NOORD-HOLLAND gastvrouwe van Koninklijk Paar
Alkmaar pnjkta in 66tl Cjload van k^ran jQ Begroeting bij de Frisse brug
DUIZENDEN JUICHEND LANGS DE STRATEN
Radio-reporiage van
Koninklijk bezoek
Vrijdag 20 Juni 1952 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN ]4% Jaargang No' 144
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Er klonk een kreet van blijdschap over hei water
Koningin over haar
eigen portret
VORSTIN ONTHULDE
GEDENKSTEEN
Gewijde grond
Invictus, invicta viris
Op de Kaasmarkt.
In het Sportpark
Ballonnenwolk
„Tribunes"
Directie;
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur;
H. M. KOEMANS
Redactie;
Achterdam 18, Tel. 5541
ADVERTENTIES eil
ABONNEMENTEN
Voordamll, Tel. 3320
Postgiro 187294
De Nederlandse Radio Unie heeft
van de feestelijkheden in Alk
maar een radioreportage gemaakt.
Onder meer werden opnamen ge
maakt van de onthullingsplechtig
heid van de gedenksteen in de on
langs ontdekte, oude stadsmuur in
het Victoriepark. Vanmiddag van
13.15 tot 13.20 uur zin de AVRO
deze opnamen uitzenden. Van
avond van 22.15 tot 22.25 uur
kan men een reportage van de
plechtigheden in Alkmaar via de
KRO beluisteren.
TARIEVEN:
Advertenties Iff ct. per m.m
Familieberichten 20 ct. pm.m.
Vraag en Aanbod (alleen 2e
hands goederen) tot 15 woor
den 1.-, elk woord meer 5 ct
Uitsluitend contant
Abonnementsprijs, bij voor
uitbetaling, ƒ2.02 p. mnd.,
6.05 per kwartaal, plus
incassokosten.
Weekabonnementen 0.49
ALKMAARSCHE COURANT
der een oorverdovend gejuich van de
duizenden, van alle kanten naar de uit
gang samenstromende kinderen het
feestterrein.
Toen de stoet het Sportpark verliet,
brak de regen los, die reeds vanaf
's morgens had gedreigd. De kap van
de koninklijke auto werd snel gesloten
en de talrijke toeschouwers, die zich
langs de te volgen route hadden opge
steld, konden slechts vaag het gelaat
van de koningin, achter de autoven
sters aanschouwen.
Toen de file de Emmastraat in
draaide, hield het vrij plotseling op
met regenen. Onmiddellijk gaf de ko
ningin te kennen, dat de kap van da
auto weer moest worden neergelaten.
Hiervor werd even gestopt.
De Langestraat was overvol belang
stellenden, toen de stoet passeerde.
Uit alle ramen hingen mensen. Sommi-'
gen waren zelfs op de daken geklauterd
en probeerden vanaf die gevaarlijke
post foto's te nemen. De kaasmarkt
was op dat moment van alle belang
stelling verstoken. Iedereen wilde het
Koninklijk paar zien. Luid klonk weer
het hoerageroep. Uit alle vensters,
van alle daken, wapperden vrolijk de
vlaggen.
Langzaam reed de koninklijke stoet
door onze hoofdstraat. Toen onze
landsvrouwe en haar man de monu
mentale stadhuistrap bestegen, kende
de geestdrift geen grenzen meer.
De ontvangst op het stadhuis werd
gekenmerkt door ongedwongenheid.
Koningin en Prins begaven zich onder
de aanwezigen en praatten geanimeerd
over allerlei zaken.
De portretten van H. M. de Koningin
en Haar moeder, Prinses Wilhelmi-
na, trokken onmiddellijk de aandacht
van de hoge bezoekers. Prins BerhCard
constateerde, dat in het portret van
H. K. H. Prinses Wilhelmina het we
zen uitstekend getroffen was. Hij
meende evenwel, dat het linkeroog
iets te laag geschilderd was. De heer
Jan van Herwijnen, die het portret
vervaardigd heeft en de ontvangst
bijwoonde, haalde het doek vlot van
de wand, om de prins er een etere
blik op te verschaffen.
Koningin Juliana bestudeerde enige
tijd haar eigen portret dat door Dirk
Vis is geschilderd. Ze zeide het zeker
geslaagd te vinden. „Ik zou wel even
moeten wennen aan die beweging van
vlekjes", meende zij.
Het voltallige bestuur van onze ge
meente en hun echtgenoten wérden
aan Hare Majesteit voorgesteld. De
heer Torenvlied van de CPN was niet
aanwezig, terwijl de heer Koot we
gens ziekte verstek had laten gaan
Om half één werd ten stadhuize
het dejeuner gebruikt, waarbij de le
den van het dagelijks bestuur en hun
dames aanzaten. Buiten wachtte in
middels een popelende menigte. Het
was één uur geworden. En Alkmaar
had zijn vorstin slechts zo kort in
zijn midden!
(Zie verder pag. 2)
ONS GEWEST, ondanks de grauwe lucht,
stralend in een gloed van oranje en rood, wit
en blauw, heeft vanmorgen onder luid gejuich
Hare Majesteit Koningin Juliana en de Prins
der Nederlanden het welkom toegeroepen.
Twee dagen is Noord-Holland de gastvrouwe
van ons Koninklijk Paar, twee dagen, die het
hoogtepunt van dit jaar vormen, Alkmaar was
de eerste stad, die onze vorstin ontving. Reeds
vroeg stond deze stad in het teken van de
vreugde. Overal wapperden de vlaggen en in
honderden huizen maakte men zich op, om de
landsvrouwe en haar gemaal te gaan begroeten.
Reeds om acht uur liepen kleine meisjes, coquet
in hun oranje-japonnetjes of met de oranje
mutsjes op straat. De politie, waarvan een con
tingent te paard was gezeten, had in de vroegte
al grote moeite met het regelen van het verkeer.
Langs alle straten zochten de Alkmaarders en
de velen, die uit de dorpen naar de stad waren
gekomen, zich een plaatsje, om toch vooral
maar niets te missen. De grootste menigte was
tegen tien uur bij de nieuwe Friesebrug op de
been. Om ongeveer tien uur zou de koninklijke
stoet daar arriveren, doch lang voor die tijd
gingen er al stemmen: „Daar komt zij!" Dan
ging er een gejuich op, dat weldra verstomde,
als de naderende auto geen koninklijke stan
daard bleek te voeren. Eindelijk kwam de kreet
over water aangewaaid: „De koningin!" Voor
afgegaan door vier leden van de motorpolitie en
de grijze wagen van de Commissaris der Ko
ningin in Noord-Holland, dr. J. E. Baron de Vos
van Steenwijk, met de chef van het kabinet,
naderden daar in snelle vaart vier gesloten,
zwarte auto's. Aan de stadszijde van de Friese
brug stopten de jvagens. De Koninklijke Mili
taire Kapel, die rechts van de brug stond opge
steld, speelde het Wilhelmus. Toen Hare Ma
jesteit en de Prins de auto verlieten, ging er
luid gejuich op uit de menigte, die de weg om
zoomde. De Koningin was gekleed in een zwarte,
geklede topper en een eenvoudige, rose en wit
gebloemde imprimé japon. Zij droeg een kleine,
eveneens eenvoudige witte hoed met voile. Hare
Majesteit had een bouquet rose en witte anjers,
passend bij haar japon, in de hand. De Prins
was gekleed in een donkergrijs colbertcostuum
en had een witte anjer in het knoopsgat.
In het gevolg van Koningin en Prins bevonden
zich mr J, C. Baron Baud, Grootofficier in spe
ciale dienst; mevrouw L, Verbrugge van 's Gra
vendeel, geb. barones Prisse, Dame du Palais;
de heer W. F. K. Bisschoff van Heemskerck,
eerste stalmeester; Luit. ter Zee le kl. A. F.
Eibers, adjudant van Z. K. H. Prins Bernhard;
W. J. baron van Heeckeren van Molecaten,
particulier secretaris van H. M. de Koningin en
dr. F. A. de Graaff, part. secretaris van de Prins.
De Koninklijke Militaire Kapel was niet zo
als aanvankelijk verondersteld werd in
galatenue gekleed. De muzikanten droegen het
battle-dress, evenwel voorzien van de gouden
epauletten. De Kapel stond onder leiding van
kapitein R. van Yperen.
Vriendelijk glimlachend en min-
zaakn wuivend namen Koningin en
Prins de hartelijke hulde in ontvangst,
die Alkmaar hen hier bjj zijn oudste
poort bracht.
De burgemeester van Alkmaar, mr.
dr. H. J. Wytema, begroette het Ko
ninklijk paar en zijn gevolg met en
kele welgekozen woorden. Vervolgens
trad Carine Wytema, het 14-jarige
dochtertje van de burgemeester, nader
bij om een fraaie bouquet anjers in de
stadskleuren aan te bieden. Carine was
duidelijk wat bedeesd in de tegenwoor
digheid van onze vorstin, doch deze stel
de haar vriendelijk op haar gemak. Ook
voor de militairen van de compagnie
B.K.L., die de erewacht vormden, was
het kennelijk een hele gebeurtenis om
nog maar zo kort in militaire dienst
door de koningin te worden geïn
specteerd. Ze stonden echter onbewe
gelijk en slechts hun ogen verrieden
hun trots.
MADAT ook de Koninklijke Militaire
Kapel was geïnspecteerd, begaven
Hare Majesteit en haar gemaal zich
naar dat gedeelte van het Victoriepark,
waar enkele maanden geleden bij de
werkzaamheden aan de nieuwe Friese
brug de resten van een uit de zestien
de eeuw daterende stadswal werden ge-
De gedenksteen in de onlangs
opgegraven stadsmuur in het Vic
toriepark. Op de steen staat te le
zen: „Invictus, Invicta Vi ris,
Alcmaria Victrix. Ter herinnering
bezoek van H.M. Koningin Juliana.
Stadsmuur uit 1573, blootgelegd en
hersteld in 1952". En tenslotte
,.20-Vl-1952". De fConingin leest
aandachtig het eerste couplet van
het stadslied, dat haar door Carine
Wytema werd aangeboden.
Foto: J, Schoen.
vonden. In de oude muur is een pla
quette aangebracht, die de heldhaftige
strijd van onze voorvaderen tegen de
belegerende Spahjaarden, in herinne
ring brengt.
De voorzitter van de 8 October ver
eniging „Alkmaar Ontzet?', mr. G. A.
de Lange, hield hier een korte speech,
waarin hij in grote trekken de moe
dige strijd van Alkmaars verdedigers
schetste. „Het ontzet van Alkmaar is
van onschatbare betekenis geweest
voor het moreel van het land", aldus
de heer De Lange, „want nieuwe, nu
onverbrekelijke hoop was geboren op
het uiteindelijk slagen van de opstand.
Wij bevinden ons hier op gewijde
grond. Achter deze oude stadswal, door
een gril van het lot weer blootgelegd,,
is geleden en gestreden voor onze vrij
heid. Hier hield de genius pon onze
vrijheid stand. Dat Uwe Majesteit ons
heeft willen voorgaan naar deze plek,
waar de gedenksteen zal toorden ont
huld, stemt ons tot grote dankbaarheid.
Uw tegenwoordigheid zet nieuwe luis
ter bij aan de band, die Uw Huis met
onze stad verbindt".
Onder grote stilte onthulde de Konin
gin de plaquette.
MA de onthulling van de gedenksteen,
waarin de woorden „Invictus, in
victa viris, Alcmaria Victrix" staan ge
beiteld, alsmede „Onthuld door Hare
Majesteit Koningin Juliana", speelde
de Postharmonie het eerste couplet
van het stadslied, dat door honderden
werd meegezongen. Tevoren had Ca
rine Wytema de Koningin de tekst van
het stadslied overhandigd. De samen
werkende Christelijke scholen in Alk
maar hadden de tekst in fraaie letters
op prachtig papier uitgevoerd.
Toen de hoge bezoekster en haar
echtgenoot de weg terug naar de brug
aflegden, steeg het enthousiasme van
het publiek ten top. Overal werd het
politiecordon genegeerd. Luid roepend
rende men achter het Koninklijk Paar
en zijn gevolg aan. De politie had de
Voor de onthulling van de ge
denksteen in de onlangs opgegra
ven oude stadsmuur in het Vic
toriepark, werd het betuur van
de 8 October-vereniging „Alk
maar Ontzet" aan Hare Majesteit
voorgesteld.
Foto: J. Schoen.
grootste moeite, de menigte uit de
buurt van het vorstelijk gezelschap en
het kleine gevolg te houden.
Toegejuicht door honderden, begaf
het gezelschap zich over de Dijk,
waar deputaties van verenigingen ston
den opgesteld en honderden elkaar
langs de kanten verdrongen, naar de
Kaasmarkt.
Koningin Juliana verlaat de
Koninklijke auto. Burgemeester
Wytema rechts op de voorgrond)
heet de hoge bezoekster en haar
gemaal welkom
Foto: J. Schoen.
ter en de Commissaris van de Konin
gin, naar het Sportpark.
Bij de Grote Kerk stonden officie
ren en onderofficieren van het Leger
en de Marine opgesteld, die stram sa
lueerden. Toen de Koninklijke auto
het Centraal Ziekenhuis aan de Wil-
helminalaan passeerde, stonden de
verpleegsters opgesteld en op het ga
zon hadden enige patiënten een
plaatsje gekregen.
Ook langs deze route hadden zich
honderden een plaats gezocht. Talloze
kinderen droegen grote oranje sjerpen,
zwaaiden met vlaggetjes of waren zelfs
zoals de leerlingen van de R.K. meis
jesscholen, die in de Harddraverslaan
stonden opgesteld, in oranje rokjes ge
kleed.
Het gejubel vergezelde ook nu de
koninklijke stoet van'het begin tot het
einde.
In het Sportpark waren letterlijk
ochtend en avond verenigd. Op de tri
bunes zetelden in hun mooiste kleren
de Alkmaarse ouden van dagen,
bijna duizend in getal. Men onder
schatte echter niet het gejuich, dat de
vele oude kelen vermochten voort te
brengen! Door hun stemmige kledij
leek die helft van de tribune, waar de
oudjes een plaats hadden gekregen,
wel één groot van donkergrijs tot
zwart gekleurd vlak, waarboven de wit
te vlekjes der talloze zakdoekken dans
ten. Rondom de uitgestrekte velden,
aan weerszijde van de sintelbaan, wa
ren duizenden en duizenden kinderen
opgesteld, allen met kleurige ballon
netjes in de hand, waarvan er natuur
lijk tientallen te vroeg de lucht ingin
gen. Het Sportpark zal zelden het to
neel zijn geweest van een groter en
thousiasme dan nu tot uiting kwam.
Een donderend gejuich ging op, toen
de koninklijke auto het terrein opreed
en Koningin Juliana en haar gemaal,
na een ronde langs de ganse sintel-
baan en langs alle kinderen te hebben
gemaakt, uitstapten en vriendelijk
wuivend naar de met vlaggen en bloe
men versierde ereloge op de grote tri
bune liepen. Hier boden drie lieftalli
ge meisjes, Inge Sietsma, Betty de
Wilde en Trudy de Munk Hare Majes
teit toouquetten bloemen aan en wer
den mevr. G. Holzmüller-Teengs, voor
zitster der Alkmaarse Jeugdgemeen
schap, en de heer G. Th. de Munk, di
recteur van het feestende Sportpark,
aan Haar voorgesteld.
Vervolgens werden op 't middenveld
door honderden leden van Alkmaarse
sport- en andere verenigingen kleurrij
ke en massale demonstratie van hun
kunnen gegeven. Hieraan werd o.m.
deelgenomen door de verschillende
voetbal- en turnverenigingen, de Alk
maarse Handbalvereniging, de Volley
balvereniging „Catapult", de tennisclub
„Inside", de Alkmaarse Mixed Hockey
club, de hockeyclub „De Terriers" en
groepen van de Nederlandse padvin
dersgilden. In het centrum van dit fleu
rige geheel werden bij de klanken van
twee accordeons en een fiedel door de
volksdansgroep van de A.J.C. volksdan
sen ten beste gegeven en vóór de tribu
ne speelden padvindersbands ter op
luistering en afwisseling pittige melo-
diën, die ver over het veld weerklon
ken.
TOT besluit van deze groots opgezette
demonstratie lieten de kinderen
hun duizenden oranje, rode, witte en
blauwe ballonnen los, die onmiddellijk
door de sterke wind werden gegrepen
en als een gigantische, bonte wolk over
de stad wegdwarrelden.
Een aantal der ballonnen, die alle het
opschrift „Hulde aan de Koningin"
droegen, kwamen terecht in de hoge
bomen aan de ingang van het Sport
park, waardoor deze het aanzien kre
gen van kleurige, koninklijke kerstbo
men. Nadat Hare Majesteit, de Prins en
het gevolg tot besluit nog eenmaal per
auto de gehele omgang langs de sintel-
baan hadden gemaakt, verlieten zij on
Hier toonde H.M. een levendige in
teresse voor de stapels „zuivelglorie"
die daar lagen opgeslagen en vriende
lijk lachend nam zij van de heer G.
Grondsma het boorsel in ontvangst
van een 40+ Edammertje. Zij liet zich
het monster goed smaken. De heer
Grondsma vertelde Hare Majesteit dat
hij haar 17 jaar geleden, in 1935, ook
een monstertje had aangeboden toen
zij als Prinses een officieus bezoek
aan de markt bracht. Terwijl enige
handelaren werden voorgesteld, gin
gen de kaasdragers door met het weg
brengen van de kazen. Het zal wel aan
deze bijzondere gebeurtenis te wijten
zijn dat het eerste transport mislukte
en de Edammertjes over de stenen
rolden.
De dames mevrouw A. P. Lelie-Vis
ser en mevrouw M. Rentenaar-Schel-
linga, gekleed in Westfries costuum,
boden de Hoge Gasten vervolgens een
kaasje aan. H.M. en Z.K.H. onderhiel
den zich geruime tijd met de hande
laren en de kaasdragers C. J. Bierman
en J. Bruyn.
De Waagtoren verhoogde de feestelij
ke sfeer door het spelen van vaderland
se liederen. Langs de kanten van het
Waagplein, op de Voordam en tot ver
in de Pieterstraat, de Marktstraat en op
de Dijk, dromden de toeschouwers sa
men.
Achter sommige vensters waren „tri
bunes" opgericht. Althans, zo leek het
vanaf de plaats waar het koninklijk
paar zich bevond. Men zag achter ver
schillende ruiten drie rijen gezichten.
Kennelijk bestond de eerste rij uit ge
knield liggende kijkers, de tweede uit
mensen, die op stoelen waren gezeten,
en de derde rij uit de laatkomers, die
zich met een staanplaats tevreden had
den moeten stellen. Deze amphitheaters-
gewijze opgebouwde gezinnen deden
wat denken aan de portretten uit de
beginperiode van de fotografie. Daarop
zag men menselijke pyramides, waar
van alle ogen op één punt gericht wa
ren. Thans ontbrak echter het bordje)
„Koninklijk Bezoek, Juni 1952".
Na het bezoek aan de Kaasmarkt, be
steeg men weer de auto's voor een rit
door de stad.
Tot grote vreugde van het publiek
had de dichte Koninklijke auto plaats
gemaakt voor een open wagen. Door
juichende hagen reed de stoet met
voorop een wagen met de burgemees
