeleefd met de jubeldag van hen, die dagelijks de vei-
lingbanken in Broek op Langendijk, Noord-Scharwoude, Warmenhuizen en Ob-
dam bevolken, wier druk op de knop beslist over de marktnoteringen en wier
koopmanschap, energie en werklust de tuinbouwproducten uit deze streek tot in
alle hoeken van Nederland en tot ver over de grenzen brengen. De vereniging
„De Koophandel" vierde haar vijftigjarig jubileum. Dus was er feest in Lange
dijk. Van de veilingen en van vele huizen wapperde de driekleur, in het veiling
gebouw van de Langedijker Groenten Centrale trilde in de ochtenduren de- wijzer
van de klok onder de «moties van een enerverende „drukwedstrijd", op het
L.S.V.V.-terrein gordden de handelaren uit Noord-Scharwoude en Broek op Lan
gendijk zich ten voetbalstrijde, waarna een drukbezochte receptie, een gezellig
feestdiner en een daverende feestavond in café „De Rode Leeuw" te Zuid-
Scharwoude deze waardige jubilieumviering besloten. Er zijn op deze voor de
Langedijk historische dag duizenden hartelijke woorden gesproken, waarin tel
kens weer te beluisteren viel, welk een eminente plaats de handelaren, verenigd
in „De Koophandel", in het tuinbouwwezen innemen. Dat hiervan door zovele
tuinbouwers met grote erkentelijkheid en waardering werd getuigd, mogen het
bestuur en de leden van de vijftigjarige als een welverdiend jubileum-geschenk
aanvaarden.
INE „sneldrukwedstrijd", welke de
ouverture van de jubileumviering
vormde, had tot resultaat, dat de heer
P. Beers de wisselbeker van de Boe
renleenbank te Broek op Langendijk,
alsmede de lauwertak in ontvangst kon
nemen. Als tweede eindigde de heer
J. de Nijs, die gevolgd werd door de
heren P. de Nijs en P. Wagenaar. In
de middaguren vond op het L.S.V.V.-
terrein een voetbalwedstrijd plaats,
waarin de leden uit NoordScharwoude
hun collega's uit Broek op Langendijk
met 6-5 versloegen.
In café „De Rode Leeuw" te Zuid-
Scharwoude, waar vijftig jaar geleden
„De. Koophandel" werd opgericht en
sindsdien onafgebroken is vergaderd,
prijkten 's middags tijdens de receptie
vele bloemstukken, welke de zaal een
feestelijk aanzien gaven en welke nog
vele dagen de oudjes in de tehuizen
in Oudkarspel, Koedijk en Tuitjehorn
vreugde zullen bereiden.
Als eerste spreker op de receptie
voerde Langedijks eerste burger, de
heer H. Schelhaas, 't woord. De burge
meester wenste het bestuur van „De
Koophandel" namens het gemeentebe
stuur geluk en noemde dit 50-jarig ju
bileum niet alleen van belang voor de
leden, maar voor de gehele gemeente.
„Het is niet alles goud wat blinkt", al
dus burgemeester Schelhaas. „In de af
gelopen halve eeuw zijn in de annalen
jaren van voor- en tegenspoed opgete
kend.' Hët is niet iedereen gegeven een
goede tuinder te zijn en dit is eveneens
van toepassing op de handelaren. Het
is geen kunst om handelaar te worden,
Inaar wel om het te blijven".
Wij moeten voortgaan
Herinnerende aan de jongste export
nota van de regering, waarin vermeld
staat dat de export in 1970 met 7500
millioen gulden moet zijn toegenomen,
wil het Nederlandse volk zijn levens
standaard kunnen handhaven, zei spr.,
dat indien dit juist is, men zal begrij
pen, dat „De Koophandel" nog niet op
zijn lauweren kan rusten. Er is welis
waar een mijlpaal bereikt, maar men
zal moeten voortgaan. Het streven van
de regering is gericht op een grotere
export naar de dollarlanden, waarbij
echter ook de binnenlandse markt en
de handel met de Europese landen niet
vergeten mag worden. Op dit terrein
hebben de binnenlandse handelaars en
de exporteurs, verenigd in „De Koop
handel", reeds veel gedaan. Zij hebben
geijverd voor de verheffing van de
tuinbouw en hebben de producten van
de Langedijk bekendheid over de ge
hele wereld bezorgd. „Als het de tuin
ders en de handel goed gaat, dan gaat
het onze gemeenschap goed", zo besloot
burgemeester Schelhaas, die zich van
harte over dit jubileum verheugde.
De voorzitter van „De Koophandel",
de heer H. Stenneberg, dankte de bur
gemeester en wilde, gelijk een concert
meester, de lof verwijzen naar de leden
van het koor. De woorden van hulde
kwamen z.i. toe aan de leden van de
vereniging, zowel in de Langedijk als
in Warmenhuizen en Obdam.
De opzet was goed
„Dat „De Koophandel" vijftig jaar
bestaat, levert het bewijs, dat de opzet
goed is geweest", aldus begon de heer
P. Duyvis, voorzitter van de Noorder-
marktbond zijn speech, waarin hij me
moreerde, dat de handel een belangrij
ke factor is in de welvaart. „De Koop
handel" heeft voor de verwezenlijking
en handhaving van deze welvaart veel
gedaan en is ten voordele geweest van
de tuinbouw. De belangen van veiling,
handel en tuinbouw vereisen éensge-
zindheid. -Ik hoop, dat deze eensgezind
heid bewaard zal blijven en dat „De
Koophandel" in kracht zal 'toenemen
tot grotere bloei van de streek en haar
tuinders.
De heer E. Vegter, secretaris van de
Provinciale Veilingcommissie, had in
de notulen van de veilingorganisatie
ontdekt, dat er steeds een goede samen
werking heeft bestaan tussen de jubi-
laresse en de commissie. Spr. wilde de
leden van de jubilerende vereniging
de benaming „speurhonden van de
tuinbouw" geven en hoopte, dat zij hun
fijne neus voor het vinden van nieuwe
afzetgebieden zouden behouden, waar
aan hij de wens voegde, dat de goede
samenwerking bestendigd zal blijven.
De heer W. Dekker, voorzitter van
de veiling „Warmenhuizen" had zich
steeds verwonderd over de gemoede
lijke wijze, waarop „De Koophandel"
een vereniging waarin de leden toch
elkanders concurrenten zijn verga
dert. Bij sommige tuinders, aldus spr.,
heeft het wel eens wrevel gewekt als
een handelaar weer een nieuwe auto
kocht. „Ik hoop echter, dat het de han
del goed zal gaan en dat hij tot in
lengte v«n dagen onze producten aan
de veilingen zal kopen. Dan zullen ook
de tuinders hierbij wel varen".
De heer Stenneberg, dié alle sprekers
op slagvaardige wijze dankte voor hun
beste wensen, sprak zijn voldoening uit
over het standpunt van de heer Dek
ker. „Als wij als handelaren op een
oude rammelende fiets rijden, dan zijn
de tuinders aan de kloet toe", aldus gaf
hij, onder gróte hilariteit van de aan
wezigen, als zijn oordeel. Wat de con
currentie betreft, was het de voorzitter
opgevallen, dat er ook onder de tuin
ders wel degelijk concurrentie bestaat.
„Ik hoop dat deze concurrentie zal blij
ven bestaan, want zodra u een een
heidsproduct levert, zijn Ayij gekomen
tot de eenheidsstaat en dit is het laat
ste wat ik u zou toewensen".
Namens de veiling „De Eendracht"
te Hoogkarspel sprak vervolgens de
heer Mossing, die van mening was, dat
een veiling eerder zonder aanvoerders
dan zonder handelaren kan en dat men
niet naast elkaar maar met elkaar moet
werken. Hij sprak tenslotte de wens uit
dat de handel een blijvende belang
stelling voor de veiling zal tonen.
Namens het bestuur van (^e Boeren
leenbank Broek op Langendijk wenste
de voorzitter, de heer K. Slot, het be
stuur geluk en wees erop, dat uit de
historie van de bank is gebleken, dat
er geen tegenstellingen tussen handel
en tuinbouw bestaan.
Dat „De Koophandel" een van de
steunpilaren is van de Vereniging tot
Behartiging van de Belangen van de Ne
derlandse Aardappelhandel kortweg
Vebena genaamd bleek uit de woor
den van de heer Bouman. Vooraan
staande figuren/uit „De Koophandel"
maken ook deel uit van het' bestuur
van de Vebena. Het was de wens van
deze spreker, dat deze nauwe banden
ook in de toekomst zouden blijven be
staan en dat de heer Stenneberg nog
vele jaren als voorzitter zal mogen fun
geren.
De heer J. Kliffen, ere-voorzitter van
de Noordermarktbond, greep terug in
het verleden, herinnerde aan het 25-
jarig bestaan en prees het prachtige
werk dat ook de oud-voorzitter heeft
verricht. „Als wij als tuinders de koop
handel niet hadden gehad, wat zou er
dan van de tuinbouw geworden zijn?"
aldus vroeg spr. zich af nu er op het
ogenblik in de verhouding tot de han
del een andere wind schijnt te gaan
waaien. Hiervoor wilde spr. een waar
schuwend woord laten horen, waaraan
hij de wéns voegde, dat het bestuur
van „De Koophandel" erin zou slagen
te bestendigen wat bestendigd kauwor
den.
„Zolang er aan de Langedijk handel
wordt gedreven, zolang is er zuurkool
gemaakt". Dit waren de woorden van
de heer Kramer, wnd voorzitter van
de Ver. van Nederlandse Zuurkoolfa
brikanten, die eraan herinnerde, dat
De burgemeester van Langedijk,
de heer H. Schelhaas, complimen
teerde het bestuur van „De Koop
handel" namens het gemeente
bestuur.
de voorzitter van „De Koophandel" te
vens voorzitter is van de Ned. Ver. van
Zuurkoolfabrikanten. De opvatting, dat
de zuurkoolfabrikanten tegenover de
tuinders staan, achtte de heer Kramer
onjuist. Beiden hebben hun terrein en
ook hier geldt het „schoenmaker blijf
bij je leest".
De heer Stenneberg merkte naar aan
leiding hiervan op, dat als de handel
bedreigd wordt in zijn afzet en cliën.
telekring, de handelaren door activi
teit en service zullen trachten het ver
worven terrein te behouden. Hij hoop
te, dat de aanwezigen hiervan nog lang
getuigen zouden zijn.
De laatste spreker op deze receptie
was de heer J;.c. Weel, die van harte
hoopte, dat de handelaren de techniek
zullen uitbuiten om nieuwe afzetgebie
den voor de tuinbouwproducten te vin
den.
Een feestdiner
Vervolgens schaarden zich meer dan
tweehonderd personen leden en hun
echtgenoten, alsmede een aantal geno
digden aan de lange tafels in de to
neelzaal, alwaar het feestdiner plaats
vond. Na het diner ving de feest
avond aan, welke in het teken stond
van het optreden van het Langedijker
Cabaretgezelschap. Deze enthousiaste
groep, welke zich in korte tijd een uit
stekende naam in onze provincie heeft
veroverd,, heeft ook gisteravond met de
cabaret-revue „Blijf liever gezond"
Voor een goed slot van een uitstekend
geslaagde jubileumviering gezorgd.
De NAVO-oefening
Z.K.H. Prins Bernhard, die de oefe
ningen der geallieerden bijwoont, arri
veerde gisteravond om half tien met 't
jacht „Piet Hein" te Medemblik. Later
in de avond begaf hij zich aan wal
voor het bijwonen van enkele oefenin
gen. ZKH bracht de nacht aan boord
van het koninklijke jacht door en reed
vanmorgen vrqeg weer uit voor het
aanschouwen van het springen van ean
groep parachutisten. Hedenmorgen om
elf uur is de Prins aan boord van de
„Piet Hein" weer uit de haven van Me
demblik met onbekende bestemming
^rtrokken.
Ongeoorloofde handel in groenten
Hendrikus J. B. te Blokker was
door de Alkmaarse Economische Po
litierechter gedagvaard terzake van
het ongeoorloofd verkopen van ne-
paalde groenten. De verdachte, die
gistermiddag niet ter zitting was ver
schenen, had deze overtreding in Mei
1951 begaan. Het bleek echter, dat B
tamelijk hardleers was. De getuige in
deze zaak, de heer G. uit Tilburg, die
verdachte bij het venten van de groen
ten behulpzaam was geweest, liet door
zijn verklaringen bovendien uitkomen,
dat B. er over het algemeen vreemde
opvattingen van zakendoen op na
houdt. De Economische Politierechter
veroordeelde de verdachte bij verstek
tot en maand gevangenisstraf
J-JET was een welvarende tijd, zo om
streeks 1870. Het gevolg daarvan
was, dat de boerinnen in de Wierin
gerwaard van de kaasmakerij, die dag
in dag uit hun hele morgen in beslag
nam, af wilden. En dus werd op zekere
dag door de mannen besloten een
kaasfabriek over te nemen, die in 1870
in Broek in Waterland was opgericht.
Het was een houten gebouw, maar de
zaak ging daar niet en in 1871 lag
het bedrijf al weer stil.
In 1872 verrees de overgeplaatste
fabriek in Wieringerwaard. Een van
de Beste arbeiders werd aangesteld
als kaasmaker en de productie begon.
Die poductie bestond aanvankelijk
merkwaardigerwijs uit Engelse kaas
soorten, cheddar en Cheshire. Er was
in die dagen een grote export van de
ze kaassoorten uit Amerika naar En
geland en dit bedrijf lokte zozeer, dat
daarmee werd begonnen. De melk
werd daartoe vol aan de fabriek ge
leverd, zodat de veehouders ook ont
slagen waren van het karnen Usance
was het in die tijd om de avondmelk
te laten staan en 's morgens af te
(Van een bijzondere medewerker)
ÜET concours Reine Elisabeth, dat ieder jaar afwisselend aan pianisten en
violisten beneden de dertig jaar de gelegenheid biedt zich met elkaar te
meten met een kans op een der twaalf geldprijzen van 700 tot f 10.000, is
Woensdagavond geëindigd met een indrukwekkende vertolking van Beethovens
Vierde Pianoconcert door de jonge Belg Frans Brouw. Het besluit van de jury,
om aan Leon Fleischer de eerste prijs toe te kennen, was voor niemand een
verrassing. Immers: wat deze 23-jarige Amerikaan dank zij zijn groot muzikaal
stijlgevoel, zijn bijzonder rijk genuanceerde aanslag en zijn fabelachtige tech
niek op zijn instrument tot stand weet te brengen, grenst inderdaad aan het
ideale.
Indrukwekkende prestaties
UET begon op Woensdag *7 Mei. Uit
n achttien landen waren vier en ze
ventig pianisten, onder wie zes Neder
landers, te Brussel samengekomen in
het Palais des Beaux Arts, om deel te
nemen aan de eerste ronde, welke tot
13 Mei heeft geduurd. Toen bleken er
vijftig te zijn afgevallen, waaronder
enkelen beslist tegen ieders verwach-
Het bestuur van de vereniging „De Koophandel", welke gisteren de dag
herdacht, waarop zij een halve eeuw geleden werd opgericht.
(Van een speciale verslaggever)
trok hem, zodat hij in 1932 op het klei
ne pontje bij Buitenhuizen begon. In
1935 werd hij overgeplaatst naar de
Hembrug, waar deze altijd goedgehu
meurde Zeeuw z'n pensibéntje hoopt
te halen. Het bevalt hem best tussen
Zaandam en Amsterdam en ofschoon
hij met veel genoegen z'n vissersverha-
len vertelt, zou hij toch niet graag naar
de mosselen en oesters terugkeren. Dat
was een slavenleven in vergelijking
met wat hij nu doet.
Geen entonig werk
Als we hem vragen ot dat geheenen-
een vertellen, welke boot daar nadert,
hij noemt onmiddelijk de naam, het
land van afkomst, wat voor soort schip
het is en als hjj nog even scherp tuurt,
vertelt hij u daarbij nog welke twee weer nu geen eentonige geschiedenis
sleepboten dit schip van IJmuiden naar Js, schudt hij hardnekkig met z'n hoofd.
Zaandam of Amsterdam slepen. U zult „Neen," zegt hij beslist, „dat is hele-
dan nauwelijks een sleepboot hebben waal niet eentonig of vervelend. De
kunnen ontdekken. De heer Padmos mensen denken dat het Zo gemakkelijk
heeft z'n hele leven op het water en Is> die Pont steeds weer in dat haventje
achter het stuurrad doorgebracht, kent te duwen, maar dit is beslist niet het
een record-aantal schepen en scheepjes geval. Het vereist altijd weer een
en heeft een grote ervaring als mosse- voortdurende oplettendheid want het is
lenvisser, visserij-politiebeambte, brug- moeilijk manoeuvreren met zo'n pont,
wachter en schipper aan de Pont. dat vergeten de meeste mensen."
Johannes Padmos was tien jaar toen De heer Padmos heeft in zijn lang-
hij als mosselenvisser het zeilschuitje dunge loopbaan als varensgezel nog
van z'n grootvader betrad om mede te nimmer brokken gemaakt. Het was een
heipen de boterham voor de familie te heel kunststuk om zo'n visserszeil-
verdienen. Dagen en nachten voer hij scheepje zonder moeilijkheden door de
met z'n vrachten mosselen van Brui- ®">rm en de branding te krijgen, maar
nisse naar België. Iets dat in verband het lukte hem altijd. Vanzelfsprekend
met de verkoopsprijs zeer snel moest moet hij wel eens lachen als hij de
gebeuren, zodat geen schippersmaatje Plezierzeilers vanuit z'n stuurhut ziet
het lef had om tijdens zo'n tocht een >m.odderen", zoals hij dat noemt. ,De
boterham te eten. „Grootvader zou in meesten kennen er eerlijk gezegd niets
staat geweest zijn me overboord te van> z?gt hij glimlachend. „Ik zou af
werpen," vertelde de heer Padmos en toe in staat zijn om vanuit m'n hut
lachend. Als negentienjarige jongen 20 m zo'n BM te springen en die men-
vond hij werk op de passagiers-vracht- ?en eens te laten zien, hoe je zo'n boot-
boten, om daarna in dienst te treden )e a's een pijl uit een boog door het
van de Visserijpolitie. Een beter man water kan laten schieten."
had men voor dit werk niet kunnen Toen we hem vroegen hoe hij over
vinden, immers Padmos kende alle een eventuele tunnel dacht, schrok hij
trucjes en gemenigheidjes want die even. „Ik ben blij, dat ik dat niet meer
t. t. i. i waren er, van de vissers en in deze meemaak," zei hij daarna, „stel ie voor
ALS U \ANAF de Hembrugpont het functie oogstte hij dan ook heel wat ik zie me al lopen als papierprikker in'
\'nnnii»yi,,na,i »mf afvuren en heel de tunnel, ik moet er niet aan denken
Het stuurrad trok Geef mij het stuurrad van de pont
Noordzeekanaal zou afvaren en heel successen,
in de verte slechts een mast en een
schoorsteen zoudt kunnen waarnemen, nn nuurr™ w» maar, het "duurt wel eens lans maar~zë
dan vraagt u zich wellicht af, wat voor Na de periode als beambte bij de komen altijd over"
een soort boot. er daar ginds nadert, visserij-politie trad hij in dienst van Schipper Padmos voelt zich od de
De 57-jarige Johannes Padmos, een ras- de Rijkswaterstaat. Eerst Werd hij Hembrug-pont best op z'n plaats hii
echte Zeeuw, die op de Pont de functie brugwachter, een functie die hij enige hoopt nog heel wat wasenties over te
van Schipper vervult, kan u dan met- jaren bekleedde. Maar het stuurrad kunnen zitten S 3 te
(Van een bijzondere medewerker)
PI de afgelopen maand Mei bestond de zuivelfabriek in Wieringerwaard
jaar. Daarmee is het de oudste nog beslaande fabriek in Nederland, waar kaas
wordt bereid. De juiste datum waarop werd begonnen is met meerbekend,
reden daarvan is «en heel eigenaardige. Het gebeurde een
van de secretaris van oordeel was, dat het geen zin had om het stoffige archi.
waar nooit een mens meer naar omkeek, nog langer te bewaren. Ze ru m
op en daarmee ging de eerste dertig jaar van de historie van het bedrijf verlor
Natuurlijk is er nog wel het een en ander omtrent u*-ze oude geschiedenis be
kend en de directeur, de heer N. J. W Hofsté, vertelde ons hierover het vol
gende.
romen. Deze room werd verkarnd en
de volle ochtendmelk met de avond-
melk leverden de niet geheel volvetta
Edammer kaas.
Erg naar wens ging het bedrijf aarl"
vankelijk niet. Tegen de Amerikaan
se methode werd de kaas niet in da
doek, die er by de bereiding omheen
wordt gedaan, verzonden ui het ge
volg was, dat het product herhaalde
lijk in stukken en brokken in Enge
land arriveerde.
In 1874 werd daarom besloten over
te gaan tot de productie van Edam
mer kaas. Deze kaas bleef echter
volvet. De fabriek werkte toen veel
beter. Doordat de kwaliteit van da
melk, die door vers.hillepde boe ,-n
werd geleverd, soms te wensen
overliet, deden zich afwijkingen voor.
Ten einde deze moeilijkheid te over
winnen, werd de hulp ingeroepen van
de heer P. Boekei, de bekende kaas-
drager uit öle dagen. Hij leerde om
Edammers op de juiste wijze te be
reiden en alles ging toen voorlopig
voor de wind.
De levering van volle melk hield cp
in 1882. De crisis van de tachtiger ja
ren was begonnen en blijkbaar vonden
de boeren uit de Wieringerwaard het
toen voordeliger de boterbereidirg
maar weer in eigen hand te nemen.
Eigenaardig is dit zeker, wanneer men
bedenkt, dat enkele jaren later, om
juist te zijn in 1886, de eerste boeren
in Friesland besloten tot de oprich
ting van een coöperatieve zuivelfa
briek omdat de productie van boter
aan huis ten enen male niet meer lo
nend was.
De fabriek had omstreeks 1882 een
eigen export naar Engeland. Directeur
in die dagen was de heer Bakker en
zijn naam wordt thans nog met ere
genoemd.
De bedrijfsvorm veranderde gere
geld. Meestal was het een burgerlijke
maatschap. Maar af en toe gebeulde
het, dat enkele deelnemers ontevre
den waren over de verdeling van de
opbrengst van de producten en dan lie
pen ze er uit. Zo kwam het, dat de
fabriek af en toe ook heeft gewerkt
als particulier bedrijf.
Verandering,
De zaak werd rustig voortgezet,
maar toen omstreeks 1915 de grote
coöperatieve zuivelfabrieken in Noord-
Holland begonnen op te kotnenj heeft
Wieringerwaard de betekenis daar
van „blijkbaar niet voldoende door
zien." Wel werd de fabriek in 1925 voor
de eerste maal verbouwd en werd liet
bedrijf omgezet in een z.g. zoetfabriek,
die twee maal per dag de vol
le melk van de boeren ontving, maar
het naburige Lutjewinkel was toen al
groot geworden.
Deze achterstand is nooit ten volle
ingelopen.
De grote verbouwing kwam in 1930.
In dat jaar kwam het tegenwoordige
gebouw tot stand. De heer H. K. Kos
te was toen directeur en hij bleef dat
tot 1933. Voor hem in de plaats kwam
toen geen „boerendirecteur" meer,
maar een directeur, die voor het vak
was opgeleid en die zich daaraan uit
sluitend wijdde.
Het eind van de laatste oorlog
bracht voor Wieringerwaard nieuwe
moeilijkheden. Er werd in de omge
ving veel grasland gescheurd en tot
overmaat van ramp werd ten slotte
de Wieringermeer, waar verschillende
melkleveranciers woonden, onder wa
ter gezet. De melkontvangst daalde tot
niet meer dan 1,8 millioen kg. per
jaar, wat te weinig is om de fabriek
rendabel te kunen exploiteren. Enke
le leden begonnen toen de moed op te
geven. Anderen echter hielden vol en
thans ig de jaarlijkse aanvoer weer
gestegen tot 5.2 villioen kg per jaar,
wat voor een kaasfabriek ruimschoots
voldoende is.
Voorlopig Zijn daarmee de moei
lijkheden van de baan. Laten we ho
pen, dat deze periode van opgang
voortduurt en dat straks het ëeuw-
feest kan worden herdacht in een tijd,
die er voor het oude bedrijf een ls van
bloei.
ting in. Het verplichte repertoire be
stond uit een werk van Bach naar keu
ze en een sonate van Mozart. De twee
de selectie duurde van 14 tot en met
17 Mei. Het repertoire van deze proef
omvatte acht werken, waaronder de
speciaal voor deze gelegenheid geschre
ven sonatine opus 37 van de Belgische
cellist en componist De Bouguignon.
Aan het eind van deze dagen bleek ook
de enige nog overgebleven Nederlan
der, de 21-jarige John Pennink, te zijn
afgevallen, naar hijzelf vermoedde door
zijn slechte vertolking van de verplichte
sonatine.
De twaalf overgebleven laureaten,
die nu reeds zeker waren van een prijs,
werden vervolgens ondergebracht in de
kapel van koningin Elisabeth, om zich
daar gedurende een week voor te be
reiden op de finale. Zijjj hadden in die
tijd geen enkel contact met elkaar. De
candidaten waren verplicht, met bege
leiding van orkest twee pianoconcerten
te spelen, het ene naar eigen keuze.
Het verplichte werk was het voor deze
proef gecomponeerde concert no. 2 opus
50 van de Belg Raymond Chevreuille,
waarvan de jury alleen de eerste twee
delen verlangde. Het eerste deel hier
van is melodieus en speels, zonder diep
zinnigheden, al is de bouw vaak zeer
gecompliceerd. Het tweede deel valt
zeer tegen. Het bereikt hi ei* en daar
een zekere spanning, maar heeft be
halve het thema geen neventhema,
waardoor het te veel in herhalingen
vervalt en de indruk wekt erg lang te
zijn. Dat sommigen hierin niettemin
bleven boeien, dankten zij aan een bij
zondere mate van intelligentie; deze
miste het orkest onder de trage en wat
al te gemoedelijke leiding van Franz
André. De jury bestond uit Arthur Ru-
b'nstein, Robert Casadesus, Rudolf Fir-
kusny, Willem Andriessen, Kathleen
Long, Eduardo del Puyo, Marguerite
Long, Magda Tagliaferro, Carlo Zecchi
en anderen.
De finale
INE FINALE werd geopend door de
24-jarige Oostenrijker Hans Graf,
die een verbeten uitvoering gaf van
Brahm's eerste pianoconcert. Zijn spel
is hier en daar nog onzeker en mist
overtuigingskracht. Hetzelfde concert
hoorden we van zijn rivaal, de 26-jarige
Amerikaan Lamar Crowson, die er een
heldere en pittige vertolking van gaf.
Zijn spel is bijzonder beschaafd en in
telligent. Des avonds maakten we ken
nis met de eerste-prijswinnaar Leon
Fleischer, een leerling van wijlen Ar
thur Schnabel. Hij behaalde een ova-
In verband met het begin van het
strandseizoen zijn de mannen van de
bereden straodpohtie weer gearriveerd.
Zij zijn gestafionneerd bij mej. M. de
Wit aan de Rijksstraatweg.
Het woonhuis aan de Kerkweg van
de heer C. Molenaar is uit de hand ver
kocht aan de heer J. Adrichem, alhier.
De weleerw. heer A. H. Huyboom
vroeger kapelaan alhier, thans ass. dio
cesaan aalmoezenier van de NKJB,
JKMV, KAJ en LTB is benoemd tot
Nationaal aalmoezenier van de Kath.
Arbeidersjeugd.
GESLAAGD
Aan de gemeente universiteit van Am
sterdam slaagde voor het artsexamen le
gedeelte de heer N. de Jongh uit Heiloo.
Havenmeester kneusde
schouderblad
De havenmeester der gemeente, de
heer Jac. Cornelisse, had gistermorgen
het ongeluk bij het betreden van een
schip, liggende in de haven achter de
stokkenfabriek van de fa Zonjee, tussen
schip en wal terecht te komen met als
gevolg dat hij met zijn schouder op de
railing van het vaartuig terecht kwam.
Bij onderzoek in 't St. Jan Ziekenhuis
te Zaandam bleek hij een kneuzing te
hebben opgelopen in een zijner schou
derbladen.
Oud-militairen onder
scheiden
Aan eenentwintig oud-militairen heeft
burgemeester P. van de Ven in de raads
zaal van het Gemeentehuis gisteravond
het „Ereteken voor Orde en Vrede" uit
gereikt. Van te voren had de burge
meester een korte toespraak gehouden,
waarin hij de betekenis van het ere-teken
uiteenzette, n.i. de plichtsbetrachting in
Indonesië door de regering gewaardeerd
door dit teken; de oud-militairen felici
teerde met deze onderscheiding en hen
vroeg dit teken met bijbehorend certifl-
faat niet in een verloren lade op te ber
gen en de verkleinde uitvoering hiervan
to willen dragen.
Hierna werden de Ere-tekens al dan
niet met de bijbehorende gespen over
handigd aan: W. Gaasbeek, G. J. Waar-
dijk, Th. L. J. Ursem. H. L. Stafreveld,
J Noom, P. Meijer, L. Kabel, C. J. Hoek.
W. Heijne, F. van der Eng, J. du Crocq,
J. N. Molenaar, J, Hoek, J. H. N. Hem-
prig. P. N. van der Eng, J. Vos. K. Star-
reveld, H. Kiewit, N. J. J. Goedhart, J.
van der Eng en J. B. de Bruijne.
.1
i^mÊÊÊtÊ
