Het Olympisch vuur in Helsinki werd gedoofd
Maar hel zal voortbranden in de
harten van millioenen
Flesje limonade ontnam Nederlapd de
laatste kans op een medaille
De grote daad van een klein volk
Californische zege
Geen vlinderslag
in Melbourné
Valeria Gyenge legde willetje op
Einde
Groot Belgisch machtsvertoon in
de wegwedstrijd
Simon de Wit droeg voor
de laatsie maal onze
driekleur
Zaiopek wil Schade
schadeloos stellen
De Ver. Staten wonnen
het basketballtornooi
Moedige slrijd van
Ragnhild Hveger
Tranen in het kamp der
Italianen
MAANDAG 4 4AUGUSTUS 1952
(Van een speciale verslaggever)
HELSINKI, 3 Augustus. Het Olympisch vuur is gedoofd. De XVe Olym
pische Spelen zijn ten einde. Met weemoed in het hart hebben 70.000 toeschou
wers op deze zonovergoten middag afscheid genomen van het wonderschone
sportfestijn, dat de jeugd der wereld broederlijk bijeen bracht, het feest, dat
ons zovele onvergetelijke momenten schonk en dat op zo voortreffelijke wijze
door het Finse volk werd georganiseerd. De Olympische vlam brandt niet meer,
maar de hoop is gewettigd, dat de toorts blijft gloeien in de harten van de zes
duizend jonge vrouwen en mannen uit 71 landen, die naar Helsinki kwamen om
te strijden voor de eer van hun land en tot glorie van de sport, in de harten
van de tienduizenden, die getuigen waren van deze Spelen der Verbroedering
en in de zielen van de millioenen, die in de afgelopen veertien dagen hebben
meegeleefd met het grote gebeuren in de witte hoofdstad van het kleine, maar
in daden zo grote Finland. Indien deze wens in vervulling gaat, dan kunnen de
organisatoren van de XVIe Olympische Spelen in 1956 te Melbourne zich geen
betere voedingsbodem denken.
MAUWELIJKS was het edele spel van
behendigheid en gratie van ruiters
en paarden geëindigd, of de korte maar
indrukwekkende protocolaire sluitings
ceremonie begon. De zon was al weg
gezonken achter de westelijke tribune,
alleen de hoogste gaanderijen vingen
nog iets van haar gulden gloed. Boven
het scoringsbord, dat zo talrijke grote
verrichtingen trouw heeft geregistreerd
verscheen in verlichte letters één van
de kernachtige spreuken van Pierre de
Coubertin: „Schoon is de overwinning,
maar veel schoner de edele strijd". De
voortreffelijk militaire kapel zette een
meeslepende mars in en met Grieken
land voorop en vervolgens de Neder
landse Antillen en de overige 69 lan
den, marcheerden de vlaggedragers van
de deelnemende landen door de Mara
thonpoort het stadion binnen. Neder
land liep op de twintigste plaats, met
Simon de Wit als drager van het rood-
wit-blauw en naast hem de zeiler Dudok
van Heel. Drie vrouwen liepen in de
stoet mee: een Belgische, een Russische
en een IJslandse. Toen de vlaggendra
gers zich in een kleurig cirkelsegment
voor de eretribune hadden opgesteld,
begaven de 82-jarige president van het
I.Ö.C., Sigfrid Edström, die zijn laatste
officiële Olympische handeling zou ver
richten, de president van het Finse
Organisatie Comité, Erik von Frenkell
en de burgemeester van Helsinki, Eero
Rydman, zich naar het spreekgestoelte
waar zij zich keerden naar de drie mas
ten boven het scoringsbord. De vlag
gen van Griekenland, Finland en
Australië, waar de Spelen in 1956 wor
den gehouden, werden gehesen en
melodieus klonken achtereenvolgens
het Griekse, Finse en Australische
volkslied.
JJDSTFöM sprak vervolgens de slui
tingsproclamatie uit, waarin hij het
Volgende zei: „Uit naam van het I.O.C.,
m na aan de president van de Finse
^publiek, aan het Finse volk, aan de
overheid van de stad Helsinki en aan
de organisatoren van de Spelen onze
diepe dankbaarheid te hebben betuigd,
Proclameer ik de sluiting van de vijf
tiende Olympische Spelen. Volgens de
traditie nodigen wij de jeugd van alle
'anden uit om over vier jaar te Mel
bourne bijeen te komen, om daar met
°os de spelen van de zestiende Olym-
P'ade te vieren. Mogen die spelen ge
houden worden in een sfeer van vrcug-
de en eendracht, en moge daardoor de
olympische toorts haar loop voortzet
ten door de tijden heen tot welzijn van
de mensheid, steeds vuriger, steeds
moediger en steeds zuiverder".
In de Engelse taal sprak Edström
J,0°rden van dank voor de steun welke
IOC- "it alle delen van de wereld
naa ontvangen. Sommige pessimisten
hebben uiting gegeven aan de mening
dat de Olympische Spelen onenigheid
teweeg brengen onder de jeugd van de
wereld. Ik hoop, zo ging Edström door,
dat sommigen hunner hier aanwezig
zijn geweest en gezien hebben hoezeer
gevoelens van vriendschap en vreugde
bij alle deelnemers overheersten. Athle
ten van 71 landen en van allerlei ras
hebben elkaar hier ontmoet in een
geest van broederlijke liefde. En de
Olympische Spelen hebben andermaal
bewezen dat ze een werktuig zijn ten
bate van vrede en geluk in de wereld.
Moge dit tot in lengte van dagen zo
blijven.
De vlam dooft
IYAARNA werd de Olympische vlag
van geborduurd satijn, die in 1920
door België was aangeboden, binnen
gebracht en door de president van het
I.O.C. overgedragen aan de burgemees
ter van Helsinki die haar bewaren zal
tot aan de volgende Spelen. De Olym
pische fanfare schetterde door het sta
dion, alle aanwezigen verhieven zich
van hun plaatsen en zagen zeer onder
de indruk toe hoe het vuur in de grote
schaal aan de zuidelijke zijde- van het
stadion langzaam gedoofd werd, en de
vlag met de vijf ringen, die twee we
ken lang gewapperd heeft aan de mast
bjj de schaal, werd neergehaald. Kanon
schoten daverden en ook op de top van
de hoge marathon werd het Olympische
vuur geblust: de Spelen van de vijftien
de Olympiade waren geëindigd.
Een groot koor van vrouwen in
nationale klederdracht: witte blouses
en kleurige rokken, en mannen in schil
derachtige costumes, zong daarna met
begeleiding van de militaire kapel de
Olympische Hymne, waarin de compo
nist de ziel van zijn volk heeft gelegd
en die eindigt met een triomfantelijke
uiting van geloof in de toekomst. Zes
adelborsten droegen de Olympische
vlag, wijd uitgespreid, langs de ere
tribune, en op de maat van pittige
marsmuziek volgden hen de vlaggedra-
(Speciale berichtgeving)
HELSINKI, 2 Aug. De Californi-
sche meisjes, Pat Mc Cormick, Paula
Myers en Juno Irwin-Stover. hebben in
een prachtige demonstratie van
lichaamsbeheersing, bevalligheid en
moed de medailles bij het torensprin-
gen gewonnen. Pat Mc Cormick, die
ook het schoonspringen van de drie
meter plank won, kreeg hiermede haar
tweede gouden medaille.
De officiële uitslag van het toren-
springen was: 1. en Olympisch kam
pioene: Pat Mc Cormick (V.S.) 79.37
p.; 2. Paula Myers (V.S.) 71.63 p.; 3.
Juno Irwin-Stover (V.S.) 70.49 p.; 4.
Nicole Pelissard (Fr.) 69.08 p.; 5. Phyllis
Long (Gr.Br.) 63.19 p.; 6. Atyana Ver-
eina (Rusl, 61.09 p.
Een beeld uit de sluitingsceremonie:
de voorzitter van het Olympisch
Comité, de heer Edström, draagt
de Olympische vlag over aan de
Burgemeester van Helsinki, die
de vlag zal bewaren, totdat de vol
gende Olympische Spelen een
aanvang gullen nemen.
gers der 71 landen die door de noord
oostelijke uitgang het stadion verlieten.
Nog éénmaal zongen alle toeschouwers,
zo mogelijk met nog meer vuur en
toewijding, het Finse volkslied „Ons
Land", toen stroomde het stadion lang
zaam leeg.
Maar boven het scoringsbord bleef in
de traag vallende schemering het
Olympische devies nagloeien: Citius,
Fortius, Altius.
Speciale berichtgeving)
HELSINKI, 3 Aug. Emil Za-
topek, de Tsjechische athleet, die
driemaal Olympisch kampioen
werd op de 10.000 meter, de 5000
meter en de Marathon heeft zijn
gouden medaille, welke hij op de
5000 m. won, aangeboden aan de
Duitse loper Herbert Schade. De
Tsjech was van mening, dat hij
zonder de heroïsche strijd met
de Duitse kampioen waarschijn
lijk niet zou hebben gezegevierd
en daarbij het Olympisch record
zou hebben verbeterd. Schade
Werd in die wedstrijd derde ach
ter de Fransman Mimoun.
Dr Karl Ritter von Halt, pre
sident van het West Duitse
Olympisch comité, heeft profes
sor Cruz, de Tsjechische vertegen
woordiger in het I.O.C. medege
deeld, dat het ridderlijke aanbod
niet kan worden aanvaard, omdat
de medaille aan de werkelijke
overwinnaar toekomt.
Zatopek heeft tijdens de athle-
tiekwedstrijden te Helsinki be
wezen de grootste loper van het
ogenblik te zijn, aldus Von Halt.
Hij is bewonderd door tienduizen
den toeschouwers, die hem heb
ben mogen gadeslaan. Maar door
deze geste heeft hij getoond, dat
hij de Olympische gedachte niet
alleen op het sportveld, maar ook
daarbuiten wil uitdragen.
(Speciale berichtgeving)
HELSINKI, 4 Augustus. Het
FINA-congres heeft besloten dat met
ingang van 1 Januari 1953 vier zwem
slagen zullen bestaan: vrije slag, rug
slag, schoolslag en vlinderslag. Met
kleine meerderheid van stemmen
werd besloten op de komende Olym
pische Spelen alleen de schoolslag te
laten zwemmen, daar het I.O.C. niet
zal toestaan dat het programma nog
wordt uitgebreid. Voor de samenstel
ling van de wereldrecordlijst nad een
en ander natuurlijk ingrijpende ge
volgen. Op de nieuwe wereldrecord-
lijst zullen de schoolslag en vlinderslag
worden gescheiden. Het FINA-bestuur
zal een tijd vaststellen, die als basis
voor de nieuwe recordverbeteringen
zal gelden Tot vice-president van de
FINA werd de voorzitter van de
KNZB, de heer Jan de Vries, be
noemd.
(Speciale berichtgeving)
HELSINKI, 2 Aug. Zoals ver
wacht, hebben de Ver. Staten het bas
ketballtornooi gewonnen. In de finale
werd Rusland met 3625 verslagen,
nadat de rust met 1715 was inge
gaan.
Het eindklassement van het tornooi
is: 1. en Olympisch kampioen: Verenig
de Staten; 2. Rusland? 3. Uruguay; 4.
Argentinië; 5. Chili; 6. Brazilië; 7.
Bulgarije; 8. Frankrijk.
(Speciale berichtgeving)
HELSINKI, 2 Aug. Tweehonderd
meter lang wist de onverwoestbare
Ragnhild Hveger, sinds enige tijd me
vrouw Andersen geheten en eens de
schrik van alle internationale zwem
wedstrijden, het veld van acht jongere
zwemsters op de 400 m. vrije slag aan
te voeren. Tot het tweehonderd meter
keerpunt vormde zij met de Hongaarse
Eva Novak en de Amerikaanse Kawa
moto de spits in deze spannende fi
nale, maar toen moest zij de jeugd
laten passeren.
Vanuit de achterhoede naderde Va
leria Gyenge, de nieuwste aanwinst van
de Hongaarse zwemstal en terwijl de
achtvoudige Deense wereldrecordhoud
ster steeds meer terugviel, kwam Va
leria naar voren om de kop over te
nemen en uiteindelijk te zegevieren.
Eva Novak wist het tempo prachtig te
volgen en handhaafde zich op de twee
de plaats. Eva Ezekely deed nog een
verwoede poging om Eileen Kawamoto
van de derd» plaats te verdringen,
maar het Amerikantje vocht dapper
terug en bleef derde. Toen de tijden
werden bekend gemaakt, bleek dat
Valeria Gyenge met 5 min. 12,1 sec.
een prachtige tijd voor een 50 meter-
baan, kampioene Was geworden, maar
ook Eva Novak, Eileen Kawamoto en
Carry Green bleven onder het Olym
pisch record, dat enkele dagen geleden
door het meisje uit Hawai, Eileen Ka
wamoto en de Britse Daphne Wilkin
son op 5 min. 16.6 was gebracht.
De uitslag luidt: 1. en Olympisch
kampioene: Valeria Gyenge (Hong.) 5
min. 12,1 sec.; 2. Eva Novak (Hong.)
5 min. 13.7 sec.; 3. Eileen Kawamoto
(V.S.) 5 min. 14.6 sec.; 4. Carry Green
(V.S.) 5 min. 16.5 sec.; 5. Ragnhild An-
dersen-Hveger (Den.) 5 min. 16.9 sec.;
6. Eva Szekely (Hong.) 5 min. lig,
sec.; 7. Anne Marie Schulz (Arg.) 5
min. 24.0 sec.; 8. Gretha Andersen
(Den.) 5 min. 27.7 see.
(Speciale berichtgeving)
HELSINKI, 2 Augustus. De laatste Nederlandse hoop op een medaille
een ereplaats in de wegwedstrijd werd door drie rappe en eerzuchtige
Belgische renners, een Duitser eneen flesje limonade de bodem ingeslagen.
Na een valpartij, waarbij niet minder dan twintig renners waren betrokken,
bad zich. een kopgroep gevormd bestaande uit de Belgen Grondelaers, Victor
en Noyeile, de Duitser Ziegler en onze landgenoot Maenen, Vijf-en-dertig kilo
meter vóór het einde, met nog drie ronden te rijden, moest Maenen capituleren
voor de felle demarrages van de Belgen. Maenen liet zich terug vallen in een
groepje van elf achtervolgers, waartoe ook Arend van 't Hof behoorde. Dat
groepje had een achterstand van drie minuten, zodat het op dat moment duide
lijk was dat de Belgen, behoudens onvoorziene omstandigheden, met de titel
zouden gaan strijken. In de laatste ronden is aan de kop niets bijzonders gebeurd.
De Duitser Ziegler heeft het natuurlijk tegen de drievoudige Belgische over
macht moeten afleggen. Noyeile en Grondelaers hadden zich bij het ingaan van
de laatste ronde losgehaakt van de Duitser, die niets anders heeft gedaan dan
aan de wielen van zijn concurrenten hangen. Met de finish in zicht hield ook
de samenwerking tussen de beide Belgische koplopers op. Noyeile vluchtte en
kwam met ruim een halve minuut voorsprong op de gouden medaille af. De
derde Belg moest het duel met Ziegler verliezen. De Duitser had zijn reserves
niet behoeven aan te spreken en dat leverde hem nog een bronzen medaille op.
uit de kopgroep was teruggevallen en
vermoeidheid en dorst hem kwelden,
nam hij -een flesje limonade van een
toeschouwer aan. Wij zouden ons erger
dingen kunnen voorstellen, maar het is
begrijpelijk dat de wedstrijdleiding, die
er is om de reglementen toe te passen,
Maenen heeft moeten diskwalificeren.
Overigens had dat veel voeten in de
aarde. Aanvankelijk was doorgegeven,
dat Van 't Hóf de limonade zou hebben
aangepakt. Een nader onderzoek wees
echter uit dat niet Van 't Hof, maar
FW onze Nederlandse renners? Adri
Voorting, die met veel bravour in de
eerste ronden zijn grote vorm bewees,
kreeg in de derde ronde een lekke band.
Hij heeft kostbare seconden verspeeld
met het omleggen van een nieuwe tube
met het gevolg dat hij geen aansluiting
kon krijgen bij het peloton, dat in een
moordend tempo over de Finse wegen
ijlde. De Haarlemmer was dus reeds
vroegtijdig voor de titel of een andere
eervolle plaats uitgeschakeld. Geruime
tijd was de hoop nog op Maenen geves
tigd, die echter op het meest ongeschik
te moment de man met de hamer op
zijn weg vond. Met vijf minuten achter
stand op de winnaar, eindigde hij ten
slotte op de negende plaats. Van 't Hof
en Plantaz waren goed voor een tiende
en elfde plaats.
IN het ploegenklassement heeft Neder-
land nog bijna aanspraak kunnen ma
ken op de bronzen medaille. Onze land
genoten waren precies een seconde ster
ker dan de Fransen cn zouden daarmede
het eremetaal voor de derde plaats heb
ben veroverd, als de verleiding voor een
flesje limonade Maenen niet te sterk
was geweest.
Uitdrukkelijk was bepaald, dat alleen
op de daarvoor aangewezen punten
voedsel, verversingen en materiaal ver
strekt mochten worden. Nadat Maenen
Maenen de schuldige was. Maenen ver
dween dus van de uitslagenlijst en zo
doende ontging Nederland de bronzen
medaille van dit Olympische wielerfes-
tijn.
DELGIE, dat evenals Nederland geen
enkele gouden medaille had ver
overd, kreeg er in die wegwedstrijd
twee toegewezen. Eén voor Noyeile en
één voor de Belgische ploeg. De sterkste
renners, zowel in physiek als tactisch
opzicht, behaalden de. zege. Deze jeug
dige Belgische ploeg is er maar in ge
slaagd om de Italiaanse favorieten uit de
wielen te rijden. De blauwe renners van
het Zuiden hebben geen rol van beteke
nis kunnen spelen. Zij reden constant
zonder te schitteren. Hun chauvinisti
sche leiders en supporters konden het
niet verwerken. Toen Bruni, Eucconelli
en Gdidini als 5e, 6e en 7e door de finish
kwamen, barstte in het Italiaanse kamp
een erbarmelijke huilpartij los. De uit
slagen luiden:
Individueel klassement; 1 en Olym
pisch kampioen: Noyeile (Belgie)
5.06.03,4; 2 Grondelaers (Belgie) 5.06.51,2,
3 Ziegler (Did.) 5.07.47,5, 4 Victor (Bel
gie) 5.08.52,0, 5 Bruni (It.) 5.10.54,0, 6
Eucconelli (It.) 5.11.16.5, 7 Ghidini (It.)
5.11.16,8, 8 Zeissner (Did.) 5.11.18,5, 9
Andersen (Denemarken) 5.11.18.5, 10
Van 't Hof (Ned.) 5.11.19,0, 11 Plantaz
(Ned.) 5.16.19,1.
Ploegenklassement: 1 en Olympisch
kampioen: Belgie 15.20.42,1, 2 Italië
15.33.23,3, 3 Frankrijk 15.38.58,1, 4 Zwe
den 15.41.34,3, 5 Duitsland 15.43.42,5, 6
Luxemburg 15.50.490, 7 Zwitserland
15.52,18,9, 8 Nederland 15.53-10,2.
Maenen aan de kop tijdens de weg
race over 187 km.
TWEE verlangens hebben de mensen
al sinds eeuwen gekoesterd: brood
en spelen. Brood om in leven te blij
ven en spelen om de dagelijkse zorgen
om het brood te vergeten. Toen de
Romeinen deze kreet „Panem et cir-
censes" uitriepen, waren zij zich uiter
aard niet bewust, dai zij zich bevon
den op wat wij twintig eeuwen later
„sociaal gebied" doopten. De spelen
waarom zij vroegen, bestonden boven
dien uit het bekijken van leeuwen die
mensen opaten. In hun Colossea moest
bloed vloeien, anders was het kinder
spel. De moderne mens houdt er
met uitzondering van oorlogvoeren
zachtzinniger liefhebberijen op na,
hoewel de beoefenaren van het spel,
opgezweept door omstandigheden die
buiten hen liggen, in staat zijn, het
bloed van tegenstanders te doen vloei
en. En dan gaat er toch een kreet van
afgrijnzen over de wereld op die
de atoombom produceert omdat men
de regels van het spel met voeten heeft
getreden.
Nu het grote vierjaarlijkse festijn
van de Olympische Spelen met indruk
wekkend ceremonieel is gesloten, rijst
voor ons de vraag, of deze Spelen heb-
ben voldaan aan de gedachte, die de
grondlegger er aan hechtte. Eenmaal
in de vier jaar zou er een vredige wa
penschouw worden gehouden van jon
ge mensen, die elkaar in edele wed
ijver op verscheidene spelgebieden
zouden bestrijden.
Heeft Helsinki 1952 aan deze ge
dachte voldaan? Men is als Nederlan
der wel licht geneigd de vraag ontken
nend te beantwoorden, omdat wij juist
niet de beste ervaringen in Finland
hebben opgedaan. Onze Waterpoloploeg
heeft het ernstig te kwaad gehad door
verregaand onzuivere beslissingen van
het hoogste zwemcollege. ÏJeze FINA
heejt ongetwijfeld de Olympische ge
dachte geschaad. De houding van de
waterpoloërs is boven alle lof verhe
ven. Zij hebben een tornooi uitge-
speeld. dat voor hen geen enkele aan
trekkelijkheid meer kon bezitten-
daarmee aantonend, dat sportiviteit
zich liet best onder de moeilijkste om
standigheden manifesteert. Het ant
woord op de bovengestelde vraag ligt
evenwel dieper. Nagegaan moet wor
den, of de eertijds gelanceerde Olym
pische gedachte nog wel van deze tijd
is. Of het voor de sport, zoals deze in
de loop der jaren is gegroeid tot een
vorm van massale ontspanning, tot een
levensnoodzaak van dezelfde onont
beerlijkheid als brood, wel mogelijk
l*?e Olympische gedachte te beleven.
Wij menen gedurende de afgelopen da
gen op deze plaats duidelijk te heb
ben gemaakt, dat de sport van de mo
derne tijd geen spel meer kan zijn. Zij
is ernst, vaak bittere ernst geworden.
Tal van sportautoriteiten hebben dit
tijdens hun aanwezigheid in Helsinki
onder woorden gebracht, ieder op eigen
manier.
Geladen chauvinisme, scheidsrech
terlijke dwalingen, verdord amateuris
me en tal van andere kwesties heb
ben even zovele aanslagen gedaan op
de geest van het spel, op de gedachte
van de Olympische Spelen. Er is mis
schien reden voor in de komende vier
jaar na te gaan of er middelen zijn
die de Olympische Spelen feitelijk
kunnen beschermen tegen overdaad van
sport en gebrek aan spel. Wij geloven
evenwel dat de beste plannen zullen
falen, omdat de moderne mens In het
algemeen de schouders ophaalt bij de
illusie. Hij leeft bij de practijk. hij
leeft van de materie uit en niet van
de geest. Daarom zullen de predikers
van desillusie roependen in de woes
tijn blijven. Slechts zij zullen worden
gehoord, die in 1956 de jeugd van de
wereld opnieuw zullen weten te bun
delen in veertien dagen strijd, veer
tien dagen jacht naar records. En toch,
ondanks alles, veertien dagen rer^-oe-
dering en broederschap. Is tev-'ntte
eenperiode van veertien dagen inter
nationale verdraagzaamheid geen ei
landvan rust? Laten wij daarom de
illusie liefhebben en ons aan de prac
tijk niet stoten. Er zijn ook illusies,
die werkelijkheid worden.
